Sessie 5: Rock Around the Clock I - Faculteit Geowetenschappen ...

More documents

Recommendations

Info

Experiment versus natuur Het grote verschil tussen een experiment in een laboratorium en de geologische werkelijkheid is ___________________ Dit probleem kan enigszins omzeild worden door: • ____________________________________________________ • ____________________________________________________ • ____________________________________________________ • ____________________________________________________ • ____________________________________________________ • ____________________________________________________ Opdracht 6.5: Zoutwinning bij Barradeel, Noord Nederland Zout is niet alleen belangrijk om het eten meer smaak te geven, maar wordt ook verwerkt in producten zoals glas, haarverf, medicijnen, vaatwastableten en gebruikt bij de productie van PVC, plastic, aluminium en zeep. Noord-Nederland heeft een dikke zoutlaag in de ondergrond. Tweehonderdvijftig miljoen jaar geleden lag Nederland aan de zuidrand van de Permzee, een zee net zo zout als de huidige Dode Zee maar vele malen groter. Nederland had toen een woestijnklimaat en door indamping van zeewater en daling van de zeebodem kon een zoutpakket ontstaan van honderden tot duizend meters dik. Tegenwoordig wordt dat zout gewonnen. Nederland wint vijf miljoen ton zout per jaar. Het Nederlandse zout is populair vanwege het hoge keukenzoutgehalte (99.9%). Vooral de Friese zoutmijn Barradeel is bekend, omdat het met zijn ongeveer 3 km diepte de diepste zoutmijn van de wereld is! Het zout in Barradeel wordt gewonnen door water te injecteren in de ondergrond. Het zout lost op in het water en de pekel die dan ontstaat wordt opgepompt en bovengronds weer tot zout ingedampt. Dit wordt wel oplossingsmijnbouw genoemd. In de ondergrondse zoutlagen ontstaan dan holle ruimtes (‘cavernes’) met doorsnedes tot 40 m en verticale groottes tot 350 m. Omdat zout vrij gemakkelijk plastisch deformeert zullen de cavernes weer geleidelijk dichtvloeien. Op dit moment is het zo dat het tempo van mijnen van het zout in balans is met de snelheid waarmee zout de carverne in vloeit. De grootte van de cavernes blijft dus gelijk. Rock Around the Clock II 13
Plaatsen met zoutwinning in Nederland. Bron: TNO http://dinoloket.tno.nl/dinoLks/downloa d/maps/doAtlas/geolog/salt/intro.js Je werkt nog steeds bij een adviesbureau. Je opdracht is nu de volgende vraag te beantwoorden: Hoe snel zou de ondergrondse ruimte dichtvloeien als het zout niet gemijnd zou worden? De opdrachtgever verwacht een helder, kort rapportje. Je gaat het beantwoorden van deze vraag van twee kanten benaderen: - door gebruik te maken van de vloeiwet voor gesteentezout zoals die bepaald is bij opdracht 6.4 - door uit te gaan van bovengenoemde balans tussen mijnen en vloeien Als natuur en experiment met elkaar in overeenstemming zijn dan zouden beide benaderingen op hetzelfde uit moeten komen. Voor het gemak beschouwen we het geheel wel als een 2-dimensionaal probleem. Het volgende is bekend: - de top van de carvernes (350 m hoog en 40 m breed) bevindt zich op een diepte van ~2600 m - de gemiddelde dichtheid van de gesteenten in de lagen boven het zout is 2200 kg/m 3 - de huidige productie van zout is zo’n 0.5 Mm 3 per jaar - de temperatuur van het zout in de ondergrond kan afgelezen worden van het kaartje op de volgende bladzijde. Rock Around the Clock II 14
Page 1 and 2: JCU module “De Aarde in Beweging
Page 3 and 4: Sessie 5 - Rock around the clock I
Page 5 and 6: 5.1B In het veld Playa Marsella, Ni
Page 7 and 8: 5.1C In de stad Stuk van een pand o
Page 9 and 10: Waarnemingenblad opdracht 5.1 Losse
Page 11 and 12: Type 1: ___________________________
Page 13 and 14: Normaalspanning, schuifspanning en
Page 15 and 16: Experimenten In een laboratorium ku
Page 17 and 18: Vraag 5.3b: Teken de Mohr cirkels v
Page 19 and 20: Betekenis van σ 1 , σ 2 en σ 3.
Page 21 and 22: gedaan om iets van de breukeigensch
Page 23 and 24: Sessie 6 - Rock around the clock II
Page 25 and 26: Do try this at home Benodigdheden M
Page 27 and 28: Intrakristallijne slip Een kristall
Page 29 and 30: Opdracht 6.3: de invloed van temper
Page 31 and 32: Opdracht 6.4: een experiment met zo
Page 33: Vloeiwet voor vervorming door intra
Page 37 and 38: Aanpak - Maak eerst een schets van

Sessie 5: Rock Around the Clock I - Faculteit Geowetenschappen ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?