het boekje 'Op de roltrap' - Tweede Kamer

Op de roltrap
jongeren over de Tweede Kamer

Voorwoord
De Tweede Kamer is het hart van de democratie. Hier
controleren 150 gekozen Kamerleden het werk van de
regering en maken zij, samen met de rege ring, wetten
die voor alle Nederlanders gelden. Kamerleden
behoren tot verschillende politieke partijen die allemaal
hun eigen opvattingen hebben over de toekomst
van Nederland.
De Kamerleden vertegenwoordigen het Nederlandse
volk. Ook jou, want iedereen heeft een stem. Je mag
stemmen als je achttien jaar bent. Maar ook voor
je achttiende kun je vertellen wat jij van de politiek
vindt. Zoals de jongeren in dit boekje ‘Op de roltrap’.
Ik nodig je uit om de Tweede Kamer te bezoeken.
Kom kijken hoe de politiek werkt in de praktijk.
Ga met de roltrap omhoog en neem plaats op de
publieke tribune van de Tweede Kamer. Dan zie je de
Kamerleden aan het werk in de grote vergaderzaal.
In debat met elkaar en met de regering.
Veel leesplezier en tot ziens in de Tweede Kamer.
Gerdi A. Verbeet
Voorzitter van de Tweede Kamer

Introductie
De roltrap in de Statenpassage van de Tweede Kamer
leidt bezoekers naar de tweede verdieping. Daar is
de publieke tribune van de grote vergaderzaal van
de Tweede Kamer, de bekende zaal met de blauwe
stoelen.
Dit boekje is samengesteld uit interviews met jongeren
die op bezoek kwamen bij de Tweede Kamer. Hun
bijdragen zijn eerder gebruikt in de gelijknamige
rubriek van het interne blad van de Tweede Kamer:
de Kamerbode.
Den Haag, augustus 2008

Kamerleden in debat met kabinet.

Anne Dijk (15)
vmbo 4, theoretische leergang
“Ik had de Tweede Kamer niet zo groot verwacht en
met zoveel beveiliging. Voor je tas, je jas, jezelf. We
gaan alleen naar het vragenuurtje, want we willen
ook nog even de stad in. Ik kijk ’s ochtends naar
het journaal, zo volg ik de politiek een beetje. Sommige
onderwerpen vind ik wel interessant. Ik hoorde
laatst dat er een toename is van het aantal zware
mishandelingen. Dan ben ik benieuwd wat daartegen
gedaan wordt. Maar bij veel politieke onderwerpen
denk ik, ‘hoe kun je daar een hele dag, of langer
nog, mee bezig zijn?’ Zoals het rookverbod. Dat je
moet uitdenken waar je wel en niet mag roken en
hoe je dat regelt. Dat lijkt me niets.
Als ik in de politiek zou zitten, zou ik opkomen voor
zwakkere mensen. Om die aan het werk te krijgen
en naar school, zodat ze het beter krijgen. En meer
disco’s voor jongeren onder de 18 jaar. We moeten
nu naar een keet. Een soort hok waar je allemaal
bij elkaar komt en veel drinkt. Ik ga liever naar de
18+-disco en gelukkig kom ik daar ook wel in.
Ik zou wel minister van Onderwijs willen zijn. Dan zou
ik regelen dat er minder tussenuren zijn op school.
Nu heb ik soms wel drie tussenuren achter elkaar
en dan hang je maar wat rond. Ik wil zelf lerares
worden op een middelbare school. Na het vmbo ga
ik naar het mbo om onderwijsassistent te worden en
daarna de lerarenopleiding. Nog een lange weg te
gaan dus.”

Beëdiging Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink (CU) tot Kamerlid.

Natalie Polman (17)
havo 5
“We combineren de Tweede Kamer vandaag met
een workshop bij een toneelschool. Daar krijgen we
acteerles. We gaan wel vaker op excursie. Ook naar
musea, daar doen we dan opdrachten. Ik vind het
leuk hier te zijn. Ik volg de politiek een beetje. Vooral
de discussie over de multiculturele samenleving. Het
lijkt wel of veel politici daar niet over durven te praten.
Misschien voelen ze zich onderdrukt door de
buitenlanders in Nederland. Misschien zijn ze bang
bedreigd te worden door radicale jongeren. Dus laten
ze het maar zo.
Ik snap wel dat politici niet weten wat ze moeten
doen. Soms zijn zij ook onzeker omdat ze schommelen
tussen twee meningen. Ik wil geen politicus
worden, liever iets in de media. Journalist worden,
denk ik. Belangrijke mensen interviewen lijkt me
interessant. Om hun kijk op de wereld te horen. Om
naar andere belevenissen te luisteren. Geen eenzijdige
meningen.
Ik denk trouwens ook dat politici beter naar elkaar
moeten luisteren. Eerst moeten ze elkaar vragen om
verduidelijking als ze het niet met elkaar eens lijken
te zijn. Daarna moeten ze pas in discussie gaan. Nu
beginnen ze soms te discussiëren terwijl ze niet eens
goed elkaars standpunten hebben gehoord. Vaak is
het niet zo bedoeld wat ze zeggen en hoe. Het is
gewoon gekibbel. Politici zijn het vaak meer met elkaar
eens dan ze denken.”

Aanbieding van het burgerinitiatief ‘Stop fout vlees’ door Milieudefensie.

Reggy Romney (16)
vmbo 4, theoretische leergang
“Ik was wel benieuwd naar de Tweede Kamer in het
echt. Het is wel hoe ik het verwacht had, heel chic
en met veel zakelijke mensen in pak. Ik vind politiek
wel apart. Ik volg soms een debat op tv, maar niet
vaak. Er zijn zoveel andere dingen die leuker zijn om
te doen, games of honkbal.
Ik denk wel dat politiek belangrijk is, de regels die
hier gemaakt worden, betreffen tenslotte iedereen.
Ik hoorde op de radio dat iemand niet twee keer
voor hetzelfde straffeit vervolgd kan worden. Dus als
je nieuw bewijs vindt en degene is eerder wegens
gebrek aan bewijs vrijgesproken, dan kan die persoon
niet weer berecht worden. Dat snap ik niet. Ik
zou dat dus veranderen. Als je veroordeeld bent en
het blijkt dat je onschuldig bent, kom je toch ook
weer vrij?
Ik zou wel koningin willen zijn. Fijn belastinggeld
innen. Daar zou ik leuke feestjes van geven voor
vrienden en familie. Ik vraag me wel af wat de koningin
doet eigenlijk. Ze moet haar handtekening zetten
onder nieuwe wetten, daarin heeft ze niet echt een
keuze. Wat ik later ga doen, weet ik nog niet precies.
Het liefst zou ik honkballen in Amerika. Maar dat gebeurt
niet zo maar, dan moet je wel heel goed zijn.”

Pierre Heijnen (PvdA) vertelt voor groep 7 en 8 over zijn werk.

Janneke den Hartog Jager (16)
vwo 5
“Ik ga met een groepje uit mijn klas de heer Ten
Broeke vragen stellen over de belangrijkste standpunten
van de VVD. Voor een presentatie op school.
Het viel me op dat de vergaderzaal zo leeg was. Er
waren maar een paar mensen, terwijl er op tv altijd
een volle zaal te zien is. Ik weet dat hier een
tijdje geleden de Miljoenennota behandeld werd. Met
economie hadden we het erover. Democratie is heel
belangrijk, dat het volk kan kiezen en meebeslissen
over wat er gebeurt. Iedereen denkt tenslotte toch
weer anders. Ik vind het niet kloppen als één persoon
beslissingen neemt voor iedereen, zoals in een
dictatuur.
Minister zou ik niet willen zijn. Een te zware verantwoordelijkheid,
zo’n departement. Te moeilijk ook
lijkt me. Als ik moest kiezen, zou ik Tweede Kamerlid
worden. Het lijkt me interessant om te vertellen wat
je te zeggen hebt. Ik vind dat het wel goed gaat in
Nederland. Misschien zou er meer geld naar culturele
dingen voor jongeren kunnen gaan. Ik zat bij een
musicalgroep die helaas werd opgeheven omdat er
geen subsidie meer was.
Ik wil graag naar de Hogere Hotelschool en daarna
verder in het hotelmanagement. Dat is afwisselend
werk en je kunt ook nog eens ergens heen reizen
voor je werk.”

Leerlingen in gesprek in een commissiezaal.

Kishen Thakoersingh (17 jaar)
mbo 1, juridisch medewerker
“Wij leren op school debatteren. In de Tweede Kamer
komen we kijken hoe dat in het echt gaat. Ook hebben
we stellingen bedacht die we vandaag mochten
voorleggen aan het CDA-Kamerlid Marleen de Pater.
Een ervan was ‘leerlingen van het mbo moeten ook
een OV jaarkaart krijgen’. Ze zei dat ze daarover
nadenken, maar er nog niet over uit zijn. Nu ik de
politiek zo meemaak vandaag, vind ik het wel interessant.
Ik zie dat het heel hard werken is, continue
vergaderen.
Ik zou minister-president willen zijn. Dan heb je het
hoogste woord. En je staat er niet alleen voor, je hebt
je partij achter je. Ik zou meer voor jongeren doen,
meer uitgaansgelegenheden regelen voor jongeren
onder de 18 jaar. Hoef je niet stiekem de 18+ disco’s
in met een vals of geleend identiteitsbewijs.
Ik denk dat de politici meer om zich heen moeten
kijken en dingen moeten aanpakken die echt nodig
zijn, zoals veiligheid. Ook op scholen. Gelukkig zijn
er bij ons op school weinig ruzies en is het goed
geregeld. Je komt alleen de school in met een pasje.
Ik wil zelf de makelaardij in. Nederland wordt steeds
voller, er moet steeds meer gebouwd worden. Dus
dat biedt wel perspectief.”

Geert Wilders (PVV) tijdens een debat.

Lotte Ermstrang (17)
vmbo 4, theoretische leergang
“De leerlingen die staatsinrichting en geschiedenis
hebben, zijn hier nu op excursie. In die lessen hebben
we het gehad over de Tweede Kamer. Over de
Staten-Generaal, de regering, het parlement en wat
ze doen. Wel moeilijk, je haalt snel al die begrippen
door elkaar. We doen ook een presentatie in de klas
over een actueel politiek stuk uit de krant. We moesten
ons voorbereiden met vragen, alleen weet ik niet
wie ze gaat beantwoorden. Mijn vraag is: ‘Wat zou
er veranderen in Nederland als de SP in de regering
komt te zitten?’
Ik zou wel eens een dagje fractievoorzitter van de SP
willen zijn. Ben benieuwd hoe de politiek in praktijk
in zijn werk gaat. Ik ken alleen de theorie uit boeken.
Op tv vind ik wel dat de meeste politici wat stijfjes
zijn. Het lijken soms wel robots met een stropdas
om die met elkaar praten. Soms in geheimtaal lijkt
het wel.
Ik vind dat er meer aandacht naar het milieu kan.
Maak het openbaar vervoer maar gratis, dan komen
er minder auto’s en ook minder wegen. Dat scheelt
weer bomen. En mensen kunnen zuiniger omspringen
met water. Met besparende douchekoppen bijvoorbeeld.
Zelf wil ik later in de horeca, eerst naar het
mbo en dan het hbo. Misschien zelf een eetcafé beginnen,
zo milieuvriendelijk mogelijk, als dat lukt.”

Alexander Pechtold (D66) en Sybrand Haersma Buma (CDA)
ontvangen leskoffertje van het project de Derde Kamer.

Maarten Evers (14)
havo 3
“Het is wel spannend hier, ik zie die mensen normaal
alleen op tv. Ik had niet verwacht dat de Tweede
Kamer aan zo’n drukke straat zou liggen. Ik had een
imposanter gebouw verwacht. Dit valt nauwelijks op,
ik was er anders straal aan voorbij gelopen. Eigenlijk
zouden jullie lichtborden neer moeten zetten op
straat met pijlen en de tekst ‘Tweede Kamer, 200
meter’.
Ik kijk elke dag journaal en voor ik ga slapen luister
ik naar de radio. Zo hoor je wel wat over de politiek.
Het is belangrijk, uiteindelijk beslis je zelf mee. Je
mag eens per vier jaar kiezen, maar in de tussentijd
kun je niet veel, vind ik. Behalve als het kabinet
valt. Als politici eenmaal een weg zijn ingeslagen,
dan gaan ze er niet snel meer van af. Na twee jaar
regeren komen er feitelijk geen uitschieters meer.
Als ik aan het hoofd van de regering zou staan, zou
ik alle bijstanduitkeringen verhogen. En hogere subsidies
geven voor schone auto’s. Niet alleen voor
kleine auto’s, ook voor grote gezinsauto’s en hummers.
Lijsttrekker zijn van GroenLinks of de SP lijkt
me wel wat. In de oppositie kun je goed in de gaten
houden wat de regering doet en fouten onder de
aandacht brengen. Ik vind wel dat politici duidelijker
moeten worden. Politici moeten niet te angstig reageren,
want dan raakt het volk in paniek. Zelf wil ik
graag journalist worden, misschien wel over de politiek
schrijven.”

Scholieren dansen tijdens de opening jongerententoonstelling ‘Hoezo EU?’.

Sascha Schaafstra (16)
vwo 4
“Voor het vak CKV moeten we een aantal culturele
activiteiten doen, daar schrijven we dan een verslag
over. Eerst zijn we naar het Mauritshuis geweest en
daarna naar de Tweede Kamer. Ik had verwacht dat
het hier groot zou zijn, maar niet dat er een tentoonstelling
zou staan over Europa. Soms volg ik de
politiek, een debat wat me interesseert, maar ik ga
er niet speciaal naar op zoek.
De invloed van politiek is wel merkbaar, ik zie steeds
meer politie op straat. En roken mag straks niet meer
in de horeca. Dat regelen ze hier allemaal. Het lijkt
me leuk om in de Kamer te werken, maar ik weet niet
wat je hier allemaal kan doen. Welke functies er zijn
en wat voor een opleiding je daarvoor nodig hebt. Je
moet je vast omhoog werken. Laag beginnen en dan
steeds hogerop.
Ik zou wel willen meebeslissen over wat er in Nederland
gebeurt. Misschien als Kamerlid. Maar je kunt
ook veel mensen tegen je krijgen als je lid bent van
een partij. En ik wil later niet met bewaking de straat
over. Als ik het voor het zeggen zou hebben, zou ik
hogere straffen invoeren. Ik vind dat er meer moet
gebeuren om jongeren uit de criminaliteit te houden.
Elke nieuwe generatie wordt steeds brutaler en
crimineler. Dat ligt aan de opvoeding en omgeving.
De ouders moeten een opvoedingscursus hiervoor
krijgen. Als je van jongs af aan begint met een goede
opvoeding, gaat de criminaliteit ook omlaag.”

Harry van Bommel (SP) in de grote vergaderzaal.

Mustafa Özkan (15)
Praktijkonderwijs 3
“Zijn we hier wel goed?, dacht ik. Ik verwachtte dat er
hier alleen een zaal zou zijn waar de Kamerleden in
zitten. Niet dat er een groot gebouw omheen staat.
Ik denk dat we op school meer aan politiek moeten
doen. Zodat jongeren mee kunnen denken over wat
goed is voor Nederland. En welke regels er hier zijn.
Ik lees soms de Spits als ik met de trein naar school
ga. Of thuis als ik me verveel. Ik zou wel minister
willen zijn. Dan zou ik de criminaliteit van jongeren
verminderen. De reden dat jongeren crimineel worden,
is soms omdat er thuis ruzie is. Of ze kijken
naar gewelddadige films en proberen dat na te doen.
Bij ons in de buurt was er veel criminaliteit, maar
sinds er meer politie op straat is, is er minder gedoe.
Alleen pakken ze de jongeren soms te hard aan. Je
krijgt al straf voor alleen meelopen.
Ik wil de politiek niet in. Ik denk dat je daarvoor
moet studeren. Ik word kok. Koken is iets van mij,
ik voel me er bij op mijn gemak. Een restaurantje
beginnen met Nederlandse en Turkse gerechten,
dat lijkt me leuk. Maar het rookverbod in de horeca
wat nu ingaat, is niet goed. Zo gaan een heleboel
restaurantjes failliet. Je kunt toch gewoon de helft
van het restaurant voor niet-rokers inrichten? Dat
werkt ook.”

De SGP bestaat 90 jaar; Kees van der Staaij en Bas van der Vlies trakteren.

Elsemieke Stam (17 jaar)
thbo, spw (toeleiding tot hoger beroepsonderwijs,
sociaal pedagogisch werker)
“Wij hebben politieke besluitvorming gehad bij maatschappijleer.
Uitleg over de politiek, de verschillende
stromingen en de gedachtegang van politieke partijen.
Als vervolg daarop komen we naar de Tweede
Kamer. Ook bij andere onderwerpen komt de politiek
telkens weer om de hoek kijken. Bij ‘mens en werk’
kijken we naar wetten waar mensen op terug kunnen
vallen en de rol tussen werkgever en werknemer.
Ik denk dat dit een heel leerzame dag wordt, ik
heb er echt zin in. De politiek zorgt ervoor dat de
samen leving functioneert. Ik verdiep me er graag in;
ik volg het nieuws en let goed op met maatschappijleer.
Graag zou ik op de stoel van André Rouvoet
zitten, hij is veel met jeugdzorg bezig. Er moet meer
geld naar jeugdzorg. Jongeren in moeilijkheden hebben
snel hulp nodig. Nu gebeurt dat niet binnen het
gestelde tijdsbestek. Ze moeten vaak veel te lang
wachten en dat is niet goed. Ik wil pedagoog worden,
opvoedkundige in de jeugdhulpverlening. Voor
jongeren tussen de 12 en 18 jaar, jongeren die in
de problemen zijn gekomen, op welke manier dan
ook.”

Jongeren debatteren tijdens het jaarlijkse Nationale Jeugddebat.

Roza Awetisian (14)
vmbo 3, kader
“We moesten van school naar de Tweede Kamer. Ze
willen dat we een beter beeld krijgen van de politiek.
Ik heb er eerlijk gezegd geen interesse in. Politiek
boeit me niet. Het is wel belangrijk dat het gebeurt,
anders gaat het niet goed met Nederland. Het is wel
leuk om te zien, mensen die rond de tafel zitten met
veel papieren en discussie voeren. Ik weet niet wie
er in de politiek zitten. Ik ken alleen Balkenende
en Rita Verdonk. Ik zou niet in hun schoenen willen
staan. Mensen die je haten en bedreigen. Dat je niet
gewoon over straat kan lopen, het lijkt mij niets.
Balkenende zou meer moeten gaan kijken bij jeugdactiviteiten
buiten school. Er zouden meer buurthuizen
moeten komen voor kinderen tot twaalf jaar.
Zoals voor mijn broertje, die zit nu teveel achter de
tv en de computer. Voor jongeren mogen er wel meer
plekken komen waar je met je vrienden kan praten
en rondhangen.
Ik wil kapster en schoonheidsspecialiste worden.
Eerst een tijdje werken bij iemand en dan een eigen
zaak. Ik vind dat Balkenende iets met zijn haar moet
doen, dat kapsel moet anders.”

Anouchka van Miltenburg (VVD) tijdens opnames
voorlichtingsfilm over de Tweede Kamer.

Karlien Huiskes (15)
vwo 4
“We hebben het bij maatschappijleer en geschiedenis
over de politiek: hoe het werkt, waar partijen
voor staan. Ik volg de politiek een beetje, nu speelt
het debat over de onderwijsvernieuwingen. Ik weet
niet of het mislukt is. Wij moeten gewoon 27 uur
per week naar school. Huiswerk maken is je eigen
keuze. Je hoeft het niet te doen, maar dan is de onvoldoende
ook jouw probleem.
Ik zou wel minister willen zijn, omdat je dan moet nadenken
over beslissingen voor het land. Niet alleen
op dat moment, maar ook voor de toekomst. Als ik
dan door de Kamer ter verantwoording zou worden
geroepen, zou ik bij mezelf te rade gaan. Wat is er
misgegaan? Wat kan ik eraan veranderen? Ik weet
niet of elke minister dat doet. Ik ben blij dat we veel
politieke partijen hebben in de Kamer, dan is het
nooit één partij die een beslissing neemt.
In Oldenzaal kun je je mening geven over het vroeger
sluiten van de horeca. Ik ben voor, want nu gaan veel
jongeren naar een drinkkeet waar ze zich vol laten
lopen tot middernacht. En daarna pas naar de disco.
Ik ga zelf niet uit, ik rijd fanatiek paard. Met mijn
pony ben ik acht keer kampioen geworden in regio
Twente en drie keer regionaal.”

EU bestaat 50 jaar; jongeren toetsen hun kennis met het Europa-spel.

Marrick van den Esschert (17)
havo 5
“De leraren kwamen met het idee om naar de Tweede
Kamer te gaan, om ons kennis te laten maken met
het parlement. Ik ben benieuwd hoe het er aan
toe gaat. Er lopen hier heel veel belangrijke mensen
rond die inspraak hebben op wetsvoorstellen.
Zoals Wouter Bos, maar ook de mensen die achter
hem staan. Die zijn juist belangrijk. Ik denk niet dat
Balkenende alles zelf verzint wat hij zegt, daar heeft
hij mensen voor. Ik zou zelf geen minister-president
willen zijn. Teveel verantwoordelijkheid. Liever Kamerlid
dan, een beetje op de achtergrond maar toch
ook belangrijk.
Ik zou meer doen aan uitkeringen. Wat ik lees in
reacties van buitenlanders op het web, is dat zij
vinden dat we hier oude mensen aan het vermoorden
zijn. Dat ze teveel geld kosten en dat we ze
maar snel wegstoppen. Ik vind ook dat Den Haag
jongeren meer bij de politiek moet betrekken. Wij
denken vaak bij politiek aan ‘saai’ en ‘slaapverwekkend’.
Misschien zou voorlichting van een Kamerlid
op scholen iets zijn.
Als ik nu moest stemmen, zou ik op een bekende
naam stemmen, iemand die veel op tv is. Ik weet
dan alleen niets van het politieke programma van die
partij. Ik vind trouwens dat politieke partijen meer
moeten overleggen. Ze debatteren wel eens, maar
daar komt niet echt veel goeds uit. Soms zie ik een
stukje van een debat en dan schreeuwen ze tegen
elkaar. Ik hoef helemaal niet in de politiek. Liever
word ik leraar, dat weet ik al heel lang. Liefst op mijn
eigen college.”

Rita Verdonk (Verdonk) tijdens het mondelinge vragenuur.

Bart van de Kamp (15)
vmbo 4, theoretische leergang
“Vandaag is eigenlijk een schoolreisje. Tijdens maatschappijleer
zijn we veel met politiek bezig. In de
Tweede Kamer bespreken ze de belangrijke dingen
die gebeuren in het land. Hier nemen ze beslissingen,
zoals over de 1040-urennorm voor scholieren.
Zelf heb ik niet meegedaan aan de acties. Ik heb
niets te staken, ik zit in de examenklas en heb geen
zin in chaos. Driekwart van de school deed wel mee.
De eerste middag was een staking op het schoolplein.
Voor de tweede actie in Den Haag had je een
brief met handtekening van je ouders nodig, anders
mocht het niet. Volgens mij moeten ze leraren meer
betalen, dan komt het met die uren ook wel goed.
Politiek volg ik niet zo. Ik vind het moeilijk met al die
verschillende politieke partijen en fractievoorzitters.
Ik ben dyslectisch, dat speelt ook mee.
Ik wil zelf ook niet de politiek in. Vergaderen is niets
voor mij. Ik vind wel dat er voor jongeren veel wordt
gedaan. Er is goede voorlichting over roken en drugs,
alleen luisteren jongeren niet. Ik rook niet, ik ben
meer een buitenstaander. Dat vind ik prettig, ik houd
niet van drukte en uitgaan. Ik ben liever bezig met
elektronica en techniek. Na het vmbo wil ik naar de
havo en dan de ICT in.”

Esther Ouwehand (PvdD) en Mariko Peters (GroenLinks) tijdens een debat.

Lineke Merel van Bakker Rees (18) (17)
vwo mbo 61,
sociaal cultureel werk
“We “Ik word komen opgeleid hier vanuit om projecten het vak te organiseren maatschappijleer voor
waar verschillende we veel over doelgroepen: politiek praten. allochtone Ik zie mezelf vrouwen wel of in
een jongeren. politieke Je kunt functie. in een Als buurthuis Kamerlid uiteindelijk, terechtkomen maar als
eerst activiteitenbegeleider onderaan beginnen of in als een fractiemedewerker. bejaardencentrum, Ik
heb maar een ik wil duidelijke de politiek mening in. over zaken en ik lees veel
kranten. De beeldvorming Ik vind het over interessant jongeren om is mee negatief. te praten. Je leest Ik
zou nooit voor eens de over socialisten een jongere kiezen, die de sinds PvdA haar of elfde de SP. vrij- Er
moet willigerswerk meer gelijkheid doet bij komen een bejaardenhuis. in de samenleving. De politiek Veelverdieners
moet meer verdienen jongeren werven. gelijk veel Voor te maatschappijleer
veel. Als ik kon
kiezen schreef zou ik een ik op werkstuk de plek met van Guusje als vraag ter of Horst populari- willen
zitten. sering van Alle de zaken politiek behartigen een positief binnen of Nederland, negatief effect dat
is heeft interessant. op jongeren. Ik vind Het dat blijkt de geen houding effect naar te hebben. allochtonen
Je moet toe jongeren beter kan. dus zien Er moet te motiveren een positiever voor de beeld poli-
komen tiek. Laten over zien allochtonen. dat het wel Hoe interessant ik dat wil is. bereiken? Niet ak-
Ik koord zou gaan eerst als onderzoek de minister laten zegt doen. ‘leuk Ook voorstel, vind ik dat de
discussie leg ik in mijn interessant laatje’, maar over in hoever debat de gaan overheid en om toe- kan
ingrijpen zeggingen achter vragen. de deur van het ouderlijk huis. Kleine
Ik zou kinderen graag ontbijt een betere geven regeling op school zien bijvoorbeeld bij de jeugdof
een zorg. opvoedcursus Nu moet een voor jongere ouders soms voor een ze half aan jaar kinderen wach-
beginnen. ten voor opname. Wel goed Als zo’n je anorexia cursus denk hebt, ik, kun dan je weten tegen
ouders die tijd wel allang waar dood ze aan zijn. beginnen. Ik zou graag Duidelijke de Voorzitter regels
zijn mevrouw belangrijk, Verbeet thuis willen en in zijn. de samenleving.”
Dat is een moeilijke
maar ook leuke positie. Je kunt vanaf haar plek de
hele zaal inkijken en iedereen observeren. En je kunt
mensen in de rede vallen.”

In de Handelingenkamer staan verslagen van de plenaire vergaderingen.

Lineke Michelle Bakker Gerrits (18) (18 jaar)
vwo havo 65
“We “Met komen geschiedenis hier vanuit hebben het we vak het maatschappijleer
over de Tweede
waar Kamer we gehad. veel over Hoe politiek de grondwet praten. tot Ik zie stand mezelf kwam wel onin
een der Thorbecke. politieke functie. Ik vind Als politiek Kamerlid zelf uiteindelijk, niet zo interes- maar
eerst sant. Om onderaan telkens beginnen weer dat als geklets fractiemedewerker. aan te horen van Ik
heb mensen een duidelijke die op een mening punt over blijven zaken doordrammen en ik lees veel en
kranten. niet eens Ik altijd vind het met interessant de goede om argumenten. mee te praten. BovenIk
zou dien voor heb de ik socialisten het druk. Ik kiezen, heb wel de PvdA betere of dingen de SP. Er te
moet doen meer dan de gelijkheid politiek. komen in de samenleving. Veelverdieners
Nu ik 18 ben verdienen en mag gelijk stemmen, veel te ga veel. ik me Als wel ik kon ver-
kiezen diepen zou in de ik op partijprogramma’s. de plek van Guusje Bij ter de Horst vorige willen ver-
zitten. kiezingen Alle heb zaken ik dat behartigen ook gevolgd. binnen Als Nederland, ik zou mogen dat
is kiezen, interessant. wil ik Kamerlid Ik vind zijn. dat Ik de zou houding graag naar mensen alloch- aan
tonen de tand toe willen beter voelen. kan. Er Vragen moet stellen. een positiever Luisteren beeld naar
komen hun uitleg over en allochtonen. druk uitoefenen Hoe door ik dat heel wil kritisch bereiken? te
Ik zijn. zou Als eerst er iets onderzoek hapert, waarom laten doen. wordt Ook het vind niet ik goed de
discussie uitgevoerd? interessant Hoe gaat het over wel hoever lukken? de overheid kan
ingrijpen Zelf zou achter ik het de aanpassingsbeleid deur van het ouderlijk voor buitenlan- huis. Kleineders
kinderen aanpakken. ontbijt Ik geven vind dat op school buitenlanders bijvoorbeeld nog te- of
een veel opvoedcursus in hun eigen cultuur voor ouders blijven voor hangen ze aan terwijl kinderen ze in
beginnen. Nederland Wel leven. goed Als zo’n wij op cursus vakantie denk zijn, ik, dan passen weten we
ouders ons toch wel ook waar aan. ze Ik aan ben beginnen. zelf in Colombia Duidelijke geboren regels
zijn en na belangrijk, twee maanden thuis en geadopteerd. in de samenleving.” Ik ben nog twee
keer teruggeweest om mijn biologische zusjes op te
halen. Later wil ik graag lerares worden. Omgaan met
kinderen en kennis overdragen vind ik leuk. Een gevarieerde
baan en niet suf.”

Voorzitter
Kabinet (vak-K)
Spreekgestoelte
Interruptiemicrofoon
1

Zetelverdeling Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft 150 zetels voor 150 volksvertegenwoordigers.
Hoe meer stemmen een politieke
partij tijdens de Tweede Kamerverkiezingen wint, hoe
meer zetels deze partij krijgt in de Tweede Kamer.
In de zetelverdeling kun je zien hoeveel zetels een
politieke partij (fractie) heeft en waar die fractie zit
in de plenaire zaal; de grote vergaderzaal met de
blauwe stoelen. Elk Kamerlid heeft hier een vaste
plaats.
Zetels
CDA
PvdA
SP
2
Voorzitter
Kabinet (vak-K)
Spreekgestoelte
Interruptiemicrofoon
41
33
25
VVD
PVV
GroenLinks
21
ChristenUnie
9 D66
3 Verdonk 1
7
PvdD
6 SGP 2
2

Het Binnenhof met de gebouwen van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer.

Meer weten over politiek
Den Haag is het centrum van de landelijke politiek.
Op televisie zie je vaak ministers en de ministerpresident
in debat met Kamerleden in de grote vergaderzaal.
Zitten ministers nu ook in de Tweede Kamer?
En wat doen Tweede Kamerleden eigenlijk precies?
De Eerste Kamer en Tweede Kamer vormen samen
het parlement, de volksvertegenwoordiging. Ook wel
Staten-Generaal genoemd. Ministers zijn vaak in de
Tweede Kamer, maar werken op hun eigen ministeries.
Ze komen naar de Tweede Kamer om vragen te beantwoorden,
voor overleg en debat met Kamer leden.
Ministers maken deel uit van de regering.
Op de website www.tweede kamer.nl, onder ‘Hoe werkt
het?’, lees je onder andere wat Tweede Kamerleden
doen.
Wist je dat er ook een Derde Kamer bestaat? Dat is
een website met lespakket van de Eerste en Tweede
Kamer voor leerlingen in het basisonderwijs. Je kunt er
ook debatteren. Kijk hiervoor op www.derdekamer.nl.
Informatie over de Eerste Kamer kun je vinden op
www.eerstekamer.nl. Wil je meer weten over de regering
en de verschillende ministeries? Kijk dan op
www.regering.nl.

Colofon
Dit is een uitgave van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Bezoekadres
Plein 2
Den Haag
Postadres:
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Tekst en ontwerp:
Dienst Communicatie
Print:
Facilitaire Dienst
Fotografie:
Hans Kouwenhoven en Hollandse Hoogte
Meer informatie:
T: 070 - 318 30 40
E: publieksvoorlichting@tweedekamer.nl
www.tweedekamer.nl
Vermenigvuldigen van informatie uit deze publicatie is niet
toegestaan zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
Augustus 2008
ISBN/EAN:
978-90-78654-04-9