Persoonlijkheden - Groniek

390
Hupperetz
Robert Musil als leerling aan een militair opleidingsinstituut,
1892. Uil: Jacques Kruilhof, Oe rijkdolll val/ het ol/voltooide.
Eel/ soort il/leidil/g bij Robert M/lsil et! De lIIal/ zOl/der
eigellSchapappell (Amsterdam 1988) 48.
Wenen en als redacteur van
de Neue Rundschau in Berlijn
werd de tijd tot aan de Eerste
Wereldoorlog overbrugd. In
de periode 1914-1918
verbleef Musil in verschillende
functies op
uiteenlopende plekken als
soldaat en daarna was hij
tussen 1919-1922 werkzaam
als criticus-recensent bij het
Ministerie van Defensie. De
lange periode 1924/1925 tot
aan zijn dood werd geheel in
beslag genomen door het
werk aan de roman Der Mann
ohne Eigenschaften (deel !,
1930; deel lI, 1932). In 1938
moest Musil Oostenrijk
verlaten en ging hij naar
Genève waar hij tot zijn dood,
april 1942, leefde. Deze
laatste periode werd beheerst
door materiële nood en
financiële zorgen, door de
noodzaak om in alle soberheid en bescheidenheid nog iets van het oude
burgerlijke bestaan overeind te houden.
Sinds de 'Anschluss' van Oostenrijk in 1938 waren zijn boeken
verboden.
Musil is een van die zeldzame auteurs, die via de exacte wetenschap en
techniek tot de kunst kwam, die vele vragen, die in het kader van de
gevestigde wetenschap niet te beantwoorden waren, via literair-essayistische
weg hoopte op te lossen. Vertellend hield hij zich bezig met problemen, die
voorbehouden leken aan een puur theoretisch discours. Sinds het'unrettbare
Ich' van Mach, het wegvallen van een vastomlijnde, psychische eenheid,
hield Musil zich bezig met de talloze facetten van het bestaan, met een
veelheid aan verwarrende ervaringen. Musil wilde op een rationele wijze
uitspraken doen over het trans-empirische, het irrationele en mystieke