Fietstochten door Landelijk Noord - Stadsdeel Amsterdam-Noord

Een jubileumuitgave van de Centrale Dorpenraad
Fietstochten door
Landelijk Noord

Schoonheidssalon Francien
is verhuisd naar:
Durgerdammergouw 39
(tussen Ransdorp en Durgerdam)
telefoon: 020-3315398
email: salonfrancien@gmail.com
• gezichtsbehandelingen
• pedicure
• benen harsen
• wimpers verven
• wenkbrauwen epileren/verven
• make-up workshops
• kleurenanalyses
• cadeaubonnen
• make-up
• huidverzorgingsproducten
’t restaurant uit grootmoeders tijd!’
Durgerdammerdijk 73
1026 CB Amsterdam
F r a n k V a n d e n b u s s c h e
Bouwburo2 is een jong en dynamisch
Bouwkundig Ontwerp Buro en vertegenwoordigd
diverse werkzaamheden voor
restauratie, renovatie, woningbouw en
utiliteitsbouw.
frank vandenbussche 06 54 66 77 58
chi kong lam 06 21 45 50 77
tel 020 637 30 10 | fax 020 637 21 11
info@bouwburo2.nl
BOUWKUNDIG ONTWERPEN l TEKENINGEN l BESTEKKEN l
BEREKENINGEN l CONSTRUCTIE TEKENINGEN l ADVIEZEN l
PROJECTBEGELEIDING l WONINGBOUW l BEDRIJFS-
GEBOUWEN l RESTAURATIE l MAQUETTES
Drink & Eetlokaal
HEt ScHoolHuiS
Dorpsstraat 38
1028 BE Holysloot
tel. 020-4904414
Geopend van woensdag t/m zondag
vanaf 11.00 uur
Vrijdag t/m zondag is het mogelijk om ’s
avonds bij ons te eten.
Website: www.schoolhuisholysloot.nl
Email: info@schoolhuisholysloot.nl
Dit boekje is verschenen ter gelegenheid van het 50 jarig
bestaan van de Centrale Dorpenraad Landelijk Noord.
Het boekje bevat fietsroutes vanuit elk van de vijf dorpen
van Landelijk Noord. Hiermee kun je zelf een mooie fietstocht
samenstellen al naar gelang de gewenste lengte en het dorp
waar je wilt opstappen. De fietsroutes brengen je langs vele
pittoreske en karakteristieke plekken. Een rondje langs de vijf
verschillende dorpen is afhankelijk van de gekozen routen zo’n
20 tot 25 kilometer. Natuurlijk mag je wat meer tijd nemen om
extra te genieten van alle mooie plekken binnen en buiten de
dorpen. Je kunt zomaar een middagje
zoekbrengen in ons mooie Landelijk
Noord. Veel fietsplezier.
mede mogelijk gemaakt door
Inleiding

Zunderdorp
Zunderdorp ligt op een steenworp afstand van stedelijk noord,
dat in de jaren 60 wel erg dichtbij is gekomen. Toch heeft het zijn
dorpse karakter weten te behouden. Het bestaat een dorpskern
en twee buurtschappen: ‘t Nopeind en ’t Voorwerf. De kerk ligt op
een terp aan de rand van het dorp en is nog steeds in gebruik.
Zet de fiets eens bij de kerk en wandel alle straatjes van Zunder-
dorp door. Van achtergouwtje via middenlaan en kerklaan via het
Zunderdorperpad naar het Torenven en weer terug naar de kerk.
De dorpse sfeer zal zeker tot de verbeelding spreken. Rondom de
kerk is een aantal boerenhofsteden te vinden. De verschillende
boerderijen in het dorp tonen aan dat de inwoners zich in het ver-
leden vooral met veeteelt bezighielden. Iets buiten het dorp ligt
de prachtige pastorie die vooral opvalt als je vanaf Ransdorp komt.
De naam Zunderdorp is waarschijnlijk afgeleid van Sundeldorp.
Zo heetten vroeger de smalle vaarten die vooral werd gebruikt
voor het per schuit vervoeren van melkbussen, boter en kaas die
dagelijks in Amsterdam werden verkocht.
In ons veenweide landschap maakt de koe steeds meer plaats voor
paarden. Ook in de omgeving van Zunderdorp zijn vele paarden te
vinden. De manege van Zunderdorp is bij paardenliefhebbers wijd
en zijd bekend. Daarnaast zijn er ook nog actieve boeren, zoals op
de Stadshoeve. Al geven ze hier wel een bijzonder eigen invulling
aan het boerenbedrijf, variërend van educatieve programma’s tot
kinderopvang en van lammetjesdagen tot slapen in het hooi.

fietsroutes vanuit Zunderdorp
Zunderdorp – Durgerdam km
Zunderdorp – Holysloot + pontje , km
via Ransdorp , km
Zunderdorp – Ransdorp 3 km
Zunderdorp – Schellingwoude 2, km
Schellingwoude km. Verlaat Zunderdorp via de Zunderdorper-
gouw. Ga niet de brug over, maar rijd rechtdoor het fietspad op.
Volg dit fraaie fietspad tot je twee witte bruggen tegenkomt. Neem
de brug naar rechts en volg het fietspad tot voorbij het viaduct van
de A10. Hier buigt het fietspad naar rechts, maar je krijgt vrijwel
meteen aan je linkerhand een paadje tussen de weilanden door.
Volg deze tot aan de volkstuinen. Ga hier linksaf over de sintels.
Houd zoveel mogelijk links aan. Je komt nu op de Wijkergouw. Ga
hier linksaf en rijd door tot het kerkje. Je hebt hier een pad waar je
de Schellingwouderdijk op kunt.
Durgerdam. Verlaat Zunderdorp via de Zunderdorpergouw. Als
deze naar rechts afbuigt naar de brug, rijd je rechtdoor het fietspad
op. Je rijdt nu op de zwartegouw. Volg dit fraaie fietspad langs het
water tot aan de Liergouw. Steek deze over en volg het fietspad
tot aan de Durgerdammerdijk. Sla op de t-splitsing linksaf richting
Durgerdam.
fietsroutes vanuit Zunderdorp naar
Ransdorp. Verlaat Zunderdorp via het Achtergouwtje. Steek de
Nieuwe Gouw over en ga rechtdoor het fietspad op. Volg dit fiets-
pad tot aan Ransdorp. Na een scherpe s-bocht passeer je de Nieuwe
Die - een geliefde plek voor sportvissers. Hierna vervolg je je route
richting Ransdorp over het fietspad langs de Nieuwe Gouw.
Holysloot , km (+ pontje) of via Ransdorp ( , km). Volg voor
Holysloot het fietspad langs de Nieuwe Gouw tot de s-bocht. Hier
kun je de weg oversteken naar de Poppendammergouw. (Alleen als
het pontje vaart! Zie foto) Volg deze bijna drie kilometer tot aan
de witte bruggetjes over de weilanden. Neem de fiets aan de hand,
wandel door de weilanden tot de Holysloter Die en wacht op het
pontje dat je naar Holysloot brengt. Is het buiten het vaarseizoen,
volg dan via Ransdorp de route naar Holysloot.

Ransdorp
Ransdorp is het traditionele hart van Waterland. De monumentale
kerktoren domineert het dorpsbeeld en is een herkenningsbaken
voor de wijde omgeving. De toren is 32 meter hoog en werd ge-
bouwd tussen 1502 en 1542. Toen was het geld op, zodat de toren
verstoken bleef van een spits.
De kerktoren is gedurende de zomermaanden elk weekend
geopend. Na een lange klim kun je genieten van een fenomenaal
uitzicht op het dak van de toren. Tegenover de toren staat het
fraaie 17e eeuwse raadhuis. In vroeger tijden zetelde hier de Unie
van Waterland.
De kerk staat op een terp, waardoor bleef de kerk tijdens de
watersnood van 1916 droog. De boeren van Ransdorp gebruikten
de kerk tijdelijk als veilig toevluchtsoord voor hun koeien. Nu staan
de koeien weer op het land of in de stal zoals het hoort. Ransdorp
kent nog verschillende actieve boeren. Dank zij hen kunnen we
nog steeds genieten van het open veenweide landschap met de
karakteristieke grazende koeien en schapen.
Rondom de kerk is het fraaiste deel van Ransdorp te vinden. Hier
staan enkele monumentale bomen en veel karakteristieke houten
huizen in de voor Waterland typerende kleuren. De gevels worden
veelal getooid met een makelaar – allemaal verschillend. Make-
laars dienden niet alleen ter verfraaiing van de gevel, maar volgens
de overlevering ook om het noodlot af te wenden.
Wie voor de volgende etappe de inwendige mens nog even wil ver-
sterken, kan terecht bij Café De Zwaan. Dit is sinds jaar en dag een
toevluchtsoord voor dorstige en vermoeide wandelaars en fietsers.

10 fietsroutes vanuit Ransdorp
fietsroutes vanuit Ransdorp naar 11
Ransdorp – Durgerdam 1, km
Ransdorp – Holysloot 3, km
Ransdorp – Schellingwoude 2, km
Ransdorp – Zunderdorp 3 km
Durgerdam 1, km. Rijd Ransdorp uit in zuidelijke richting. Sla aan
het eind van het dorp linksaf de Durgerdammergouw op. Volg het
fietspad langs de Durgerdammergouw tot aan Durgerdam. Vogel-
liefhebbers moeten voor Durgerdam nog even linksaf slaan. Hier zijn
regelmatig kemphanen, kluten, bergeenden, en lepelaars te zien.
Neem wel een verrekijker mee! Als je geen vogelliefhebber bent, kun
je meteen rechtsaf Durgerdam inslaan.
Schellingwoude 2, km. Rijd vanaf de kerktoren richting par-
keerterrein. Na ongeveer 20 meter kun je rechtsaf richting Schel-
lingwoude. Sla na de brug over de weersloot meteen linksaf richting
Schellingwoude. Blijf de weersloot helemaal volgen. Je passeert de
Zwartegouw en de volkstuinen. Ga onder het viaduct van de A10
door totdat het fietspad rechtsaf buigt. Vrijwel meteen krijg je aan je
linkerhand een paadje tussen de weilanden door. Volg deze tot aan
de volkstuinen. Ga hier linksaf over de sintels. Houd zoveel mogelijk
links aan. Je komt nu op de Wijkergouw. Ga hier linksaf en rijd door
tot het kerkje. Je hebt hier een pad waar je de Schellingwouderdijk
op kunt.
Zunderdorp 3 km. Fiets Ransdorp uit in noordelijke richting. Aan
het eind van het dorp sla je linksaf de Nieuwe Gouw op. Dank zij
het open weidelandschap kun je aan de linkerzijde Durgerdam zien
liggen, terwijl Zunderdorp aan de rechterkant te zien is. Volg het
fietspad langs de Nieuwe Gouw tot aan Zunderdorp.
Holysloot 3, km. Fiets Ransdorp uit in noordelijke richting. Aan het
eind van het dorp sla je rechtsaf de Bloemendalergouw op. Na circa
1 kilometer maakt de Bloemendalergouw een bocht naar links. De
hoge brug aan je linkerhand staat bekend als de kanaalspost. Post
is overigens een oud woord voor brug. En kanaal verwijst natuurlijk
naar het Goudriaankanaal dat verscholen ligt achter de brede riet-
kraag. Deze weg behoort tot de fraaiste fietsroutes van Waterland.

12 Schellingwoude 13
Schellingwoude. Ooit een vissersdorp aan rand van de woelige
Zuiderzee. Inmiddels een dorp aan het getemde IJ. Bekend van
Schellingwouderbrug en Oranjesluizen. De bebouwing van Schel-
lingwoude kenmerkt zich door de karakteristieke dijkwoningen.
Veel woningen kennen – in tegenstelling tot Durgerdam – een ste-
nen gevel. Schellingwoude kent ook nog een groot deel drijvende
woningen: veelal verbouwde binnenvaartschepen. Zij vormen een
karakteristiek buitendijks beeld.
Schellingwoude dankt zijn naam aan de moerasbossen die hier
ooit hebben gestaan. Zij vormden de scheiding tussen Zuiderzee
en het achterliggende Waterland. In 1870 werden de Oranjeslui-
zen in gebruik genomen, als onderdeel van het Noordzeekanaal.
Hiermee kwam een einde aan de getijdenwerking van eb en vloed
voor het grootste deel van Schellingwoude. Dat heeft ook geleid
tot buitendijkse landwinning voor agrarische doeleinden. Vandaar
dat je nu vanaf delen van de dijk over graslanden naar het IJ kunt
kijken. In 1957 werd de naam van Schellingwoude verbonden aan
de eerste vaste oeververbinding tussen de noord en zuidoever van
Amsterdam: de Schellingwouderbrug.
Tegenover restaurant Tijser loopt de Noorder IJdijk naar de Oran-
jesluizen. Dit is een statig hoekje van Schellingwoude. Haast een
vergeten stukje – je bent tenslotte geneigd de dijk te volgen. Toch
vind je daar onder aan de Noorder IJdijk enkele prachtige monu-
mentale panden tussen het lommer. Neem vooral ook een kijkje
bij de Oranjesluizen. Daar valt altijd iets te zien. Of laat de fiets
even staan en wandel over de sluisdeuren naar de overkant van het
IJ. Parallel aan de Schellingwouderdijk loopt de Wijkergouw. Hier
staat naast de muziekkapel het trotse witte kerkje van Schelling-
woude dat dateert uit 1866

1 fietsroutes vanuit Schellingwoude
fietsroutes vanuit Schellingwoude naar 1
Schellingwoude – Durgerdam 2, km
Schellingwoude – Holysloot, via Ransdorp , km
Schellingwoude – Ransdorp 2, km
Schellingwoude – Zunderdorp 3, km
Durgerdam 2, km. Volg de schellingwouderdijk in zuidoostelijke
richting. De route gaat onder de schellingwouderbrug en de A10
door. Na het viaduct van de A10 komt Durgerdam in zicht. In de
bocht bij de elektriciteitsmasten, kun je overigens genieten van het
wijdse uitzicht over het Buiten-IJ. Hierna kun je de weg oversteken
naar het fietspad. Op dit punt langs het fietspad vind je een ruig stuk
rietland. Een geliefde plaats voor vogelspotters. Maar je kunt ook
verder fietsen naar Durgerdam.
Zunderdorp 3, km. Ga iets voorbij Tijser vanaf de Schelling-
wouderdijk het paadje af naar de kerk. Sla vervolgens linksaf de
Wijkergouw op. Na de brug nog even rechtdoor en dan rechtsaf het
Volkstuinencomplex de Wijkergouw op. Houd rechts aan en volg het
sintelpad langs het water en zodra het kan rechtsaf. Je volgt nu een
pittoresk verhard paadje door de weilanden. Bij het fietspad ga je
rechtsaf en onder het viaduct van de A10 door. Aan de rechterhand
heb je nu de weersloot en links de volkstuinen. Na de hoge witte
fietsbrug sla je linksaf de zwartegouw op. Fiets zwartegouw de he-
lemaal af. Daar buigt het fietspad naar rechts en volg je de weg naar
Zunderdorp, dat je al voor je ziet liggen.
Ransdorp 2, km (via Ransdorp naar Holysloot , km)
Voor Ransdorp volg je de routebeschrijving van Schellingwoude naar
Zunderdorp. Bij de zwartegouw ga je echter rechtdoor. Je ziet de
karakteristieke stompe toren van Ransdorp reeds voor je liggen. Je
houdt de weersloot aan je rechtzijde tot aan de witte fietsbrug. Deze
ga je over en vervolgt de rit aan de andere kant van de weersloot.
Aan het eind van dit fietspad kom opnieuw een witte fietsbrug
tegen. Sla hierna linksaf en je staat aan de voet van de toren.
Volg voor Holysloot de routebeschrijving Ransdorp – Holysloot op
pag 19.

1 Holysloot 1
Holysloot is wat betreft het aantal inwoners het kleinste dorp
in Landelijk Noord. Sommige mensen vinden hier het paradijs
op aarde, anderen vinden het ’t einde van de wereld. Feit is dat
er maar één weg naar Holysloot leidt en dat je er alleen in de
zomermaanden met de pont kunt oversteken naar de fietsbrug-
getjes richting Poppendammergouw. Maar dat geeft dit meest
noordelijke dorp van Landelijk Noord ook gelijk zijn charme. Je zult
er geen doorgaand verkeer tegenkomen en autoverkeer is daarom
minimaal. De dorpsstraat is kronkelig en op sommige punten smal.
Eigenlijk moet je dit dorp wandelend doen, met de fiets aan de
hand. Holysloot weet je dan telkens te verrassen.
Het witte kerkje van Holysloot is nog steeds in gebruik bij de
PKN-gemeente Ransdorp/Holysloot. Naast dit kerkje staat ook
een prachtige pastorie. Het oude schoolgebouw is verbouwd tot
restaurant ‘Het Schoolhuis’. Hun eigen gemaakte appeltaart is nu
al beroemd. De terrassen bieden bovendien een prachtig uitzicht
over de weilanden.
Aan de noordzijde wordt het dorp begrensd door de Holysloter
Die. Bij Henk John kun je roeiboten of kano’s huren om Waterland
vanaf het water te ervaren. Hij is ook de veerman die zijn pont van
het vroege voorjaar tot het najaar soms tientallen keren per dag
laat overvaren.
Pal ten oosten van het dorp zijn nog de sporen te zien van het
nooit gereed gekomen Goudriaankanaal, dat tussen IJdoorn (Dur-
gerdam) en Marken had zullen komen. De Engels aandoende naam
Holysloot is overigens een verbastering van Hoolesloot. Het woord
‘hole’ staat voor laagliggend, moerassig.

1 fietsroutes vanuit Holysloot
fietsroutes vanuit Holysloot naar 1
Holysloot – Durgerdam km
Holysloot – Ransdorp 3, km
Holysloot – Schellingwoude, via Ransdorp , km
Holysloot – Zunderdorp + pontje , km
via Ransdorp , km
Durgerdam km. Durgerdam 4 km Neem het fietspad naast
de Bloemendalergouw. Na vijfhonderd meter kun je rechtdoor
of schuin rechtsaf. Neem de weg naar rechts en blijf het fietspad
volgen. Na enkele kilometers maakt de Bloemendalergouw een
bocht naar rechts. Na de bocht kun je linksaf een fietspad op naar
Durgerdam. Aan het eind van het fietspad kom je bij de Durgerdam-
mergouw. Ga deze over en sla linksaf het fietspad op. Je bent nu
bijna bij Durgerdam. Voor je zie je de grote windmolen al die bij de
IJpolder staat. Boven aan de dijk heb je een prachtig uitzicht over
polders en Buiten-IJ.
Ransdorp 3, km. Neem het fietspad naast de Bloemendalergouw.
Na vijfhonderd meter kun je rechtdoor of schuin rechtsaf. neem de
weg naar rechts en blijf het fietspad volgen. Na enkele kilometers
maakt de Bloemendalergouw een bocht naar rechts. Je rijdt nu
recht naar Ransdorp. Na ongeveer een kilometer kun je rechtsaf
slaan de dorpsweg van Ransdorp in.
Zunderdorp , km (+ pontje) of , km via Ransdorp. Steek de
Holysloter Die over met de pont (als het vaarseizoen is!). Ga via
de fietsbruggetjes naar de Poppendammergouw. Sla vervolgens
linksaf en rijd bijna drie kilometer rechtdoor naar de Nieuwe Gouw.
Steek hier de weg over naar het fietspad. Ga vervolgens rechtsaf
naar Zunderdorp. Als de pont niet vaart, volg dan de route via
Ransdorp.
Schellingwoude , km via Ransdorp. Volg eerst de route naar
Ransdorp. Rijd in Ransdorp naar de kerktoren. Neem vanaf de kerk-
toere de route naar Schellingwoude (zoals beschreven op pag 11).

20 Durgerdam 21
Durgerdam Fietsend over de durgerdammerdijk is er links en
rechts genoeg fraais te bewonderen. Durgerdam is daardoor
de meest toeristische trekpleister van Landelijk Noord. De vele
houten en stenen dijkhuizen aan de ene kant, met regelmatig
doorkijkjes naar de weilanden met koeien en daarachter de toren
van Ransdorp. Aan de andere zijde de IJdoornpolder met in de
verte het vuurtoreneiland, de haven met rusteloos tikkende lijnen
aan de masten van de zeilboten, de karakteristieke kapel in de el-
leboog van Durgerdam en het Westend met de halve ‘baai’ en een
prachtig uitzicht over het IJsselmeer. Dagjesmensen, buitenlandse
toeristen, fietsers en motorrijders weten het dorp op waarde te
schatten en komen in grote getalen.
Eeuwenlang was de zee de belangrijkste bron van inkomsten
voor Durgerdammers. Nu herinnert alleen de haven nog aan die
tijd. Het dorp heeft de laatste twintig jaar een enorme aantrek-
kingskracht gehad op nieuwe bewoners die de drukte van de stad
wilden ontvluchten. Hierdoor zijn veel vervallen woningen fraai
opgeknapt en heeft het dorp nieuw elan gekregen. De ontwikke-
ling van IJburg heeft daar geen verandering in kunnen brengen.
Bij restaurant De Oude Taveerne en restaurant Westend kun je
zittend aan de dijk genieten van de rustgevende werking van de
zon op het kabbelende water. Half november staat het hier overi-
gens zwart van de ouders met kinderen die staan te popelen om
Sinterklaas Waterland binnen te halen. Na een versterking van de
inwendige mens, ben je klaar voor de volgende etappe.

22 fietsroutes vanuit Durgerdam
fietsroutes vanuit Durgerdam naar 23
Durgerdam – Holysloot km
Durgerdam – Ransdorp 1, km
Durgerdam – Schellingwoude 2, km
Durgerdam – Zunderdorp km
Ransdorp 1, km. Rijd Durgerdam uit in noordoostelijke richting en
sla bij de windmolen linksaf de Durgerdammergouw op. Aan de lin-
kerhand zie je de voormalige Durgerdammer Die die in de 19e eeuw
werd drooggelegd. Volg het fietspad langs de Durgerdammergouw
tot aan Ransdorp. Sla voor de witte ophaalbrug rechtsaf Ransdorp in.
Holysloot km. Volg eerst de route richting Ransdorp. Al snel zie
je een ANWB-fietsroutepaal, tegenover huisnummer 24. Steek hier
de weg over. Je komt dan op een prachtig fietspad parallel aan het
Goudriaankanaal aan de rechterhand. Halverwege passeer je de
fietsbrug over het Achtertwiske. Deze brug biedt een fraai uitzicht
richting Kinselmeer en Ransdorp. Aan het eind van het fietspad ga je
even rechts en vervolgens meteen weer links richting Holysloot, een
van de fraaiste fietsroutes van Waterland.
Schellingwoude 2, km. Verlaat Durgerdam in zuidwestelijke
richting. Net na de laatste huizen kun je rechtsaf het fietspad op. Nog
voor de bocht zie je een ruig stuk rietland waar je rietzanger, rietgors
en karekiet kunt horen. Volg het fietspad richting viaduct A10, rijd
hier onderdoor en steek de weg over. Je passeert de ecologische zone
Schellingwoude, met ringslangen en ijsvogels. Voor rondleidingen
bellen met Natuur- en Milieueducatie: 020 6325750. Na het viaduct
van de Schellingwouderbrug ben je bijna in de volgende etappe-
plaats.
Zunderdorp km. Volg eerst de route richting Schellingwoude.
Vlak voor het viaduct van de A10 staat een ANWB-fietsroutepaal. Ga
hier rechtsaf langs de volkstuinen en volg dit lommerrijke fietspad tot
aan de Liergouw. Steek hier over en volg het fietspad langs de zwar-
tegouw tot aan Zunderdorp. Als je geen zin hebt alsmaar rechtuit te
rijden, kun je ook ter hoogte van sportcomplex De Weeren rechtsaf
slaan richting de Nieuwe gouw. Bij de Nieuwe Gouw aangekomen sla
je linksaf het fietspad op richting Zunderdorp.

Schellingwouderdijk 243
SCHELLINGWO U DERDIJK 269
TEL . 020 - 49 0 4 232
Varen vanuit Holysloot
door Waterland
per fluisterboot,
kano of roeiboot.
Jachthaven Henk John
www.john-botenverhuur.nl
telefoon 020 - 4904612
Zuivelboerderij
Dikhoeve
Verkoop van: Biologische
schapenkaas, -yoghurt, -feta,
lamsvachtproduchten, voet-
en handcrème, en honing van
de imker.
Zaterdags geopend
Dorpsweg 115, Ransdorp
Tel.: 020-490 42 62
Fax: 020-490 51 64
Kijk ook op
onze website:
www.w-s-c.nl