You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Het</strong> <strong>leven</strong> - <strong>zeepbel</strong> <strong>of</strong> <strong>zinvol</strong>?<br />
Deze SK werd u aangeboden door:
Veertiendaags tijdschrift van het LEGER DES HEILS • Stichter: Stichter: William Booth • Jaargang 122 • nr. 1 • 3 januari 2009, Strijdkreet<br />
<strong>Het</strong> magazine met 'n positieve inhoud<br />
SK<br />
Een goed<br />
voornemen<br />
voor nu en later
SK nummer 1-2009<br />
2<br />
Een goed voornemen vo<br />
De eerste paar dagen van het<br />
nieuwe jaar zijn ze vaak hét<br />
onderwerp van gesprek:<br />
onze goede voornemens.<br />
Hoe we de dingen anders gaan<br />
aanpakken. Of we iets wel<br />
<strong>of</strong> niet gaan doen. Heel veel<br />
mensen hebben een rijtje van<br />
goede voornemens, die ze na<br />
een paar weken vergeten zijn <strong>of</strong><br />
opgegeven hebben.<br />
Redactueel<br />
De exacte datum<br />
Jezus is geboren op 17 juni in het jaar 2 voor Christus.<br />
Tot die conclusie komt de Australische sterrenkundige<br />
David Reneke. Hij heeft aan de hand van een compu-<br />
termodel de exacte datum berekend waarop de kerstster<br />
die de drie wijzen uit het oosten als gids op weg naar<br />
Betlehem gebruikten, aan de hemel stond. Reneke ontdek-<br />
te dat de planeten Venus en Jupiter op die datum zo dicht<br />
bij elkaar stonden, dat ze gedurende een korte tijd voor<br />
een felle lichtstraal zorgden. Wetenschappers proberen al<br />
jarenlang een verklaring te vinden voor het verschijnsel<br />
dat in de Bijbel wordt genoemd. Zo dacht men eerder dat<br />
de kerstster een komeet <strong>of</strong> een supernova (exploderende<br />
ster) was. Nu staan daar dus de berekeningen tegenover<br />
van David Reneke die, naar eigen zeggen, over s<strong>of</strong>tware<br />
beschikt die precies kan berekenen waar planeten op een<br />
bepaald moment aan de hemel hebben gestaan. Met de
or nu en later<br />
kerstmaaltijd alweer een paar weken achter de kiezen,<br />
lijkt deze boodschap misschien mosterd na de maaltijd,<br />
maar schijn bedriegt. Want, wat zou er gebeuren als we<br />
conclusies zouden verbinden aan Reneke’s berekeningen?<br />
Als we zouden besluiten om in juni Kerst te vieren? Dat<br />
betekent de wereld op zijn kop. Geen beelden meer van<br />
sneeuw, open haard en brandende kaarsen die het kerst-<br />
diner verlichten. <strong>Het</strong> is immers in die periode van het<br />
jaar ’s avonds om acht uur nog licht buiten. Eigenlijk is<br />
U kent ze wel, de onderwerpen die er het<br />
meest op voorkomen. Zoals stoppen met<br />
roken <strong>of</strong> beginnen met sporten. Minder shoppen,<br />
minder eten, minder snoepen, meer tijd<br />
voor het gezin en de familie, meer dagjes erop<br />
uit, minder stress, minder spanning, meer<br />
vrijwilligerswerk doen <strong>of</strong> meer aan goede<br />
doelen geven. Zelfs al hangen we het niet aan<br />
de grote klok, we nemen ons allemaal wel iets<br />
voor zo aan het begin van het nieuwe jaar.<br />
Dat hoeven helemaal niet zulke drastische<br />
maatregelen te zijn, want die zijn niet voor<br />
iedereen nodig.<br />
Er zijn altijd wel van die momenten waarop<br />
we de manier waarop we <strong>leven</strong>, onder de loep<br />
nemen. Waar we wel tevreden mee zijn <strong>of</strong><br />
waar we verandering in willen brengen. Dat<br />
is heel menselijk, want perfect is niemand<br />
en zelfs al zouden we alles hebben (en wat is<br />
dan alles?), dan blijft er toch wel altijd iets te<br />
wensen over.<br />
Om goede voornemens vol te houden, moeten<br />
we gemotiveerd zijn en hebben we de steun<br />
van mensen om ons heen nodig. Op internet<br />
zijn tips te vinden om dat wat we willen bereiken,<br />
tot een goed einde te brengen. Zo wordt<br />
ons aangeraden om een ‘goed voornemen’ om<br />
te zetten in een ‘goede bel<strong>of</strong>te’. Een bel<strong>of</strong>te<br />
aan onszelf. Dat klinkt minder vrijblijvend en<br />
bel<strong>of</strong>te maakt schuld!<br />
<strong>Het</strong> zou ook goed zijn om de voor- en nadelen<br />
van ons goede voornemen af te wegen. Is het<br />
wel de moeite waard? Doe ik het voor mezelf<br />
<strong>of</strong> voor mijn omgeving? Word ik er beter van<br />
<strong>of</strong> wordt een ander er beter van? Allemaal<br />
redenen om ons iets goeds voor te nemen,<br />
want het hoeft natuurlijk niet altijd over onszelf<br />
te gaan.<br />
Onderzoek heeft aangetoond dat wat mensen<br />
voor zichzelf willen, zoals stoppen met roken<br />
<strong>of</strong> meer bewegen, eerder gerealiseerd wordt<br />
dan bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doen. Bij<br />
goede voornemens gaat het dus vooral om<br />
onszelf, terwijl dat wat we voor een ander<br />
zouden willen doen, sneller wordt opgegeven.<br />
Vooral als resultaat uitblijft, geven we sneller<br />
op. Als meer bewegen <strong>of</strong> minder eten niet<br />
snel een verlies in lichaamsgewicht laat zien,<br />
zijn we geneigd om het bijltje er bij neer te<br />
gooien. Doorzettingsvermogen is onontbeerlijk<br />
om een voornemen tot een goed einde<br />
te brengen. We zouden ook een ander goed<br />
voornemen kunnen overwegen, waar we nu<br />
en later ons voordeel mee kunnen doen.<br />
We zouden bijvoorbeeld eens kunnen gaan<br />
nadenken over hoe we in dit <strong>leven</strong> staan en<br />
<strong>of</strong> we daar eventueel verandering in moeten<br />
brengen?<br />
Een goed voornemen voor nu zou kunnen zijn<br />
om God een prominente plaats in ons <strong>leven</strong> te<br />
gaan geven. Als ons <strong>leven</strong> niet meer alleen om<br />
onszelf draait, maar we een hoger doel nastreven,<br />
dan krijgt ons <strong>leven</strong> zin en inhoud. Door<br />
het gelo<strong>of</strong> in God en zijn Zoon Jezus Christus,<br />
gaat ook de ander (<strong>of</strong> onze naaste, onze medemens<br />
<strong>of</strong> hoe we hem <strong>of</strong> haar ook noemen) een<br />
belangrijker plaats innemen.<br />
Nog maar kort geleden hebben we met Kerst<br />
gevierd dat God, omdat Hij de wereld (lees: de<br />
mensen) zo lief had, zijn Zoon Jezus aan ons<br />
gaf, opdat een ieder die in Hem gelo<strong>of</strong>t, niet<br />
verloren gaat, maar eeuwig <strong>leven</strong> heeft.<br />
Dat voornemen heeft dan niet alleen invloed<br />
op ons <strong>leven</strong> nu, maar ook als wij het tijdelijke<br />
voor het eeuwige verwisselen.<br />
Wat God belo<strong>of</strong>t, doet Hij. De Bijbel, zijn<br />
Woord, staat vol met zijn bel<strong>of</strong>ten voor ons<br />
mensen. <strong>Het</strong> is aan ons om er iets mee te doen<br />
en om iets terug te doen. Dat is niet vrijblijvend,<br />
dus moeten we ook dit goede voornemen<br />
omzetten in een goede bel<strong>of</strong>te aan God<br />
en aan onszelf.<br />
Ruud Tinga<br />
het te gek om over na te denken en dat toont misschien<br />
meteen de waarde van een bericht als dit. Wat kunnen we<br />
ermee <strong>of</strong> liever, wat moeten we ermee? Is het <strong>zinvol</strong> om de<br />
exacte datum te weten waarop de Zoon van God, Jezus<br />
Christus, geboren werd? Verandert het iets aan ons beeld<br />
van Kerst? Brengt het ons dichter bij Hem? Waarschijnlijk<br />
niet. Is het daarom niet <strong>zinvol</strong>ler om te kijken <strong>of</strong> Hij<br />
opnieuw in ons geboren kan worden? Daarbij speelt de<br />
exacte datum geen rol. Dat kan altijd en voor altijd.<br />
SK nummer 1-2009 3
SK nummer 1-2009<br />
4<br />
Buitendienstmedewerker Ron Thomlinson over nalatenschappen:<br />
“Bijzondere verhalen”<br />
Na het overlijden geld nalaten aan een goed<br />
doel. Veel mensen doen het en het Leger des<br />
Heils is meer dan eens, een van die goede<br />
doelen. Vier medewerkers van de afdeling<br />
Fondsenwerving & Marketing hebben er zelfs<br />
een dagtaak aan. Een van hen is Ron Thomlinson<br />
(64). Een man met een baan die vaak bijzondere<br />
ontmoetingen oplevert.<br />
Hij heeft nog een jaar te gaan voor zijn pensioen, maar<br />
denkt er niet over om vervroegd de harp aan de wilgen<br />
te hangen. Ron Thomlinson. Een Brit die jaren geleden<br />
het Kanaal overstak om voor het Leger des Heils in<br />
Nederland te gaan werken en besloot te blijven. Hij was<br />
heils<strong>of</strong>ficier, redacteur van Strijdkreet, schreef een biografie<br />
over een generaal van het Leger en is nu al bijna<br />
tien jaar buitendienstmedewerker nalatenschappen. “Ze<br />
zochten iemand die pastoraal werk wilde doen voor de<br />
mensen die hadden aangegeven dat ze hun geld zouden<br />
nalaten aan het Leger. Dat betekende dat ik een keer<br />
per jaar op bezoek ging bij die mensen en beschikbaar<br />
was voor pastorale zorg als er problemen waren.” De<br />
verhalen die hij in die gesprekken hoorde, waren soms<br />
erg extreem. “Ik heb wel eens gedacht dat ik alles al zo’n<br />
beetje gehoord had, maar ik kom er nog bijna dagelijks<br />
achter dat het niet zo is.”<br />
Volgens Thomlinson heeft het Leger des Heils op het<br />
gebied van nalatenschappen bovendien een, wat hij<br />
noemt, Unique Selling Point, het persoonlijke contact.<br />
“Als iemand aangeeft het Leger des Heils iets te willen<br />
nalaten, is het nog steeds zo dat wij, van ons uit, het<br />
contact onderhouden. Mijn collega’s en ik zijn zelden<br />
achter onze bureaus te vinden, we gaan het land in.” <strong>Het</strong><br />
werk dat de vier buitendienstmedewerkers die zich met<br />
nalatenschappen bezighouden (Jan Nieuwland, Fred<br />
van der Woude, Geert Scholten en Ron Thomlinson<br />
zelf), is in de loop van de jaren veranderd, gepr<strong>of</strong>essionaliseerd.<br />
“Als iemand het Leger des Heils iets wil<br />
nalaten, dan zijn wij in staat om, als dat aan de orde is,<br />
alles te regelen. We kunnen dan bijvoorbeeld executeur<br />
zijn, de uitvaart regelen en leiden, het huis uitruimen en<br />
ervoor zorgen dat de inboedel een goede bestemming<br />
krijgt. We kunnen alles veilen wat van waarde is, zoals<br />
antiek <strong>of</strong> sieraden en de woning (als het een huurwoning<br />
is) bezemschoon opleveren. Als het een koophuis<br />
is, kunnen we het verkopen, maar ook de auto, de caravan<br />
en noem maar op. Wij hebben de kennis en vaardigheden<br />
in huis om voor alles, tot op de laatste theelepel,<br />
te zorgen. Als mensen met wie we contact hebben een<br />
gesprek willen <strong>of</strong> in geestelijke nood verkeren, vragen
we een heils<strong>of</strong>ficier (voorganger<br />
van het Kerkgenootschap Leger<br />
des Heils, red.), om contact op te<br />
nemen voor een gesprek. Maar<br />
soms lukt dat niet vanwege bijvoorbeeld<br />
de afstand tot een<br />
korps (kerkelijke gemeente) en<br />
gaan we nog steeds zelf naar de<br />
mensen toe. Ze zijn ons letterlijk<br />
een zorg.”<br />
De redenen waarom mensen<br />
ervoor kiezen om geld na te<br />
laten aan een goed doel als het<br />
Leger des Heils zijn divers, maar<br />
soms van een verbluffende eenvoud.<br />
“Een van mijn laatste contacten<br />
betreft een echtpaar dat<br />
alles nalaat aan het Leger des<br />
Heils. De reden is dat er trouw,<br />
jarenlang, een heilssoldaat met<br />
Strijdkreet bij hen aan de deur<br />
kwam en om wat ze in dat blad lazen.” Onder hen die<br />
het Leger iets willen nalaten, zijn er ook die kinderen<br />
hebben. Waarom laten die hun geld dan toch na aan een<br />
goed doel? Ron Thomlinson: “Veel kinderen hebben het<br />
beter dan hun ouders het ooit gehad hebben en zitten<br />
eigenlijk niet echt te springen om het geld. Bovendien<br />
zeggen de ouders vaak: ‘Ik heb niet zo hard gewerkt en<br />
voorzichtig geleefd om mijn kinderen een vakantie in<br />
Zuid-Afrika <strong>of</strong> een nieuwe keuken te geven. Ik wil er<br />
iets anders mee doen, iets goeds.”<br />
De eerste vraag die Thomlinson en zijn collega’s aan<br />
iemand stellen die contact opneemt met het Leger des<br />
Heils om zijn <strong>of</strong> haar geld na te laten, is “waarom?”<br />
De antwoorden op die vraag leveren soms bijzondere<br />
verhalen op. “<strong>Het</strong> mooiste verhaal voor mij is dat van<br />
een mevrouw, ze is inmiddels overleden, die geboren<br />
werd in de crisisjaren (jaren dertig van de vorige eeuw,<br />
red.) in Rotterdam. Zij had thuis letterlijk niets. Ze was<br />
een prachtige vrouw om te zien en werd mannequin<br />
bij De Bijenkorf in Amsterdam. Een van de handelaren<br />
van de naastgelegen beurs vroeg haar ten huwelijk en<br />
daarna hoefde ze zich de rest van haar <strong>leven</strong> nooit meer<br />
zorgen te maken over geld.<br />
Daarom vroeg ik haar waarom ze haar geld naliet aan<br />
het Leger des Heils. Ze antwoordde me dat toen ze kind<br />
was, in Rotterdam-Noord en straatarm was, ze met<br />
Kerst altijd naar de zaal van het Leger des Heils ging.<br />
Daar kreeg ze een sinaasappel en een beker warme chocolademelk.<br />
Dat was haar, haar hele <strong>leven</strong> bijgeb<strong>leven</strong>,<br />
die zorg en daarom werd het Leger enig erfgenaam.”<br />
Er zijn volgens Thomlinson ook andere verhalen te<br />
vertellen, zoals dat van een man die zijn geld wel wilde<br />
nalaten aan een goed doel, maar geen vertrouwen had<br />
in de organisaties. “Hij zei tegen mij: ‘Jullie zijn de beste<br />
van de slechtste’, dat maken we ook mee.”<br />
Omdat de subsidie die het Leger des Heils voor zijn<br />
werk krijgt niet al het werk dekt, zijn nalatenschappen<br />
een belangrijke bron van inkomsten. “Wat veel<br />
mensen niet weten”, zegt Ron<br />
Thomlinson, “is dat het mogelijk<br />
is om het geld dat je nalaat, te<br />
oormerken, te labelen. Zo was<br />
er een mevrouw die met haar<br />
man, hij werkte voor Shell, in<br />
Brazilië had gewoond en wist dat<br />
er een kinderhuis van het Leger<br />
des Heils was. Ze wilde het geld<br />
specifiek daarvoor bestemmen<br />
en dat kon. ”<br />
<strong>Het</strong> werk van het Leger des Heils,<br />
dichtbij <strong>of</strong> veraf, brengt mensen<br />
ertoe om hun geld <strong>of</strong> bezit<br />
na hun overlijden te bestemmen<br />
voor dat werk. Volgens Ron<br />
Thomlinson omdat het werk<br />
van het Leger ertoe doet. “Iets<br />
heel kleins kan veel teweeg brengen<br />
in een mensen<strong>leven</strong>.” Wat<br />
Thomlinson zelf, ook na zijn<br />
pensioen, nooit zal vergeten, zijn de talloze ontmoetingen<br />
en de verhalen.<br />
“Als mensen eenmaal in hun <strong>leven</strong> in contact zijn<br />
geweest met werk dat vanuit Gods liefde voor mensen<br />
wordt gedaan, vergeten ze dat niet. Hoe klein het is <strong>of</strong><br />
was. <strong>Het</strong> verandert mensen.”<br />
Jurjen Sietsema<br />
Advertentie<br />
SK nummer 1-2009 5
SK nummer 1-2009<br />
6<br />
Leger Leger des des Heils Heils Journaal<br />
Mooi! Weer het Leger<br />
De kerstuitzending van Mooi! Weer de Leeuw<br />
stond ook dit jaar weer in het teken van Majoor<br />
Bosshardt die in 2007 overleed en het Leger<br />
des Heils. Samen met de Amsterdam Staff Band<br />
en de Amsterdam Staff Songsters zong Paul de<br />
Leeuw een aantal liederen van zijn nieuwe CD.<br />
Ook vervulde hij weer een aantal wensen.<br />
Kerstdiner voor daklozen<br />
In de Koepelkerk van het<br />
Amsterdamse Renaissance Hotel<br />
bood de Goodwillcentra Leger des<br />
Heils meer dan vierhonderd minder<br />
bedeelden een kerstdiner aan.<br />
Medewerkers en directie van het<br />
hotel en leden van de Rotary Club<br />
Amsterdam gaven hieraan belangeloos<br />
hun medewerking door het<br />
bereiden en opdienen van de maaltijd.<br />
Burgemeester Job Cohen mengde<br />
zich onder de gasten en maak-<br />
te met hen een praatje. Dominee<br />
Nico ter Linden las het kerstverhaal<br />
voor en lt.-kolonel mevrouw<br />
dr. Ine Voorham, directeur van de<br />
Stichting Leger des Heils Welzijns-<br />
en Gezondheidszorg verzorgde de<br />
bijbeloverdenking. De totale leiding<br />
was in handen van de directeur<br />
Goodwillcentra Amsterdam, envoy<br />
Henk Dijkstra. <strong>Het</strong> applaus gaf aan<br />
dat de vrijwilligers en gasten van een<br />
bijzondere avond hebben genoten.<br />
Zo willen Vianey en Annie graag<br />
een ‘moeder en dochter’ reportage<br />
over hun relatie in een blad zien.<br />
Vianey is afkomstig uit Colombia<br />
en geadopteerd. Aan verschillende<br />
ho<strong>of</strong>dredacteuren werd gevraagd <strong>of</strong><br />
zij een dergelijke reportage konden<br />
toezeggen. Een kerstkonijn koos uiteindelijk<br />
(met de hulp van Paul de<br />
Leeuw) voor Strijdkreet, het magazine<br />
van het Leger des Heils. Ook<br />
in een ander blad zal een reportage<br />
over de beide dames verschijnen.<br />
Leny wil graag weten wat er in<br />
de kledingzakken zit die de afdeling<br />
ReShare van het Leger ophaalt.<br />
Kapitein Robert Paul Fennema, ope-<br />
rationeel directeur, nodigde haar uit<br />
om een keer met een vrachtwagen<br />
mee te rijden als de kleding wordt<br />
ingezameld. Ook mag zij helpen<br />
sorteren in het centrale magazijn<br />
in Oosterhout. Na het overlijden<br />
van majoor Bosshardt zegde Paul<br />
de Leeuw toe elk jaar met Kerst iets<br />
te doen om de herinnering aan deze<br />
unieke heils<strong>of</strong>ficier <strong>leven</strong>d te houden.<br />
Met het uitbrengen van de cd<br />
<strong>Het</strong> wordt winter en deze uitzending<br />
komt hij zijn bel<strong>of</strong>te na.<br />
Opening beursdag Amsterdam<br />
Op 23 december opende envoy Harm Slomp RA, financieel<br />
secretaris van het Leger des Heils in Nederland<br />
en Tsjechië, de Amsterdamse beurs. Gadegeslagen<br />
door mevrouw Alice Jentink, head <strong>of</strong> communications<br />
en de heer Hendrik Koppe, director market services<br />
van Euronext Amsterdam en de ho<strong>of</strong>dredacteur van<br />
Strijdkreet, de heer Ruud Tinga, luidde de gongslag om<br />
precies negen uur het begin in van een nieuwe dag van<br />
Beursplein 5. Na het tekenen van het gastenboek vertelden<br />
de Leger des Heils-medewerkers uitgebreid over<br />
het werk van de organisatie die in 120 landen actief is.
Om een voorbeeld te<br />
noemen: een chirurg<br />
heeft een gecompliceerde<br />
operatie verricht. Als<br />
de patiënt uit de narcose<br />
is bijgekomen, zegt de arts<br />
tegen de geopereerde: “Wij<br />
hebben alles gedaan wat we<br />
konden. Voor de rest moeten<br />
wij maar hopen.” <strong>Het</strong> is<br />
eigenlijk een uitdrukking van<br />
menselijke machteloosheid<br />
en afhankelijkheid. We proberen<br />
er onszelf moed mee<br />
in te spreken. Wij doen als<strong>of</strong><br />
wij denken dat het goed zal<br />
gaan, maar weten ondertussen<br />
heel goed dat precies<br />
het tegenovergestelde kan<br />
gebeuren. Onze hoop blijkt<br />
soms dode hoop te zijn.<br />
Ook de discipel Petrus is aanvankelijk<br />
een mens met dode<br />
hoop. Eerst had hij zich voorgehouden:<br />
we zullen er maar<br />
het beste van hopen. Hij had<br />
verwacht dat Jezus de gehate<br />
Gelo<strong>of</strong> t <strong>of</strong> niet<br />
Levende hoop<br />
Wij gebruiken nog wel eens de uitdrukking:<br />
“We zullen er maar het beste van hopen.”<br />
'<br />
Romeinse bezetter zou verdrijven<br />
en het koningschap<br />
over Israël zou herstellen en<br />
dat zijn leerlingen belangrijke<br />
posten binnen het bestuur<br />
zouden krijgen. Met de feestelijke<br />
intocht van Jezus in<br />
Jeruzalem had het er even<br />
op geleken. Maar dan moet<br />
Petrus de ene na de andere<br />
teleurstelling incasseren.<br />
Jezus wordt gevangen genomen<br />
en tot de kruisdood veroordeeld<br />
onder stadhouder<br />
Pilatus. Petrus moet toezien<br />
hoe Jezus lijdt en sterft en<br />
tenslotte uitroept: “<strong>Het</strong> is<br />
volbracht”. Petrus’ hoop is<br />
op wrede wijze de bodem<br />
ingeslagen.<br />
Als Petrus zijn brief schrijft<br />
is hij het station van de wanhoop<br />
gepasseerd. Hij is een<br />
mens geworden met nieuwe<br />
visie, vol kracht en energie<br />
om de boodschap van Gods<br />
liefde in Jezus Christus te<br />
verkondigen. Wat is er toch<br />
met Petrus gebeurd?<br />
Hij zegt ‘wedergeboren te<br />
zijn tot een <strong>leven</strong>de hoop.’<br />
Zoals een natuurlijke<br />
geboorte nieuw <strong>leven</strong> betekent,<br />
zo betekent wedergeboorte<br />
een vernieuwing van<br />
het geestelijk <strong>leven</strong>. Petrus’<br />
wanhoop had plaats gemaakt<br />
voor hoop.<br />
Hoop die gebaseerd is op<br />
de opstanding van Jezus<br />
Christus uit de dood. Petrus<br />
mocht de opgestane Heiland<br />
persoonlijk ontmoeten. Hij<br />
heeft ervaren: Jezus' dood is<br />
niet het einde. De Heiland<br />
is nog steeds de liefdevolle<br />
en trouwe die Hij altijd is<br />
geweest; Hij zal zijn werk op<br />
een andere wijze voortzetten.<br />
Petrus mocht delen in<br />
de kracht van de opstanding<br />
van Christus uit de dood, in<br />
de zekerheid dat zijn hoop<br />
geen ijdele hoop is, maar dat<br />
het Koninkrijk van vrede en<br />
gerechtigheid eens ten volle<br />
zichtbaar zal worden.<br />
Simon van der Vlugt<br />
‘Gelo<strong>of</strong>d zij de God en<br />
Vader van onze Here Jezus<br />
Christus, die ons naar zijn<br />
grote barmhartigheid door<br />
de opstanding van Christus<br />
uit de doden heeft doen<br />
wedergeboren worden tot<br />
een <strong>leven</strong>de hoop.'<br />
(1 Petrus 1:3 -<br />
NBG-vertaling 1951)<br />
De Bijbel is niet zomaar een<br />
boek uit het verleden. <strong>Het</strong><br />
vertelt ons van Gods zorg<br />
en liefde, maar ook hoe we<br />
als mensen met elkaar om<br />
kunnen gaan.<br />
SK nummer 1-2009 7
SK nummer 1-2009<br />
8<br />
Twee jaar lang heeft het Leger de<br />
Harbourlight gebruikt als opvangplaats<br />
voor dak- en thuislozen. In<br />
die periode is er gebouwd aan de<br />
'Nieuwbouw', die volgens majoor<br />
drs. Germen St<strong>of</strong>fers, directeur<br />
Fondsenwerving genereert<br />
geld voor extra zorg<br />
Hospice Rozenheuvel in Rozendaal bij Arnhem is een van de<br />
instellingen van het Leger des Heils waarvoor de afdeling<br />
Fondsenwerving & Marketing actief is. In deze oude villa geeft<br />
het Leger palliatieve zorg. De medische zorg, <strong>of</strong>wel de handen<br />
aan het bed, wordt betaald door de AWBZ, maar het gebouw had<br />
een opknapbeurt nodig. Met geld uit een vermogensfonds is een<br />
vleugel aangebouwd en zijn de kamers en sanitaire voorzieningen<br />
gemoderniseerd.<br />
Dukdalf: Nieuw Woonzorgcentrum in Rotterdam<br />
Een plek om aan te meren<br />
<strong>Het</strong> voormalige Zonnebloemschip<br />
Harbourlight heeft zijn ligplaats in de<br />
Coolhaven in Rotterdam inmiddels<br />
verlaten. Op 18 november werd de<br />
nieuwbouw van het woonzorgcentrum<br />
in Rotterdam geopend. De naam kan<br />
haast niet toepasselijker, Dukdalf.<br />
Zorgmanager Joke Wisseborn legt uit dat de medewerkers en vrijwilligers<br />
niet alleen goede medische zorg willen geven. “We willen de bewoners en<br />
hun familie de mogelijkheid geven om op een waardige manier afscheid te<br />
nemen.” Ze is ook erg blij met de mogelijkheid die er door giften is om extra<br />
aanpassingen te maken. “Na de verbouwing hebben we zeven eenpersoonskamers.<br />
Nu kan iedereen een eigen kamer krijgen en dat is in de laatste<br />
fase van het <strong>leven</strong> erg belangrijk. Doordat het een oud gebouw is, vraagt<br />
het veel onderhoud en een deel van de villa wil ze graag in de oude staat<br />
houden. “<strong>Het</strong> is zo’n verademing voor de mensen als ze hier komen uit het<br />
steriele ziekenhuis. De houten lambrisering, de statige trap en kroonluchter<br />
in de hal geven een heel andere sfeer. Na het overlijden, krijgen we van de<br />
nabestaanden regelmatig complimenten over de wijze en de liefde waarmee<br />
we met de zieke en zijn/haar familie zijn omgegaan.” Volgens haar kan deze<br />
zorg gegeven worden omdat er naast het vaste personeel een grote groep<br />
vrijwilligers is die tijd geeft aan de patiënten van het hospice.<br />
van het Maatschappelijk Centrum<br />
Rotterdam (MCR), met recht bijzonder<br />
mag worden genoemd.<br />
Aan de opening gaat een <strong>of</strong>ficiële<br />
dienst vooraf waarin majoor St<strong>of</strong>fers<br />
uitlegt dat Dukdalf geen internaat<br />
<strong>of</strong> maatschappelijk centrum is. <strong>Het</strong><br />
is meer dan dat. Een woonzorgcentrum.<br />
“Naast de opvang en observatie<br />
voor dak- en thuislozen, hebben<br />
we een afdeling Meerzorg, een<br />
Short Stay afdeling voor zieken uit<br />
de laagdrempelige opvang en een<br />
verpleeghuisvoorziening voor dak-<br />
en thuislozen.”<br />
<strong>Het</strong> laatste is ontstaan in samenwerking<br />
met Laurens Wonen Diensten<br />
en Zorg.” St<strong>of</strong>fers vertelt dat de<br />
ervaring heeft geleerd dat oudere<br />
(voormalig) dak- en thuislozen die<br />
verpleeghuiszorg nodig hebben,<br />
vaak niet kunnen wennen in de<br />
reguliere verpleeghuizen. “Als Leger<br />
des Heils kennen we deze mensen<br />
en Laurens Antonius Binnenweg<br />
is verantwoordelijk voor de medische<br />
zorg.” De ‘Nieuwbouw’ zoals<br />
het project de hele bouwperiode is<br />
genoemd, heeft alle noodzakelijke<br />
opvangmogelijkheden in zich. “Ik<br />
ben een blij mens, met een heleboel<br />
blije mensen om me heen. Ik<br />
hoop en wens dat we in dit nieuwe<br />
gebouw de doelstelling van het Leger<br />
des Heils gestalte kunnen geven. <strong>Het</strong><br />
gaat erom dat we ‘mensen helpen<br />
om volledig mens te zijn’, zoals de<br />
Bijbel ons leert. ‘Mens te zijn zoals<br />
God heeft bedoelt’”, zo besluit de<br />
directeur.<br />
Tijdens de bijeenkomst spreken ook<br />
diverse anderen de aanwezigen toe.<br />
Joop van Leeuwen, voorzitter van de<br />
cliëntenraad spreekt de hoop uit dat<br />
de nieuwbouw een plek zal zijn waar<br />
mensen even kunnen ‘aanmeren’ om<br />
tot rust te komen. Directeur van de<br />
Stichting Leger des Heils Welzijns-<br />
en Gezondheidszorg, mevrouw<br />
lt.-kolonel dr. Ine Voorham staat in<br />
haar toespraak nog even stil bij de<br />
sloop van het oude gebouw (“dat<br />
lijkt gisteren”) en voorzitter van<br />
Laurens Wonen, Diensten en Zorg,<br />
de heer Marcel van Woensel en de
Speeltoestellen<br />
In Hotel en Congrescentrum<br />
Belmont van het Leger des Heils<br />
worden regelmatig zogenaamde<br />
sociale vakanties gehouden.<br />
Gezinnen met kinderen kunnen dan<br />
een week vakantie vieren, waar ze<br />
door hun lage inkomen anders niet<br />
aan toekomen. Voor kinderen is veilig<br />
en onbezorgd kunnen spelen een<br />
belangrijk onderdeel van de vakantie.<br />
Hiervoor zijn speeltoestellen een<br />
leuke hulp, maar niet direct onderdeel<br />
van de zorg, dus worden die<br />
niet gesubsidieerd. Voor Belmont,<br />
maar ook voor de Rosaburgh, een<br />
opvanghuis voor vrouwen met kinderen<br />
in Amsterdam, zijn met geld<br />
van giften verschillende speeltoestellen<br />
aangeschaft.<br />
directeur Eric Strating zijn blij met<br />
de samenwerking en de mogelijkheden<br />
die deze oplevert. Strating<br />
refereert daarbij aan een tekst uit<br />
de Bijbel, waarin Jezus tegen zijn<br />
toehoorders zegt: “Wanneer u een<br />
maaltijd aanbiedt <strong>of</strong> een feestmaal<br />
geeft, vraag dan niet uw vrienden,<br />
uw broers, uw verwanten <strong>of</strong> uw rijke<br />
buren, in de verwachting dat zij u op<br />
hun beurt zullen uitnodigen om iets<br />
terug te doen. Wanneer u mensen<br />
ontvangt, nodig dan armen, kreupelen,<br />
verlamden en blinden uit.“<br />
Laurens-directeur Marcel van<br />
Woensel en majoor Germen St<strong>of</strong>fers<br />
trekken samen een gordijn open van<br />
waarachter de naam Dukdalf tevoorschijn<br />
komt, waarna lt.-kolonel Ine<br />
Voorham en wethouder Jantine<br />
Kriens (volksgezondheid, welzijn en<br />
maatschappelijk opvang) het kunstwerk<br />
onthullen dat gemaakt is door<br />
kunstenares Inez Smit. Een werk dat<br />
ze samen met vrouwen en kinderen<br />
uit een van de opvangvoorzieningen<br />
van het MCR maakte. Aan commandant<br />
Roy Frans was het daarna<br />
de taak een heuse dukdalf te onthullen<br />
en het centrum definitief voor<br />
geopend te verklaren.<br />
Binnen vertellen medewerkers en<br />
Angola<br />
Ook voor projecten in het buitenland moeten fondsen worden geworven. In Angola worden<br />
latrines, putten en bronnen gebouwd en wordt gezorgd dat de bevolking zelf deze voorzieningen<br />
kan onderhouden. Met het waterproject van het Leger des Heils worden vierduizend<br />
vluchtelingen geholpen die zich in een onherbergzaam deel van Angola mogen vestigen. Er<br />
wordt voorlichting gegeven over hoe water gerelateerde ziektes kunnen worden voorkomen.<br />
Hiervoor zijn geen overheidssubsidies beschikbaar.<br />
Sponsoring<br />
De afdeling Fondsenwerving &<br />
Marketing houdt zich niet alleen<br />
bezig met het inzamelen van financiële<br />
giften <strong>of</strong> vermogensfondsen.<br />
Ook op andere manieren probeert<br />
het Leger des Heils iets extra te doen<br />
voor de cliënten die de zorg van het<br />
Leger nodig hebben. Zo heeft het<br />
Leger des Heils 5700 Nijntjes ontvangen,<br />
die aan kinderen van cliënten<br />
van de Stichting Leger des Heils<br />
Welzijns- en Gezondheidszorg en<br />
via de korpsen (kerkelijke gemeenten)<br />
zijn uitgedeeld. Een andere<br />
vorm van sponsoring is de financiering<br />
van verschillende festiviteiten,<br />
met name in december. Via de afdeling<br />
Fondsenwerving & Marketing<br />
cliënten graag het een en ander over<br />
het nieuwe centrum. Zo komen de<br />
genodigden te weten dat op de eerste<br />
twee etages de afdelingen Opvang en<br />
Observatie en Voortraject te vinden<br />
zijn. Hier woont Rob van der Vlies.<br />
Dat hij Feyenoordsupporter is, is niet<br />
alleen te zien aan het shirt voor zijn<br />
raam, maar ook aan de grote vlag<br />
boven zijn bed. Hij toont vol trots<br />
zijn kamer en vertelt hoe goed hij het<br />
heeft. Rob heeft twintig jaar geleden<br />
ook al eens gebruikgemaakt van de<br />
opvang van het Leger des Heils. “Dat<br />
heeft toen wel lang geduurd, maar<br />
toen ik alles weer voor mekaar had,<br />
is het wel twaalf jaar goed gegaan.”<br />
Hij is ervan overtuigd dat hij het<br />
uiteindelijk gaat redden. “Dat komt<br />
ook door de goede begeleiding die<br />
ik hier krijg.” Op de derde etage<br />
bevinden zich de spreekkamers van<br />
verpleegkundigen, fysiotherapie en<br />
andere hulpverleners en de afdeling<br />
Meerzorg en tot slot op vier<br />
en vijf de verpleeghuisvoorziening.<br />
Elke etage heeft zijn eigen woonkamer<br />
met keukenvoorziening, met<br />
uitzicht op de haven. Op de begane<br />
grond laat de pastoraal werker<br />
majoor Truida Peereboom de stilteruimte<br />
zien. “Dit is een lang gekoes-<br />
is onder andere een Sinterklaasfeest<br />
voor zeventig kinderen betaald. Start<br />
People heeft hiervoor alle cadeaus<br />
gekocht en gezorgd voor Zwarte<br />
Pieten. Een kerstdiner voor tweehonderd<br />
cliënten is bijvoorbeeld<br />
gesponsord door PDX Catering.<br />
Attie van Wagtendonk<br />
terde wens”, vertelt ze. “Hier kunnen<br />
de bewoners zich terugtrekken voor<br />
gebed, meditatie en eventueel kan<br />
ik hier ook gesprekken met hen<br />
voeren.” Voor zover ze weet, is dit<br />
het eerste centrum binnen de maatschappelijke<br />
opvang van het Leger<br />
des Heils dat zo’n ruimte heeft. In<br />
de komende tijd gaat de majoor<br />
door middel van zogenoemde ‘openhuis’-momenten<br />
deze ruimte onder<br />
de aandacht van de bewoners brengen.<br />
“<strong>Het</strong> is niet alleen een plek<br />
voor hen die het christelijk gelo<strong>of</strong><br />
aanhangen. Natuurlijk is mijn basis<br />
wel mijn gelo<strong>of</strong> in Christus, maar<br />
de mensen moeten hun eigen keuze<br />
kunnen maken.”<br />
Attie van Wagtendonk<br />
SK nummer 1-2009 9
SK nummer 1-2009<br />
10<br />
Allerlei<br />
Tentoonstelling<br />
Moeders Mooiste<br />
<strong>Het</strong> natuurmuseum Nijmegen organiseert<br />
vanaf 18 januari de tentoonstelling<br />
Moeders Mooiste. <strong>Het</strong><br />
is een expositie over de variatie in<br />
uiterlijk bij mens en dier. De vormenrijkdom<br />
die dit oplevert, wordt<br />
op speelse wijze in beeld gebracht<br />
en dan vooral die bij dieren. Aan<br />
de hand van sprookjes worden wel<br />
zeventig dieren met een vreemd<br />
uiterlijk getoond. Voor jong en oud<br />
zijn er spelletjes die vorm en functie<br />
van dieren toelichten. Zo krijgen<br />
bezoekers de kans diverse staarten<br />
op de juiste manier te monteren.<br />
Moeders Mooiste duurt tot en met<br />
30 augustus.<br />
Openingstijden:<br />
ma t/m vrij van 10.00 tot 17.00 uur.<br />
Zon- en feestdagen van 13.00 tot<br />
17.00 uur.<br />
Entree:<br />
volwassenen €3,-, kinderen en<br />
vijfenzestigplussers €1,50.<br />
Voor meer informatie:<br />
www.natuurmuseum.nl<br />
Telefoonnummer: 024 - 329 70 70<br />
Klassieke muziek<br />
Midzomernachtsdroom<br />
<strong>Het</strong> Noord Nederlands Orkest<br />
voert binnenkort de complete<br />
Midzomernachtsdroom van Felix<br />
Mendelssohn-Bartoldy uit. De<br />
muziek die hij bij het stuk van<br />
William Shakespeare schreef, wordt<br />
tegenwoordig wel als filmmuziek<br />
‘avant la lettre’ betiteld. Mendelssohn<br />
schildert in de muziek op kleurrijke<br />
Elke verrassing is een begin. Elk begin is een verrassing.<br />
wijze de intriges<br />
en misverstanden<br />
tussen de<br />
vier geliefden,<br />
de magische<br />
elfenwereld en<br />
de potsierlijke<br />
handwerkslieden. <strong>Het</strong> verhaal wordt<br />
verteld door de Vlaamse acteur en<br />
regisseur Charles Cornette en Hilde<br />
Uitterlinden. Naast deze muziek<br />
speelt het orkest nog de opgewekte<br />
vijfde symfonie van Franz<br />
Schubert die sterk geïnspireerd is<br />
door Mozart.<br />
Noord Nederlands Orkest<br />
Dirigent: Jan Willem de Vriend<br />
Sopraan: Marije van Stralen<br />
Mezzosopraan: Xenia Meijer<br />
Vertellers: Charles Cornette en<br />
Hilde Uitterlinden<br />
Koor: Vrouwenkoor van het Noord<br />
Nederlands Concertkoor<br />
Speellijst januari 2009<br />
22 Groningen - De Oosterpoort<br />
23 Sneek - Martinikerk<br />
24 Leeuwarden - De Harmonie<br />
Voor meer informatie: www.nno.nu<br />
Danstheater<br />
Nesjomme<br />
<strong>Het</strong> Internationaal Danstheater is<br />
nog tot en met 26 mei op tournee<br />
met de voorstelling Nesjomme, dans<br />
rond klezmer en kippensoep. Een<br />
reis die u meevoert via show- en<br />
tapdans van Broadway naar ingetogen<br />
dansen uit Odessa en van lyrische<br />
muziek uit Jemen naar moderne<br />
dansvormen uit Jeruzalem.<br />
Zangeres en actrice Heddy Lester<br />
speelt in de voorstelling een cen-<br />
trale rol. Zij is de Jiddische memme<br />
die het publiek met zang, dans en<br />
humor meeneemt door haar herinneringen.<br />
Speellijst<br />
De voorstelling is van 15 tot en met<br />
31 januari te zien in:<br />
Amersfoort, Baarn, Hoorn, Den<br />
Haag, Eindhoven, Amstelveen,<br />
Kerkrade en Sittard. Kijk voor de<br />
complete speellijst en voor meer<br />
informatie op www.intdanstheater.nl<br />
<strong>of</strong> bel met 020 - 623 91 12.<br />
Vakantiebeurs<br />
Met de donkere koude dagen nog<br />
niet helemaal achter ons verlangen<br />
we al vroeg in het jaar naar de<br />
zomervakantie. Daarom bezoeken<br />
veel Nederlanders in januari graag<br />
de jaarlijkse Vakantiebeurs om inspiratie<br />
op te doen voor de zomer. Dit<br />
jaar wordt de beurs gehouden van<br />
14 t/m 18 januari in de Jaarbeurs<br />
in Utrecht en is Cuba het gastland<br />
op de beurs. Op de Vakantiebeurs<br />
hoort, ruikt, ziet en ervaart u het<br />
complete reisaanbod van meer dan<br />
150 landen.<br />
Jaarbeurs Utrecht<br />
Openingstijden:<br />
van 10.00 tot 18.00 uur. Vrijdag 18<br />
januari van 10.00 tot 21.00 uur.<br />
Informatie: www.vakantiebeurs.nl
Oplossing puzzel SK 23:<br />
Patroklus<br />
Oplossing puzzel SK 24:<br />
Hoeveel te meer zal jullie vader in<br />
de hemel dan het goede geven aan<br />
wie Hem daarom vragen.<br />
Boekbespreking<br />
Gids voor zielenrust<br />
Er was eens een wijze monnik die<br />
in een klooster op de Agnietenberg<br />
in Zwolle woonde en die zijn novicen<br />
(jonge mannen die toe wilden<br />
treden tot het klooster) lessen gaf<br />
over hoe te <strong>leven</strong>. Zijn naam was<br />
Thomas van Kempen <strong>of</strong> Thomas<br />
á Kempis (ca. 1380-1472). Zijn De<br />
navolging van Christus is door de<br />
eeuwen heen een klassieker geworden<br />
waar velen hun <strong>leven</strong>slessen uit<br />
hebben gehaald. De oorspronkelijke<br />
tekst is niet altijd even gemakkelijk<br />
om te doorgronden.<br />
Docent Mink<br />
de Vries ‘hertaalde’<br />
de Navolging daarom<br />
voor jongeren<br />
in wat hij noemt<br />
‘jonge taal’. <strong>Het</strong><br />
resultaat is een<br />
boek waarin de<br />
lezer een karakterschetsvoorgehouden<br />
krijgt<br />
over hoe te <strong>leven</strong> met een zekere<br />
zielenrust. Voor wie door het vele<br />
‘moeten’ heen durft te kijken, gaat<br />
er een wereld open waarin rust,<br />
wijsheid en een zorgvuldige omgang<br />
met de ander centraal staan. Kortom<br />
een gids die vertelt hoe een beter<br />
mens te worden.<br />
Reinard van der Aa<br />
In het Blikmuseum<br />
Paastentoonstelling<br />
Vierduizend blikken zijn er te<br />
bezichtigen in het Zeeuwse<br />
Renesse. Bij voorbeeld blikken die<br />
uitgegeven zijn naar aanleiding van<br />
een belangrijke gebeurtenis zoals de<br />
eerste vlucht van de Uiver in 1934<br />
<strong>of</strong> de eerste maanlanding in 1969.<br />
<strong>Het</strong> oudste blik in het museum dat<br />
de naam De Blikvanger<br />
draagt, stamt uit 1840.<br />
Van 18 januari t/m 13<br />
april organiseert het<br />
museum een paastentoonstelling<br />
waarin o.a.<br />
versierde eieren, een<br />
Actief<br />
FlevoOnice<br />
In Flevoland is ruim vijftig hectare<br />
klei omgeploegd en heringericht<br />
tot een multifunctioneel vrijetijdscomplex<br />
van wereldformaat. In de<br />
zomer geschikt voor allerlei lange<br />
afstandssporten en in de winter een<br />
vijf kilometer lange ijsbaan met de<br />
toepasselijke naam FlevOnice.<br />
Ook in de lente, zomer en herfst is<br />
FlevOnice open voor sport en ontspanning.<br />
Op de vijf kilometer lange<br />
asfaltbaan, die dwars door het landschap<br />
gaat, kunnen allerlei bekende<br />
en onbekende lange afstandssporten<br />
worden beoefend. Ongehinderd<br />
door verkeer, kruispunten en drempels.<br />
En greep uit de mogelijkheden:<br />
skeeleren; steppen; skiken, trikken;<br />
radiozeilen; blokarten en nog veel<br />
meer.<br />
FlevOnice is als lokatie uitstekend<br />
geschikt voor het verrijden van<br />
De navolging van Christus<br />
in jonge taal<br />
Auteur: Thomas á Kempis<br />
Hertaling: Mink de Vries<br />
Uitgeverij: Katholieke Bijbelstichting<br />
Paperback, 400 bladzijden<br />
Prijs: € 15,50<br />
ISBN 978 906173 1306<br />
boom met Jip en Janneke - eieren en<br />
een mooie versierde Paastafel met<br />
een blikken servies te zien zijn.<br />
Blikmuseum De Blikvanger<br />
Capelweg 18<br />
4325BT Renesse<br />
Telefoon: 0111 - 46 17 94<br />
Openingstijden:<br />
dinsdag van 10.00 tot<br />
12.00 uur en op woensdag<br />
van 14.00 uur<br />
tot 17.00 uur. Andere<br />
dagen zijn op afspraak<br />
mogelijk.<br />
www.blikmuseum.nl<br />
wedstrijden, toerritten, rally’s en<br />
vele andere doeleinden.<br />
Ook kunnen er van allerlei leuke<br />
arrangementen worden geboekt.<br />
FlevOnice<br />
Strandgaperweg 20<br />
8256 PZ Biddinghuizen<br />
telefoon: 0321 - 32 84 80<br />
Voor meer informatie:<br />
www.flevonice.nl<br />
De winnaars van de puzzels uit SK 22 en 23 zijn:<br />
S.A.M. van Swinderen, Zwanenburg, W.J. van Stempvoort, Doorn<br />
Als je spreekt,<br />
moeten je woorden beter<br />
zijn dan je zwijgen.<br />
Rijstvermicelli<br />
met rundvlees en kousenband<br />
Nodig:<br />
175 gram biefstuk, 125 gram rijstvermicelli,<br />
175 gram kousenband, 1 eetlepel arachide-olie,<br />
1 teentje kn<strong>of</strong>look uitgeperst, 1/ 2 theelepel fijngeraspte<br />
verse gember, 50 milliliter runderbouillon<br />
zout naar smaak, 1 eetlepel lichte sojasaus<br />
chili-olie, naar keuze<br />
Bereiding:<br />
Week de rijstvermicelli tien minuten in een grote<br />
kom koud water en giet hem af. Snijd het vlees in<br />
dunne reepjes. Haal de bonen af en snijd ze in stukken<br />
van vijf centimeter. Verhit de olie in een wok en<br />
roerbak de bonen (kousenband). Haal ze uit de pan.<br />
Doe het kn<strong>of</strong>look, de gember en het rundvlees in<br />
de wok en roerbak ze tot het vlees van kleur verandert;<br />
voeg dan bouillon, zout en sojasaus toe.<br />
Doe de rijstvermicelli erbij en schep hem om tot hij<br />
goed is doorgewarmd. Dek hem af en kook hem<br />
drie minuten op laag vuur. Voeg de bonen weer toe<br />
en schep een minuut door de andere ingrediënten.<br />
Serveer het gerecht direct en geef de chili-olie er<br />
apart bij zodat iedereen deze er naar smaak over<br />
kan sprenkelen.<br />
Allerlei<br />
SK nummer 1-2008 11<br />
✁Recept
SK nummer 1-2009<br />
12<br />
De mensen van de Reeperbahn Bruno's bedankje<br />
Uwe Heimowski is pastor, docent en schrijver. In de jaren tachtig<br />
van de vorige eeuw werkte hij als heilssoldaat op de ‘wallen’ van<br />
Hamburg, de Reeperbahn en omgeving. Enkele van de meest<br />
markante verhalen uit die tijd staan in het in 2005 verschenen boek<br />
‘Bruno’s Dankeschön’, waarvan wij een aantal publiceren.<br />
<strong>Het</strong> liep tegen tien uur ’s<br />
avonds. Ik had dienst in De<br />
Adempauze, een alcohol-<br />
en rookvrij k<strong>of</strong>fiehuis dat het Leger<br />
des Heils in St. Pauli als een soort<br />
alternatieve kroeg had opgezet. <strong>Het</strong><br />
was er rustig die avond.<br />
“Uwe, kom even met me mee naar<br />
buiten.” Bruno, de man die me riep,<br />
zocht mijn blik. Met zijn kleine,<br />
loensende ogen die zijn gezicht een<br />
wat listige uitstraling gaven, keek<br />
hij me vol verwachting aan. Kleine<br />
sterretjes lichtten op in de blauwgrijze<br />
pupillen. Een helder en vrolijk<br />
vuurwerk dat meestal betekende<br />
dat hij weer iets in de zin had.<br />
Waren er alleen maar die ogen<br />
geweest en niet dat bleke gezicht<br />
waarin ze boven de zware wallen<br />
stonden. Een van de sporen die de<br />
tijd in zijn gezicht had achtergelaten.<br />
Niet de dunne, zorgvuldig<br />
achterovergekamde witte haren die<br />
tot aan zijn nek reikten en die netjes<br />
achter de iets afstaande oren waren<br />
gelegd. Niet de sterke muskusgeur<br />
van de merkloze aftershave die je<br />
zo vaak bij oudere mannen ruikt<br />
en die me, telkens als ik het ruik,<br />
aan iemand uit mijn verleden doet<br />
denken, alleen weet ik niet aan<br />
wie. Mijn opa, een oom, mijn oude<br />
buurman misschien? Als het alleen<br />
die lachende ogen waren geweest<br />
die mij met hun blik vasthielden,<br />
dan had ik vast gelo<strong>of</strong>d dat ik met<br />
een jonge knaap te maken had<br />
en niet met een man van over de<br />
zestig.<br />
Een beetje verlegen trok Bruno zijn<br />
uit gr<strong>of</strong> gewoven wollen colbertjasje<br />
recht. Met zijn beide handen pakte<br />
hij het revers en met één, twee,<br />
drie korte rukken zat het goed. Hij<br />
controleerde broek en schoenen en<br />
zag dat het goed was. Licht gebukt<br />
en met een wat trekkend been, liep<br />
hij door de lange pijpenla die De<br />
Adempauze is, naar buiten en liep<br />
zonder om te kijken de Talstrasse<br />
(een zijstraat van de Reeperbahn)<br />
op en ik volgde hem aarzelend.<br />
Bruno stond voor het pand naast<br />
het Leger des Heils-k<strong>of</strong>fiehuis dicht<br />
met zijn neus op de spaarzaam<br />
verlichte etalage gedrukt. Hij ging<br />
met zijn vinger langzaam over de<br />
etalageruit en probeerde stokkend<br />
en op zachte toon te lezen wat er<br />
stond. <strong>Het</strong> was de Sun Bar, een<br />
nachtclub. Ik bleef in de deur van<br />
De Adempauze staan, een schaduwlengte<br />
van hem vandaan. Hij<br />
wenkte me. “Weet je, ik zie toch zo<br />
slecht.” Bruno loenste vanuit zijn<br />
ooghoeken naar me, wreef met de<br />
knokkels van zijn handen in zijn<br />
ogen en knipperde, ondertussen<br />
zijn oogleden overdreven dichtknijpend,<br />
om toch vooral zijn slechte<br />
zicht te markeren. Nam hij me beet<br />
<strong>of</strong> zag ik toch onzekerheid in zijn<br />
blik? Hij wist dat zijn belangstelling<br />
voor het etablissement mij niet echt<br />
kon behagen. “Wil je me helpen?”<br />
Hij wenkte me om nog dichter bij<br />
hem te komen staan. De agressieve<br />
aftershavegeur prikkelde mijn neus.<br />
Met zijn nicotinegele wijsvinger<br />
wees hij op de drankkaart die, verlicht<br />
door een oude en smerige tlbuis,<br />
in de etalage hing. “Wil je eens<br />
op de prijslijst kijken?”, zei hij “het is<br />
zo klein geschreven dat ik het niet<br />
lezen kan en het is ook nog eens<br />
verbleekt.” Ik keek en inderdaad,<br />
de inkt was uitgelopen en de met<br />
de hand geschreven prijzen waren<br />
amper nog te lezen. Bruno keek<br />
me aan en hield zijn ho<strong>of</strong>d daarbij<br />
een beetje scheef zodat hij nog iets<br />
listiger leek en vroeg: “Hoeveel kost<br />
hier een glas bier?” ”Oef, een glas<br />
bier. Hij vraagt naar een glas bier.”<br />
Ik stond perplex. Wat wilde Bruno<br />
met de prijslijst van uitgerekend<br />
deze tent? <strong>Het</strong> was wel de laatste<br />
vraag die ik van hem had verwacht<br />
en waarom stelde hij hem aan mij?<br />
Hij wist toch dat ik, evenals alle<br />
andere heilssoldaten, geen alcohol<br />
dronk? En sowieso; wat wilde hij<br />
met een glas bier?<br />
Bruno had gedronken. En niet weinig,<br />
maar jarenlang en met liters<br />
tegelijk. Als jongere had hij weekenden<br />
doorgehaald en met steeds<br />
korter wordende afstanden tussen<br />
de dagen. Zijn alcoholprobleem<br />
had hem wat kleinere straffen en<br />
op het laatst zelfs een lange gevangenisstraf<br />
opgeleverd. Bruno was de<br />
maatschappelijke ladder stap voor<br />
stap langzaam maar zeker afgedaald.<br />
Eerst verloor hij zijn baan. In<br />
het begin als hij ’s avonds in de kroeg<br />
zat en ’s morgens met een kater zijn<br />
bed niet uit kon komen, kreeg hij<br />
van de huisarts nog een briefje met<br />
daarop de diagnose ‘maagklachten’<br />
<strong>of</strong> ‘migraine’. Later bleef hij zomaar<br />
weg van zijn werk en stond daarna<br />
al snel op straat. Daarna werd hij<br />
uit zijn woning gezet. Geen werk<br />
betekende geen inkomen waardoor<br />
de, met de maand oplopende huurachterstand,<br />
onbetaalbaar werd.<br />
Zijn meubelen werden in beslag<br />
genomen en verkocht en Bruno<br />
kon gaan. Als laatste kreeg hij ook<br />
nog eens ruzie met vrienden die<br />
hem onderdak hadden gegeven en<br />
voordat hij het wist vond hij zichzelf<br />
terug slapend op het spreekwoordelijke<br />
bankje in het park. De<br />
perioden waarin Bruno nuchter<br />
was, werden zeldzamer. Wat vroeger<br />
nog uitspattingen waren, was<br />
nu gewoonte geworden. Hij sloot<br />
zich bij andere alcoholverslaafde<br />
daklozen aan en dronk met hen<br />
van ’s morgens vroeg tot ’s avonds<br />
laat. De goedkope rode wijn mengden<br />
ze met gist, suiker en slaaptabletten.<br />
Een explosief mengsel.<br />
De zware dagelijkse dronk had een<br />
verwoestende uitwerking. Bruno<br />
begon er steeds slechter uit te zien<br />
en van binnen zat hij letterlijk op<br />
slot. Hij was niet aanspreekbaar en<br />
sprak steeds onsamenhangender.<br />
Hij waste zich niet, verwaarloosde<br />
zich, droeg wekenlang dezelfde kleren.<br />
Een paar weken geleden kon<br />
een van Bruno’s ‘vrienden’ het niet<br />
meer aanzien en kwam hij naar het
Leger des Heils waar hij zelf ook<br />
een regelmatige gast was. Ik was<br />
de eerste die hij tegenkwam en die<br />
naar Bruno’s labiele gezondheidstoestand<br />
informeerde. Hij haalde<br />
me over om Bruno te bezoeken<br />
en hem te overreden om zich eens<br />
stevig onder handen te laten nemen<br />
en in bad te gaan. Bruno wilde<br />
aanvankelijk niet. Al mijn anders<br />
zo succesvolle overredingskunsten<br />
faalden. Uiteindelijk lukte het<br />
echter en verscheen Bruno op de<br />
afgesproken tijd op de afgesproken<br />
plaats. Beiden voelden we ons ongemakkelijk,<br />
maar toen hij eenmaal in<br />
bad zat, liet hij het zich gevallen.<br />
<strong>Het</strong> was een zware klus. Zijn rug<br />
wassen was een pijnlijke aangelegenheid.<br />
Ik moest zelfs stoppen<br />
toen de huid losliet en het begon<br />
te bloeden. Ook bij het nagelknippen<br />
verbeet Bruno zich van de<br />
pijn. Na deze martelgang mocht<br />
hij schone kleren uitzoeken in onze<br />
kledingwinkel. Hij koos een wollen<br />
kostuum. Toen hij gewassen en in<br />
schone kleren weer buiten stond,<br />
straalde hij als<strong>of</strong> het bad hem tot in<br />
zijn ziel gereinigd had.<br />
En daar stonden we dan, ’s avonds<br />
laat op de stoep aan de Talstrasse<br />
voor wat zich het best laat omschrijven<br />
als een halfdonker hol en vroeg<br />
Bruno me naar de prijs van een<br />
glas bier.<br />
Had hij zich misschien ongemakkelijk<br />
gevoeld door het bad dat ik<br />
hem had gegeven? Nee, zo stak<br />
hij niet in elkaar. Bovendien had<br />
hij daarna gestraald als een kind<br />
onder de kerstboom. Nee, dat was<br />
niet gespeeld. Waar kwam trouwens<br />
die genoeglijke lach om zijn<br />
mond ineens vandaan? Ik begreep<br />
er niets van. “Zeg het nou eens”,<br />
vroeg Bruno ongeduldig en trok me<br />
aan mijn arm. “Wat kost hier nou<br />
een glas bier?” Ik bestudeerde de<br />
prijslijst: ”Vijf mark”<br />
Mijn antwoord was machinaal en<br />
ik was tegelijkertijd geïrriteerd over<br />
het feit dat ik antwoord gegeven<br />
had. “Zeg eens”, zei Bruno “als je<br />
naar je vriendin in Zuid-Duitsland<br />
belt, dan is dat best duur, <strong>of</strong> niet<br />
soms?” “Hoe komt hij nu van bier op<br />
mijn vriendin?”, dacht ik. Wat heeft<br />
de prijslijst van de Sun Bar met<br />
mijn telefoonrekening te maken?<br />
<strong>Het</strong> boek met de Zeven Zegels<br />
stond hier als mens verkleed voor<br />
me. “Dat is best duur, toch?”, zei<br />
hij indringend. “Ja, dat kun je wel<br />
zeggen”, antwoordde ik geïrriteerd.<br />
Bruno keek me medelijdend aan.<br />
“Dat kun je je van je zakgeld dat je<br />
van het Leger des Heils krijgt, zeker<br />
niet zo vaak veroorloven?” “Nee”,<br />
antwoordde ik aarzelend, “niet zo<br />
vaak.” <strong>Het</strong> was een moment heel<br />
erg stil. “Wel, dan is het misschien<br />
beter”, zei hij op vastberaden toon<br />
“dat je haar belt in plaats van dat<br />
ik een glas bier drink.” Bliksemsnel<br />
verdween zijn rechterhand in de<br />
rechterzak van zijn colbert en viste<br />
er iets uit terwijl hij met zijn linkerhand<br />
mijn pols pakte en mijn<br />
hand met de opening naar boven<br />
draaide. Zo snel, dat het voelde<br />
als<strong>of</strong> hij mij bijna niet aanraakte,<br />
legde hij iets ronds en hards in mijn<br />
hand en drukte hem dicht. Een<br />
moment lang hield hij mijn hand<br />
vast. Een vluchtige blik, een knipoog<br />
en weg was Bruno, verdwenen<br />
in De Adempauze. Ik stond daar,<br />
in het oranje neonlicht van de Sun<br />
Bar. Sprakeloos, als aan de grond<br />
genageld met bonzend hart en in<br />
mijn hand een vijf mark munt.<br />
SK nummer 1-2009<br />
13
SK nummer 1-2008<br />
14<br />
Alleskids?<br />
Lees: 1 Koningen 18<br />
Heb jij wel eens meegedaan<br />
aan een wedstrijd, waarvan<br />
je bijna zeker wist dat je<br />
die zou winnen? Is het dan<br />
ook wel eens gebeurd dat<br />
je toch verloren hebt? Je<br />
was vast heel teleurgesteld.<br />
Misschien dat je vader <strong>of</strong><br />
moeder je troostte met de<br />
woorden: “Volgende keer<br />
beter!”<br />
<strong>Het</strong> bijbelverhaal gaat ook<br />
over een wedstrijd. Alleen<br />
voor deze wedstrijd zou<br />
er geen ‘volgende keer’<br />
zijn. Elia, een boodschapper<br />
van God, organiseerde<br />
de wedstrijd en was er van<br />
overtuigd dat hij zou winnen.<br />
Hij hoefde er niet voor<br />
te trainen, zoals hardlopers<br />
<strong>of</strong> schaatsers doen als ze<br />
een wedstrijd willen winnen.<br />
Door deze wedstrijd zou<br />
vast komen te staan wie de<br />
enige, echte god is. <strong>Het</strong> gaat<br />
tussen de God van Israël<br />
en Baäl, de god die door<br />
koning Achab en zijn priesters<br />
wordt aanbeden. Elia<br />
gelo<strong>of</strong>t in de God van Israël<br />
en hij weet zeker dat hij zal<br />
winnen, want God Zelf heeft<br />
hem opgedragen om naar<br />
de koning te gaan en de<br />
wedstrijd te organiseren. Hij<br />
vraagt de koning om iedereen<br />
bij elkaar te roepen op<br />
de berg Karmel.<br />
<strong>Het</strong> is druk die dag op de<br />
Karmel. Veel inwoners van<br />
het land zijn gekomen en<br />
natuurlijk ook de priesters<br />
en de koning. De priesters<br />
van Baäl mogen beginnen.<br />
Ze leggen grote rotsblokken<br />
op een hoop.<br />
Daarop komt een stapel<br />
hout en dan op iedere stapel<br />
een dode stier. Door de<br />
stier te verbranden, geven<br />
ze hem aan Baäl, ‘<strong>of</strong>feren’<br />
heet dat. Alleen mogen ze<br />
deze keer niet zelf het vuur<br />
aansteken, dat moet hun<br />
god Baäl doen.<br />
De Baälpriesters beginnen ’s<br />
morgens vroeg al te roepen<br />
en te zingen. Als er niets<br />
gebeurt, gaan ze ook nog<br />
dansen en verwonden ze<br />
zich zelfs met messen om<br />
maar de aandacht te krijgen<br />
van Baäl. Maar er gebeurt<br />
helemaal niets.<br />
Elia de pr<strong>of</strong>eet<br />
Verbazingwekkende kracht<br />
Koning Achab bij Elia<br />
Daar ben je,<br />
herrieschopper<br />
Er kan maar één<br />
God zijn, laten we<br />
kijken wie dat is<br />
Ga naar huis,<br />
voordat het regent<br />
Jullie bidden tot Baäl<br />
en ik tot God<br />
Tegen de avond is Elia aan<br />
de beurt. Hij legt twaalf<br />
stenen bij elkaar en daarop<br />
het hout en de stier, net<br />
als de Baälpriesters hebben<br />
gedaan. Hij weet zo zeker<br />
dat God het vuur zal aansteken,<br />
dat hij het hout zelfs nat<br />
maakt. Dan vraagt hij aan<br />
God om te bewijzen dat Hij<br />
echt bestaat. Op hetzelfde<br />
moment komt er vuur uit de<br />
hemel. Zo fel, dat niet alleen<br />
Als u naar God had<br />
geluisterd, zou dit<br />
niet gebeurd zijn<br />
Degene die vuur stuurt, is<br />
de enige God<br />
De Heer is God! De God van Israël<br />
<strong>Het</strong> had jaren niet geregend,<br />
nu liet God het regenen<br />
het hout gaat branden, maar<br />
dat de stier en het hout helemaal<br />
verkolen en de grote<br />
stenen uit elkaar vallen.<br />
Alle mensen die het zien,<br />
beginnen te juichen en te<br />
roepen: “De HEER is God,<br />
de HEER is God!” Er is niemand<br />
meer die twijfelt aan<br />
het bestaan van de enige<br />
echte God, de God van<br />
Israël. Geloven jullie dat<br />
ook?<br />
Uit: Kids Alive, Justin Reeves/Roy Mitchell
© Van Besouw Productions, Heerlen<br />
Bijbelleesrooster<br />
Woordzoeker<br />
Col<strong>of</strong>on MAGAZINE VAN HET LEGER DES HEILS<br />
Stichter: William Booth<br />
Internationaal leider:<br />
generaal Shaw Clifton<br />
Landelijk leider Nederland:<br />
commissioner Roy Frans<br />
Ho<strong>of</strong>dredacteur: Ruud Tinga<br />
ISSN 0167-1006<br />
ADRESSEN<br />
Internationaal Ho<strong>of</strong>dkwartier:<br />
P.O. Box 249<br />
London EC4P 4EP, England<br />
Nationaal Ho<strong>of</strong>dkwartier:<br />
Spoordreef 10, 1315 GN Almere<br />
Telefoon (036) 539 81 11<br />
Postgiro 120120<br />
za<br />
zo<br />
ma<br />
di<br />
wo<br />
do<br />
vr<br />
za<br />
zo<br />
ma<br />
di<br />
wo<br />
do<br />
vr<br />
Genesis 50:15-26<br />
Jona 1<br />
1 Johannes 1:1-10<br />
1 Johannes 2:1-11<br />
1 Johannes 2:12-17<br />
1 Johannes 2:18-29<br />
1 Johannes 3:1-10<br />
1 Johannes 3:11-24<br />
Marcus 1:1-15<br />
Jona 2<br />
1 Johannes 4:1-10<br />
1 Johannes 4:11-21<br />
1 Johannes 5:1-12<br />
1 Johannes 5:13-21<br />
Internet adres: www.legerdesheils.nl<br />
E-mail adres:<br />
redactie@legerdesheils.nl<br />
REDACTIE<br />
• Majoor mw. Attie van<br />
Wagtendonk-Slagter<br />
• Jurjen Sietsema<br />
FOTOVERANTWOORDING<br />
• Peter Groen, pag. 8/9<br />
• Fred de Groot/Mooi! Weer de<br />
Leeuw, pag. 6<br />
• Ruud Tinga, pag. 4/5, 6, 8/9<br />
GRAFISCHE VORMGEVING<br />
• Henriëtte van de Kolk<br />
• m.m.v. Marko Mellema<br />
ILLUSTRATIES<br />
Ik snap niet waarom<br />
jij in het nieuwe jaar<br />
op dieet gaat...<br />
Zorg dat u óók de volgende<br />
SK te pakken krijgt<br />
Geef u op als abonnee en<br />
bel: (036) 539 81 51 <strong>of</strong> vul de bon in<br />
en stuur deze in een envelop zonder<br />
postzegel naar:<br />
Administratie SK<br />
Antwoordnummer 209<br />
1300 WJ Almere<br />
Onderstaande woorden zitten allemaal in het diagram<br />
verborgen. Sommige woorden staan horizontaal,<br />
sommige verticaal en andere schuin. Als u ze<br />
allemaal hebt gevonden en doorgestreept, vormen<br />
de overgeb<strong>leven</strong> letters de naam van een zoon van<br />
Esau.<br />
AGENT - ANDERSOM - ASPERGE - DALING<br />
- EGAAL - EGALISEREN - ELEGIE - EMOTIE -<br />
GEMEEN - GERAAMTE - IEDEREEN - INHAM -<br />
INTERNIST - KAARTEN - LUILAK - MAANDSALARIS<br />
- MONOPOLIE - NIEMAND - OMEGA - ONGELUK<br />
- OPERA - OPROERLING - OVEREENKOMST -<br />
RARITEIT - RIANT - SMEERGELD - STAART - TALUD<br />
- TERREIN<br />
• Mariska Baan, pag. 12/13<br />
ADMINISTRATIE ABONNEMENTEN<br />
Adres: Spoordreef 10,<br />
1315 GN Almere<br />
Telefoon: (036) 539 81 51<br />
Telefax: (036) 539 81 72<br />
Postgiro 420000<br />
Jaarabonnement 1 20,40<br />
De abonnementsperiode begint op<br />
1 januari van het nieuwe kalenderjaar.<br />
Opzegging, uitsluitend schriftelijk,<br />
zes weken voor het einde van de<br />
abonnementsperiode.<br />
DRUK<br />
Senefelder Misset BV, Doetinchem.<br />
Dat is niet<br />
nodig...<br />
Stuur uw oplossing vóór 17 januari naar:<br />
Redactie SK,<br />
Spoordreef 10, 1315 GN Almere.<br />
Uit de inzenders van goede oplossingen<br />
trekken wij een winnaar.<br />
Echt? Vind<br />
je dat?<br />
Naam:<br />
Straat en nr.:<br />
Postcode:<br />
Plaats:<br />
Rekeningnummer:<br />
Een jaarabonnement kost u 2 20,40<br />
Alle bijbelgedeelten zijn overgenomen<br />
uit De Nieuwe Bijbelvertaling<br />
tenzij anders wordt vermeld.<br />
WAT IS HET LEGER DES HEILS?<br />
<strong>Het</strong> Leger des Heils is een internationale<br />
beweging en behoort tot de<br />
universele christelijke Kerk.<br />
Zijn boodschap is gebaseerd op de<br />
Bijbel.<br />
Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd<br />
door de liefde tot God. Zijn<br />
opdracht is het Evangelie van Jezus<br />
Christus te prediken en in zijn naam<br />
menselijke nood te lenigen zonder<br />
enige vorm van discriminatie.<br />
Ik vind dat dik<br />
zijn bij je past!<br />
Betaling kan alleen via automatische incasso.<br />
Nadere informatie ontvangt u via een bevestigingsbrief.<br />
SK nummer 1-2008<br />
15