€39,- - EGBG

ZATERDAG
15 SEPTEMBER 2007
Achtergrond
Booming Shanghai
Huizenmarkt Shanghai bouwt en niet zo’n beetje ook.
De economie is booming en de huizenmarkt boomt mee.
Michiel Hulshof
Overal schieten in Shanghai fonkelnieuwe
torenflats uit de grond, vaak in bosjes
van tien of meer tegelijk. Keuze te over in
deze miljoenenstad en naar westerse
maatstaven nog steeds betaalbaar – voor
zolang het duurt. Handig voor buitenlanders
die, zoals ik, een huis zoeken in Shanghai.
Wie wil slagen op de Shanghainese woningmarkt,
neemt een makelaar of ‘agent’ in de arm. Of liever nog:
meerdere. Ze bieden hun diensten aan op internetsites
als Asiaxpat.com, in gratis blaadjes als Shanghai Classifieds
of via een van de duizenden makelaarskantoren
die je hier op elke straathoek aantreft. Ze gaan modieus
gekleed, gebruiken de modernste mobieltjes en op
hun visitekaartjes prijkt naast de Chinese steevast een
westerse naam. Mijn agenten noemen zichzelf Andy,
Vivien en Eva.
Makelaar is een populair beroep. Terwijl een Chinese
medewerker van McDonald’s nog geen euro per uur verdient,
toucheert een agent bij een succesvolle deal zeventig
procent van de maandhuur of twee procent van
de verkoopprijs, een aanzienlijk bedrag.
Andy heeft zijn westerse naam gekopieerd van de populaire
Chinese popster Andy Lau, vertelt hij. Hij
spreekt gebroken Engels, maar wil dat graag verande-
ren. ‘Engels wordt steeds belangrijker in mijn vak. Er
komen steeds meer buitenlanders in Shanghai wonen.’
Elke nieuw woord dat hij hoort herhaalt hij wel tien
keer. ‘ Do you like Chinese soap?’ Ik denk dat je ‘soup’
bedoelt. ‘ Yes, yes, Chinese soup. Not soap. You like
Chinese soup? Soup! Soup!’
De huisbezichtigingen volgen een vast patroon. Ik
spreek af met de agent op een straathoek. We lopen
naar een flat en nemen de lift, vaak naar de twintigste
verdieping of hoger. De huisbaas opent de deur. ‘Ni
hao!’ Vriendelijk hoofdknikken. Schoenen uit en naar
binnen. Rondlopen en vriendelijk blijven knikken. Very
nice. Over de prijs wordt tijdens een bezichtiging niet
gesproken. Die noemt de makelaar pas bij afloop in de
lift naar beneden.
De Chinese prijsvorming blijkt overigens tamelijk
schimmig. ‘Soms kan de huur bij de tweede bezichtiging
ineens een paar honderd Chinese yuan boven de
oude vraagprijs liggen’, zegt de Nederlands-Canadese
beleggingsadviseur Oliver Schuurman die al aan zijn
tweede verhuizing in Shanghai toe is. ‘Dan heb je als
huurder blijkbaar laten zien dat je de woning net iets te
graag wil.’
Sommige makelaars gaan erg ver in het tevreden stellen
van hun klanten. In Abbey Road, een populaire bar
bij buitenlanders, ontmoet ik de Britse orthopeed Michelle.
Terwijl haar vriend alvast aan het werk toog bij
een multinational, werd zij in een Mercedes met chauffeur
door de stad gereden om huizen te bekijken. On-
Met
uitgebreide
maaltijden
en
massages
stellen
makelaars
hun
klanten
tevreden
Cijfers Shanghai
Aantal inwoners: 17,8 miljoen
Economische groei: 12% per jaar (2006)
13
derdeel van het meerdaagse programma: uitgebreide
Chinese maaltijden en ontspannende massages.
De sloopbal slingert
Het stadsbestuur van Shanghai stelt zichzelf het doel
de groenste en modernste stad op aarde neer te zetten,
liefst nog voordat de internationale camera’s op de
stad gericht zijn tijdens de World Expo in 2010. Getuige
de overal aanwezige penetrante petroleumlucht
zal het eerste deel van die belofte nog even op zich
laten wachten – al kunnen de dingen in China soms
wonderbaarlijk snel veranderen. Met de ‘modernisering’
van de stad schiet het beter op. De sloopbal slingert
zo’n beetje alle oude laagbouw in het centrum
tegen de vlakte. Hele buurten verhuizen gedwongen
naar de ‘New Cities’ in de buitenwijken.
Op de gesloopte plekken verrijzen bewaakte compounds
met luxe koopflats. Chinezen die het kunnen
betalen, kopen de flats als belegging voor hun (meestal
enige) kind. De onroerendgoedprijzen in het andere
economische hart van China, Hongkong, liggen vele
malen hoger dan in Shanghai en kopers verwachten
dan ook astronomische stijgingen van de waarde. In
de tussentijd verhuren ze het, of – zolang dat niet lukt
– laten ze er hun (inwonende) ouders wonen.
Diepzee-ingenieur Zhu Jimao, professor aan de Jiao
Tong universiteit, schreef zich vijf jaar geleden met
zijn vrouw in op een nog niet gebouwd koopappartement
van een miljoen yuan (100.000 euro). Als belegging
voor hun dochter die in Australië woont. Toen de
woning een jaar later was gebouwd en ze de sleutel in
ontvangst wilden nemen, bood het vastgoedbedrijf
hen een miljoen yuan als ze alsnog van de koop zouden
afzien. Zhu Jimao lacht uitbundig. ‘Het huis was
al meer dan in waarde verdubbeld! Maar ik heb het
niet gedaan.’
Hij verwacht dat de prijs nogmaals over de kop zal
gaan als de twee nieuwe metrolijnen worden geopend
die voor de deur liggen. Dan komt het huis namelijk
nóg aantrekkelijker te liggen. Even verderop ligt een
enorm complex met gloednieuwe woningen die al een
jaar leeg staan, een bewuste strategie van de projectontwikkelaars.
Zhu Jimao: ‘Ze wachten tot ze nog meer
geld kunnen verdienen.’
Een bubbel dreigt
Zó oververhit is de woningmarkt in Shanghai en Peking
inmiddels dat de directeur van het grote Chinese
ontwikkelingsbedrijf Cheung Kong onlangs waarschuwde
voor een bubbel. ‘Overal ter wereld is het de
middenklasse die de woningmarkt ondersteunt’, zei
hij tegen persbureau Bloomberg. ‘Maar in Shanghai en
Peking liggen de prijzen inmiddels veel te hoog voor
de middenklasse.’
De gemiddelde Chinese familie kan huurbedragen
in het centrum van Shanghai inderdaad niet ophoesten.
Het is daarom niet ongebruikelijk dat makelaars
onderling vechten om rijkere klanten. Tijdens een bezichtiging
met agent Vivien en Mister Wang, haar Chineessprekende
rechterhand, loopt het bijna uit de
hand. Op een onbewaakt moment neemt de eveneens
aanwezige agent van de huisbaas me even apart. ‘ Als
je wilt, kan ik je nog meer appartementen laten zien.
Hier, neem mijn kaartje mee’, zegt hij, terwijl hij mij
zijn visitekaartje probeert toe te stoppen. Op dat moment
verschijnt Mister Wang in de deuropening. Hij
schreeuwt iets in het Chinees, graait naar het kaartje
en scheurt het in tweeën. Na het huisbezoek blijft Mister
Wang op straat wachten tot hij mij in de ene en de
verhurende makelaar in de andere richting heeft zien
vertrekken.
Is de ideale woning na tientallen bezichtigingen eindelijk
gevonden, dan gaat het allemaal razendsnel.
Nog dezelfde dag wordt het contract getekend en kan
de huurder zijn intrek nemen in het huis. You very
lucky, zegt makelaar Andy als hij me de sleutels overhandigt.
Good price for big apartment. p
Gemiddelde prijs koopwoning centrum:
1000 euro per m2 (maart 2007)
Totale omzet onroerend goed sector
Shanghai in 2006: 10,7 miljard euro
Stijging woningprijzen tussen 2002 en
2007: ongeveer 100%
Bronnen: National Bureau of Statistics China, IMF, Shanghai Bureau of
Statistics.