Tussendoortje september 2012 - Walchers Gilde

Colofon
Het ‘Tussendoortje’ is de tweemaandelijkse nieuwsbrief van het Walchers Wijnmakers,
Bierbrouwers en Likeurbereiders Gilde.
Voorzitter Bram Weststrate, 06 - 51402516
voorzitter@walchersgilde.nl
Secretaris Willem van Bellen 0118 - 602037
wvanbellen@zeelandnet.nl
Penningmeester/ Joerie de Bree 06 - 20306311
Ledenadministratie penningmeester@walchersgilde.nl
Bestuurslid Bier Jan van Terheijden 0118 - 553031
brombeer@zeelandnet.nl
Bestuurslid wijn Jan Joosse 0118 - 615383
jjoosse48@zeelandnet.nl
Bestuurslid Likeur Jan van der Maas 0118 - 462818
jamjan@zeelandnet.nl
Bestuurslid Culinair Bert Maessen 0118 - 501513
culinair@walchersgilde.nl
Bestuurslid Logistiek/ Nel de Kam 0118 - 552966
Prijzencommissaris hanekam@hetnet.nl
Bestuurslid Publicaties Arie Kluiter 0118 - 553328
/Webmaster webmaster@walchersgilde.nl
Wedstrijdcommissaris Piet van Belle
pcvb@zeelandnet.nl
Docent Bier Dirk de Witte 0118 - 592325
ddewitte@zeelandnet.nl
Docent Wijn Peter Mesu 0118 - 592199
pmesu@zeelandnet.nl
Docent Likeur José Kluiter 0118 - 553328
altair@zeelandnet.nl
Redactie Arie Sterk a.sterk@zeelandnet.nl
Arie Kluiter webmaster@walchersgilde.nl
Gildeavonden Kaasboerderij Pitteperk
Breeweg 21, 4371 SB Koudekerke
Aanvang 20.00 uur, data: zie agenda
Contributie € 30,00 per jaar op 128989084 van de RABO bank tnv WWBLG
Advertentietarief € 85,00 per jaar voor een hele pagina
M.i.v. 01-01-2012 € 42,50 per jaar voor een halve pagina
€ 27,50 per jaar voor een derde of kwart pagina
Website: www.walchersgilde.nl
KvK nummer: 40310546
2

Tussendoortje September 2012
Colofon pag. 2
Agenda en ledenbestand pag. 3
Van de voorzitter pag. 4
Sleedoornlikeur(2) pag. 5 – 6
Zomerdemo’s pag. 7
Seefbier pag. 9 – 15
Nel’s Column pag. 16
Te koop “mini brouwerij” pag. 18
Thema’s voor 2013 pag. 21
Besteldata pag. 22
Agenda
Sluitingsdatum inleveren copij: 11 november 2012
Vrijdag 28 september thema-avond BIER
Zaterdag 13 oktober DEMO Elzenoord Vrouwenpolder
Vrijdag 26 oktober thema-avond WIJN
Vrijdag 23 november thema-avond LIKEUR
Vrijdag 7 december CULINAIRE avond
Bestuursvergaderingen: Donderdag: 11-10-2012 en 08-11-2012
Hebt u ideeën, aanvullingen, verhalen, stukjes of opmerkingen voor het
"Tussendoortje" meld het dan de redactie.
Wist u dat er iedere 1e dinsdag van de maand, behalve in de maand augustus,
bierproeverijen worden georganiseerd in café De Mug in Middelburg door PINT. Deze
zijn vrij toegankelijk voor iedereen.
Ledenmutaties: geen
TIP:
Kijk regelmatig op de website van ons gilde, daar worden activiteiten vermeld die buiten
ons gilde plaatsvinden.
Heeft u ideeën, aanvullingen, verhalen, stukjes of opmerkingen voor het "Tussendoortje"
meld het dan de redactie.
3

Van de voorzitter Bram Weststrate
Hè, Hè, de demonstraties van deze zomer zitten er weer op. Nel de Kam doet in dit
Tussendoortje verslag van tropische omstandigheden. Ik bedank alle medewerkers aan
deze demonstraties voor hun uitstekende inzet. Petje af!
Toch zijn we nog niet helemaal klaar, er staat nog 1 demonstratie op het programma voor
13 oktober op Hoeve Elzenoord, Koningin Emmaweg, Vrouwenpolder, alsmede de
Hobbymarkt bij Kesteloo, Koudekerke op 15 december. Ik hoop dat beide activiteiten
onder goede weersomstandigheden gaan verlopen.
Bij Kesteloo gaat het weer een heel spektakel worden, de voorbereidingen zijn alweer in
volle gang. Het betekent een hoop werk, maar gezien de vorige versies alle moeite waard.
Ook de clubavonden gaan weer van start, te beginnen op vrijdagavond, 28 september met
een avond, welke in het teken staat van bier, maar ik verwacht natuurlijk ook dat de de
wijn- en likeurmakers in flinke mate aanwezig zullen zijn om er gezamenlijk weer een
gezellige avond van te maken.
Oktober wordt van oudsher de wijnmaand genoemd, vandaar dat de clubavond in oktober
natuurlijk in het teken staat van wijn(en) in de breedste zin van het woord.
In november staat de likeurgroep weer in de startblokken om een speciale avond te
organiseren, maar daarover leest u meer in het volgende Tussendoortje.
Bram Weststrate
4

Sleedoornlikeur (2) Krijn Eikelenboom
Schlehe-schnaps met GIN en SHERRY
In dit Duits recept wordt rietsuiker als zoetstof gebruikt en gin en sherry als alcoholbron.
Ingrediënten:
225 g sleepruimen
100 g rietsuiker
0.5 l gin
0.5 l droge sherry of brandy
Bereidingswijze:
Was de sleepruimen goed en prik ze met een vork. Stop de sleepruimen in een donkere
fles en voeg de suiker en de alcohol toe. Zet de fles op een warme plaats voor drie
maanden weg. Schud de fles regelmatig. Verwijder de vruchten en doe de likeur in een
andere fles en zet deze voor nog zo'n zes maanden weg.
Sleedoorndrupje met jenever of brandewijn
Ingrediënten:
1/2 kg sleedoornbessen
350 g fijne suiker
1/4 liter water
1 1/2 liter jenever of brandewijn.
Bereidingswijze:
Pluk de vruchten na de eerste vorst of zet ze een dag of twee in de diepvries. Je wast de
vruchtjes, doorprikt ze met een stopnaald en kookt de suiker met het water tot siroop. Je
laat de siroop helemaal afkoelen en roert er dan de brandewijn doorheen. Je doet de
sleedoornbessen in bokalen en giet er de gesuikerde brandewijn over. Je laat de drank op
een warme plek staan en schudt er geregeld eens mee. Wacht ten minste tot Kerstmis
alvorens het heerlijke vocht aan de lippen te brengen. Zet de brandewijn of jenever eerst
goed koud om er ten volle van te genieten.
Sleedoorn brandewijn of met cognac
Dit is een oud Duits recept afkomstig uit de Lexicon der Kochkunst uit 1890
Ingrediënten
1 liter sleedoorn
1 liter water
1 kg fijne suiker
80 ml brandewijn of cognac
Bereidingswijze
Breng het water aan de kook en giet het over de gewassen sleepruimen.Laat de
sleepruimen staan voor vijf dagen. Roer wel de sleepruimen dagelijks regelmatig om.
5

Los de suiker op in de vloeistof en doe de brandewijn of goede cognac erbij. Zet de
sleedoornwijn voor een jaar weg in een vat. Giet de sleedoornwijn in flessen en laat hem
nog een jaar liggen voordat men hem gebruikt.
Sleedoornsinasappel-likeur
Ingrediënten:
650 g sleepruimen
1 fles rode wijn
1 fles jenever (of wodka)
1 sinasappel (onbehandeld)
1 kaneelsokje
kruidnagels
200 g witte kandijsuiker (of naar smaak)”
Bereidingswijze:
Maak de sleepruimen schoon en kneus ze. Was en schil de sinaasappel en snij de schil in
grove stukken. Doe de sleepruimen met sinaasappelschil, kandij, kruidnagels, kaneel en
sterke drank in een 1-liter fles met een brede hals of in grote glazen met deksel. Laat 2
dagen bij kamertemperatuur staan en schud zo nu en dan voorzichtig door elkaar. Zet
daarna nog ca. 1 week in de koelkast. Giet alles door een zeef en vul de likeur in een
mooie fles. Bewaar in de koelkast.
(Wordt vervolgd)
6

Zomerdemo’s Nel de Kam
In badpak onder een boom, schrijf ik dit stukje.
Gisteren de, op één na laatste demo gehad van dit seizoen. Onder alle
weersomstandigheden hebben wij het Gilde gepresenteerd, niet zonder succes. Het heeft
toch weer een paar leden opgeleverd.
Bij Pitteperk was het mooi weer maar waaide het erg hard. Domburg, redelijk mooi weer.
Westkapelle, 29 graden!! Maar in Veere bij Theeschenkerij De Blauwe Reiger,
Tropische temperaturen!!! Zaterdag was het op de kar 40 graden. En onder die
omstandigheden hebben onze kanjers staan brouwen.
Jan Reinierse, Jan v. Terheijden, Peter Bollebakker, Arie Kluiter, PETJE AF.
En natuurlijk ook voor de anderen die meegeholpen hebben, ondanks de hitte was het toch
weer gezellig. Vooral vrijdags kregen we veel aanloop van onze leden, het leek wel een
Gildereünie. Dank aan allen die meegeholpen hebben voor de prettige samenwerking.
Nel de Kam.
Mededeling van de secretaris:
Als iemand vindt dat hij teveel glazen (wijn, bier of likeur) in huis heeft dan kan hij dat
aantal reduceren door het teveel aan het gilde te schenken. Nel de Kam zal ze in dank
aannemen.
Geef iemand een biertje en hij is blij, geef 'm een brouw installatie en hij is z'n leven
lang gelukkig. (gevonden op internet)
7

Bleu d' Auvergne met zelf gemaakt notenbrood www.kaas.nl
Ingrediënten:
200 g Bleu d'Auvergne
1 zakje gist van 7 g
1 el honing
3 dl handwarm water
250 g volkorenmeel
150 g maïsmeel
mespunt kaneelpoeder
1 tl zout
50 g blanke rozijnen
50 g krenten
50 g hazelnoten
1 cakevorm
Klop de gist in een kommetje met de honing en een paar eetlepels warm water totdat er
een papje ontstaat, laat dit daarna even staan.
Doe al het meel, kaneel, zout en de rest van het water in een kom en roer door elkaar.
Giet het gistpapje erbij en kneed tot een deeg.
Blijf minstens 5 minuten stevig kneden tot het deeg soepel wordt en voeg dan de rozijnen,
krenten en hazelnoten toe.
Kneed alles nog een paar minuten goed door.
Verwarm de oven voor op 220 graden Celcius. Laat het deeg een half uur afgedekt rijzen
en kneed het nogmaals goed door.
Kneed het deeg in een langwerpige vorm en bak het op de bakplaat eerst 10 minuten.
Temper de oven naar 200 graden Celsius en bak het brood nog 20 à 30 minuten.
Als het broodje hol klinkt als je er met een mes op tikt, is het gaar.
Snijd per persoon een paar plakjes brood af en serveer dit met een stukje Bleu d'Auvergne.
Combineer dit evt. met een fruitcompote.
Bleu d'Auvergne
Bleu d'Auvergne is afkomstig uit de omgeving van Clermont Ferrant. De
weidegrond is vulkanisch en rijk aan fosfor en kalium. Dit geeft de melk
een speciaal karakter. De blauwader is van de Roquefort familie. De kaas
heeft een wat plakkerig zuivel met gelijkmatig verdeelde aderen. De
smaak is zilt-kruidig en blijft even hangen.
9

WEDEROPSTANDING VAN SEEFbier Ariël Meeusen
Oud bier in nieuwe flessen, of nieuw bier volgens oud recept? Wat maakt het uit,
voormalig Duvelmarketeer – en bierbrouwer in de dop – Johan Van Dyck schijnt het
opnieuw klaar te spelen: zijn stempel drukken op het Belgische bierpatrimonium. Nu met
zijn eigen Seefbier en in de toekomst mogelijk met een eigen brouwerij.
Van Dyck heeft zich een paar jaar geleden voor veel Belgische bierliefhebbers onsterfelijk
gemaakt door de Duvel Tripel Hop opnieuw op de markt te brengen en ontketende zo een
soort rage. Want iedere zichzelf respecterende brouwer wilde ineens grote flessen Tripel
Hop met z’n eigen etiket erop. Want na Duvel volgde Palm met Tournée Générale Tripel
Hop en straks De Koninck met hun Modeste Tripel Hop.
Seefhoek
Op 21 januari jongstleden kopte de Gazet van Antwerpen: 'Opnieuw drugsgeweld in
Seefhoek.' Dat belooft niet veel goeds nu Marketeer van het Jaar [editie 2010] Johan Van
Dyck zijn verse bierplannen uit de doeken gaat doen. Want het gaat over Seef en (een
beetje) over de Seefhoek vandaag. Een wijk in Antwerpen die naar een plaatselijk bier is
vernoemd. Hoe bijzonder moet dat bier wel niet geweest zijn indertijd, dat ze er een hele
volkswijk naar vernoemden.
Eerst maar eens op onderzoek uit hoe dat ook alweer zat met dat Seef of Seefbier en het
boek Antwerpen Bierstad er maar eens op nageslagen. Daarin valt op pagina 125 te lezen,
dat Brasschaat, Burcht, Hoboken, Wilrijk, ja zelfs Herentals allemaal een Seefhoek
hadden. Het blijkt zelfs dat Seef ook in Gent gebrouwen werd en daar een zeer populair
bier was. Het zou aan het begin van de 19e eeuw zelfs in de buurt van Breda gebrouwen
zijn, dat men daar 'seve' noemde. Andere bronnen geven aan dat het een troebel bier was
dat volgens een traditioneel oud recept, afkomstig uit het hertogdom Brabant, gebrouwen
werd. Volgens Antwerpenaren is dat natuurlijk helemaal niet waar, want was Seef een
heus Antwerps troebel blond bier. Hoe dan ook, Seef werd vooral wereldberoemd in ’t
Stad; Antwerpen. Aan de rand van Antwerpen in Deurne was herberg De Ekster gevestigd
die bekend stond om de Dubbele Seef van de tap. Het schuimde als Champagne, liep naar
het hoofd als Porto, en koste het dubbele van een gewone Seef. Dubbele Seef was dus een
kostelijk biertje, dat vooral door de chiquere clientèle gedronken werd. Seef was heel
bijzonder, want er was zelfs sprake van eigen seefgist, één van de snelste en beste gisten
die er te vinden waren. Veel beter dan de (gangbare) bruinbiergist. Daarnaast bestond
Seefbier indertijd voor maar liefst 60% uit ongemoute graansoorten. Naast gerst en tarwe,
bevatte het Seefbier haver en zelfs boekweit*. Vooral dit laatste was uniek voor het
Seefbier. Antwerpse brouwers waren dan ook één van de weinigen die het recht tot
gebruik van boekweit in het bierbrouwen verworven hadden. Wat feitelijk hún specialiteit
werd.
10

Omdat het brouwen van Seef goedkoper was dan bij de meeste gangbare bieren als
'gersten' en 'dubbele gersten', was Seef niet al te duur en dus bij uitstek geschikt voor
verkoop in de plaatselijke volksbuurten. Het werd ook wel de Champagne voor arme
luizen genoemd. De exacte geschiedenis is niet meer te achterhalen, maar Antwerpenaren
vervaarden Seef als hun bier en uiteindelijk was er feitelijk vrij veel geheimzinnigheid
rondom Seef. Er hing een zweem van mysterie rondom dit troebele goudblonde bier omdat
het nooit helemaal duidelijk was hoe het bier de stad in was gekomen en welke receptuur
er feitelijk voor nodig was om het te (kunnen) brouwen. Eén ding is zeker, Seef kwam
indertijd heel snel op en verdween bij de opkomst van pils even rap weer van het toneel.
Waarom? Waarschijnlijk omdat de mensen helder bier prefereerden boven troebel. Ook
was het Seefbier een specialiteit van de kleinere 'speciaalbier' brouwerijen. Zij kregen het
aan het eind van de 19de eeuw moeilijk door de opkomst van de grote industriële
brouwerijen en later de toenemende populariteit van pilseners. De twee wereldoorlogen,
met de aanslag op de koperen ketels, paarden en de schaarste op de graanmarkt, was voor
de meesten van hen de finale nekslag. Blijft de vraag onbeantwoord: was Seef een bierstijl,
een biersoort of gewoonweg een merknaam? Wie weet kan Johan Van Dyck zelf licht op
deze kwestie werpen.
Al een jaar voordat Van Dyck Marketeer van het Jaar werd, werd hij gegrepen door wat je
het Seefvirus mag noemen. Hij is een zoektocht gestart en is effectief drie jaar op zoek
gegaan naar het verhaal achter Seef. De geschiedenis, de brouwmethode, de plaatsen waar
Seef werd verkocht of van belang was, noem maar op… En naar de receptuur. Waar
tientallen onderzoekers en biervorsers de moed al lang opgegeven zouden hebben, ging de
onvermoeibare Johan door. En niet zonder resultaat. Op het moment dat hij ervan
overtuigd was dat hij het recept nooit zou vinden, was daar de oude schoenendoos. Enkele
herinneringen van een Antwerpse bierbrouwer erin. Met inderdaad, het recept van Seef.
Het schoenendoosarchief was in 1887 van de brouwer overgegaan naar de
brouwersknecht. Die waarschijnlijk de brouwerij zou gaan overnemen. Het recept was op
de maat van de apparatuur uit die tijd geschreven. Niet de gedetailleerde technische en
wetenschappelijke beschrijvingen die we vandaag de dag kennen en praktisch nodig
hebben om bier te brouwen. De tijden veranderen en vereisen een andere aanpak – een
ander pakket van eisen – dan toen de brouwers hun bieren zowat dagelijks en 'uit het
hoofd' brouweden. Er moesten hulptroepen worden ingeroepen om Van Dycks droom te
verwezenlijken. En die kwamen er, want Van Dyck heeft, vanwege zijn reputatie in de
bierwereld, contacten en vrienden, heel veel brouwvrienden.
De eminente bierprofessor Dr. Ir. Filip Delvaux, een wereldautoriteit op het vlak van
bierrecepturen en adviseur aan menig Belgische en Internationale brouwerij, en daarnaast
11

zelf ook bezeten van oude bieren en dito bierrecepten, beet zich erin vast en kwam met de
oplossing. In de proefopstelling van de K.U. te Leuven werden testbrouwsels gemaakt. De
faculteit biochemie geurde naar gerst, tarwe, haver, boekweit en welke gist moesten ze
eigenlijk gebruiken?
Johan en Filip klinken er alvast op
Uit een gistarchief, uit een rijke collectie aan oude Belgische biergisten waarover Delvaux
beschikt, werd een twaalftal historische gisten geselecteerd, waarmee één en het zelfde
wort werd vergist. Want tja, werd Seef vroeger met seefgist vergist, die seefgist was nu
natuurlijk nergens meer te vinden. De vergisting, smaak en aromatische eigenschappen
zijn rijkelijk beschreven in de vele teksten en dit in combinatie met de specifieke
biereigenschappen bepaalden de selectie. Bovendien was er één historische bron die een
tipje van sluier optilde: hier werd beschreven hoe de seefgist eigenlijk een geëvolueerde
gist was die ook in de Antwerpse bakkerijen werd gebruikt… Maar wat was één van de
specifieke kenmerken van die seefgist? Uit de twaalf genomineerden sprong er één gist uit,
een oude Belgische brouwersgist, die duidelijk verwantschap heeft met bakkersgist!
Toeval? Na een paar proefbrouwsels met deze gist gebrouwen te hebben waren Filip
Delvaux en daarmee ook onze brouwer in spee Johan Van Dyck tevreden. Tijd om nieuwe
Seef te testen en te introduceren.
Proefpanel
Nu de eerste proefbrouwsels bevielen, kon Johan op zoek gaan naar proefpersonen die zijn
nieuwe bier wilden proeven. Hij vond een kleine twintig liefhebbers die de verschillende
brouwsels wel wilden proberen. In de tussentijd begon Van Dyck te dromen van een eigen
brouwerij. Eentje in Antwerpen. Een beetje verwonderlijk, omdat hij op datzelfde moment
een prachtige carrière heeft ontwikkeld bij Duvel-Moortgat als marketingdirecteur. Je zou
toch denken, een gesprekje met de baas en ze voegen nog wel een merk toe aan hun schier
oneindig lijkende bierassortiment. Neen, Van Dyck, ambitieus als hij is, stelde samen met
zijn vrouw alles in de waagschaal om zijn dromen te verwezenlijken. Seefbier opnieuw op
de markt brengen, met daarbij het liefst een eigen brouwerij. En in de tussentijd zíjn
Antwerpen weer op de kaart zetten als bierstad. De naam voor zijn brouwerij had hij
inmiddels ook al verzonnen. Simpel, ABC: Antwerpse Brouw Compagnie. Een beetje
oubollige naam, nog uit de middeleeuwen; uit de tijden dat de Verenigde Nederlanden nog
hun V.O.C. en O.O.C. hadden, maar vooruit. Aan de andere kant is dromer Johan ook
praktisch ingesteld en weet als geen ander, dat een eigen brouwerij een vermogen kost. Hij
zal eerst zijn primaire ambitie moeten waarmaken, Seef op de (drank)kaart krijgen in de
12

cafés. Is het enthousiasme groot, dan is het tijd voor een tweede stap: brouwen in
Antwerpen.
De proefbrouwsels worden op geregelde tijden afgestemd met de proefpanels. Onder
andere de eigenaar van het Antwerpse Bierhuyske, een Antwerpse biertempel, gelegen
vlakbij de Grote Markt, stelt de zaak als testlocatie ter beschikking. Stap voor stap wordt
het historische recept terug tot leven gebracht en komt het Seefbier vanuit de
geschiedenisboeken terug tot leven. Zo zie ja maar dat bier een levend product is. Seef is
de wederopstanding definitief nabij. Nu nog een brouwer zoeken die het kan brouwen.
Want met eigen ingrediënten, waarvan sommige zoals de haver en boekweit alles behalve
standaard zijn en een 'eigen' oud Belgische gist is dat nog niet zo evident. Niet elke
brouwer heeft graag een 'vreemde' gist in zijn installaties. Enkel brouwers met de beste
kwaliteitsbeheersing wagen zich hieraan. De installatie kan immers geïnfecteerd worden
door de vreemde gist, die zich kan vastzetten en voor veel problemen kan zorgen bij het
omschakelen naar de normale eigen bierproductie. Bovendien is er een soort bijkomend
eisenpakket. De hop moet 100% Belgisch zijn, het bier troebel en hergistend op fles (en
vat) en vanwege de wat complexe techniek die het bierbrouwen behoeft, moet dat ook nog
eens gedaan worden in een redelijke grote brouwerij, die voorzien is van de nodige
geavanceerde installaties en over sterke kwaliteitscontrole betreffende het hele
brouwproces beschikken. Ja Johan heeft veel noten op zijn zang!
13

Vrienden
Van je vrienden moet je het hebben, van je biervrienden in dit geval. Biervriend Carlo
Roman, de uiterst sympathieke en aimabele telg uit het oudste bierbrouwersgeslacht van
België schiet te hulp. Carlo staat samen met z’n broer Lode, onder toeziend oog van hun
vader Louis, aan het hoofd van de familiebrouwerij Roman te Oudenaarde. Als 14de
generatie leiden ze van vader op zoon de brouwerij al sinds 1545. Ze zijn hiermee het
oudste brouwersgeslacht van België, en misschien wel wereldwijd. Hoewel deze brouwerij
soms wat minder gekend is, worden de bieren van Roman (Adriaen Brouwer en het
recente Gentse Strop) tot de top van de Belgische speciaalbieren gerekend! En wie kent de
Bruinen uit Oudenaarde niet? Vlaams Bruin een specialiteit uit Oost-Vlaanderen met
daaraan onlosmakelijk verbonden de naam Roman. Als Carlo het verhaal over Seefbier
hoort, biedt hij snel aan te willen helpen. En hiermee had het Seefbier een brouwthuis
gevonden, dat perfect voldeed aan de hoge eisen. Filip Delvaux zorgde met brouwmeester
Johan Mincke van Roman voor de juiste verhoudingen bij de schaalvergroting en het
eerste grootschalige brouwsel werd eind december 2011 gebrouwen in de brouwerij te
Mater. Eens iets anders dan de Vlaamse Bruinen en de Adriaan Brouwer, moeten de
mensen in de brouwerij gedacht hebben. Aan de andere kant heel jammer dat
brouwmeester Jozef Snauwaert het niet heeft meegemaakt. Deze brouwmeester stond bij
Roman immers aan menig 'bierwieg'.
Het resultaat? Een onconventioneel ongefilterd bier (dus lichttroebel) met een goudblonde
kleur, voorzien van een alcohol volume percentage van 6,5%. In de bitterheid rond 17
EBU en in de kleur ± 12 EBC.
De hoofdrolspelers met 2e van links Carlo Roman
Merchandising
Johan Van Dyck’s bloed is doordrenkt met marketing. Want ook al droomt hij van een
eigen brouwerij, hij weet heel goed dat hij in de tussentijd veel Seef zal moeten verkopen
om zijn brouwerijdroom waar te kunnen maken. En dat kan alleen als mensen, cafés en
bierhandelaars weten dat het bestaat en het opmerken… Of zoals ze in het Frans zeggen:
'Pas Vue, Pas Bue' (niet gezien = niet gedronken). Als heuse marketeer heeft hij zich dan
ook op de merchandising van Seef gestort. Voor het etiket in een tijdloze retrostijl heeft hij
teruggegrepen op een oud bier van brouwerij De Hertog. Met daarin de afbeelding van de
drinkende man. Dat met de slogan 'Ik verteer beter met… DUKE' werd aangeprezen. Nu
zou dat iets kunnen zijn als: 'Ik drink lekker… SEEF!'
14

Vormgeving, logo, lettertype, etiket, bierviltje, website, T-shirts, gadgets en andere
bierparafernalia hebben zijn aandacht. Evenals de moderne social media als Facebook en
Twitter. Aan alles wordt gewerkt. Met slechts één doel, zorgen dat het Seefbier terug
gekend is! En dat aan de gevels van elk Antwerps café straks het bord met daarop de tekst
'hier serveert men Seefbier' prijkt. En wie weet wat voor lekkers Johan verder nog in zijn
hoofd heeft. Want Seef moet de financiële middelen gaan verschaffen voor de toekomst.
Niet alleen om de familie Van Dyck in het dagelijkse levensonderhoud te kunnen
voorzien, maar ook andere historisch verantwoorde of traditionele bieren het levenslicht te
doen laten zien. In z’n achterhoofd hoor je Johan denken: ABC, ABC, ABC, ABC…
Bent u ook zo benieuwd hoe het nieuwe Seefbier zal smaken?
Voor meer info surft u naar:
www.antwerpsebrouwcompagnie.be of zoek de flegmatieke nieuwe brouwer even op via
Facebook of Twitter.
© Ariël Meeusen
uw reacties graag naar ariel83@zeelandnet.nl
www.stichtingbierinzeeland.nl
* Boekweit was een belangrijk bestandsdeel in het Seefbier. Omdat het heel lang een soort
Antwerps gebruik is geweest om het in bier te verwerken. Het werd namelijk overal elders
als bieringrediënt verboden. Zo werd boekweit als vanzelf een Antwerpse specialiteit.
Boekweit wordt vandaag de dag o.a. nog gebruikt in het donkere bier Sarah [het lief van
de brouwer?] van Brasserie Silenrieux – Cerfontaine.
15

Nel’s Column Bramen plukken
Het plekje dat niemand wist van W.G. van de Hulst. Wie heeft
dit boek vroeger niet gelezen?
Hieraan dacht ik tijdens het bramen plukken.
Ongeveer 500 m. van ons huis, in een weiland, tegenaan een
bunker, staan dus bramen, ik heb er al meer over geschreven,
maar zoveel als er nu aan hangen, voor een wijn- en
likeurmaakster om van te watertanden.
14 dagen geleden, tijdens de wandeling met mijn hondje, ging
ik eens even kijken hoe of het er voor stond met de bramen. Tot
mijn stomme verbazing zag ik héél veel prachtige bramen
hangen. Gauw naar huis om een emmer, kniptang, laarzen,
handschoenen, overall aan, naar de bramen. Eerst een gevecht
leveren met de brandnetels en dikke, knoestige bramentakken
en dan, na 10 plukken, een emmertje vol!!!!. Maar op de bunker
zag ik er ook nog veel, een mens wordt dan hebberig, ik wilde alles hebben. Dus, voetje
voor voetje de schuine helling op, omdraaien en plat op m`n kont gaan zitten, alleen naast
me zag ik de afgrond! Toen, héél voorzichtig afgegleden naar beneden en zonder
kleerscheuren weer op de grond gekomen.
Het is inmiddels 20 augustus en nog steeds ga ik plukken, liefst `s morgens vroeg, voor de
hitte begint, fiets ik naar mijn bunker, naar het plekje dat niemand weet.
Wanneer jullie dit lezen zullen de vlierbessen ook al geplukt zijn, deze, samen met bramen
geeft een fantastisch resultaat, voor wijn en likeur.
Ik maak er in ieder geval weer een lekker sapje van.
Groet, Nel de Kam
16

TE KOOP Brouwerij “De Drie Spiegels” RIEN VAN REEMS
Vele decennia geleden brouwde ik mijn eerste biertje in een pan in de keuken. Bij het
koken van de wort stroomde het kostbare brouwsel over (komt meer voor bij
beginnelingen) en kwam blijkbaar wat vloeistof terecht in een ondergelegen kastje. Toen
mijn vrouw kort daarop een glazen schaal uit het kastje wilde pakken zat die muurvast op
de grenen ondergrond. Met een in heet water gedompeld koksmes kreeg ik de schaal los.
Echter het gebruik van de keuken voor brouwexperimenten werd mij ontzegd.
Nu schreef ik in die tijd voor de kranten wel eens over eten en drinken en had ik vaak
contact met grootkeukenbedrijf Moeliker. Het was de periode dat veel kleinere
instellingskeukens werden opgeheven en Moeliker in het kader van de schaalvergroting ter
vervanging nog grotere kookinstallaties plaatste. Het gevolg was dat het bedrijf beschikte
over een grote voorraad rvs kookketels die op de schroothoop hun einde vonden. Tijdens
een gezellig etentje met de directeur Kees Moeliker kwam mijn brouwavontuur ter sprake
en hij nodigde mij spontaan uit om van zijn schroothoop de nodige ketels te verzamelen
voor een perfecte brouwinstallatie.
Op een prachtige zomerdag ben ik met ons toenmalige Gildelid Leo van de Visser die ook
de professionele brouwerij De Hopbloem van Jan Montenarie in St. Laurens had gebouwd
naar Biezelinge getogen. Met de grootste moeite hebben we drie prachtige ketels die in de
zon lagen te gloeien en waarop je een ei kon bakken, los gemaakt van al hun franje aan
leidingen enz. en vervoerd naar de werkplaats van Leo, Om een lang verhaal kort te
maken, deze duizendpoot op technisch gebied, heeft van de drie ketels de brouwerij De
Drie Spiegels gemaakt voor de vriendenprijs van duizend gulden.
Elke ketel kreeg een eigen brander te bedienen via een centraal paneel. De ketels zijn extra
geïsoleerd door een ommanteling van steenwol en aluminium en zij zijn zelfvullend. Dat
wil zeggen dat zij van bovenaf worden gevuld door de kraan open te draaien.De capaciteit
is mij niet exact bekend,want aan ijken ben ik nooit toegekomen. Maar de kookketel kan
gemakkelijk 80 liter aan. De warmwater ketel is zo goed geïsoleerd dat de temperatuur
zonder bijstoken maar 1 graad per uur terug loopt.
17

De maisketel die uiteraard een niveau onder de warmwaterketel is gesitueerd is voorzien
van een pijpfilter dat perfect werkt. Verbrandingsgassen worden door een
afvoerpijpensysteem naar buiten afgevoerd.
Dat het me heel moeilijk valt om van dit moois afstand te doen, zult u begrijpen. Maar de
weinige handelingen die noodzakelijk
zijn, zoals het schoonmaken na het
brouwen en het optillen van de emmer
met afgekoelde wort teneinde het gistvat
te vullen, zijn mij te zwaar geworden.
Gezondheidsredenen nopen mij het
brouwen te staken.
Graag zou ik zien dat brouwerij “De Drie
Spiegels” in vertrouwde handen komt.
Over de prijs kan gepraat worden, bij
voorkeur onder het genot van een bietje.
Wie interesse heeft vraag ik een afspraak
te maken, omdat ik niet altijd in staat ben
u behoorlijk te ontvangen.
PS: de naam van de brouwinstallatie heeft betrekking op het feit dat ik onder iedere
brander een stuk spiegel legde om op afstand de brander te kunnen controleren.
Rien van Reems
0118-413272 of rienvreems@zeelandnet.nl
18

De thema’s voor de thema-avond van mei 2013
BIER Imperial Russian Stout
WIJN Druif, droog en medium
LIKEUR Walnoten
GEDISTILLEERD Jenever, oud en jong
21

Besteldata Lidy Reijnen
Bestellen vóór: wordt geleverd op:
donderdag 11 oktober 2012, 12.00 uur dinsdag 16 oktober 2012
(Dit alles onder voorbehoud)
Aan tussentijdse bestellingen van niet op voorraad zijnde artikelen zijn kosten verbonden.
Naar aanleiding van het teruglopend aantal klanten, die op vrijdag/zaterdagmorgen mijn
winkel bezoeken, heb ik besloten de openingstijden te veranderen naar 1x in de veertien
dagen Dit is dan als volgt:
De winkel is open op vrijdag de hele dag en zaterdag tot 12.00 uur op de volgende data:
22 en 23 september, 6 en 7 oktober, 20 en 21 oktober. Volgende data opening winkel
komen t.z.t.
Natuurlijk is er altijd een mogelijkheid om, na telefonisch overleg, op een ander tijdstip te
komen. tel 0113-371665; bij geen gehoor: 0640910288
Met vriendelijke groet;
Lidy Reijnen
22