Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater ... - depot voor het VTi

ARCHIEF
Mechels Stadspoppentheater /
Figurentheater De Maan
Maart 2003
Pagina 1/4

Archief Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater De
Maan
1. Identificatie
1.2. Titel, naam, omschrijving
Archief van Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater De Maan.
1.3. Datum of periode van ontstaan
Vanaf 1965.
1.4. Beschrijvingsniveau
Fonds.
2. Context
2.1. Naam van de archiefvormer
Theater Hopla / Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater De Maan.
2.2. Administratieve geschiedenis / biografie
Reeds in de jaren ’30 ondernam Jef (Jozef) Contryn pogingen om het Vlaamse
poppentheater aansluiting te doen vinden bij actuele Europese stromingen. Mede
onder invloed van de Vlaamse Beweging, riepen Contryn en enkele van zijn
medewerkers de figuur van Tijl uit tot de nieuwe held van het Vlaamse
poppentheater.
In 1942 richtte Contryn het Vlaamsch Verbond voor Poppenspelers op. Deze
organisatie besliste, onder Duits bestuur, over de vergunningen van de Vlaamse
poppentheaters. In datzelfde jaar werd de School voor Poppenspel opgericht. Het
einde van de Tweede Wereldoorlog betekende het einde van beide organisaties.
In 1948 stichtte Jef Contryn in Mechelen het poppentheater Hopla. Een jaar later
bracht hij het eerste nummer van het tijdschrift Het Poppenspel uit, dat uitgroeide tot
een internationaal forum voor poppenspelers. Het Vlaams Verbond voor het
Poppenspel werd in 1962 nieuw leven ingeblazen.
In 1965 ging Hopla een samenwerkingsverband met de stad Mechelen aan.
Voortaan heette het gezelschap Mechels Stadspoppentheater (MSPT), en kon het op
regelmatige basis gebruik maken van de stedelijke infrastructuur, o.m. van het
cultureel centrum. In 1975 verhuisde het Mechels Stadspoppentheater naar de
Mechelse Minderbroedersgang, waar het nog steeds is gevestigd. Doorheen de jaren
bleef het Mechels Stadspoppentheater zeer aan de traditie gehecht. Op technisch
vlak was het echter vooruitstrevend. In 1977 trok Jef Contryn zich als artistiek leider
terug, en volgde zijn zoon Louis hem op.
In 1970 werd de School voor Poppenspel opnieuw opgericht met als doel een
volwaardige opleiding te bieden voor professionele poppenspelers. Gaandeweg
werden de ambities echter bijgestuurd. Momenteel wil de school vooral
poppenspelers voor het amateurcircuit opleiden en aanvullende cursussen geven
voor leraars.
Bij de invoering van het nieuwe podiumkunstendecreet in 1993 werd het Mechels
Stadspoppentheater structureel erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse
Gemeenschap, wat een aantal investeringen mogelijk maakte.
Pagina 2/4

In 1997 werd Willem Verheyden directeur: hij wijzigde de naam in Figurentheater De
Maan en hertekende de artistieke koers van het gezelschap.
2.3. Geschiedenis van het beheer
Een groot deel van het privé-archief van Jef Contryn werd na het overlijden van Jef
Contryn in 1991 overgedragen aan het Speelgoedmuseum Mechelen. Andere delen
van het privé-archief van Jef Contryn worden bewaard bij Louis en Paul Contryn.
Het archief van het Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater De Maan wordt
bewaard in de kantoren van Figurentheater De Maan. Een deel van dit archief is in
privé-bezit van de familie Contryn.
3. Inhoud en structuur
3.1. Inhoud, samenvatting
Het privé-archief van Jef Contryn dat bewaard wordt in het Speelgoedmuseum
Mechelen bevat een aantal stukken uit het archief van Theater Hopla en een deel
van het archief van het Mechels Stadspoppentheater. Het gaat vooral om zakelijke
stukken: statuten, notulen, jaarverslagen, contracten, ... Slechts een klein deel ervan
omvat het productiearchief met verslagen van opvoeringen en ontwerptekeningen
voor decors en poppen.
Het archief van het Mechels Stadspoppentheater / Figurentheater De Maan dat
bewaard wordt bij De Maan omvat een zakelijk archief (voornamelijk boekhouding en
correspondentie) en een productiearchief (programma’s, brochures, affiches,
lesmappen, foto’s, video’s en dia’s, schetsen, …). Er is ook een poppen- en
decoratelier met stukken vanaf de jaren ’50, waarin ook maquettes en rekwisieten
worden bewaard.
Er is geen informatie over de inhoud van de delen van het archief die zich bij Louis
en Paul Contryn bevinden.
3.2. Informatie over de selectie en vernietiging
De archieven die zich momenteel op verschillende locaties bevinden, zullen op
termijn worden samengebracht.
3.3. Aanvullingen
Continue aangroei door de werking van Figurentheater De Maan.
3.4. Ordeningsstelsel
Het archief in het Speelgoedmuseum vormt een afgerond geheel en is geordend.
Een deel van de poppen is per onderwerp geordend, een ander deel per productie
(vaak samen met decorstukken of rekwisieten).
4. Raadpleegbaarheid
4.1. Toegankelijkheid
Raadpleging na toestemming van de archiefvormer, Figurentheater De Maan.
4.2. Reproductiebepalingen
Reproductie na toestemming van de archiefvormer, Figurentheater De Maan.
4.3. Taal
Voornamelijk Nederlands.
4.5. Toegangen
Pagina 3/4

BALLAUX, B., Het archief van Jozef Contryn. Problematiek bij de ordening van
persoonsarchieven. Inventaris, Brussel, 1999 (onuitgegeven licentiaatsverhandeling,
Vrije Universiteit Brussel).
5. Verwant archiefmateriaal
5.1. Bestaan en verblijfplaats van originelen
Figurentheater De Maan, Minderboedersgang 1-3, 2800 Mechelen.
Speelgoedmuseum Mechelen, Nekkerspoel 21, 2800 Mechelen.
Privé-archief: adressen op te vragen bij het VTi of bij Figurentheater De Maan.
5.3. Verwante bestanden
In het Europees Figurentheatercentrum (EFTC) bevindt zich ook materiaal van het
Mechels Stadspoppentheater (vooral brochures, knipsels, …).
5.4. Literatuur
CONTRYN, L., De memoires van Louis Contryn, s.l., 2000.
CONTRYN, L., Figurentheater: een feest! 25 jaar Mechels Stadspoppentheater, s.l.,
1990.
CONTRYN, L., Mechels Stadspoppentheater, Mechelen, 1975.
7. Beschrijvingscontrole
7.1. Opmerkingen m.b.t. de beschrijving
Tine Rams en Yasmina Boudia.
7.2. Beschrijvingsmethode en -regels
De beschrijving is gebaseerd op de International Standard for Archival Description
(ISAD(g)).
7.3. Data beschrijving
Maart 2003.
i
i De auteursrechten op álle tekstmateriaal liggen bij het Vlaams Theater Instituut. Reproductie, voor om het even
welke doeleinden, van alle tekstmateriaal gepubliceerd op de website VTi-Podiumarchief, is verboden, tenzij met
uitdrukkelijke en geschreven toestemming van het Vlaams Theater Instituut.
Pagina 4/4