principe, bescherming en onderhoud van de installatie - FFC
principe, bescherming en onderhoud van de installatie - FFC
principe, bescherming en onderhoud van de installatie - FFC
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Module 2: Warmteafgifte <strong>en</strong> -transport - Boek<strong>de</strong>el 2: Principe, <strong>bescherming</strong> <strong>en</strong> <strong>on<strong>de</strong>rhoud</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>installatie</strong><br />
Bron: Femox<br />
Bron: Femox<br />
4.7 Oxi<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />
(Bij erg warm water kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze spanningspot<strong>en</strong>tial<strong>en</strong> veran<strong>de</strong>r<strong>en</strong>;<br />
zo zal bijvoorbeeld ijzer <strong>en</strong> zink met elkaar wissel<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> 65 °C, wat<br />
aantasting <strong>van</strong> gegal<strong>van</strong>iseer<strong>de</strong> buiz<strong>en</strong> tot gevolg heeft wanneer m<strong>en</strong><br />
er heet water doorvoert.)<br />
Nu gaan <strong>de</strong>ze metal<strong>en</strong>, wanneer we ze bv. on<strong>de</strong>rdompel<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
zuurstofrijke geleid<strong>en</strong><strong>de</strong> vloeistof (bv. water), met elkaar ook spanning<strong>en</strong><br />
opbouw<strong>en</strong>.<br />
We zull<strong>en</strong> dan zi<strong>en</strong> dat door wisselwerking met <strong>de</strong> vloeistof (massale<br />
uitwisseling <strong>van</strong> ion<strong>en</strong>), het minst e<strong>de</strong>le metaal langzaam zal oploss<strong>en</strong>,<br />
t<strong>en</strong> voor<strong>de</strong>le <strong>van</strong> het meest e<strong>de</strong>le metaal.<br />
Ë In e<strong>en</strong> sanitaire <strong>installatie</strong> mag m<strong>en</strong> wel eerst gegal<strong>van</strong>iseer<strong>de</strong> buiz<strong>en</strong><br />
gebruik<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarna koperbuiz<strong>en</strong>, doch nooit omgekeerd.<br />
Indi<strong>en</strong> stroomopwaarts koper is gebruikt (in e<strong>en</strong> stijgleiding <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
appartem<strong>en</strong>tsgebouw bijvoorbeeld), <strong>en</strong> m<strong>en</strong> gaat op <strong>de</strong> verdieping<br />
ver<strong>de</strong>r met gegal<strong>van</strong>iseer<strong>de</strong> buis, zal het koperhoud<strong>en</strong><strong>de</strong> water (koperion<strong>en</strong>)<br />
door <strong>de</strong> verzinkte buis lop<strong>en</strong>, <strong>en</strong> bij stagnatie zal ook hier<br />
het meest e<strong>de</strong>le metaal (<strong>de</strong> koperion<strong>en</strong>) het min<strong>de</strong>re e<strong>de</strong>le metaal (<strong>de</strong><br />
dunne zinkbeschermlaag <strong>van</strong> <strong>de</strong> gegal<strong>van</strong>iseer<strong>de</strong> buis) aantast<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong>maal <strong>de</strong>ze zinklaag aangetast, gaat het on<strong>de</strong>rligg<strong>en</strong><strong>de</strong> staal (ijzer)<br />
hetzelf<strong>de</strong> lot on<strong>de</strong>rgaan.<br />
Ë Bij cv-<strong>installatie</strong>s krijg je <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> corrrosieverschijnsel<strong>en</strong> (bv.: <strong>de</strong><br />
koperbuis, die gelad<strong>en</strong> koperion<strong>en</strong> afgeeft zal het staal (ijzer) <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
radiator<strong>en</strong> aantast<strong>en</strong>), doch omdat e<strong>en</strong> cv-<strong>installatie</strong> e<strong>en</strong> geslot<strong>en</strong><br />
kring is, <strong>en</strong> alle zuurstof in het water na <strong>en</strong>ige tijd is opgebruikt, zal <strong>de</strong><br />
corrosie stilvall<strong>en</strong> na <strong>en</strong>kele wek<strong>en</strong>.<br />
(Het water verbindt zich met het staal <strong>van</strong> <strong>de</strong> radiator <strong>en</strong> wordt donkerbruin<br />
tot zwart: magnetietvorming).<br />
Ook bij stal<strong>en</strong> buiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> stal<strong>en</strong> radiator<strong>en</strong> treedt aantasting op, omdat<br />
het zuurstofrijke water ijzerion<strong>en</strong> gaat onttrekk<strong>en</strong> aan het staal; <strong>de</strong>ze<br />
zull<strong>en</strong> zich bind<strong>en</strong> met <strong>de</strong> zuurstof <strong>en</strong> magnetiet vorm<strong>en</strong> ( 3Fe + 2O 2<br />
‡ Fe 3O 4 ).<br />
Deze aantasting gaat door tot alle zuurstof opgebruikt is. Dit kan bij het<br />
in gebruik stell<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>installatie</strong>, <strong>en</strong> dus bij <strong>de</strong> eerste vulling, <strong>en</strong>kele<br />
wek<strong>en</strong> dur<strong>en</strong>.<br />
Vandaar dat corrosie in e<strong>en</strong> verwarmings<strong>installatie</strong> meestal te zoek<strong>en</strong><br />
is in e<strong>en</strong> niet zuurstofdichte verbinding. Ook bij lichte lekkages zal m<strong>en</strong><br />
soms moet<strong>en</strong> water bijvull<strong>en</strong> wat zuurstof bevat <strong>en</strong> dit zal opnieuw <strong>de</strong><br />
corrosie in gang zett<strong>en</strong>.<br />
In algem<strong>en</strong>e zin wordt met oxidatie <strong>de</strong> reactie <strong>van</strong> e<strong>en</strong> stof met zuurstof<br />
bedoeld. Roest<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbranding zijn voorbeeld<strong>en</strong> <strong>van</strong> dit soort<br />
oxidatieprocess<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> voorbeeld <strong>van</strong> oxidatie is het roest<strong>en</strong> <strong>van</strong> ijzer. Hierbij ontstaat<br />
<strong>van</strong>uit het ijzer e<strong>en</strong> ijzeroxi<strong>de</strong> (roest) dat oranje-bruin gekleurd is.<br />
60<br />
Hoofdstuk 4: Toegepaste wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>