Lees alvast de toelichting bij dit concert - Concertgebouw

De Radio 4Zomeravondconcertenhoor je hierDonderdag 18 juli 2013Grote Zaal 20.00 uurNederlands SymfonieorkestJan Willem de Vriend, dirigentQuirine Viersen, celloAntonín Dvořák 1841-1904Celloconcert in b, op. 104 (1894-95)AllegroAdagio ma non troppoFinale: Allegro moderatoPAUZELudwig van Beethoven 1770-1827Vijfde symfonie in c, op. 67 (1804-08)Allegro con brioAndante con motoScherzo: AllegroAllegro - PrestoDe hele zomer lang de mooiste concerten en festivals uit binnen- en buitenland,waaronder Robeco SummerNights. Kijk op radio4.nl voor het totale programma.De Radio 4 Zomeravondconcerten, van 30 juni t/m 1 september op Radio 4.Dit concert wordt rechtstreeks uitgezondenop Radio 4.SummerNights LiveNa afloop in de Pleinfoyer: interview metQuirine Viersen door Floris Kortie. U bentvan harte welkom!radio4.nl

Toelichting/Biografie/Summary/ConcerttipToelichtingDe jaren 1893-95 die Antonín Dvořák in NewYork doorbracht, waren niet onverdeeldgelukkig. Als directeur van het conservatoriumontving hij een vorstelijk salaris, maar hijwerd geplaagd door heimwee. Uiteindelijkzou hij het in Amerika na slechts drie seizoenenvoor gezien houden. Met name hetlaatste jaar kon Dvořák zich met moeite aanhet componeren zetten. In oktober 1894,terug van een vakantie, schreef hij: ‘Tot nutoe heb ik nog niet gewerkt, maar ik zou hetgraag willen, héél graag – ik heb meer danlang genoeg gerust. Ik zou graag een concertwillen componeren voor piano, viool of cello.’Klaarblijkelijk nam zijn inspiratie toe, want deeerste schetsen voor het Celloconcertstammen van de eerste dagen van novemberdat jaar. Zoals Dvořák zich bij zijnVioolconcert liet bijstaan door de violistJoseph Joachim, zo won hij ook voor zijnCelloconcert het advies in van een gerespecteerdmusicus, te weten de Praagse cellistHanuš Wihan. Dvořák begon het werk beginnovember 1894 en voltooide de partituur op9 februari 1895. Dat wil niet zeggen datdaarmee de laatste hand was gelegd aan deversie die wij nu kennen. Toen Dvořáksschoonzus (en jeugdliefde!) JosefinaČermáková een paar maanden later stierf,vormde hij het concert om tot een aandenkenaan haar en voegde zestig maten toe aande Finale. Het is niet het enige element datnaar haar verwijst. Juist toen Dvořák aan hetAdagio van zijn concert begon, ontving hijhaar aangrijpende afscheidsbrief. Op datmoment besloot hij om in dit deel zijn liedLasst mich allein te citeren, Josefina’slievelingscompositie. Hoewel DvořáksCelloconcert is opgedragen aan Wihan, zoudeze niet de première verzorgen; die rol wasweggelegd voor Leo Stern.Noodlot aan de deurOver de eerste noten van Beethovens Vijfdesymfonie is de afgelopen twee eeuwen hetnodige gezegd. Volgens Beethovens manusjevan-allesAnton Schindler omschreef decomponist de symfonie zelf ooit als ‘zo klopthet noodlot aan de deur’. Deze uitlating isechter nogal eens in twijfel getrokken. Eenvergelijkbaar motief is bovendien terug tevinden in Beethovens Vierde pianoconcert.Dat bracht een theoreticus tot een ironischeconstatering: ‘Was dat dan een andere deurwaaraan het noodlot klopte?’ Misschien hadBeethovens leerling Carl Czerny het danmeer bij het rechte eind, toen hij opmerktedat Beethoven het patroon ooit in verbandbracht met een specht die hij eens tijdenseen wandeling in het Weense Prater hoorde.De Vijfde beleefde haar première op22 december 1808 en heeft zich sindsdienontwikkeld tot een van de bekendste, zo nietde meest populaire symfonie van de vroegenegentiende eeuw. Niet voor niets werd zedoor tal van commentatoren als exemplarischgezien voor Beethovens stijl; zo omschreefGoethe haar als grandioos. Toch waser ook kritiek. Ludwig Spohr veroordeelde dewel erg jubelende finale als ‘monstrueus ensmakeloos’, terwijl Berlioz vaststelde dat deovergang van het Scherzo naar het Allegro zoverbluffend was, dat alles wat volgde daar welbij achter moest blijven...Frits de HaenBiografieHet Nederlands Symfonieorkest, tot 2011 hetOrkest van het Oosten geheten, verzorgt zo’n25 concerten en andere producties per jaar.Het orkest staat sinds 2006 onder leiding vanchef-dirigent Jan Willem de Vriend; daarnaastwerkt het met gastdirigenten. DeVriend is tevens oprichter en artistiek leidervan het Combattimento Consort Amsterdam.Als gastdirigent werkt hij met orkesten inNederland, waaronder het KoninklijkConcertgebouworkest, Zwitserland,Oostenrijk, Italië, Duitsland, Zweden, Chinaen Australië. Met het NederlandsSymfonieorkest legde hij onder andere alleBeethovensymfonieën vast op cd. Afgelopennovember ontving Jan Willem de Vriend deRadio 4 Prijs. In mei 2012 is door de NTR devierdelige tv-documentaire De Vriend & zijnhelden uitgezonden.Celliste Quirine Viersen behoort internationaaltot de meest vooraanstaande muzikalepersoonlijkheden van haar generatie. In 1994won zij als eerste Nederlander een prijs ophet prestigieuze Tsjaikovski Concours. Inhetzelfde jaar ontving ze de NederlandseMuziekprijs, in 2000 gevolgd door de YoungArtist Award van de Credit Suisse Groupe.Quirine Viersen studeerde bij haar vaderYke Viersen, cellist in het KoninklijkConcertgebouworkest, Jean Decroos enDmitri Ferschtman. Haar studie beëindigde zein 1997 als leerling van Heinrich Schiff aan hetMozarteum te Salzburg. Ze bespeelt een cellovan Joseph Guarnerius filius Andreae uit 1715,haar beschikbaar gesteld door het NationaalMuziekinstrumenten Fonds.SummaryAntonín Dvořák sought the advice of thePrague cellist Hanuš Wihan in the compositionof his Cello Concerto, completing the score inFebruary 1895. The third movement was revisedas a tribute to the memory of his recentlydeceased childhood sweetheart JosefinaČermáková. The slow, wistful section quoteshis song Lass mich allein, Josefina’s favouritepiece.The famous opening notes of Beethoven’s FifthSymphony have been alternately described as‘fate knocking at the door’ and a woodpeckerBeethoven might have heard in the ViennaPrater. Since its premiere in December 1808it has grown in popularity, and is certainly thebest-known symphony of the early nineteenthcentury.Translation: Jonathan ReederConcerttipVrijdag 30 augustus 201320.00 uur Grote ZaalRadio Filharmonisch Orkesto.l.v. James Gaffigan, Johannes Moser (cello)Het intieme Celloconcert van Elgar vormt eenhoogtepunt in zijn oeuvre. Prokofjevs Eerstesymfonie noemde hij zelf zijn ‘Klassieke’. Hijliet zich inspireren door Haydn en Mozart.Rachmaninoff daarentegen keek in de levendigeSymfonische dansen terug op zijn eigenloopbaan.Classics in the Mixjuli-aug 2013www.robecosummernights.nljuli-aug 2013