Performant agressiebeleid
Performant agressiebeleid
Performant agressiebeleid
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Performant</strong> <strong>agressiebeleid</strong><br />
Aanpak van het OPZ Geel<br />
Nancy Steurs - Mieke Mondelaers
Situering<br />
agressieproblematiek<br />
Hulpverleners worden in toenemende mate<br />
geconfronteerd met agressie<br />
Nood aan een eenduidig <strong>agressiebeleid</strong>:<br />
bescherming van werknemers<br />
veilige en kwaliteitsvolle patiëntenzorg<br />
Mogelijke gevolgen voor hulpverleners<br />
fysiek letsel<br />
gevoelens van onzekerheid / onveiligheid<br />
burn–out<br />
Slide 2
Situering<br />
agressieproblematiek<br />
Mogelijks nadelige gevolgen voor patiënt<br />
vb. fixatie / afzondering: herinnering aan<br />
vroegere trauma’s<br />
Definitie<br />
‘Elk verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag dat<br />
dreigend, intimiderend of kwetsend overkomt of<br />
daadwerkelijk schade aanricht aan de patiënt zelf, aan<br />
anderen of aan objecten’<br />
(Morrison, 1990).<br />
Slide 3
Behoefte aan volwaardig<br />
beleid<br />
Van ‘meten om te weten’ naar ‘meten om te<br />
doen’<br />
Verleden:<br />
Indicator ‘aantal agressie-incidenten’: onvoldoende<br />
stuurinfo<br />
Behoefte aan:<br />
Meer info om op te sturen<br />
Info om te doen…<br />
Bijv. contextinformatie, verwachtingen van<br />
medewerkers<br />
Slide 4
Voorwaarden tot<br />
volwaardig <strong>agressiebeleid</strong><br />
ACT PLAN<br />
Management neemt<br />
verantwoordelijkheid op<br />
Toepassing van volwaardige<br />
beleidscyclus om gewenste<br />
performantie te kunnen bereiken<br />
Concreet:<br />
beleidsvoorbereiding en -bepaling<br />
beleidsuitvoering<br />
beleidsmonitoring en -evaluatie<br />
terugkoppeling resultaten en<br />
bijsturing<br />
STUDY DO<br />
study<br />
do<br />
De goede<br />
dingen<br />
doen<br />
act<br />
do<br />
De dingen<br />
plan study<br />
goed doen<br />
act<br />
Slide 5
4 kernboodschappen<br />
Toenemende noodzaak aan veiligheid en<br />
conflicthantering<br />
Schade aan patiënt en medewerker voorkomen<br />
vanuit kwaliteitsbekommernis<br />
Strategische inbedding van een volwaardig<br />
<strong>agressiebeleid</strong><br />
Rol van management cruciaal voor implementatie<br />
Slide 6
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 7
Leiderschap<br />
2 pijlers<br />
strategische inbedding en belang van de<br />
agressiethematiek<br />
noodzaak om hoofdverpleegkundigen<br />
continu te informeren en sensibiliseren<br />
Slide 8
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 9
Beleid en strategie<br />
Strategische doelstelling:<br />
‘Het uitwerken, implementeren, monitoren en bijsturen van<br />
een <strong>agressiebeleid</strong> met minimale kwaliteitsgaranties voor<br />
patiënten en personeel.’<br />
Kritieke succesfactoren<br />
Multidisciplinair draagvlak<br />
Evidence based richtlijnen en procedures<br />
Aandacht voor verschillende facetten van de agressiethematiek,<br />
rekening houdend met behoeften en verwachtingen van<br />
medewerkers en personeel<br />
Uitbouw monitoringsysteem<br />
Benchmark<br />
Slide 10
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 11
Medewerkersmanagement<br />
Doorvertaling naar HRM-beleid<br />
Rekening houden met behoeften en<br />
verwachtingen van medewerkers<br />
Deskundigheidsbevordering (vorming,<br />
referentieverpleegkundigen)<br />
Breed draagvlak<br />
Voorzien in opvang- en nazorgprogramma<br />
Slide 12
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 13
Middelenmanagement<br />
Samenwerkingsrelaties met sleutelpartners<br />
De patiënt als belangrijkste partner in de thematiek<br />
Kennisbeheer<br />
Doeltreffendheid van fysieke locaties, materiaal en<br />
veiligheidssystemen<br />
Slide 14
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 15
Procesmanagement<br />
Preventiebeleid<br />
Afzonderings- en fixatiebeleid<br />
Opvangbeleid<br />
Doelgroepgeoriënteerd<br />
Registratie<br />
Slide 16
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 17
Waardering door medewerkers<br />
Personeelstevredenheidsmeting (Delta)<br />
Ervaringsmeting bij medewerkers<br />
Slide 18
Delta: Item 59<br />
Ik heb voldoende mogelijkheden om stress te ventileren<br />
Deltabevraging medewerkers 2005 en 2008<br />
2008<br />
5,9%<br />
19,4%<br />
46,4%<br />
28,4%<br />
Jaar<br />
2005<br />
9,5%<br />
25,7%<br />
44,3%<br />
20,5%<br />
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />
%<br />
niet mee eens min of meer mee eens grotendeels mee eens volledig mee eens<br />
Slide 19
Delta: Item 60<br />
Na een ingrijpende emotionele gebeurtenis is er gepaste opvang<br />
Deltabevraging medewerkers 2005 en 2008<br />
2008<br />
6,77%<br />
14,34%<br />
39,84%<br />
39,04%<br />
Jaar<br />
2005<br />
12,99%<br />
27,12%<br />
42,37%<br />
17,51%<br />
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />
%<br />
niet mee eens min of meer mee eens grotendeels mee eens volledig mee eens<br />
Slide 20
Ervaringsmeting bij<br />
medewerkers (2007 vs. 2005)<br />
De betrokkenheid van de directe leidinggevende na<br />
agressie-incidenten is groter (p
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 22
Waardering door klanten<br />
Patiëntentevredenheidsmeting (Delta)<br />
Slide 23
Patiëntveiligheid,<br />
perceptie van de patiënt<br />
Ik voelde mij veilig op mijn afdeling<br />
2008<br />
7,3%<br />
8,9%<br />
23,6%<br />
60,2%<br />
2007<br />
5,9%<br />
10,3%<br />
26,5%<br />
57,4%<br />
Jaar<br />
2006<br />
10,0%<br />
7,7%<br />
23,1%<br />
59,2%<br />
2005<br />
10,1%<br />
9,4%<br />
25,9%<br />
54,7%<br />
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />
%<br />
niet mee eens min of meer mee eens grotendeels mee eens volledig mee eens<br />
Slide 24
Vaardigheden hulpverleners,<br />
perceptie van de patiënt<br />
Spanningen in de groep werden door de hulpverleners goed<br />
opgevangen<br />
2008<br />
8,5%<br />
13,6%<br />
26,3%<br />
51,7%<br />
2007<br />
6,1%<br />
11,4%<br />
34,8%<br />
47,7%<br />
Jaar<br />
2006<br />
6,3%<br />
19,0%<br />
30,2%<br />
44,4%<br />
2005<br />
10,8%<br />
18,5%<br />
29,2%<br />
41,5%<br />
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%<br />
%<br />
niet mee eens min of meer mee eens grotendeels mee eens volledig mee eens<br />
Slide 25
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 26
Waardering door maatschappij<br />
OPZ Geel voorziet frequent agressietraining<br />
voor personeel van andere zorginstellingen<br />
vb. AZ, RVT, BUSO, gemeenschapsinstellingen<br />
Slide 27
ACT PLAN<br />
STUDY DO<br />
Kwadrant - PDSA<br />
LEREN – STUREN - VERBETEREN<br />
Medewerkersmanagement<br />
Medewerkersmanagement<br />
Waardering door<br />
Waardering door<br />
medewerkers<br />
medewerkers<br />
Leiderschap<br />
Leiderschap<br />
Beleid<br />
Beleid<br />
en<br />
en<br />
strategie<br />
strategie<br />
Procesmanagement<br />
Procesmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
klanten<br />
klanten<br />
Eindresultaten<br />
Eindresultaten<br />
Middelenmanagement<br />
Middelenmanagement<br />
Waardering<br />
Waardering<br />
door<br />
door<br />
de<br />
de<br />
maatschappij<br />
maatschappij<br />
Managementgebieden<br />
Resultaatgebieden<br />
Slide 28
Eindresultaten<br />
Gegevens vanuit continue agressieregistratie<br />
SOAS-R-III<br />
Slide 29
SOAS-R-III registratie<br />
Staff Observation Aggression Scale<br />
(Palmstierna & Wistedt, 1987)<br />
Huidige versie in gebruik sinds 1/2/2005<br />
Op 31/12/2008: 2315 incidenten in databank<br />
– 2005: 598 incidenten (11 maanden)<br />
– 2006: 616 incidenten<br />
– 2007: 585 incidenten<br />
– 2008: 512 incidenten<br />
Slide 30
Besluit<br />
Agressiebeleid probleem van agressie meer<br />
beheersbaar te maken<br />
Reeds vele initiatieven genomen belangrijk<br />
om <strong>agressiebeleid</strong> continu te evalueren<br />
(strategische inbedding)<br />
do<br />
do<br />
study<br />
De goede<br />
dingen<br />
doen<br />
De dingen<br />
plan study<br />
goed doen<br />
act<br />
act<br />
Slide 31
Dank voor uw aandacht<br />
Slide 32