Kraamafdeling Bree - Ziekenhuis Maas en Kempen

Ziekenhuis Maas en Kempen vzw
Campus Maaseik
Mgr. Koningsstraat 10
3680 Maaseik
Tel.: 089/509 200
Campus Bree
Rode Kruislaan 40
3960 Bree
Tel.: 089/509 800
INTRODUCTIEBROCHURE:
Kraamafdeling Bree

Hallo,
Wij willen je van harte welkom heten op onze afdeling.
De eerst volgende dagen en weken zullen nieuw en spannend voor je zijn, maar
zeker ook heel leerrijk. Samen willen we deze periode vlot laten verlopen. Om je
te helpen is er alvast deze brochure.
Na een korte rondleiding op de afdeling zal er een introductiegesprek plaatsvinden
met de hoofdvroedvrouw, peter/meter of stagementor. Om je hierop voor te
bereiden is er alvast deze brochure. Met deze brochure willen we je wegwijs
maken op onze afdeling. Het is een beknopte begeleiding die je steeds kan raadplegen.
Een brochure kan niet allesomvattend zijn, daarom staan zowel de artsen,
hoofdvroedvrouw je graag bij indien je hulp of uitleg nodig hebt.
Je hoeft niet te leren van vallen en opstaan. Vraag liefst op voorhand uitleg, zo
kunnen misverstanden en fouten voorkomen worden. We gunnen je de nodige tijd
om je aan te passen. We staan ook altijd klaar om antwoorden en extra uitleg te
geven. Aarzel dus nooit om hulp te vragen als je problemen ondervindt bij het
uitvoeren van je taken.
Wij wensen je veel succes en plezier in je werk!
Vanwege ons team.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 2 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

INHOUD
1 Architectuur 8
2. Patiëntenpopulatie 10
3. Specifiek verpleegtechnische interventies 11
3.1. A-handelingen 11
3.2. B-handelingen (wijziging t.e.m. KB 07/10/02 – BS 07/11/02) 11
3.2.1. Ademhalingsstelsel 12
3.2.2. Bloedsomloopstelsel 12
3.2.3. Spijsverteringsstelsel 12
3.2.4. Urogenitaal stelsel 12
3.2.5. Huid en zintuigen 12
3.2.6. Metabolisme 12
3.2.7. Medicamenteuze toedieningen 12
3.2.8. Voedsel en vochttoediening 13
3.2.9. Mobiliteit 13
3.2.10 Hygiëne 13
3.2.11 Fysische beveiliging 13
3.2.12. Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van
de diagnose 13
3.2.13. Assistentie bij medische handelingen 13
3.3. C-handelingen 13
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 3 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3.4. Kerncompetenties van de vroedvrouw 14
3.5. Specifiek verloskundige interventie 15
3.6. Beroepsprofiel van de Belgische vroedvrouw 15
4. Dagindeling 16
4.1. Dagindeling verloskwartier. 16
4.2. Dagindeling materniteit en n*-dienst. 17
4.2.1. Dagindeling 17
4.2.1.1. Vroege 17
4.2.1.2. Late 18
4.2.1.3. Nacht 18
4.2.2. Melkkeuken 19
4.2.3. Computertaken 19
4.2.4. Rekeningen/ontslagen maken 20
4.2.5. Ontslaggesprek, ontslag FV en BV-bilan 20
4.2.6. Wat doen op welke dagen? 20
4.2.7. Geplande sectio’s 20
4.2.8. Epidurale in OK 22
4.2.9. Epidurale in VK 22
4.2.10. Couveuse 22
4.2.11. Telefoon 22
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 4 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

5. Multidisciplinair team 23
5.1. Vroedvrouwen 23
5.2. Paramedisch personeel 23
5.3. Medisch team 24
6. Visie en missie 25
7. Organisatie van de verpleegzorg 28
8. Praktische afspraken algemeen 29
8.1. Dienstlijst 29
8.1.1. Verlofaanvraag 29
8.1.2. Wensen 29
8.2. Beletsignaal 29
8.3. Pauze 29
8.4. Maaltijden 30
8.5. Logboek 30
8.6. Preventie diefstal 31
8.7. Teamvergaderingen 31
8.8. Observatie en rapportage 31
8.9. Begeleiding van de familie 31
8.10. Algemeen voorkomen 32
9. Praktische afspraken naar de nieuwe medewerker 33
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 5 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

9.1. Algemeen 33
9.1.1. Introductiebrochures (Algemene & afdelingsspecifieke) 33
9.1.2. Algemene introductie op de eerste werkdag 33
9.1.3. Infodag 33
9.2. Afdelingsspecifiek 34
9.2.1. Stappenplan voor introductie en inscholing op de dienst 34
9.3. Vragenlijst 34
9.4. Begeleiding door peter of meter 35
10. Praktische afspraken naar de studenten 37
10.1. Algemeen 37
10.1.1. Introductiebrochures (Algemene & afdelingsspecifieke) 37
10.1.2. Algemene introductie op de eerste stagedag 37
10.1.3. Jobbeurs 38
10.2. Afdelingsspecifiek 38
10.3. Begeleidingsformulieren 38
10.4. Mentorschap 38
10.4.1. Omschrijving ‘mentor’ 38
10.4.2. Taken van de mentor 39
10.4.3. Profiel van een mentor 39
10.4.4. Omschrijving ‘stagebegeleider’ 40
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 6 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10.5. Verwachtingen 40
10.5.1. Verwachtingen 40
10.5.1.1. Observatie en rapportage 41
10.5.1.2. Oefenen van technieken 41
10.5.1.3. Administratie 41
10.5.1.4. Pauzes 42
10.5.1.5. Uurroosters 42
10.5.1.6. Feedback 42
10.5.1.7. Bijscholingen 42
10.5.1.8. Algemene taken 42
10.5.2. Algemene verwachtingen ongeacht het opleidingsniveau 43
10.5.3. Specifieke verwachtingen 44
11. Risicoanalyse/werkpostfiche 46
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 7 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

1 Architectuur
De afdeling materniteit, verloskamer en n*-dienst vallen onder de bevoegdheid
van de dienst verloskunde. Zij zijn gelegen in de rechterzijvleugel van het ziekenhuis
op de eerste verdieping.
De eenheid telt 21 bedden en is als volgt ingedeeld :
De verloskamer: deze bestaat uit drie arbeidsverloskamers en een babyreanimatiekamer.
Daarnaast is er nog een bureel en een slob.
De voorraad kamer bevindt zich tegenover de verloskamers
De n*-dienst: deze omvat twee doorlopende kamers die voorzien zijn van 4
incubators en verschillende verwarmde bedjes ter verzorging van prematuren,
dysmaturen en/of zieke pasgeborenen.
Materniteit: vanaf de ingang van de materniteit bevinden zich in het eerste
gedeelte van de kraamafdeling 4 luxe kamers. Verder bevinden zich op
de andere gang van de kraamafdeling nog 8 éénpersoonskamers en één
tweepersoonskamer. Op de 2 de verdieping bevinden zich nog 7 éénpersoonskamers
die enkel in gebruik worden genomen indien de kraamafdeling op het
eerste verdiep volzet is. Alle patiëntenkamers zijn voorzien van wasgelegenheid,
televisie, koelkast en telefoon. De luxe kamers zijn ruimer en extra
voorzien van een DVD speler. Op de hoek die deze 2 gangen verbindt,
bevind zich de keuken van de kraamafdeling.
In het verlengde van de gang van de luxe kamers bevindt er zich een ruimte
voor de verpleging, waar eveneens de medicatie voor de afdeling staat.
Voor de ingang van de kraamafdeling bevindt zich een opbergruimte waar
de verzorgingskarren en het nodige kraammateriaal zich bevinden en de
stalen voor de moeders. Deze ruimte is steeds gesloten, enkel de vroedvrouwen
van de kraamafdeling hebben een sleutel van deze ruimte.
Op de tweede verdieping bevindt zich ook de vroedvrouwenconsultatie:
hier kunnen zwangeren voor informatie rond het kraamgebeuren na een afspraak
bij de vroedvrouw terecht, maar ook voor een CTG enz.
Op de tweede verdieping is ook de melkkeuken gelegen: hier worden de
flesvoedingen bereid voor de kraamafdeling en de pediatrie en van hieruit
gebeurt ook de verdeling naar de afdeling.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 8 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Op de tweede verdieping zijn ook enkele reserve kamers die in gebruik
worden genomen bij een overbezetting van de kraamafdeling op de eerste
verdieping.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 9 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

2. Patiëntenpopulatie
Al de patiënten, bieden zich aan in het verloskwartier, vandaar dat de patiëntenpopulatie
hier het meest variërend zal zijn. Van hieruit worden de patiënten gemuteerd
naar de materniteit, al naargelang de toestand van de patiënt.
Parturiënten : barende vrouwen verblijven in het verloskwartier.
Kraamvrouwen: patiënten die bevallen zijn, zij verblijven samen met hun
baby op de eerste verdieping van de materniteit.
Patiënten die een sectio hebben ondergaan.
Zwangeren met een verhoogd risico : meerlingzwangerschap, patiënten met
een cervixinsufficiëntie.
Hyperemesis gravidarum : zwangerschapsbraken.
Premature weeën: weeën die vroegtijdig in de zwangerschap optreden.
Gebroken vliezen: vliezen die vroegtijdig in de zwangerschap breken. (voor
of na 37 weken zwangerschap)
Zwangerschapsdiabetes: patiënte die diabetes ontwikkelt omwille van de
zwangerschap
Patiënt met vaginale bloeding :
o in de vroege zwangerschap
o antepartum : haemorragie
Hypertensieve aandoeningen : in de loop van de zwangerschap
Prematuren : baby’s die vroegtijdig geboren worden verblijven in de ndienst.
Dysmaturen : baby’s waarbij er een wanverhouding is tussen hun geboortegewicht
en de duur van de zwangerschap.
Pasgeborenen: algemene observaties.
Gynaecologische operaties.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 10 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3. Specifiek verpleegtechnische interventies
De verpleegtechnische interventies die vooral voorkomen op onze afdeling vind
je in onderstaande lijst.
De indeling is gebaseerd op de opsomming van de prestaties zoals vermeld in het
KB van 18 juni 1990 en wijzigingen: Wat is verpleegkunde.
Onder de uitoefening van de verpleegkunde wordt verstaan het vervullen van de
volgende activiteiten:
A-handelingen
B-handelingen: er wordt een onderscheid gemaakt tussen technisch verpleegkundige
prestaties waarvoor geen voorschrift van een arts nodig is
(aangeduid met code B1) en de prestaties waarvoor wel een voorschrift
van een arts vereist is (aangeduid met code B2)
C-handelingen zijn medisch toevertrouwde handelingen.
3.1. A-handelingen
A Het observeren, het herkennen en het vastleggen van de gezondheidsstatus zowel op psychisch,
fysisch als sociaal vlak
A Het omschrijven van verpleegproblemen
A Het bijdragen aan de medische diagnose door de arts en aan het uitvoeren van de voorgeschreven
behandeling
A Het informeren en adviseren van de patiënt en zijn familie
A Het voortdurend bijstaan, uitvoeren en helpen uitvoeren van handelingen, waardoor de verpleegkundige
het behoud, de verbetering en het herstel van de gezondheid van gezonde en zieke personen
en groepen beoogt
A De handelingen van palliatieve zorg te verrichten
A Het verlenen van stervensbegeleiding en begeleiding bij de verwerking van het rouwproces
3.2. B-handelingen (wijziging t.e.m. KB 07/10/02 – BS 07/11/02)
De verpleegkundige zorgen omvatten de planning, de uitvoering en de evaluatie
met inbegrip van de gezondheidsbegeleiding van de patiënt en van zijn omgeving.
Uit een verpleegkundig dossier, dat enkel door beoefenaars van de verpleegkunde
mag worden samengesteld en bijgehouden, moet blijken dat aan de voorschriften
van dit artikel is voldaan.
De procedures i.v.m. deze verpleegtechnische handelingen vind je terug in het
procedureboek op de afdeling. Het is belangrijk dat je deze procedures ook zo
toepast, bij de verzorging van de aan jouw toegewezen patiënten.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 11 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3.2.1. Ademhalingsstelsel
B1 Luchtwegenaspiratie en –drainage
B2 Zuurstoftoediening
3.2.2. Bloedsomloopstelsel
B2 Plaatsen van intraveneuze katheters in perifere venen
B2 Aanbrengen van verbanden en kousen ter preventie en/of behandeling van veneuze aandoeningen
B2 Voorbereiding, toediening van en toezicht op intraveneuze perfusies en transfusies, eventueel met
technische hulpmiddelen
3.2.3. Spijsverteringsstelsel
B1 Manuele verwijdering van faecalomen
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op lavementen
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op gastro-intestinale tubage en drainage
3.2.4. Urogenitaal stelsel
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op blaassondage
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op blaasspoelingen en blaasinstil-
latie
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op drainage van de urinaire trac-
tus
3.2.5. Huid en zintuigen
B1 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op wondverzorging
B1 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op de verzorging van stomata, wonden met wieken en
drains
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op het verwijderen van cutaan hechtingsmateriaal, cutane
wieken en drains en cutane katheters
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op neusspoeling
B2 Voorbereiding, uitvoering van en toezicht op het verwijderen van een epidurale katheter
3.2.6. Metabolisme
B2 Het in evenwicht houden van de vochtbalans
3.2.7. Medicamenteuze toedieningen
B2 Voorbereiding en toediening van medicatie via volgende toegangswegen: oraal met inbegrip van inhalatie,
rectaal, vaginaal, subcutaan, intraveneus, intramusculair, via luchtweg, via gastro-intestinale
katheter, oogindruppeling, oorindruppeling, via percutane weg
B2 Voorbereiding en toediening van een medicamenteuze onderhoudsdosis via een door de arts geplaatste
epidurale katheter, met als doel een langdurige analgesie te verkrijgen bij de patiënt
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 12 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3.2.8. Voedsel en vochttoediening
B1 Enterale vocht- en voedseltoediening
B2 Parenterale voeding
3.2.9. Mobiliteit
B1 De patiënt in een functionele houding brengen met technische hulpmiddelen en het toezicht hierop
3.2.10 Hygiëne
B1 Hygiënische zorgen bij patiënten met A.D.L.-dysfunctie
B1 Specifieke hygiënische zorgen als voorbereiding op een onderzoek of behandeling
3.2.11 Fysische beveiliging
B1 Vervoer van patiënten die een bestendig toezicht nodig hebben
B1 Maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels: fixatiemiddelen, isolatie, beveiliging, toezicht
B1 Maatregelen ter preventie van infecties
B1 Maatregelen ter preventie van decubitusletsels
3.2.12. Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van de
diagnose
B1 Meting van de parameters behorende tot de verschillende biologische functiestelsels
B2 Staalafname en collectie van secreties en excreties
B2 Bloedname door veneuze en capillaire punctie en langs aanwezige arteriële katheter
B2 Gebruik van apparaten voor observatie van de verschillende functiestelsels
B2 Voorbereiding van en assistentie bij invasieve ingrepen tot diagnosestelling
De term “assistentie” veronderstelt dat de arts en verpleegkundige samen handelingen verrichten
bij een patiënt, waarbij er direct visueel en verbaal contact tussen hen bestaat.
3.2.13. Assistentie bij medische handelingen
B1 Voorbereiding van de patiënt op de anesthesie en de chirurgische ingreep
B2 Voorbereiding, assistentie en instrumenteren bij medische ingrepen
De term “assistentie” veronderstelt dat de arts en verpleegkundige samen handelingen verrichten
bij een patiënt, waarbij er direct visueel en verbaal contact tussen hen bestaat.
3.3. C-handelingen
C Beoordeling van de parameters behorende tot de verschillende biologische functiestelsels
C Voorbereiding en toediening van chemotherapeutische middelen
C Vervanging van de externe tracheacanule
C Het debrideren van decubituswonden
De toevertrouwde geneeskundige handelingen mogen enkel worden verricht door
de gegradueerde verpleegkundigen en de gebrevetteerde/gediplomeerde verpleegkundigen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 13 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3.4. Kerncompetenties van de vroedvrouw
Een competentie is de combinatie van kennis, vaardigheden en attitudes die een
persoon gebruikt om te functioneren naar de eisen die gesteld worden in een
(beroeps)context. Iemand is competent als deze het vermogen en de wil bezit om
adequaat te handelen door het kiezen en gebruiken van de passende kennis, vaardigheden
en houdingen.
Competentie 1
De vroedvrouw begeleidt en bewaakt autonoom en globaal de gezonde vrouwen en pasgeborenen
vanaf de bevruchting, vóór, tijdens en na de geboorte en bevordert de integratie van het gezin
Competentie 2
In het verloskundig-medisch domein en het neonatologisch-medisch domein begeleidt de vroedvrouw
de vrouw en het kind in verhoogdrisico situaties, in samenwerking met en verwijzend naar
gynaecologen, neonatologen en andere specialisten. In het domein van de reproductieve geneeskunde
voert zij de haar toevertrouwde medische handelingen uit en is zij actief betrokken bij de
pré- en postnatale opvolging van moeder en kind.
Competentie 3
De vroedvrouw situeert de vrouw in haar familiale en sociale context. Zij herkent psychosociale
crisissituaties. Zij begeleidt koppels met vruchtbaarheidsproblemen tijdens de medische behandeling.
Competenties 4
De vroedvrouw heeft een taak in de seksuele en relationele vorming van de jongeren. Zij stimuleert
en bevordert de gezondheid van de vrouw, de moeder, het kind en het gezin. Zij informeert
koppels met vruchtbaarheidsproblemen.
Competentie 5
De vroedvrouw neemt haar verantwoordelijkheid op voor de organisatie van haar werk alsook
voor haar werkdomein. Zij werkt als actief lid samen in de hele structuur.
Competentie 6
De vroedvrouw neemt actief deel aan de bewaking en de bevordering van de kwaliteit van zorg en
draagt bij tot de ontwikkeling ervan.
Competentie 7
De vroedvrouw streeft naar een op evidentie gebaseerde praktijkvoering vanuit een kritische
reflectie op het eigen handelen. De vroedvrouw bezit leervaardigheden en attitudes die bijdragen
tot levenslange professionalisering.
Competentie 8
De vroedvrouw coacht, als deel van een interdisciplinair team, studenten en collega’s om als professionele
vroedvrouw in de gezondheidszorg te functioneren en op die manier een optimale perinatale
zorgverlening te garanderen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 14 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

3.5. Specifiek verloskundige interventie
Begeleiden en uitvoeren van een partus
Ademhaling- en perstechniek aanleren
Evaluatie van de baarmoederactiviteit/foetale harttonen:
o Manueel
o Doptone
o CTG
o Stan monitoring
Uitvoeren inwendig vaginaal onderzoek
Handgrepen van Leopold
KM vliezen breken
Plaatsen van een caputelectrode
Plaatsen van een episiotomie en deelname aan het hechten
Verantwoordelijkheid van de vroedkundige voor de pas bevallen moeder na
de partus
Assistentie epidurale
Evaluatie van de algemene en verloskundige parameters in het kraambed:
moeder en kind
Eerste opvang pasgeborene
Assistentie reanimatie pasgeborene
Borstvoedingsbegeleiding
Afkolven van moedermelk
3.6. Beroepsprofiel van de Belgische vroedvrouw
Er wordt verwacht dat je op de hoogte bent van het beroepsprofiel van de
Belgische vroedvrouw.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 15 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

4. Dagindeling
Met dit overzicht willen we je een idee geven hoe het eraan toe gaat op onze afdeling.
Deze dagindeling is natuurlijk alleen maar richtinggevend. Elke opname en
acute of onvoorziene omstandigheden moeten flexibel ingepast kunnen worden in
de dagplanning.
4.1. Dagindeling verloskwartier.
Een exacte dagindeling van het verloskwartier kan niet gegeven worden, omdat
de hoofdactiviteit hier bestaat uit :
6.30 u – 6.45 u. Briefing van alle patiënten gelegen in het verloskwartier.
Verder is het de verantwoordelijkheid van de vroedvrouw toegewezen aan het
verloskwartier van:
Het opnemen, begeleiden, observeren, hulp bij bevalling van de parturiënten
en postpartum controle.
Opname van parturiënten met zwangerschapscomplicaties zoals premature
weeën, toxicose, pré-term gebroken vliezen, e.a. …
Aanleggen van cardio-toco-graaf en bloedname bij ambulante patiënten.
Elke vroedvrouw draagt ook de verantwoordelijkheid voor :
Orde in het verloskwartier en arbeidskamers.
Bestelling van materialen, ophalen en uitpakken.
Opruimen van de verloskamer en arbeidskamer na een bevalling.
Reinigen en ontsmetten van gebruikte materialen.
Wegbrengen van afval en linnen.
Wegbrengen van instrumenten voor sterilisatie (voor 13 uur naar de dienst
sterilisatie).
Nakijken en opbergen van de bloeduitslagen in de patiëntendossiers.
Het invullen van het verloskundig dossier.
Opzoeken en printen van bloeduitslag via mediweb.
Indien er geen patiënten in arbeid zijn, dan zal de vroedvrouw hulp bieden op de
afdeling en/of de n-dienst.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 16 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

4.2. Dagindeling materniteit en n*-dienst.
4.2.1. Dagindeling
4.2.1.1. Vroege
6u30–6u45 Briefing
6u45–7u30 Bloednames, koffie zetten, klaarzetten van verzorgings- en
waskarren
7u30–8u00: Kraam 1 : Couveuse ( kraam 2 helpt als het druk is)
Kraam 2 : Etenskar halen en eten uitdelen
8u00–8u15 Briefing aan Nik + eventueel iets eten
8u15–8u30 Eten afruimen en plateaus herdekken
8u30–10u30 Verzorging kraam + dossiers meteen invullen:
Mama: Baby:
KVVS Oogdruppels tem D 3
Bed opmaken Eventueel tempcô
Pols + temp (+BD) Badje vanaf D 4
Maandverband bijleggen Linnen bijvullen en opruimen
Evt monitoring Guthrie prikken
Pampers bijleggen
10u30–11u00 Kraam 1 CV (kraam 2 helpt als het druk is)
11u00– 11u30 Verder verzorgen en/of gang opruimen (verzorgings- en waskarren bij
vullen, linnen naar beneden doen)
11u30–12u00 Etenskar halen + uitdelen
12u00–12u30 Zelf eten
12u30–13u30 Eten afruimen, koffie uitdelen en plateaus herdekken
13u30 Kraam 1 CV (kraam 2 helpt indien druk)
13u39–14u36 Briefing en eventueel de late helpen bij verzorging
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 17 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

4.2.1.2. Late
13u39-14u15 Briefing
14u15-16u30 Verzorging kraam:
Mama: Baby:
KVVS Tempcô
Oogdruppels tem D 3
16u30-17u00 Kraam 1 CV (Kraam 2 helpt indien druk)
Kraam 2 koffie zetten
17u00-17u30 Etenskar halen en eten uitdelen
17u30-18u00 Zelf eten
18u00-18u15 Eten afruimen en plateaus herdekken
18u15-19u30 Verzorging kraam + dossiers meteen invullen:
Mama: Baby:
KVVS Pampers bijleggen
Pols + temp (+BD)
Maandverband bijleggen
Eventueel monitoring
Menukeuze vragen (behalve voor het weekend)
Zo + woe fotograaf vragen
Zeggen dat ze voor het badje bellen op D 0-1-2
19u30-20u00 Kraam 1 CV (kraam 2 helpt indien druk)
20u00–21u30 Verder verzorgen kraam en/of gang opruimen (karren bijvullen, zuiver
vuilzakje,…), dossiers nakijken en evt verder invullen
4.2.1.3. Nacht
21u30-21u45 Briefing
21u45-6u30
Babybadjes tem dag 2 ( wegen, tempcô, navelverzorging, oogdruppels, bedje
opmaken)
Computertaken (zie verder)
Bloednames + Guthriekaarten + Bili’s klaarleggen
Ontslagen maken
Kenisgeving (blauwe papieren) verder aanvullen
Bedbezettingslijst nakijken
Boeken en etiketten van de melkkeuken schrijven
Keukenbriefjes doormailen
Briefingsblad afprinten
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 18 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Dossiers invullen
22u30 + 1u30 + 4u30 Couveuse
0u00 + 4u00 Toer op G-dienst – Sp – CEE
±2u00 Kraam 2 melkkeuken
±3u00 Zelf eten
4.2.2. Melkkeuken
Boeken invullen
Etiketten schrijven
Handen wassen – schort – muts – mondmasker (niet steriele gedeelte)
Handen ontsmetten
Boek invullen (omgevingstemp, temp frigo flesjes, temp frigo water, temp
diepvries)
Werkvlak ontsmetten met alcohol
Oude flesjes en vervallen getuigenschotels weggooien
Frigo dagelijks uitwassen
Flesjes klaarzetten op werkvlak
Flesjes stickeren
Melk uitgieten en/of melk kloppen
Uitgieten in de flesjes en de getuigenschotel
Alle flesjes in de frigo zetten
Gebruikte materiaal in de kast zetten richting niet steriele gedeelte
Werkvlak, microgolf afwassen met Aniosspray
Ontkleden
Afwas doen in niet steriele gedeelte
Klopper, mes en maatbeker terug inpakken
1xweek frigo flessen water uitwassen
1xmaand diepvries uitwassen
4.2.3. Computertaken
Keukenbriefjes
Briefingsblad
Bevallingen
Couveuse
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 19 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

4.2.4. Rekeningen/ontslagen maken
4.2.5. Ontslaggesprek, ontslag FV en BV-bilan
4.2.6. Wat doen op welke dagen?
Woensdag: Keukenbestelling maken (nacht, vroege of late)
Fotograaf vragen (late)
Zaterdag: Beginnen aan bestelling medisch materiaal, labo, economaat
(nacht)
Zondag: Fotograaf vragen (late)
Afwerken bestellingen (nacht)
Bestelling medisch materiaal ingeven in PC en doormailen (nacht)
4.2.7. Geplande sectio’s
Installeren op kamer
Papa laten gaan inschrijven
Operatiehemdje laten aandoen
Alle juwelen laten uitdoen (ook piercings)
Zorgen dat ze geen make-up of nagellak meer ophebben
Etiket op matras aan hoofdeinde kleven + armbandje laten aandoen
Monitor aanleggen
BD-Temp-Pols
Infuus prikken dial-o-flow tussenzetten (500ml Voluven met sticker zak 1
en een 2e Voluven met zak 2 op) + 1l Glucose 5% met leiding apart bijhangen
Vulva scheren, haartjes met plakband wegdoen
Verblijfsonde plaatsten
Pré-medicatie voor vertrek (1A Primperan en 1A Zantac IV en 1fl Natriumcitraat
PO)
Mama een haarmuts laten opzetten
Papieren meenemen: VK-fiche, bloeduitslag, anesthesiefiche, post-opfiche,
anamnese, pré-operatieve vragenlijst, etiketten
Normaal gezien om 7u50 in OK zijn met mama en sectiobedje
Kleren voor papa in de mannenkleedkamer nemen: broek, hemd, mondmasker,
haarmuts, overschoenen
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 20 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Laten omkleden in het pathologiekamertje, daar laten wachten tot je hem
roept
Zelf een groen pakje, haarmuts en mondmasker gaan aandoen in vrouwenkleedkamer
Sectiobedje in het stopcontact steken op 37° zetten, reanimatiekoffer
openzetten, schaar, handschoenen, navelklem, 3 roze naalden, 1 spuit 2,5 of
5cc, 2 pH-spuitjes klaarleggen (voor veneus en arteriëel), plastiek bakje
voor placenta aan VPK geven
Het reanimatie bedje: warmte aanzetten, aspiratiesonde blauw op de fingertip
zetten en de aspiratie aanzetten en cô, zuurstof aanzetten en cô,
ambu aansluiten, endothracheale tubes
2 - 2,5 – 3 - 3,5 , magiltang en laryngoscoop klaarleggen en lampje testen
Mama helpen op tafel leggen
Nog eens doptone voordat de VPK de buik ontsmet
Aan anesthesist vragen dat hij/zij zegt wanneer je papa mag halen
Papa langs mama laten gaan zitten
Steriele doek aannemen
Baby bij KA brengen
Afnavelen
Molton geven als KA dit vraagt
Navelstrengbloed en pH nemen
Met baby en papa naar mama gaan als KA dit zelf niet doet en de situatie
het toelaat
Alles opruimen en mee naar beneden nemen
In de reanimatiekamer de baby wegen, lengte meten en SO meten, nakijken
of anus open is, rug en verhemelte gesloten zijn, navelverzorging met alcohol
en Sterilonpoeder, aankleden, naambandje, oogdruppels en 0,1ml Konakion
pH bepalen (max 15min na de afname)
Papa met de baby op de kamer installeren
Sectiobedje terug opmaken en een nieuw plastiek bakje vullen met 1 steriele
schaar, 1 gestreepte doek, 1 paar handschoenen, 1 navelklem, 3 roze naalden,
1 spuitje 2,5 of 5cc, 2 pH-spuitjes, doptone terug op het bedje en zorgen
voor voldoende aspiratiesondes
Reanimatiekoffer bijvullen indien nodig en verzegelen
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 21 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

4.2.8. Epidurale in OK
OP-hemdje
Infuus met 1l Hartmann (voor de helft al ingelopen)
Epiduralepomp, met adapter en drukknopje
Anamnese, pre-operatieve vragenlijst, bloeduitslag, anesthesiefiche, evt
VK-fiche
Haarmuts voor mama en jezelf
Monitor (knoppen, banden en gel)
Onderzoekshandschoen
4.2.9. Epidurale in VK
Epiduralepomp, met adapter en drukknopje
Anamnese, pre-operatieve vragenlijst, bloeduitslag, anesthesiefiche, medicatieblad
VK, rekeningblad voor verdoving, ereloonstaat
Epiduralekar, hierop staat een blad wat je voor welke anesthesist moet
klaarleggen
Tafeltje (instumententafel of klein roltafeltje)
Haarmuts, OP-hemdje
Infuus met 1l Hartmann (voor de helft al ingelopen)
BD-, saturatie- en hartslagmeter, 3 Red Dots
4.2.10. Couveuse
Alles overlopen in de couveuse, wat staat waar, hoe werkt de isolette, het navelcatheterbedje,…
4.2.11. Telefoon
Bellen, doorschakelen, waar vind je de telefoonnummers,….
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 22 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

5. Multidisciplinair team
Om de zorg rond de patiënt zo optimaal mogelijk te laten verlopen, zijn er een
heleboel mensen betrokken bij de zorgverlening op onze afdeling. Met volgende
personen zal je zeker dagelijks samenwerken.
5.1. Vroedvrouwen
Mevr. Nik Bouchet heeft als hoofdvroedvrouw de leiding over ons team.
De samenstelling van ons team wisselt regelmatig, net zoals het aantal fulltime
en parttime werkende vroedvrouwen. Je zal ons wel leren kennen eenmaal we collega’s
zijn. Er zijn mentoren op de afdeling voor de begeleiding van de studenten.
Ook kan er beroep gedaan worden op verpleegkundigen werkzaam in de mobiele
equipe.
5.2. Paramedisch personeel
De taken en verantwoordelijkheden van het paramedisch personeel worden verder
in deze brochure besproken , in het gedeelte van het afdelingsbeleidsplan.
Hier worden de mensen voorgesteld die aan onze afdeling verbonden zijn.
- Kinesisten:
Carine Vranken
Myriam Vrolix
- Kind en Gezin:
Marleen Hermans
- Patiëntenbegeleiding:
Karen Gielen
Wojtasik Carolien
- Diëtisten:
Magda Kenens
Marie-Josée Vandebroek
Liliane Claes
Valerie Smeets
- Psychologe:
Daisy Thijs
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 23 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

5.3. Medisch team
Dr. D. Lauwagie, gynaecoloog
Dr. A. Vanpeperstraete, gynaecoloog
Dr. G. Dhaenens, gynaecoloog
Dr. G. Hoedemakers, kinderarts
Dr. W. Arts, kinderarts
Dr. K. Eerdekens, kinderarts
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 24 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

6. Visie en missie
Elke patiënt is uniek als persoon. Wij trachten dat bij de uitvoering van de zorgen
zoveel mogelijk op een verantwoorde wijze te respecteren. De patiënt heeft
hier recht op.
De organisatie van de zorgverlening is gericht op totaalzorg: elke vroedvrouw
krijgt een aantal patiënten toegewezen en staat in voor zoveel mogelijk zorgaspecten
bij deze toegewezen patiënten, op de wijze die overeenstemt met de
wettelijke bepalingen inzake vroedkunde. We willen het welzijn van de patiënt op
de eerste plaats stellen door aandacht te hebben voor alle aspecten van de mens,
lichamelijk, sociaal, psychisch, relationeel en geestelijk, hierbij rekening houdend
met de fase in het leven van de patiënt en omstandigheden waarin hij/zij verkeert.
De patiëntenzorg is op afdelingsniveau een teamgebeuren waarvan de hoofdvroedvrouw
de leiding heeft. Iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid op en
verleent zijn medewerking aan het opbouwen en het behoud van een goede werksfeer,
een goede samenwerking en een goede communicatie die er op de eerste
plaats op gericht is dat patiënten kwalitatief hoogstaande zorg ontvangen en tevreden
zijn over de verleende zorg en het verblijf in het algemeen.
“Vroedvrouw-zijn” wordt dikwijls geassocieerd met geluk en blijdschap.
Maar het is ook veeleisend: je moet steeds op het juiste moment de juiste
beslissing nemen, zowel in het belang van de moeder als van het kind.
De uitoefening van het beroep van vroedvrouw impliceert een hoge graad
van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid, gebaseerd op degelijke theoretische
kennis en inzichten en vlotte praktische vaardigheden. Het geheel
van de zorgverstrekking door vroedvrouwen speelt zich af in een voortdurende
interactie tussen vrouw en partner en de vroedvrouw. De begeleiding
van de vrouw (het koppel) door de vroedvrouw bij een uniek gebeuren als
zwangerschap en geboorte is van kapitaal belang.
Door de specifieke opleiding is een vroedvrouw bevoegd om de aanstaande
ouders in het normale geboorteproces te begeleiden, advies te geven, toezicht
uit te oefenen en verloskundige zorgen te verlenen tijdens de zwangerschap,
de bevalling en de postpartum periode. Zij kan zelfstandig normale
bevallingen leiden en de zorg voor de pasgeborene op zich nemen.
De vroedvrouw moet problemen of risico’s bij moeder en kind tijdig onderkennen
en medisch advies of tussenkomst vragen. Tevens treft zij spoedmaatregelen
bij afwezigheid van de arts.
De vroedvrouw speelt een belangrijke rol in de gezondheidsvoorlichting en –
opvoeding, niet alleen t.a.v. de vrouw, maar ook t.a.v. het gezin en de maatschappij.
In dit essentieel familiale gebeuren spelen naast medische, ook
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 25 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

psychische, sociaal-economische, emotionele, lichamelijke en culturele factoren
een medebepalende rol in de zwangerschapsuitkomst. De vroedvrouw
ijvert voor een volledige integratie van zwangerschap en geboorte in het
gezin.
Door haar voornamelijk klinische tewerkstelling moet de vroedvrouw niet
alleen de fysiologische baring kunnen leiden, maar ook verloskundigtechnisch
bekwaam zijn om in de high-risk verloskunde adequaat te functioneren.
De belangrijkste taken van een vroedvrouw kunnen omschreven worden
als: geven van informatie, supervisie, begeleiding en verloskundige zorgverlening.
- Een vroedvrouw moet kunnen groeien naar:
De juiste visie en ingesteldheid t.a.v. het beroep van vroedvrouw, d.w.z. zich
bewust zijn van de verantwoordelijkheden t.o.v. de plaats die de vroedvrouw
in de gezondheidszorg inneemt.
De nodige kennis en vaardigheden om voorlichting en advies te geven over
onderwerpen die verband houden met de menselijke voortplanting.
De nodige relationele vaardigheden t.a.v. de doelgroep en t.a.v. collega’s.
De nodige kennis en inzicht in culturele, religieuze en levensbeschouwelijke
eigenheden en verschillen en bekwaam zijn om hiermee om te gaan.
Grondige kennis, inzichten en vaardigheden met betrekking tot het fysiologisch
verloop van de voortplanting, de zwangerschap, de baring en het
kraambed teneinde dit verloop zelfstandig of en een ondersteunende/aanvullende
functie te kunnen begeleiden en bewaken.
Grondige kennis, inzichten en vaardigheden met betrekking tot de pathologie
van de voortplanting, de zwangerschap, de baring en het kraambed om
risico’s te kunnen opsporen en om in een assisterende/aanvullende functie
de medische specialisten te ondersteunen in het begeleiden en behandelen
van deze patiëntengroep.
Grondige kennis, inzichten en vaardigheden met betrekking tot de gezonde
neonatus om deze zelfstandig of in een ondersteunende/aanvullende functie
te kunnen bewaken en verzorgen en de ouders te kunnen begeleiden.
Grondige kennis, inzichten en vaardigheden met betrekking tot de risiconeonatus
om in samenwerking met de medische specialisten deze te kunnen
bewaken, verzorgen en de ouders te kunnen begeleiden.
Het bewustzijn dat in het domein van de menselijke voortplanting en in de
perinatale zorgverlening een preventieve aanpak de voorkeur geniet boven
een curatief ingrijpen, in de mate dat deze benadering medisch, ethisch,
sociaal en economisch te verantwoorden is.
De nodige kennis en inzichten met betrekking tot juridische, organisatorische
en socio-economische aspecten van de beroepsuitoefening.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 26 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

De kennis van nieuwe ontwikkelingen binnen het vakgebied en deze kunnen
interpreteren en integreren in het eigen handelen.
Het bewustzijn van eigen en gangbare waarden, normen en opvattingen ten
einde het eigen handelen in relatie tot de doelgroep zo optimaal mogelijk te
verrichten.
Een zelfbewuste, empathische vroedvrouw, die na haar opleiding haar professionaliteit
actief uitbouwt via vakliteratuur en doelgerichte bijscholingen,
groeit uit tot een vakbekwame, wijze vrouw, “de vroedvrouw”. Zij evolueert
positief op relationeel en professioneel vlak. Bij haar zijn toekomstige ouders
in veilige handen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 27 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

7. Organisatie van de verpleegzorg
Zoals je reeds hoger kan lezen werken we met patiëntentoewijzing per shift.
D.w.z. dat elke vroedvrouw dagelijks een aantal patiënten toegewezen krijgt
waarvoor hij/zij tijdens de shift verantwoordelijk is. We moeten de totaalzorg
rond de patiënt organiseren en coördineren. Dit wil echter niet zeggen dat we
alles zelf moeten doen. We kunnen natuurlijk nog beroep doen op de anderen
voor hulp, maar de eindverantwoordelijkheid over de uitgevoerde zorgen ligt bij
ons zelf. We proberen de zorg op een systematische wijze te organiseren.
De hoofdvroedvrouw stelt dagelijks het werkschema op, met de patiëntentoewijzing.
Dit is vermeld onderaan het briefingsblad, dat steeds ter inzage is in de
dienstplaats. De student vindt hierin ook terug aan welke vroedvrouw je gekoppeld
wordt en welke patiënten aan je worden toegewezen.
Men werkt op de eenheid als volgt:
Eén vroedvrouw staat in voor het verloskwartier. Een tweede of derdejaars
student vroedvrouw wordt aan haar toegewezen en zij zal de taakverdeling
doen.
Eén vroedvrouw staat in voor het werk op kraam 1 van K101 t.e.m. K106 en
de n*-dienst, samen met een eerstejaars leerlingvroedvrouw.
Éen vroedvrouw staat in voor het werk op kraam 2 van K107 t.e.m. K 114 en
voor de kamers gelegen op de tweede verdieping.
De briefing gebeurt ook per kant. De verantwoordelijke vroedvrouw brieft haar
patiënten aan de vroedvrouw die van haar overneemt. De briefing dient beknopt,
maar volledig en duidelijk te zijn. De verdere informatie moet terug te vinden
zijn in het verpleegdossier. Dit is het meest belangrijke werkinstrument voor
een goede zorgverlening. Planning van de zorg, doelstellingen, interventies en
evaluaties moeten duidelijk terug te vinden zijn in het verpleegdossier. Hulpmiddelen
zijn zeker al de procedureboeken die je op de afdeling kan terugvinden.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 28 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

8. Praktische afspraken algemeen
8.1. Dienstlijst
De dienstlijst vind je aan het bureel van de hoofdvroedvrouw, samen met het
mapje voor de verlofaanvragen.
8.1.1. Verlofaanvraag
De verlofaanvraag dient te gebeuren volgens de richtlijnen, zoals opgesteld in
het arbeidsreglement.
8.1.2. Wensen
Bij het opstellen van de dienstlijst probeert de hoofdvroedvrouw in de mate van
het mogelijke rekening te houden met bepaalde wensen van de vroedvrouwen.
Deze wensen kunnen worden opgeschreven. Als de dienstlijst klaar is, kan er ook
steeds geruild worden, mits bepaalde afspraken gerespecteerd worden en mits
goedkeuring van de hoofdvroedvrouw.
8.2. Beletsignaal
Het is erg belangrijk om het beletsignaal aan te doen op de kamer waar je bezig
bent. Dit is erg belangrijk voor de privacy van de patiënt, weet iedereen onmiddellijk
iemand te vinden en je hoort de bellen van de andere kamers beter.
8.3. Pauze
De pauze wordt genomen in functie van de werkdruk. Er zijn geen vaste uren bepaald.
We proberen er toch naar te streven om rond 10u een koffiepauze te nemen
en rond 12u30 de middagpauze.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 29 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

8.4. Maaltijden
Voeding een extra aandachtpunt. Schenk hieraan steeds voldoende aandacht:
Maaltijden worden in de centrale keuken bereid. De vroedvrouwen dienen
voor elke maaltijd de verdeelkar in de kelder op te halen en naar hun afdeling
te brengen. Bij het afhalen van de etenskar dient een formulier afgetekend
te worden.
De dienbladen worden voor elke maaltijd per patiënt klaargezet op de afdeling,
met hierop bestek, glazen, tassen, borden.
De koffie wordt gemaakt op de afdeling.
Vergeet de rapportage omtrent de maaltijden niet.
Indien een patiënte niet aanwezig is voor het middagmaal moet het eten
terug naar de keuken worden gebracht en later terug worden opgevraagd.
Na de maaltijd haalt de vroedvrouw de dienbladen van de kamer en sorteert
het afval en keukenmateriaal op de keukenkar.
Bij afruimen van de maaltijden zorgen voor een goed opgeruimde kamer, dit
betekent geen overtollige tassen en glazen of bestek bij de patiënten laten
staan. Heb ook aandacht voor de eettafels, was ze af indien bevuild.
Een patiënt in arbeid krijgt geen voeding: deze is bestemd voor de partner
Op een bord in de verdeelkeukens hangen de verschillende diëten van de
patiënten vermeld: controle het dieet van de patiënten alvorens eten en
drinken te brengen, diabetisch patiënten geen suiker geven!
Bedlegerige patiënten zoals sectiopatiënten en rustenden: aandacht voor de
houding in bed. Een half ineengedoken houding is niet bevorderlijk voor de
eetlust en bemoeilijkt de zelfstandigheid van de patiënt.
Steeds aandacht hebben voor patiënten die nuchter zijn voor een operatie
of onderzoek en opgepast met hyperemesispatiënten.
De vroedvrouw doet elke avond navraag bij de patiënten naar de middagmalen
van de volgende dag en noteert dit op de keukenformulieren die per email
door de vroedvrouw van de nacht naar de keuken verzonden worden
8.5. Logboek
Op het briefingblad onderaan worden veranderingen of nieuwe afspraken,
nota’s, wijzigingen in procedures,… opgeschreven, zodat mensen die voor
korte of langere tijd niet op dienst aanwezig waren, toch op de hoogte blijven
van de nieuwste ontwikkelingen op de afdeling of algemeen in het ziekenhuis.
Iedere vroedvrouw heeft de verantwoordelijkheid deze door te le-
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 30 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

zen. Deze worden ook regelmatig samengevat en via mail aan iedere vroedvrouw
doorgegeven.
Postvakje: In de dienstruimte is voor iedere vroedvrouw een postvakje
voorzien. Hierin wordt de persoonlijke post gelegd, met eventueel nieuwe
aandachtspunten. De bedoeling is dat men regelmatig in het postvakje kijkt,
om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes.
Prikbord: Het prikbord vind je in de verpleegruimte. Hierop hangen beleidsnieuws,
mededelingen, aankondigingen voor bijscholingen,…
8.6. Preventie diefstal
Op de afdeling zelf beschikken we over een afsluitbare kast om onze eigen spullen
en tassen in op te bergen. In principe heeft iedereen er toegang tot. Daarom
is het verstandig om waardevolle voorwerpen of veel geld thuis te laten of eventueel
in de kleedkastjes in de kelder achter slot te laten. Je bent zelf verantwoordelijk
voor je eigen spullen.
8.7. Teamvergaderingen
3/4 maal per jaar wordt er een teamvergadering gehouden, waarop de belangrijkste
veranderingen of nieuwe aandachtspunten besproken worden. Iedereen
mag hieraan zijn steentje bijdragen. Er wordt van je verwacht om hierbij aanwezig
te zijn.
8.8. Observatie en rapportage
Rapporteer steeds al je bevindingen: bij elke observatie hoort ook een rapportage.
Het is belangrijk dat je steeds afwijkende waarden, bijvoorbeeld vitale functies,
patiënten die zich onwel voelen… steeds door te geven
8.9. Begeleiding van de familie
Als de familie je iets komt vragen in verband met de gezondheidstoestand
van de patiënt, verwijs deze persoon/personen door naar de hoofdvroedvrouw
of verantwoordelijke arts.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 31 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Diagnoses worden enkel door de behandelende geneesheer meegedeeld aan
de patiënt.
Vriendelijk en beleefd omgaan met familie en patiënt.
Begeleiding van familie is voor studenten een leersituatie, altijd in samenspraak
met de vroedvrouw.
8.10. Algemeen voorkomen
Wees stipt, gebruik een correcte taal en zorg voor een verzorgd uiterlijk.
Zorg ervoor dat lange haren netjes zijn ingebonden.
Het dragen van juwelen is strikt verboden tijdens het werk. Doe ze dus uit voor
je naar de afdeling gaat.
Let op de eigen handhygiëne!
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 32 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

9. Praktische afspraken naar de nieuwe medewerker
9.1. Algemeen
9.1.1. Introductiebrochures (Algemene & afdelingsspecifieke)
ZMK Algemene brochure
Deze staat op onze website www.zmk.be
De nieuwe medewerker leest deze, alvorens te starten. Hierin vindt men algemene
info over ZMK, zoals historiek, organigram, visie, overleg- en beleidsstructuren,
overzicht van de verschillende ziekenhuisfuncties en aangeboden medische
zorg.
Afdelingsspecifieke brochure
Is deze brochure, staan specifieke info over de afdeling zelf.
Staat op onze website www.zmk.be
De nieuwe medewerker leest deze, samen met de algemene brochure alvorens te
starten.
9.1.2. Algemene introductie op de eerste werkdag
Op de eerste werkdag krijgt elke nieuwe medewerker een algemene introductie
doorheen het ziekenhuis. Afhankelijk van de werkplaats zal dit in campus Bree of
campus Maaseik zijn of op beide campussen. Deze introductie wordt gegeven
door de referentieverpleegkundige binnen het ziekenhuis. Zij zal op voorhand
contact opnemen met de afdeling en de nieuwe medewerker om afspraken te maken
rond deze introductie. Deze introductie omvat enkele algemene afspraken,
een rondleiding doorheen het ziekenhuis, de begeleiding naar de afdeling en er
wordt verder gezorgd voor de praktische zaken zoals kledij, kleedkastje, toegangsbadge,…
9.1.3. Infodag
Jaarlijks in september wordt er in het ziekenhuis een infodag gegeven voor alle
nieuwe medewerkers binnen het ZMK die het afgelopen jaar dan nieuw zijn begonnen.
Tijdens de infodag wordt er uitleg gegeven over de visie en werking van ZMK.
Daarnaast komen ook een aantal diensten hun werking kort voorstellen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 33 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

9.2. Afdelingsspecifiek
9.2.1. Stappenplan voor introductie en inscholing op de dienst
De referentieverpleegkundige begeleiding overhandigt dit stappenplan bij
de introductie.
Het stappenplan bevat een reeks van onderwerpen i.v.m. kennis en vaardigheden,
nodig om op de dienst te kunnen fungeren en die geacht worden gekend
te zijn per bepaalde periode.
Tijdens deze periode is er regelmatig overleg tussen het diensthoofd
/meter en de nieuwkomer, om te bespreken waar hij/zij staat, om bij te
sturen indien nodig en eventueel bijkomende vormingsbehoefte op te sporen.
De nieuwe medewerkers zijn ook zelf verantwoordelijk voor de opleiding. Ze
weten wat binnen een bepaalde termijn van hen verwacht wordt, zodat ze
ook zelf op zoek kunnen gaan naar bijkomende info.
Evaluatie kan gebeuren op aantoonbare feiten.
Er kunnen eveneens afspraken gemaakt worden tussen diensthoofd en
nieuwkomer i.v.m. verwachtingen en dergelijke.
De functieomschrijving en de afspraken i.v.m. de functionering- en evaluatiegesprekken
worden nu ook meegedeeld.
9.3. Vragenlijst
Wanneer een nieuwe medewerker 1 maand in dienst is ontvangt deze van de referentieverpleegkundige
een vragenlijst m.b.t. de algemene introductie in het
ziekenhuis, op de afdeling, het stappenplan en het peter/meterschap. Deze vragenlijst
is verplicht in te vullen en wordt na twee weken terug verwacht bij de
referentieverpleegkundige. Deze gegevens worden verwerkt in een databank.
Het doel van deze vragenlijst is feedback krijgen omtrent de introductie om zo
een betere werking te organiseren naar de toekomst toe. Deze vragenlijst is niet
anoniem, maar de gegevens worden met alle respect behandeld.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 34 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

9.4. Begeleiding door peter of meter
Op de diensten verwacht men van nieuwe medewerkers dat ze zo snel mogelijk
goed kunnen meewerken in het team. Een nieuwkomer kan echter niet zomaar een
ingewerkte en ervaren collega vervangen.
Een snelle aanpassing en integratie in het ziekenhuis en op de verschillende diensten
is mede afhankelijk van een goed georganiseerde opvang. Wanneer het takenpakket
systematisch en snel wordt duidelijk gemaakt, heeft dit een positieve
invloed op de motivatie en het prestatieniveau. Er moet dus veel aandacht besteed
worden aan goede opvang en begeleiding van nieuwe medewerkers om hen
op relatief korte termijn optimaal te laten functioneren en gemotiveerd te houden.
Peter/meterschap is een onderdeel van deze georganiseerde opvang.
Elke nieuwe medewerker krijgt een peter of meter toegewezen. Nieuwe collega’s
kunnen bij hen terecht met hun vragen, problemen, opmerkingen, onzekerheden,…in
de eerste periode op de nieuwe dienst. Deze periode wordt
bepaald per dienst, afhankelijk van de behoefte.
Het zou ideaal zijn als iedere nieuwkomer gedurende enkele dagen dubbel
ingepland zou kunnen staan met een ervaren medewerker, maar in de praktijk
is dit niet altijd haalbaar.
We streven er echter naar dat nieuwkomers toch minstens de eerste werkdag
gekoppeld worden aan hun peter/meter.
Het peter/meterschap moet een meerwaarde betekenen voor de dienst, de
nieuwe medewerker en de peters/meters zelf.
Doel peter/meterschap:
De nieuwe medewerkers helpen om zaken sneller of vroeger te leren, of zaken
aan te leren die ze anders niet zouden geleerd hebben.
Bevorderen van kwaliteit door de opgebouwde kennis, expertise en ervaring
die reeds op de diensten aanwezig is, beter te benutten en door te geven.
De nieuwe medewerkers een vertrouwd gevoel geven, hen coachen en zo
snellere integratie bevorderen.
Voordeel peter/meterschap:
Peters/meters kennen de struikelblokken, de valstrikken, de trucjes of de
knepen van het vak en zijn dus geschikt om de nieuwe medewerkers met
raad en daad bij te staan, steun te verlenen en te luisteren naar de problemen
waarmee ze te maken krijgen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 35 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Ze fungeren als rolmodel voor de beginnende medewerkers en moeten daarom
het eigen functioneren steeds in vraag stellen en bijblijven.
Ze dragen mee de verantwoordelijkheid over de nieuwe medewerkers.
Ervaringsuitwisseling op basis van een gelijkwaardige relatie: nieuwe medewerkers
kunnen steeds een beroep op hen doen voor advies en informatie.
Peters/meters geven geen beoordeling over de nieuwe collega’s.
Taken van de peters/meters:
Ze begeleiden de medewerkers in de dagelijkse praktijk op een ondersteunende,
stimulerende en motiverende wijze.
Ze coachen de nieuwe collega’s: stimuleren, motiveren, aanwijzingen en raad
geven.
Ze zijn vraagbaak voor de nieuwe collega’s als die vragen hebben over, praktische
zaken, algemene dingen tot complexe (verpleeg)situaties.
Ze vertonen een voorbeeldgedrag.
Ze doen voorstellen aan de diensthoofden voor maatregelen zodat de nieuwe
medewerkers zo snel mogelijk zelfstandig kunnen functioneren.
Ze hebben gesprekken met de nieuwe medewerkers gedurende de inwerkperiode,
voor een continue opvolging en inventarisatie van de kennis/stappenplan.
Profiel peters/meters:
Iemand die ervaren is: zelf min. 1 jaar ervaring op de dienst (met uitzondering
van een aantal medisch-technische diensten waar meer ervaring vereist
is)
Op vrijwillige basis
Geduldig
Communicatieve en sociale vaardigheden
Spontaan en vlot
Objectief
Inzicht in eigen handelen
Theoretisch en praktisch sterk
Bereid om nieuwe medewerkers te begeleiden
Begaan met nieuwe collega’s: iemand die openstaat voor de behoeften van
nieuwkomers en deze ook aanvoelt
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 36 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10. Praktische afspraken naar de studenten
10.1. Algemeen
10.1.1. Introductiebrochures (Algemene & afdelingsspecifieke)
ZMK Algemene brochure
Deze staat op de site van school en/of op onze website www.zmk.be
Student leest deze, alvorens te starten op stage. Hierin vindt men algemene info
over ZMK, zoals historiek, organigram, visie, overleg- en beleidsstructuren,
overzicht van de verschillende ziekenhuisfuncties en aangeboden medische zorg.
Daarnaast is er ook aandacht voor praktische info over de eerste stagedag,
kleedkamers, parkeren, toegang tot het ziekenhuis,…
Afdelingsspecifieke brochure
Is deze brochure, staan specifieke info over de stageafdeling zelf.
Staat op de site van school en/of op onze website www.zmk.be
Student leest deze, samen met de algemene brochure alvorens te starten op
stage.
10.1.2. Algemene introductie op de eerste stagedag
Op de eerste stagedag krijgen alle studenten een algemene introductie doorheen
het ziekenhuis. Afhankelijk van de stageplaats zal dit in campus Bree of campus
Maaseik zijn of op beide campussen. Deze introductie wordt gegeven op een
maandag vast uur, door de referentieverpleegkundige binnen het ziekenhuis. De
introductie omvat algemene afspraken, noteren van studentgegevens, controle
doelstellingen/medische geschiktheidattesten, kleedkamertoewijzing, toegang
studenten, een rondleiding doorheen het ziekenhuis en de begeleiding naar de
stageafdeling. Neem geen grote rugzak/tas mee, omdat onze kastjes (kleedruimte)
en kasten (afdeling) maar klein zijn.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 37 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10.1.3. Jobbeurs
Eenmaal per jaar organiseert ZMK rond januari/februari een jobbeurs voor alle
laatstejaars studenten verpleegkunde/vroedkunde.
Bij deze willen we alle laatstejaars studenten uitnodigen op onze jaarlijkse Jobbeurs,
graag op voorhand inschrijven bij onze referentieverpleegkundige begeleiding.
10.2. Afdelingsspecifiek
Is deze brochure.
Staat op de site van school en/of op onze website www.zmk.be
Student leest deze, samen met de algemene brochure alvorens te starten
op stage.
Voor de introductie op de stageafdeling, kan de mentor/vk gebruik maken
van een checklist. Dit is een leidraad.
Op de 1 ste (of 2 de ) stageafdeling krijgt de student een rondleiding door de
mentor/vk van de afdeling. Hoofd en afdeling krijgen op voorhand de stageplanning
gemaild.
10.3. Begeleidingsformulieren
Het begeleidingsformulier dagelijks aanbieden op het einde van de dienst aan de
vroedvrouw waar je aan gekoppeld staat voor de nodige feedback te ontvangen
en bij te sturen.
10.4. Mentorschap
10.4.1. Omschrijving ‘mentor’
Een mentor is een verpleegkundige die zich arrangeert om studenten te
willen begeleiden.
Zij probeert studenten te begeleiden, coachen en bijsturen.
Zij probeert samen met haar team, studenten verpleegkundige competenties
aan te leren.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 38 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10.4.2. Taken van de mentor
Ze vervangen niet de stagebegeleiding.
Ze zijn schakelfiguren tussen studenten en team enerzijds en studenten
en stagebegeleiding anderzijds.
Ze doen de introductie op de eerste stagedag.
Ze maken op vaste tijdstippen tijd vrij voor overleg- en feedbackmomenten.
Ze coachen de studenten: stimuleren, informeren, ondersteunen, motiveren,
aanwijzingen, raad en feedback geven.
Ze bewaken het leerproces, binnen de vooropgestelde doelstellingen.
Ze hebben een bemiddelende functie tussen studenten en het team.
Ze hebben een vertrouwensfunctie, peilen naar de stagebeleving en stellen
problemen en emoties bespreekbaar.
Ze vertonen een voorbeeldgedrag.
Ze bieden leermomenten aan.
Ze bewaken de integratie van de studenten op de dienst in het kader van
hun leerproces, zonder hen te beschouwen als extra werkkrachten.
Ze stimuleren de collega’s in het geven van reflectie en feedback, zowel
mondeling als schriftelijk, t.a.v. mentoren en t.a.v. studenten.
Ze plegen overleg met de stagebegeleiding van de scholen en zijn de onmiddellijke
contactpersonen.
Ze adviseren de diensthoofden bij de patiëntentoewijzing aan de studenten,
rekening houdend met de doelstellingen van elke student.
Ze doen voorstellen aan de diensthoofden voor maatregelen zodat de studenten
zo snel mogelijk optimaal worden begeleid.
10.4.3. Profiel van een mentor
Iemand die ervaren is: zelf min. 1 jaar ervaring op de dienst (met uitzondering
van een aantal medisch-technische diensten waar meer ervaring
vereist is)
Op vrijwillige basis
Geduldig
Communicatieve en sociale vaardigheden
Spontaan en vlot
Objectief
Bereid en geïnteresseerd om studenten te begeleiden
Heeft de mentorenopleiding gevolgd
Inzicht in eigen handelen
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 39 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Theoretisch en praktisch sterk
Begaan met studenten: iemand die openstaat voor de behoeften van de
studenten en deze ook aanvoelt
Willen up-to-date blijven: volgen nieuwe ontwikkelingen binnen het eigen
vakgebied
10.4.4. Omschrijving ‘stagebegeleider’
Stagebegeleider is de begeleider vanuit school.
Zij/hij geven tussen- en eindevaluaties van studenten op stages.
Zij maken een verschil tussen leer- en praktijkbegeleiding.
Leerbegeleiding door scholen (A1+A2).
Stagebegeleiding door scholen (A2) en instellingen.
Gediplomeerde verpleegopleiding = 4de graad = A2
Bachelor verpleegopleiding = hogeschool = A1
10.5. Verwachtingen
10.5.1. Verwachtingen
Als student werk je steeds onder toezicht van een vroedvrouw.
Als student heb je dezelfde diensturen als de vroedvrouwen, deze staan in de
dienstlijst genoteerd onder de volgende codes:
V: 6u30 tot 14u36, L: 13u39 tot 21u45, N: 21u30 tot 6u45
In functie van de drukte kunnen deze uren aangepast worden.
Koffiepauze (10min gunst)/middagpauze (30min verplicht) moet in de refter
genomen worden.
Respect voor patiënt, familie, artsen, vroedvrouwen, medewerkers … .
Hanteren van het beroepsgeheim.
Vraag hulp indien nodig.
Verzorgd en vriendelijk voorkomen.
Stiptheid.
Correct taalgebruik.
Meebrengen van doelstellingen en verwachtingen van de stage, meebrengen op
de eerste stagedag.
Laat waardevolle voorwerpen in je kleedkastje, sluit af met eigen hangslot.
De melkkeuken op de tweede verdieping is niet toegankelijk voor studenten:
ga hier dus nooit op eigen initiatief binnen!
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 40 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Ga zoveel mogelijk zelf op zoek naar leermomenten
Ga niet te ver in je zelfstandigheid, bijvoorbeeld breng geen pasgeborene
naar de kamer vooraleer de verantwoordelijke vroedvrouw deze heeft nagezien.
Vooraleer een baby naar de moeder te brengen zeker controleren of deze
een identificatiebandje draagt en of dit overeenkomt met de fiche op het
bedje.
Draag zorg voor het noteren van vochtbalansen
Dien nooit op eigen initiatief medicatie toe
10.5.1.1. Observatie en rapportage
Rapporteer steeds al je bevindingen aan de verantwoordelijke vroedvrouw: bij
elke observatie hoort ook een rapportage. Het is belangrijk dat je steeds afwijkende
waarden, bijvoorbeeld vitale functies, patiënten die zich onwel voelen…
steeds aan de hoofdvroedvrouw of verantwoordelijke vroedvrouw doorgeeft.
10.5.1.2. Oefenen van technieken
Tijdens je stageperiode krijg je de mogelijkheid om veel technieken en handelingen
te oefenen, maar er wordt verwacht van de studenten dat ze steeds zelf
initiatief nemen om te vragen om oefening. Wacht niet af totdat de vroedvrouwen
een techniek zelf uitgevoerd hebben, maar vraag reeds vooraf om deze
techniek te mogen uitvoeren. Wie niets vraagt, zal immers weinig kunnen oefenen.
10.5.1.3. Administratie
Vul steeds de verpleegdossiers correct in en laat ze controleren door de verantwoordelijke
vroedvrouw. Probeer ook zoveel mogelijk te observeren bij het invullen
van verloskundige dossiers.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 41 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10.5.1.4. Pauzes
De pauze wordt genomen in functie van de werkdruk. Er zijn geen vaste uren bepaald.
We proberen er toch naar te streven om rond 10u een koffiepauze te nemen
en rond 12u30 de middagpauze. De avondpauze vindt meestal om 17u30
plaats.
10.5.1.5. Uurroosters
Je uurrooster vind je steeds terug in een map in het verpleegstation.
10.5.1.6. Feedback
Elke student dient zelf de verantwoordelijke vroedvrouw te vragen naar feedback
omtrent uitgevoerde technieken en attitudes. Zoek hiervoor een geschikt
en rustig moment, doe dit nooit onder de pauzes van de vroedvrouwen, tijdens
drukke momenten of tijdens de briefings. Vul zelf nadien je feedbackformulieren
in en laat ze aftekenen door de verantwoordelijke vroedvrouw.
Tracht begeleiding positief te bekijken, evenals de plaats van de stagiair in de
hiërarchische structuur.
10.5.1.7. Bijscholingen
Als student kan je steeds bijscholingen binnen het ziekenhuis volgen. Je kan de
vormingskalender steeds terugvinden in de dienstplaats.
10.5.1.8. Algemene taken
Verzorgingskarren en kasten aanvullen na iedere post.
Linnenkamer opruimen (vuil linnen naar kelder brengen) en karretjes
met proper linnen klaarzetten.
Serumstaanders, monitors, verzorgingswagens, koelkast en kasten afwassen.
Bij ontslag: ontsmetten van bed, de bedpan, verzorgingskussen, babybedje
en vergeet de waskom niet. Het linnen aanwezig op de kamer
dient verwijdert te worden in de linnenzakken.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 42 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Kamers aanvullen voor volgende patiënt.
Etenskar halen in de keuken.
…
10.5.2. Algemene verwachtingen ongeacht het opleidingsniveau
Na een korte inwerkperiode inzicht krijgen in de werking van de dienst.
Eigen leerproces in handen nemen d.w.z doelstellingen en dagelijks bijsturingsformulier
spontaan aanbieden met een duidelijke formulering.
Feedback vragen op rustige momenten.
Open communicatie student - vroedvrouw.
Open vraagstelling: hoe, wat, waar, waarom, wanneer, ... ? Er wordt
verwacht dat de student zelf initiatief neemt tot vragen stellen, observaties
doen...
Overleg ‘steeds’ met de verantwoordelijke vroedvrouw.
Op eigen niveau verantwoordelijkheid nemen
Leer correct omgaan met het verpleegdossier.
Actieve inbreng tijdens een briefing.
Studenten nemen geen telefoon op.
Maak gebruik van het beletsignaal bij betreden van de kamer.
Uitdelen van maaltijden gebeurt steeds in overleg met de verpleging.
Betrouwbaar zijn, beroepsgeheim respecteren.
Informeer je alvorens een taak aan te vatten, toon interesse voor de gehele
gang van zaken.
Wees opmerkzaam, leer juist en volledig rapporteren.
Leg op een natuurlijke en spontane manier contact met meerderen en collega’s,
zo wordt samenwerken prettig.
Tracht de vaardigheid te ontwikkelen om te leren omgaan met de beperkingen
van de realiteit.
Tijdens de briefing wordt zowel inbreng als vraagstelling vanwege de student
verwacht na één week.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 43 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

10.5.3. Specifieke verwachtingen
Kijkstage (dag achter de schermen)
Eens proeven van het verpleegkundig beroep.
Met een verpleegkundige meelopen.
Verpleegkundige technieken observeren en meebeleven.
Geen verpleegkundige technieken uitvoeren.
Proberen inzicht verwerven in de verschillende pathologieën en disciplines.
Eerste jaarsstudenten
Technieken van het eerste jaar correct en vlot kunnen uitvoeren.
Aangeleerde technieken van het eerste jaar kennen en leren integreren in
de praktijk. Basistechnieken kennen en leren integreren in de praktijk.
Inzicht verwerven in de verschillende pathologieën en disciplines.
Verantwoordelijk zijn voor één patiënt (chirurgie,…).
Het verpleegdossier met hulp correct kunnen invullen.
Gericht observeren, gericht rapporteren en dit zowel mondeling als
schriftelijk.
Leren samenwerken
Contact kunnen opnemen met de patiënt, hulpvaardig zijn en veel geduld
voor de patiënten kunnen opbrengen
Onder verantwoordelijkheid en begeleiding van de mentor of vroedvrouw:
o Toedienen van hygiënische zorgen
o Bedopmaak en orde van de patiëntenkamer
o Reinigen en ontsmetten van materialen
o Opdienen van maaltijden en hulp bieden bij de maaltijden
o Parameters controleren
o Zuurstoftoediening
o Lichaamshouding ondersteunen
o Decubituspreventie
o Tiltechnieken toepassen
o Hulp bieden bij uitscheiding (urine en faeces)
o Venapunctie uitvoeren
o IM en SC-inspuitingen (enkel loodrechttechniek bij anticoagulantia)
toedienen
o Bijwonen van een bevalling – indien mogelijk!
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 44 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Tweede jaarsstudenten
Technieken van het eerste jaar correct en vlot kunnen uitvoeren.
Aangeleerde technieken van het tweede jaar kennen en leren integreren in
de praktijk.
Inzicht verwerven in de verschillende pathologieën en disciplines.
Verantwoordelijk zijn voor één patiëntengroep (chirurgie,…).
Het verpleegdossier met hulp correct kunnen invullen.
Gericht observeren, gericht rapporteren en dit zowel mondeling als
schriftelijk.
Initiatiefname, eigen werk goed kunnen organiseren, het werk vlot weten
aan te pakken
De noden van de patiënt leren aanvoelen en zich kunnen inleven in diens
situatie
Aandacht ontwikkelen voor het opdoen van informatie en het stellen van
vragen die een hogere denkactiviteit veronderstellen
Derde jaarsstudenten
Technieken van het eerste en tweede jaar correct en vlot kunnen uitvoeren.
Aangeleerde technieken van het derde jaar kennen en leren integreren in
de praktijk.
Inzicht verwerven in de verschillende pathologieën en disciplines.
De verantwoordelijkheid voor een patiëntengroep (volledige zorg, briefing
en doktersronde) combineren met de organisatie van andere zorgen.
Het verpleegdossier zelfstandig kunnen invullen met aandacht voor planning,
uitvoering en evaluatie van de zorg.
Gericht observeren, gericht rapporteren en dit zowel mondeling als
schrifelijk.
Zelfstandig kunnen werken, het werk efficiënt kunnen organiseren, leren
fungeren als teamleider
Zich betrokken voelen bij de noden van een patiënt, zelf hulp bieden of
hulp inroepen van deskundigen
Gericht observeren
Correct rapporteren
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 45 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

11. Risicoanalyse/werkpostfiche
R I S I C O F A C T O R E N – W E R K P O S T F I C H E Verpleegkundigen
in uitvoering van het KB van 03.05.1999 betreffende de bescherming van de jongeren op het werk en
de omzendbrief van 12.01.2004 betreffende het gezondheidstoezicht van stagiairs
Het ziekenhuis neemt maatregelen zodat alle risico’s tot een minimum worden herleid. Toch blijven er restrisico’s bestaan waarvoor preventiemaatregelen kunnen worden
genomen.
Hieronder vindt u de mogelijke risico’s waarmee u tijdens het werk op de afdeling kan geconfronteerd worden.
Draag zorg voor u eigen veiligheid maar ook voor deze van uw collega’s en meldt mogelijke gevaren op de werkvloer.
Indien u vragen hebt kan u zich richten tot de hoofdverpleegkundige of tot de preventieadviseur.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 46 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree

Aard van het gevaar Collectieve bescherming
Infecties door biologische agentia o.a.
TBC
HIV / AIDS
Hepatitis A-B-C
Andere besmettelijke ziekten
Gevaarlijke producten o.a.
ontsmetting/
Contact beperken
reinigingsproducten
Contact beperken
Cytostatica
Bronafzuiging
Gassen / inhalatie-anesthetica
Open vuur vermijden
Brandgevaarlijke producten
Contact beperken
Carcinogene agentia
Contact beperken
Schadelijk/irriterend/giftig
Naalden/scherpen voorwerpen:
prikaccidenten
Tillen van zware lasten
Ioniserende stralen
Röntgenstralen
(X-stralen)
Radioactief materiaal
(isotopen α, β, γ)
Niet-ioniserende stralen
Magnetisch stralen NMR
Laserstralen
Vallen op begane grond / stoten /
struikelen/uitglijden, hindernissen
Tiltechniek en gebruik maken
van tilhulp-middelen (stalen
verpleegster, hoog-laag bed)
Gebruik maken van bestaandebeschermingsmateriaal,
afstand
Aangepaste bescherming
(loodschorten, handschoenen,
....). Dosimeter
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 47 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree
Aanleren technieken,
Volgen van training.
Naleven interne procedures
Opleiding
Afstand Naleven interne procedure
Effen, slipvrije vloer,
Defecten melden
Persoonlijke bescherming Voorlichting, instructies Medisch toezicht inenting
Handschoenen, masker,
schorten, handhygiëne
Handschoenen, maskers,
schort
Opleiding
Beschermingsbril Naleven interne procedure
Aangepast schoeisel (bij
voorkeur gesloten aan de hiel
Interne procedures en richtlijnen
Instructies, procedures,
richtlijnen op etiket
Naaldcontainer Handschoenen Procedures.
Instructies “wat te doen bij
ongeval”
Instructies “prikaccident”
Codex,titel V, hfdst III:
biologische agentia
- Codex, titel V, hfdst II, art
15
- ARAB, art 124 § 1, 1 en
bijlage: beroepsziekte
Opvolging door ziekenhuishygiëne
(risico besmetting
o.a. HIV) en dienst preventie
KB 03.05.99 en 28.05.03
bescherming jongeren/stagiairs
Codex, titel IV, hfdst VII,
afd V: ioniserende stralen
ARAB, art 124, § 1, 1 en
bijlage: beroepsziekte
TBC-test, hepatitis
B, ....
Hepatitis B

Elektriciteit
Ziekenhuisafval
Risicohoudend
Niet-risicohoudend
Gevaarlijk afval
Risico voor ongeboren kind
(zwangerschapsbescherming)
Orde en netheid en antislipzool)
Defecten melden Water en elektriciteit !!!!! Instructies gebruik elektrische
toestellen en materiaal
Afgesloten containers.
Duidelijke scheiding van afval Handschoenen
Handhygiëne
Aanpassing werkpost,
werkorganisatie en werkinhoud
Onmiddellijke verwijdering in
afdelingen of bij werkzaamheden
met infectierisico’s en ioniserende
stralen.
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 48 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree
Interne procedures Tbc-test en
hepatitis B
De student moet onmiddellijk
de onderwijsinstelling op de
hoogte brengen van zwangerschap
Agressie / geweld Contactpersoon binnen de Vertrouwenspersoon Informatie, training, be-
instelleng (vb bewaking)
geleiding
Omgaan met lijden/dood/rouw Organisatie van het werk Vertrouwenspersoon Informatie, begeleiding
Nachtarbeid
Codex titel VIII, hfdst 1,
art. 9
Organisatie van het werk Toezicht begeleider Interne procedures KB 16.07.04 nacht en ploegenarbeid
KB 03.05.99 en 28.05.03 be-
scherming jongeren/stagiairs
Huidirriterende stoffen
(ontsmettingsmiddelen, latex, ....)
(aangepaste)handschoenen Instructies
Wegspringend deeltjes/spatten Masker, bril instructies
Contact met voedingswaren
Mond-neus masker bij Handhygiëne ARAB, art 124 § 1, 3°
(overdracht kiemen)
verkoudheid
Stress Werkorganisatie Naleven interne procedure
Opleiding
Klimatologische omgevings-voorwaarden:
warmte
Ventilatie, airco Aangepaste kledij
Beeldschermen Ergonomie (goede stoel,
Werk afwisselen met ARAB, art 124 § 1, 6
verlichting, opstelling
scherm)
andere taken, goede zithouding
(> 4 uren)
De stagiair zal enkel werken onder permanent toezicht van een ervaren begeleider
Het gezondheidstoezicht en bemiddeling moet door de school zelf gebeuren. Inclusief noodzakelijke vaccinaties of testen (tijdig starten met hepatitisvaccinatie), medische
schifting en maatregelen tbv moederschapsbescherming. Deze verantwoordelijkheden en onkosten zijn niet voor het Ziekenhuis Maas & Kempen.

Volg de instructies aangegeven op de verpakking. Of vraag informatie aan diensthoofd.
Etikettering van gevaarlijke producten
corrosief, bijtend
(licht) ontvlambaar
(zeer) giftig
Xi: Irriterend, Xn: schadelijk
gevaarlijk voor het milieu
Gevaarsymbolen
biologische agentia
laserstralen
Ioniserende stralen
elektrocutiegevaar
gevaar

Bel onmiddellijk toestel 298
Geef de plaats van de brand door
Breng iedereen in de omgeving op de hoogte
Onderneem bluspoging.
Neem schuimblusser. Spuit op vlammen van op een afstand van
ongeveer 4 m.Indien bluspoging niet lukt, houd deuren en ramen zoveel als mogelijk
dicht. Gebruik geen liften
Volg de richtlijnen van de tweede interventieploeg
Verlaat het gebouw.
Inlichtingen kunnen bekomen worden op de dienst preventie, Ziekenhuis Maas en Kempen
Preventieadviseur Schevernels Roger tel: 089509926
Introductiebrochure nieuwe medewerkers & studenten 50 Versie november 2008
Kraamafdeling Bree