Lezing: Het aanvaarden van Niet Aangeboren Hersenletsel

Lezing: Het aanvaarden van Niet Aangeboren Hersenletsel
Inleidend
Vrienden!
Vanmorgen mag ik op uitnodiging in uw / jullie midden zijn. En dan kennen we elkaar voor het
merendeel niet. De Heere kent ons. Zijn onbepaalde wetenschap kent onze weg van stap tot stap.
Hij weet wie we zijn en wat we nodig hebben. Hij kent ons op een volmaakte wijze. Hij kent u / jou
in uw / jouw nood, zorgen, verdriet, vragen. Hij kent ieder mens. Hij ziet op alle schepselen. Hij ziet
op Zijn volk neer in Zijn gúnst! Hij kent ook het uitzien van het hart.
Wat is de verbinding tussen mij met u? Wat is mijn verbinding met deze doelgroep? Als pastoraal
werker in een tweetal zorgcentra van Cedrah heb ik te maken met ouderen, tachtigers en
negentigers. Velen van hen hebben te maken met dementie. Nogal wat bewoners hebben een CVA
(een beroerte) of tia’s doorgemaakt, met alle gevolgen van dien. Even alvast een greep van
uitdrukkingen door bewoners over wat door hen als moeilijk wordt ervaren:
- Ik kan me niet concentreren.
- Ik kan maar zo’n kort stukje uit de Bijbel lezen en ik vergeet het zo weer.
- Als er gezongen wordt, zingt het zo mee in m’n hoofd.
- Ik ben zo langzaam, het gaat alles zo traag.
- Ik ben zo vreemd voor mijzelf en ik ben niet meer hetzelfde als vroeger.
- Ze zeggen van mij dat ik zo veranderd ben.
- Ik ben mijn emoties kwijt, in verdriet en blijdschap, ik ken me zelf niet meer.
- Ik onthoud de preken niet meer, het doet me niets meer, en dat is heel erg.
En u? Nogmaals, ik ken uw / jouw omstandigheden niet. Van harte wil ik daar vanmorgen in
meeleven en meevoelen. Ik heb bij de voorbereiding geprobeerd mij wat in te voelen wat het voor
u / jou betekenen moet met hersenletsel door het leven te gaan. En voor de omstanders in uw/
jouw omgeving. En in uw / jouw omstandigheden mag ik proberen om een klein beetje de weg
wijzen in praktisch-pastoraal opzicht.
Eigenlijk hoef ik de weg niet te wijzen. Dat doet Gods Woord! Mag dat vanmorgen een lamp zijn om
te zien waar u / jij je voetstap moet zetten, mag dat een licht zijn op uw soms zo duistere pad. Úw
weg en Góds Woord, mag dat de nauwe verbinding zijn. Vanmorgen zijn we allen over de weg naar
Boskoop gekomen. En weg kent twee tegengestelde rijrichtingen. Twee richting gaan frontaal tegen
elkaar in. Zó is het gesteld met onze wil en Gods wil. Dat gaat nu in ons leven dwars tegen elkaar
in. Dat loopt nu precies langs elkaar heen. En wat is nu de heilige kunst in kruis- en drukwegen? Ik
geef met een voorbeeld het antwoord. Het gaat over een jongen met een zware last.
Eens liep een jongen met een zware last te torsen. Hij ging zwaar gebogen onder een last
hout, terwijl het zweet met straaltjes langs zijn gezicht liep. Een predikant, die het zelf ook
niet gemakkelijk had, kwam voorbij. ‘Dat pak is voor jouw zeker veel te zwaar?’ Zeer beslist
Lezing 22 september 2012, pagina 1 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

antwoordde de jongen en zei: ‘Meent u dat mijn vader niet weet hoeveel ik kan dragen? Hij
zelf heeft die last op mijn schouders gelegd’.
Die jongen zag meer op zijn vader, dan op de last. Liever vader gehoorzamen, dan de last
afwerpen. Met lijdzaamheid, met gewillige en geduldige onderwerping, liep hij de weg, de loopbaan,
die vader hem had voorgesteld.
Verloren hersenfuncties
Het brengt ons bij het woord aanvaarden, we kiezen vanmorgen immers voor een praktisch-
pastorale benadering? Een aantal vragen dienen zich aan:
- Wat is aanvaarden? Wat is het niet?
- Wat moet dan aanvaard worden? Wat raakte men kwijt?
- Hoe verloopt de aanvaarding?
- Wat zijn de vruchten van aanvaarding? Ik noem een aantal zaken: rust, lijdzaamheid, geduldig in
de verdrukking, vertrouwend in het toekomende, hoop en geloof op God dat Hij het zal maken. Wat
als aanvaarding uitblijft?
Concreet gaat het vanmorgen over het aanvaarden van verloren hersenfuncties. Een eenvoudige
omschrijving van Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) is: allerlei vormen van hersenletsel die na de
geboorte ontstaan zijn. In Nederland wonen naar schatting ruim 500.000 mensen met blijvende
gevolgen van een niet aangeboren hersenletsel, dat is 1 op de 33 inwoners.
We noemen een aantal oorzaken. Hersenbeschadiging wordt opgelopen door een
(verkeers)ongeluk, beroerte, hersenbloeding, herseninfarct, schedeltrauma, hersenziekte of
zuurstoftekort, tumor, of in relatie met een degeneratieve ziekte als multiple sclerose of de ziekte
van Parkinson. Er is een toename in aantal mensen: het verkeer wordt steeds drukker, er komen
meer oude mensen, er zijn meer overlevingskansen door goede medische zorg.
Uit de praktijk blijkt dat de groep mensen met NAH tussen de 28 en 55 jaar de grootste zorgen
geeft. Dit is de leeftijdsgroep waar mensen doorgaans nog volop in het leven staan en
verantwoordelijkheden hebben met betrekking tot studie, werk, wonen, partner, opgroeiende
kinderen en/of familie, vrienden, kennissen. Door de diagnose NAH komt daar in één klap een
kentering in. Met die klap, die mededeling of met dat besef krijgt het leven van het ene op het
andere moment een ander perspectief. Ik las ergens: ‘NAH is een brutale inbreuk in de continuïteit
van de levenslijn’. In zo’n zin klinkt eigenlijk iets door van een noodlot. We spreken liever met de
Bijbel over ‘een door God bestuurde kromming in ons levenslot’.
De gevolgen van deze beschadigingen kunnen zeer ingrijpend zijn voor de getroffene en zijn of haar
omgeving. Er zijn vaak gevolgen op het lichamelijke, cognitieve (kennis), psychische en op het
sociale vlak. Vaak treedt er een karakterverandering op die terug te zien is in stoornissen in gedrag
en emoties. De verschijningsvormen variëren van milde tot ernstige stoornissen. De gevolgen
worde vaak zichtbaar in stoornissen in het denken en doen (o.a. concentratie, geheugen,
Lezing 22 september 2012, pagina 2 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

traagheid), in lichamelijke stoornissen (o.a. spraak, motoriek, evenwicht, uitval van zintuigen) en in
karakterveranderingen (o.a. emotie, ontremd gedrag, egocentrisch, initiatiefloos).
Mensen met NAH hebben vaak hulpvragen op het gebied van wonen, werk en relaties. Naast de
medische behandeling en cognitief/ lichamelijke revalidatie, gaat het ook om rouwverwerking,
aanvaarding en heroriëntatie op het eigen levensperspectief. Het zal duidelijk zijn dat deze periode
vaak voor de betrokkene en de mantelzorgers langdurig is. En de verwerking, de aanvaarding en
heroriëntatie worden mede ingekleurd door persoonlijke factoren als karakter, persoonlijk netwerk,
financiële mogelijkheden, en de herstelmogelijkheden.
Wij gaan vooral in op verwerking en aanvaarding, een praktische en pastorale benadering. Ik las
ergens de zin: ‘aanvaarding lijkt bij verschillende problematieken een gunstige invloed te hebben op
de levenskwaliteit’. Eén ding kunnen we zeker stellen: aanvaarding in Bijbels opzicht lijkt niet, maar
blijkt een goede invloed te hebben op iemands lichaam en geest!
Aanvaarden… een woord na de zondeval
We raadplegen eerst maar even gewoon het woordenboek. We lezen dan zaken als:
je niet meer verzetten tegen, accepteren, ontvangen, aannemen, op zich nemen, berusten,
bereidheid, goedkeuren, overname.
In alles komt het positieve van het woord naar voren. Er is innerlijke bereidheid gekomen om het
verzet ergens tegen op te geven, om iets te eigenen, om rust te vinden in een situatie, om
bepaalde omstandigheden goed te keuren. Je voelt er iets in van een proces dat tot een goed einde
is gekomen. Het is of je door de deining en de branding van de zee bent gekomen op een stil
strand. Het is alsof de storm is gaan liggen en een weldadige rust dient zich aan.
Kennelijk is er dus iets in ons leven tussengekomen wat we niet verwacht en niet gewild hadden. En
hoe komt dat kwade, dat niet-gewilde in ons leven? Dan kunnen en mogen we niet om Genesis 3
heen.
Hersenletsel… maar van den beginne is het alzo niet geweest. En God zag al wat Hij gemaakt had
en zie, het was zeer goed. De grootheid en de voortreffelijkheid van de schepping en het
pronkjuweel van de schepping -de mens- blonk zo in alles uit. En David looft in Psalm 139 de Heere
omdat Hij de mens wonderbaarlijk gemaakt heeft, ja als een borduursel gewrocht heeft. De
kanttekening: ‘Dat is, zeer kunstiglijk; namelijk met zenuwen, aderen, pezen, spieren en andere
gedeelten van het lichaam, gelijk een borduurwerker vele stukjes en draadjes van verscheidene
verven kunstiglijk en vernuftiglijk aan elkander voegt, zodat er een schoon beeld of ander fraai
werk van komt.’
Kunstig en wonderlijk zijn ook de hersenen gemaakt. Het netwerk van 100 miljard cellen en 900
miljard steuncellen; en dan zijn er ruim 1000 maal meer contactpunten dan cellen; met een totale
bedrading van ongeveer 100.000 kilometer.
Lezing 22 september 2012, pagina 3 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

Wat heeft de zondeval dan toch een verwoestende gevolgen gehad voor de ziel én het lichaam. En
als we dan getroffen worden door hersenletsel, moeten we met Salomo zeggen (Pred. 1 : 15): ‘Het
kromme kan niet recht gemaakt worden, en hetgeen dat ontbreekt, kan niet geteld worden.’ Het
kromme kan niet door menselijk vernuft of welke medische zorg dan ook niet recht gemaakt
worden. Het is onherstelbaar. In dat opzicht vermag alleen God nog alles, alhoewel Hij niet alles
doet. En wat ontbreekt, kan niet geteld worden, er zijn zoveel gebreken en onvolkomenheden in het
leven, dat zij niet te tellen zijn.
De gevolgen van de zonde moeten wij op onze eigen rekening schrijven. Job 5 : 6 en 7 zegt ons:
‘Want uit het stof komt het verdriet niet voort, en de moeite spruit niet uit de aarde; Maar de mens
wordt tot moeite geboren.’ De kanttekening zegt ons dan: ‘De zin is, dat men de oorzaken der
menselijke ellenden niet moet zoeken in het ijdel geval, of het vliegende ongeluk, of enkellijk in den
gewonen loop der natuur, maar in de zonde des mensen, die God naar Zijn rechtvaardig oordeel
straft en tehuiszoekt.’ Omdat er het kwaad der schuld (onze ongerechtigheid), daarom is er ook het
kwaad der straf (de bittere gevolgen van de zonden).
Ik denk aan die man die veel had te stellen met ouderdomsgebreken, die zei (en het kwam er zo
ootmoedig en overtuigend uit): Ik ben er zelf de oorzaak van.
Wel regeert en bestuurt de Heere ook de gevolgen van de zonden. Zal er een kwaad in de stad zijn,
dat de HEERE niet doet? Amos 3 : 6.
Maar hoe onderwijzend en vertroostend klinkt het dan ook in vers 17 – 19: ‘Zie, gelukzalig is de
mens dewelken God straft; daarom, verwerp de kastijding des Almachtigen niet. Want Hij doet
smart aan en Hij verbindt; Hij doorwondt en Zijn handen helen. In zes benauwdheden zal Hij u
verlossen, en in de zevende zal u het kwaad niet aanroeren.’ De betekenis hiervan is, dat God de
Zijnen in vele benauwdheden bijstand zal bewijzen; ja, in zeer vele Zijn hand zo laten blijken, dat
het kwaad hetwelk men vreesde, niet over hen zal komen. En juist dan als, de mens op Hem door
het geloof vertrouwt, Hem door het gebed aanroept en door ware bekering het leven naar Zijn
geboden richt.
Hier op aarde zal een blijvend zuchten zijn onder de gevolgen van de zonden. Maar de Heere heeft
voor Zijn volk een zalige toekomst weggelegd. In de herschepping aller dingen zal straks geen
hersenletsel meer zijn. Weet u wat A. Comrie zegt? ‘Eén dag daar zal daar meer van leren dan
duizenden van boeken hier.’
De wetenschap en aanvaarden
Wat is nu wetenschappelijk gezien het verloop na een NAH? We kunnen dit verloop indelen in drie
fasen:
- De acute fase: het hersenletsel treedt op en alles is gericht op overleven en stabilisatie.
- De revalidatiefase: streven naar maximaal herstel.
- De re-integratiefase: zoeken naar de nieuwe positie.
Lezing 22 september 2012, pagina 4 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

Het zal duidelijk zijn dat op de grens van de 2 e en 3 e fase een keerpunt ligt, namelijk om de
toestand en de beperkingen te aanvaarden. De hoop op verder of volledig herstel maakt plaats voor
het besef van verlies.
In deze verlieservaring zijn drie centrale thema’s te vinden:
- Het verlies aan duidelijke zelfkennis: door geheugenverlies weet de persoon niet meer wie
hij/zij vroeger was, en de gekomen veranderingen maken hem/haar onzeker.
- De vergelijking met vroeger: de huidige toestand vergelijken met de toestand van voorheen.
- Het verlies van het beeld dat anderen van de betrokken persoon hadden: men wordt niet
meer voor vol aangezien, men wordt geëtiketteerd.
Graag plaats ik hierbij een pastorale kanttekening. Bij alles wat wegviel, bij verlies van functies enz.
blijft de Heere Dezelfde, Zijn Woord blijft hetzelfde. Hier is alles veranderlijk, de Heere is echter de
Onveranderlijke. In de wereld is verlies verlíes. Bijbels gezien kan verlies winst betekenen en is het
ook in het leven van Gods kind daadwerkelijk winst. Want Hij doet alles dingen medewerken ten
goede.
De verwerking en aanvaarding van NAH is niet eenvoudig. Allereerst is aanvaarden voor niemand
eenvoudig. Wij aanvaarden van nature onze (kruis) weg niet. Maar er komt iets bij. Bij NAH staan
soms neuropsychologische symptomen het proces in de weg. Zo kan de getroffene dingen niet goed
uiten of zaken komen anders binnen, of bepaalde herinneringen zijn weg, of er kan ook
onvoldoende zieke-inzicht zijn. Hier gaat het dan niet om een ‘niet willen aanvaarden van nature’,
maar een ‘niet kunnen aanvaarden vanwege weggevallen functies’.
Wetenschappelijk gezien onderscheidt men wel drie componenten in het aanvaardingsproces:
1. Het niet langer verwachten van genezing: de betrokken krijgt te horen dat hij/zij met zijn/
haar probleem verder zal moeten leven. Verder vooruitgang is er niet en of het ooit komen
zal is onzeker. De verwachting van een terugkeer naar een vroegere toestand moet worden
opgegeven. Wat een verwarring, wat een verdriet, wat een strijd… Waarom, waarom,
waarom? Belangrijk is nu om de betrokken persoon en zijn omgeving duidelijk te maken wat
er aan de hand is. Dit is goed voor een beter begrip, voor erkenning, om irritaties te
voorkomen. Veel weten is veel begrijpen. Praat in dit verband ook uw predikant of
wijkouderling bij, breng het bij hen in beeld.
2. Het zich richten op andere elementen dan de beperkingen: de gevolgen van NAH zijn
dagelijks aanwezig. Het hele leven wordt overschaduwd door de beperkingen. Als zodanig
zal het ook gaan om een dágelijkse aanvaarding en Bijbels gezien een dagelijkse
afhankelijkheid en overgave. Aanvaarding is mogelijk als men zich kan richten op andere,
zinvolle doelen. Daarbij moet gelet worden op de interesses van de persoon, en op de
belemmeringen.
3. Aanvaarding niet zien als een vorm van zwakte: het is niet verstandig om een strijd te
blijven voeren die men onmogelijk winnen kan. Maar daarmee gaat de betrokkene niet een
minderwaardig leven in. Met de beperkingen is er toch een waardevol leven. Voor de Heere
is er nooit een zinloos leven. Voor Hem heeft alle leven waarde, hoe geschonden dan ook.
Lezing 22 september 2012, pagina 5 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

Juist is bij Hem het zwakke en weerloze beschermd! Denk hierbij aan het beeld van de
herder uit Ezechiël 34 en zie daarbij het verwijt aan de omgeving die daaraan voorbijzien.
Dit laatste brengt ons bij het Bijbelse aanvaarden. In dit leven zal het vooral gaan om aanvaarding
van en berusting in ons levenslot. Het Bijbelse aanvaarden is meer dan acceptatie. Er is immers
verschil tussen moeten en mogen aanvaarden. Doffe berusting of gewillig dragen.
De Bijbel en aanvaarden
We komen het letterlijke woord 6 keer tegen, en dat in één en hetzelfde hoofdstuk. Het woord zelf
komt alleen voor in het boek Ruth, in hoofdstuk 4. De context van deze geschiedenis is niet het
aanvaarden van kruis of leed. De kanttekening leert ons dat het woord aanvaarden hier ‘koop’
betekent. Het gaat over het aanvaarden van (het door nood verkochte) land van de overleden
Elimelech en, in het verlengde daarvan, het aanvaarden van Ruth (om de overleden Machlon zaad
te verwekken).
Toch zit er een mooie gedachte in m.b.t. ons onderwerp. In ‘aanvaarden, kopen’ ligt iets eigenen.
Iets tot of van jezelf maken. En dat rechtmatig. Niet gedwongen, maar na een gewillige transactie.
En dat kan met meer materiële zaken, maar dat is nu eigenlijk ook met immateriële zaken. Het
aanvaarden van een veranderende en nieuwe situatie. De omstandigheden van kruis en drukwegen
je eigen maken, er in bewilligen. Er gebeurt iets waardoor je het mag dragen. De eerste losser
aanvaarde het (uiteindelijk) niet, kon zich er niet in vinden, had allerlei bezwaren. Bij Boaz ligt het
anders, hij aanvaardt, met alles wat er aan verbonden is, in zelfverloochende liefde. Aanvaarden is
dan ook verkrijgen of bekomen.
Job, Asaf, Jeremia en u/jij
Bijbelse voorbeelden van aanvaarden van de weg. Als vanzelf denk we dan toch aan Job? De Heere
gaf en nam. Ja ook zijn dag vervloeken, maar ten laatste zichzelf mogen vernederen. Asafs hart
berste bijna, maar wonder, hij boog! In Klaagliederen 3 vinden we Jeremia in zeer ellendige
omstandigheden. Jeremia staart op de puinhopen van Jeruzalem en de tempel. Lees dan thuis eens
na wat hij zegt in Klaagliederen 3 : 21 – 33, en mag dat tot onderwijs en bemoediging zijn als u ziet
op de puinhopen van uw leven, ik bedoel als de schone verwachtingen en de gebouwen van onze
toekomst onderstboven zijn gekeerd.
Leg dan uw nood maar concreet aan de Heere voor: benoem uw emoties, de onlusten, de
ongemakken. En, misschien kan u niet praten…: ‘zie als het aan woorden mijn ontbreekt, wat de
overdenking in mij spreekt’. Onderwerp uw wensen aan de wil van de Heere. Mogelijk plaatste de
Heere u op een oefenschool. Erken uw onwil om te aanvaarden (dat was en blijft), en aanvaard u
onmacht vanwege lichamelijk letsel.
Lezing 22 september 2012, pagina 6 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

Christus aanvaardt het lijden
Christus mocht Zijn lijden aanvaarden. In Matthéüs 26:37 vinden we Christus in de hof van
Gethsémané. Ziende op het lijden dat Hem wacht, wordt Hij zeer droevig en beangst.
De kanttekenaars zeggen bij deze tekst: ‘Met deze woorden wordt te kennen gegeven een uiterste
droefheid en benauwdheid, die Hem het bloedige zweet uitgedrukt heeft, Luk. 22:44, en is
ontstaan, niet zozeer uit vrees voor den aanstaanden wreden dood, die ook vele martelaars
onbeschroomd hebben aanvaard, als wel uit het voorgevoel van den last des toorns Gods en der
helse kwalen, die Hij aan het kruis voor ons geleden heeft.’
Er staat ‘geheel bedroefd’. Dat wil zeggen: van alle zijden, omringt door droefheid.
We vinden dan de bekende bede, vers 39: En een weinig voortgegaan zijnde, viel Hij op Zijn
aangezicht, biddende en zeggende: Mijn Vader, indien het mogelijk is, laat dezen drinkbeker van
Mij voorbijgaan; doch niet gelijk Ik wil, maar gelijk Gij wilt. En zo lezen we in Lukas 22:42:
Zeggende: Vader, of Gij wildet dezen drinkbeker van Mij wegnemen! Doch niet Mijn wil, maar de
Uwe geschiede. Wil Christus met de ze bede het lijden ontvluchten? Naar Zijn menselijke natuur is
er een groot opzien. ‘Namelijk naar de genegenheid die de menselijke natuur is ingeschapen om
zijn eigen verderf te ontvlieden, welke Ik nochtans aan Uw wil in alles onderwerp. Daarom is deze
genegenheid van Christus zonder zonde geweest.’
Het woord onderwerping in de Bijbel
Psalm 66:3: Om de grootheid Uwer sterkte zullen zich Uw vijanden geveinsdelijk aan U
onderwerpen.
Geveinsdelijk is gedwongen, niet oprecht. Waarin komt dat uit? ‘Het is niet anders’. ‘Je zult wel
moeten’. ‘Het zijn geen mensen die het je aandoen’ (wie dan wel…?). ‘We slepen ons er wel
doorheen’. Het is een slaafse onderwerping, geen kinderlijke en hartelijke onderwerping, wetend
dat de Heere het goede er mee voor heeft.
Romeinen 8:7: Daarom dat het bedenken des vleses vijandschap is tegen God; want het
onderwerpt zich der wet Gods niet; want het kan ook niet.
Palus leert wat nu eigenlijk het mensenhart van nature is. En Gods volk ondervindt het dat hun
oude goddeloze natuur een en al vijandschap is tegen God. Kanttekening: ‘Dat is, vijandelijk gezind
tegen God; niet dat de vleselijke mens altijd voorheeft God te haten als een vijand, maar omdat
hetgeen waarin hij een behagen heeft, Gode vijandig en hatelijk is, en hij zichzelven daardoor
hatelijk maakt voor God.’
Jakobus 4:7: Zo onderwerpt u dan Gode; wederstaat den duivel, en hij zal van u vlieden.
Een goede raad van Jakobus. Waarin bestaat dat nu, zich onderwerpen aan de Heere? Gewoon
maar weer de kanttekening: Namelijk met gewillige gehoorzaamheid aan Zijn geboden, al uw
gedachten, begeerten en genegenheden, woorden en werken schikkende naar den regel van Zijn
wil in Zijn Woord voorgeschreven. Huiswerk voor ons allemaal, huiswerk waar je nooit mee klaar
komt en wat altijd (van onze kant bezien) een onvoldoende oplevert.
Lezing 22 september 2012, pagina 7 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

Het woord berusten in de berijmde Psalmen
Het woord berusten komt in de Bijbel zelf niet voor. Wel in een aantal berijmde psalmen.
In Psalm 43 : 5 horen we de tegenstelling? Onrustig in het levenslot (vol van vragen en opstand) en
berusten (rust vinden) in de wil van de Heere!
Psalm 106 : 8. Kon het volk niet berusten? Ze wílden niet berusten… En opzettelijk gingen ze tegen
de Heere in. Maar je kunt toch ook niet? Onze onmacht is in deze een schuldige onmacht. Onmacht
en onwil dienen we op eigen rekening te schrijven. Want, alzo is het van de beginne niet geweest!
Psalm 131 : 4. Wat is dat een grote genade: stil berusten, ook als de zaak, de vraag, de nood niet
opgelost. Wat groot als het de Heere het waar maakt: Matth. 11: 29 en 30: Neemt Mijn juk op u,
en leert van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen.
Want Mijn juk is zacht en Mijn last is licht. Dan kunnen we het laten liggen in Zijn handen.
Het gebed des Heeren : 4 bevat een oproep en opwekking voor een ieder: ook u / jij, heel
persoonlijk, in wat voor omstandigheden dan ook.
Personen in de Bijbel met uitval van functies
In de Bijbel vinden we voorbeelden van mensen met uitval van functies. De Bijbel deelt alleen de
uiterlijke, zichtbare gevolgen mee. Ze geeft niet aan wat hoe het lichamelijk werd veroorzaakt.
Waren het de spieren, betrof het ‘t zenuwstelsel, was het vanuit de hersenen?
Nabal, een boer die in een steen veranderde. Er is goede reden om aan te nemen dat hij door een
beroerte werd getroffen. Jerobeam wordt door de man Gods uit Juda gewaarschuwd. Jerobeam
strekt zijn hand naar hem uit. ‘maar zijn hand, die hij tegen hem uitgestrekt had, verdorde, dat hij
ze niet weder tot zich trekken kon.’ 1 Kon. 13 : 4b. Een dadelijke straf en een ernstige
waarschuwing. Jerobeam voelt de macht van God. Het blijkt dat Jerobeam snel van de gevolgen
van de zonde af wil. ‘En bid voor mij, dat mijn hand weder tot mij komen.’ Hij komt echter niet op
de plaats waar de Heere hem wilde hebben, de plaats van vernedering en verootmoediging onder
de krachtige hand Gods. Hij is doorgegaan op zijn zondeweg. En kunnen verder nog denken aan de
38-jarige verlamde uit Joh. 5, de man met een verschrompelde rechterhand, uit Mt. 12, de kromme
vrouw, verlamde vrouw uit Lk. 13.
De Bijbel spreekt in het algemeen ook wel over kreupelen en over verlamden, zowel van dieren als
van mensen. Er waren er bij die door Jezus werden genezen. Dat zouden wij ook wel willen,
nietwaar? In één ogenblik verlost van je handicap, van je lichaamsongemak. De Heere zou het ook
nu nog machtig zijn om dat te doen. In dit verband wil ik even de gebedsgenezers noemen.
Misschien heeft u er ook wel eens aan gedacht. Als niets meer helpt, lijkt dat misschien wel eens
aantrekkelijk. Echter, lichamelijke genezingen uit Jezus’ tijd en uit de begintijd van de christelijke
Lezing 22 september 2012, pagina 8 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel

kerk hebben wij niet meer te verwachten. Het waren de wonderen en tekenen die het Woord
onderstreepten ter bevestiging van de waarheid van dat Woord.
De Heere is dus machtig om uw gebrek weg te nemen, maar Hij kan ook kracht geven om het te
dragen en genade geven om het te aanvaarden. Het eerste zouden we het liefst willen, maar het
tweede zou wel eens nuttiger kunnen zijn!
Afsluitend
Er zou nog veel te zeggen zijn over: lijdzaamheid, het kruis vrolijk dragen, isolatie en eenzaamheid,
beproeving en kastijding, lijden en troost, hoop en verwachting. We moeten dat allemaal laten
liggen, maar mogelijk kunnen deze onderwerpen nog eens worden uitgewerkt.
We gaan eindigen door met elkaar eens te kijken naar een drieluik. Een zeker schilder maakte drie
voorstellingen van kruisdragers, een drieluik. De eerste probeerde koortsachtig een stukje van zijn
kruis af te zagen en het op die manier te verkleinen en te verlichten. De tweede sjorde gelaten en
met doffe uitdrukking zijn kruis aan een touw voort door mul zand, hij moppert en murmureert. De
derde omhelsde het kruis en aanvaarde het. Het eerste kan niet, het tweede is de weg niet en het
derde is genade!
Om het anders te zeggen: de handen niet samenballen tot vuisten, de handen niet slap laten
hangen, maar de handen vouwen. Nog anders: de ogen niet vol haat, de ogen niet mat, maar een
traan in het oog. Nog anders: niet opstandig, niet moedeloos, maar gemoedigd zijn.
Tot slot wil ik u wijzen op Jes. 28 : 29: Hij is wonderlijk van raad, Hij is groot van daad. Bij deze
tekst staat een verwijzing naar Jeremia 32 : 19: Groot van raad en machtig van daad (want Uw
ogen zijn open over alle wegen der mensenkinderen). Bij Uw ogen open zegt de kanttekening: ‘Dit
betekent somtijds Gods bijzondere voorzorg; somtijds Gods voorzienigheid en toezicht op alles wat
er omgaat, als hier’. Misschien bent u getrouwd, dan draagt u en uw partner het kruis. Het is goed
om in gedachten te houden wat er in het huwelijksformulier zo treffend staat: ‘en dat Hij den
getrouwden Zijn hulp en bijstand altijd wil bewijzen, ook wanneer men zulks allerminst verwacht.’
Aanvaarding geeft rust! En daarom: ‘Vraagt naar den Heere en Zijne Sterkte….’
Lezing 22 september 2012, pagina 9 contactgroep Niet-aangeboren hersenletsel