Jaarverslag de Roulot - vzw Sporen

De Roulot
Ten Trappenstraat 22
1560 Hoeilaart
Jaarverslag schooljaar 2010 -2011
Met de steun van de provincie Vlaams Brabant, vzw Sporen, Arktos en de vele
ervaringsplekken in regio Hoeilaart/leuven
0

Voorwoord
In de tekst die nu voor je ligt zullen we je meenemen op de boeiende tocht die
ons eerste werkjaar was.
In een eerste deel loodsen we je van onze droom naar de uitwerking, de
projectaanvraag en de aankoop van de woonwagen, het netwerk uitbouwen en
de eerste stapjes met de jongeren tot het voluit vruchten plukken van een
volwaardige werking.
In een tweede deel vertellen we je over onze visie: wat beogen we , hoe
denken we dat onze methodiek daaraan beantwoordt, hoe gaan we concreet
te werk en welke partners helpen ons daarbij?
In het derde deel staven we dit alles met concreet cijfermateriaal. Belangrijk
vinden we dat de cijfers o.a. een overzicht bieden op de werkzaamheid van het
project: heeft het inschakelen van de Roulot wezenlijk een verschil gemaakt in
het schools traject dat de jongere gaat? En hoe zit het met de financiële
draagkracht van het project?
In het laatste deel willen we vooruitblikken en al hetgeen we geleerd hebben
verankeren in een aantal aanpassingen. De renovatie van de woonwagen heeft
z’n start gekend: dit jaar regende het af en toe nog binnen in de roulot. Het was
behelpen met wat emmers en vodden. Nu we droog zitten, kunnen we verder
bouwen aan ons project op wieltjes…
Veel leesplezier!
Jan Marijke Heleen
1

1. TUSSEN DROOM EN DAAD
‘Hét niet weten’
Vanuit onze werking ‘Het Reisburo’ stelden we vast dat we steeds een groep
jongeren tegenkomen die weinig zicht hebben op hun capaciteiten en die nog
niet goed weten wat ze willen. Wat ze wél weten is dat schoolgaan tijdelijk
geen optie is: ze spijbelen veelvuldig, zijn langdurig geschorst of zitten hun tijd
passief uit op de schoolbanken. Voor deze jongeren zou een ‘proef-periode’
zinvol zijn: een periode waarin ze kunnen proeven van allerlei ervaringen en
ontmoetingen die hen meer zicht kunnen verschaffen op waar ze goed in zijn,
wat hen ligt, wat hen minder ligt,… Vanuit hun opgedane (zelf)kennis lukken
jongeren er dan beter in (studie)keuzes te maken die bij hen en hun motivatie
passen.
Een vaststelling was dat er in regio Leuven reeds een ruim aanbod is aan
projecten alternatief aan het schoolse aanbod. De regio Halle-Vilvoorde en met
name de druivenstreek, valt daar wat buiten.
Idee was om een project op touw te zetten dat tegemoet komt aan die groep
jongeren die wat extra tijd en begeleiding nodig hebben in hun zoektocht naar
wat hen boeit, wat ze goed kunnen, wat ze nodig hebben,… om dan een keuze
te kunnen maken op schools vlak, die beter bij hen past.
Onze aanvraag van het project richtte zich in eerste instantie dan ook op
jongeren die woonachtig zijn of schoollopen in de regio druivenstreek, maar
met mogelijkheid om breder te gaan indien het praktisch haalbaar bleek. De
goedkeuring door de provincie Vlaams- Brabant volgde en op 7 juni 2010
gingen we van start.
We hebben er voor gekozen om onze werking vorm te geven door de
projectsubsidies om te zetten in loonkost voor een halftijds medewerker. We
merkten al gauw dat dit ruimschoots onvoldoende was om deze werking
volwaardig uit te bouwen (zeker omdat we met de contacturen met de
jongeren reeds aan een halftime komen).Gelukkig heeft Sporen dit jaar de
keuze gemaakt om nog verder te investeren om deze werking mogelijk te
maken.
2

De aankoop
Om de jongeren die we begeleiden te kunnen onthalen (in de warmte, met
drankje) en om een plek te hebben waar we even kunnen stilstaan na alle
ervaringen, wilden we een inspirerende plek voorzien, ver weg van ‘een buro
met twee stoelen’. Ons oog viel op een woonwagen (‘une roulotte’: huis op wielen dat
je kan verplaatsen) een rollend gebeuren dat fantasie en dynamiek uitstraalt.
Dankzij Kapaza en een stel scherpe ogen viel onze keuze op een Buggenhouts
model, recent nog bewoond door een koppel met een kindje.
Het was een huzarenstukje om de woonwagen verplaatst te krijgen naar Ten
Trappen in Hoeilaart. Kijk maar mee op de volgende foto's.
3

De partners
De Roulot is het (denk) werk van vele handen en hoofden. Enerzijds zijn er de
CLB’s, de centra voor leerlingbegeleiding die op zoek zijn naar een tijdelijke
uitweg voor die jongeren die in het reguliere onderwijs vast dreigen te lopen.
Zonder het geloof en vertrouwen van deze mensen zou er geen roulotwerking
zijn.
Anderzijds is er Arktos, met een deelwerking in Halle- Vilvoorde. Zij zijn onze
eerste steun geweest in het samen nadenken over de realisering van ons
project. Hun expertise in het werken met jongeren met een beperkt schools
perspectief en het aanbod om naar verbinding te zoeken, gaf ons een eerste
duw in de goed richting. Concreet werd gedacht aan Arktos (met oa de
lasateliers) als hulp bij de renovatie van de woonwagen enerzijds en onze
woonwagen als slaapplaats voor de korte staptime-outs van Arktos anderzijds.
Met vzw Tonuso en in het bijzonder hun werking KLIK zaten we samen om
afspraken te maken rond de regio en ervaringen uit te wisselen. Ondertussen
werd er ook een netwerk leerrecht Asse-Halle-Vilvoorde opgericht. Ook zij
werden een partner waarmee een vlotte samenwerking kon uitgebouwd
worden.
5

Verder is er een interne stuurgroep die zeswekelijks bijeenkomt. Deze
stuurgroep reflecteert en geeft bijsturing. Er is er ook een gedeelde
adviesgroep Reisburo/Rizsas met de andere samenwerkingspartners (De Wissel
en Rizsas, Arktos, huize Levensruimte, netwerk Leerrecht leuven,…). Deze
adviesgroep komt driemaandelijks samen en geeft adviezen.
Al deze fora samen zorgen er voor dat we geïnspireerd blijven door
samenwerkingspartners en evoluties in het werkveld.
Tot slot hebben we veel werk gemaakt van een uitgebreid netwerk aan
inspirerende plekken en mensen die gepassioneerd zijn door hun beroep of
hobby. We gingen actief op zoek naar plaatsten waar we met de jongeren naar
toe konden gaan om er te kunnen proeven en ervaren. Zo werd ons netwerk
bevolkt door boswachters, kinderverzorgsters, paardenhouders, boeren,
videojockeys, muzikanten, vrijwilligers in een sociaal restaurant, winkeliers, een
striptekenaar, verzorgenden in een rusthuis, dansers, beeldend kunstenaars,
een cameraman, fietsenmakers, een bokser,… Centraal in onze zoektocht
stond: mensen die verbinding leggen
Het toonmoment
We stelden de Roulot voor aan een breder publiek op 23 november 2010. We
schreven de CLB’s aan en scholen in de omgeving (naast Overijse ook nog
scholen in Tervuren, St. Genesius Rode, Alsemberg , St. Pieters Woluwe). Op
onze voorstelling was het ook de bedoeling om een eerste feedbackmoment te
hebben met alle betrokkenen.
6

De Roulot
* Project Alternatieve Dagactiviteit voor jongeren.
VZW Sporen
Met steun van de provincie Vlaams - Brabant
Aanmelden
Via huidig CLB of via CLB-medewerker van
de laatst bezochte school
Wat ?
Locatie=woonwagen waar we jongeren
onthalen
Inspireren door samen activiteiten te
doen in en rond de woonwagen
Bezoeken en betrekken van mensen die
gedreven zijn in hun beroep
Succeservaringen laten opdoen
We werken nauw samen met CLB, ouders,
context
7
Doelgroep
Jongeren uit Druivenstreek en Sporen die
vastlopen op school omwille van
schoolverzuim, schorsing, schoolmoe,
uitsluiting, verkeerde studiekeuze,…
Adolescenten (12 -18j.)
Geen of beperkt schools perspectief en
zoekend in schoolse mogelijkheden
Jongeren zijn zelf bereid in te stappen in
het project
Wat ?
Een traject van maximum drie weken
Kleine groep (maximum 4)
Doel
De jongeren helpen bij het ontdekken
van hun eigen mogelijkheden en de
keuzes die daarbij verbonden zijn
(school, vrijwilligerswerk, alternatieve
projecten, onderwijs aan huis,
middenjury,…)

Werkingsprincipes
Op maat
Laagdrempelig
Uitnodigend
Gevarieerd
Snelle
succeservaring
Verbindend
Op afstand
Realistische dromen
Begeleiderhouding
Appreciërend
Kleinschalig
Flexibel
Contactgegevens
De Roulot
GSM: 0496 26 67 53
roulot@sporen.be
Medewerkers: Heleen
Vertommen,Marijke Schout, Jan
Benaerts
De eerste stapjes
8
Samenwerking
Vrij clb en clb-GO
Sint-Martinus Overijse en GITO
Overijse
Projecten alternatieve dagactiviteit
(leerrecht,Koïnoor, Groene zorg, Klik,
reisbureau,Rizsas,…)
Arktos
Ouders en context van de jongere
Ervaringsplekken
De eerste helft van het schooljaar kregen we ruim de tijd om ons project verder
vorm te geven en het netwerk verder uit te bouwen want aanmeldingen liepen
rustig binnen: van september tot en met december kregen we vijf aanvragen.
Met deze jongeren konden we erg op maat gaan zoeken wat hun dromen
waren, waar hun sterktes lagen, wat ze nodig hadden om terug aansluiting te
vinden bij de school. De confrontatie met leeftijdsgenoten zat er echter niet in.
Na december kwam de grote toestroom en kregen we er nog 24 aanmeldingen
bij. Vanaf dan werkten we met groepjes jongeren (max 4 tegelijkertijd). Dit

hield in dat er naast de werkervaringen ook veel leerkansen lagen in het
omgaan met leeftijdsgenoten en functioneren in een groep.
We maakten er de gewoonte van om de activiteiten telkens met de jongeren te
evalueren en kort op de bal te spelen door feedback steeds meteen te linken
aan de schoolse situatie. We probeerden jongeren ook feedback te laten geven
aan elkaar en conflicten of ongenoegen respectvol naar elkaar te laten
uitspreken. Onze focus was en is steeds het schoolse perspectief: Wat kan je
leren uit deze situatie? Wat nà de Roulot? Onze ervaring is dat jongeren
hierover gemakkelijker in gesprek gaan tijdens een activiteit, een rit in de auto,
…
2.ONZE VISIE
Vanuit de overtuiging dat jongeren niet in vakjes te plaatsen zijn (gelukkig
maar) en dat schoolse problemen vele gezichten en evenveel oorzaken hebben,
kiezen we er voor om geen aanmeldingscriteria voorop te stellen. Onze
voornaamste vraag is: Kunnen we voor deze jongere met ons project iets
zinvol aanbieden dat leidt tot heraansluiting bij school?
Sommige jongeren spijbelen veelvuldig en lopen daarom tegen een schorsing
aan, anderen stellen gedrag op school dat niet meer getolereerd kan worden
en worden definitief uitgesloten. En dan zijn er nog die jongeren die eigenlijk
geen storend gedrag stellen op school, steeds aanwezig zijn, maar zonder enige
zichtbare motivatie hun tijd uitzitten op de schoolbanken.
We denken dat we er met de Roulot in lukken om voor deze jongeren even een
pauze in te lassen. Tijdens deze pauze bieden we een hele waaier aan
activiteiten aan, een actieve zoektocht naar krachten, passies, motivatie, hoop.
Voor de ene mondde deze zoektocht uit in een andere schoolkeuze of een
andere richting. Voor een ander leidde deze zoektocht naar extra
ondersteuning op school om ondanks een moeilijke thuissituatie de focus op
school te kunnen behouden. Soms was het voldoende om even terug een
aantrekkelijke uitnodiging te voelen om in een vast dagritme te komen om zo
de stap terug naar school te zetten.
9

Enkel in zuivere time-out-vragen (de jongere vindt dat hij in de juiste richting
zit, maar stelt gedrag dat niet door de beugel kan, moet een soort straf
uitzitten en mag dan terug naar school komen), stappen we niet mee.
We denken dat we toch vooral sterk zijn in die zoektocht met jongeren, wiens
schools perspectief op de helling staat. Als er geen zoeken is, zou de Roulot
eerder verglijden in een toffe speeltuin waarna het minder aantrekkelijk wordt
om naar school terug te keren,en dan schieten we ons doel voorbij.
Concreet proberen we aan de doelstelling te beantwoorden door een aantal
gerichte stappen te zetten. Als eerste stap houden we een eerste
kennismakingsgesprek met de jongere, de ouders en de CLBmedewerker. In dit
gesprek wordt vooral gekeken naar interesses en motivatie van alle partijen om
voor dit project te kiezen. We blijven bewust uit het probleemdenken en
zoeken naar kansen.
Indien een start in de Roulot zinvol wordt geacht door alle drie partijen, kan de
jongere opstarten. De termijn wordt keer per keer afgesproken, maar vaak
bleek men toch te kiezen voor drie weken.
We probeerden een brede waaier van activiteiten aan te bieden, steeds met
ruimte voor eigen inbreng van de jongeren. Onze overtuiging is dat jongeren
die ‘niet goed weten wat ze willen of kunnen’ best uitgenodigd kunnen
worden om ook eens ‘over het muurtje te gaan kijken’. In de volgende
paragraaf schetsen we daarom een aantal activiteiten die we gedaan hebben
en welke leerkansen er genomen werden. In het samenwerken met
ervaringsplekken merkten we dat complimenten of feedback die jongeren
kregen van ‘mensen op de werkvloer’ veel waardevoller zijn dan feedback die
wij als hulpverlener geven.
Rust en verzorgingstehuis( een klein rusthuis in Tombeek met oa een afdeling
dementerende mensen)
Aard activiteit: koken, hapjes opdienen, de krant lezen of wandelen met de ouderen.
Leerkansen: Vele jongeren hebben weinig zicht op wat een verzorgend beroep inhoudt.
Contact met de mensen en respect staat centraal. Vanuit de activiteit wordt voorzichtig in
gesprek gaan met de bewoners en het personeel.
10

Ervaringen: De meeste jongeren zagen in eerste instantie deze activiteit niet zitten. Voor de
meesten hield het een grote overwinning in (velen waren bang van de ouderen), maar de
warmte van het personeel en de ouderen, trok de meesten over de streep. Jongeren
dienden de hapjes op, sneden samen groenten of zochten uit hoe ze Tiramisu moesten
maken, speelden bingo, lakten nagels van de mensen, kregen bloemen tijdens een
wandeling en deden een race met rolstoelen, een dame van 102 vertelde over haar geheim
tot geluk en gezondheid… Jongeren die feeling hebben voor een verzorgend beroep, kregen
oprechte complimenten van de ouderen en het personeel over hun kwaliteiten.
Paardenatelier (Equicanis, een samenwerkingverband met de Wissel)
Aard activiteit: Jongeren kunnen op hun eigen tempo aan de slag gaan met paarden (de
verzorging, het contact met het paard, leren over de lichaamstaal van het paard, eventueel
er op rijden)
Leerkansen: Paarden zijn een spiegel voor menselijk gedrag. Angst of dominantie wordt
door een paard meteen teruggespiegeld doordat het paard er op reageert. Paarden zoeken
een veilige (bege)leider. Gedrag van de jongere en de reactie van het paard kan
teruggekoppeld worden naar gedrag van de jongere in andere situaties (bijv. de klasgroep,
houding naar leerkrachten,…)
Ervaringen: Een jongen kwam tegen hoe hij steeds over zich heen laat lopen. Hij deed
grondwerk met een groot paard en kon oefenen in zijn eigen lichaamstaal om het paard zijn
grens meer te laten respecteren (en niet op z’n voeten te trappen).
Een jongen met sterke nood aan kicks ging meteen aan het draven zonder dat hij ooit op een
paard gezeten had. Hij kon aangeven dat hij best in zijn vrije tijd een actieve uitdaging zoekt,
zodat hij het stilzitten op school en nood aan drugs wat meer kan compenseren.
Een jongen had moeite met een ‘sloom’ paard en legde de link tussen zijn frustratie om het
te doen doorstappen en de frustratie die leerkrachten moeten ervaren hem ‘in gang te
zetten’ (hij werd naar eigen zeggen ook ’sloom’ genoemd)
Aan de slag in en rond de Roulot
Aard activiteit: speeltuintje afbreken, plan maken voor de tuinaanleg, bomen en struiken
aanplanten, kippenren maken, kunstwerken maken, samenwerkingsopdrachten, inrichting
van de Roulot,…
11

Leerkansen: De plek waar de woonwagen staat is een groot terrein met grasveld en
omzoomd door bos. Deze plaats leent zich tot een aantal activiteiten die naargelang de
inspiratie/talenten van de jongeren kunnen gerealiseerd worden. De plek nodigt uit tot
verfraaiing en creativiteit.
Ervaringen: twee jongeren hebben geholpen met het afbreken van een stalen/houten
speelrek. De paaltjes konden nadien gerecupereerd worden voor de aanleg van een tuintje.
Aan de slag met zaagmachine, hamers en koevoet kwam naar voor hoe het zit met interesse,
technische aanleg en inzicht van jongeren.
Onder de middag maakten we soms een vuurtje en konden die jongeren die minder
aangesproken werden door handenwerk, een soep of pizza’s klaarmaken.
Door info in te winnen bij een plaatselijke biotuinder, konden we een keuze maken voor
aanplanting van bomen en struiken. De keuze viel op frambozen, bosbessen, rode bessen,
stekelbessen, aardbeien, nectarines, kersen en peren.
Het voorbereidend werk in een tuin duurt lang eer er geoogst kan worden, sommige
jongeren geven dit vlug op, anderen kunnen zonder onmiddellijke beloning aan de slag.
We hebben ook een aantal workshops laten doorgaan aan de Roulot. Zo was er een
workshop om kunstwerken te maken met recyclagemateriaal, leren didgeridoo’s maken en
bespelen, pottenbakken en werken met speksteen.
In de bijlage vind je terug welke activiteiten er dit schooljaar allemaal
plaatsgevonden hebben. Naast geplande activiteiten waren er een deel
activiteiten op maat van de specifieke interesses van jongeren (een
avondvoorstelling van Wim Vandekeybus met gesprek achteraf met de dansers,
een bezoek aan een striptekenaar, bezoek aan een carrossier, opknappen en
spuiten van een fiets, cakejes bakken thuis bij de jongere, een boksinitiatie, een
dag meelopen met een cameraman,…)
Als een traject in de Roulot afgelopen is plannen we steeds een afrondend
gesprek met de jongere, de ouders, de CLB-medewerker en de school. Op dat
overleg wordt teruggeblikt op de afgelopen periode en lichten we de
ervaringen en benutte leerkansen toe. Na afloop krijgt de jongere een soort
portfolio met een verslagje van iedere dag, een bundeling van alle sterktes,
eventueel de uislag van enkele interessetests en foto’s van de activiteiten. De
jongere kiest nadien zelf wat hij van dit boekje met wie deelt. Op voorhand
maken we ook afspraken over wat er in het overleg zal gedeeld worden. De
12

CLBmedewerker en de ouders zijn nauw betrokken partij gedurende de hele
periode.
Een belangrijk stuk in het overleg is dan ook het vooruitblikken naar terug
verbinding maken met school en wat daartoe nodig is.
Als we onze visie samenvatten komen we terecht bij een twaalftal principes:
Vraaggericht (op maat)
Wanneer we spreken van een aanbod op maat impliceert dit overleg met de jongere, vertrekkend uit
zijn situatie en op zijn tempo.
Dit heeft als consequentie dat het traject van elke jongere er anders zal uit zien. De trajecten
varieren tussen een paar dagen tot drie weken. Sommige jongeren gaan nog enkele dagen naar
school (vooral om lessen bij te werken) tijdens hun deelname aan de Roulot.
Laagdrempelig
Het aanbod mag geen te hoge eisen stellen aan de jongere om er in te kunnen stappen. (Dit neemt
niet weg dat de uitdaging kan liggen in het leren en ontwikkelen van vaardigheden doorheen het
traject). Bovendien moet het aanbod naar de jongere worden ‘toegebracht’.
Uitnodigend
We willen een aanbod voorzien, gebracht door mensen die gegrepen zijn door wat ze doen. Op die
manier kan hun enthousiasme aanstekelijk werken.
Aanklampend
Uitnodigend wil niet zeggen dat het initiatief louter bij de jongere moet blijven. De jongere moet het
traject niet alleen aangaan maar wordt hierin ondersteund, er zijn bakens, er is een kader. Het
aanbod komt naar hen, we vertrekken van hun mogelijkheden en trachten via de ervaring verbinding
te leggen met henzelf. We laten hen niet los, maar trachten hen door een benadering op maat
stapje per stapje verder te brengen.
Gevarieerd
We moeten op zoek naar een brede waaier van activiteiten : dit zowel wat betreft de inhoud
(onderhoud van natuur, klussen, zorgen, fotograferen,..) als naar vorm (samen met een begeleider,
in kleine groep, met iemand uit context,..)
(Snelle) succeservaringen
We willen voor de jongere een aanbod realiseren waarvan we geloven dat hij met zijn competenties
en met steun vanuit zijn context, kan slagen (link: eigenwaarde: veerkrachtmodel). Vaak hebben deze
jongeren immers een aantal ervaringen van falen achter de rug.
13

Flexibel
De jongere moet gemakkelijk van het ene aanbod in een ander kunnen overstappen. De overgangen
mogen geen breuklijnen zijn. We zorgen voor een duidelijke overdracht naar een volgende stap in de
richting van school/alternatief traject.
Kleinschalig
Om zo goed mogelijk gedifferentieerd en geïndividualiseerd te kunnen werken, moet het project
kleinschalig blijven. Ook hierin verschilt het project van andere/ schools aanbod. De jongere moet
maximale kansen krijgen om ervaringen op te doen en nieuwe kansen te creëren.
Appreciërend
Appreciëren betekent: waarderen, waarde geven aan, naar waarde kunnen schatten. We gaan ervan
uit dat elke jongeren een waardevol individu is die we op een waarderende manier kunnen tegemoet
treden.
Realistisch dromen
Het aanbod vertrekt vanuit en speelt zich af binnen de realiteit. De realiteit blijft op elk moment de
toetssteen. Maar we opteren bewust voor het uitgangspunt van de dromen en fantasieën. Willen
we de jongeren erkennen en respecteren voor wie ze zijn, moeten we vertrekken van hun
toekomstwensen. We gaan samen met hen de uitdaging aan. Het proces is immers minstens zo
belangrijk als het doel op zich. Het proces mag niet gelost worden als het doel niet haalbaar (b)lijkt
te zijn.
Begeleidershouding
De begeleider moet uiteraard vertrekken vanuit bovenstaande visie, doelstelling en
werkingsprincipes. Het is een houding van ‘naast de jongere staan’, in een soort metapositie. De
begeleider tracht vanuit de jongere te vertrekken: wat wil die, welke competenties zijn aanwezig,
naar wat gaat diens interesse, welke vragen heeft hij, … De inhoud komt van de jongere, maar de
begeleider helpt die inhoud naar boven te krijgen, zoekt rode draden, confronteert ook wanneer
nodig, geeft grenzen aan wanneer dit verwacht wordt, …
Betrekken van de context
Ook in dit project wordt de verbinding tussen de jongere en zijn context niet losgelaten en wordt bij
elke individuele aanmelding bekeken welke rol de contextfiguren kunnen spelen gedurende het
traject. De begeleider nodigt daartoe de, voor de jongere belangrijke, betrokkenen uit van bij het
begin. De familie, de school en ruimere context wordt maximaal geactiveerd en verantwoordelijk
gehouden.
14

3.DE CIJFERS
Aantal aanmeldingen: 29
- Opgestarte begeleidingen: 27
- 2 jongeren haakten voortijdig af
Betrokken CLB:
- VCLB Leuven 16
- CLB-GO Leuven-Tienen-Landen 6
- VCLB Aarschot 3
- VCLB Aarschot 2
- CLB9 Mechelen 1
- Geen betrokken CLB 1
-----
29
Betrokken scholen:
- De Wijnpers Leuven 4
- Don Bosco Groenveld Heverlee 3
- Sint Martinusschool Overijse 3
- GITO Overijse 2
- VTI Leuven 2
- Damiaaninstituut Aarschot 2
- CDO Damiaaninstituut Aarschot 1
- CDO Redingenhof Leuven 1
- VIA scholengroep Tienen 1
- BuSO Mariadal Hoegaarden 1
- PISO Tienen 1
- Sint-Jozef instituut Kessel-Lo 1
- Sancta Maria instituut Leuven 1
15

- Heilig Hartinstituut Heverlee 1
- Heilig Hartinstituut Tervuren 1
- GITO Tervuren 1
- Syntra Leuven 1
- KTA Mechelen 1
- Geen betrokken school 1
------
29
Jongeren (29)
Geslacht:
- 15 jongens
- 14 Meisjes
Leeftijd:
- 13 jaar: 3
- 14 jaar: 8
- 15 jaar: 8
- 16 jaar: 6
- 17 jaar: 4
Studierichting bij aanmelding:
- BSO 12
- TSO 9
- ASO 2
- CDO 2 (uitgeschreven)
- Syntra 2 (leerovereenkomst stopgezet)
- BuSO 1
- Onbekend 1
16

Woon/ verblijfplaats jongeren:
- Regio Groot-Leuven 12
- Regio Druivenstreek 11
- Regio Tienen 5
- Regio Aarschot 1
Omschrijving problemen bij aanmelding:
- Schoolmoe / gebrek motivatie: 10
- Spijbelen / te laat komen / problematische afwezigheden: 11
- Verbale agressie: 10
- Fysieke agressie: 8
- Lessen storen / regels en grenzen overtreden: 11
- Slachtoffer van pesterijen: 2
- Moeilijke thuissituatie: 10
- Persoonlijke problemen: 3
- Gedragsproblemen: 2
- Psychosociale problemen 4
Dit is een opsomming van de problemen zoals die door de CLB-medewerker op
de aanmeldingsfiche werden omschreven.
Bij individuele gesprekken die we hadden met de jongeren valt ons op dat heel
wat meer jongeren aangeven dat ze gepest worden op school en dat ze zich
niet begrepen voelen door leerkrachten.
17

Perspectief: (29)
Na Roulot-traject binnen schooljaar 2010-2011:
- Heraansluiting zelfde school / zelfde klas: 12
- Opstart leercontract 1
- Andere school / andere richting 2
- Residentiële hulpverlening 2
- Ander project 6
5 naar Het ReisburO
1 naar Koinoor
Na Roulot-traject naar volgend schooljaar toe:
- Opstart type 3-Anders 1
- Perspectief moet nog verder uitgezocht worden: 5
We streven ernaar om in overleg met de jongere, zijn ouders, de school en het
CLB een terugkeer naar het reguliere schoolsysteem bespreekbaar en haalbaar
te maken. Het perspectief wordt steeds besproken op het afrondingsgesprek
met alle betrokken partijen.
De vijf wiens perspectief nog niet duidelijk is (definitieve keuze moet nog
gemaakt worden), zijn jongeren die eind juni afrondden of jongeren die ook
door een BJB- voorziening begeleid worden en waar ook rekening moet
gehouden worden met uitspraken van de jeugdrechtbank.
18

Financiële evaluatie van het werkjaar 2010 :
De begrotingsdoelstellingen werden overschreden. De personeelskosten lopen
hoog op en indien de personeelsleden aangehouden blijven, zal door de
oplopende anciënniteit, deze kost steeds verhogen. Voor de vaste en variabele
kosten dienen dus bijkomende financieringsmogelijkheden gezocht te worden.
De kosten die dit budget overschrijden, worden gedragen door de voorziening.
Inkomsten Roulot 2010
Eigen inkomsten 19 131,26
Subsidie provincie 24 750,00
Totaal inkomsten 43 881,26
Uitgaven Roulot 2010
Werkingskosten
Verzendingskosten 191,32
Dienstverplaatsingen 732,12
Telefoon 212,67
Investeringskosten 1 500,00
Uitbatingskosten en materialen
Uitbouw werking 305,18
Onderhouskosten materialen 178,60
Personeelskosten 38 215,19
19

Administratiekosten
Andere
Bureelbenodigdheden 715,00
Infoverwerking 538,86
Opleiding 114,00
Kosten van onthaal 125,00
Verwarmingskosten 456,68
Elektriciteit 338,13
Auto omnium opdracht 95,23
Verzekering 163,28
Totaal uitgaven 43 881,26
Saldo 0,00
20

4. DE TOEKOMST
Als we terugblikken op het afgelopen jaar hebben we een aantal zaken geleerd
en zullen we sommige dingen anders aanpakken.
1. Het komende jaar zullen we overbruggen met eigen middelen uit Sporen
gezien we geen subsidiëring van de provincie hebben gekregen voor een
volgend jaar. We gaan wel opnieuw een aanvraag doen voor het jaar
daarna.
2. In de tweede helft van het afgelopen schooljaar is ons accent
voornamelijk op het vaste aanbod (een groepswerking) komen te liggen,
gezien we ons hadden geëngageerd om met de Roulot vier dagen
aanbod te voorzien. Hierdoor ging het maatwerk wel wat verloren.
Anderzijds zijn scholen vaak vragende partij voor een zo groot mogelijk
schoolvervangend aanbod.
We geloven in de combinatie van enerzijds een vast aanbod
(blikverruimende activiteiten, meestal samen met andere jongeren)
naast vraaggericht aanbod (individueel, op maat, passend bij doelen en
uitdagingen die deze jongere zich stelt).
We willen de werking van maandag, dinsdag, donderdag en
vrijdagvoormiddag herleiden naar een vijftiental contacturen waarin
deels een vast aanbod is, dat aangevuld wordt met een of meerdere
momenten op maat van de jongere. Bij activiteiten op maat kunnen
uiteraard ook verbindingen ontstaan door gedeelde interesses van
jongeren.
Op deze manier blijven we de kracht van werken in een groep benutten:
jongeren nemen deel aan zaken die op het eerste zicht misschien niet
binnen de interessesfeer liggen, andere jongeren kunnen als spiegel
dienen, het constructief omgaan met leeftijdsgenoten kan een uitdaging
zijn. Anderzijds kunnen we het komende jaar zo nog meer individuele
ruimte vrij maken om echt op stap te gaan met de specifieke noden en
dromen van de jongere. We hopen deze keuze positief onthaald wordt
door scholen en de context, want het zal van hen ook een blijvend
engagement vragen (mogelijks in het bijwerken van jongere tijdens de
21

momenten dat hij niet naar de Roulot komt, of in het zoeken naar een
constructief aanbod als alternatief van ‘thuis blijven’ of ‘rondhangen’).
3. We gaan extra ondersteuning proberen krijgen door een samenwerking
met een vrijwilliger op te zetten. We gaan actief op zoek naar extra
mankracht, iemand die bijvoorbeeld de Roulot als onthaalplek mee kan
onderhouden en helpen renoveren, iemand die de rode draad kan
vormen op logistiek vlak, naast de begeleiders wiens focus ligt op de
leerprocessen van de jongeren.
4. Uit de tevredenheidmeting kwam naar voor dat sommige jongeren de
afstand (met bus of ons vervoer) soms te ver vinden. De regio waaruit
jongeren deelnamen aan de Roulot was dan ook heel breed (gaande van
Tervuren en Overijse, over Leuven tot Tienen). We willen de plek waar
de Roulot staat (Hoeilaart) nog meer benutten dan het afgelopen jaar.
Dit houdt in dat we meer zullen investeren in materiaal. Om tegemoet
te kunnen komen aan leerdoelen van jongeren wordt een laptop
aangekocht en zullen we werk maken van een klussenschuur. Ook de
renovatie van de woonwagen zullen we grondig aanpakken zodat het
een echte onthaalplek kan worden waar we droog en warm zitten ook in
de winter.
5. We willen het ‘port folio’ van de jongeren gebruiksvriendelijker maken
door de methodiek C-stick van Jeugd En Stad (JES) hiervoor in gebruik te
nemen. Dit is een USB-stick met beschermde toegang tot een aantal
gerichte sites met oefeningen om zicht te krijgen op kwaliteiten. Er is ook
ruimte om onze eigen verslagjes en foto’s er bij op te nemen, de jongere
kan nadien andere ervaringen aanvullen. Kortom: het is een aantrekkelijk
leer- en werkinstrument op maat van jongeren.
6. We gaan nog meerdere samenwerkingsverbanden verder uitbouwen
(met de CGG’s, de VDAB, de scholen zelf). Nu we zelf een beter zicht
hebben op onze eigen sterktes en waar we voor staan, kunnen we een
volwaardige partner zijn voor anderen. Waar we daarmee uitkomen
weten we nog niet, maar vanuit de verbindingsgedachte hopen we nog
meer tegemoet te komen aan noden van de jongeren waarmee we
werken.
22

Een opvallend iets dat terugkomt in onze tevredenheidsmeting bij de
CLB’s is dat men nog meer ondersteuning verwacht in de heraansluiting
bij school eens die keuze terug gemaakt is. Nazorg beperkt zich op dit
moment bij ons tot een zorgzame afronding met gedragen adviezen en
telefonisch contact na een paar weken. Zelf zijn we zoekend op dat
snijvlak tussen onderwijs en welzijn: ‘wie neemt welke taak op zich?’.
Mogelijks gaan we op zoek naar ‘schoolbuddy’s.
Ook het preventieve aspect willen we verder in de kijker zetten. We
stellen vast dat jongeren pas aangemeld worden als er reeds langdurig
een problematische schoolse afwezigheid is. Kan er misschien vroeger op
het jaar bijgestuurd worden?
7. We willen verder op zoek gaan naar aangepaste schoolse trajecten. Soms
kunnen jongeren omwille van het feit dat het schooljaar reeds te ver
gevorderd is, niet meer aansluiten bij een opleiding, “de boot is al
vertrokken”. We wensen nog meer te onderhandelen met opleidingen
om de jongeren eventueel enkele dagen als ‘vrije student’ te laten
aansluiten. Zo kunnen ze ook reeds ‘proeven’ van een richting en blijven
ze aangehaakt bij de schoolse boot.
8. Tot slot willen we onszelf verder bekwamen in een aantal thema’s en
zullen we een aantal vormingen volgen: Een medewerker gaat ‘ werken
met jongens’ bij de Onderstroom volgen; een medewerker gaat de
training ‘Rots en water’ volgen. Samen zullen we de opleiding werken
met de C-stick van Jeugd En Stad volgen.
23

Slotwoord
Om te eindigen willen we graag een metafoor gebruiken uit de tuin.
Sommigen onder jullie kennen misschien de principes van de permacultuur:
Sterk vereenvoudigd is het een manier van (biologisch) tuinieren waarbij
men geen sproeistoffen gebruikt en niet spit.
Wat doet men wel?
Men begint met kijken: hoe ziet mijn stuk grond er uit, wat groeit er
spontaan? Hoe zit het met de windrichting? Hoe is de oriëntatie op de zon?
Nadien gaat men minimaal ingrijpen en vooral maken dat de hernieuwbare
energiebronnen (wind, water, zon) maximaal tot hun recht komen en dat
planten elkaar gaan beschermen. Dit kan door aanleg van een haag die de
warmte vasthoudt, door planten naast elkaar te zetten die elkaar helpen
(bijvoorbeeld een plant die lieveheersbeestjes aantrekt te zetten naast een
plant die gevoelig is voor bladluis)… Men zorgt voor diversiteit en een
samenwerking met de natuur. Men spit niet, maar dekt tijdelijk de grond af
met karton en stro: de regenwormen doen de rest van het werk.
In het klassieke tuinieren heeft men vooral de neiging tot spitten (de aarde
wordt omgewoeld, maar daardoor wordt ook het bodemleven verbrand
door de zon) . Nadien heeft men nood aan meststoffen, men wil veel van
hetzelfde gewas ineens waardoor een ziekte een hele oogst kan vernielen.
De nood aan insecticiden dringt zich op. En de cirkel is rond: men gaat de
natuur als een probleem zien dat bevochten moet worden. En dat is hard
werken.
In de Roulot proberen we de jongeren vanuit het eerste principe te
benaderen. We spitten niet (we hoeven niet de hele voorgeschiedenis te
weten of een hele lijst criteria na te gaan, daarmee kan een opstart vrij snel
gaan). We gaan actief op zoek naar waar de jongere gedijt en benutten
daartoe alle krachtbronnen die hij zelf aangeeft (wat goed werkt hoeft niet
kapot, het is niet omdat een aspect niet goed werkt, dat alles slecht is, soms
is veranderen van richting voldoende)
We zoeken naar een context die de groei van de jongere bevordert en
proberen te variëren in ons aanbod als blijkt dat iets niet werkt.
24

En tot slot proberen we duidelijk uit het sanctioneren (lees besproeien) te
blijven. Jongeren mogen zijn wie ze zijn. De grenzen van ons project zijn de
de buitenmuren van de tuin en deze omranding wordt vertolkt door de
wetgeving, de persoonlijke grens van onze ervaringsplekken, het respect
naar elkaar, de visie van ons project.
Indien een grens overschreden wordt, zullen we gaan praten om samen tot
een compromis te komen. En zoals iedereen weet en wij ook aan den lijve
hebben ondervonden, zit het er meeste leven en diversiteit in heggen en
randen…
Juli 2011
25

BIJLAGE 1
24/01 klimmen in New Rock Ouderghem
25/01 werken bij boswachters Hoeilaart
27/01 werken in de keuken St Joris Weert
Activiteitenkalender vast aanbod Roulot
28/01 Cake en taart bakken voor kinderdagverblijf Hoeilaart
31/01 kippenhok maken
01/02 geen activiteit: dakwerker Roulot
07/02 werken in paardenasiel
08/02 werken met paarden en dessert maken bij jongere thuis
10/02 werken in een grootkeuken Hoeilaart
11/02 bezoek aan een vakstudiebeurs in Brussel
14/02 werken in paardenasiel
15/02 speeltuin afbreken en koken op houtvuur
17/02 bezoek aan sportimonium te Hofstade
18/02 speeltuin afbreken, plan tekenen tuin
21/02 buitenwerk bij touwenparcours in St Joris Weert
22/02 bezoek tentoonstelling Artefact en fiets herstellen VELO
24/02 sociaal restaurant Hoeilaart
25/02 tuinwerk bij de Roulot
28/02 werken bij boswachters Hoeilaart
01/03 aanplanting tuin Roulot en gaan vissen in Hoeilaart
03/03 wandelen met bejaarden en crea-namiddag speksteen
04/03 helpen bij een zus van een jongere, onthaalmoeder in Overijsse
26

14/03 werken in paardenasiel
15/03 actua-uurtje voorbereiden rusthuis en koken
17/03 werken bij tuinbedrijf Huldenberg
18/03 actualiteit-uurtje doen in rusthuis
21/03 paarden en hondenatelier
22/03 sportimonium in Hofstade
24/03 sociaal restaurant Hoeilaart
25/03 samenwerkingsopdrachten bij Roulot
28/03 werken bij appelboer Neerijsse
29/03 werken in paardenasiel
01/04 klimmen in Hungaria
04/04 paarden en honden atelier
05/04 workshop maken websites en bezoek Marollen
07/04 wandelen met bejaarden en uitstippelen wandeling voor Bed en Breakfast
26/4 beeldend kunstenares in Vilvoorde
28/04 sociaal restaurant Hoeilaart
29/04 koken in rusthuis
02/05 werken bij appelboer Neerijsse
03/05 strandkabine schilderen in Brussel
05/05 wandelen met bejaarden
06/05 schaatsen
09/05 paarden en hondenatelier
10/05 werken bij biologisch tuinbedrijf Huldenberg
12/05 meelopen met cameraman
27

13/05 initiatie kickboksen
16/05 werken bij bioboer St Agatha Rode
17/05 werken in paardenasiel
19/05 workshop break it fix it Moos
20/05 koken in rusthuis
23/05 workshop didgeridoo
24/05 stadstrophy door JES
26/05 sociaal restaurant Hoeilaart
27/05 helpen in kleuterschool Hoeilaart
06/06 paarden en hondentalier
07/06 werken in biotuin
09/06 workshop singelproducing door Mooss
10/06 bezoek striptekenaar en Squash
14/06 werken in paardenasiel
16/06 workshop singelproducing deel twee
17/06 gezelschapsspel spelen en nagels lakken in rusthuis Hoeilaart
20/06 paarden en hondenatelier
21/06 helpen bij sociale kruidenier Mechelen
23/06 sociaal restaurant Hoeilaart
24/06 kleuterschool Hoeilaart
27/06 workshop Video-Jockey door Mooss
28