Ondervoeding bij ouderen.book - Gezondheidsraad

In de nota uit 2008 over voeding en gezondheid Gezonde Voeding, van begin tot
eind heeft het kabinet het probleem van ondervoeding in de zorg geagendeerd.
Vanuit de wens de aanpak van dit probleem te versterken met een wetenschappelijke
onderbouwing van diagnostiek en behandeling heeft de minister de Gezondheidsraad
om advies gevraagd. Het gaat om een wetenschappelijk oordeel over:
• de omvang en impact van het probleem van eiwit-energie ondervoeding
• de methoden voor screening op eiwit-energie ondervoeding
• de mogelijke aangrijpingspunten voor verminderen van ondervoeding en het
percentage van de huidige prevalentie van ondervoeding dat vermijdbaar is
• de winst die direct of indirect mogelijk is door behandeling van mensen met
eiwit-energie ondervoeding, zowel voor de beleving van cliënten als voor de
zorgverlening en uit financieel oogpunt.
De minister vraagt de Gezondheidsraad om bij het beantwoorden van de adviesvragen
rekening te houden met de verschillende delen van de zorgketen en de
verschillende zorgprofessionals die bij (de oplossing van) het probleem betrokken
zijn. De volledige adviesaanvraag is te vinden in bijlage A.
Ter voorbereiding van dit advies heeft de raad een commissie ingesteld. De
samenstelling van de commissie staat in bijlage B. Het advies is getoetst in de
Beraadsgroep Voeding, de Beraadsgroep Geneeskunde en de Raadscommissie
voor Gezondheidsonderzoek.
Afbakening
Op basis van de adviesvragen richt dit advies zich specifiek op ondervoeding als
gevolg van onvoldoende inname van eiwit en energie (hierna te noemen ‘ondervoeding’).
Tekorten aan vitamines en mineralen kunnen ook ongewenste gevolgen
hebben voor de gezondheid, maar vallen buiten de reikwijdte van dit advies. *
De commissie kiest voor een afbakening tot ondervoeding bij ouderen (vanaf
65 jaar). De prevalentie in zorginstellingen lijkt vanaf 65 jaar geleidelijk te stijgen
met de leeftijd, terwijl prevalentiecijfers bij jongere patiënten min of meer
stabiel zijn. 3 De oorzaken van de hogere prevalentie van ondervoeding onder
ouderen zijn divers. Als ouderen met toenemende leeftijd fysiek minder actief
worden, daalt de energiebehoefte en daardoor doorgaans ook de energie-inname.
* In het beschikbare onderzoek kan wel sprake zijn van tekorten aan microvoedingsstoffen; een deel
van de mensen met eiwit-energie ondervoeding heeft namelijk ook tekorten aan bepaalde vitamines
of mineralen.
18 Ondervoeding bij ouderen