Kerkinformatie nr. 195, september 2011 - Kerk in Actie

6 |
Kroniek
Van Cluny naar Taizé
Dit jaar brachten mijn vrouw en ik de vakantie door
in de Bourgogne in Frankrijk. Dus gingen we naar
Cluny. Daar zijn de resten te zien van een glorieus
christelijk verleden. Van 900 tot 1200 verspreidde
de orde van Cluny zich in Frankrijk en daarbuiten.
In de 11 e eeuw zien we een ware explosie van kerkbouw.
De kerken staan er nog steeds: in romaanse
stijl, kerken en kerkjes, in een grote straal rond Cluny.
Ingetogen, stoer, echte plaatsen van godsverering.
Helaas wordt er in veel van die kerken geen kerkdienst
meer gehouden of alleen nog bij toerbeurt
met andere kerken. In Cluny zelf is wat eens de
grootste kerk van Europa was op een enkele rest
na verdwenen. Dat gebeurde in de nasleep van
de Franse Revolutie. De kerk werd gebruikt voor
bouwmateriaal… De Franse Revolutie is niet alleen
bloedig geweest maar heeft ook korte metten gemaakt
met veel van de christelijke erfenis.
Dat alles stemde ons niet vrolijk. Frankrijk lijkt het
land van ‘ooit christelijk’. Het heeft grote christenen
voortgebracht. En nu staan de kerken leeg.
We weten dat Frankrijk daarin niet alleen staat.
In Engeland is het beeld niet veel gunstiger. En in
Nederland kunnen we er ook over meepraten. Cluny
stond eens symbool voor de kerstening van Europa,
maar in zijn huidige vorm vooral voor de ontkerstening.
Maar er is ook een andere kant. Tien kilometer ten
noorden van Cluny ligt het plaatsje Taizé. Daar leeft
de gemeenschap van Taizé. Zeventig broeders houden
daar de lofzang gaande: drie
keer per dag komen ze
samen voor een dienst
De kracht
van het christelijk
geloof is dat het
soms begraven lijkt,
maar altijd ook
weer opstaat
in een kerk. Geen
mooie kerk, meer
een uit zijn verband
gegroeide loods,
die echter wel
plaats biedt aan
meer dan duizend
mensen. Omdat we
in de buurt zaten
hebben we enkele
diensten meegemaakt.
Het was voor ons, na Taizé aan de Maas van
vorig jaar, een mooie gelegenheid de broeders te ontmoeten,
en vooral met de Nederlanders onder hen
nader kennis te maken.
Elk jaar, vooral in vakantietijd, stromen de jongeren
hier samen. Ze overnachten in tenten, delen in de
sobere maaltijden, volgen regelmatig de diensten en
doen verder nog van alles. Ze zijn zeker niet allemaal
christen. Toch doet Taizé wat met hen. Het zet hen op
zijn minst aan het denken. Voor nogal wat jonge mensen
springt hier de eerste keer de vonk van het geloof
over. Anderen zijn hier al vaker geweest en genieten
van de sfeer, de liederen, de stilte, en natuurlijk ook
de internationale context. Taizé ligt in Frankrijk maar
is vooral veeltalig. Tegelijk klopt het hart van deze
gemeenschap in het verbindende geloof in Christus,
de levende Heer.
Taizé is begonnen in één van de oude romaanse
kerkjes in Frankrijk. Nu is het een internationale beweging.
Het staat voor de ongekende kracht van het
christelijk geloof. Dat mag begraven worden, maar
het staat op ongedachte momenten ook weer op.
De naam van Christus kan onder lijken te gaan, maar
klinkt dan toch op de lippen van een eenvoudige gemeenschap
en plant zich voort op die van jongeren
uit heel Europa. Als een naam die hoop geeft en
inspiratie.
Het verdriet van Cluny blijft. Veel gaat voorbij en
veel wordt afgebroken. Dat geeft te denken. Maar
toch heerst er in het rijk van God geen begrafenissfeer.
Dus moet die er bij ons ook maar niet heersen.
‘Laudate omnes gentes, laudate dominum’. ‘Bless
the Lord my soul, and bless Gods holy name’.
‘Iedere nacht verlang ik naar u’. Ergens in een dorpje
in Frankrijk. Maar ook in de steden en dorpen van
Europa. Nederland niet uitgesloten. Van Cluny gaat
het toch steeds weer naar Taizé. Dat geeft moed om
kerk te zijn. •
Arjan Plaisier
scriba van de generale synode
Kerkinformatie • september 2011