Met Vlag en Wimpel 2011 - Sint-Pietersfeest Kalken

Kermisspaarkassen in herbergen:
algemeen.
Kermis vieren kost geld, geld dat bij voorkeur niet nodig was om de
gewone levenskosten te betalen. Het idee om in een herberg
geld bijeen te sparen om ter gelegenheid van de jaarlijkse
gemeente- of wijkkermis een extra centje te kunnen verteren,
gaat mogelijk terug op het principe van vak- en
belangenverenigingen vanaf de tweede helft van de
negentiende eeuw. Op vastgestelde tijdstippen werd daarbij
ook een bedrag in een kas gestort om aan kosten en
werkloosheid het hoofd te kunnen bieden.
De mogelijkheid om via een spaarsysteem de kermiskosten te
spreiden over een bepaalde periode, impliceerde een regelmatig
bezoek aan de herberg. De kermisspaarkas was dus, naast
bijvoorbeeld kaartingen en schietingen, een middel om klanten
te binden. De leden van eenzelfde spaarkas waren meestal
buren of familieleden die rond een bepaalde herberg in hun
woongebied woonden of die er nauwe contacten onderhielden.
In de herberg met een spaarkas hing meestal een houten kast met
genummerde vakjes waardoor in een gleufje het spaarkaslid
een bepaald bedrag kon stoppen in het vakje dat hem/haar
toebehoorde. Met een stokje aan een koordje aan de rand van
de spaarkas kon gezorgd worden dat het geld onderin het vakje
kwam te liggen.
Maandelijks werd de spaarkast opengemaakt (gelicht) door daartoe
bevoegde personen, door het bestuur van de spaarkas
aangesteld. Als beloning kreeg de spaarder bij de uitbetaling
van het gespaarde bedrag ter gelegenheid van de jaarlijkse
kermis een surplus in speciën of in natura, voorzien door de
uitbater van de herberg waar de spaarkas gevestigd is.
De leden van de spaarkas konden uitgenodigd worden op een
jaarlijks teerfeest, opengesteld voor mannen én vrouwen. Die
avond waren de vrouwen dus eveneens welkom en op die avond
werd aan buurtwerking gedaan.
Met Vlag en Wimpel 2011
4