Lees dit artikel in .pdf - Supply Chain Magazine

Foto’s: Thomas Fasting
SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007
54
Implementeren van SAP APO
Meer successen dan drama’s
Maxxium, Philips DAP en SCA Hygiene Products zijn bezig met de wereldwijde roll-out van diverse SAP Advanced
Planner & Optimizer-modules. Tijdens een rondetafeldiscussie op 8 december in Nieuwegein, een initiatief van
Supply Chain Magazine, praten ze met elkaar, met consultants én met SAP Nederland over best practices.
Door Ingrid Essenburg
Druppelsgewijs komen in de loop van
vrijdagochtend de deelnemers aan
de discussie de Herenkamer op de
eerste verdieping van De Lantaern binnen.
De gemoedelijke sfeer van de discussieruimte
slaat over op de gesprekken tussen
de aanwezigen. Na het uitwisselen van
visitekaartjes neemt iedereen plaats aan
een grote tafel. Redacteur Marieke Jansen
van Supply Chain Magazine leidt de discussie.
Na de kennismakingsronde poneert Jan-
sen meteen een gewaagde stelling: ‘Er
zijn meer drama- dan succesverhalen
bekend van SAP APO-implementaties.
Ik ken verhalen van Unilever, Danone en
Hilton Meads.’ Leon Pieters, partner Supply
Chain Strategy van Deloitte Consul-

De deelnemers aan de rondetafeldiscussie over SAP APO, v.l.n.r.: Sjoerd Edema, Dirk Hofkens, Jan Wouters, Herma Bouwer, Tymon Kerste, Leon Pieters, Jan Heerema
en Ton de Kok.
tancy, reageert als eerste op de stelling.
Hij vindt de verwachtingen van bedrijven
niet altijd reëel. ‘Bedrijven kijken te veel
naar techniek en te weinig naar business
cases. Ze moeten de focus verleggen van
IT naar bedrijfsprocessen’, zegt hij. Jan
Wouters, managing consultant van Capgemini
Nederland, is het hier helemaal mee
eens. Hij wijst vervolgens op de noodzaak
van verandermanagement bij APO-implementaties:
‘Wanneer een bedrijf altijd in
Excel heeft gepland en vervolgens lukraak
overstapt op APO, is dat hetzelfde als dat
je iemand een Formule1-wagen geeft die
nog geen rijbewijs heeft. Wij reserveren
daarom veertig procent van onze projectbudgetten
voor verandermanagement.’
Uitzonderingen
Sjoerd Edema, director Supply & Fulfilment
Solutions van Philips DAP, beaamt
dat het moeilijk is onervaren gebruikers
ineens te laten rijden, maar dat de ‘rijvaardigheid’
extra wordt bemoeilijkt doordat in
APO op sommige punten de functionaliteit
niet klopt. Edema: ‘Er zitten nog fouten in
bepaalde APO-onderdelen. Zo verloopt bijvoorbeeld
SuperSession, de overgang tussen
commercieel uitwisselbare producten,
niet vlekkeloos.’ Heerema van SAP is ove-
rigens van mening dat het geen fouten zijn
maar beperkingen. Volgens hem werkt de
software hier zoals designed. Tymon Kerste,
SAP Application Specialist van Maxxium,
vertelt dat Maxxium hiervoor zelfs zelf een
eigen functionaliteit heeft moeten ontwikkelen.
Pieters neemt SAP in bescherming:
‘Bedrijven willen uitzonderingen ook in
het systeem krijgen. Dat is niet altijd even
handig. Je moet als gebruiker de 80/20regeling
hanteren, waarbij je vooral op de
hoofdprocessen moet richten.’ Edema is
het hier niet helemaal mee eens. Overstappen
van product A naar product B is een
gangbaar proces en geen uitzondering.’
SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007 55

SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007
56
Herma Bouwer: ‘Iedereen wil
graag een worst case-scenario horen’
Herma Bouwer (38)
FuncTiE: projectmanager Supply Chain
(4 jaar)
BEDriJF: SCA Hygiene Products
OPLEiDing: Technische Bedrijfskunde
WErKErvAring: ruim 10 jaar SAP-ervaring.
Begonnen als Consultant SAP Retail, via
calculatie schema’s en Infostructuren bij
BW terecht gekomen, nadien verdiept in
APO.
MOOiSTE AAn HET vAK: op verschillende niveaus
acteren en communiceren, van strategisch
omgaan met informatiestromen binnen de
organisatie(structuur), tot ‘legal requirements’
voor verschillende landen en de
heftruckchauffeur.
APO-MODuLES: Demand Planning, Global Available
to Promise, Supply Network Planning,
Production Planning Detailed Scheduling
gEBruiKErS: Demand Planning: circa 100; Global
Available to Promise: circa 210; Supply
Network Planning: 50; Production Planning
Detailed Scheduling: 15 (alle aantallen gelden
voor Europa)
PLAnningSHOrizOn: 64 weken voor het doorgeven
van gegevens van Demand Planning
aan Production Planning Detailed Scheduling,
korte termijn planning: 3 maanden
PEriODE rOLL-OuT: SAP, R3 en APO tot halverwege
2009, 6 jaar geleden begonnen
LOcATiES rOLL-OuT: Europa, Noord- en Zuid-
Amerika, Australië
Tymon Kerste (33)
FuncTiE: SAP Application
Specialist (2,5 jaar)
BEDriJF: Maxxium
OPLEiDing: Technische Bedrijfswetenschappen,
Universiteit Groningen
WErKErvAring: 6 jaar SAP (MM, WM, PP, APO)
consultancy (Magnus, Accenture); 2,5 jaar
Maxxium.
MOOiSTE AAn HET vAK: drankenindustrie, internationale
omgeving, projecten ter verbetering
supply chain.
APO-MODuLES: Demand Planning, Global Available
to Promise
gEBruiKErS: plusminus 130, bij afronding rollout
plusminus 650
PLAnningSHOrizOn: 3 tot 4 maanden voor sales,
daarna nog 14 tot 15 maanden voor marketing
PEriODE rOLL-OuT: augustus 2006 eerste roll-out,
plusminus 11 weken per roll-out; doorloop:
blueprint en global template van november
2005 tot januari 2006; pilot Benelux van
februari tot maart 2006; eind maart 2008 live
met alle APO-vestigingen
LOcATiES rOLL-OuT: Europa, Asia Pacific, Amerika
Pieters beaamt dat SAP dit specifieke proces
wel moet kunnen afhandelen. Herma
Bouwer, projectmanager Supply Chain van
SCA Hygiene Products, steunt Edema: ‘Je
kunt alles weg generaliseren met het hanteren
van de 80/20-regeling. Elk bedrijf
heeft uitzonderingen. Die mogen niet op
een kladje terechtkomen, want die twintig
procent levert tachtig procent van je problemen
op. Als je je onderscheidt van je
concurrenten op een bepaald gebied, moet
je dat ook in het proces en dus IT-deel tot
uiting laten komen.’
Jansen leidt het volgende discussiepunt in
met de vraag of de aanwezige gebruikers
de one number planning-strategie volgen
en zo ja, waarom. Maxxium, SCA Hygiene
Products en Philips DAP volgen alle drie
deze strategie vanwege één simpele reden:
consensus tussen afdelingen als Sales,
Marketing en Logistiek. Wordt de betrouwbaarheid
van de forecasts ook hoger met
one number planning? ‘Nee’, antwoordt
Bouwer op de vraag van Jansen. Zij legt uit
waarom niet: ‘Zeventig tot tachtig procent
van je producten verkoop je elke dag. Dat
loopt vanzelf. Daarnaast heb je je promoties
en andere activiteiten. Die verstoren
de betrouwbaarheid.’
Volgens Bouwer is de C in ICT het belangrijkst
voor een betrouwbare planning: ‘Met
communicatie staat of valt een systeem en
het gebruik ervan.’ Ook zij maakt een vergelijking
met autorijden: ‘Als je net begint
met een implementatie, heb je het gevoel
dat je in een Skoda rijdt met het dashboard
van een Mercedes. Je moet een leerproces
door.’ Wouters adviseert: ‘Je moet de
planningsorganisatie optimaliseren. Als
iemand goed is in Excel wil dat niet automatisch
zeggen dat het een goede Demand
Planner is. Demand planning vereist een
HBO-niveau.’ Bouwer wil geen predicaat
HBO of MBO op de nieuwe functie leggen.
Zij zegt: ‘Data-inkloppers worden
ketenbestuurders. Je moet bekijken of ze
de nieuwe denktrant aan kunnen.’ Dirk
Hofkens, Global Program Manager APO/
SPH van Maxxium, benadrukt het belang
van communicatievaardigheden voor een
Demand Planner: ‘Ineens vraag je een
Demand Planner die vaak vrij zelfstandig
op basis van analyse een planning maakt

om crossfunctionele processen te faciliteren.
Dat past vaak niet bij hun karakter.’
Optimalisatie
Pieters legt een nieuwe stelling op tafel:
‘Planners hebben in het algemeen een
verkeerde positie in het bedrijf. Ze worden
ondergewaardeerd en onderbetaald. Dat
doet geen recht aan de impact die ze hebben
op de supply chain. Die invloed is zelfs
groter dan die van salesmanagers, want ze
hebben, weliswaar indirect, een enorm
budget onder zich.’ Ton de Kok, hoogleraar
faculteit Technologie Management aan de
TU Eindhoven, is het hier niet mee eens:
‘Hoe hard kun je maken dat planners
meer invloed hebben? Supply chains zijn
bij de meeste bedrijven in het begin een
puinhoop. Na het op orde brengen van die
puinhoop blijft maar weinig bandbreedte
over om nog winst te halen. Een inkoper
kan veel meer besparen.’ Bouwer moet
lachen en Jansen is benieuwd waarom ze
lacht, waarop ze antwoordt: ‘Gelukkig is
het nu nog een rotzooi, dan hebben APOimplementaties
nog nut.’
Kennis delen
Hofkens merkt op dat de stap na het
scheppen van orde in de chaos, namelijk
optimaliseren, veel moeilijker is. Bouwer
vraagt zich af hoe haar tafelgenoten het
optimaliseren aanpakken, want SCA wil
deze stap nu gaan zetten. Edema: ‘In de
optimalisatiefase zitten wij nog niet. We
hadden al een global planning system. Dat
vervangen we nu, waarbij het doel vervanging
is zonder dat de performance verslechtert.
Optimaliseren is een volgende
fase. Het aanzetten van de APO Optimizer
ga ik niet meer meemaken.’ Ook Maxxium
is nog niet aanbeland bij optimaliseren.
De consultants geven de drie APO-gebruikers
één advies: optimalisatie moet KPIgedreven
gebeuren. De Kok adviseert op
zijn beurt de consultants: ‘Implementatie
stopt vaak wanneer het systeem bug-vrij is.
Continue verbetering ontbreekt. Adviseurs
zouden dit als extra service kunnen aanbieden.’
Pieters denkt echter dat consultants
in dit geval overbodig zijn, omdat vaak
veel kennis in huis is die gedeeld kan worden.
Hij vraagt daarom aan de drie APO-
Jan Wouters (46)
FuncTiE: Expertise Leader mySAP SCM
(3 jaar)
BEDriJF: Capgemini Nederland
OPLEiDing: Bedrijfseconomie, Universiteit
Utrecht, APICS
WErKErvAring: 18 jaar in IT; laatste 10 jaar
SAP-projectleider en consultant; sinds 2000
focus op APO, eerst als productmanager bij
SAP Nederland, later als projectmanager
bij een tiental APO-implementaties.
MOOiSTE AAn HET vAK: doorgronden van logistiek
jargon, analyseren van volwassenheid
van logistieke processen bij bedrijven.
gEBruiK vAn iT-TOOLS
Capgemini deed onderzoek
onder 76 Nederlandse
bedrijven die
bedrijfssoftware van
SAP gebruiken. Voor het
ondersteunen van het
interne forecast-proces
worden verschillende ITmiddelen
gebruikt.
Graphic: S MC
MS Excel
Ton de Kok (48)
FuncTiE: hoogleraar faculteit Technologie
Management, TU Eindhoven (14 jaar)
OPLEiDing: gepromoveerd in wiskunde aan de
VU
WErKErvAring: 1981-1985 promotieonderzoek
VU; 1985-1992 Philips (CQM en CE Logistics);
1992-heden hoogleraar faculteit Technologie
Management TU/e.
MOOiSTE AAn HET vAK: wereldwijde contacten
met gedreven mensen in wetenschap en
industrie, mogelijkheid tot ondernemerschap.
40%
19%
21%
SAP ERP
SAP APO
Niet SAP
Voor meer informatie:
www.nl.capgemini.com/diensten/consulting/scm/sap-sco
SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007 57

SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007
58
Dirk Hofkens: ‘Optimalisatie
is lastiger dan implementatie’
Jan Heerema (40)
FuncTiE: productmanager mySAP SCM
(1,5 jaar)
BEDriJF: SAP Nederland
OPLEiDing: MTS Werktuigbouwkunde, APICS
CPIM & CIRM
WErKErvAring: 10 jaar in pre-sales en consultancy
binnen het vakgebied supply chain
management en APS (SAP & Baan). In
totaal 17 jaar werkervaring in productie- en
distributieomgevingen in Nederland en
internationaal.
MOOiSTE AAn HET vAK: contact met klanten en
partners, inhoudelijk klanten overtuigen van
onze toegevoegde waarde.
Leon Pieters (38)
FuncTiE: partner Supply Chain Strategy
(10 jaar)
BEDriJF: Deloitte Consultancy
OPLEiDing: masters in Supply Chain Management
aan de Vervoersacademie in Venlo
WErKErvAring: 15 jaar in Supply Chain
Management voor multinationals in Europa,
Verenigde Staten en de rest van de wereld.
Al 10 jaar partner Supply Chain Strategy,
waarvan laatste drie jaar als EMEA Leader
Advanced Forecasting and Planning.
MOOiSTE AAn HET vAK: ‘Letting my clients excel
in their ability to deliver value to their customers.’
De discussie
vond plaats in de
Herenkamer van
De Lantaern in
nieuwegein.
gebruikers of planners uit diverse landen
bij elkaar komen. Bouwer: ‘Wij hebben
eens per kwartaal een bijeenkomst, een
APO upgrade-sessie, waarvoor planners
zelf onderwerpen aandragen.’ Bij Philips
DAP doen ze het iets anders. Edema:
‘Wij hebben de competenties van onze
planners bekeken per aandachtsgebied,
zoals kennis van salesprocessen. Vervolgens
hebben we ongeveer eenderde van
onze supply chain-planners bij elkaar
gebracht om te leren van en te discussiëren
met sales- en marketingmensen. Jansen
vraagt hem of kennis wordt gedeeld
met andere Philips-divisies. Edema: ‘Zeer
beperkt, want die hebben toch een andere
business-insteek, maar de laatste tijd zijn
er steeds meer cross-divisional projecten.
Dus er komt wel beweging in. Het is nu
minder een kwestie van ieder voor zich.’
De Kok valt het op dat veel professionals
zijn gestopt met cognitief leren: ‘Dan is
SAP complex.’ Hofkens reageert: ‘Het
werk gaat wel door. Dat belet het leren.
Onze key-users zou ik graag met elkaar
willen laten praten, maar je doet altijd
een beroep op je beste mensen.’ Jan Heerema,
productmanager mySAP SCM van
SAP Nederland, ziet hiervoor een faciliterende
rol voor consultants: ‘APO-gebruikers
vinden het vaak leuk om key-users
van andere bedrijven te leren kennen.
Dat kunnen wij als consultants faciliteren.’
Bij SCA Hygiene Products helpen
key-users van live-projecten de key-users
van projecten die nog live moeten gaan.
Bouwer: ‘Zij zitten gedurende twee
weken samen tijdens de go live-periode.’
Performance
De discussie stokt geen moment. Het
klikt tussen de tafelgenoten die elkaar
blijven bestoken met vragen. Bouwer
stelt: ‘Het slagen van een project hangt
samen met het inschakelen van hot
shots-consultants.’ Kerste reageert kort
maar krachtig: ‘Kwaliteit verdient zich
al binnen een dag terug.’ Daarover is
iedereen het eens. Hofkens merkt in dit
verband op: ‘Wij hebben er weliswaar
specialistische clubs bijgehaald, maar nu
zitten we in de beginfase van de global
roll-out en begint aan de performance

het een en ander te rammelen.’ Edema
ervaart hetzelfde: ‘Performance is bij ons
een grote zorg.’ Hofkens had die zorg
alleen niet verwacht: ‘Het perfomancevraagstuk
is goed door onze begeleidende
consultants onderzocht. Er is een grondige
sizing-studie gedaan, er is een simulatie
gerund met global data en er is een
doorlichtingsteam van SAP SI meerdere
malen langs geweest om de technische
kant van onze oplossing te bestuderen.
Bij alle rapporten werd het licht op groen
gezet. Ondanks grondige voorstudie zijn
we toch nog onverwachts met een performance
issue geconfronteerd.’
De APO-gebruikers vinden onder andere
de responstijd te lang duren. De aanwezige
consultants geven het advies om
stress- en regressievalidatietesten onderdeel
te laten uitmaken van het projectplan.
Edema geeft de consultants gelijk,
maar vindt dat je op het moment van testen
rijkelijk laat bent, omdat negentig procent
van het werk al is gedaan voordat je
tegen problemen oploopt. Jansen rondt de
discussie af met een nog onbeantwoorde
vraag: ‘Zijn er nou meer drama- of meer
succesverhalen?’ Bouwer: ‘Drama’s vinden
meer weerklank dan successen. Iedereen
wil graag een worst case-scenario horen.’
Er zijn meer succesverhalen, vinden ook
de andere deelnemers.
Zo komt er een positief einde aan een
levendige discussie. Het lijkt erop dat de
deelnemers met elkaar in contact willen
blijven. Zij kunnen immers net als de keyusers
leren van elkaars successen en worst
case-scenario’s.
BEST PrAcTiSES
Dirk Hofkens (39)
FuncTiE: Global Program Manager APO/SPH
(4 jaar)
BEDriJF: Maxxium
OPLEiDing: HOBU (Hoger Onderwijs Buiten
Universiteit) Supply Chain Management,
master in Demand Chain Management aan
UAMS
WErKErvAring: 18 jaar in logistiek, 9 jaar in
logistieke dienstverlening (o.a. NYK), 9 jaar
in supply chain management binnen fast
moving consumer goods-sector (Hasbro &
Maxxium)
MOOiSTE AAn HET vAK: mix tussen operationele
en IT-gedreven projecten, teamwork, logistiek
is een kostengedreven vak, internationaal
aspect.
Sjoerd Edema (42)
FuncTiE: director Supply &
Fulfilment Solutions (3 jaar)
BEDriJF: Philips DAP
OPLEiDing: Werktuigbouwkunde, TU Delft
WErKErvAring: 10 jaar Tebodin Consultants &
Engineers; 6 jaar Philips DAP
MOOiSTE AAn HET vAK: dynamiek van wereldwijde
supply chain, continu balanceren tussen
strategische doelen en operationele werkelijkheid.
APO-MODuLES: Demand Planning,
Supply Network Planning
gEBruiKErS: 70-90
PLAnningSHOrizOn: operationeel drie maanden
PEriODE rOLL-OuT: november 2004 (blueprint
APO) tot juli 2007
LOcATiES rOLL-OuT: wereld
‘How to get the most out of your Supply chain’
Deloitte bracht in 2004 de tweede editie van ‘How to get the most out of your Supply Chain’ uit.
Leon Pieters, deelnemer aan de rondetafeldiscussie, is medeauteur van het boekje over het
implementeren van geavanceerde planningprocessen en -systemen. Het geeft inzicht in de rol
van APS-systemen in optimalisatie van de keten en verschillen met ERP-systemen. De informatie
over de aanbieders van APS-systemen is verouderd, maar de overige hoofdstukken gelden
nog steeds. Het laatste hoofdstuk bevat lessons learned en best practices.
Voor meer informatie: Juliette Tomasowa, e-mail: jtomasowa@deloitte.nl
SUPPLY CHAIN MAGAZINE 1/2 2007 59