Web 2.0 binnen het veld van netwerktheorie - NetworkTheory.nl

Web 2.0 en haar geïmpliceerde sociale exponenten: de plaats van de prosumer Stephan Verheul
of a multilevel theory onderscheidt. De fysieke en sociale kant van zowel het peer-to-peer als
het Web 2.0 netwerk komen in algemene zin naar voren en voor de veranderende rol van de
consument naar prosumer zal de veranderende rol binnen medianetwerk aangesproken
worden.
Topologisch-technische definiëring peer-to-peer
Bij peer-to-peer programma’s staat het delen van bestanden tussen gebruikers centraal. Het
meest voor de hand liggende Nederlandse equivalent voor ‘peer’ is ‘gelijke’. Maar ook gezel,
compagnon of maat zou een goede benaming kunnen zijn (Benschop 2003). Kenmerkende
Peer-to-peer toepassingen als het vroegere KaZaa stellen haar gebruikers in staat om direct
met elkaar te interacteren en informatie te delen, zonder steeds weer een tussenkomende
interactie met een server op te hoeven zoeken, dit in tegenstelling tot het traditionele
client/servermodel waarbij deze centrale server noodzakelijk is en blijft om dit contact tussen
twee of meer subjecten in stand te houden. Er zijn overigens naast bestanddeling nog een
aantal andere toepassingsgebieden, maar deze zijn niet interessant voor de inhoudelijke
opbouw van dit artikel. Er zijn verscheidene soorten topologieën in peer-to-peer netwerken te
onderscheiden. Hieronder zullen drie kenmerkende applicaties door de jaren heen besproken
worden.
Napster (hiërarchische topologie)
De eerste op grote schaal succesvolle peer-to-peer applicatie op bestandsdelingsgebied is de
hiërarchische (ook wel ‘boom’ genoemd) topologie. De hiërarchische oplossing wordt op dit
moment niet heel veel meer gebruikt, maar is toch een belangrijke variant, omdat het eerste op
grote schaal succesvolle peer-to-peer netwerk Napster er gebruik van maakte. Bij een
dergelijke oplossing faciliteert de server slechts de interactie tussen gelijkwaardige computers
door het bijhouden van indexen van de gedeelde bestanden die in de gedeelde mappen van de
gebruikers binnen het netwerk zijn opgeslagen. Er waren drie belangrijke nadelen aan deze
structuur: enerzijds kon het juridisch aangepakt worden omdat er door middel van de
doorgegeven indexen toch een centrale schuldige was aan te wijzen.
Doordat het systeem slechts één ingangspunt bood, was het ook zeer gevoelig voor
aanvallen van buitenaf omdat bij het uitvallen van een of meerdere servers het netwerk niet
meer toegankelijk was. Dit is ook een nadeel dat Barabási en Bonabeau onderkennen bij de
beschrijving van scale-free networks, een benadering die gezamenlijke kenmerken van
complexe netwerkcreatie op een wiskundige wijze probeert te vatten (Barabási en Bonabeau
2003). Bovendien moest bij Napster de database eigenlijk continu geactualiseerd worden,
omdat er anders veel gebroken links in de indexeringen kwamen te staan, iets wat het geheel
veel te omslachtig maakte.
Journal of Network Theory: Web 2.0 Issue 19