De Groene Baret - Commandostichting

Commando, wat doe je voor
de kost? – teun Winkelman (lpl 68-6)
voor een benoeming in één van de zes ridderlijke graden van de orde van oranje-nassau komen
personen in aanmerking die zich voor de samenleving bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt.
het gaat om mensen die voor de bijzondere wijze waarop zij aan hun activiteiten inhoud hebben
gegeven, waardering en erkenning verdienen vanuit de samenleving. teun Winkelman (lpl 68-6)
is een dergelijk persoon. naast een drukke baan en een gezin heeft hij zich jarenlang ingezet voor
scouting nederland. hare majesteit heeft hem daarvoor beloond met toetreding tot de orde.
Door: Ben van der Klei
koude afmatting
Je hoort het van alle kanten tijdens een
reünie: “Onze lichting had het koudste
tentenkamp ooit.” Meestal is dit blufpraat
maar Teun Winkelman toonde
in het interview aan dat lichting 68-6
inderdaad een koude afmatting had.
Met behulp van meteorologische informatie
reconstrueerde hij de temperatuurontwikkeling
in de eerste weken
van 1969. In de laatste week van de
ECO daalde de temperatuur zo’n 15
graden. De week was begonnen met
een temperatuur rond het vriespunt.
Echt koud dus! Foto’s van de opleidingsweken
getuigen ook van sneeuw
val. Deze lichting maakt het verhaal
dus niet romantischer dan het werkelijk
was.
studie onderbroken
“Voordat ik opkwam voor de dienstplicht
was ik begonnen aan een studie
aan de Wageningen Universiteit.
Ik maakte er eerlijk gezegd in het
eerste jaar niet veel van. Ik verspeelde
daardoor het recht op uitstel en mocht
daarom de wapenrok aan. Een ontwikkeling
die achteraf bekeken prima is
gebleken. Na de dienstplicht heb ik de
studie weer opgepakt en ben uiteindelijk
afgestudeerd in de Bosbouw”.
voorkeur was Luchtmacht – het
werd tak
Het ouderlijk huis van Teun lag in Twente
vlak bij de toenmalige Luchtmachtbasis.
Teun had daarom een voorkeur
voor dit onderdeel van de Nederlandse
Krijgsmacht. “Bij de opkomst werd
dat echter Infanterie in ’s-Hertogenbosch.
Daar werd ik herenigd met
Albert Kleinenberg. Ik zat met hem in
de 5e klas op de lagere school. Al snel
stond ik oog in oog met de illustere
sergeant Jan Tak compleet met groene
baret en zijn karakteristieke stem. Dat
betekende dat we na een paar weken
met een man of 15 op een vrijdag naar
Roosendaal verkasten. Albert ging ook
mee, we werden buddy’s en begonnen
samen aan de commando-opleiding.”
“snorren en baarden gaan
eraf”
In Roosendaal aangekomen stond een
andere illustere commando hen op te
wachten. “Luitenant Petter keek ons
eens aan en vertelde ons dat hij de
volgende maandag geen snorren en
baarden meer wilde zien bij de cursisten.
Het weekend werd dus besteed
om naar de kapper te gaan. Petter was
de commandant van onze opleiding
die begon in de tenten aan de rand
van het sportveld.” Zoals bij veel commando’s
die hem hebben meegemaakt
maakte Petter een enorme indruk op
Teun en zijn medecursisten. “Klein van
stuk maar groot van daden was een
motto dat op hem van toepassing was”
volgens Winkelman.
roermond richting roosendaal
“Tijdens de opleiding kreeg ik griep,
waardoor ik van een woensdagavond
tot de dinsdag erna in de ziekenboeg
heb gelegen. In het tussenliggende
weekend werd ik naar Bergen op
Zoom gebracht, maar gelukkig ben
ik niet ontheven.” Zware lichamelijke
problemen bleven Teun tijdens de
eerste zes weken bespaard, maar de
Limburgweek werd afgesloten met een
enorm dikke kuit. Tot op heden is nog
steeds niet bekend wat de oorzaak
was en het euvel is tijdens de daarna
volgende ‘rustweek’ ook weer vanzelf
verdwenen. “Onze afmatting bracht
ons uit de omgeving van Roermond
naar Roosendaal. Ik kreeg meteen de
eerste dag te kampen met spijkers die
door de afgesleten hak van de legerlaars
in mijn voet begonnen te prikken.
Met behulp van een marinierszakmes
kon dat gelukkig worden opgelost. In
de daarna volgende dagen kwamen
de echte problemen: opzwellende
achillespezen en pijnlijke scheenbenen.
De bielzenmars tijdens de laatste nacht
was daardoor een pijnlijke ervaring.
Overlevingscursus Biesbosch okt. 1969
Maar Albert en ik haalden samen de
tranenpoort.” Op 14 februari 1969
kreeg Teun uit handen van C-KCT Van
Woerden de groene baret uitgereikt.
sexy second – een hecht
peloton
“In de 104 werden we geplaatst in het
2e peloton onder leiding van luitenant
Kempenaars. We haalden onze parawing
en waren daar zeer trots op.
Voorafgaand aan de Vierdaagse van
Nijmegen sprongen we boven het
Maldens Vlak. Als voorbereiding
hadden we deelgenomen aan de
Avondvierdaagse in Roosendaal. Dit
was zo bijzonder, dat er in de plaatselijke
pers aandacht aan werd besteed.
We draaiden veel pelotonsoefeningen
en verbleven enkele keren buiten
Nederland. We gingen naar Marche
les Dames voor de rotsklimopleiding,
in de Biesbosch leerden we overleven
van Jan Bochove en in Duitsland
namen we deel aan de oefeningen
Torenvalk en Salvri Bart. In maart
1970 zwaaide Sexy Second af.
We hadden een geweldig feest ter
afsluiting van een machtige periode.”
De hechte band bestaat nog steeds.
Sinds hun jubileumjaar 1994 komen de
gebrevetteerden van zijn tentenkamp
regelmatig bij elkaar. In 2007 werd
een reünie op een bijzondere locatie
georganiseerd. Mike Kokhuis was de
gastheer in Zuid-Afrika. Een verslag
heeft eerder in dit blad gestaan
compleet met foto op de beroemde
Tafelberg.
afgestudeerd bosbouwer en
vrijwilliger
“Ik pakte mijn studie na de diensttijd
weer op. Bosbouw werd de focus en ik
Avondvierdaagse mei 1969
ging onder andere op stage in Zweden
samen met mijn vrouw Willemiek. Uiteindelijk
ben ik in 1980 afgestudeerd,
een slechte periode want er was in
mijn vak weinig werk op dat moment.
In overleg met mijn vrouw heb ik er
toen voor gekozen om voor een periode
huisman te zijn. Onze kinderen
waren nog klein en daar moest voor
worden gezorgd.” Teun rolde daardoor
nog meer in het vrijwilligerswerk.
Onder deze noemer was hij al actief
voor Scouting, nu kwamen er de onderwijs-
en peuterspeelzaalwereld bij en
later ook nog de Koninklijke Nederlandse
Bosbouw Vereniging (KNBV).
scout in hart en nieren
“Scouting heeft een centrale rol gespeeld
in mijn leven en doet dat nog
steeds. Thuis in Twente was ik al een
scout en ik ben dat mijn hele leven
gebleven. Ik ben wel van de scouts op
het land verhuisd naar de waterscouts
toen ik in Wageningen studeerde en
later ook woonde.” Van een jonge
scout ontwikkelde Teun zich binnen
het kader van Scouting. Via Scouting
wordt veel gedaan om het leiderschap
te trainen en op orde te houden. “Ik
heb daarom verschillende cursussen op
dit terrein mogen volgen. Ik zal nooit
vergeten dat ik op de laatste dag van
een dergelijke cursus in een pauze een
krant te pakken kreeg en daar tot mijn
grote verbijstering las dat Petter om
het leven was gekomen. Medecursisten
waren getuige dat ik zo’n tien minuten
van de kaart was”.
actief in de bosbouw
Na een paar jaar trok de markt voor
bosbouwers aan en vond Teun een
baan bij de Heidemij. Hij bleef daar
uiteindelijk 10 jaar werken. “Ik was
belast met het maken van beheerplannen
voor bosgebieden, onder andere
terreinen van Defensie. Een functie die
mij toch veel in het veld bracht, want
daar werkt de bosbouwer. Een leuke
anekdote is dat ik in 1990 aan het
werk was op de Galderse Heide en
er een jeep kwam aanscheuren met
daarin commando-sergeant Steketee.
Twee groene baretten in het veld,
allebei met een andere aanleiding.”
Beheer voor den haag en
Utrecht
Op dit moment werkt Teun zowel voor
de gemeente Den Haag als voor de
gemeente Utrecht. “Twee parttime
banen waar ik me goed in thuis voel.
Beide gemeenten hebben veel groen
binnen en buiten de bebouwde kom
en ik ben betrokken bij het beheer van
die gebieden. Het grootstedelijk groen
in Den Haag bestrijkt ongeveer 1.000
hectare waarvan 300 hectare bos. Een
flinke klus waar ik mijn bosbouwkundige
kennis in kwijt kan. In Utrecht houd
ik me bezig met de herbestemming, het
herstel en de restauratie van verschillende
forten die deel uitmaken van de
Nieuwe Hollandse Waterlinie. Dat
heeft dus veel meer met bakstenen te
maken dan met bomen, maar het gaat
wel over beheren. En het blijkt dat je er
vreselijk interessante dingen van kunt
De Groene Baret, december 09 45
Baretuitreiking