pdf (333,65 kb) - Regionaal Archief Zutphen

lz. 8 Nederlandsch Mettray 0107
Archiefvorming
Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER
In 1850 werd de Landbouwkolonie Nederlandsch Mettray opgericht dank zij de inspanning
van Dr. W.H. Suringar. Deze had in 1845 een bezoek gebracht aan een instelling in
Frankrijk te Mettray nabij de stad Tours, waar men jongens opnam die in aanraking
geweest waren met de justitie. Men leerde ze hier een vak, zodat ze zich later, na hun
ontslag uit de kolonie, in de maatschappij konden handhaven en in hun eigen onderhoud
konden voorzien.
In 1847 hield de heer Suringar lezingen over zijn bevindingen. Hij wilde in Nederland een
dergelijke kolonie stichten naar dit Franse voorbeeld. Later bezocht hij ook nog het Raue
Haus in Hamburg, waar hij veel idee�n opdeed voor de opzet van een dergelijke
kolonie. De rede die hij in 1847 hield in Amsterdam werd in druk uitgegeven. Deze rede
kwam in handen van de heer C.D. Sch�ller die zijn landgoed "de Keijenberg" in de
gemeente Renkum ter beschikking wilde stellen van een op te richten landbouwkolonie
"Nederlandsch Mettray". Dit landgoed bleek echter ongeschikt te zijn om daar een
landbouwkolonie te vestigen. Daarop verkocht Sch�ller het landgoed voor 16.000
gulden en verbond zich dit bedrag aan de vereniging te zullen schenken zodra deze
opgericht zou zijnen levensvatbaar zou blijken te zijn.
De vereniging in oprichting zou afwijken van de Franse kolonie omdat hier alleen jongens
opgenomen zouden worden die nog nooit in aanraking geweest waren met de justitie;
tevens moesten de pupillen van protestantse huize zijn. Er werd een voorlopig bestuur
gevormd dat de gelden van het stichtingsfonds moest beheren en naar een geschikte
plaats binnen Gelderland zou zoeken om daar de landbouwkolonie te vestigen. Het
voorlopig bestuur liet het oog vallen op het landgoed Rijsselt in de gemeente Gorssel.
Rijsselt was een oude havezate gelegen in de buurschap Rijssel, vroeger bezit van de
familie Van der Capellen. Men kocht in 1850 het huis met 54 ha. grond met de daarbij
behorende boerderij van C.F.B. baron van Neukirchen genaamd Nyvenheim. Na het
voorbereidende werk van het voorlopig bestuur werd in 1850 aan de definitieve
bestuursvorm gestalte gegeven. Het bestuur van de vereniging en de inrichting bestond uit
de volgende organen: hoofdcommissie, commissie, subcommissie, afdelingen en
correspondentschappen.
De hoofdcommissie had volgens de statuten geen bestuursfunctie, alleen een
controlerende en adviserende taak. Zij vergaderde meestal niet vaker dan eenmaal per
jaar, tijdens welke bijeenkomst de commissie verslag deed over de gang van zaken op de
kolonie. De hoofdcommissie werd door co�ptatie aangevuld. Uit haar midden werd
jaarlijks een subcommissie benoemd, die fungeerde als kascommissie. Nadat d�charge
werd verleend, werd de subcommissie weer opgeheven. De commissie vormde het
dagelijks bestuur en was belast met de controle van de landbouwkolonie. Voorts
benoemde en ontsloeg zij de directeur, beheerde de financi�n van de vereniging,
regelde de plaatsing van de jongens op de kolonie na voordracht van de afdelingen.
Evenals bij de hoofdcommissie vond aanvulling van de commissie plaats door
co�ptatie. De leden van de commissie waren steeds anderen dan de leden van de
hoofdcommissie. Alleen de heer Suringar had zitting in beide colleges.