2012-15 - Sint-Pietersfeest Kalken

dat we in de volksmond den waterbak noemen. De woning van Valère Vander Meirsch bestaat nog en bevindt zich nu Nerenweg 9.Over een flink aantal bloemisterijen hebben we weinig gegevens en webeperken ons dan ook verder tot een opsomming van personen die in deKalkense kieslijsten voor de periodes 1912-1913, 1933-1935 en 1966-1968genoteerd werden als bloemisten en bloemistgasten.1912-19131933-19351966-1968Buyle Eugeen Emiel Peperstraat - - 1Buyle Marc Peperstraat - - 1De Kegel Emiel Provinciebaan - 2 -De Lausnay Alfons Schriekstraat - 2 -De Lausnay André Uitbergsestraat - - 3De Lausnay Gerard Benoit Dorp - 2 -De Lausnay Guy Dorp - - 3De Lausnay Odilon Schriekstraat - 1 1De Lausnay Raymond Schriekstraat 1 1 -De Raedt André Cesar Scheestraat - - 2De Rycke René Bernard Colmanstraat - - 1De Veirman Octaaf Francies Dorp 1 - -De Veirman Omer Dorp 1 - -D’Hon(d)t Maurice Emiel Krimineelstraat - - 1Duytschaever Pieter Jan Frans Boombos 1 1 -Eeckman Oscar Kordewagenstraat - - 2Hullaert Roger Provinciebaan - - 1Ongena Daniël August Koffiestraat - - 2Pasqué August Dorp 1 - -Peerts Eduard Schriekstraat 1 - -Temmerman Gerard Heirweg - - 1Thienpont Emiel Provinciebaan - 1 -Van Damme Florimond Krimineelstraat - 1 -Van der Meirsch Valère Molenstraat 1 1 -Verschueren Eduard Koffiestraat 2 -Verstraete Pieter Heistraat 1 - -Vion Pieter Molenstraat 1 - -Tabel 1. Overzicht van de bloemisten te Kalken op drie momentopnames,volgens de kieslijsten voor 1912-1913, 1933-1935 en 1966-1968.Legende: 1 = bloemist, 2 = bloemistgast en3 = bloemist niet als enige beroep.3092

2. De familie Temmerman op de wijk De Kruisen te Kalken.Op de wijk De Kruisen 1 had de familie Severinus Temmerman (Kalken,1842-1928) – Clementina Blancquaert (1848-1923) een boerderij 2 . Tijdensde periode vóór WO I hadden ze er ook een houtzaagbedrijf. In het gezinwerden zes vier kinderen geboren: Cesar Joseph (Kalken, 1885-1979),Maria-Theresia (1886-1886), Maria-Stephanie (1887-1966), Gustaaf Maria(1889-1980), Elvire Marie (1892-1976) en Petrus (1894-1894).Illustratie 4.Severinus Temmerman.Foto bidprentje.Illustratie 5.Cesar Temmerman op latere leeftijd.Foto identiteitskaart.Zoon Cesar zou met zijn echtgenote Marie Mathilde Idalie Dooghe(Kalken, 1886-1960) en hun kinderen het landbouwbedrijfje verder zetten.Uit dat huwelijk werden drie kinderen geboren: Maria Emiel Stephanie(Kalken, 1925-2002), Gerard Gustaaf Charles (Kalken, 1926-2005) enOktaaf Jozef Elvira (Kalken, 1928-1928).1 De wijk De Kruisen omvatte een deel van de Bieststraat, de Kruisenstraat - onder de benamingKruisenstraat vielen toen nog de woningen langs de huidige Dendermondsesteenweg tussen deSteenbeek en de Wintersakkerbeek/Moortelbeek -, de woningen rond de herbergen in het beginvan de Schriekstraat en het deel van de Koffiestraat tot aan de Kouterstraat.2 Severinus was de zoon van Joannes en Ferdinanda Moreels. Hij was op het tijdstip van zijnhuwelijk met Clementina Blancquaert weduwnaar van Livina Vervaet.Clementina Blancquaert was de dochter van Livin en van Paulina De Gucht.Die landbouwuitbating is anno 2012 te situeren ter hoogte van Kruisenstraat 44, Kalken.3093

Maria Temmerman bleef de ouderlijke woning bewonen tot aan haaroverlijden eind 2002. De woning werd na haar overlijden verkocht (in2005) en afgebroken in 2007.Illustratie 6. Zicht op een deel van de Kruisenstraat, begin twintigste eeuw.De woning van de familie Temmerman wordt aangeduid met de pijl.Illustratie 7.Gerard Temmerman (midden)met vrienden op weg naarKalkenkermis.3094

Om de kansen op de aankoop van de gepachte gronden te vergroten op 20december 1951, maakte Cesar Temmerman een deal met buur RenéVerbruggen en de aankoop van die stukken grond net buiten deomschrijving van de wijk De Kruisen lukte.Het oorspronkelijke plan om ter hoogte van het kruispunt Schriekstraat -Kruisenstraat – Dendermondsesteenweg de weg ten noorden van de molenaan te leggen, bleek om technische redenen onuitvoerbaar: de stabiliteit vande grond liet te wensen over 4 . De heraanleg van de N445 vanaf 1963 hadeen volledige hertekening van bovengemeld kruispunt: niet alleenverdwenen het gebouw waarin eeuwenlang herberg Den Appel wasondergebracht en het herenhuis van de familie Tibbaut, maar ook bijna alleandere woningen en stallen, waaronder nog een andere herberg.Illustratie 10. De aanleg van de huidige Dendermondsesteenweg, terhoogte van het kruispunt met de Kruisenstraat, diende midden augustus1963 onderbroken te worden omdat een aantal huizen pas kon afgebrokenworden nadat de bewoners ervan een soms achtergelegen nieuwe woningbetrokken hadden. Midden september 1963 werden de werkzaamhedenvoortgezet.Op de hoek Schriekstraat - Dendermondsesteenweg werd in de periode1948-1950 een relatief groot huizencomplex heropgebouwd, waaraanlater het tracé van die steenweg werd aangepast.Foto Omer Pieters.4 Gesprek met Alfons Vervaet, wiens vader werkzaam was op de diensten van het kadaster.3097

4. Huwelijk met een bloemistendochter uit Lochristi.Gerard Temmerman trouwde in 1956 met Denise Roggeman, eenbloemistendochter uit Lochristi.Vooreerst maken we kennis met de familie Roggeman. Die familie baattein het begin van de twintigste eeuw de Bosseveerhoeve in Heusden uit.Illustraties 11 en 12. De Bosseveerhoeve in Heusden (foto en schets) tentijde van de erkenning als beschermd monument.Uittreksel uit Het Nieuwsblad, 7 augustus 1991.Remi Victor Marie Roggeman (Heusden, 1889-Lochristi, 1942) 5 huwde teHeusden op 30 mei 1922 met Marie Prudence De Wilde (Ledeberg, 1894-Laarne, 1978). Hij oefende een tijdlang het bakkersberoep uit, maarverkoos omstreeks 1929 bloemist te worden op de wijk Denen, langs deAntwerpsesteenweg in Lochristi. Het gezin werd gezegend met zevenkinderen: Julien Joseph Valere (°Heusden, 1923), Simonne Ivonne Urbanie(°Heusden, 1924), Paula Marie Alphonse (°Heusden, 1925), EtienneGustaaf Clement Remy (°Heusden, 1928), Denise Camilla Magdalena(Lochristi, 1930 – Kalken, 1995), Maurice Romaan Cecile (°Lochristi,1931) en Gabrielle Marie Kamiel (Lochristi, 1933-1933).Gerard en Denise woonden aanvankelijk in bij de familie Roggeman teLochristi. Daar leerde Gerard de job van bloemist, want zijn vrouw wouniet direct door het leven gaan als echtgenote van een landbouwer.5 Remi was de zoon van Auguste en van Josephine Marie Ghislena Vercauteren.Marie Prudence was de dochter van Franciscus en van Valeria Maria Barbara Van Damme.3098

Illustratie 13. Ongedateerd document van verzekering “tegen den hagel”tussen de Belgische Boerenbond en Remi Roggeman, periode 1936-1937.Het bedrijf had toen elf serres en drie galerijen verzekerd, goed voor eentotale verzekerde glasoppervlakte van bijna 850m 2 .3099

Illustratie 14. De bloemistenfamilie Remi en Marie Roggeman – De Wilde.Vlnr. staand: Remi Roggeman, Paula Roggeman, Julien Roggeman, MarieDe Wilde en Simonne Roggeman.Vlnr. zittend/gehurkt: Denise en Maurice Roggeman.Illustraties 15 en 16. Serres van de bloemisterij Roggeman te Lochristi.3100

Illustratie 17 (onder). Huwelijksdag vanGerard en Denise.Foto Studio Marc, Zeveneken.Illustraties 18 en 19 (boven). Dewoning van de familieRoggeman, vóór en na hetoverlijden van Remi.5. Start en uitbouw van Bloemen Temmerman (1962-1987).Na vijf jaar huwelijk trok het gezin van Gerard en Denise naar dePauwstraat in Lochristi en in mei 1962 verhuisde het gezin opnieuw, nunaar de Kruisenstraat 44 te Kalken, in het ouderlijk huis van de familieTemmerman. Op 15 december 1962 werd het gezin ingeschreven inKalken, Heirweg A, in de nieuwe woning naast een nieuw bedrijf.Gerard en Denise Temmerman-Roggeman lieten op de gronden sectie E,nrs. 16c en 16d (zie illustratie 8) een nieuwe woning en een aantal serresoptrekken. Ondertussen diende men wel een deel van de grond af te staanvoor de aanleg van de recht te trekken Dendermondsesteenweg. Datontlokte voorbijgangers soms de vraag waarom men de woning zowat temidden van de akker had laten optrekken…3101

Op het stuk grond sectie E, nummer 16c werden de gebouwen van denieuwe bloemisterij gebouwd. Het stuk grond sectie E, nummer 16d wasbestemd als tuinbouwgrond.In mei 1961 werd de ProvincialeTechnische Dienst op de hoogtegebracht van de plannen om eenwoning met ernaast serren tebouwen. Die aanvraag werdingediend door architect H. VanLaere uit Gent. Een eersteontwerp tot het bouwen van eenlandelijke woning, getekend dorarchitect A. De Meester uit Sint-Martens-Latem, dateert van 16september 1961. Op 25 oktober1961 vergunde het Bestuur vande Stedebouw en de RuimtelijkeOrdening van de provincie Oost-Vlaanderen de bouw van dewoning. Het Kalkense Collegevan burgemeester en schepenendeed dat op zijn beurt op 31oktober 1961.Kort nadien werd de aanvraag tothet bouwen van drie serreningediend: ten oosten van denieuw te bouwen woning waseen serre van 10 m breed en 20m diep gepland. Achter dewoning werden twee serren van27m breedte op 6m dieptegepland. Op de aanvraag van 24november 1961 werd reeds eenuitbreiding van de serrenvoorzien. Het Oost-Vlaamseprovinciebestuur en het KalkenseCBS keurden de bouw van deserren goed, respectievelijk op 20Illustratie 20. Inplanting van de woningen van de bedrijfsgebouwen vanBloemisterij Temmerman, 1961-1962.en op 26 december 1961.3102

Aanvankelijk was het enkel de bedoeling azalea’s en begonia’s te kwekenvoor de groothandel. Bijna onmiddellijk na de opstart van de firma werdbesloten de serre aan de straatkant in te richten voor detailhandel. Daarmeekwam de familie in het vaarwater van enkele bloemen- enplantenverkooppunten in Kalkendorp. Het grote voordeel was echter deruimte presentatieplaats voor de bloemen en de planten en een beperktecollectie van tuinversieringsmateriaal en tuinmeubilair.Illustratie 21. Ditplan uit 1961 vande voorgevel vande serre aan destraatkant werdniet vollediguitgevoerd: detwee deurenwerden vervangendoor eendubbele deur inhet midden van devoorgevel.Illustratie 22 (onder).Zicht op de te koop aangeboden bloemen enplanten in de serre aan de straatkant.3103

Illustraties 23 en 24. Het gezin Temmerman-Roggeman met zoon Johan.Let op de achtergrond op de bebouwing in de onmiddellijke omgevingvan Bloemen Temmerman. Bemerk ook de duiker over deWintersakkerbeek op de rand van de Dendermondsesteenweg-Heirweg.3104

Illustraties 25 en 26. Zichten op de tuinbouwgrond van het bedrijf.Het eerste bedrijfsvoertuig was een brommer. Gerard trok met een grotebak of kabas naar enkele vaste bloemen- en groene plantenleveranciers inOostakker, Lochristi en Destelbergen om de koopwaar.Omstreeks 1980 werd gedacht aan de uitbreiding van het bedrijf. Dekinderen Johan Cesar Marie (°1957), Hendrik Julien (°1958), Peter Stefaan(°1961), Gert Paul Marie (°1968) en Bart Johan Greet (°1971) werdengroter en misschien was er wel een opvolger onder hen. In elk geval warenvooral Gert en Bart bedreven in het aanleggen van begoniabloemtapijten.Op 14 december 1981 ontving het College van burgemeester en schepenenvan Laarne een vergunningsaanvraag tot het bouwen van een nieuwe serreop de grond sectie E, nrs. 16 d, e, f en g. De nieuwe serre werd op 16 april1982 geopend.Illustratie 27. Uitnodiging voor de opening van de nieuwe serre vanBloemen Temmerman op 16 april 1982.3105

Illustraties 28 en 29. De nieuwe serre ter gelegenheid van de plechtigeopening (boven). Gerard en Denise en de opvolgers Hendrik enMarie-Anne klaar om de bezoekers te verwelkomen (onder).3106

6. Een nieuwe generatie met Hendrik en Marie-Anne (vanaf 1987).Bloemistenzoon Hendrik Temmerman leerde de knepen van het vak tijdenseen leercontractopleiding “fleuristerie” in de ouderlijke bloemisterij. Na eenpatroonsopleiding bij het IMOV (nu: Syntra) en verdere bekwaming in hetvak, via bijvoorbeeld avondschool, stages en deelnames aanbloemschikwedstrijden, kon Hendrik als zelfstandige aan de slag.Samen met zijn vrouw Marie-Anne nam hij het bestaande bedrijf van zijnouders op 1 juli 1987 over. De eigenlijke bloemisterij werd stopgezet en denadruk werd gelegd op bloemschikken (zie illustraties 32 en 33) enbloemen- en plantenverkoop.Ongeveer gelijktijdig werden grote aanpassingen aan de bedrijfsgebouwenuitgevoerd. De serre aan de straatkant uit 1962 maakte plaats voor eennieuwe woning voor Gerard en Denise. Ook de andere serres uit 1962verdwenen om plaats te maken voor een modernere werkserre. De serre uit1982 werd merkelijk uitgebreid. In oktober 1988 verhuisde het gezin vanHendrik en Marie-Anne vanuit de Schriekstraat naar de eerstgebouwdewoning (zie illustratie 36).Illustraties 30 en 31. De bedrijfsvoertuigen van Bloemen Temmerman.Links de Simca van vader Gerard Temmerman en rechts de PeugeotBoxer van Hendrik Temmerman (aangekocht omstreeks 1988).Hendrik en Marie-Anne organiseerden nieuwe activiteiten die vooral hetbloemschikken in de kijker moesten plaatsen: zo werd er metmedewerking van kapster Jeannine Roels een show rondtrouwbloemstukken gehouden (zie illustratie 34) en kon de plaatselijke3107

eeldhouwer Maurits De Martelaere exposeren tussen de bloemstukken(zie illustratie 35). Verder werden geleidelijk aanvoorjaarsopendeurdagen, bloemenshows ter gelegenheid van dekerstperiode en orchideeënshows geïntroduceerd.32 3334 35Illustraties 32-35. Sfeerbeelden rond activiteiten vanBloemen Temmerman na 1987.3108

Uitbouw van deverkoop-serre.Bouwnieuweserre.Bouwnieuwewoning.Illustratie 36. Aanpassingen aan de gebouwen op het oorspronkelijkebedrijfsterrein, periode omstreeks 1987-1988.Illustratie 37. De kinderen in het gezin van Hendrik en Marie-Anne:vlnr. Pieter (°1987), Joris (°1981) en Leen (°1984).3109

Slotbeeld.Illustraties 38-40: Overzicht van de geschiedenis van de firma BloemenTemmerman aan de hand van factuurbriefhoofden. Van boven naaronder: briefhoofd van Wed Remi Roggeman – De Wilde (jaren 1950),briefhoofd van Bloemen Temmerman (periode 1962-1987) en briefhoofdvan Bloemen Temmerman (periode 1987-heden).3110

Bronnen.Literatuur.VAN DE SOMPEL A., Het Sint-Pietersfeest op de wijk De Kruisen te Kalken tijdensde twintigste eeuw: van verguisd en geprezen volksfeest naar een feest vooriedereen, Kalken, 1999.Mondelinge bronnen.Alfons Vervaet.André De Lausnay, 19 november 2012.Hendrik en Marie-Anne Temmerman-D’hooge, 15, 17 en 29 november 2012.Niet gepubliceerde bronnen.Laarne.Gemeentelijk Archief Kalken, doos 1.778.5, bouwvergunningen Kalken,Dendermondsesteenweg tot 1975 (I, II en III) en Heirweg tot 1975 (II).Kalken.Familiearchieven Roggeman en Temmerman, bewaard bij Hendrik en Marie-AnneTemmerman-D’hooge.Verzameling Kalkense kieslijsten, bewaard bij Petrus De Wilde.Fotoverzameling Omer Pieters.Illustratie 41. Hendrik en Marie-Anne nodigen uit op het slotfeest van de“Actie 50 jaar Bloemen Temmerman” op zondag 2 december 2012.3111

3112