Lees de nieuwsbrief - CDI Bwamanda

C.D.I.-BWAMANDA
Integrale Streekontwikkeling
Verschijnt
Driemaandelijks
Afgiftekantoor 3000
Leuven 1
P708635
Verantw. Uitgever:
J. Vanheers
Beste vrienden,
NIEUWSBRIEF JUNI 2008
Geldenaaksebaan 322 bus 2 - 3001 Heverlee
Tel. 016 20 07 13 / Fax 016 20 62 50
E-mail: info@cdibwamanda.org
www.cdibwamanda.org
785-5429061-73
België-Belgique
P.B. 2/2937
3000 Leuven 1
Deze nieuwsbrief geeft een overzicht van de resultaten van 2007 van onze acties in de Noord-
Evenaarsprovincie in Congo. Deze regio is het belangrijkste
onderdeel in ons activiteitenpakket. Daarnaast ondersteunde CDI-
Bwamanda-België ook programma s in Bandundu en Kinshasa
(DRC), in Sud-Borgou (Benin) en een aantal punctuele projecten
hoofdzakelijk in Congo. Het volledige jaarverslag van onze werking
kan u opvragen via het secretariaat of terugvinden op onze website.
De acties in de Evenaarsprovincie werden gefinancierd door
verschillende budgetten. We geven hieronder een overzicht.
DGOS medefinanciering 2003-2007 actie sociale
economie en actie gezondheidszorg .
CM en BRS 2003-2007 actie mutuelle .
BOF medefinanciering 2005-2009 actie drinkbaar water .
PAR II financiering 2004-2006 actie wegenonderhoud .
Giften van onze sympathisanten voor de eigen bijdrage van
deze financieringen.
In 2007 werkten we op het secretariaat ook aan een aantal nieuwe programma s en projecten die in
tussentijd werden goedgekeurd. We geven u graag een overzicht in de tabel hieronder.
Een gedeelte van deze programma s moet CDI-Bwamanda zelf financieren (20 of 15%). Hiervoor
rekenen we op giften. Wij hopen dat we in 2008 op uw steun mogen rekenen voor deze eigen bijdrage?
DGOS Programmafinanciering: 1 programma met 5 doelstellingen Land
1/ Verbetering van het niveau van het onderwijs in de scholen en andere structuren DRC
ondersteund door de educatieve dienst van CDI-Bwamanda
2/ Verbetering van de toegang en het gebruik van de medische dienst van CDI- DRC
Bwamanda in de Noordelijke Evenaarsprovincie
3/ Verbeteren van het economisch en commercieel beheer van de
DRC
landbouwindustrie van CDI-Bwamanda met het doel de inkomsten van de lokale
boeren in Noord-Equateur en Bandundu te bestendigen en te verhogen.
4/ Verbetering van het inkomen van de landbouwbevolking in de Yaka Regio DRC
5/ Verbetering van de toegang naar kwalitatieve geneeskundige diensten in de Benin
zonehospitalen van Tchaourou en Parakou-N'Dali
Budget 2008-2010
3.819.835
Belgisch Overlevingsfonds Medefinancieringsprogramma: 2 de project* Budget 2008-2013
Ondersteuning aan de structurering en ontwikkeling van de
landbouwproductiecapaciteiten via de steun aan boerengroepen (150
boerengroepen).
DRC = Democratische Republiek Congo
*Het 1 ste project is het waterproject dat loopt van 2005 tot en met 2009
DRC
2.883.606

DGOS medefinanciering
Sociaal-economische ontwikkeling in N-Equateur
Budget 2007: 268.198 euro
De globale doelstelling van deze actie was het Verbeteren van het welzijn van de mens en zijn
leefgemeenschap, door hem/haar in staat te stellen om een economisch en sociaal productief leven te leiden.
Resultaten
De actie had een positief effect op het socio-economisch leven van de doelgroepen. De productie en het
rendement uit de landbouwactiviteiten is gestegen en de boeren kunnen hun producten verkopen aan CDI-
Bwamanda. Dit heeft een positief effect op hun inkomsten. Deze geven de boerenfamilies de mogelijkheid om
zelf een aantal behoeften te vervullen: betalen van het schoolgeld van de kinderen, medische verzorging,
lidmaatschap mutualiteit, huis in duurzaam materiaal bouwen, enz.
De goede staat van de wegen dankzij het wegenonderhoud door CDI-Bwamanda vergemakkelijkte de
opkoop en evacuatie van de producten, maar ook de circulatie van andere goederen en van mensen in de
regio. Binnen deze actie kregen aan een aantal scholen een ondersteuning. Het slaagpercentage
scholingsgraad van meisjes steeg in de meeste van deze scholen.
en de
De tabel hieronder toont de evolutie van een aantal indicatoren. Dankzij de DGOS actie is er een positieve
evolutie merkbaar van het rendement van de landbouwproductie. Ook het aantal boeren dat omkaderd werd
en de bebouwde oppervlakte land stegen sinds het begin van de actie.
Indicator 2002
Rendement per hectare (kg)
Maïs 700
Soja 500
Aardnoten 500
Rijst 600
Maniok -
Koffie 600
Palmolie (liter) 900
Gekochte Volume (in Ton) 4.991
Maïs 2.219
Soja 1
Koffie (rode bessen) 1.295
Koffie (gedroogde bessen)
Ongepelde Aardnoten
Gepelde Aardnoten
1.476
Aankoopwaarde (in euro) 327.423
Maïs 152.972
Soja 208
Koffie (rode bessen) 51.462
Koffie (gedroogde bessen)
Ongepelde Aardnoten
Gepelde Aardnoten
122.781
Gemiddelde prijs (euro/kg)
Maïs 0,07
Soja 0,39
Koffie (rode bessen) 0,04
Koffie (gedroogde bessen)
Ongepelde Aardnoten
Gepelde Aardnoten
0,08
2003
797
587
680
684
-
690
979
5.424
2.260
134
2.266
764
346.395
165.048
40.568
103.643
37.136
0,07
0,30
0,05
0,05
2004
811
596
805
787
-
698
1085
5.259
2.365
334
2.031
529
435.654
189.367
78.961
128.680
38.646
0,08
0,24
0,06
0,07
2005
851
626
921
705
14.167
649
1141
6.418
2.835
310
1.593
1.532
114
34
591.340
208.725
59.706
123.210
199.699
30.364
13.140
0,07
0,19
0,08
0,13
0,27
0,39
2006
892
870
837
736
15.000
869
1000
7.415
3.204
372
3.096
743
921.195
273.560
75.401
388.366
183.868
0,08
0,20
0,12
0,24
2007
956
825
835
866
8.733
857
910
8.929
3.454
643
1.287
2.818
727
1.475.056
303.975
154.418
154.415
676.208
186.040
0,09
0,24
0,12
0,24
0,26

Ondersteuning van de gezondheidsvoorzieningen van CDI-Bwamanda in N-Equateur
DGOS medefinanciering - Budget 2007: 394.306 euro
De actie had tot doel de medische dienst van Bwamanda te ondersteunen. Deze biedt aan zo n 800.000
mensen in N-Equateur gezondheidsdiensten. De gezondheidscentra en hospitalen die onder beheer staan van
CDI-Bwamanda bieden op een homogene en aanvaardbare manier respectievelijk het basis en het
aanvullende pakket van diensten en zorgen aan de bevolking.
Resultaten
De medische activiteiten zijn een belangrijk
onderdeel van de activiteiten van CDI-
Bwamanda. Dankzij de DGOS
medefinanciering konden een aantal mooie
resultaten bereikt worden op vlak van
kwaliteit en toegankelijkheid van de zorgen.
De activiteiten konden in grote mate
uitgevoerd worden en de resultaten werden
in grote mate behaald. Twee belangrijke
elementen karakteriseerden 2007: de
frequente voorraadonderbrekingen van
medicijnen en het wegvallen van
hoofddokter Mbalabolo (door ziekte).
Er is voldoende gevormd personeel aanwezig
De meeste gezondheidscentra beschikken nog niet over voldoende gevormd personeel. De nieuwe medische
acties werken daar verder aan. In de zone Abuzi wil men een aantal gezondheidsgebieden samenvoegen
omwille van het kleine aantal inwoners.
In 2007 waren er verschillende personeelswissels in de hospitalen. De hoofddokter van de medische dienst
werd omwille van ziekte vervangen door een dokter die net de specialisatie Volksgezondheid afgewerkt
had. Een andere dokter mocht deze specialisatie aanvatten. Eén dokter werd aangeworven. De beheerder
voor de gezondheidszone van Bwamanda kwam terug op post, na het beëindigen van zijn driejarige vorming
in Kinshasa. Twee verplegers startten de opleiding: oogheelkunde en administratie ziekenhuiswetenschappen.
Verschillende vormingen, opvolgingen en regionale bijeenkomsten werden bijgewoond. We vermelden in het
bijzonder vier vormingen van Artsen Zonder Vakantie: chirurgie, cardiologie, labo en administratie.
De kwaliteit van de zorgen is verbeterd
De gemiddelde graad van gebruik van de diensten is goed in vergelijking met het gemiddelde voor de
Evenaarsprovincie en het gemiddelde voor RD Congo. De tabel hieronder maakt een vergelijking.
Gebruik van de diensten Gezondheidscentra
CDI-Bwamanda
Evenaarsprovincie RD Congo
Aantal nieuwe gevallen/inwoner/jaar 0,37 0,08 0,21
De preventieve activiteiten bereiken de objectieven van het nationale vaccinatieprogramma: 85%. Deze goede
resultaten in de zones van CDI-Bwamanda werden mee bereikt dankzij de sterke ondersteuning van de
gezondheidsdistricten. De preventieve activiteiten worden eveneens ondersteund door de dienst rurale
ontwikkeling van CDI-Bwamanda (Service Développement Rural, SDR) en de dienst watervoorziening
(Service Hydraulique Rural, SHR). De animatoren van de SDR staan in permanent contact met de bevolking
en maakt deze bewust van het belang van gezondheidszorgen. De verplegers van de gezondheidscentra
kregen vorming omtrent drinkbaar water, hygiëne en properheid door de animatoren van de waterdienst.

Het aanbod van het aanvullende pakket van gezondheidszorgen in de hospitalen van CDI-Bwamanda
verklaart de gestegen graad van bezetting in deze hospitalen. De gemiddelde verblijfsduur in de hospitalen
was hoger of gelijk aan 10 dagen, terwijl voorzien was om een maximale verblijfsduur van 10 dagen te
realiseren. Dat dit resultaat niet bereikt werd is mede te verklaren door de voorraadonderbreking van
medicijnen. Een andere factor is het niet altijd even goed werkend doorverwijssysteem waardoor mensen te
laat in het hospitaal aankomen en meer zorgen nodig hebben. De infectiegraad na operaties bedroeg minder
dan 10%, zoals vooropgesteld werd. Dankzij de kwalitatieve zorgen door het personeel en de sensibilisatie
van de patiënten en hun familie omtrent hygiëne kon dit resultaat bereikt worden.
Enkele cijfers
Voorziening van medicijnen
De beschikbaarheid van medicijnen was een probleem in 2007 en bedreigde
de resultaten van de medische dienst van CDI-Bwamanda. Omwille van een
aantal oorzaken was de voorraad medicijnen in de regionale apotheek keer
op keer uitgeput, onder andere:
Logistieke problemen door het nieuwe bevoorradingssysteem
(fedecam en camene).
Jonge dokters met te weinig ervaring: te veel of verkeerde medicatie.
Door de bevolkingstoename is er meer vraag naar medicijnen.
De tarieven volstaan niet om medicijnen te financieren.
Het ontbreken van medicijnen had uiteraard gevolgen voor de medische
dienst, zoals bijvoorbeeld:
De hospitalen zaten gemiddeld 10 dagen zonder essentiële
medicijnen.
Door het ontbreken van medicijnen was de sterftegraad naar
aanleiding van zware malaria gepaard met bloedarmoede redelijk
hoog.
De gemiddelde verblijfsduur in de hospitalen was te hoog.
Eind 2007 werd een noodoproep gelanceerd om de voorraad medicijnen in de
regionale apotheek (CAMENE-PRB) op peil te brengen. Een kapitaalinbreng
van 150.000 euro is daarvoor nodig.
Gezondheidscentra CDI-Bwamanda 2003 2004 2005 2006 2007
Aantal operationele gezondheidscentra 90 96 96 106 110
Gemiddelde actieradius (km) 8,56 8,01 8,56 8,56 8,56
Operationele gezondheidscomités (%) 79,70% 78,10% 77,50% 79,80% 83,8%
Aantal operationele nutritiecentra 3 4 4 4 4
Graad van gebruik van de diensten in
de gezondheidscentra (aantal "nieuwe
0,32 0,35 0,34 0,34 0,37
gevallen"/inwoner/jaar) gemiddeld
Hospitalen CDI-Bwamanda 2003 2004 2005 2006 2007
Hospitalen 6 6 6 6 6
Dokters (dd 31/12) 10 9 12 17 14
Verplegers (dd 31/12) 117 120 131 136 138
Gehospitaliseerde pers. 14.886 16.571 18.963 17.587 29.974
Capaciteit (bedden) 614 630 645 642 660
Grote operaties 2.494 2.088 2.594 2.818 2.125*
Kleine operaties 3.777 3.123 2.096 NB 1.872*
Bevallingen 3.045 3.172 3.170 3.181 2.680*
* Totaalcijfer voor de hospitalen Bwamanda, Businga, Yakoma, Abuzi en Wapinda.

Ondersteuning van de mutualiteit van CDI-Bwamanda in N-Equateur
Christelijke Mutualiteiten België en Belgische Raiffeisen Stichting
Budget 2007: 106.300 euro
In 1986 werd een mutuelle opgestart in de gezondheidszone Bwamanda om de medische zorgen financieel
toegankelijk te maken. Mensen die lid zijn, betalen slechts een percentage van de werkelijke kost van de
medische zorgen. Dankzij de samenwerking met CM en BRS kon CDI-Bwamanda een gelijkaardig initiatief
opstarten in twee andere gezondheidszones, nl. Abuzi en Yakoma. CM en BRS steunen met deze actie ook
de medische dienst. Kwaliteit van de medische zorgen is immers een belangrijk element voor het aantrekken
van leden tot de mutuelle .
Resultaten 2007
In de gezondheidszone Bwamanda is 51% van de bevolking lid van de mutuelle. Het aandeel onbetaalde
facturen in het hospitaal bedraagt 0,34%. In Abuzi en Yakoma is bijkomende inspanning nodig om dit resultaat
te bereiken.
2002 2003 2004 2005 2006 2007
Aantal Leden
Bwamanda 47.985 73.904 114.465 75.365 106.115 130.415
Abuzi 2.676 447 2.821 2.875
Yakoma 5.501 7.292 7.292
Percentage van
gehospitaliseerde patiënten
die lid zijn van de mutuelle *
*cijfer voor ziekenhuis Bwamanda
Europese Unie 100% financiering
71% 60% 77% 74% 67% 87%
Rehabilitatie van de wegen in de Ubangi-regio (3 jaar)
Dankzij deze actie kunnen 545 km wegen
onderhouden worden.
Resultaten derde jaar
Budget derde jaar: 668.025 euro
545 km wegenonderhoud, waarvan:
190 km
manueel onderhoud
224 km
nationale wegen
355 km
mechanisch onderhoud
321 km
landbouwwegen
Twee mechanische brigades werden ingezet om
149,7 km wegen te rehabiliteren. De foto hiernaast
toont het herstel van de weg Mbari-Mogalo (haven).
In het laatste jaar van het PAR II project werden de
manuele herstellingswerken op het traject Bobisi
Bobindo (51,2 km) gestart. Op de trajecten waar de
manuele rehabilitatie reeds gestart was
(Bongbadasua Bodigina, Bondama
Bondanganea en Bowazi Bogbase) gingen de
werken verder. De trajecten waar de rehabilitatie
reeds voltooid was, worden verder onderhouden
om de goede staat van de wegen te behouden.
Om een aantal wegen terug volledig bereidbaar te maken en een aantal gebieden te ontsluiten werden vele
bruggen geïnstalleerd en hersteld. Een goed voorbeeld is de weg tussen Yakamba en Budjala die naar de
haven van Akula leidt.

Herstel van de toegang tot drinkwater in N-Equateur
BOF medefinanciering - Budget tweede jaar (aug. 2006- juli 2007): 293.380 euro
De actie is gepland voor 5 jaar (2005-2009). CDI-Bwamanda wil met de actie de toegang tot drinkwater en de
gebruiken in verband met hygiëne verbeteren. Dit zou een positief effect moeten hebben op de
gezondheidstoestand van de bevolking in het noorden van de Evenaarsprovincie.
Resultaten tweede jaar
Door een aantal externe omstandigheden was het materiaal dat in 2006 gekocht werd pas in september 2007
in Bwamanda. Door vertragingen aan de douane, kon het immers niet meer op tijd mee met de boten van CDI-
Bwamanda van Kinshasa naar Bwamanda. In afwachting werden zo veel mogelijk voorbereidende werken
uitgevoerd, zodat de pompen snel geïnstalleerd kunnen worden. In de dorpen rondom Bwamanda zullen de
eerste pompen geïnstalleerd worden, vervolgens in de dorpen in andere centra.
Eind september 2007 was het materiaal ter plekke en werd onmiddellijk gestart met het uitblazen van de
waterputten. In de 19 dorpen van de 35 dorpen waar een beheercomité actief is kon dit gebeuren. Eind april
2008 waren de pompen in deze 19 dorpen geïnstalleerd.
De camion-atelier voor het uitblazen van de putten die verzand zijn Uitblazen van een put die niet meer werkte
Ondanks de vertraging in de installatie van de pompen, was er bij de andere activiteiten goede vooruitgang.
We vermelden het winnen van bronnen, de vorming van lokale technici voor het onderhoud en het instellen
van een systeem voor het lokale beheer van de pompen (onderhoud, financiële bijdrage, enz.).
MEDICIJNEN VOOR DE EVENAARSPROVINCIE
In de laatste nieuwsbrief van 2007 vroegen we uw hulp om mee de voorraad
medicijnen op peil te brengen in de apotheek te Bwamanda. Deze levert medicijnen
aan de gezondheidszones van CDI-Bwamanda, die instaan voor medische zorgen
aan 800.000 mensen.
Om de voorraad op peil te brengen is een kapitaalinbreng van 150.000 euro nodig.
Wij hebben reeds 79.965 euro verzameld, mede dankzij uw steun. Er is nog
70.035 euro nodig.
Wij vragen uw hulp om ons doel te bereiken: 150.000 euro om de voorraad
medicijnen in de Evenaarsprovincie op peil brengen. Dit is van levensbelang voor
800.000 mensen. Mogen wij op uw medewerking rekenen?
Voor giften vanaf 30 euro ontvangt uw begin volgend jaar een fiscaal attest.