Kranten - Weekendesk-mail.com

van de papierprijs. Bovendien werd de leerplicht ingevoerd om het analfabetisme te bestrijden. Veel van de
kranten die we nu kennen, werden in deze periode geboren. Aan de katholieke zijde waren dit bijvoorbeeld
De Gentenaar (1879), De Gazet van Antwerpen (1891) en La Libre Belgique (1915), aan de liberale zijde Het
Laatste Nieuws (1888) en La Dernière Heure (1906). Verder lanceerde de socialistische partij De Vooruit (1884,
nu De Morgen) en werd in 1887 het onafhankelijke dagblad Le Soir opgericht.
Duitse censuur
Tijdens de Eerste Wereldoorlog verschenen sommige kranten niet meer, terwijl andere toch bleven doorgaan
en probeerden om met veel wikken en wegen langsheen de Duitse censuur te glippen (de zogenaamde ‘aanwezigheidspolitiek’).
Verder verscheen er ook een aantal collaboratie-en verzetskranten. Na de oorlog kregen
alle kranten die gecollaboreerd hadden een publicatieverbod. In de periode na de oorlog ontstonden een
aantal nieuwe partijen die ook een krant lanceerden om hun gedachtegoed te ondersteunen. De meeste van
deze kranten was een kort leven beschoren. Alleen De Standaard en Het Belang van Limburg veroverden in
het interbellum een plaats op de Belgische krantenmarkt. De kranten in het interbellum leunden nog sterk
aan bij een politieke zuil en namen vaak polemische houdingen aan (bijvoorbeeld over de schoolstrijd).
Verder ontstonden geleidelijk aan de eerste dagbladgroepen en verminderde het aantal dagbladtitels.
Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de pers gebukt onder de Duitse propagandapolitiek en censuur.
Er ontstonden nieuwe collaboratiekranten, sommige kranten kregen een verbod om te verschijnen of kozen
er zelf voor om te stoppen, andere gingen door tegen de wil van de eigenaars (‘gestolen kranten’) of kozen
net als in de Eerste Wereldoorlog voor de ‘aanwezigheidspolitiek’. Na deze oorlog werd de pers tijdens de
repressie steviger aangepakt dan tijdens de Eerste Wereldoorlog. Niet alleen de collaboratiekranten kregen
een publicatieverbod, ook de kranten die onder de Duitse censuur waren verschenen, werden vervolgd. Zo
verdween bijvoorbeeld De Standaard tijdelijk van het toneel.
Na de oorlog
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er de eerste grote krantenfusies. Van oorsprong kleinere familie bedrijfjes
evolueerden tot grote ondernemingen of mediabedrijven. Door samen te gaan met of te participeren in de
concurrentie werd de marktpositie verstevigd, maar vervaagde ook de verzuiling. Verder groeide het belang
van de inkomsten via reclame en technologische innovaties hadden grote gevolgen voor de look van de
kranten en de werkwijzen van de journalisten en het technisch personeel.
| 37