11 juli 2010 - the african media entrepreneur - Africa Media Online

links: De Abreu (tweede van links) en zijn voetbalvriendjes.
rechts: De Abreu (midden) in de groentenwinkel van zijn vader
keren dat er een gemengde wedstrijd plaatsvindt
tijdens de apartheid. ‘Het stadion barstte
bijna uit zijn voegen, zo druk was het. Toen we
klaar waren en de echte wedstrijd begon, was
er alleen nog plek voor ons op de reservebank
van de spelers. er bestaan zelfs nog tv-beelden
van. Buiten het stadion stond zuid-afrika in
brand, maar in mijn herinnering liepen wij in
het stadion geen enkel gevaar.’
Voetbalhart
De abreu blinkt uit in voetbal, maar als hij
moest kiezen tussen een sportcarriere of een
opleiding kiest hij, als oudste zoon, voor het
laatste. Hij gaat grafisch Ontwerp studeren
in Johannesburg, maar blijft tot zijn 32e deel
uitmaken van het selectieteam van Southern
Transvaal. nadat hij afstudeert werkt hij bij
verschillende bureaus, tot hij in 2000 het
befaamde Switch Design opricht.
in de loop der jaren ontwerpt De abreu onder
andere het Orlando Pirates-logo en het vernieuwde
Springbok-embleem voor het nationale
rugbyteam. ‘iedere ontwerper wil het
hoogste en het grootste. Je hoop altijd op iets
als de Olympische Spelen.’
als de mogelijkheid
komt om het logo van
het WK te ontwerpen,
grijpt De abreu zijn
kans. zijn ontwerpervaring
en voetbalhart
zorgen ervoor dat hij
het winnende symbool
ontwerpt.
‘aanvankelijk kwamen dertig bedrijven met
een ontwerp. Daarvan werden er vijf geselecteerd
die allemaal een paar ontwerpen mochten
indienen. Dit was onze kans. iedereen in
ons bedrijf was bij deze opdracht betrokken,
zelfs de theejuffrouw dacht mee. Uiteindelijk
werd mijn logo gekozen. een vreemde gewaarwording.
Voetbal was de rode draad van mijn
jeugd. en nu is het voetbal terug in mijn leven
gekomen.’
Omhaal
De abreu wil met het logo laten zien hoe
het afrikaans voetbal afwijkt van europees
voetbal. ‘europees voetbal is erg tactisch, de
spelers hebben altijd een bepaalde strategie
in gedachten. Het is een cliché, maar afrikaans
voetbal is anders. in afrika staat flair voorop.
Doelpunten zijn minder belangrijk, daarom
wordt er ook zo weinig gescoord in afrikaanse
wedstrijden. Hoe kun je die flair, die unieke
spelvreugde, laten zien in een logo? ik dacht
meteen aan de omhaal - een van de moeilijkste
bewegingen in het voetbal, maar zeer
populair onder afrikaanse spelers.’
Op het logo staat een San-achtige figuur die
een omhaal maakt, met op de achtergrond
een kaart van afrika in de kleuren van de zuidafrikaanse
vlag. ‘Het logo is niet zo klassiek als
‘Op de doppen van colaflessen stonden
de gezichten van zwarte voetballers’
veel andere logo’s. Toen het net gepresenteerd
werd kreeg ik veel kritiek vanuit de ontwerpwereld.
ik heb er nooit echt op gereageerd. De
critici wisten niet wat voor verhaal het logo
moest vertellen. Bovendien waren er heel
strenge fifa-regels waaraan ik me moest houden.
Het logo moest een eenheid vormen met
vorige logo’s, het moest zuid-afrikaans maar
ook internationaal zijn, het moest vrolijkheid
uitstralen, en een warm welkom, en bovenal
moest het ‘afrikaans’ zijn.’
Het logo is overal. Het hangt op vliegvelden,
staat geborduurd op de shirts van de spelers,
hangt in een kapperszaak in Lagos. ‘ik hoor de
vreemdste verhalen over waar mensen mijn
logo allemaal tegenkomen. Het is onwerkelijk.
als jongetje voetbalde ik in het Pirates-stadion
tijdens de duistere apartheidsjaren. nu heb
ik het gevoel dat ik iets kan bijdragen aan het
nieuwe zuid-afrika.’
Het echte verhaal moet nu beginnen: het
eerste fluitsignaal, het gestuiter van de bal,
het gejuich van het publiek dat gelooft in de
enige religie die verenigt - het polytheistische
voetbal.
Kathryn White is een ZuiD-AfrikAAnse schrijfsTer en
journAlisTe. hAAr TWeeDe romAn, Things i ThOughT i
Knew, verschijnT in 2011.
zam africa magazine 02/2010 29