Tussendoortje juli 2012 - Walchers Gilde
Tussendoortje juli 2012 - Walchers Gilde
Tussendoortje juli 2012 - Walchers Gilde
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Colofon<br />
Het ‘<strong>Tussendoortje</strong>’ is de tweemaandelijkse nieuwsbrief van het <strong>Walchers</strong> Wijnmakers,<br />
Bierbrouwers en Likeurbereiders <strong>Gilde</strong>.<br />
Voorzitter Bram Westrate, 06 - 51402516<br />
voorzitter@walchersgilde.nl<br />
Secretaris Willem van Bellen 0118 - 602037<br />
wvanbellen@zeelandnet.nl<br />
Penningmeester/ Joerie de Bree 06 - 20306311<br />
Ledenadministratie penningmeester@walchersgilde.nl<br />
Bestuurslid Bier Jan van Terheijden 0118 - 553031<br />
brombeer@zeelandnet.nl<br />
Bestuurslid wijn Jan Joosse 0118 - 615383<br />
jjoosse48@zeelandnet.nl<br />
Bestuurslid Likeur Jan van der Maas 0118 - 462818<br />
jamjan@zeelandnet.nl<br />
Bestuurslid Culinair Bert Maessen 0118 - 501513<br />
culinair@walchersgilde.nl<br />
Bestuurslid Logistiek/ Nel de Kam 0118 - 552966<br />
Prijzencommissaris hanekam@hetnet.nl<br />
Bestuurslid Publicaties Arie Kluiter 0118 - 553328<br />
/Webmaster webmaster@walchersgilde.nl<br />
Wedstrijdcommissaris Piet van Belle<br />
pcvb@zeelandnet.nl<br />
Docent Bier Dirk de Witte 0118 - 592325<br />
ddewitte@zeelandnet.nl<br />
Docent Wijn Peter Mesu 0118 - 592199<br />
pmesu@zeelandnet.nl<br />
Docent Likeur José Kluiter 0118 - 553328<br />
altair@zeelandnet.nl<br />
Redactie Arie Sterk a.sterk@zeelandnet.nl<br />
Arie Kluiter webmaster@walchersgilde.nl<br />
<strong>Gilde</strong>avonden Kaasboerderij Pitteperk<br />
Breeweg 21, 4371 SB Koudekerke<br />
Aanvang 20.00 uur, data: zie agenda<br />
Contributie € 30,00 per jaar op 128989084 van de RABO bank tnv WWBLG<br />
Advertentietarief € 85,00 per jaar voor een hele pagina<br />
M.i.v. 01-01-<strong>2012</strong> € 42,50 per jaar voor een halve pagina<br />
€ 27,50 per jaar voor een derde of kwart pagina<br />
Website: www.walchersgilde.nl<br />
KvK nummer: 40310546<br />
2
<strong>Tussendoortje</strong> JULI <strong>2012</strong><br />
Colofon pag. 2<br />
Agenda en ledenbestand pag. 3<br />
Van de voorzitter pag. 4 - 5<br />
Van de secretaris pag. 6<br />
Thema-avond pag. 7 – 11<br />
Uitslagen wedstrijd pag. 13<br />
Bierheiligen pag. 14 – 18<br />
Sleedoornlikeur pag. 19<br />
Rabarberchampagne/recept pag. 22 – 24<br />
Van het jong(st)e lid pag. 25<br />
Zomercolumn pag. 27<br />
Verslag van de barbecue pag. 28<br />
Imperial Russian Stout pag. 29<br />
Agenda<br />
Sluitingsdatum inleveren copij: 15 september <strong>2012</strong><br />
Vrijdag 28 september thema-avond BIER<br />
Vrijdag 26 oktober thema-avond WIJN<br />
Vrijdag 23 november thema-avond LIKEUR<br />
Vrijdag 7 december CULINAIRE avond<br />
Bestuursvergaderingen: Donderdag: 13-09-<strong>2012</strong>, 11-10-<strong>2012</strong> en 08-11-<strong>2012</strong><br />
Hebt u ideeën, aanvullingen, verhalen, stukjes of opmerkingen voor het<br />
"<strong>Tussendoortje</strong>" meld het dan de redactie.<br />
Wist u dat er iedere 1e dinsdag van de maand, behalve in de maand augustus,<br />
bierproeverijen worden georganiseerd in café De Mug in Middelburg door PINT. Deze<br />
zijn vrij toegankelijk voor iedereen.<br />
Ledenmutaties:<br />
Nieuwe leden: H.L.Knook & J.Knook-Erkelens; John Muller, Beau Vader, Frank Schrier<br />
Opgezegd: Willem Dekker<br />
TIP:<br />
Kijk regelmatig op de website van ons gilde, daar worden activiteiten vermeld die buiten<br />
ons gilde plaatsvinden.<br />
Heeft u ideeën, aanvullingen, verhalen, stukjes of opmerkingen voor het "<strong>Tussendoortje</strong>"<br />
meld het dan de redactie.<br />
3
Van de voorzitter Bram Weststrate<br />
De laatste weken zijn zeer turbulent geweest voor ons <strong>Gilde</strong>. Onze voorzitter Jan Schaap<br />
zag zich vanwege gezondheidsproblemen gedwongen zijn functie per direct neer te leggen.<br />
Wij allen vinden het verschrikkelijk voor Jan, dat hij op deze wijze afscheid moet nemen<br />
van zijn voorzitterschap en wensen hem, zijn vrouw Inge en zijn kinderen heel veel sterkte<br />
toe voor de komende tijd.<br />
Om de lege stoel, die Jan achterliet weer te bezetten werd er door het bestuur een extra<br />
ledenvergadering bijeen geroepen en werden er tevens kandidaten gevraagd voor de<br />
andere openstaande bestuursfuncties. Dit heeft erin geresulteerd dat nu alle<br />
bestuursfuncties weer zijn ingevuld.<br />
De laatste clubavond van dit seizoen zit er ook weer op. Deze avond hebben wij weer de<br />
jaarlijkse thema-avond gehad. Een avond met veel inzendingen van lekkere<br />
kweepeerwijnen, heerlijke blonde bieren, verrassende sleedoornlikeuren en<br />
hartverwarmende whisky’s.<br />
Door de winnaars van de 3 de prijzen in iedere categorie werden de thema’s voor volgend<br />
jaar vastgesteld.<br />
Rest ons op 16 juni <strong>2012</strong> nog onze jaarlijkse BBQ, te houden op onze thuislocatie<br />
Zorg- en kaasboerderij Pitteperk.<br />
Ook hebben wij deze zomer nog een aantal demonstraties op het programma staan:<br />
Zat. 21 <strong>juli</strong> <strong>2012</strong> demonsteren wij met de <strong>Gilde</strong>-wagen op de Domburgsche Dag<br />
Woe. 25 <strong>juli</strong> <strong>2012</strong> geven wij een demonstratie in Westkapelle,<br />
op de markt in het kader van de Westkappelse Natuurdag<br />
Vrij. 17 en Zat. 18 augustus <strong>2012</strong> zijn we aanwezig tijden de Boerenlanddagen bij<br />
De Blauwe Reiger / Loonbedrijf Brasser, Zanddijkseweg, Veere<br />
Zat. 8 september <strong>2012</strong> staan wij met een kraam tijdens de Koudekerkse Cultuurroute<br />
Kwekerij de Groenist, Groeneweg, Koudekerke.<br />
Zat. 8 september <strong>2012</strong> staan wij met de <strong>Gilde</strong>-demonstratiewagen op het Mosselfeest te<br />
Vrouwenpolder<br />
Indien u interesse hebt in welke tak van drank maken dan ook, wij verwelkomen u graag<br />
om u nadere uitleg te geven over onze hobby.<br />
Bram Weststrate<br />
4
Demonstratie Pitteperk Bram Weststrate<br />
Ons eerste optreden dit seizoen en met de <strong>Gilde</strong> demonstratiewagen is voor het <strong>Gilde</strong> zeer<br />
succesvol verlopen. Het is een heel gezellige dag geworden en we hebben 2 nieuwe leden<br />
kunnen inschrijven.<br />
Een van deze nieuwe leden, Beau Vader uit Nw. & St. Joosland is deze dag maar meteen<br />
tot assistent-brouwer gebombardeerd. Hij heeft mij geassisteerd met het maken van een<br />
Dubbel.<br />
Ik kreeg de indruk, dat hij hierbij geen trauma heeft opgelopen en dat hij het heel leuk en<br />
interessant vond. U kunt zijn ervaringen elders in dit <strong>Tussendoortje</strong> lezen.<br />
Bram Weststrate<br />
Hoe moeilijk het kan zijn een goede foto bij een artikel te plaatsen…… Bram<br />
Tijdens de jaarlijkse barbecue heb ik volop foto’s gemaakt met de bedoeling onze<br />
bezigheden vast te leggen. Ik heb mij niet afgevraagd wat het doel hiervan zou kunnen<br />
zijn, maar vond het gewoon leuk om over de mogelijkheid te beschikken een paar foto’s te<br />
plaatsen bij het artikel over deze avond geschreven door Ronald van Liere. U kunt dit<br />
artikel ergens in dit <strong>Tussendoortje</strong> vinden.<br />
Mensen die het een beetje druk hebben kunnen soms chaotisch te werk gaan. Zo verging<br />
mij dat ook toen ik de foto’s van de barbecue-avond van mijn camera naar de computer<br />
wilde verplaatsen. Door de grote hoeveelheid foto’s op de camera (er zaten er nog een<br />
heleboel bij van de vakantie en van de kleinkinderen) ging er iets mis. Ik was er van<br />
overtuigd alles te hebben overgezet naar de computer en vond het vervolgens hard nodig<br />
het geheugenkaartje van de camera opnieuw te formatteren. Zo gezegd, zo gedaan.<br />
Vervolgens ga ik op de computer kijken hoe de foto’s eruit zien op een wat groter scherm<br />
dan op de camera en dan ontdek ik dat ik zo stom ben geweest om de foto’s van de<br />
barbecue niet naar de computer te hebben gekopieerd.<br />
Helaas, dit keer geen foto’s beschikbaar. Ik denk erover Cees Bakker te verbieden op<br />
vakantie te gaan als er club-activiteiten zijn. Als hoffotograaf van het <strong>Gilde</strong> kun je<br />
eigenlijk nooit weg.<br />
Mijn excuses voor deze stomme fout. Een volgende keer beter.<br />
Bram Weststrate<br />
5
Mededeling van de secretaris:<br />
Als iemand vindt dat hij teveel glazen (wijn, bier of likeur) in huis heeft dan kan hij dat<br />
aantal reduceren door het teveel aan het gilde te schenken. Nel de Kam zal ze in dank<br />
aannemen.<br />
6
Thema-avond wijn, bier, likeur en distillaat Rien van Reems<br />
De thema-avond van dit jaar op vrijdag 25 mei<br />
werd bezocht door 33 leden van wie er<br />
verscheidene hun beste of lekkerste drankje<br />
hadden ingezonden. Het beste of het lekkerste,<br />
is dat niet hetzelfde? Nee, zo bleek deze avond<br />
opnieuw. Het bestuur had gezorgd voor een zeer<br />
deskundige jury en die maakte duidelijk wat het<br />
verschil is.<br />
Als één van de oudste leden met vele jaartjes<br />
wedstrijdervaring weet ik dat er een groot<br />
verschil is tussen een drankje dat je zelf het<br />
lekkerste vind en een creatie die de<br />
keurmeesters als het summum beoordelen.<br />
Zowel de bier- als de wijn- , likeur- en<br />
distillaatkeurmeesters maakten ons dit duidelijk.<br />
De woordvoerder van de keurmeesters likeur<br />
bracht dit misschien wel het beste onder<br />
woorden. Het thema bij likeur was<br />
sleedoornlikeur en de jury had daarmee een<br />
eenvoudige referentie, namelijk een likeur waar<br />
de smaak van sleedoorns duidelijk in aanwezig is.<br />
Nu heeft vorig jaar een stukje van mijn hand in het <strong>Tussendoortje</strong> gestaan waarin ik er<br />
voor pleitte een eigen <strong>Gilde</strong>likeur te maken van een echt Zeeuwse wilde vrucht, met name<br />
de sleedoornpruim. En dit naar het voorbeeld van een likeur die populair is in het<br />
7
Baskenland, de Patxaran die ook in het Spaanse Navarra veel wordt gedronken onder de<br />
naam Pacharán. In al deze sleedoorndranken, zowel de commercieel als de huisdranken<br />
van de boerenhoeven zit een portie anijs en dat wisten de keurmeesters van de federatie<br />
niet. De inzenders van de Pacharán-types sleedoornlikeur, onder wie Dirk de Witte en<br />
ondergetekende, werden dan ook terecht gediskwalificeerd. De keurmeesters zagen die<br />
anijstoevoeging als een afwijking. Ik had ook een vier jaar oude likeur ingestuurd,<br />
waarmee ik in Zeeuws-Vlaanderen hoog scoorde, maar die door de keurmeesters werd<br />
ontmaskerd als een oude, ietwat vervlogen likeur. Goede vakmensen die keurmeesters en<br />
niet om de tuin te leiden.<br />
Ook Nico Vonk, sprekend namens de bierkeurmeesters, had constructieve, opbouwende,<br />
kritiek: een aantal bieren had te leiden onder het verschijnsel ‘gushing’, dat wil zeggen dat<br />
er te veel koolzuur onder de capsule zat, waardoor het bier na opening van de fles onder<br />
grote druk ontsnapte. Ook hier afwijkingen van de soort Leffe Blond. Van de 18<br />
ingezonden bieren was er één pils en staken er 3 boven de rest uit, volgens Nico.<br />
Bij de wijn was het thema kweepeerwijn en de jury had het niet eenvoudig omdat hij niet<br />
beschikte over een referentiewijn. De keurmeesters adviseerden een volgende keer<br />
onderscheid te maken tussen de klasses rood en wit en dan ook nog tussen droog, medium<br />
en zoet. Ook de publieksjury werd op de proef gesteld, onder anderen door Cees Bakker<br />
die zijn wellicht wat bleekzuchtige kweepeerwijn had opgepimpt met een miniem scheutje<br />
vlierbes.<br />
En dan was er voor het eerst een serieuze keuring van het distillaat, in dit geval whisky.<br />
Hans Everaarts, ervaren vinoloog, kweet zich van deze taak. Hij wikte en woog, zag één<br />
van de inzendingen aanvankelijk qua kleur voor een jenever aan, maar oordeelde bij<br />
doorproeven toch dat het een echte whisky was. Zijn oordeel over de inzendingen was<br />
lovend.<br />
Terugkijkend op de thema-avond moeten we constateren dat het niet alleen een gezellige<br />
maar ook een zeer leerzame avond was. De likeurkeurmeesters wezen nog even op het<br />
bestaan van een Federatie-uitgave die voor veel leden van belang is: ‘Likeur maken in een<br />
handomdraai’.<br />
Rien van Reems<br />
8
UITSLAGEN VAN DE WEDSTRIJD Rien van Reems en Bert<br />
Maessen<br />
De volgende uitslagen werden door uw verslaggever genoteerd voor zover hij ze in de<br />
euforie van deze geslaagde avond aan juryleden of inzenders kon ontlokken. Excuses voor<br />
een zekere onvolledigheid. In sommige gevallen ontliepen de oordelen van de officiële<br />
keurmeesters en die van de publieksjury elkaar nauwelijks, in andere was er sprake van<br />
een hemelsbreed verschil. Zoals in het verslag van de avond al opgemerkt: smaken<br />
verschillen en de keurmeesters houden zich strikt aan de regels van hun boekje.<br />
Kweepeerwijn<br />
Keurmeesters: Publieksjury:<br />
1. Peter Mesu 85 1. Peter Mesu ?<br />
2. Jan Joosse 84 2. Peter Mesu ?<br />
3. Peter Mesu 82 3. Jan Joosse ?<br />
Bier Leffe Blond.<br />
Keurmeesters: Publieksjury:<br />
1. Bert Maessen 91 1 Jan Reynierse en Peter Bollebakker 78<br />
2. Peter Bollebakker 89 2. Arie Kluiter, Willie Reyniers en Jos Lampert 75<br />
3. Jan van Terheiden 88 3. Bram Weststrate 73<br />
Sleedoornlikeur<br />
Keurmeesters: Publieksjury:<br />
1. Nel de Kam 91 1. Dirk de Witte 89<br />
2. Jan van der Maas 90 2. Dirk de Witte en Kim Gosse 77<br />
3. Peter Mesu 87 3. Joke Joosse 75<br />
Distillaatwhiskey<br />
Keurmeesters: Publieksjury:<br />
1. Jan Reijnierse 81 1. Joerie de Bree 90<br />
2. Bert Maessen 80 2. Bert Maessen 80<br />
3. Bert Maessen 75 3. Bert Maessen 75<br />
12
Opmerking publiekskeuring:<br />
Er kan maar 1/ 1e, 1/ 2e, of 1/ 3e plaats zijn in de uitslag, volgende keer de beste per<br />
uitslag plaats na keuren.<br />
Conclusie:<br />
Goede keuring met een beetje verschil in de uitslag maar dat mag. Het publiek gaf over het<br />
algemeen. lagere scores<br />
De thema`s voor 2013 zijn:<br />
Wijn gekozen door Peter Mesu Druif (medium en droog)<br />
Destillaat ,, Bert Maessen 2013 Jenever ( jong en oud)<br />
2014 Cognac<br />
Bier ,, Jan v. Terheijden Imperial Russian Stout<br />
Likeur ,, Peter Mesu Walnoten<br />
BIERHEILIGEN Ariel Meeuse<br />
Eind april viert men in de rooms-katholieke kerk Sint-Jorisdag en viert men daarmee in de<br />
brouwsector tevens het einde van het brouwseizoen. In tegenstelling tot de normale<br />
jaarkalender die van 1 januari tot en met 31 december loopt, mocht vroeger enkel tussen<br />
29 september en 23 april bier worden gebrouwen. Met dit in het achterhoofd, leek het mij<br />
tijd geworden om de bierheiligen eens in het zonnetje te zetten.<br />
Als aan het eind van de vierde eeuw Sint-Servatius (Servaas), de eerste bisschop van<br />
Tongeren, in Maastricht wordt begraven, komen er al snel allerlei roomse rituelen en<br />
bedevaarttradities op gang. Vanaf de tijd van de Franken (zesde eeuw) ontstaat de<br />
vervlechting tussen kerk en staat. De rooms-katholieke kerk vermengt vanaf dan - voor het<br />
bevorderen van de kerstening van de ongelovigen in Noordwest Europa - tal van heidense<br />
rituelen met roomse riten en voorziet ze van een nieuwe naam. Zo ontstaan kerst<br />
(oorspronkelijk het midwinterfeest) en Pasen (lenteviering) maar ook pelgrimages,<br />
bedevaarten, processieoptochten en worden Germaanse en Gallische heilige plaatsen – als<br />
bomen, bossen, drinkplaatsen en waterbronnen – al snel van een rooms (vaak heilig)<br />
naambordje voorzien. De wonderen die, uitgevoerd door de simpelste monnik tot de meest<br />
beschaafde aartsbisschop, uit de lucht beginnen te vallen worden talloos, goed<br />
gedocumenteerd en steeds spectaculairder. De ene heilige treedt de vorige al snel in diens<br />
voetsporen en doet er nog een schepje bovenop zoals uit dit verhaal zal blijken. Zo is daar<br />
Sint-Servatius, die vlucht vanuit Armenië naar de Lage Landen. Hij is te beschouwen als<br />
de grondlegger van het christendom in deze contreien. Hij bouwde in Maastricht de eerste<br />
13
kerk en van hieruit begon Servatius zijn missie om het christendom te verspreiden. Hij<br />
schopte het, zoals gezegd, tot bisschop van Tongeren. Sint-Servatius is de Schutspatroon<br />
van het Noord-Brabantse Schijndel. Er zijn daar maar liefst twee kerken naar hem<br />
vernoemd. Volgens de legende zou hij een verre verwant zijn van Johannes de Doper en<br />
Jezus. In Schijndel is de brouwerij Sint Servattumus gevestigd. Het woord 'vattumus' is<br />
Brabants dialect van 'pak eens aan'; pak eens een lekker pintje.<br />
Van alle priesters, monniken en bisschoppen waren St.-Servatius, St.-Eligius, St.-<br />
Bonifatius, St.-Willibrord en St.-Bavo zowat de bekendste in onze regio. Deze<br />
missionarissen kwamen van verre en slechts met één missie: bekeer al die heidenen daar in<br />
het noordwesten van Europa en snel een beetje! Zoals gebruikelijk werden de levens van<br />
dergelijke heiligen met onvoorstelbare legenden en wonderen opgekalefaterd. Dáár wordt<br />
dan ook de basis gelegd voor de zaligverklaring en de uiteindelijke heiligenverering. Over<br />
de heilige Willibrordus zijn vanzelfsprekend ook mythische verhalen ontstaan. Al vanaf<br />
het moment dat Willibrord in 690 vanuit Engeland ontscheept in de havenplaats Walacria<br />
(ook wel handelsplaats Walcheren genoemd), ten noorden van Domburg op het Zeeuwse<br />
(toen nog) eiland Walcheren, gebeuren er keer op keer opmerkzame, wonderlijke, dingen.<br />
Hij kwam aan land met in zijn kielzog 12 volgelingen (het heilige apostelaantal). Eenmaal<br />
aan land tikte de dorstige Willibrord met z’n staf op de grond en warempel, een bron met<br />
zoet water ontsprong spontaan uit de grond. En hij laafde zich aan de bron en met hem alle<br />
mensen in de hele omgeving van Zoutelande, waar zich normaal enkel brak grondwater in<br />
de grond bevindt. Dit kunstje flikt Willibrord wel een keer of twintig. Volgens de legende<br />
bezit elke Willibrordusput geneeskrachtig water. Sommige kwade tongen beweren dat de<br />
Willibrordusput in Zoutelande een 19e eeuws verzinsel is en dat het water in de put brak is<br />
en alleen geschikt om de stoep mee te schrobben. Ach, we zijn in de 21ste eeuw<br />
waarschijnlijk verleerd hoe écht heilig- en geneeskrachtig water behoort te smaken.<br />
Wat wellicht wel waar is, heeft te maken met de fles die Willibrord altijd bij zich droeg<br />
voor de armen en nooddruftigen. Met daarin (vanzelfsprekend) bier. Als hij na aankomst<br />
in Walacria samen met zijn gevolg richting het oosten trekt, komt hij een groep van 12<br />
(alweer dat heilige getal!) bedelaars tegen. Ze smeken Willibrord om iets te drinken. Hij<br />
laaft hun dorst uit de fles die nooit leeg raakt. Allen dronken gulzig, maar het peil in de<br />
fles zakte niet. De bedelaars zijn hem zo dankbaar, dat ze de nederzetting waar ze wonen<br />
in het vervolg Flessinghe noemen. Het latere Vlissingen. Amper vijf jaar na zijn aankomst<br />
sticht Willibrord het bisdom Utrecht.<br />
Bonifatius – of Bonifacius zoals velen hem kennen – is ook zo'n<br />
beroemde prediker. Voordat hij in Dokkum aan zijn eind komt,<br />
heeft hij in Noord-Nederland tal van kloosters gesticht. Bonifatius<br />
was, behalve een goed prediker, ook een goed pedagoog. Want<br />
14
om zijn monniken af te leren om na de maaltijd op te staan en daarmee zonder dankgebed<br />
weg te benen, stelde hij de kloosterregel in, dat er pas ná het dankgebed een beker bier<br />
geschonken mocht worden. Met stroop vangt men meer vliegen dan met azijn, en met bier<br />
meer monniken dan met strafpredicaties. Deze regel is tot in de negentiende eeuw in<br />
gebruik gebleven, onder het motto: 'Een glasie na de Gracie, naar de les van Bonifacie.'<br />
Heiligen en bier<br />
Op de website www.heiligen.net kun je het volgende lezen: 'Heiligen hebben in het leven<br />
van de gelovigen twee functies: Op de eerste plaats dienen ze voor de vrome medemens<br />
als voorbeeld, in de tweede plaats kun je ze als hulpverleners aanroepen. Men roept de<br />
voorspraak van de heilige in voor bepaalde intenties. In de loop van de tijden zijn er<br />
verschillende vormen van patronaten gegroeid. Eén daarvan zijn de beroepspatronen. Toen<br />
in de middeleeuwen beroepsgroepen en gilden ontstonden, kozen zij allemaal een eigen<br />
patroonheilige of schutspatroon. Vaak koos men een patroonheilige als er op één of andere<br />
manier verband kon worden gelegd tussen het beroep en het levensverhaal (de legende)<br />
van de heilige'.<br />
Tja, heiligen en bier. Verhaaltjes vol sterke staaltjes. Na invoering van het Reinheitsgebot<br />
in Beieren door Wilhelm IV in 1516, werden er ook weer een paar hele oude heiligen<br />
bijgehaald om de brouwperiode precies af te bakenen. Het eerste bier mocht worden<br />
gebrouwen vanaf eind september (St.-Michaëlis 29 september) en het laatste bier eind<br />
april (St.-George 23 april). St.-Michaël is een rooms-katholiek herfst- of oogstfeest, dat<br />
ook weer is weggekaapt van de Germanen. Michaël, Michiel, Michel of Miguel zoals we<br />
hem vanuit de overlevering kennen, was de baas aller engelen. Aanvoerder van de hemelse<br />
engelen in de strijd tegen de duivel en andere duistere figuren. Je had dat in de<br />
middeleeuwen ook wel nodig, want het was vaak een wat donkere tijd en veel mensen<br />
waren bang, vooral voor die 'duistere figuren'. Donkere middeleeuwen slaat trouwens<br />
feitelijk alleen op het feit dat er weinig geschreven bronnen uit die tijd zijn, maar dit<br />
terzijde. Daarnaast, bijgeloof vierde hoogtij, dus moest er bescherming en vooral veel<br />
troost gezocht worden bij figuren als drakendoder Michiel. Want wie kent niet de groene<br />
pakjes sigaretten Saint-Michel, waar de drakendoder prominent op de verpakking staat.<br />
Er is een leuke link tussen St.-Michiel en die andere 'bierheilige' St.-<br />
George of Sint-Joris. Michiel was namelijk oorspronkelijk degene die<br />
de draak – de in een draak veranderende duivel – versloeg. St.-Joris<br />
nam dat kunststukje, en de daarmee samenhangende legendevorming,<br />
later gewoon van Michiel over. Tegenwoordig viert men met St.-<br />
Michiel het oogstfeest, deze dag is ook de laatste dag dat men appelen<br />
kan plukken. Ook weer zo’n link met heidense rituelen. Men dankt<br />
Sint-Michiel voor de goede oogst zodat men de dorre en doodse<br />
wintermaanden goed door kan komen. Speciaal op dit feest wordt het<br />
Michaëlsbrood gebakken. Tevens is het een feest dat oproept tot innerlijke moed waarbij<br />
men gevaren zoals eenzaamheid bestrijden moet. En eenzaamheid is één van de<br />
verleidingen of kwellingen die in de winter periode fel toe kunnen slaan…<br />
16
En dan is daar St.-Joris. Dat was nog eens een mannetjesputter. De<br />
ridderlijke figuur Sint-Joris heeft altijd een bijzondere verering<br />
genoten. Richard Leeuwenhart stelde hem aan tot patroon der<br />
kruisvaarders en de nationale synode van Engeland benoemde hem in<br />
het jaar 1222 zelfs tot patroonheilige van Engeland, Saint-George. De<br />
Spanjaarden kennen hem als Sant-Jordi, waar hij de beschermheilige<br />
is van de Catalanen en bij het ontstaan van Scouting werd de<br />
strijdbare martelaar door Lord Baden-Powell tot hun patroon<br />
gekozen. De meeste mensen kennen hem natuurlijk als Sint-Joris met<br />
de draak. Sint-Joris wordt traditioneel afgebeeld met een draak, die<br />
hij volgens de overlevering zou hebben gedood. De draak staat<br />
hierbij symbool voor het heidendom. Het verslaan van de draak symboliseert de bekering<br />
van een heidens land of stad tot het christendom door de fanatieke Joris die stad en land<br />
afreisde om dat doel te bereiken. 23 april is Sint-Jorisdag en staat in het licht van het<br />
thema goed en kwaad. Hij is patroon voor het weer en helper in nood. Een weerspreuk<br />
luidt:<br />
'Sint-Joris die de draak overwon, houdt meer van regen dan van zon.'<br />
St.-Jorisbier van de beroemde Phoenix brouwerij uit Amersfoort<br />
Nog één dingetje over Sint-Joris. Toen kolonel Pedro Rodenbach zich de avond voor de<br />
Slag bij Waterloo in herberg St.-Joris ten ruste wilde leggen, zag hij op de gevel een basreliëf<br />
van Sint-Joris. Hij adopteerde hem terstond als zijn beschermheilige en later als<br />
beschermheilige van zijn brouwerij. Sint-Joris waakt tot op de dag van vandaag bij de<br />
poort van de brouwerij in Roeselare.<br />
De stad Poperinge kende vroeger Brouwerij Sint-Joris. De gebouwen zijn nu een officieel<br />
monument.<br />
Brouwerijheiligen<br />
Heel veel heiligen uit de derde en vierde eeuw waren Romeinse officieren die christenen<br />
moesten vervolgen en zo onder de indruk raakten van hun standvastig geloof dat ze zelf tot<br />
inkeer kwamen en zich lieten bekeren. Met evenveel ijver zetten ze zich daarna in voor de<br />
andere kant. Sint-Adrianus van Nicodemia was er zo eentje. Naast patroonheilige van de<br />
steden Lissabon en Geraardsbergen is hij ook patroonheilige van de bierbrouwers. Wat<br />
Sint-Adrianus verder met bier van doen had is onduidelijk helaas. Nee, dan moet je Arnold<br />
van Soissons of Sint-Arnoldus hebben. Dat was zo’n mannetjesputter, die wél veel met<br />
bier had. De voormalige inwoner van Tiegem keerde na langdurige omzwervingen via het<br />
Franse Soissons – waar hij abt van het aldaar gevestigde Sint-Medardusabdij werd en zelfs<br />
bisschop van Soissons – terug in Vlaanderen. Sint-Arnoldus kwam hier als vredestichter<br />
en heeft hier menig wondertje verricht. Zo was hij de stichter van de Sint-Pietersabdij in<br />
Oudenburg en zorgde hij door te roeren met zijn roerstok tijdens het brouwen van bier dat<br />
de mensen – vanwege het drinken van het 'schoone bier' – niet besmet werden door pest en<br />
cholera. Ook is er een soort 'Jezus-legende', dat nadat Sint-Arnoldus het voedsel had<br />
gezegend men kon blijven schenken. De kannen raakten nooit leeg. Hoewel Sint-Arnoldus<br />
geen, zoals ze dat noemen, gecanoniseerde heilige is, wordt hij wel als zodanig vereerd,<br />
mede omdat hij vrede heeft gesticht in heel Vlaanderen (eind elfde eeuw). In Vlaanderen<br />
wordt de heilige Arnoldus door de bierbrouwers vereerd als hun beschermheilige. Of ze de<br />
17
juiste Arnoldus aanroepen is niet zeker want ook de heilige Arnoldus, bisschop van Metz,<br />
eist de eer voor zich op.<br />
Op een oude prent wordt Arnoldus van Tiegem afgebeeld als bisschop met staf en mijter.<br />
Naast hem staat een brouwerskuip die hij zegent, terwijl op de achtergrond duidelijk<br />
opschietende hopranken zijn afgebeeld. Rechts van hem staan twee brouwersknechten die<br />
een bierton wegdragen en aan de voeten van de heilige worden diverse werktuigen uit het<br />
brouwersambt afgebeeld: met name twee schudvorken (roerstokken), twee stuikmanden en<br />
een emmer. In alle Vlaamse brouwerijen vindt men een beeld van de heilige Arnoldus en<br />
vroeger was het gebruik een weinig water van de Sint-<br />
Arnoldusbron te Tiegem in het eerste brouwsel te gieten om<br />
goed bier te verkrijgen. Sinds de vroege 15e eeuw,<br />
pelgrimeren de Vlaamse bierbrouwers jaarlijks naar<br />
Oudenburg. De pelgrim vraagt er om gemoedsrust in eigen<br />
hart en vrede in de familie en vriendenkring.<br />
Wanneer is Sint-Jorisdag (Saint George)? Datum Sint-<br />
Jorisdag (Saint George) <strong>2012</strong>: maandag 23 april. Datum Sint-<br />
Jorisdag (Saint George) 2013: dinsdag 23 april. Datum Sint-<br />
Jorisdag (Saint George) 2014: woensdag 23 april. Datum<br />
Sint-Jorisdag (Saint George) 2015: donderdag 23 april.<br />
Wanneer valt Sint-Jorisdag (Saint George)? Op welke dag<br />
valt Sint-Jorisdag (Saint George)?<br />
In het dorpscentrum van Beselare (Zonnebeke) staat Brouwerij Sint-Arnoldus. Die werd<br />
tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig verwoest en in de periode 1922-1923<br />
heropgebouwd. In 2003 werd de brouwerij een beschermd monument. In Dudzele was ook<br />
ooit een Sint-Arnoldus brouwerij gevestigd.<br />
Er is zelfs een Sint-Arnoldus biervereniging die jaarlijks het Sint-Arnoldus Bierfestival<br />
organiseert.<br />
© <strong>2012</strong> Ariël Meeusen<br />
uw reacties graag naar ariel83@zeelandnet.nl<br />
www.stichtingbierinzeeland.nl<br />
Bronnen:<br />
www.heiligen.net en Wikipedia<br />
18
SLEEDOORNLIKEUR (1) Krijn Eikelenboom<br />
Sleedoornlikeur is een heerlijke roodkleurige likeur<br />
welke in de herfst gemaakt kan worden. Sommige<br />
kennen het onder de naam sloe gin. Sloe is het<br />
Engels voor Sleedoorn.<br />
Sleedoornbessen worden ook wel sleepruimen<br />
genoemd en zijn van de blauwkleurige bessen van<br />
de Prunus Spinosa.<br />
Bereidingswijze:<br />
De sleedoornbessen moeten rijp zijn en dit is<br />
normaal gesproken laat oktober, vroeg november<br />
wanneer de eerste vorst er overheen gegaan is. Je<br />
kunt ze ook eerder plukken en enige tijd in de<br />
diepvries leggen.<br />
Neem een pot met een brede hals. Prik elke bes<br />
apart aan met bijv. een satéprikker. De traditionele<br />
manier is om de bessen aan te prikken met een<br />
doorn van de sleedoornstruik. Dit is even een<br />
tijdrovend karwij, maar zorgt er uiteindelijk voor dat de smaak uit de bes goed in de drank<br />
overgaat. De sleedoornbessen hebben namelijk een hele dikke schil.<br />
19
Vul de pot voor de helft met bessen en vul de pot af met brandewijn (vaak wordt ook<br />
jenever of gin gebruikt). Voeg voor elke 500 ml aan drank 100 gram suiker toe. Doe er een<br />
kaneelstokje bij en sluit de pot. (Sommige mensen voegen nog kruidnagel en amandel<br />
essence toe). Wij doen dat niet, maar probeer het maar eens uit, immers over smaak valt<br />
niet de twisten.<br />
De suiker is trouwens essentieel om een goede smaakoverdracht te laten plaatsvinden, dus<br />
niet hierop bezuinigen anders komt de smaak niet uit de bes in de drank.<br />
Keer de pot een aantal keer goed om, zodat de suiker goed verdeeld. Zet donker en koel<br />
weg. De eerste 2 weken moet de pot dagelijks gekeerd worden, daarna 3 maanden lang<br />
wekelijks keren.<br />
De likeur krijgt een diep rode kleur.<br />
Na de 3,5 maand voorzichtig proeven of je hem al lekker vind, zo ja dan kan je het vocht<br />
overgieten in een fles en de bessen met kaneel weggooien. Hoewel je van de overgebleven<br />
bessen ook jam kan maken.<br />
(Wordt vervolgd)<br />
20
De thema’s voor de thema-avond van mei 2013<br />
BIER Imperial Russian Stout<br />
WIJN Druif, droog en medium<br />
LIKEUR Walnoten<br />
GEDISTILLEERD Jenever, oud en jong<br />
21
Rabarberchampagne Linda<br />
Penders<br />
Bron: Algemeen Dagblad 30 april <strong>2012</strong><br />
Rabarber wordt al 5000 jaar gebruikt als geneesmiddel en sinds 1600 wordt de<br />
voorjaarsgroente gegeten. Broers André (69) en Dick (65) Plantinga uit Hellevoetsluis en<br />
Spijkenisse maken er iets bijzonders van: champagne.<br />
Met de rosé kleur en frisse smaak zou de 'rabarberbubbelwijn,' - alleen de bubbelwijn uit<br />
de Champagnestreek in Noord-Frankrijk mag de naam champagne voeren - van de broers<br />
zonder twijfel goed scoren op terrasjes deze zomer. Helaas voor terrasbezoekers is de wijn<br />
niet te koop. „We doen dit omdat we het leuk vinden," zegt Dick. „Als je het wilt<br />
verkopen komt er te veel bij kijken."<br />
André en Dick kwamen op het idee om champagne uit rabarber te maken, toen zij lid<br />
werden van het Rozenburgs Amateur Wijnmakers en Bierbrouwers <strong>Gilde</strong>. „Ik heb vroeger<br />
wel eens wijn gemaakt, zonder succes," vertelt André. „Bij het gilde ontmoette ik mensen<br />
die onder meer uit rabarber vruchtenwijn maakten. Ik kreeg van iemand een paar kilo<br />
rabarber en ging aan de slag."<br />
Snel haakte Dick aan. „André heeft me aangestoken. Ik verbouw nu zelfs rabarber op een<br />
volkstuintje bij Geervliet. Er staan ook druivenranken en vruchtenbomen voor wijn. Wie<br />
bij ons op een verjaardag komt, drinkt onze wijnen.”<br />
De wijngaard op het volkstuintje; Wijngaard Sous Le Mat, maakte een einde aan struinen<br />
langs markten op zoek naar de goedkoopste rabarber. „Ik was het bietsen zat," grapt Dick.<br />
„Wijn maken kan goedkoop, maar dan ben je afhankelijk. We kregen vaak rabarber en<br />
druiven van mensen uit de omgeving. Gebruikte flessen krijgen we nog steeds van<br />
bekenden en restaurants."<br />
Wijn maken uit rabarber is niet moeilijk. André vat samen: „In stukjes snijden, invriezen<br />
tot de vezels kapotgevroren zijn, in water leggen, enzym erbij om de resterende vezels af<br />
te breken, suiker erin, beetje gember en wat geheime ingrediënten en natuurlijk gist.<br />
Wachten. Het is rommelen met ingrediënten tot je denkt; ja, dit is het!" Na een week kan<br />
worden gebotteld. „Weer suiker erbij. Deze zorgt voor nagisting in de fles zodat de wijn<br />
gaat bubbelen. Dit luistert nauw, te veel suiker laat de fles ontploffen."<br />
Dick maakt ook lokale likeurtjes. „Walnotenlikeur, met walnoten uit het Mallebos in<br />
Spijkenisse. En vorig jaar heb ik uit bramen, geplukt op de Maasvlakte, likeur gemaakt."<br />
De drankjes worden dan wel niet verkocht, er wordt wel van genoten. De bijzondere<br />
smaak van de huisgemaakte rabarberbubbelwijn blijft onder familie en vrienden. „Wie bij<br />
ons op een verjaardag komt, drinkt onze wijnen."<br />
22
Rabarber "champagne" volgens recept Ab Alma<br />
Recept voor 15 liter champagne – 20 flessen<br />
5 kg rabarber, bevroren, in stukjes gesneden, met schil<br />
10 liter water<br />
2 gram sulfiet<br />
45 gram petto enzymen<br />
3 kg suiker<br />
20 gram gelatine blaadjes of vloeibare gelatine<br />
2 citroenen, met schil in schijfjes gesneden<br />
2 sinaasappelen, uitgeperst, alleen het sap<br />
20 gram gemberwortel geraspt<br />
7,5 gram gistvoeding<br />
giststarter<br />
Dag 1: Doe de bevroren 5 kilo rabarber in een bak of grote emmer en giet hierover 10<br />
liter lauw water. Voeg 2 gram sulfiet en 45 gram pecto enzymen toe.<br />
Roer het geheel goed door elkaar en trek een kaasdoek over het vat c.q. emmer.<br />
Laat tenminste 1 dag maar niet langer dan 2 dagen trekken bij een omgevings temperatuur<br />
van ± 22 Celsius.<br />
Dag 3: Pers de rabarber lichtjes uit en doe het sap in een gistingsfles van zeker 25<br />
liter.<br />
Gebruik ± 4 liter sap om de 4 kilo suiker op te lossen.<br />
Week de gelatine blaadjes los in koud water en los ze daarna op in lauw water, of gebruik<br />
vloeibare gelatine volgens het recept van de leverancier. Voeg nu alles toe aan het<br />
uitgeperste rabarbersap met uitzondering van de giststarter. Roer alles goed door elkaar.<br />
Voeg nu de giststarter toe. Zet de fles afgedekt met een doekje in een ruimte met een<br />
omgevings temperatuur van ± 22 Celsius.<br />
23
Dag 4: De gisting moet nu actief zijn. Verwijder het doekje en breng een waterslot<br />
op de gistingsfles aan.<br />
Dag 5: Meet vanaf de 5e dag dagelijks het soortelijk gewicht (S.G.)<br />
Dag 10: Naar verwachting zal nu het s.g. 1015 gedaald zijn !! beslist deze gisting niet<br />
eerder stoppen dan bij dit soortelijk gewicht!!<br />
Hoog het soortelijk gewicht met suiker op als de waarde onder s.g. 1015 is<br />
gedaald. Voor een ophoging van de s.g. met 1 punt is 2,6 gram suiker per liter nodig.<br />
Hevel dan de inhoud voorzichtig over in een schone andere fles. Probeer de droesem bij<br />
het overhevelen in de fles te houden en start filteren door de molton filter zodra de<br />
overloop droesem bevat. (molton filter: 3 tot 4 lagen molton in een emmer met gaten of<br />
direct in een grote trechter. Gebruik desnoods een extra laag molton als het filter droesem<br />
doorlaat).<br />
Verzamel alle gefilterde wijn in een schone fles en roer alles goed door elkaar.<br />
(Gebruik geen sulfiet als toevoeging aan het gefilterde materiaal. Sulfiet kan natuurlijk wel<br />
gebruikt worden voor het ontsmetten van de gebruikte spullen en flessen. Deze spullen<br />
dan na ontsmetten spoelen) Vul daarna de schone champagneflessen tot 4 vingers onder de<br />
kurk en breng de kurken met een muilkorfje aan, of onderdopjes met kroonkurken.<br />
Zet de flessen rechtop in de gistingskamer op 22 Celsius gedurende een periode van 3<br />
weken.<br />
Verdere bewerking:<br />
Methode 1: Na een periode van 3 weken heeft u een heldere champagne met op de<br />
bodem restanten van afgestorven gistcellen (droesem). De flessen worden dan ook steeds<br />
rechtop gehouden waardoor de gistresten op de bodem blijven zitten. Voordat u de fles<br />
openmaakt is het raadzaam de fles 1 dag in de koelkast op ± 5 Celsius te zetten en deze<br />
daarna te dekanteren in een smalle hoge glazenkan. Beter is zelfs de fles ± 1 uur in de<br />
diepvries te plaatsen.<br />
Het dekanteren dient rustig te gebeuren zonder dat de vloeistof kan “klokken” in de fles.<br />
Men kan zo nagenoeg 95% geheel helder en sprankelend in de dekanteer-kan krijgen.<br />
Vanuit de kan vult men de glazen naar wens. Voor eigen gebruik is deze methode goed en<br />
zeker niet bewerkelijk.<br />
Methode 2: Wil men echter de “champagne” schoon in de fles hebben zodat men deze<br />
liggend in de kelder kan bewaren en zonder problemen een fles kan weggeven, dan dient<br />
men de droesem uit de fles te verwijderen volgens de onderstaande methode.<br />
Nadat de flessen gevuld zijn kan men deze afsluiten met “champagne” onderdopjes in de<br />
hals en daarna de fles afsluiten met een passende kroonkurk (normaal is dat 29 mm.). Druk<br />
deze goed aan. Het onderdopje klemt in de hals en vangt de gevormde droesem tijdens de<br />
3 weken gisting op.<br />
Plaats de flessen vervolgens op zijn kop in een champagnerek en draai deze dagelijks ¼<br />
slag om zijn lengteas zodat alle droesem in het onderdopje loopt.<br />
Plaats na 3 weken de flessen met de doppen naar beneden in een diepvrieskist waarbij<br />
alleen de vloeistof in de hals van de fles bevroren mag worden. Controleer daarom<br />
regelmatig door de fles voorzichtig te draaien. De bevriezing van de vloeistof in de hals is<br />
voldoende als er geen luchtbel meer naar afsluitdop kan. Het draaien van de fles moet<br />
24
uiterst verzichting gebeuren anders loop je het risico dat de droesem naar bodem zakt en<br />
de heldere inhoud van de fles vervuild.<br />
Verwijder aansluitend voorzichtig de kroonkruk en het onderdopje, maak zonodig de<br />
flessenhals verzichtig schoonmaken met een propje papier en breng vervolgens een<br />
“champagne” stop in en borg de champgne stop goed met een “champagne” muilkorfje.<br />
Keuren en drinken:<br />
De Champagne kan na 6?? weken al worden gekeurd en gedronken.<br />
Daarom: succes en... proost. Op deze manier zal het best lukken. Ieder zal erg<br />
tevreden met het bereikte resultaat.<br />
Ab Alma<br />
Van het Jong(st)e lid, 23 juni <strong>2012</strong> Beau Vader<br />
Na een kennismaking op CSW van de Perre in Middelburg ben ik geïnteresseerd geraakt<br />
in het zelf maken van bier. Hoe kwam dit tot stand?<br />
De leerlingen van Havo 4 kregen een project over bier brouwen. Ik als begeleider had dit<br />
nog nooit eerder gezien of gedaan. Ik wist dus ook niet hoe dit moet, laat staan de<br />
leerlingen hier iets van meegeven.<br />
Er kwam een enthousiaste delegatie van WWBLG die ons wegwijs maakte. Na wat<br />
geëxperimenteer van de leerlingen dacht ik bij mezelf: ik ga het ook eens proberen. Met<br />
wat restjes van de moutextracten; hop en gist trachtte ik een dubbel en een trippel te<br />
brouwen, die heden in de koelkast liggen te rijpen. Aan het einde van het project kwam het<br />
gilde langs om te zien hoe het gegaan was. Alle biertjes werden gepresenteerd. Stiekem<br />
was ik benieuwd hoe experts van het gilde mijn biertje vonden en liet deze ook maar eens<br />
keuren. Hierna ontving ik een uitnodiging om eens te kijken hoe het gehele proces zou zijn<br />
tijdens een demonstratie.<br />
Zaterdag 23 juni is zover. Ik kwam rond 9:30 uur om het ambachtelijke bier gebrouwen te<br />
zien worden. Dit dacht ik te gaan zien… maar had het mis. Ik mocht zelf mee brouwen!<br />
Op het menu stonden een dubbel en een trippel van nog ongekende kwaliteit.<br />
Nadat de demo-kar uitgestald was, gingen de ketels op het vuur. De mout werd aan het<br />
water toegevoegd en de eerste mensen kwamen kijken. De ene dacht dat we erwtensoep<br />
25
aan het maken was en de andere dacht meer aan oma’s havermoutpap. Deze gedachte<br />
vervloog snel na een heerlijk glas gekoeld bier en deskundige uitleg van het proces. Ik als<br />
nieuweling deed vrolijk mee.<br />
Het zonnetje scheen heerlijk en de mensen kwamen nu ineens af op de geur van de hop die<br />
mee aan het koken was. Wat een heerlijke geur gaf dat! Nog maar eens een biertje<br />
proeven. De stemming zat er goed in. Nadat het wort gekoeld werd, hoorde ik dat ik een<br />
werkje kreeg. Ik dacht bij mezelf: het zit er zo goed als op, maar er moet een verslagje<br />
komen dat de nieuweling mag schrijven. Gelukkig!<br />
Dat valt gelukkig mee. Een grotere uitdaging is het wachten tot het eindresultaat er is.<br />
Geduld is wederom de moeilijkste factor van het bier brouwen.<br />
Mochten er nog (jonge) fanatiekelingen zijn die ook met mij een biertje willen brouwen,<br />
nodig ik die graag eens uit om dit eens te verwezenlijken. Ondertussen ga ik mijn<br />
bierarsenaal uitbreiden met het zoeken naar brouwmaterialen, die tot op heden ontbreken.<br />
Vriendelijke groeten,<br />
Beau Vader<br />
26
Besteldata Lidy Reijnen<br />
Bestellen vóór: wordt geleverd op:<br />
donderdag 30 augustus <strong>2012</strong>, 12.00 uur maandag 4 september <strong>2012</strong><br />
Bij deze bestelling die u per email naar me toestuurt, ontvangt u een oogstkorting van<br />
10% op het totaal van de rekening.<br />
donderdag 27 september <strong>2012</strong>, 12.00 uur maandag 1 oktober <strong>2012</strong><br />
(Dit alles onder voorbehoud)<br />
Met vriendelijke groet;<br />
Lidy Reijnen<br />
0113-371665<br />
Zomer-column Nel de Kam<br />
In het najaar van 2011 heb ik de sleedoorns geplukt voor de wedstrijd in <strong>2012</strong>. Altijd een<br />
heel karwei, al die bessen vantussen de scherpe doorns vissen. Maar wat een heerlijke<br />
producten kun je er van maken. Wijn natuurlijk en likeur. Dat was dit jaar het thema:<br />
sleedoorns. Nou, de sleedoorns in een pot gezet op wodka, na maanden zeven,<br />
suikersiroop erbij en inleveren maar. Ik was blij verrast en eigenlijk ook wel een beetje<br />
trots op de uitslag van de wedstrijd. Elders in het t.d.tje kun je de uitslagen lezen.<br />
Trots was ik ook toen we voor de eerste keer echt naar "buiten"gingen met de <strong>Gilde</strong>kar,<br />
tijdens de open dag bij Pitteperk. We hadden, dank zij de tent, totaal geen last van de harde<br />
wind, het brouwen ging prima en velen kwamen een drankje proeven in de tent. We<br />
kwamen zo professioneel over dat we door diverse organisaties gevraagd werden bij hun<br />
te komen staan.<br />
Nu is het oogsten weer begonnen van diverse fruitsoorten. We hebben hèèl veel<br />
frambozen, dit betekent hèèl veel uurtjes plukken. Vanmiddag rode bessen gekregen van<br />
de buren dus hier kan weer al een rosé van gemaakt worden. Ik hoor van een paar mensen<br />
dat ze gestart zijn met een rumtopf, fantastisch. Heel erg benieuwd naar de resultaten. Nu<br />
maar afwachten wat de natuur ons verder nog zal geven, want de strenge vorstperiode in<br />
februari heeft behoorlijk schade aangericht. Maar niet voor de mispels, zoveel hebben er<br />
nog nooit aangezeten als dit jaar.<br />
Lieve mensen, hopelijk krijgen we nog vele zonuren, wat onmisbaar is voor o.a. de<br />
vlierbessen, appels en natuurlijk de druiven. Veel bierbrouwers genieten nu, al of niet in<br />
de zon, van hun brouwsel en bedenken weer al allerlei recepten voor het komend<br />
brouwseizoen.<br />
Voor ieder die nog op vakantie gaat, geniet er van; voor de thuisblijvers, kom ons zeker<br />
eens bezoeken tijdens de diverse promotiedagen, o.a. de "boerenlanddagen"in Veere.<br />
Wim en ik gaan in het najaar naar de Côte d’Azur, op de terugweg dwars door<br />
het champagnegebied, dat wordt genieten.<br />
Een fijne zomer toegewenst en ..............maak er een lekker sapje van.<br />
Nel de Kam<br />
27
De barbecue Ronald van Liere<br />
Ik zit nu in het prachtige Slovenië en schrijf een stukje over de jaarlijkse bbq van het gilde.<br />
Eindelijk was het dan weer zover...de bbq aan het eind van het seizoen.<br />
Wat boften we weer zeg , het was weer heerlijk weer zoals voorgaande jaren en dat is toch<br />
wel uniek met deze slappe zomer.<br />
Deze keer was het niet op de locatie waar we het voorheen hielden maar nu bij ons nieuwe<br />
honk 'de Pitteperk'.<br />
Jose, Arie en Alexander hadden weer voor een keurig assortiment vlees en salades<br />
gezorgd.<br />
Rond 19.00 uur druppelde iedereen binnen met of zonder koelbox met eigengemaakte<br />
'sapjes'.<br />
Toen kregen we ook helaas het bericht te horen dat Jose plotseling was opgenomen in het<br />
ziekenhuis.<br />
Dat was schrikken ...Arie was weggeroepen en hij zou ook hand en spandiensten<br />
verrichten.<br />
Dus moest dit even onder elkaar geregeld worden.<br />
Ik ben de bbq gaan aansteken en heb de tafels en stoelen gesopt met Elly.<br />
De overige leden richtten de bier, likeur en wijntafel in en er werd onderling het een en<br />
ander uitgewisseld.<br />
Het werd steeds meer een gezellige boel. Op den duur gingen onze magen knorren<br />
en was de tijd aldaar om de inmiddels warm geworden bbq te veroveren.<br />
Wat een prima kwaliteit vlees!!<br />
De schalen minderden al snel.<br />
Om het eten te laten zakken maken sommige nog een rondje over de boerderij. Wat een<br />
prachtig bedrijf!<br />
Ondertussen rinkelden de glaasjes verder en voor diegene die nog een gaatje over had was<br />
er nog een toetje van vruchtjes.<br />
Arie en Arjo en Petra kwamen nog even langs om ons op de hoogte te stellen over de<br />
toestand<br />
van Jose, wat gelukkig beter ging.<br />
Hier en daar gingen we wat opruimen en gingen er al mensen weg.<br />
Persoonlijk vond ik het jammer dat er niet meer mensen bij waren maar dat komt doordat<br />
er veel op vakantie zijn in die periode.<br />
Ondanks de ziekte van Jan Schaap kwam ook hij nog samen met z,n vrouw langs wat ik<br />
persoonlijk zeer waardeerde.<br />
Ik wil iedereen bedanken die deze bbq verzorgd heeft en weer tot een succes heeft<br />
gemaakt, ook namens m`n vrouw.<br />
Fijne zomer allemaal en voor diegene die nog op vakantie moeten,<br />
veel plezier, mooi weer en weer veilig thuis!<br />
Groeten van<br />
Roland van Liere<br />
28
Imperial Russian Stout J. van Schaik / Het wort wat<br />
Voor 10 liter bier, kooktijd 60 minuten, begin sg 1120, kraanwater<br />
3000 g Pilsmout 3 EBC<br />
500 g Aromamout 150 EBC<br />
250 g Zwarte mout 1500 EBC<br />
50 g Bruine suiker<br />
25 g Target hop (60 minuten)<br />
Maisch schema<br />
60 °C 30 minuten, 66 °C 30 minuten, 78 °C 5 minuten<br />
Inmaischen met 11 liter water van 65 °C, {wordt dan 60 °C ) en na een half uur<br />
verwarmen tot 66 °C . Na een half uur verwarmen naar 78 °C , 5 minuten handhaven.<br />
Na een uur laten staan en dan spoelen met water van 80 °C tot er is 11 liter opgevangen.<br />
Hop toevoegen<br />
Koken, 60 minuten<br />
Het SG op 1120 brengen met suiker.<br />
Koelen en gist toevoegen.<br />
Sg na het koken 1100; gist vrij fel<br />
Uitgisten en daarna 3 maanden laten rijpen.<br />
Na een week SG 1055, gist erg langzaam in de keuken. Smaak goed.<br />
De gist is een opgekweekt gist uit een flesje tripel (Dulle Teve van de Dolle Brouwers uit<br />
Esen<br />
29
North Coast Old Rasputin / North Coast Bourbon Barrel Aged Old Rasputin<br />
It’s a rich, intense brew with big complex flavors and a warming finish. / Aging in oak<br />
whiskey barrels adds a level of complexity that amplifies the espresso/chocolate notes in<br />
the flavor profile and takes this unique beer to new heights.<br />
9% ABV - 75 IBUs / 11.2% ABV<br />
Zie ook: http://www.beerfm.com/2011/01/russian-imperial-stout/<br />
30