studiedag - Freinet

FREINET
Natuurlijk?
Natuurlijk!
Natuurlijk!
Natuurlijk!
Natuurlijk!
Natuurlijk!
Natuurlijk!
Natuurlijk ligt het voor de hand om dit natuurlijk proefondervindelijk te verkennen.
Freinetonderwijs is van nature natuurlijk leren.
Dat betekent natuurlijk niet dat het leren vanzelf gaat.
Natuurlijk!
programma
Dit is het programma voor de studiedag op
vrijdag 9 november 2012 van de
Nederlandstalige Freinetbeweging.
Het boek Levenstechnieken Verwerven van
Célestin Freinet wordt tijdens deze
studiedag gepresenteerd.
DELFT
9 NOVEMBER ‘12

Deze studiedag van de Nederlandstalige
Freinetbeweging wordt gehouden op de
Freinetschool Delft
locatie Hugo de Groot
Loevesteinplaats 8
2613 LE Delft
015 – 2132674
De groene pijl: locatie school
De blauwe pijl: locatie station
(Als je uit richting Rotterdam komt dan tunnel onder station door
lopen.)
Parkeren: tot 16.00 (exact!) is dit mogelijk in de buurt.
Maar vanaf dat moment wordt er bekeurd.
Voor langer parkeren volgt nog een advies (op loopafstand!)
Met de trein naar de Hugo de Grootlocatie van de Freinetschool in Delft lopen Afstand: 7 minuutjes per voet.
Uitstappen bij Delft C.S.
Via de achteruitgang naar de Coenderstraat en deze naar rechts inlopen
Bij de Buitenwatersloot over het water naar links (voetgangersdeel), dus met het water aan je linkerhand
Bij de Schimmelpenninckstraat naar rechts en door de bocht naar links
De Freinetschool Delft, locatie Hugo de Groot staat recht voor je
Met de auto naar de Hugo de Grootlocatie van de Freinetschool in Delft:
Komend uit de richting Rotterdam:
Neem op de A13 de afslag Delft Zuid gevolgd door ¾ rotonde
Neem de Kruithuisweg (over de Schie en het spoor) tot aan de stoplichten
Ga bij de stoplichten naar rechts de Voorhofdreef op (en zwaai even naar de locatie J.P. Thijsse naast de flat met de
gedichten van Dirk Coster)
Rijd eindeloos rechtdoor (ook bij de rotonde) Je krijgt na de rotonde op de Papsouwselaan links en rechts winkels
naast je.
Bij het kruispunt met de brandweer schuin rechts voor je ook rechtdoor de Krakeelpolderweg op (rechts weer winkels)
Bij de stoplichten op het kruispunt met de Buitenwatersloot rechtdoor en bij de volgende stoplichten rechtsaf de Hugo
de Grootstraat inrijden, of links op de parkeerplaats je auto parkeren (de gehele dag gratis).
De eerste zijstraat rechts is de Schimmelpenninkstraat. Aan je rechterhand staat de school. Je kan er tot 16.00 uur
zonder vergunning parkeren
Komend uit de richting Den Haag:
Neem op de A4 de afslag Delft/ Rijswijk en ga bij de stoplichten aan het einde van de afrit naar rechts de Beatrixlaan
op in de richting Delft
Vervolg je weg op de Beatrixlaan, die Provinciale Weg gaat heten in Delft (je ziet rechts een PLUS markt en een 25
verdiepingen hoge flat
Vlak voordat de weg omhoog gaat, neem je de afslag naar rechts (scholen links en rechts van de weg)
Aan het einde van de afrit naar links onder het viaduct van de Provinciale Weg door
De weg buigt naar links en om het leegstaande gebouw ga je naar rechts (ervoor of erna/ erna is momenteel
afgesloten)
Voor je of rechts naast je tref je een flinke parkeerplaats. Parkeer hier je auto als je gratis wil parkeren en na 16.00
uur bij de ledenvergadering aanwezig wilt zijn.
Wandel bij de stoplichten de Hugo de Grootstraat in en loop de eerste straat rechts in (Schimmelpenninckstraat) en
je treft aan je rechterhand de school.

Vrijdag 9 november 2012 organiseert de Nederlandstalige Freinetbeweging in Freinetschool Delft een
studiedag rond het thema Freinet Natuurlijk! Aanleiding voor dit thema moet niet alleen worden gezocht in de
actuele discussies over duurzaamheid, duurzame ontwikkeling,natuurlijk leren, natuurlijke ontwikkeling, de
terug- naar- de- natuur- beweging. De recente vertaling van een van de basisboeken van Freinet,
Levenstechnieken verwerven met als ondertitel Proeve van een praktische psychologie, toegepast op onderwijs
en opvoeding, is een pleidooi voor een ecologische pedagogie. Een fundament onder het freinetwerk!
Programma
9.30 Inloop, inschrijving workshops, koffie, thee
10.00 Start van de dag. Opening en welkom. Het woord aan het bestuur!
10.30 Eerste ronde workshops
12.00 Lunch (tijdens de lunch is er een markt met materialen)
Oa De Freinetwinkel, Natuurcontact (Bertina Heijnens),Mercurius (Rutger
van Empel)
13.00
Presentatie van het boek Levenstechnieken Verwerven
In De Freinetbibliotheek is weer een Freinet-vertaling verschenen. Deel 8
inmiddels. Hoofdtitel: Levenstechnieken verwerven. Ondertitel: Proeve van een
praktische psychologie, toegepast op onderwijs & Opvoeding. Voor de eerste
keer een Vlaams-Nederlands co-productie. De beide vertalers, Rouke Broersma
(NL) en Geert van Hout (VL), vertellen aan de hand van voorbeelden over hun
samenwerking en belichten enkele kernpunten uit het boek. Daaruit zal duidelijk
worden dat Freinets psychologische en opvoedkundige opvattingen een actuele
inspiratie¬bron vormen voor een ecologische pedagogie, voor alzijdige vorming
en natuurlijk leren via proefondervindelijk verkennen.
Daarna zal het eerste exemplaar van Levenstechnieken verwerven in ontvangst
genomen worden door André de Hamer van de duurzame pabo.
(www.duurzamepabo.nl)
13.45 Tweede ronde workshops
15.15 Pauze
15.30 Afsluiting en presentaties
16.00 Einde studiedag
Na afloop van de studiedag vindt de Algemene Leden Vergadering van de Freinetbeweging plaats. Lees voor meer
informatie Freinetnieuws 168. Leden kunnen de stukken vanaf midden oktober downloaden via
http://www.freinet.nl/nl/intranet_leden.html.

workshops
Er zijn in totaal 10 workshops waar uit gekozen kan worden.
Let op: niet alle workshops worden tweemaal aangeboden.
naam omschrijving bijzonderheden
Een
schooltuin?
Ja natuurlijk!
Individuele
studies en
presentaties
Natuurlijk
leren
en
Meervoudige
Heleen van den Broek
(Krebh)
Je hoeft niet de presidentsvrouw van Amerika te
zijn om kinderen kennis te laten maken met eten uit
een tuin. Wat je wél nodig hebt is een dosis moed,
steun van collega’s en wat hulp van ouders. O ja, en
een beetje geld. En dan… gewoon starten! Wat het
je kan opleveren hoor en zie je in de workshop “Een
schooltuin? Ja natuurlijk!” Je krijgt tips en adviezen
voor de aanleg van een schooltuin. Er is
voorbeeldmateriaal, documentatie en natuurlijk is
er ruimte om vragen te stellen.
Christel Pullens en Jacky Schipper
(Freinetschool Regenboog Malden)
Het maken van individuele studies en het
presenteren hiervan nemen een belangrijke plaats
in, in ons onderwijs.
We zijn op zoek gegaan naar een manier van
werken waarbij kinderen zich steeds verder kunnen
ontwikkelen in het zelfstandig maken van studies en
presenteren hiervan. Hiervoor maken we nu op de
Regenboog gebruik van een studie-volg-boekje en
de leerlijn studie-presentatie.
We willen dit delen, zijn benieuwd naar jullie kijk op
onze manier van werken en naar de werkwijze op
andere scholen.
Peter te Riele
(AHA advies, hulp en actie)
Een van de intelligenties van de meervoudige
intelligentie is 'Natuurknap' (naturalistische
intelligentie). Dat klinkt heel mooi, maar
onmiddellijk rijzen er verschillende vragen,
bijvoorbeeld:
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.

intelligentie
Techniek?
Natuurlijk
ook bij
kleuters.
Dieren-
safari
Boekbinden
•wat bedoelen we ermee?
•hoe kun je dat toepassen?
•wat is er voor nodig?
•welke begeleiding vraagt dat?
•hoe houd je zicht op ontwikkelingen?
•wat leren kinderen ervan?
In de workshop gaan we aan het werk met de
antwoorden. Geen college van anderhalf uur, maar
handen uit de mouwen. Namelijk:
Opfrissen en aanvullen: kennis (theorie)
Filmbeelden uit de praktijk: inspiratie (goede
voorbeelden)
Antwoorden: ervaringen opdoen (zinvolle
opdrachten)
Terugblikken: waardering (evaluatie)
De kracht van 'natuurknap' zijn is onderschat en
onbekend. Na de workshop niet meer.
Jenya Krul, Joke Bouma en Eveline Holla
(Freinetschool Delft)
Een scanner, een weegschaal, streepjescodes, een
ophaalbrug, een hengel, een wc en een lopende
band hebben veel met elkaar gemeen. Al deze
voorwerpen boeien de jongste ingenieurs en
uitvinders onder ons, namelijk de kleuters.
Zelfontdekkend leren, problemen oplossen, werken
met gereedschappen en reflecteren zijn onder
andere belangrijke elementen voor het creëren van
een technische activiteit. Deze workshop is ter
inspiratie voor de leerkracht om binnen elk thema
een technisch element aan te brengen.
Stefaan D’Hondt
(GO)
Dierensafari is een methodiek voor jong en ouder
waarmee je de fauna rondom de school in je klas
haalt. Elke week trekt een duo op ontdekkingstocht
op het schoolterrein, op zoek naar een diersoort die
nog nooit eerder gespot werd: kriebelbeestjes,
vogels, de kat van de buren, een paard in de verte…
In de klas werken we daar verder op door en wordt
het werk gepresenteerd aan de groep, zodat de
hele klas ervan kan leren.
Frans Baake
(Zelfstandig kunstenaar Enschede)
Tijdens deze workshop gaan we boekbinden met
natuurlijke materialen. Voor het binnenwerk
gebruiken we papiersoorten die op natuurlijke wijze
gekleurd zijn en gemaakt van natuurlijke
materialen, zoals bananen, hennep, lavendel en
diverse bloemsoorten. We gaan uit van een
bandzetter – een ingenaaid boek met harde kaft –
formaat staand A5, 21 x 14,8 cm. Voor de kaft
gebruiken we eveneens natuurlijke materialen.
Materialen zijn aanwezig en er kan een keuze uit
gemaakt worden. Men kan ook thuis al materialen
uitzoeken en meenemen en die dag verwerken (NB.
Formaat omslag tenminste 30 x 40 cm., moet te
vouwen zijn).
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.

Buurt-
wandelingen
Natuurlijk
leren lezen
Rozemarijn Nevejans en Goedele Vertessen
(Pedagogische Begeleidingsdienst Gent)
In een opgenomen interview vertelt Freinet dat hij
al voor het keerpunt van oktober 1924 zijn
onderwijs is beginnen te veranderen door het
organiseren van "schoolwandelingen", dat wil
zeggen ter plaatse de natuur en de werkzaamheden
van volwassenen gaan bestuderen.
Schoolwandelingen zijn niet nieuw. Het start vaak
meteen intuïtieve waarneming en dan is de rol van
de leerkracht belangrijk om er meer van te maken
dan een georganiseerd uitstapje. Het is eigenlijk de
"natuurlijke methode" om greep te krijgen op de
omgeving rondom, de wereld,...
Tijdens deze workshop vertellen we onze
ervaringen met klaswandelingen adhv voorbeelden
uit onze klaspraktijk: hoe we er mee gestart zijn,
welke soorten wandelingen we al deden, de rol van
de leerkracht, de mogelijke verwerking, de visie die
erachter zit,... Nadien trekken we er samen op uit in
de buurt.
Truus Schuttyser en Patrick Leunens
(Freinetschool Triangel Booischot)
Hoe kunnen kinderen zonder een kant en klare
methode maar vanuit hun eigen leven, leren lezen
en schrijven?
In deze workshop ervaar je zelf hoe ‘natuurlijk
leren, lezen en schrijven’ werkt in de praktijk en ook
hoe je er in de klas mee aan de slag kan! Ook het
theoretische kader komt aan bod. Waarom kiest de
Freinetpedagogie voor deze manier van werken?
Het lezen en leren lezen staat niet op zichzelf maar
wordt in hoge mate uitgelokt door correspondentie,
vrije expressie, onderzoek en de freinetwerking als
geheel. Bovendien is het niet alleen een individuele
aangelegenheid maar gebeurt dit vooral in
coöperatief verband.
Lezen en schrijven is op deze manier meer dan
lettertjes aan elkaar plakken en technisch
verklanken. Het is zinvol werk waarbij de kinderen
onmiddellijk ‘volwassen’ lezen en schrijven.
Bovendien heeft natuurlijk leren lezen en schrijven
bijvoorbeeld voor anderstaligen en taalzwakke
kinderen, het voordeel dat het over inhoud gaat en
elk kind op elk moment kan instappen, ongeachte
zijn voorkennis van letters, woorden, ….. Al doende
leren ze het.
Deze workshop wordt eenmaal
aangeboden. Ochtend.
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden, maar op verschillende
wijze.
In de ochtend een meer theoretisch
getint verhaal, weliswaar met heel wat
praktijkvoorbeelden en inbreng van de
deelnemers.
‘s Middags is de workshop heel
praktisch. De deelnemers leren op een
natuurlijke manier een ‘nieuwe’ taal,
zoals ook kinderen dit in de klas doen.
Het is mogelijk dat deelnemers
inschrijven voor de 2 workshops, maar
dat is niet echt noodzakelijk. Zij
kunnen ook afzonderlijk of de ochtend
volgen of de middag.
Je kunt dus heel goed beide
workshops volgen als je een goed
beeld wilt krijgen van de achtergrond
en de praktijk van natuurlijk leren
lezen.

Zo doen we
het nu in
Heiloo?!
Levend
rekenen
natuurlijk.
Wilma Bakker, Jessica Brink, Irma Nuchelmans.
(Freinetschool Elckerlyc, Heiloo)
Jessica , Irma en Wilma hebben de opleiding tot
Freinetwerker vorig schooljaar gevolgd en met
succes afgerond. Ze zullen jullie laten horen, zien en
ervaren wat zij tijdens hun proefondervindelijk
verkenning hebben meegenomen naar hun
freinetschool Elckerlyc in Heiloo. Centraal staan
daarbij: studie, klassenkas en levend rekenen.
Jimke Nicolai
(Bureau Levend Leren)
We stellen deze workshop de leerlijn tuinwerk uit
DAT TELT centraal. Het werken in de natuur levert
volop mogelijkheden voor reken- wiskunde
onderwijs en dat gaan we tijdens deze workshop
ervaren. Jimke Nicolai zorgt voor materialen en
middelen om natuurlijk rekenonderzoek uit te
voeren. Wat je daarvan leert? Je zult merken dat je
kennis en vaardigheid op het gebied van rekenen en
wiskunde worden uitgebreid. Je oefent om lessen
levend rekenen te ontwerpen; en dat gaat verder
dan de dode contexten en oefeningen uit de
rekenboekjes. We gaan brevetten maken! We …….?
Natuurlijk werken we ook aan de plannen die we
verder zelf bedenken.
TOEGEVOEGD VOOR DIRECTEUREN en COÖRDINATOREN
Leiding
geven
in een
freinetschool
Jeroen Bron
(Bestuur Freinetbeweging)
Vanzelfsprekend en natuurlijk is het om in een team
een leider te hebben. Maar hoe gaat dat in onze
Nederlandstalige freinetscholen?.
De workshop richt zich op iedereen die interesse
heeft in het leidinggeven aan een freinetteam.
Welke consequenties hebben de uitgangspunten
van het freinetonderwijs voor het leiding geven aan
het team, het omgaan met ouders, het betrekken
van leerlingen? Hoe borgen we de kwaliteiten van
het freinetonderwijs in onze scholen en hoe valt dit
te communiceren naar betrokken om de school? In
Nederland ontwikkelden de scholen gezamenlijk
rond kenmerken van de freinetschool een set
indicatoren. In Vlaanderen wordt kwaliteitszorg
weer op andere wijze geagendeerd. Deze
benaderingen en werkwijzen zullen tijdens de
workshop aan de orde komen.
Natuurlijk!
Ben je al lid?
Deze workshop wordt tweemaal
aangeboden.
Deze workshop wordt alleen ’s
middags aangeboden.
Deze workshop wordt alleen ’s
middags aangeboden.
Zo niet.Geef je
dan op bij:
info@frenet.nl