De menselijke beslisser - Wetenschappelijke Raad voor het ...
De menselijke beslisser - Wetenschappelijke Raad voor het ...
De menselijke beslisser - Wetenschappelijke Raad voor het ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
244 de <strong>menselijke</strong> <strong>beslisser</strong><br />
tal bij vrouwen meer dan <strong>het</strong> dat dit bij mannen <strong>het</strong> kindertal doet toenemen. Het<br />
is nog niet duidelijk hoe dat komt.<br />
Naast dominantie en macht in de strijd om vrouwen, hebben mannen echter ook<br />
allerlei andere strategieën ontwikkeld om vrouwen te behagen. Hoewel <strong>het</strong><br />
menselijk brein zich weliswaar ontwikkelt om in steeds grotere groepen te<br />
kunnen functioneren, verklaart dit waarschijnlijk nog niet helemaal de supersnelle<br />
groei van <strong>het</strong> menselijk brein. In <strong>het</strong> algemeen wordt aangenomen dat een<br />
evolutionair zeer snelle verandering onder meer kan optreden wanneer er sprake is<br />
van seksuele selectie, wanneer <strong>het</strong> gaat om een kenmerk van <strong>het</strong> ene geslacht<br />
(meestal <strong>het</strong> mannetje) dat door <strong>het</strong> andere geslacht (meestal <strong>het</strong> vrouwtje) wordt<br />
geprefereerd als teken van goede genetische kwaliteit. Seksueel geëvolueerde<br />
eigenschappen worden meestal opzichtiger getoond door mannen dan door vrouwen<br />
en tonen een grote variatie tussen individuen. Een van de meest aansprekende<br />
<strong>voor</strong>beelden hiervan is de pauwenstaart: een prachtig orgaan dat <strong>het</strong> overleven<br />
flink bemoeilijkt, maar dat juist daarom door vrouwtjes wordt verkozen.<br />
Charles Darwin (1871) besteedde al veel aandacht aan <strong>het</strong> verschijnsel seksuele<br />
selectie. Zijn klassieke The descent of man is <strong>voor</strong>al een verslag van sekseverschillen<br />
in de versierselen bij dieren. Seksuele selectie is een on<strong>voor</strong>spelbaar, diversifiërend<br />
proces. Het gebeurt nooit twee keer op dezelfde manier. Er zijn waarschijnlijk<br />
een half miljoen soorten kevers, maar de mannelijke versierselen zijn bij geen<br />
enkele soort gelijk aan die van een andere soort. Bij vogels hebben zich de meest<br />
uiteenlopende kenmerken ontwikkeld. Van de drie honderd soorten primaten<br />
hebben er geen twee dezelfde vorm en kleur van gezichtshaar. Het zijn de vrouwtjes<br />
die er in hun kieskeurigheid <strong>voor</strong> gezorgd hebben dat bij allerlei diersoorten<br />
mannetjes zulke bijzondere kenmerken hebben ontwikkeld. Inmiddels is er veel<br />
experimentele evidentie <strong>voor</strong> <strong>het</strong> optreden van seksuele selectie.<br />
Volgens Miller (2000) vervullen verbale en artistieke kwaliteiten bij <strong>menselijke</strong><br />
mannen dezelfde functie als versierselen bij andere dieren. Toen taal <strong>voor</strong> vrouwen<br />
belangrijker werd, ontstond <strong>voor</strong> mannen de mogelijkheid om vrouwen te<br />
verleiden, te charmeren en te controleren middels taal. Toen mensen eenmaal<br />
ontdekten hoe ze vuistbijlen konden maken, gingen ze steeds mooiere bijlen<br />
maken zonder praktische meerwaarde, maar <strong>voor</strong>al bedoeld lijken geweest te zijn<br />
om anderen, en dan <strong>voor</strong>al vrouwen, te imponeren. Toen eenmaal ontdekt werd<br />
hoe men kon schilderen – zoals bewaard gebleven is in de grotten van Altamira en<br />
Lascaux – werd deze kunstvorm waarschijnlijk meteen aangewend om vrouwen<br />
te behagen. Dat zou betekenen dat creativiteit <strong>voor</strong> mannen veel meer gerelateerd<br />
is aan <strong>het</strong> behagen van de andere sekse dan <strong>voor</strong> vrouwen. In een serie experimenten<br />
toonden Griskevicius et al. (2006) aan dat bij mannen de creativiteit wel, maar<br />
bij vrouwen niet, bijzonder gestimuleerd worden als ze gefocust zijn op een kortetermijnsrelatie<br />
met een aantrekkelijke partner van <strong>het</strong> andere geslacht. Zij brachten<br />
de helft van de proefpersonen in de paringsconditie. <strong>De</strong>ze proefpersonen
Change language