Jaargang / Année 3, 1997, nr. 1 - Gewina

26 --------·-------·-------·----·
Onderzoeksprojecten I Projets de recherches
justus Lipsius' Diva Virgo Lovaniensis
jeanine De Landtsheer
De lange lijst van publicaties van de Leuvense hoogleraar Justus Lipsius (Overijse,
1547- Leuven, 1606) vermeldt twee werken gewijd aan de H. Maria: de Diva Virgo
Hallensis. Beneficia eius et Miracula fzde atque ordine deso·ipta, (Antwerpen, 1604),
gewijd aan de mirakelen van 0.-L.-Vrouw van Halle (bij Brussel) en de Diva Virgo
Sichemiensis sive Aspricollis. Nova eius Beneficia et Admiranda (Antwerpen, 1605)
over de wonderwerken te Scherpenheuvel. Beide werden gunstig onthaald in het
katholieke Zuiden en kenden verschillende herdrukken en vertalingen.
Dankzij de catalogus van de handschriften te Leiden (Catalogus
Compendiarius ... , Leiden, 1932, 47) kwamen wij cchter nog een derde traktaatje op
het spoor, dat nooit werd uitgegeven of zelfs maar bestudeerd: de Diva Virgo
Lovaniensis. Ook in de correspondentie van Lipsius kwam het niet ter sprake.
Het bestaan van dit derde Maria-geschrift werd gesignaleerd door Lipsius' biograaf
Aubertus Miraeus (cf. A. Miraeus, Vita Iusti Lipsi, in: 1.,ama Postuma, Antwerpen,
1613 2 , 144): hij geeft de titel en zegt dat het onvoltooide manuscript bewaard bleef
bij Lipsius' nagelaten documenten die berustten bij Johannes Woverius. Miraeus'
informatie werd overgenomen door A. Wichmans in zijn Brabantia Mariana
Tripartita (Antwerpen, 1632). Het handschrift deelde het lot van een groot deel
van Lipsius' manuscripten en codices en kwam midden 17de eeuw in het bezit van
Constantijn Huygens; in 1722 werd dit 'Museum Lipsianum' openbaar verkocht
en door P. Burman aangekocht voor de Leid