mei - Meet- en Regeltechniek

17 nieuwe scholen?
In de volgende passage ontpopt Colebunders zich tot een
echte bouwheer. "In ons land is er plaats voor 17 nieuwe
scholen, niet meer! Als het van mij zou afhangen dan
zou ik maximum 14 nieuwe scholen bouwen. Mijn kabinetsmedewerkers
hebben dit berekend. Dit zal niet veel
geld kosten. Geld is immers ondergeschikt aan het doel.
We zullen dit in de onderwijsbegroting opnemen. Als je
iets wil veranderen en je bent overtuigd dat het nuttig en
noodzakelijk is voor het welzijn, dan mag je ook niet treuzelen.
Ik ben voor de uitvoering van goed doordachte
plannen".
Eerste fusie: industriële hogeschool
Wat is er met de uitvoering van "zijn" voornemen
gebeurd? De oude scholen bleven "overeind". Tussen
1973 en 1990 werden er talrijke campussen gebouwd.
In dezelfde periode werd in het hele land het aantal scholen
voor technisch ingenieur van 53 tot 23 teruggebracht.
Dit gebeurde door het fusioneren van vaak kleine
instellingen. Sommige hadden immers minder dan 200
studenten. De al of niet gefusioneerde nieuwe instellingen
werden industriële hogescholen.
Tweede fusie: van industriële hogeschool naar
hogeschool
In de periode van 1977 tot 1994 werden de industrieel
ingenieurs opgeleid aan een industriële hogeschool. De
studieduur bedraagt 4 jaar. Het decreet van 13 juli
1994 betreffende de hogescholen in de Vlaamse
Gemeenschap wijzigde grondig het vorig stelsel (BS 31
augustus 1994). Er kwam een tweede fusie, met name
het "samensmelten" van de één-cyclus-instellingen
(HOKT) met de twee-cycli (HOLT). Binnen de gefusioneerde
instelling, de hogeschool, werd de industriële hogeschool
herleid tot een departement en kwam er een
einde aan de autonome instellingen voor industrieel ingenieur.
Het decreet legde de zending vast van de hogeschool,
het toepassingsgebied en de organisatie van het onderwijs.
Het stipuleerde eveneens het onderscheid tussen
de één- en twee-cycli-opleidingen. De opleiding van industrieel
ingenieur werd in het decreet omschreven als van
academisch niveau, en niet langer meer als van universitair
niveau.
De decreetgever onderschreef daarmee het academisch
en wetenschappelijk karakter van de opleiding voor industrieel
ingenieur.
Het verwateringseffect
In de Memorie van Toelichting van het hogeschooldecreet
van 1994 erkende de decreetgever dat een precieze
afbakening tussen het hoger onderwijs aan de universiteiten
en aan de hogescholen (2 cycli) nooit echt
mogelijk zal zijn. De feitelijkheid zal dit ook aantonen.
In de industrie verdween het onderscheid tussen diploma’s
van industrieel en burgerlijk ingenieur bij de uitoefening
van de beroepsactiviteiten. Alsmaar meer golden
De geschiedenis
van de ingenieur
ook in de openbare diensten dezelfde aanwervingsvoorwaarden
voor industrieel en
burgerlijk ingenieurs. Ook voor de licentiaten
die aan het HO2C worden opgeleid,
golden dezelfde aanwervingsvoorwaarden als voor hun
collega’s uit de universiteiten.
In de gefusioneerde structuur van de hogeschool konden
sommige departementen zich moeilijk wennen aan de
onderwijs- en onderzoekscultuur die reeds lang van toepassing
was aan de vroegere autonome industriële hogescholen.
Het beleid was op deze cultuur niet voorbereid.
Het zogenaamde "verwateringseffect" heeft gevolgen
voor de internationale erkenning van de graad en het
diploma van industrieel ingenieur. In een internationale
wereld van activiteiten hebben de pas afgestudeerde
industrieel ingenieurs het bijzonder moeilijk om aan te
tonen dat hun opleiding die aan een hogeschool wordt
verstrekt ook van academisch niveau is. Daardoor verwaterden
ook de oorspronkelijke goede bedoelingen van
de Europese Richtlijn. Tegen deze gang van zaken protesteerde
de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK). De regeringswisseling
zorgde in het najaar van 2001 voor een
eerste concept van voorontwerp van decreet waarin een
voorstel voor het associëren van hogescholen en universiteiten
werd opgenomen. Associaties zijn overeenkomsten
die op vrijwillige wijze tot stand komen tussen een
Vlaamse universiteit en een of meerdere hogescholen.
Begin 2002 waren de meeste associatieakkoorden
ondertekend.
1976: voorstel voor een beleid op lange termijn
In 1976 stelden de Faculteiten Toegepaste
Wetenschappen voor om een associatie te vormen tussen
de twee ingenieursopleidingen, burgerlijk en industrieel
ingenieur. In een nota aan de Kamerleden had de
Commissie van decanen het over "een globale visie en
een beleid op lange termijn".
Zowel vanwege de industriële hogescholen als vanwege
de industrieel ingenieurs zelf kreeg het voorstel destijds
veel tegenwind. Het concept van voorontwerp van
decreet van 11 oktober 2001 nam echter het idee uit
1976 terug over.
Na het concept-voorontwerp van decreet volgde op 20
november 2001 een "voorontwerp van decreet". Het
geheel is een verfijning van de teksten uit het vorig concept.
Het komt beter tegemoet aan de Sorbonne-
Bologna-verklaring die een harmonisering van het
Europees hoger onderwijs en de graden en diploma’s
beoogt. Binnen het kader van gangbare internationale
titels eist de VIK voor de industrieel ingenieurs de titel
van Master of Science (MSc) op. Een derde voorontwerp
van structuurdecreet verscheen op 18 januari 2002.
Opnieuw solliciteren voor onderwijzend personeel
Wellicht droomde Gaston Colebunders in 1969 over de
oprichting van 17 gloednieuwe gebouwen. Voor bouwondernemers
was er werk in het verschiet. Ook voor de
"selectie" van het onderwijzend personeel. De boodschap
van Colebunders op 2 december 1969 was duidelijk:
"Het onderwijzend personeel van de 17 nieuwe scholen
I.M.- MEI 2002
11