november 2009 - t Groene Sticht

Winter 2009
Blad van de bewoners van sociale
woon- en werkbuurt ‘t Groene Sticht
ITIS ZOOMERS:
Afscheid na zes jaar
Groene Sticht.
Ab Harrewijn
Verbinden in plaats van
verwijderen.
Milieu op
´t Groene
Sticht

foto omslag: Itis verhuist met Emmauswagen.
Patrick , Roos en Isis helpen haar.
Colofon
Overburen is een blad van de
bewoners van de sociale woon- en
werkwijk ‘t Groene Sticht in
Utrecht Leidscherijn.
Overburen verschijnt onregelmatig
en is gratis.
Redactie:
Joost nr. 4
Patrick nr. 24
Michiel nr. 31
Mirjam nr. 34
Verder werkten mee:
Edwin nr. 7
Christi nr. 25
Frans nr. 30
René nr. 38
Itis
Meer informatie en oude nummers
op www.groenesticht.nl.
De redactie heeft het recht om artikelen in
te korten of niet te plaatsen
INLOPER
November
vrijdag 27 november
Noaberbar 19.00 tot 22.00
December
Kerstmarkt en
6e Verjaardagsfeest GS
Vrijdag 11 december
eten en film nr 34 18.30
Donderdag 31 december
Oud-en-nieuwfeest ?
Januari
Vrijdag 8 januari
eten en film 18.30
Vrijdag 29 januari
Noaberbar 19.00 tot 22.00
`
Februari
Zondag 7 februari
Deadline overburen
Activiteiten doorgeven ? Mail ze naar
overburen@groenesticht.nl
Lekker
lokaal
Biologische groentenpakketten
in Leidsche Rijn uit Utrecht

De Bestuurstafel
De afgelopen maanden hadden we als bestuur te
kampen met een onderbezetting, waardoor we niet alles
zo hebben kunnen doen als we dat hadden gewild. We
zijn dan ook erg blij dat wij tijdens de ALV van zaterdag
31 oktober drie nieuwe bestuursleden hebben mogen
verwelkomen. Isaak is onze nieuwe voorzitter, Joke is
contactpersoon van de Emmaus en Sjoerd
vertegenwoordigt vanaf nu de kamerbewoners.
We hebben afscheid genomen van Susan, die drie jaar
lang, contactpersoon vanuit de Emmaus is geweest en
Milan die zich ruim een jaar voor het bestuur heeft
ingezet. Ina blijft nog tot maart in het bestuur om haar
taken goed over te kunnen dragen. In maart zal ook
Mirjam het bestuur verlaten, waardoor er dan weer een
plekje vrij komt.
Met het nieuwe bestuur zijn meteen de functies
opnieuw verdeeld. Sabrina is de nieuwe penningmeester
en Martine neemt Sabrina's secretarisfunctie over. Op
korte termijn gaan we ervoor zorgen dat taken die tot
nu toe aan één persoon hingen gedeeld kunnen worden.
Met deze veranderingen richt het bestuur zich vol
vertrouwen op het komende halfjaar.
Door Mirjam
groen
Isaak is de nieuwe voorzitter van de woonvereniging.
In deze Overburen besteden we extra aandacht aan het milieu. Op initiatief van
een nieuwe werkgroep van bewoners van het Groene Sticht zijn er drie stukken
geschreven die het milieu tot onderwerp hebben.
Er is een interview met Luuk van Emmaus, waarin hij vertelt wat het effect van
kringloopwerk is ten gunste van onze omgeving. Een stuk over de
retourkerstboom blikt vooruit op de komende feestdagen. Ten slotte werpt een
artikel over groene stroom een bleek lichtje op de lastige keuze tussen
verschillende aanbieders van groene stroom.
In het volgende nummer meer aandacht voor het milieu op ‘t Groene Sticht.

groene ondernemer
“De maatschappij spiegelt zich
in haar afval”

Waar gaat het naar toe?
Een interview met Luuk over de goederenstromen van Emmaus
Op een mooie zomermiddag is het topdrukte in de winkel. Het is te merken dat de
schoolvakanties ten einde lopen. Ik strijk met Luuk neer in de woonkamer van Emmaus,
waar ondanks alle bedrijvigheid een aangename rust heerst. Luuk waarschuwt me
direct: er bestaan weinig harde cijfers over het recyclegehalte van de groene parel van 't
Sticht. Bijna alle cijfers zijn schattingen. Als je iemand anders gevraagd zou hebben zou
je andere cijfers gekregen hebben, waarschijnlijk rooskleuriger.
In welk gebied worden de goederen opgehaald?
Er zijn drie stromen van goederen: een container op de Stits (afvalscheidingsstation van de
gemeente in De Meern), ophalen met de vrachtwagen en particuliere aanbreng. Alles bij elkaar
zo'n 8 volle vrachtwagens per week. Het ophalen komt voor 50% uit de stad en voor 50% uit
Leidse Rijn. Behalve in Vleuterweide worden in heel Leidsche Rijn spullen opgehaald. Emmaus
Haarzuilens bedient Vleuterweide. De uitbreiding van aantal goederen en klanten houdt gelijke
tred met groei van de bevolking in de Vinexwijk.
welke goederen worden ingezameld?
Na enig denk- en rekenwerk komt Luuk met het volgende. Ongeveer een kwart van de omzet
komt uit kleingoed en een ander kwart uit meubels. Daarna volgt de kleding verkoop met een
vijfde. De overige dertig procent is gelijk verdeeld over elektra, boeken en schoenen. “Deze
verhouding is al enkele jaren aardig constant, hoewel de deskundigheid én hoeveelheid
beschikbare vrijwilligers tijdelijk de verhouding kunnen beïnvloeden”, voegt hij eraan toe.
Wat zijn de belangrijkste redenen waarom mensen spullen wegdoen?
“Verhuizen, opknappen en vernieuwen van het interieur, overlijden, samenwonen en (zolder)
opruimen zijn redenen die we regelmatig horen”.
Hoeveel procent wordt in de winkel verkocht? En waar gaat het restant heen?
Luuk gaat de productgroepen langs: Kleingoed heeft een hoge omloopsnelheid. Lekker snuffelen is
een belangrijke reden om naar de winkel te komen, dus moet er steeds nieuw spul liggen. Zo'n
50% van de aanvoer hiervan is niet geschikt voor verkoop. Van wat wél in de winkel belandt
wordt meer dan 50% uiteindelijk niet verkocht. Wat niet verkoopt wordt keurig gescheiden
(hout, aardewerk, glas, plastic, gemengd afval) afgevoerd naar het afvalscheidingsstation van de
gemeente.
Aan kleding moet je hoge eisen stellen. Niet alleen moet het schoon, heel en trendy zijn,
maar ook merkkleding, anders verkoopt het niet. We krijgen zoveel kleding binnen, dat we het
niet allemaal met de beschikbare vrijwilligers kunnen sorteren. Een deel gaat ongesorteerd naar
een opkoper uit Tilburg. Tien procent van het totale kledingaanbod belandt uiteindelijk in de
winkel, waarvan uiteindelijk de helft wordt verkocht, het onverkochte deel gaat ook naar de
opkoper. Om de 3 weken wordt het overschot door hem opgehaald, zo'n 3000 kilo!
OVER
BUREN Winter 2009 / 5

OVER
BUREN
Winter 2009 / 6
In Tilburg wordt de kleding dan opnieuw gesorteerd en vindt zijn weg als lap- of poetsdoeken,
vulling voor bijvoorbeeld autostoelen, of als kleding naar voormalige oorlogsgebieden en Afrika.
Op dit moment gaat veel naar Irak. Het deel dat niet bruikbaar is gaat naar de
vuilverbrandingsinstallatie.
Ook het schoenenassortiment wordt zeer kritisch gekeurd op design en slijtage. Minder
dan de helft is geschikt voor de verkoop. Uiteindelijk wordt er 10% verkocht. Verder volgt de
afgedankte schoen dezelfde route als kleding.
Verreweg de meeste meubels worden met de eigen vrachtwagen opgehaald. Al bij de
klant thuis vindt de eerste selectie plaats: het spul moet er bijna als nieuw uit zien, bekleding mag
niet verschoten zijn, geen kras of deuk. Wat uiteindelijk meegenomen wordt komt in de winkel
terecht. Zo'n 75 % daarvan wordt verkocht. Per week wordt een aanhanger vol resthout
afgevoerd naar het afvalscheidingstation: de Stits.
Wat electrische apparaten betreft heeft Emmaus een inzamelingsregeling. Ook als het
stuk is neemt Emmaus alle wit- en bruingoed mee. Hiervoor krijgt Emmaus een vergoeding vanuit
de pot verwijderingsbijdragen. Uiteindelijk gaat van al het opgehaalde electra 20% de winkel in,
waarvan 60% uiteindelijk wordt verkocht . Voordat het restant per container wordt afgevoerd,
komen er nog opkopers langs die strijkijzers, televisies en audio-apparatuur uitzoeken voor de
export.
Oud ijzer van bijvoorbeeld wasmachines wordt apart ingezameld en verkocht, snoeren worden
afgeknipt en het koperdraad per kilo verkocht. De Retourbalie schenkt ons hun ingezamelde
aluminium. Wij verkopen dit en krijgen een kiloprijs die erg schommelt, momenteel zo'n 40 cent.
Inkt-cartridges en oude mobieltjes worden geschonken aan stichting AAP die met de opbrengst
ervan apen opvangt.
De boekenafdeling doet het heel goed en is populair bij onze klanten. Er komen per dag
zo'n7a8dozen met boeken binnen. Driekwart daarvan gaat de winkel in. Boeken die vies of
kapot zijn en boeken met te specifieke (waar te weinig publiek voor is) of met achterhaalde
informatie gaan weg. De boekenexperts denken dat zo'n 70 a 80 % van ons winkelaanbod
verkocht wordt. Het oud papier brengt na aftrek van transportkosten niets op.
Tot slot wil ik de top vijf van niet-verkochte spullen weten.
Teruglopend naar de winkel wijst Luuk ze aan: kinderwagens, fitnessaparatuur, TV zonder
flatscreen, knuffeldieren, oude computers en -accessoires . Het geeft een goed gevoel om spullen
een nieuw leven te geven zegt Luuk. Ik zou wensen dat we niet zoveel dingen willen hebben,
maar het is een illusie om te denken dat te kunnen veranderen. Wat verkoopbaar is, is een
afspiegeling van de samenleving waarin we leven. Hier zijn televisies zonder afstandbediening niet
meer te verkopen en alles moet trendy merkspul zijn, anders verkoopt het niet. En
fitnessapparatuur, bijvoorbeeld, wordt in het nieuwe jaar nieuw aangeschaft met het goede
voornemen om de extra kilo's gewicht kwijt te raken. Als het na een tijdje thuis weer overbodig is
geworden, belandt het bij Emmaus. Het verkoopt tweedehands niet! In bijvoorbeeld India wordt
bijna alles hergebruikt.
Volgens de branchevereniging voor kringloopbedrijven BKR
zorgt elke ton opgehaalde kringloopgoederen voor een ton
minder CO2-uitstoot. Tel uit onze winst. Opnieuw onder de
indruk van dit bedrijf – op loopafstand van mijn huis - dat met
glans de duurzame meetlat doorstaat, been ik de zaak weer uit.
Door René

KORT NIEUWS
Vrouw Holle
Rebecca heeft haar kussen uitgeklopt
en van haar balkon naar beneden
laten vallen. Eerst belandde het
oranje pakket bij Jan en Krijna op het
terras. Eenmaal aangebeld bleek het
kussen op de stroom de wijk te
nemen. Met een hark en lieslaarzen
wist Rebecca het kussen aan land te
halen.
Mededelingenbord
De werkgroep publiciteit vindt het
jammer dat ons mooie mededelingenbord
(tussen winkel en woonhuis
van Emmaus) zo weinig gebruikt
wordt voor oproepjes en mededelingen.
De werkgroep denkt dat het
niet zelf direct kunnen ophangen van
kopij de drempel te hoog maakt.
Om het gebruik te stimuleren gaat de
werkgroep het bord meer inrichten
als 'prikbord': het slot gaat ervan af,
en via handgrepen is de kast makkelijk
te openen om je mededeling op te
hangen.
Natuurlijk houdt de
werkgroep wel een beetje in de
gaten wat er wordt opgehangen, en
verwijderen we indien nodig verlopen
mededelingen.
Maak gebruik van deze
mogelijkheid om je buren te bereiken!
Naar een duurzamer
Groene Sticht
Een actieplan voor een duurzamer
Groene Sticht is op de algemene
ledenvergadering van 29 oktober
gepresenteerd. Het plan is gebaseerd
op de volgende peilers:
- gebruik zo min mogelijk energie
- gebruik energie die duurzaam is
- als je toch brandstof gebruikt, doe
het zo efficiënt mogelijk
- maak gebruik van technische
innovaties.
Maar het gaat ook om gedragsverandering.
Zo’n verandering gaat stap
voor stap. Iedereen kan op zijn eigen
manier meedoen. Het actieplan sluit
aan bij de groene tips van het
zomerfeest 2009 en bij al bestaande
activiteiten in de wijk.
ALV vegetarisch
Op de ALV viel de eerste groene
afspraak te beluisteren. Want van de
nood (te weinig vegetarische
ingrediënten bij de warme maaltijd)
werd een deugd gemaakt: vanaf nu
zal de gezamenlijke maaltijd op een
ALV vegetarisch zijn.
Film en eten
Sinds de aankondiging in de laatste
Overburen is er een nieuw bewoners-initiatief
op ‘t Groene Sticht:
“film en eten”. Mirjam en Marieke
namen het initiatief voor de eerste
bijeenkomst. Er werd samen gegeten
en aansluitend een speelfilm gedraaid.
Het was een succes en het stokje
werd doorgegeven aan de volgende
gastheren.
Wie dat wil kan aanhaken op
de eerst volgende en inmiddels derde
avond, op vrijdag 11 december.
Zo'n zin in plakken ….
Blij verrast door zoveel originaliteit
komen we aan het einde van de
herfstvakantie in het donker het
terrein oprijden. Wat een creativiteit,
een tentoonstelling in de buitenlucht.
Het schreeuwt om aandacht.
Het houdt ons buurtje levendig en
humoristisch. Je kunt het met je
buren weer ergens over hebben.
Navraag bij de redactie over het
motief van deze golf van publiciteit,
komt er een verrassend antwoord.
“ik had weer zo'n zin in plakken en
zocht een aanleiding”, reageert Joost.
Ik hoop dat meer bewoners weer
eens uiting geven aan hun “linkse
verleden”. Dat beloofd nog wat :
zitacties op het plein, stille tochten,
spandoeken, etc
OVER
BUREN Winter 2009 / 7

Nieuwe & oude
&BEWONERS
OVER
BUREN
Emmaus bewoners gekomen en gegaan
Gegaan:
Ria is na een korte logeerperiode bij Emmaus in
Tegelen verhuisd naar Emmaus Haarzuilens. Ze heeft 4
jaar bij Emmaus gewoond, en was –naast redactielid
voor de Overburen- altijd aanwezig als er iets gezelligs
te doen was op 't Groene Sticht. Jozé is verhuisd naar
Eindhoven.
Gekomen:
Bij het ter perse gaan van dit nummer zaten ze nog
niet in hun hokken, maar Emmaus schijnt een aantal
kippen te hebben geadopteerd.
bewoners appartementen
Mirjam is van de jongerenwoning verhuisd naar de
vrijgekomen woning van Itis [zie hiernaast]. Ze is er
gaan samenwonen met David. Hij is al geen
onbekende meer in de wijk.
Rebecca is samen gaan wonen met Arnoud.
Ze verwachten een tweeling.
Jongeren woningen
In oktober is Yuri Villa Rikkers (22) op 19a komen
wonen. Yuri is een klasgenoot van Laurens, die op
nummer 19 woont. Yuri studeert Algemene
Taalwetenschappen aan de UU. Hij doet aan
kickboxen (dat is goed voor de frustratie), waar hij
veel energie uit haalt.hij gaat binnenkort op de fiets
naar India.
Tijdens de koffie bij Mirjam werd hij
aangezien als een van de koks van De &Hoge Weide. Hij
geeft aan dat hij nog niet veel van 't Groene Sticht
weet, maar het wel een goed initiatief vindt.
Voor de vrijgekomen kamer van Mirjam
hebben Sjoerd en Barbara een nieuwe huisgenoot
gevonden: Simone.
Winter 2009 / 8
DAG
BUREN
Zes jaar Groene Sticht;
zomaar wat ervaringen en
herinneringen….
In de woningkrant las ik een stukje over de plannen voor
het bouwen van sociale huurwoningen op 't Groene
Sticht. Ik moest meteen aan een vriendin van mij denken
die wel belangstelling had voor het wonen met anderen
en vrijwilligerswerk deed in het Smulhuis (eethuis voor
dak- en thuislozen). Eigenlijk meer voor de gezelligheid
ging ik met haar mee naar de voorlichting in het
Informatiecentrum van Leidsche Rijn. Daar hoorden wij
Nico Ooms en Jan van Dam enthousiast vertellen over
het project. Uiteindelijk besloot zij de stap niet te
wagen, maar ik wel.
Ruim een jaar later waren de woningen klaar en kon het
pionieren beginnen. Ik herinner me het gevoel van
opwinding bij de eerste ontmoetingen en bij alles wat
langzamerhand in gebruik werd genomen: het restaurant,
de Emmauswinkel, de meubelwerkplaats in de silo,
de tuin die tot leven begon te komen…
Samen met een aantal anderen startten we de stiltewerkgroep.
Wij wilden een plek creëren voor regeneratie
en bezinning – juist naast de inspanning om van 't
Groene Sticht een kloppend hart te maken. Dat mondde
uit in meditatieavonden die ik verzorgde in een ruimte
boven het restaurant, met uitzicht op de idyllische tuin.
Het gevoel van pionieren was daarin voor mij sterk
aanwezig; er was nog maar zo weinig aan activiteiten in
Leidsche Rijn en ik startte ermee zonder veel ervaring.
Maar het werden mooie avonden en ze werden goed
ontvangen. De gezelligheid van de gesprekken bij het
kopje thee achteraf met mensen op en buiten ons erf
zijn me ook bijgebleven
Na enige tijd bleek de belangstelling voor een stilteplek
af te nemen en kwam er ruimte voor een ander initiatief:
vrijwilligerswerk bij Emmaus. Ik vond het erg inspirerend
om mensen te leren kennen met zo'n heel andere
achtergrond dan ik. Mensen die vaak minder de wind
mee hadden gehad. Ik deed er van alles: het sorteren of

inruimen van goederen, het kleden van de paspoppen,
kassadienst, wat klusjes op het kantoor. Het
meest boeiend vond ik echter nog de onverwachte
gesprekken. Zomaar op de werkvloer, in de pauze of
een enkele maal gearrangeerd. Het was mooi om
soms alleen maar te luisteren of mee te leven.
Door de plotselinge ziekte van Gemma nam ik van
haar de attentiewerkgroep over. Ik wist van te voren
niet dat het zo'n intensief jaar zou worden voor haar,
maar ook voor een aantal andere buren. Ook daar
merkte ik hoe enorm gewaardeerd het wordt als je
belangstelling toont in welke situatie dan ook. Daarin
heb ik wat meer mijn eigen schroom leren overwinnen.
Vaak gewoon m'n eerste impuls volgen om even
langs te gaan bleek goed te werken en de ander gaf
vanzelf wel zijn/haar grens aan.
Er is nog veel meer te vermelden, zoals de eetgroep
met wie we elke maand samenkwamen en zelfs
enkele meerdaagse uitstapjes maakten (wie doet dat
met zijn buren?) Verder de vriendschappen die
ontstonden, veel wandelingen door de buurt eerst
met mijn hond maar ook met buren. Er waren ook
moeilijke momenten waarin ik mijn buren niet begreep of
heel andere ideeën had. Op dat moment niet leuk en
vooral lastig, maar ook dat is samenleven en groeien.
Ik vind het jammer om die unieke plek in Utrecht te
verlaten waar de droom van een 'groene dominee' vorm
kreeg door gewone mensen met vernieuwende ideeën en
het hart op de goede plek. Wat is het boeiend om meer
betrokken te zijn bij de mensen en dingen om me heen.
Het houdt me levend en vitaal.
Ik heb afscheid genomen van iets dat me dierbaar is, maar
ik heb geproefd van een vorm van samenleven die me
aanspreekt. Samen met Toine, mijn partner, ga ik hier in
Eindhoven zoeken naar wegen om dat hier ook verder te
leven.
Op tafel staat nog de herinnering aan mijn afscheid op de
laatste ALV… een enorme veelkleurige bos bloemen van
alle soorten… bijzonder dat 't zo goed mengt!
Bedankt voor jullie Naoberschap; ik kom graag nog eens
buurten!
door Itis
OVER
BUREN Winter 2009 / 9

GS staat voor Groen
Gewetensvol kiezen is moeilijk, maar gedachteloos
consumeren is zonde. Dat vindt een aantal
bewoners van ´t Groene Sticht. Zij vormen
daarom de nieuwe milieuwerkgroep.
De milieuwerkgroep had bij haar start een droom over
groene stroom. Een droom waarin alle bewoners van de
buurt hun lampjes laten branden op duurzaam
geproduceerde elektriciteit. Stroom die is opgewekt
zonder fossiele brandstof, stroom die ons milieu gezond
houdt.
Onmiddellijk hebben de leden van de werkgroep
iedereen verteld over hun droom. Ze hoopten dat hun
droom dan uit zou komen, maar bij een aantal buren
staat er een obstakel tussen droom en daad. Zij willen
eerst meer weten, voordat ze overschakelen. Niet alle
buren hebben daardoor hun keuze voor groene stroom
kunnen maken. Helaas is er veel informatie beschikbaar
over stroom. Wie zich gaat verdiepen loopt het risico in
een apathische besluiteloosheid vast te lopen.
Groene stroom is er in verschillende soorten van
verschillende aanbieders tegen verschillende
voorwaarden en verschillende prijzen. Er is stroom uit
wind en water, zon en biomassa: elk met hun eigen
milieubelasting en sociale gevolgen. Elke leverancier stelt
zijn pakketje stroom anders samen. Het stroometiket is
een soort ingrediëntenlijstje met E-nummers.
Hoe licht- of donkergroen is waterkracht, als er
dammen voor moeten worden gebouwd? Is biomassa
verbranden wel milieuvriendelijk? Wieken van
windmolens doden vogels en de productie van
zonnecellen is niet klimaat-neutraal. Een discussie over
groene stroom kan een boeiend familiespel opleveren,
dat langer duurt dan een potje monopoly. De tip van de
werkgroep is: zorg dat er iemand wint, spreek desnoods
een eindtijd af. Je kunt je bij je keuze laten leiden door je
eigen voorkeur. Als dat niet lukt volg je “het milieukeur”
dat een aantal stroomproducenten heeft.

e Stroom
Een
paar webpagina's helpen je bij je keuze. Zeer
informatief is www.groenestroomjagraag.nl. Aanbieder
Greenchoice komt er daar goed vanaf. Wanneer je
vooral op de centen wilt letten is www.energieprijzen.nl
een bron van informatie. Vul je verbruik en je postcode
in en je krijgt een lijstje producenten, de sterretjes geven
de groenheid van de producent aan. www.consuwijzer.nl
is wat complex en maakt een nauwkeurige vergelijking
mogelijk. En dan zijn er nog www.energievergelijken.nl
en www.energieleveranciers.nl.
Wanneer je er even voor gaat zitten is een passende
keuze mogelijk. Het overstappen is niet veel werk en er
is zelfs een site die je binnen twee werkdagen
informeert wanneer jouw oude contract afloopt. Zoals
gezegd: gedachteloos consumeren is zonde en kiezen is
mogelijk. Help de droom waar te maken en handel!
door Joost
groene stroom
Hoeveel Groene Sticht bewoners
hebben groene stroom? De laatste
peiling is gedaan tijdens de algemene
ledenvergadering van zaterdag 31
oktober. Er waren toen14 groene
stroom gebruikers. Van 34 bewoners
was het nog niet duidelijk welke
soort stroom zij gebruiken. Tot nu
toe staat de meter op 33% groene
gebruikers!
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
OVER
BUREN Winter 2009 / 11

OVER
BUREN
WADI
Het woord wadi komt uit
het Arabisch. Het betekent:
(droogvallende) rivierbedding.
In Leidsche Rijn wordt
ermee bedoeld een systeem
om hemelwater op te
vangen, te zuiveren en te
lozen op het oppervlaktewater.
Er wordt zo voorkomen dat
schoon water in het riool verdwijnt.
Ze zien eruit als ondiepe geulen, maar zijn heel verschillend
van grootte, soms maar 10 meter lang, maar ook wel
honderden meters, soms heel smal, maar soms ook vrij
breed. Om de waterzuiverende werking te kunnen
uitoefenen is de grond vervangen door zand. Ze zijn
ingezaaid met gras en worden door de gemeente als
gazon beheerd. Wegens de arme grond kunnen ze er in
de zomer bij langdurige droogte nogal dor uitzien.
Op het Groene Sticht zijn 2 wadi's. Als je naar het
winkelcentrum loopt, passeer je bij de uitgang een
notenbomenbosje. Tussen de bomen zie je de ondiepte
van de wadi. Een boom is abusievelijk in het schrale,
ondiepe gedeelte geplant. Die doet het dan ook niet zo
goed. De andere wadi ligt voor het oostelijke appartementengebouw.
Ook 'onze' wadi's werden door de
gemeente wekelijks gemaaid, de notenbomenwadi nog
steeds.
Op een zeker moment was er bij mijn voormalige
werkgever wat plantmateriaal over: geoorde wilg, grauwe
wilg en lijsterbes. Ik heb daarvan wat uitgeplant op de
randen. Dat gaf de wadi meteen een veel minder saai
aanzien en inspireerde tot nadenken over verdere
ontwikkeling. Het droge, zanderige karakter vroeg om
een begroeiing die zich daar thuis voelt: struiken die
gedijen in de duinen of elders op schrale grond. Zo
werden de randen diverser door toevoeging van gaspeldoorn,
kardinaalsmutsen, vlinderstruiken, bremsoorten,
liguster, veldesdoorn, egelantier en duinroos (zwarte
bottels), duindoorn, jeneverbes, rozemarijn en lavendel,
ganzerik en zuurbes. Er werden ook twee doorwaadbare
Winter 2009 / 12
plaatsen met stapstenen gemarkeerd. Het lage middengedeelte
bleef onbeplant en werd nog door de gemeente
als gazon gemaaid.
Drie jaar geleden sloten we met de gemeente een
beheersovereenkomst voor het onderhoud van het groen,
dus ook van de wadi. We gaven daarbij aan dat we de
middenstrook niet meer wekelijks wilden maaien, maar
veel minder vaak (een of twee keer per jaar) om te zien
hoe dat gedeelte zich zou ontwikkelen. Tot onze verrassing
liep de grasgroei heel sterk terug ten gunste van een
behoorlijk gevarieerde kruidenbegroeiing. Al snel vond je
er paardenbloemen, klaversoorten, fijnstraal, duizendblad,
slangenkruid, teunisbloem, havikskruid. De eerste jaren
bleek een maaibeurt per jaar voldoende, dit jaar lijkt dat
zelfs niet nodig.
In de winter worden de struiken aan de rand zodanig
gesnoeid dat het huidige beeld in stand blijft. De verschillende
wensen van de aanwonenden ten aanzien van de
transparantie zorgden ervoor dat spelenderwijs een
natuurlijke variatie in struikdichtheid is ontstaan.
De afgelopen winter zijn de vlinderstruiken maar licht
gesnoeid, hetgeen dit jaar heel veel bloemen en heel veel
vlinders en een heel geurige julimaand heeft opgeleverd.
Het zou kunnen dat er zich op de kop van de wadi een
vlinderstruikenbosje gaat ontwikkelen.
Mij heeft de natuurlijke potentie van de wadi verrast. Ik
hoop dat ook elders in Leidse Rijn meer wadi's tot bloei
zullen komen.
door Martin

groene kerstboom
De groenste
huur je!
Wat is er kerstiger dan de geur van dennenhars en
naalden in de vloerbedekking? Toch is intussen
meer dan de helft van de Nederlandse kerstbomen
een kunstkerstboom. Beter voor het milieu,
zeggen veel aanhangers van de nepboom. Nee,
echt is altijd duurzamer, zeggen de natuurliefhebbers.
Wie heeft er gelijk? Allebei, zegt Milieu
Centraal.
Op het eerste gezicht lijken kunstbomen veel beroerder
voor het milieu. Ze komen meestal
uit China en leggen dus heel wat
vervuilende vliegkilometers af. Ze
bestaan uit ijzer en de kunststoffen
polypropeen en pvc, die al
jarenlang in een slechte reuk staan.
Ook letterlijk: nepbomen stinken.
De kunststoffen geven milieuproblemen
bij het storten, verbranden of
recyclen.Tenslotte zijn de brandvertragers
in duurdere nepkerstbomen
ook niet echt gezond.
Dan de andere kant van de medaille.
De productie van polypropyleen
kost relatief weinig energie. En met dat pvc valt het wel
mee: alleen de naalden (7 procent van de boom) zijn
ervan gemaakt. De takken bestaan uit ijzer, dat grotendeels
wordt teruggewonnen en hergebruikt. En als de
kunstbomen netjes in vuilverbrandingsinstallaties worden
verbrand, worden giftige stoffen afgevangen en komen
ze niet in het milieu terecht. Daarnaast zijn de kunstbomen
goedkoop en volop aanwezig bij Emmaus.
Dan echte bomen. Belangrijkste punt: hout is in
tegenstelling tot olie een hernieuwbare grondstof. Wel
komen de meeste kerstbomen uit monocultuur-
productiebossen in Duitsland, België en Scandinavië,
waar ze kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen
krijgen om snel te groeien. Dat valt mee, vergeleken met
andere landbouwgewassen. De 'afvalfase' van echte
bomen kan erg gezellig zijn, gezien de vreugdevuren met
oud en nieuw. Wel vervuilend vanwege de onvolledige
verbranding. Beter is het als de gemeente ze 'officieel'
laat verbranden of versnipperen tot duurzame bodembedekker.
Dat nepbomen toch ongeveer even groen
zijn als echte bomen, komt door de
levensduur. Hoe korter producten
meegaan, hoe hoger de milieubelasting.
Nepbomen gaan gemiddeld tien jaar mee,
'echte' kerstbomen worden na een paar
weken gebruik afgedankt.
Een boom met een kluit dan? Goed idee,
als dat een boom is die daadwerkelijk in
een pot is gekweekt en waarvan de
wortels niet zijn afgehakt, want anders
legt de boom alsnog het loodje. En je
moet hem in de tuin wel goed verzorgen.
Zo komen we uiteindelijk bij de beste milieukeuze als de
kerstgeur je lief is: huur een boom! Diverse kwekerijen
hebben biologische 'adoptie'-kerstbomen, die zonder
kunstmest of bestrijdingsmiddelen zijn geteeld. Je 'huurt'
ze, betaalt statiegeld en brengt ze na gebruik terug,
zodat ze verder kunnen groeien: 90 procent van de
bomen kan zo jaren worden hergebruikt. In Utrecht
werden vorig jaar 680 kerstbomen verhuurd.
Let op je brievenbus voor de 'retourkerstbomen' actie in
december!
OVER
BUREN Winter 2009 / 13

OVER
BUREN
Ideele
voor mensen die er uit
Winter 2009 / 14
praktische motieven
kiezen
of
voor en mensen die
weinig te kiezen hebben
Ab harrewijn
In gelul kan je niet wonen!
een gedachte aan Ab
Welke
politieke partij wordt de grootste van het land? In 2011 zijn er
verkiezingen en dan zullen we het weten. Volgens opiniepeilers zal het
erom spannen: Geert Wilders scoort het best met zijn PVV, maar hij voelt
de hete adem van Alexander Pechtolds D66 in de nek. Beide heren staan
vooral bekend om hun verbale kwaliteiten en weten de kiezers daarmee
te imponeren, Pechtold over links en Wilders over rechts. Soms gaan ze
daarin zo ver, dat ze zich moeten verantwoorden voor de rechter. Deze
week viel de beurt aan Pechtold. Hij werd door “Stichting Vrienden van
Pim Fortuyn” voor de rechter gesleept omdat hij zijn opponent Wilders
een racist noemde. Eerder dit jaar werd Wilders aangeklaagd.
Het op de spits drijven van discussies betaalt zich tegenwoordig
makkelijk uit in succes bij de kiezers. Dat hebben we vooral gezien bij
Pim Fortuyn in 2002. Wilders en Pechtold deden het recentelijk
uitstekend bij de Europese verkiezingen. De vraag is echter of dergelijke
politici hun welsprekendheid ook weten om te zetten in concrete
resultaten. Zijn het wel goede bestuurders?
Fortuyn heeft zich nooit kunnen bewijzen. Pechtold bakte er als minister
van bestuurlijke vernieuwing weinig van. En van Wilders kennen we
eigenlijk alleen zijn grote mond en zijn wilde provocaties.
Maar waar moeten we als kiezer dan vooral op letten? Welke politicus
verdient onze stem? PvdA'ers spreken graag over het Jan Schaefer-type,
vooral als hun partij er slecht voorstaat in de peilingen. Jan Schaefer
(1940-1994) was in de jaren '70 en '80 PvdA-kamerlid, staatssecretaris
en een buitengewoon succesvol wethouder woningzaken in Amsterdam.
Zijn pragmatisme en zijn improvisatietalent worden nog steeds geroemd,
in en buiten PvdA-kringen. “In gelul kan je niet wonen”, was een
typerende uitspraak van Schaefer.
Een uitspraak die zo van Ab Harrewijn had kunnen zijn. Harrewijns
kwaliteiten lagen vooral achter de schermen. Zijn imposante netwerk
benutte hij juist om mensen te verbinden, niet ze van elkaar te
verwijderen. In gesprek met iedereen, van dakloze tot minister, zoals Paul
Rosenmöller het uitdrukte. Hoewel succesvol als 'makelaar' voor de
buitengesloten onderkant van onze samenleving, Harrewijns optreden
achter de schermen had ook een keerzijde: hij was vrijwel onzichtbaar
voor de kiezers.
In mei 2002 overleed de pas 47-jarige Harrewijn plotseling. Hij bezweek
aan een herseninfarct, een week na de moord op Fortuyn.
Het verschil in aandacht was goed zichtbaar: terwijl de dagbladen vol
stonden over Fortuyn, verscheen Harrewijns in memoriam daags na zijn
overlijden pas op pagina vijf van De Volkskrant. Ab Harrewijn overleed
voor het grote publiek onopgemerkt.
Door Edwin

Frans’ UFO
Met de Utregse Frisbee Organisatie (UFO)
speelde Frans (nummer 30) in Londen op het
Europees Kampioenschap ultimate frisbee.
Voor dit spel heb je nodig: een lang en smal veld, 2
teams van 7 spelers en natuurlijk een frisbee! Het is de
bedoeling om de frisbee over te gooien met je team en
uiteindelijk in het eindvak te vangen aan de andere kant
van het veld. De tegenstander probeert te verhinderen
dat dit lukt door bijvoorbeeld de frisbee eerder uit de
lucht te plukken. Ook wind en regen maken het gooien
van de frisbee naar vrij rennende spelers uitdagender,
maar in Londen zou het 4 dagen droog en vrijwel
windstil blijven.
We begonnen het EK in een poule bij de laagste 6 van 42
teams, omdat we eerder op een ranking tournooi erg
veel hadden verloren. We deden het goed in deze
poule,waardoor we een overgangswedstrijd mochten
spelen om naar de middelste groep te gaan. Het was de
derde dag, iedereen voelde de eerdere dagen rennen al
in de benen en om 9 uur traden we aan tegen een
Deens team. Enigszins onder indruk van hun harde
gejuich en geschreeuw kwamen we achter te staan (8-
6). Toch speelden we goed geconcentreerd en maakten
nauwelijks fouten. Dat deden zij wel en dus kregen we
een kleine voorsprong! De Deense luidruchtigheid
verstomde en we drukten door: we wonnen met 12-15!
We gingen omhoog! Een geweldige overwinning op toch
zo'n goed Deens team, ik kreeg er kippenvel van!
Door deze overwinning konden we laten zien dat onze
ranking bij de onderste 6 echt niet goed was door nog
een pot te winnen. Zo werden we 30e van 42 goede
frisbee teams. De strijd om de titel was tussen
Scandinavische en Engelse teams. Uiteindelijk was de
Engelse teamspirit en wellicht het thuisvoordeel
doorslaggevend: Chevron uit Manchester won het
tournooi!
door Frans
OVER
BUREN Winter 2009 / 15

Belangrijke telefoonnummers
Alle meldingen van klachten en incidenten binnen 't Groene Sticht
worden in behandeling genomen en geregistreerd door de deelnemende organisaties.
Emmaus Parkwijk winkel: Frank van Beuningen 030 - 2342850
Emmaus Parkwijk wonen: Luuk van Wingerden 030 - 2342850
Restaurant de Hoge Weide: Theo Veenstra 030 - 6702100
Werkplaats Remake: Jeroen van Donselaar 06 - 13744331
Gastenverblijf NoiZ : Frank Geppaart
030 - 2517280
Klus OK: Peter Arntz 030 - 8789547
Stichting 't Groene Sticht: Nico Ooms 06 - 20241903
BUREN
OVER