Kerkinformatie nr. 195, september 2011 - Kerk in Actie

Kerkinformatie
NUMMER 195 • SEPTEMBER 2011
Startzondag
en
jongeren
Protestanten in België • Vredesweek: Europa zonder
kernwapens? • Lutheranen in de lage landen

2 |
Internetnieuwtjes
Wat vindt de leek?
Praten over
homoseksualiteit
Werken en geloven
www.leekindekerk.nl
Heeft de kerk de moderne mens nog wat te
bieden? Is de taal die in de kerk wordt gesproken
nog wel begrijpelijk? Deze vragen zijn de
insteek van het project 'Leek in de kerk' van
de IKON.
Steeds meer mensen, met name jongeren,
ervaren een drempel om naar de kerk te gaan.
Wat daar gebeurt staat ver van hun belevingswereld.
Vaak gaat de kerkdienst over dingen
die niet worden begrepen, zoals: 'de genade
van God', 'dogma’s' en liturgische gebruiken.
In ‘Leek in de kerk’ bezoekt wekelijks een niet
gelovig opgevoede redacteur (een leek) een
kerkdienst in de regio Amsterdam. Op de
website beschrijft de leek of hij/zij de kerkdienst
heeft begrepen, of deze aansprak, wat
de algemene indrukken waren maar ook wat
er verbeterd kan worden om beter aansluiting
te vinden bij mensen die niet in de kerk komen.
Na een jaar, 52 kerkdiensten, wordt de balans
opgemaakt: welke onderdelen van de kerkdienst
spreken aan, welke niet en verdienen
dus aanpassingen om de kerkdienst zo weer
aantrekkelijk te maken voor jongeren? Of moet
de kerk voor deze belangrijke doelgroep heel
andere activiteiten starten om hen te bereiken?
Een website voor uw gemeente:
te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar?
Kijk eens op www.protestantsekerk.net!
www.homoindeklas.nl
Op deze website ondersteunen christelijke
homo-organisaties middelbare
scholen bij het bespreken van homoseksualiteit.
De site is bedoeld voor
middelbare scholieren, hun ouders en
docenten en hoort bij de gelijknamige
lesbrief, die al door 2000 leerlingen op
vijf christelijke scholengemeenschappen
wordt gebruikt. Dankzij de lessen
wordt onbekendheid wegenomen en
voelen leerlingen die met homoseksualiteit
te maken hebben zich vrijer om
er iets over te zeggen.
Kerk De Rijp digitaal
www.kerkengraftderijp.nl
In het echt is de Grote Kerk van De
Rijp het allermooist. Maar dankzij een
bijzondere 360 graden foto van het
interieur kun je ook een digitale rondwandeling
maken. Wie op ‘Nieuws’
klikt, krijgt eerst de kerk van buiten te
zien. Door een ‘i’ aan te klikken bij de
voordeur kom je de kerk binnen. Met
verder klikken zijn details te vergroten.
www.christenzijnopjewerk.nl
Op 6 november, de zondag na dankdag,
wordt de landelijke themazondag
Christen-zijn op je werk georganiseerd.
Gemeenten die hierbij extra stil willen
staan, kunnen op deze website terecht
voor preekschetsen, toespraken,
bijbelteksten, liederen en literatuur.
Men kan zich hier aanmelden als deelnemer.
Ook is er een enquête
beschikbaar, waarmee de stand van
zaken in de eigen gemeente onderzocht
kan worden. Een spreker uitnodigen
kan ook.
Handig voor
roostermakers!
www.pkn.nl/eredienst
Op deze site zijn onder ‘leesroosters’
zondagsroosters voor het kerkelijk jaar
te vinden. Per datum: de zondagnaam,
liturgische kleur, psalm, bijbelteksten,
zondagsliederen en landelijke collecten.
Onlangs werd het oecumenisch
zondagsrooster voor het kerkelijk jaar
2011-2012 (B-jaar) bijgeplaatst. Men
kan hier ook terecht voor het Luthers
zondagrooster, het rooster van lezingen
bij het dagelijks gebed en voor liturgische
kalenders. Ideaal voor
rooster makers in de gemeente!
Colofon Nummer 195 september 2011 ISSN 1380-460X
Kerkinformatie verschijnt elf keer per
jaar als officieel orgaan van de
Protestantse Kerk in Nederland.
Algemeen adres
Dienstenorganisatie Protestantse Kerk
in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a,
3533 AE Utrecht, Postbus 8504,
3503 RM Utrecht,
telefoon (030) 880 18 80,
e-mail: servicedesk@pkn.nl.
Abonnementenadministratie
Abonnementsprijs e 17,50 per jaar;
buitenland e 24,-. Vanaf 35 ex.:
e 15,- per jaar. U kunt zich als
abonnee opgeven en afmelden bij
de Abonnementen-administratie
Kerkinformatie, Postbus 8504,
3503 RM Utrecht,
telefoon (030) 880 17 25,
abonnementen@pkn.nl
Dit blad is voor visueel gehandicapten
in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor
nadere informatie CBB,
Postbus 131, 3850 AC Ermelo,
telefoon (0341) 56 54 99.
Redactie-adres
Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503
RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17
(di, wo, do).
E-mail: f.rozemond@pkn.nl
Advertenties: zie achterin aan het begin
van de advertentierubriek.
Redactie
Janet van Dijk, Jan-Gerd Heetderks
(hoofdredacteur), Marieke Raatgever,
Henk van IJken en Frans Rozemond
(eindredactie).
Basis vormgeving
ReproVinci, Schoonhoven
Opmaak
Interface Communicatie B.V., Ede
Druk Koninklijke BDU, Barneveld
Kerkinformatie op internet
www.pkn.nl/kerkinformatie
Overname van artikelen wordt op prijs
gesteld, mits met bronvermelding.
Overname van foto’s in overleg.
Kerkinformatie • september 2011

| 3
Ten geleide
Inhoud
Met de protestantse kerk in België
bestaat er vanuit onze kerk al lang
een relatie. In een interview met
synodevoorzitter Liagre lezen we
meer over de Verenigde Protestantse
Kerk in België. De Belgische kerk
is een relatief kleine kerk met ongeveer
40.000 leden. Toch heeft zij
volgens synodevoorzitter Liagre een
spilfunctie tussen de humanisten en
de grote Rooms-Katholieke Kerk.
De protestanten leveren een bijdrage
aan de ethische reflectie en maken
duidelijk dat protestantse standpunten
soms wezenlijk kunnen afwijken
van rooms-katholieke standpunten.
De grootste uitdaging voor de VPKB
vormen de secularisatie en de leegloop
van de kerken. ‘We staan voor
de vraag hoe wij het religieuze erfgoed
kunnen bewaren voor en doorgeven
aan het nageslacht. We moeten
dat met open vizier doen en ons
niet laten neerknuppelen door de
omstandigheden, maar staande blijven
met de waarden die we zelf
geproefd hebben en die we in de
samenleving uitdragen.’
Het Protestants Centrum voor
Toerusting en Educatie verspreidt
tegelijk met dit nummer haar nieuwe
cursusgids 2011-2012, met
bijbehorende poster. Maar ook op
p. 28-30 staat een zeer divers en
kleurrijk aanbod, zoals Theologische
Vorming Gemeenteleden en basiscursussen
voor nieuwe ambtsdragers
of Kerk en communicatie.
Voor kerkenraden is het mijns
inziens belangrijk om de toerusting
van gemeenteleden (ambtsdragers
of andere vrijwilligers) tot één van
de speerpunten van beleid te maken.
Er is voldoende aanbod. •
Jan-Gerd Heetderks
hoofdredacteur van
Kerkinformatie
4 Protestanten over de grens
Guy Liagre: ‘Belgische protestantse kerk heeft spilfunctie’
8 Gemeente
Workshop pastoraat tijdens inspiratiebeurzen
10 Beleid
Presentatie van handboek over kerksluiting
14 Vredesweek
Kerken welkom bij NAVO voor gesprek over kernwapens
16 Kerst 2011
Kerst eens anders: tien verrassende activiteiten
17 Preditkanten
Permanente educatie biedt veel kansen
18 Microkrediet
Oikoredit steunt inspirerend ondernemerschap in Afrika
19 Kerk in Actie
Geïnspireerd reizen in Ghana en Thailand
20 JOP
Startzondag, voor iedereen?!
22 Synode
Besluiten kleine synode 24 juni 2011
24 Boekaankondiging
Lutheranen in de lage landen
25 Lerende gemeente
‘Verbindend communiceren’ in Dronten
B I J D E
C O V E R F O T O
Rubrieken
6 Kroniek
12 Mensen (inclusief predikantswisselingen)
29 Collecten
30 Bijbelteksten Taizé
31 Advertenties
KERK IN ACTIE
Veel gemeenten houden in september hun start(zon)dag. Doen de
jongeren ook mee? Het kán wel, volgens JOP. Zie verder p. 20-21.
Kerkinformatie • september 2011

4 |
Synodevoorzitter Guy Liagre:
Belgische protestantse kerk
heeft spilfunctie
PROTESTANTEN OVER DE GRENS
MENSEN
De Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB)
speelt een belangrijke rol tussen de humanisten en de
Rooms-Katholieke Kerk, zegt haar synodevoorzitter dr.
Guy Liagre (53). ‘In het debat met de overheid over de
financiële relatie met de staat ben ik bijvoorbeeld een
bemiddelaar. Dat wordt van mij als voorzitter van een
minderheidskerk aanvaard, omdat de Rooms-Katholieke
Kerk als bedreigend voor sommige rechten van de
minderheden wordt gezien en de andere kerkgenootschappen
te klein zijn.’
Liagre is ook oecumenisch actief als
voorzitter van het Overleg van christelijke
kerken in België (vergelijkbaar met
de Raad van Kerken in Nederland) en
van de Belgian Council of Religious
Leaders, een interreligieus overlegorgaan.
‘Vandaag, tijdens de ontvangst
in het Parlement ter gelegenheid van
de Vlaamse feestdag, stond ik te praten
met de oosters-orthodoxe bisschop.
Een politicus vroeg ons: Kennen jullie
elkaar dan? Uiteraard kennen wij elkaar,
was ons antwoord. We hebben bijna
dagelijks contact. In België is alles wat
niet rooms-katholiek is, in een minderheidspositie.
Daardoor hebben we makkelijk
contacten.’
Guy Liagre
Altijd uitleggen
‘Het Belgisch Protestantisme is onvergelijkbaar
met dat in Nederland. In de
eerste plaats is er echt sprake van een
minoriteitsprotestantisme. In de tweede
plaats is onze positie vergelijkbaar met
Brabant en Limburg: we zijn protestant
in een rooms-katholieke context. Als
voorzitter ben ik een groot deel van mijn
tijd kwijt met het uitleggen van wat protestantisme
is. De kunst is dat je dan
ook verantwoording aflegt van de hoop
die in ons is. Dat moet je op een intelligente
manier doen. Met cliché’s of
escapistische slogans ga je de mist in.’
Verenigde Protestantse
Kerk in België
De Verenigde Protestantse Kerk in
België ontstond in 1978 na drie fusies
in dertig jaar. In 1959 resulteerde de
fusie tussen de Bond van Protestantse
Kerk van België en de evangelisatiebeweging
SILO in de oprichting van
de Protestants-Evangelische Kerk
van België. In 1969 kwamen de
methodisten erbij en in 1978 de
gereformeerden en hervormden.
De VPKB heeft ongeveer 40.000
leden in zo'n honderd gemeenten.
Website www.vpkb.be.
Ethische reflectie
De protestanten in België leveren ook
een bijdrage aan de ethische reflectie.
Liagre: ‘Onze kerk wordt vaak geïdentificeerd
met de rooms-katholieke context.
Nu er een oerconservatieve aartsbisschop
van Mechelen-Brussel zit,
kunnen we daar niet onverdeeld blij
mee zijn. Op vragen over homoseksualiteit,
levensbeëindiging en abortus hebben
wij eigen antwoorden, hoewel we
daarin onderling kunnen verschillen.
De Belgische protestantse gemeenschap
herkent zich in de liberale
abortus wetgeving die enkele jaren geleden
tot stand is gekomen. Niet een
verbod op abortus, maar instructie en
gesprek moeten mensen de ethische
reflectie bijbrengen die in staat stelt om
op een verantwoorde manier met deze
kwesties, dat wil zeggen: met het leven
in zijn veelkleurigheid zelf, om te gaan.
Dialoog en luisterbereidheid kunnen
vruchtbare pistes wijzen voor de hedendaagse
samenleving. Open en eerlijk
zonder de vragen en de problemen uit
de weg te gaan, maar wel vast gelovend
in de protestantse traditie als een
huis waarin plaats is voor velen.
De euthanasiekwestie plaatst de mens
voor zijn fundamentele vrijheid om te
kiezen. De vraag die een protestant zich
daarbij stelt, is of men een mens in dat
stadium van het leven de vrijheid mag
ontnemen. Verantwoordelijkheid en
medemenselijkheid gaan in ethische
kwesties steeds samen.’
‘Voor veel mensen in België is het een
eyeopener dat je religieus kunt denken
en tegelijkertijd voor liberale oplossingen
van ethische problemen kunt zijn.
Dat gebrek aan kennis is mede het
gevolg van het feit dat er in het roomskatholieke
onderwijs weinig geleerd
wordt over het protestantse erfgoed.’
Evangelikaal nest
‘Zelf ben ik opgegroeid met protestantse
denkbeelden in een katholieke cultuur.
Wij hoorden bij de Vergadering van
Gelovigen, een zeer evangelikaal nest.
Ik ben bewust overgestapt naar de
Methodistenkerk, waar ik als 18-jarige
ben gedoopt. Ik schaam me er niet voor
dat ik een bekeringservaring heb gehad.
Ik ben theologie gaan studeren om
dominee te worden. Door de studie ben
Kerkinformatie • september 2011

| 5
ik het licht van de rijkdom van het
Evangelie gaan zien. Ik heb me verdiept
in de procestheologie, onder meer bij
John Cobb aan de Claremont School of
Theology in de Verenigde Staten. Later
ben ik gepromoveerd in de kerkgeschiedenis
op een (uit de hand gelopen)
artikel over protestantse vrijzinnigheid
in België in de negentiende eeuw.’
Intelligent protestantisme
‘De VPKB is veel breder dan de Protes -
tantse Kerk in Nederland, waarvan de
onderdelen allemaal wortels van dezelfde
stam zijn. In Belgë zit alles in één pot,
van zeer evangelikale signatuur, vooral
Franstalig, tot ultra-vrijzinnig.’
‘De kerk kan afsterven door verstarring
van de sacraliteit of door te veel aanpassing
aan de wereld. De kerk probeert
in te spelen op de hedendaagse context.
In sommige evangelische gemeenten
leidt dat tot consumptiegedrag. Op korte
termijn zijn er dan volle kerken, maar
aan de andere kant is er het gevaar dat
het proprium, het eigene, verloren gaat.
De VPKB geeft ruimte aan een breedheid
van theologische stromingen op
voorwaarde dat we ons proprium niet
verliezen. Als theoloog heb ik er moeite
mee dat het geloof wordt versmald tot
een 'Jesulatrie', een overdreven verering
van Jezus. Dan moet men opletten
waar men mee bezig is.’
‘Na het Tweede Vaticaans Concilie is in
de Rooms-Katholieke Kerk alles uitgeprobeerd,
met als gevolg dat de kerken
nu leeg zijn. Het behoud van de traditionele
cultuur en waarden is een voorwaarde
voor de zeggingskracht die ons
over de crisis heen kan tillen. In de
evangelikale traditie blijft er in de smalste
zin ervan niets meer over. We moeten
met open ogen kijken welk erfgoed wij
als kerk hebben. Onze eeuw heeft een
evenwichtig en intelligent protestantisme
nodig dat de traditie niet overboord
zet, maar haar juist gebruikt als
sleutel tot een dieper godsverstaan.’
Wie is Guy Liagre?
Paasdienst in de Silokerk te Brussel
Samenleving
‘De grootste uitdaging voor de VPKB
vormen de secularisatie en de leegloop
van de kerken. We staan voor de vraag
hoe wij het religieuze erfgoed kunnen
bewaren voor en doorgeven aan het
nageslacht. We moeten dat met open
vizier doen en ons niet laten neerknuppelen
door de omstandigheden, maar
staande blijven met de waarden die we
zelf geproefd hebben en die we in de
samenleving uitdragen.’
Als Protestantse Kerk nemen wij niet
noodzakelijk de rooms-katholieke
standpunten over. Wij staan voor de
uitdaging het christendom op een positieve
manier uit te dragen. Af en toe
moeten wij dan maar durven zeggen:
Hier gaan de wegen van Genève en
Rome uit elkaar.’
‘Mijn collega-predikanten houd ik telkens
voor: als predikanten moeten we ons
buiten de kerk engageren. We moeten
in dialoog met de wereld gaan en de
Boodschap overdragen door aansluiting
te zoeken en de taal van de wereld te
spreken. Wij worden daartoe als predikanten
telkens uitgedaagd in het
professionele leven.’
Guy Liagre (1957) studeerde onder meer aan de Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid
te Brussel. Daar behaalde hij in 1983 het licentiaat en promoveerde
hij in 1998 cum laude met het proefschrift Graaf Eugène Goblet d'Alviella (1846-
1925). Proeve van een cultuurhistorisch en religieus portret (1846-1900).
In 1983 werd hij bevestigd als predikant van de Verenigde Protestantse Kerk in
België (VPKB). Tot 2005 was hij pastoraal medewerker te Geraardsbergen en
later predikant te Menen en Brussel. Sindsdien is hij vrijgesteld voorzitter van
de VPKB en covoorzitter van de Administratieve Raad voor de Protestants-
Evangelische Eredienst. Daarnaast is hij sinds 1998 docent moderne kerkgeschiedenis
aan de Faculteit voor Protestantse Theologie te Brussel. Hij is
gehuwd met Anne-Marie de Graeve, een ‘gouden predikants vrouw’. Samen
hebben ze vier kinderen en drie kleinkinderen.
Begin dit jaar verscheen van zijn hand Belgisch Protestantisme in perspectief.
Doorkijkjes in 450 jaar ideeëngeschiedenis (Antwerpen, Houtekiet) ISBN 978 90
8924 157 3.
Politiek
‘Dan iets over onze positie in de Belgische
politiek. Laat ik dit vooraf zeggen. Er is
niemand die zegt dat België moet ophouden
te bestaan. Wel is er een operatie
aan de gang om bepaalde federale
bevoegdheden over te dragen aan de
gewesten. Volgens de Vlaamse partijen
moet die operatie tot het einde worden
volbracht. Dat is een politieke keuze,
waar anderen het niet mee eens zijn.’
‘In onze kerk is een derde van de leden
Nederlandstalig en tweederde Franstalig.
Daarmee zijn de verhoudingen omgekeerd
met die in de samenleving. In de
synode zet soms een taalgroep de hakken
in het zand, maar er zijn ook allianties
over taalgrenzen heen. Nederlandstalig
rechts of links en Franstalig rechts of
links staan dan schouder aan schouder.
Maar er zijn nu eenmaal twee onderscheiden
taalculturen. Dat is ook te merken
aan de vertrouwdheid met bepaalde
theologische literatuur. Een Franstalige
predikant die moeilijk Nederlands leest,
heeft geen kennis van de boeken van
Berkhof of Berkouwer.’
Glas wijn
‘Verder zijn er culturele verschillen.
Een uit Friesland afkomstige predikant
die enige tijd in de VPKB werkzaam
was, vond de synodediscussie over
homoseksualiteit achterhaald. 'Die fase
zijn we in Nederland al lang voorbij.'
Toen heb ik hem erop gewezen dat het
drinken van een goed glas wijn na een
avond bijbelstudie in Nederland waarschijnlijk
nog een omstreden zaak is;
in België vormt dit daarentegen geen
enkel probleem. Er zijn verschillende
culturele tradities. Kijk naar de discussie
binnen de Konferentie van Europese
Kerken over zondagsarbeid. In Nederland
en Duitsland is dat een probleem.
In België is het heel normaal dat op
zondag de winkels open zijn. Ook ik
haal elke zondagmorgen vers brood bij
de bakker.’ •
Dirk Visser
Freelance medewerker van Kerkinformatie
Kerkinformatie • september 2011

6 |
Kroniek
Van Cluny naar Taizé
Dit jaar brachten mijn vrouw en ik de vakantie door
in de Bourgogne in Frankrijk. Dus gingen we naar
Cluny. Daar zijn de resten te zien van een glorieus
christelijk verleden. Van 900 tot 1200 verspreidde
de orde van Cluny zich in Frankrijk en daarbuiten.
In de 11 e eeuw zien we een ware explosie van kerkbouw.
De kerken staan er nog steeds: in romaanse
stijl, kerken en kerkjes, in een grote straal rond Cluny.
Ingetogen, stoer, echte plaatsen van godsverering.
Helaas wordt er in veel van die kerken geen kerkdienst
meer gehouden of alleen nog bij toerbeurt
met andere kerken. In Cluny zelf is wat eens de
grootste kerk van Europa was op een enkele rest
na verdwenen. Dat gebeurde in de nasleep van
de Franse Revolutie. De kerk werd gebruikt voor
bouwmateriaal… De Franse Revolutie is niet alleen
bloedig geweest maar heeft ook korte metten gemaakt
met veel van de christelijke erfenis.
Dat alles stemde ons niet vrolijk. Frankrijk lijkt het
land van ‘ooit christelijk’. Het heeft grote christenen
voortgebracht. En nu staan de kerken leeg.
We weten dat Frankrijk daarin niet alleen staat.
In Engeland is het beeld niet veel gunstiger. En in
Nederland kunnen we er ook over meepraten. Cluny
stond eens symbool voor de kerstening van Europa,
maar in zijn huidige vorm vooral voor de ontkerstening.
Maar er is ook een andere kant. Tien kilometer ten
noorden van Cluny ligt het plaatsje Taizé. Daar leeft
de gemeenschap van Taizé. Zeventig broeders houden
daar de lofzang gaande: drie
keer per dag komen ze
samen voor een dienst
De kracht
van het christelijk
geloof is dat het
soms begraven lijkt,
maar altijd ook
weer opstaat
in een kerk. Geen
mooie kerk, meer
een uit zijn verband
gegroeide loods,
die echter wel
plaats biedt aan
meer dan duizend
mensen. Omdat we
in de buurt zaten
hebben we enkele
diensten meegemaakt.
Het was voor ons, na Taizé aan de Maas van
vorig jaar, een mooie gelegenheid de broeders te ontmoeten,
en vooral met de Nederlanders onder hen
nader kennis te maken.
Elk jaar, vooral in vakantietijd, stromen de jongeren
hier samen. Ze overnachten in tenten, delen in de
sobere maaltijden, volgen regelmatig de diensten en
doen verder nog van alles. Ze zijn zeker niet allemaal
christen. Toch doet Taizé wat met hen. Het zet hen op
zijn minst aan het denken. Voor nogal wat jonge mensen
springt hier de eerste keer de vonk van het geloof
over. Anderen zijn hier al vaker geweest en genieten
van de sfeer, de liederen, de stilte, en natuurlijk ook
de internationale context. Taizé ligt in Frankrijk maar
is vooral veeltalig. Tegelijk klopt het hart van deze
gemeenschap in het verbindende geloof in Christus,
de levende Heer.
Taizé is begonnen in één van de oude romaanse
kerkjes in Frankrijk. Nu is het een internationale beweging.
Het staat voor de ongekende kracht van het
christelijk geloof. Dat mag begraven worden, maar
het staat op ongedachte momenten ook weer op.
De naam van Christus kan onder lijken te gaan, maar
klinkt dan toch op de lippen van een eenvoudige gemeenschap
en plant zich voort op die van jongeren
uit heel Europa. Als een naam die hoop geeft en
inspiratie.
Het verdriet van Cluny blijft. Veel gaat voorbij en
veel wordt afgebroken. Dat geeft te denken. Maar
toch heerst er in het rijk van God geen begrafenissfeer.
Dus moet die er bij ons ook maar niet heersen.
‘Laudate omnes gentes, laudate dominum’. ‘Bless
the Lord my soul, and bless Gods holy name’.
‘Iedere nacht verlang ik naar u’. Ergens in een dorpje
in Frankrijk. Maar ook in de steden en dorpen van
Europa. Nederland niet uitgesloten. Van Cluny gaat
het toch steeds weer naar Taizé. Dat geeft moed om
kerk te zijn. •
Arjan Plaisier
scriba van de generale synode
Kerkinformatie • september 2011

| 7
• BERICHTEN
• NIEUW GESPREKSMATERIAAL BIJ ‘SPREKEN OVER GOD’
• CURSUSGIDS 2011-2012
Gemeenten die aan de slag willen met
de pastorale handreiking ‘Spreken over
God’ kunnen gebruik maken van
gespreksmateriaal dat onlangs is
geplaatst op de website van de Protestantse
Kerk. Het gaat om korte behandel-suggesties
en een opzet voor een
bijeenkomst die als opstapje kan
dienen voor de bespreking in de gemeente.
Daarbij horen ook twee korte
filmpjes, compilaties van door Ferdinand
Borger en Burret Olde gemaakte
filmportretten op de website van de
Protestantse Kerk.
Verder is materiaal ontwikkeld voor het
gesprek over de pastorale handreiking
in classicale vergaderingen en in werkgemeenschappen
van predikanten en
kerkelijk werkers. Voor beide settingen
worden suggesties gedaan voor de
vormgeving van dat gesprek.
De pastorale handreiking ‘Spreken
over God’ is begin dit jaar door de
generale synode uitgegeven. In veel
plaatsen is het gesprek erover op gang
gekomen: binnen gemeenten – als
geloofsgesprek – en binnen classicale
vergaderingen als kerkelijk gesprek.
Het nu ontwikkelde materiaal is bedoeld
om het gesprek over de daarin
behandelde thema’s verder te stimuleren.
Het materiaal is te downloaden via
www.pkn.nl/sprekenoverGod •
Bij dit nummer van Kerkinformatie
treft u de nieuwe cursusgids voor
2011-2012 aan en een bijbehorende
poster. De brochure geeft
informatie over alle
(basis)cursussen van het
Protestants Centrum
voor Toerusting en Educatie
voor het komende
seizoen. De poster kunt
u ophangen op een
zichtbare plaats in uw
kerkgebouw. •
• RECTIFICATIE VORIGE NUMMER
Geloven in Leren
Cursusoverzicht 2011 - 2012
PROTESTANTS CENTRUM
VOOR TOERUSTING EN EDUCATIE
De coverfoto en de foto’s bij het artikel
over de musical in Hoevelaken op
pagina 16 van het juli-augustusnummer
zijn gemaakt door de fotograaf
Steffen Kemme. •
• BISSCHOP DE KORTE OPENT ACADEMISCH JAAR PTHU
De toekomst van de kerken in ons land.
Dat is de titel van de rede waarmee
bisschop G.J.N. de Korte van Groningen-
Leeuwarden het academisch jaar van de
Protestantse Theologische Universiteit
(PThU) zal openen. In zijn rede schetst
de bisschop niet alleen de vroegere en
huidige positie van de kerken, maar hij
trekt ook enkele lijnen naar de toekomst.
De kernopdracht van de kerken, aldus
• KROONBEDE 2011
De jaarlijkse Kroonbede, waarin wordt
gebeden voor het werk van de overheid,
wordt gehouden op dinsdag 13 september
in de Waalse kerk in Den Haag. Het
thema is: ‘Investeer in Gebed’. In tijden
van crisis, economisch, klimatologisch,
moreel en op gebieden van water en
voedsel is bidden voor de overheid en
hooggeplaatsten de beste investering
die christenen kunnen doen. De organisatie
is in handen van het Comité
Kroonbede, waarin participeren de
Stichting Residentie Pauzediensten, de
Evangelische Alliantie en Zendtijd voor
Kerken. Alle ministers en staatssecretarissen,
de leden van Eerste en Tweede
Kamer, het college van burgermeester
en wethouders van Den Haag en de
Haagse Gemeenteraad hebben een persoonlijke
uitnodiging gekregen.
Ds. Ron van der Spoel uit Amersfoort
leidt de samenkomst, organist is Frans
van Riessen en verder verleent het
YMCA-gospelkoor medewerking.
de bisschop, is om de bijbelse God ter
sprake te brengen: ‘De God van de
Schriften verwijst direct door naar mensen
en de schepping: de glorie van God
is de levende mens.’
De opening van het academisch jaar
vind plaats op woensdag 7 september
in de Janskerk te Utrecht. Informatie en
aanmelding: www.pthuinverandering.nl/
agenda. •
Zendtijd voor Kerken zendt de Kroonbede
vlak voor Prinsjesdag uit op zondag
18 september om 17.02 uur op
radio 5. Informatie: www.kroonbede.nl
of info@zvk.nl •
YMCA-koor Den Haag
• JAARBOEK PROTESTANTSE KERK
2011-2012 VERSCHENEN
Het onlangs verschenen
nieuwe Jaarboek
Protestantse Kerk in
Nederland 2011-2012
2011
-
2012
Jaarboek
Protestantse Kerk
in Nederland
2011-2012
lijkt veel op de vorige
editie. Behalve het jaaroverzicht
bevat het jaarboek
de adres- en
contactgegevens van
alle lokale gemeenten,
predikanten en kerkgebouwen.
Ook de
adresgegevens over
synode en dienstenorganisatie
zijn hierin te
vinden. De necrologie bevat namen van
predikanten die in de periode januari
2009-december 2010 zijn overleden.
Net als bij de vorige editie is weer een
cd-rom toegevoegd met een digitale
versie van het jaarboek, waarmee het
mogelijk is om op de computer een
aantal zoekfuncties te verrichten.
In het jaaroverzicht wordt uitvoerig
stilgestaan bij het werk van synode en
dienstenorganisatie, zoals de bespreking
van de pastorale handreiking
‘Spreken over God’ en de bespreking
van de Islamnota.
Het Jaarboek Protestantse Kerk 2011-
2012 is voor € 20,- te bestellen bij de
boekhandel (ISBN 978 90 239 2581 1)
of rechtstreeks bij de uitgever
www.boekencentrum.nl. •
De administratieve
dienstverlener voor
kerken en instellingen
• Het geheel of gedeeltelijk verzorgen van
de financiële administratie
• Salaris- en / of
traktementsberekeningen
Debiteuren- en crediteurenadministratie
Ledenadministratie en geldverwerving
• Opmaken en controleren van
jaarverslagen
Opste len accountantsverklaringen
Financiële advisering
• Administratieve ondersteuning op
locatie
Zorg- en verzuimverzekeringen
• Internetboekhouden
Een hele
zorg minder...
Hoofdkantoor KKA/KKG
Koningin Wilhelminalaan 23
Postbus 675 • 3800 AR Amersfoort
Telefoon (033) 467 10 10
www.kkgkka.nl
www.uitgeverijboekencentrum.nl
KKG is de specialist
voor het begeleiden van
gebouwenvraagstukken
Stichting KKG is dé vastgoedspecialist
voor kerken en aanverwante
organisaties binnen de Protestantse
Kerk in Nederland. De stichting
werkt zonder winstoogmerk.
Werkzaamheden die KKG voor u kan
uitvoeren:
• Beheer en aan- en verkoop van
zowel agrarisch als stedelijk
vastgoed
Advisering bij (erf)pachtzaken
Advisering bij ruilverkavelingzaken
Taxaties
• Begeleiding bij onteigeningzaken
Onze ervaren en professionele
rentmeesters geven advies en
beheren kerkelijk vastgoed voor
co leges van kerkrentmeesters,
beheercommissies, diaconieën
en stichtingsbesturen.
Jaarboek
Protestantse
Kerk in
Nederland
met cd-rom
Protestantse
Kerkinformatie • september 2011

8 |
Workshop pastoraat op de inspiratiebeurs
‘Omgaan met verdriet’
Wie vaak op bezoek gaat in de gemeente komt veel verdriet tegen. Mensen maken
ingrijpende dingen mee door een verlies of andere gebeurtenis. Ze zijn soms
ontredderd of raken verstild. Als bezoeker kun je je op zo’n moment hulpeloos
voelen: wat moet ik doen? Over dit thema gaat één van de workshops die komend
najaar in het land gehouden worden.
In de workshop ‘Omgaan met verdriet’ komen vragen aan de
orde als: hoe kan ik verdriet herkennen? Wat doet het met
mijzelf, als ik met verdriet geconfronteerd word? Wat zijn valkuilen?
En wat kan ik doen? De deelnemers wisselen informatie
en ervaringen uit, gaan in op concrete voorbeelden en
er worden eenvoudige handvatten aangereikt. De workshop
is bedoeld voor de beginnende en de ervaren bezoeker/ ster.
Meedoen kan helpen om bewust met situaties van verdriet in
het pastoraat om te gaan.
de kersttijd. In de workshop 40dagentijdcampagne wordt
informatie gegeven over de campagne van het voorjaar 2012.
Op elke beurs zal iemand informatie geven over één van de
projecten uit de campagne. Ook is er een presentatie symbolisch
bloemschikken, met schikkingen voor advent en
kerst. Verder kunnen bezoekers terecht voor boeken en
materialen van de Protestantse Kerk voor het werk in de
gemeente. Ook kunt u er kennismaken met de gemeenteadviseur
in uw regio.
GEMEENTE
MENSEN
Andere activiteiten
De inspiratiebeurs biedt een levendige markt met workshops
voor verschillende doelgroepen. Voor de kindernevendienstleiding
is er de workshop Kindernevendienstprojecten voor
Kijk voor meer informatie op www.pkn.nl/inspiratiebeurs of
bel met de servicedesk van de Protestantse Kerk, telefoon
(030) 880 18 80, e-mail servicedesk@pkn.nl. •
• BERICHTEN
• CONFESSIONELE VERENIGING NEEMT PREKENSERIE OVER
De prekenserie ‘Stemmen uit Jeruzalem’
wordt voortaan uitgegeven door de
Confessionele Vereniging en haar
stichting Schrift en Belijden. Dat schrijven
de redacteuren ds. B.H. Weegink
(Katwijk) en ds. H. Dekker (Vollenhove)
aan het begin van 111 e jaargang.
Maandelijks zal een dubbeleditie verschijnen.
De ‘Stemmen’ werden drie
generaties lang uitgegeven door drukkerij
De Jong in Balk. Dit bedrijf blijft
het drukwerk en de
postverzending verzorgen.
‘Stemmen
uit Jeruzalem’ behoort
tot de langslopende
Nederlandse
prekenseries. De preken worden
aangeleverd door predikanten ‘uit de
breedte van de orthodoxie’. De verwant-
schap met de theologie van de negentiende-eeuwse
theoloog H.F. Kohlbrugge
is altijd nog herkenbaar. De redactie
beschouwt de uitgave als ‘geestelijke
dienstverlening aan individuele lezers,
kerkenraden en verenigingen’. De preken
kunnen op zondag worden voorgelezen
bij plotselinge verhindering van een
predikant of cadeau worden gedaan.
De serie kost € 20,- per jaar.
Informatie en aanmelding:
info@schriftenbelijden.nl •
• STUDIEDAG OP GOED GERUCHT
De theologenbeweging Op Goed
Gerucht houdt een studiedag over
vragen rond de ziel en over wellness.
Wat zijn actuele betekenissen van de
ziel, op filosofisch en religieus gebied?
Hoe zit het met de zorg voor de ziel?
Wat betekent dit allemaal voor de zorg
voor je eigen ziel? Sprekers: de filosofen
Joke Hermsen en Renée van Riessen.
Pauzenummer: workshop Zumba
Dance. ’s Middags workshops met
Nicolaas Klein, Cees van der Kooi,
Berthe van Soest, Sandra Vee, Gert
Wybe van der Werff en Coen Wessel.
Hierin is aandacht voor wellness in het
theologisch werk.
Tijd en plaats: 16 september 2011 in
Hydepark te Doorn, van10.30-15.45
uur. Aanmelding uiterlijk 9 september
bij Gea de Ruiter, e-mail:
gaderuiter@pthu.nl of tel.
(0343) 52 42 53. Kosten, te voldoen bij
entree: leden: € 50,-, studenten € 25,-,
en niet-leden € 60,-. Meer informatie:
Kerkinformatie • september 2011

| 9
Inspiratiebeurzen komend najaar
Datum Gebouw Adres Plaats
maandag 19 september De Schakel Oranjelaan 10 Nijkerk
dinsdag 20 september Pelgrimskerk Van Boshuizenstraat 560 Amsterdam
woensdag 21 september De Kandelaar Stationsstraat 4 Holten
zaterdag 24 september Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Arnhem
dinsdag 27 september De Fenix Valeriusstraat 2-1 Leeuwarden
woensdag 28 september Immanuelkerk Overwinningsplein 1 Groningen
donderdag 29 september De Arke Flevo 161 Drachten
woensdag 5 oktober De Vredehorst Zuidwoldigeweg 32 Hoogeveen
donderdag 6 oktober Protestants Landelijk Dienstencentrum Joseph Haydnlaan 2a Utrecht
vrijdag 7 oktober De Levensbron Jan Luykenstraat 10 Ridderkerk
zaterdag 8 oktober De Levensbron Jan Luykenstraat 10 Ridderkerk
maandag 10 oktober Vrijheidskerk Hobbemalaan 2a Heiloo
dinsdag 11 oktober De Hoeksteen Rozenburglaan 22 Middelburg
woensdag 12 oktober Opstandingskerk Rembrandtlaan 92 Voorburg
donderdag 13 oktober Adventskerk Camphuysenstraat 4 Eindhoven
Programma’s:
Tijden avonden
markt: 19.00-21.30 uur
presentatie symbolisch bloemschikken: doorlopend
presentatie kindernevendienstprojecten
19.15-20.15 uur: presentatie
20.15-20.45 uur: vragen aan JOP-medewerker
workshop 40dagentijdcampagne 2012
19.30-20.15 uur: thema en projecten
20.30-21.15 uur: materialen en acties
(NB: de workshoprondes vormen één geheel)
workshop ‘omgaan met verdriet’
19.30-20.15 uur: ronde 1
20.30-21.15 uur: ronde 2
Tijden zaterdagen
markt: 10.00-12.30 uur
presentatie symbolisch bloemschikken: doorlopend
presentatie kindernevendienstprojecten
10.15-11.15 uur: presentatie
11.15-11.45 uur: vragen aan JOP-medewerker
workshop 40dagentijdcampagne 2012
10.30-11.15 uur: thema en projecten
11.30-12.15 uur: materialen en acties
(NB: de workshoprondes vormen één geheel)
workshop ‘omgaan met verdriet’
10.30-11.15 uur: ronde 1
11.30-12.15 uur: ronde 2
KERK IN ACTIE
www.opgoedgerucht.nl en Stephan de
Jong, e-mail: steph.jong@live.nl •
• CONFERENTIE APPÈL KERK & ISRAËL
Op maandag 19 september 2011 houdt
het platform Appèl Kerk & Israël haar
jaarlijkse conferentie onder het thema
‘Wakker worden en weer gaan lernen!’.
Het bestuur wil zich na tien jaar theologisch
debat verder bezinnen op de toekomst.
De Israëlagenda van de Protestantse
Kerk wordt volgens het platform
te zeer bepaald door het conflict in het
Midden-Oosten. Het bestuur pleit
ervoor om als kerk de onopgeefbare
verbondenheid met het volk Israël,
zoals verwoord in de kerkorde, sterk en
breed uit te dragen. Op deze dag werkt
zij samen met groeperingen binnen de
Protestantse Kerk, die haar bezorgdheid
delen. Tijdens het ochtendprogramma
zal synodescriba dr. Arjan Plaisier zijn
reactie geven op de onlangs verschenen
brochure ‘Onopgeefbaar Verbonden’.
Verder komt aan de orde hoe de
lokale en regionale K&I-commissies
beter kunnen worden toegerust en hoe
het platform actiever kan reageren op
het actuele Israëlbeleid van de Protestantse
Kerk. Het ‘lernen’ gebeurt ’s middags
met het oog op de Israëlzondag.
Rabbijn Tzvi Marx zal ingaan op Jesaja
5, waar vervolgens Mattheus 21: 33 -
44 naast wordt gelegd. Plaats en tijd:
Goede Herderkerk, Willem Alexanderplein
14 te Nijkerk, 10.00-16.15 uur.
Kosten (inclusief lunch) € 20,- (studenten
€ 10,-), te betalen bij aanmelding
door overmaking naar giro 9553726
t.n.v. Appèl Kerk & Israël Kampen.
Vermeld s.v.p. uw e-mailadres voor een
ontvangst bevestiging.
Informatie: www.appelkerkenisrael.nl •
Kerkinformatie • september 2011

inslag rondom 15 mm plat 137 mm
10 |
Presentatie van handboek
over kerksluiting
Op woensdag 21 september vindt in het Museum van Speelklok tot Pierement
in Utrecht de presentatie van het boek Meer dan hout en steen plaats. De eerste
exemplaren van het boek worden aangeboden aan synodescriba Arjan Plaisier en
bisschop Punt van Haarlem.
‘Handboek voor herbestemming en sluiting van kerkgebouwen'
is de ondertitel van het boek Meer dan hout en steen
dat uitgeverij Boekencentrum samen met de Protestantse
Kerk uitgeeft. Het idee voor het boek is ontstaan tijdens een
conferentie over er varingen rond kerk sluitingsprocessen,
en handelt over die aspecten waar een geloofsgemeenschap
van begin tot eind mee te maken krijgt bij de afstoting of
herbestemming van een kerkgebouw.
Het boek is bedoeld voor bestuurders en leidinggevenden
aan plaatselijke gemeenten en parochies, pastores en predikanten,
gemeenteadviseurs, kerkelijk opbouwwerkers en
theologiestudenten.
MENSEN
BELEID
Lezingen
De lezingen worden verzorgd door Henk de Roest, hoogleraar
Praktische Theologie en mede-auteur van het boek,
Alice Gut, restauratiedeskundige van de gemeente Utrecht,
Willem Vermeulen, predikant binnen de Protestantse Kerk,
en Rud Smits, pastor binnen de Rooms-Katholieke Kerk.
Muziek wordt gemaakt door kerkmusicus Marcus Veenstra
en tekstdichter Willem Abma. Zij maakten het ‘Liet Fan
Treast’ (lied tot troost), een lied voor mensen die afscheid
moeten nemen van een kerkgebouw.
Organisatie: Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie
(PCTE) en Luce/Centrum voor religieuze communicatie
van de Universiteit van Tilburg. Kosten deelname: € 20,-.
Meer informatie en aanmelding: www.toerustingeneducatie.nl
> landelijke cursussen en studiedagen. •
• BERICHTEN
kneep
7,5 mm
rug
8,62 mm
kneep
7,5 mm
plat 137 mm
• LEDENREGISTRATIE WINT INTERNATIONALE ICT-ARCHITECTUURPRIJS
De Protestantse Kerk Nederland heeft
met haar nieuwe systeem voor ledenregistratie
(LRP) de iCMG Architecture
Excellence Award gewonnen. De prijs
is toegekend vanwege de hoge veiligheidstandaarden
die in het systeem
zijn ingebouwd. Deze waren nodig
omdat het om vertrouwelijke en privacygevoelige
data gaat en een strikte
scheiding van de financiële administratie
en ledenadministratie was vereist. De
prestigieuze internationale prijs is uitgereikt
tijdens het architectuurcongres
‘Architecture World 2011’ dat eind juli
in Bangalore (India) werd gehouden.
Henry Kieskamp, hoofd ICT van de
dienstenorganisatie van de Protestantse
Kerk, ziet de prijs als een bevestiging.
‘We zijn tevreden met het systeem
zoals het er nu staat. Met het oog op
de privacy van de kerkleden en om
misbruik te voorkomen, is het punt van
veiligheid voor ons zeer belangrijk. Het
positieve oordeel van deze onafhankelijke
jury is een soort keurmerk voor de
betrouwbaarheid van dit ledenregistratiesysteem.’
Het systeem werd ontwikkeld
door Mendex te Rotterdam. •
bordhoogte 186 mm
Woorden van geloof, hoop en liefde
In dit boekje vindt u citaten uit de Bijbel, gebeden, uitspraken van ‘mensen
van naam’ en gedicht- en liedteksten van bekende schrijvers over geloof,
hoop en liefde. Een boekje voor eigen inspiratie of om cadeau te doen.
• GRATIS BOEKJE ‘WOORDEN VAN
GELOOF, HOOP EN LIEFDE’
Protestantse Kerk in Nederland
Postbus 8504
3503 RM Utrecht
Tel. (030) 880 18 80
www.pkn.nl
Het missionaire werk van de Protestantse
Kerk geeft het boekje ‘Woorden
van geloof, hoop en liefde’ weg.
Dit prachtige boekje bevat citaten uit
de Bijbel, uitspraken van ‘mensen van
naam’ en teksten van bekende schrijvers.
Het past in de succesvolle serie
Woorden van geloof, hoop en liefde
Woorden van
geloof, hoop en liefde
van de eerder verschenen boekjes
‘Geloof’, ‘Hoop’ en ‘Liefde’. Een boekje
voor eigen inspiratie, om cadeau te
Kerkinformatie • september 2011

| 11
De SHO-medewerkers voerden actie vanuit Utrecht. (foto: Jan Verhage)
Miljoenen voor Afrika opgehaald
NOODHULP
In zestig jaar tijd is het in de Hoorn van Afrika niet zo droog
geweest als nu. Sinds mei 2010 heeft het er niet tot nauwelijks
geregend en dat heeft vooral in Somalië verschrikkelijke
gevolgen. Oogsten mislukken, het vee sterft en inwoners
hebben veel te weinig te eten en te drinken. Moeders, vaders
en ouderen slaan met hun kinderen op de vlucht en lopen
soms dagenlang zonder water en voedsel door de hitte op
zoek naar eten. Vooral voor kleine kinderen en ouderen is dit
een zware uitputtingsslag: zij komen vaak ernstig ondervoed
aan in vluchtelingenkampen, of sterven onderweg. Op dit
moment worden tien miljoen mensen door honger bedreigd.
Actievoorzitter
De Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) vinden dat we
onze ogen niet mogen sluiten voor zulk extreem leed en dat
we een helpende hand moeten uitsteken naar onze medemensen.
Begin juli is daarom de noodklok geluid en Nederland
opgeroepen geld te storten voor de slachtoffers van de
droogte. Omdat ICCO en Kerk in Actie momenteel actievoorzitter
zijn van de SHO is er sindsdien in het Landelijk Dienstencentrum
in Utrecht keihard gewerkt om zoveel mogelijk
hulp voor de slachtoffers bij elkaar te krijgen. En niet zonder
succes, want op het moment van schrijven is er al bijna 23
miljoen euro ingezameld. Dat is prachtig, maar om voldoende
water, medicijnen en voedsel naar de Hoorn van Afrika te
krijgen, is er nog veel meer nodig.
De zwarte Giro 555 T-shirts zullen dan ook nog wel even
zichtbaar blijven in Utrecht. •
doen of om erbij te pakken als u behoefte
heeft aan woorden van geloof,
hoop en liefde. Dit boekje geeft de kerk
weg, omdat we het belangrijk vinden
om mensen te inspireren. Mensen die
naar de kerk komen, maar ook degenen
die de aansluiting met de kerk in de
loop van de tijd verloren zijn.
Het missionair werk heeft onder meer
tot doel materiaal te ontwikkelen en
initiatieven te ondersteunen waarmee
kerkelijke gemeenten mensen van binnen
en buiten de gemeente welkom
kunnen heten en aanspreken.
U kunt het boekje bestellen op
www.pkn.nl/missionairboekje. •
• OPEN DAG DE 7EVENDE HEMEL
Op vrijdag 7 oktober 2011 organiseert
Stichting de 7evende Hemel in Hilversum
het programma ‘Herrie uit de hemel’.
De dag is bedoeld voor mensen die
zich willen inzetten voor de vertaling
van geloofstradities naar het heden.
Dramatische en dansante werkvormen
zijn hiervoor doeltreffend en kunnen
veel opleveren voor liturgie en vormingswerk.
De deelnemers kunnen
zich laten zich verrassen door boodschappers,
herrieschoppers en fluisteraars.
Er zijn workshops op het gebied
van dans, muziek en verhalen vertellen.
De dag besluit met een op maat
gemaakt programma van theatermaker
Kees van der Zwaard.
Plaats en tijd: Regenboogkerk,
Nassaulaan 22, Hilversum,
14.00-17.00 uur. Kosten: donateurs
gratis, anderen € 15,-. Wie direct
donateur wordt (minimaal € 25,- per
jaar) mag er gratis in. Informatie:
Susanne de Jong-Tennekes,
(033) 461 60 95,
s.a.tennekes@planet.nl en
www.7evendehemel.nl.
Aanmelding: Magda Visser,
(0345) 51 96 33,
magdavisser@hetnet.nl. •
Kerkinformatie • september 2011

12 |
Predikantswisselingen
MENSEN
BEROEPEN
te Den Bommel, proponent B. de Borst te Veenendaal;
te Goor (Hofkerk), ds. W. de Jong te Halle; te Nieuw-Vennep
(geref.), ds. L.M. Bloklander-de Jong te Abbenbroek-Zwartewaal;
te Ruinerwold-Koekange (geref.), ds. J.W. Muis te
Hoogeveen; door de generale synode, ds. H.J. van Wijnen
te Nieuwegein, als programmamanager JOP.
AANGENOMEN
naar Amerongen-Overberg (herv.wijk 2 Overberg), ds. E.E.
Bouter te Oud-Loosdrecht; naar Beemte Broekland, proponent
S.H. Muller te Amersfoort; naar Burgum, ds. J. Paans-
Spoelstra te Marum; naar Doorwerth-Heveadorp, ds. J.M.
de Jong te Zetten (Vluchtheuvelkerk); naar Dronten, ds. G.J.
Heeringa te Harderwijk; naar Giessen-Oudekerk en Peursum,
ds. L. Lammers te Wezep-Hattemerbroek; naar Goes (De
Levensbron), ds. G.D. Kamphuis te Amersfoort; naar Hardenberg-Heemse
(geestelijk verzorger Baalderborg), ds. M.
Oostenbrink te Drunen; naar Heinenoord, proponent E.J.
Prins te Zeist; naar Leeuwarden-Harlingen (Evang.-Luth.),
ds. J. van Twist te Minnertsga (SoW); naar Nieuw-Beijerland
(herv.), proponent A.J. Post te Meerkerk; naar Nijkerk (herv.
wijk 2), ds. J.P.J. Voets te Wijk bij Heusden; naar Oldebroek
(wijk 1), ds. D.J.W. Kok te IJzendoorn; naar Oppenhuizen/
Uitwellingerga, ds. D.M. Hasper te Workum - It Heidenskip
(prot.gem. i.w.); naar Oud-Avereest/Balkbrug, ds. M.S. van
der Wal te Harich-uigahuizen/Oudega-Kolderwolde; naar
Roosendaal (deeltijd), ds. M.J. den Bakker te Dordrecht; naar
Roosendaal, proponent F.J. Timmers te Den Haag; naar
Rotterdam-Zuid (combinatie wijkgem. Zuid en West), ds. A.P.
Davelaar te Zwartsluis (geref.); naar Stellendam-Ouddorp,
ds. W.J. van de Griend te Kruiningen; naar Twisk-Hauwert-
Oostwoud-Midwoud (herv.), ds. C.T. Mataheru te Hoorn; naar
Utrecht (wijkgem. Zuilen), ds. T. Zijlstra te Tienhoven (pt);
naar Veenendaal (wijk 1), ds. M. Maas te Hasselt; naar Vorden
(hervormd), proponent M.S. van der Wilt-Karreman te Silvolde;
naar Vuren (herv.), ds. P.R. van Ankeren te Hoorn-Zwaag;
naar Waarde (herv.), ds. S. Dierx te ’s-Gravenzande; naar
Zuid-Sumatra, (ten dienste van de GKSBS voor toerustingswerkzaamheden)
proponent H.J. Nieuwenhuis te Utrecht;
als universitair docent geestelijke verzorging, ds. M.N. Walton
te Deventer, (g.v. Elisabethgasthuis); als directeur van de
Bond van Nederlandse Predikanten, ds. (mr.) J.W. Verwijs
te Zandvoort.
BEDANKT
voor Bruinisse (herv.), ds. B.F. Bakelaar te Alphen aan den Rijn;
voor Epe, ds. H. Westerhout te Harderwijk; voor Ridderkerk-
Bolnes, ds. M.A. van den Berg te Zoetermeer; voor Sirjans-
land, ds. J. van Dijk te Ede; voor Uddel, ds. T.C. de Leeuw te
Kockengen.
BEROEPBAAR
ds. W.E. Onderwaater te Aalten, tel. (0543) 47 54 69, e-mail:
hogegrindte@planet.nl (verbeterd bericht);
proponent B.E. de Groot, Kiekstraat 75 A, 1087 GK Amsterdam,
tel. 06 – 40 73 36 84, e-mail: barbaradegroot75@gmail.com;
proponent H.A. van den Berg-Heuver, W.J. Bossenbroekstraat
36, 3555 TB Utrecht, tel. 06-40375901, e-mail:
harmkebergheuver@hotmail.com;
proponent A.C. van Halsema, Wiardi Beckmanstraat 342,
3762 HK Soest, tel.(035) 602 51 46, e-mail:
a.c.vanhalsema@hccnet.nl;
proponent M.A.N.J. ter Hoeve, Kolonelsdiep 69, 1509 WP
Zaandam, tel.(075) 616 52 83, e-mail: mterhoeve@tiscali.nl;
proponent J.W. Meeuwissen, Karpersteeg 18-3, 8261 BL
Kampen, tel. 06 – 44 35 76 46, e-mail: anne-wil2010@live.nl;
proponent P.A.A. Nauta, Marie Boddaertstraat 9, 2331 GD
Leiden, tel. 06 – 41 16 62 89, e-mail: paanauta@gmail.com;
proponent A. Roding-Schilt, Olivier van Noortplein 18,
2871 SR Schoonhoven;
proponent M. Stougie-de Wit, Elte Martens Beimanstrjitte 71,
9261 VH Oostermeer, tel. (0512) 47 12 39,
e-mail: martinadewit@planet.nl.
proponent B. van Werven, Oude Rijksweg 446A, 7954 GD
Rouveen, tel. (0522) 29 20 88, e-mail: bvwerven@hotmail.com.
OVERLEDEN
15 juni W.S. Cuperus (geb. 30 januari 1935); 15 juni J.R.H.
Heidema (geb. 22 september 1929); 19 juni G. de Jong (geb.
22 augustus 1929); 22 juni G.W.H. Peddemors (geb. 5 juni
1926); 27 juni G.J. van der Linde (geb. 1 december 1927);
27 juni B. Woltjer (27 april 1922); 20 juli J. Wagenvoort (geb.
5 mei 1944); 23 juli W. van Gorsel (geb. 22 september 1931);
30 juli K. Lürsen (geb. 30 november 1919); 1 augustus A. Noordegraaf
(geb. 26 juni 1933); 5 augustus J.T. Pietersen (geb.
20 december 1920); 9 augustus F. Stevens (geb. 21 september
1953); 11 augustus A.J. Jorissen (geb. 5 oktober 1924).
Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen
doorgeven aan het Synodesecretariaat?
Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: jaarboek@pkn.nl
Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden
aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld,
e-mail: info@persbureauscheps.nl
• BERICHT
• NIEUWE DIRECTEUR EVANGELISCH WERKVERBAND
Hans Maat is per 1 september directeur
van het Evangelisch Werk verband.
Volgens de organisatie gaat hij zich
toeleggen op ‘het verbreden van de
achterban, de samenwerking met de
Protestantse Kerk, het aanboren van de
doelgroep 20-35 jaar en het breed verankeren
van het EW als vernieuwingsbeweging
en gemeenteopbouw-organisatie
binnen de Protestantse Kerk’.
Maat werkte veertien jaar bij de
Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond
(HGJB), waar hij tot voor kort manager
Gemeenteondersteuning was. Ook stelde
hij de populaire liedbundel ‘Op Toonhoogte’
samen, leidde hij de band Sela
en schreef hij een groot deel van haar
liedrepertoire. Hij is bestuurder van de
stichting die het Liedboek 2012 voorbereidt,
was lid van de Opwekkingsselectiecommissie
van stichting
Opwekking en denkt op verzoek van
de Gereformeerde Bond mee over een
revisie van de psalmberijming 1773.
Eerder werkte hij in
het onderwijs. Maat
volgt als EW-directeur
ds. Hans Eschbach
op, die zich geheel
gaat richten op ‘een
grootschalig missionair
initiatief’ dat
samen met tien partners
wordt vormgegeven
in 2012. •
Kerkinformatie • september 2011

| 13
• BERICHTEN
• TOCH NOG ONVERWACHT…
Een selectie uit vijfentwintig jaar rouwadvertenties,
voornamelijk verzameld
uit het dagblad Trouw. Ontroerend, vrolijk
makend en soms schrijnend. Nabestaanden
willen nog wel eens, in de
emotie van het moment, iets teveel
zeggen in de beperkte ruimte van de
rouwadvertentie. Met onbedoelde
gevolgen: onmogelijke eigenschappen
van de overledene, bijzondere bewerin-
• TROOST
Er zijn veel situaties denkbaar waarbij je troost nodig hebt of troost wilt geven. Vaak
is het al voldoende om dan de ander aan te horen, aanwezig te zijn. Maar soms wil
je ook wat zeggen. Het is dan niet altijd gemakkelijk om de juiste woorden te vinden.
Dit boekje reikt teksten van troost aan. Het bevat citaten uit de Bijbel, gebeden, en
gedicht- en liedteksten. Een boekje vol troost dus, als een steuntje in de rug. Om zelf
te lezen of weg te geven.
Is er iemand op de wereld die nog nooit
troost nodig heeft gehad? Vast niet.
Er zijn veel situaties denkbaar waarbij je
troost nodig hebt. Van je partner, je
vader of moeder, je kind, je vriend… en
van God. Er zijn net zoveel situaties te
bedenken waarin je zelf degene bent
die troost wil geven. Je kunt troosten
door een arm om iemands schouder te
leggen, de ander aan te horen, aanwezig
te zijn. Dat is vaak al voldoende.
Maar soms wil je ook wat zeggen.
Het is dan niet altijd gemakkelijk om
de juiste woorden te vinden.
De Protestantse Kerk maakte een boekje
dat woorden van troost aanreikt. Het
bevat citaten uit de Bijbel, gebeden, en
gedicht- en liedteksten. Een boekje vol
Protestantse Kerk in Nederland
Postbus 8504
3503 RM Utrecht
Tel. (030) 880 18 80
www.pkn.nl
gen over de Allerhoogste, of ongewone
wensen rond de uitvaart. Toch nog
onverwacht… toont een interessante
ontwikkeling in rouwadvertenties.
De advertentieteksten zijn gegroepeerd
in thematische hoofdstukken, zoals
‘Rituelen’ of ‘De Familie’. Schrijver en
samensteller Ynze de Boer voorzag ze
van kort commentaar. Prijs: € 19,50.
Bestellen: www.tochnogonverwacht.nl •
Troost
PKN-11127-Boeke Troost Cover WT.indd 1 27-05-11 11:14
troost, als een steuntje in de rug.
Om zelf te lezen of weg te geven.
De prijs van het boekje is € 3,95. Vanaf
10 exemplaren kost het boekje € 2,95
per stuk. Te bestellen via www.pkn.nl/
webwinkel, bestellingen@pkn.nl of
(030) 880 13 37. •
• HULP GEZOCHT BIJ INVENTARISATIE
GRAFMONUMENTEN
De universiteit van Utrecht is op zoek
naar vrijwilligers die willen helpen bij
het in kaart brengen van middeleeuwse
grafmonumenten. In dit MeMo-project
(Medieval Memoria Online) gaat om het
inventariseren en fotograferen van
middeleeuwse grafmonumenten en
-zerken in (onder meer) kerken tot aan
de Reformatie (1580) binnen Nederland.
Met het materiaal wordt een vrij
toegankelijke en gebruiksvriendelijke
database over middeleeuwse dodengedachtenis
opgezet. Wie een indruk wil
krijgen kan al een kijkje nemen op
www.hum.uu.nl/memorie/index.php.
De zerken in de Grote Kerk te Oudewater
zijn bijvoorbeeld al geïnventariseerd,
zie http://memo.hum.uu.nl/oudewater/
index-nl.html. Medewerkers krijgen een
vermelding in de database en geleverd
fotomateriaal wordt beschermd tegen
misbruik door derden. Inlichtingen:
dr. Sophie Oosterwijk, e-mail:
s.oosterwijk@uu.nl,
http://memo.hum.uu.nl. •
• EUROPESE KERKEN PRATEN OVER EUTHANASIE EN HULP BIJ ZELFDODING
De nieuwe brochure van de Europese
protestantse kerken over euthanasie en
hulp bij zelfdoding is een belangrijke
bijdrage aan het gesprek over dit onderwerp.
Dat zei synodepreses ds. P. Verhoef
in juli na het verschijnen van ‘A
time to live, and a time to die’ (Een tijd
om te leven en een tijd om te sterven)
van de Gemeenschap van Protestantse
Kerken in Europa (CPCE). ‘Het is belangrijk’,
aldus Verhoeff, ‘dat we onze
bijdrage als kerken aan het gesprek in
Europa geven. We willen niet één onwrikbaar
standpunt presenteren, maar
wel de belangrijke vragen stellen.’
In de brochure komen sociale, medische
en juridische aspecten van het levenseinde
aan de orde. Vanuit theologie
en ethiek vraagt de CPCE: wat is
waardig leven? Hoever gaat onze morele
verantwoordelijkheid? Hoe gevoelig
zijn we voor de wensen van de patiënt?
Daarbij komen fundamentele
medische kwesties aan bod, zoals
levensverlengende maatregelen, palliatieve
zorg en hulp bij zelfdoding.
De CPCE erkent het recht op leven, maar
ook het recht om behandeling te weigeren.
Autonomie neemt echter soms de
plaats in van solidariteit, empathie en
zorg voor de zieken en stervenden. In
verzet daartegen stellen de kerken kritische
vragen bij een theologisch-ethische
rechtvaardiging van euthanasie en hulp
bij zelfdoding, maar zij realiseren zich dat
de publieke opinie over dit onderwerp
verandert. De kerken benadrukken dat
bijvoorbeeld uitbreiding van het aantal
hospices en verbetering van de palliatieve
zorg een waardig levenseinde ten
goede zal komen.
Ds. J.-G. Heetderks is namens de Protestantse
Kerk lid van de Raad van de
CPCE Informatie en brochuretekst:
www.atimetolive.eu. De vertaling verschijnt
op www.pkn.nl > Bestuur en
organisatie > Oecumene. •
• ONTMOETINGSDAG ‘LEVEN NA HET VERLIES’
Voor belangstellenden uit de noordelijke
provincies wordt op 29 oktober
een ontmoetingsdag gehouden over
het thema ‘Leven na het verlies’. Spreker
is mw. ds. R. Nijendijk, geestelijk
verzorger in het Medisch Centrum
Leeuwarden. De dag is bedoeld voor
mannen en vrouwen van alle leeftijden,
die hun partner door overlijden hebben
verloren. Ochtendprogramma: inleiding
Rijk bewerkte grafzerk van Derick van
Steenbergen (gest. ca. 1516) en zijn vrouw
Joffer Guall (gest. ca. 1509), 297 x 150 cm,
oorspronkelijk in de Broerenkerk, nu in de
torenhal van de Stevenskerk, Nijmegen
(Gelderland). Foto: Jan Heijmans.
en gesprek in kleine groepen.
Middagprogramma: deelname aan
(creatieve) workshops en een afsluitende
viering.
De dag wordt georganiseerd door een
werkgroep onder verantwoordelijkheid
van de Algemene Classicale Vergadering
Friesland. Plaats: De Arke te Drachten.
Informatie werkgroepjww@hetnet.
nl of tel. (0516) 47 13 87. •
Kerkinformatie • september 2011

14 |
Kerken welkom bij NAVO voor
gesprek over kernwapens
In maart van dit jaar hebben de Wereldraad van Kerken, de Conferentie van Europese
Kerken en de nationale raden van kerken van de Verenigde Staten en van Canada
voor de derde keer aan de NAVO gevraagd om de resterende Amerikaanse tactische
kernwapens uit Europa te verwijderen. Het antwoord van secretaris-generaal
Rasmussen was hoopgevend.
VREDESWERK
De vier raden vertegenwoordigen
samen ruim 200 lidkerken in Europa en
Noord-Amerika. Ook de Protestantse
Kerk in Nederland behoort daartoe.
Nederland is één van de vijf NAVO-lidstaten
in Europa is waar de wapens liggen
op geslagen, ruim twintig jaar na
het einde van de Koude Oorlog.
De raden zijn bezorgd over de groeiende
kans dat kernwapens in de toekomst
gebruikt zullen worden. De gevestigde
kernmachten beschikken nog steeds
over zo’n 22.000 kernwapens, steeds
meer landen kunnen ze maken, en het
gevaar bestaat dat terroristen ze handen
in krijgen. Het nieuwe Amerikaanse
streven naar nucleaire ontwapening is
een hoeksteen van het buitenlandse
beleid van president Obama, maar het
krijgt weinig echte steun vanuit Europa,
omdat de NAVO en de Europese Unie
verdeeld zijn.
Gevaarlijke prooi voor terroristen
De NAVO moet volgend jaar een besluit
nemen over de resterende Amerikaanse
kernwapens in Europa. De vier oecumenische
organisaties schreven hun eerste
twee brieven in de aanloop naar het
nieuwe Strategisch Concept van de
NAVO, dat in november vorig jaar werd
vastgesteld. Daarin zijn doelstellingen
en beleid voor de komende tien jaren
beschreven. De vier vroegen de NAVO
om zich te committeren aan het doel
van een kernwapenvrije wereld.
Terugtrekking van de Amerikaanse
tactische kernwapens uit Europa zou
een belangrijke bijdrage zijn.
Deze ‘tactische’ kernwapens in Europa
stonden tijdens de Koude Oorlog ook
bekend als ‘slagveld kernwapens’,
waarbij Europa het slagveld was. Vlak
na de Koude Oorlog bezat de VS nog
zo’n 7.000 van deze wapens en Rusland
tussen de 15.000 en 20.000. Deze bizarre
aantallen zijn nadien drastisch gedaald,
maar de resterende wapens hebben
geen militaire functie meer en ze zijn
een gevaarlijke prooi voor terroristen.
Politieke voordelen
Het vertrek van de Amerikaanse kernwapens
uit Europa en de beëindiging
van de nucleaire taken van de vijf landen,
waaronder Nederland, zou van
groot politiek belang zijn. Ten eerste
zou de NAVO een eind maken aan alle
twijfels over het schenden van het Non-
Proliferatie Verdrag, dat elke vorm van
overdracht van kernwapens aan nietkernwapenlanden
verbiedt. Ten tweede
zou het aantal landen in de wereld met
kernwapens op hun grondgebied verminderd
worden van de huidige 14 tot
negen. En tenslotte zou Rusland niet
langer kunnen weigeren iets aan de
eigen (veel grotere) voorraad tactische
kernwapens te doen met het argument
dat eerst de VS zijn kernwapens uit
andere landen moet verwijderen.
Toen in 2010 het nieuwe Strategisch
Concept werd vastgesteld, was de
NAVO nog ernstig verdeeld over haar
nucleaire beleid. Men besloot in 2011
de algehele defensie- en afschrikkingstrategie
onder de loep te nemen. Op de
volgende NAVO- top, in mei 2012 in de
VS, moet het definitieve besluit over het
nucleaire beleid vallen.
Geen nieuwe polarisatie
Een recent rapport van IKV Pax Christi,
gebaseerd op gesprekken met de
delegaties in Brussel uit alle 28 NAVOlidstaten,
laat zien dat nog maar drie
lidstaten voorstander zijn van tactische
kernwapens in Europa. Veertien landen
willen ze weg hebben, tien andere zullen
een verandering van het NAVO
beleid niet tegenhouden.
Maatschappelijke organisaties en kerken
zouden zich weer meer moeten
bezig houden met de kernbewapening.
Vrees voor herhaling van de polarisatie
van de jaren tachtig in de vorige eeuw
is niet nodig. De politieke verhoudingen
zijn totaal anders dan tijdens de Koude
Oorlog. Het zijn nu de VS en oud-politici,
zoals Henry Kissinger, die pleiten
voor ‘nul’ kernwapens. Andere ex-bewindslieden
steunen dit, zoals in Nederland
ex-premier Lubbers. Steun voor
het nieuwe Amerikaanse beleid vanuit
de Europese samenleving, met inbegrip
van de kerken, is hard nodig.
In antwoord op de brief van de vier
raden heeft NAVO secretaris-generaal
Rasmussen geschreven dat hij verdere
discussie met de kerken verwelkomt.
Daarvoor zijn intussen afspraken
gemaakt. Goed nieuws aan de vooravond
van de vredesweek! •
Laurens Hogebrink
adviseur nucleaire ontwapening bij IKV
Pax Christi.
´Nucleair terrorisme is een van de grootste bedreigingen van de wereldvrede´, zei president
Barack Obama in 2010. (foto: Hollandse Hoogte/Polaris)
Voor het werk van IKV Pax Christi op dit
gebied , zie www.nonukes.nl.
Voor het werk van de Conferentie van
Europese Kerken, zie http://csc.ceceurope.
org/issues/nuclear-disarmament.
Kerkinformatie • september 2011

| 15
‘Vrede stichten is een onmisbaar
deel van ons geloof’
‘Wij verstaan vrede en vredestichten als onmisbaar onderdeel van ons gemeenschappelijk
geloof. Vrede is onlosmakelijk verbonden met de liefde, rechtvaardigheid en
vrijheid die God alle mensen gegeven heeft door Christus en het werk van de heilige
Geest, als gave en opgave. (…) We roepen de gehele oecumenische beweging (..) op
om Rechtvaardige Vrede, in al zijn dimensies, tot een centrale prioriteit te maken.’
Woorden die eind mei werden uitgesproken
op de Oecumenische Vredesconferentie
van de Wereldraad van
Kerken in Kingston. Hun echo klinkt na
aan het begin van het kerkelijk seizoen
en zeker bij de start van de jaarlijkse
Vredesweek. Ze herinneren ons eraan
dat het Hebreeuwse shaloom en het
Griekse eirènè centrale begrippen zijn
in het Bijbelse repertoire, en dat ze ons
als belofte en opdracht worden voorgehouden.
VREDESWEEK
Behapbare deelthema’s
Wie de opdracht ernstig neemt, kan
meteen aan de slag. Of is vrede in
samen leving en kerken steeds meer een
zware opgave, een onmogelijke opdracht?
Dat kan meevallen als we dat
massieve begrip in meer overzichtelijke
en toegankelijke deelthema’s benaderen.
De verklaring van Kingston – die een
belangrijke rol zal spelen in de aanloop
naar de Wereldraad Assemblee van
2013 in Busan (Korea) – levert al een
vierdeling, in vrede ‘in de gemeenschap’,
‘met de aarde’, ‘in economische
relaties’ en ‘tussen de volkeren’. Binnen
die vier perspectieven zijn er vervolgens
opnieuw veel mogelijkheden om een
concrete keuze te maken zonder in
ernst en omvang van een problematiek
te verdrinken.
Elk mens een veilig bestaan
Het Interkerkelijk Vredesberaad en Pax
Christi, de door de kerken ingestelde
organisatoren en ondersteuners van de
Vredesweek (18-25 september), bieden
dit jaar een helder motto: Elk mens een
veilig bestaan. Met ingang van dit jaar
is voor een nieuwe werkvorm gekozen,
met een landelijk Ministerie van de
Vrede dat verbonden is met lokale Ambassadeurs.
Wie bij dit ernstige spel wil
aanhaken, kan materiaal aanvragen (het
Ambassadeurspakket). Inhoudelijk is er
ook dit jaar weer veel achtergrondinformatie
(vredeskrant, vredesessay,
sprekerslijst enz.) en een mooie Liturgiekrant,
die onmisbaar is bij het voorbereiden
van de zondagse vredesvie-
ring (dit jaar officieel op 18 september).
Jongeren kunnen meedoen met Pax-it
en in de Nacht van de vrede (woensdag
21 september).
Democratische opvoeding
Maar ook als de Vredesweek voorbij is,
zijn er allerlei campagnes, rond buitenen
binnenland, om aan mee te blijven
doen. IKV Pax Christi houdt zich opnieuw
met nucleaire ontwapening bezig
(zie het artikel hiernaast), maar ook met
Buurten voor vrede en met verschillende
internationale conflictregio’s (denk maar
aan de Arabische Lente). Ook de vereniging
Kerk en Vrede en de stichting
Vredeseducatie (zie de websiteadressen
onder aan dit artikel) bieden te kust en
te keur onderwerpen voor bezinning,
viering en toerusting/katechese/onderwijs,
vaak ook met een eigen kerkelijke/
gelovige invalshoek. Waarom niet eens
stilstaan bij democratische opvoeding:
een bezoek met jongeren of met de kerkenraad
aan het Fort van de Democratie
geeft gespreksstof en inspiratie voor een
heel seizoen. Of nadenken over eigen
lokale mogelijkheden van multicultureel
en –religieus samenleven en de rol van
de eigen kerkgemeenschap daarbij. Wat
doet deelname aan militaire vredesacties
met militairen en hun families? Wat zijn
de diepere achtergronden van internationale
migratie? Hoe staat het met hoop
en uitzicht op vrede in het Midden-Oosten?
Kerk in Actie heeft een cursus over
het conflict in Israël/Palestina, ‘Tijd voor
Vrede’, dat een verbinding legt tussen
de Vredesweek en Israelzondag.
‘Vrede in al zijn dimensies tot centrale
prioriteit maken’, zo klonk het in
Kingston. Als u merkt dat het thema in
uw gemeente wat dreigt weg te zakken,
dan is de Vredesweek van 2011
een onmisbare startkans om vrede
weer die positie te geven van ’onmisbaar
deel van ons geloof’! •
Kees Tinga
medewerker van Kerk in Actie Binnenlands
Diaconaat
MEER WETEN?
• www.ikvpaxchristi.nl
• www.vredesweek.nl
• www.kerkenvrede.nl
• www.fortvandedemocratie.nl
• www.kerkinactie.nl
• www.overcomingviolence/iepc
Kerkinformatie • september 2011

16 |
Tien verrassende activiteiten voor dorp of stad
Kerst eens anders!
Wilt u als gemeente in uw omgeving eens een verrassende kerstactiviteit
organiseren? Het nieuwe boekje ‘Kerst eens anders’ beschrijft tien kant-en-klare
activiteiten die al eens met succes zijn uitgeprobeerd. Sommige ervan zijn vrij
gemakkelijk te realiseren. Andere vragen meer voorbereiding en vereisen een
professionele organisatie.
KERST 2011
Het kerstverhaal verbeelden en dichtbij
de mensen brengen, hoe kun je dat als
kerk in het dorp doen? In het dorpje
Durgerdam werd samen met de kinderen
van de zondagsschool, hun ouders
en anderen een ‘grote’ adventskalender
gemaakt. Achter de ramen van de
huizen verschenen kalenderbladen met
de datum van de dag, versierd met
engelen. Met Kerst zaten de bewoners
van Durgerdam ‘tussen de engelen’,
het thema van deze kalender. Voor
deze activiteit is een kerngroep, enige
creativiteit en een groep van zo’n 25
mensen nodig die hun voorraam ter
beschikking stellen. Een alternatief:
vraag een groep schilders of het plaatselijke
schilderscollectief om 25 schilderijen
van het adventsverhaal te
schilderen.
Kersttheatertour op straat
Voorbeelden van grotere activiteiten
komen onder andere uit Den Bosch,
Hoorn en Heerenveen. In Hoorn hebben
de kerken een kerstwandeling
langs een aantal kersttheaterscènes op
straat georganiseerd. Honderden mensen
wandelden in groepen door sfeervolle
straten alsof zij de weg van Maria
en Jozef volgden. Het was een wandeling
vol verrassingen. Het kerstverhaal
werd naar deze tijd gehaald: Romeinse
(foto: Hans Sartorius)
soldaten in legergroen, de inschrijving
bij stempelende ambtenaren, de
wijzen die met de kaart van Noord-
Holland de weg vroegen aan de deelnemers
en…de kerstman die zich beklaagde
over zijn rol. Het publiek werd
bij elke scène betrokken. De wandeling
eindigde in een echte herberg met
chocolademelk, glühwein en livemuziek.
Deze activiteit vraagt veel
meer voorbereiding. Een goed plan,
voldoende vrijwilligers, een stevige
begroting en veel enthousiasme.
De activiteit kwam goed in het nieuws
en daardoor werden de kerken in Hoorn
even op de kaart gezet.
Haalbaarheid
Is het haalbaar voor uw gemeente?
Niet elke activiteit is geschikt voor uw
Activiteiten in het boekje
De activiteiten in het boekje zijn ‘Kerstboodschap
in een draagtas’ (Apeldoorn en Wezep), ‘Volg de
weg van Maria en Jozef in de kersttheatertour’
(Hoorn), ‘Kerkblad met Kerst huis aan huis’ (Landsmeer),
‘Feest van het licht’ (Hoogeveen), ‘Kerstviering
in sfeervolle sporthal’ (Heerenveen),
‘Kerstnacht met migrantenkerken’ (Utrecht),
plaatselijk bekende mensen in de kerstviering
(Nieuweroord-Noordscheschut), ‘Kerst vieren
met een sing-along’ (Den Bosch), ‘Youtube in de
kerstnacht’ (Tilburg), ‘In het hele dorp tussen
de engelen’ (Durgerdam) en ‘Steuntje in de rug
voor Kerst’ (Leiden en Eelde). Het boekje is voor
€ 3,50 te koop via www.pkn.nl/webwinkel,
bestellingen@pkn.nl of (030) 880 13 37.
Gouden engelpak te huur
Wilt u een gouden engel voor uw
activiteit? Het engelkostuum is bij de
dienstenorganisatie van de Protestantse
Kerk te huur voor 50 euro.
Bel of mail: (030) 880 18 88,
j.van.ommeren@pkn.nl.
(foto: Johan Bommerson)
dorp of wijk. Bekijk de hoeveelheid
organisatie die eraan vastzit. En waar
mensen vertrouwen en draagvlak koppelen
aan enthousiasme, professionaliteit
en planning slaagt dit soort activiteiten.
Vrijwilligers willen meestal wel
meewerken aan een goed doortimmerd
plan.
Op www.pkn.nl/kersteensanders staan
per activiteit informatie, draaiboeken,
begrotingen en film- en fotomateriaal. •
Burret Olde
gemeenteadviseur
Kerkinformatie • september 2011

Permanente educatie biedt
veel kansen
| 17
Per 1 september is de nieuwe studieregeling voor predikanten en kerkelijk werkers
ingegaan. De kerkelijk werkers zijn tevreden, maar sommige predikanten voelen
zich in hun vrijheid beknot. Is dat terecht? ‘Permanente educatie hoort bij een
professionele invulling van je ambt’, zo stellen ds. Dick Looijen, Herman te Pas en
Henk Hogendoorn namens de commissie Permanente Educatie.
‘Veranderingen leveren altijd weerstand
op’, zegt Henk Hogendoorn, ‘maar toch
zijn veel predikanten blij dat de synode in
april 2010 na tien jaar overleg over dit
onderwerp een knoop heeft door-gehakt.’
Als hoofd van het Protestants Centrum
voor Toerusting en Educatie (PCTE)
heeft hij het afgelopen jaar met anderen
hard gewerkt om de oude regeling voor
studieverlof (3 maanden per vijf jaar)
soepel te laten overgaan in deze nieuwe
regeling. De officiële kerkordewijziging
wordt dit najaar verwacht, maar men kan
vanaf september al intekenen op het
scholingsaanbod. Hogendoorn: ‘Elke
predikant werkt voortaan in vijf jaar tijd
een eigen studieplan uit. Dat studieplan
bestaat uit een verplicht deel, verzorgd
door de Protestantse Theologische Universiteit
(PThU), en uit een deel dat is
afgestemd op individuele leerbehoeften.
Deelnemers houden zelf hun studiepunten
bij in het (nog te starten) digitale
Register voor Permanente Educatie.’
Regiobijeenkomsten Permanente Educatie
Wie vragen heeft over permanente
educatie, kan binnenkort terecht op
een van de voorlichtingsbijeenkomsten.
Aanvang 13.00 uur met inloop
en koffie.
Start voorlichting 13.15-13.30 uur
Afsluiting: rond 15.30 met nagesprek
tot 16.00 met koffie/thee
Donderdag 22 september Zaandam
Zaal van de Westzijderkerk,
Westzijde 75, 1506 ED Zaandam
Donderdag 29 september Meppel
Zaal in gemeenschapsgebouw Trias
gelegen aan de Groenmarkt 2,
7941 KT Meppel naast de Oude Kerk
Donderdag 6 oktober Arnhem
Zaal De Klaproos, Opstandingskerk,
Rosendaalseweg 505,
6824 KL Arnhem
Dinsdag 11 oktober Utrecht
Protestants Landelijk Dienstencentrum,
Joseph Haydnlaan 2,
3533 AE Utrecht
Dinsdag 25 oktober Dordrecht
Conferentiezaal Pauluskerk Zalencentrum,
Albertine Agnesstraat 2,
3315 LC Dordrecht.
Aanmelding: tel. (030) 880 15 60 of
e-mail: toerustingeneducatie@pkn.nl
Meer informatie over de regeling:
www.pkn.nl/pcte > kies uit menu
rechts:
Permanente Educatie voor predikanten
en kerkelijk werkers.
KERK IN ACTIE
PREDIKANTEN
Verplichting
Het afgelopen halfjaar beantwoordde
Hogendoorn ongeveer 150 mailtjes over
de studieregeling. ‘Het waren vooral
praktische vragen: kan ik al beginnen en
hoe organiseer ik dat? En moet ik alle
cursussen al in mijn studieplan opsommen?
Vaak kon ik ze geruststellen: het
plan geeft hoofdlijnen, en de cursussen
zoek je daar later bij. Je hebt immers vijf
jaar om je punten te halen.’
Er klonk ook verzet: het verplichte
karakter van de regeling zou zich niet
verdragen met de vrijheid van het beroep
van predikant. ‘Een beetje overtrokken’,
noemt ds. Dick Looijen, gemeentepredikant
in Amersfoort en lid van commissie
Permanente Educatie, deze reactie. ‘Die
veel geroemde vrijheid heeft betrekking
op de bediening van het Woord, maar
verder bepalen de ambtelijke vergaderingen
natuurlijk wel mijn predikantsagenda!
Ons kerkmodel is: we beslissen met
elkaar wat er gebeuren moet en daarna
krijg je als predikant veel vertrouwen om
jouw taak uit te voeren. Vaak ben je ook
sturend bezig. Juist dan is het voor je
ambtelijk functioneren goed om je studieplan
met je kerkenraad te bespreken
en te vragen: hier wil ik aan gaan werken,
herkent u mijn keuze? En wat
betreft dat puntensysteem, waar sommigen
tegenaan hikken: ik merk dat veel
jongere collega’s, zeg onder de 45 jaar,
deze manier van werken heel normaal
vinden. Dat geldt ook voor het leren in
groepsverband. Een boek lezen in je
studeerkamer is echt iets anders, weet ik
uit eigen ervaring.’
Interactie is ambitie
Herman te Pas, voorzitter van de commissie
Permanente Educatie, denkt dat
predikanten snel zullen wennen aan de
regeling. ‘Inderdaad zijn er voortaan
anderen betrokken bij jouw studieplan.
Met de kerkenraad hou je een reflectie,
het breed moderamen van de classis
toetst of aan de formele eisen is voldaan
en via het landelijk register wordt gekeken
of de studiepunten correct zijn ingevuld.
Als je permanente educatie ziet als
bevordering van je professionaliteit,
hoeft dat allemaal geen bedreiging te
zijn. De kerkenraad moet natuurlijk zorgen
dat het gesprek over het studieplan
opbouwend verloopt.
We zijn benieuwd of kerkenraden daarbij
nog ondersteuning verwachten.'
De nieuwe regeling geeft volgens Te Pas
veel keuzevrijheid. ‘Daar heeft de Bond
van Nederlandse Predikanten terecht op
aangedrongen. Ook het aangestuurde
deel in het scholingsaanbod bevat daarom
keuzevakken. Wie nog onderwerpen
mist, kan dat aan ons doorgeven. Zo komen
we wensen op het spoor, waarmee
we het scholingsaanbod kunnen blijven
actualiseren.
De PThU is daarbij onze “natuurlijke
partner”, maar zij hoeft niet de enige te
blijven. Ik wil maar zeggen: interactie is
een belangrijke ambitie in de regeling.
We beginnen nog maar net, maar je zult
zien dat gaandeweg elk studieplan maatwerk
zal worden, goed aansluitend bij
iemands individuele studiebehoefte.’ •
Frans Rozemond
eindredacteur Kerkinformatie
Kerkinformatie • september 2011

18 |
Oikocredit steunt inspirerend
ondernemerschap in Afrika
Wat hebben de groenteverkoopster Amina, automaterialenverkoper Husein en
granengroothandelaar Masoud met elkaar gemeen? Alle drie worden ze geholpen
in hun bestaan met een lening van Oikocredit.
MICROKREDIET
Amina, Husein en Masoud zijn lid van
de Mgandini spaar- en kredietcoöperatie
in Tanga, een kustplaats in Tanzania
aan de Indische Oceaan. Alle drie hebben
ze zich kunnen verbeteren door
met krediet hun handel uit te breiden.
Daarom is deze coöperatie opgericht.
Daarom ook geeft Oikocredit deze
organisatie een lening.
Mgandini Sacco
In 2005 richtten enkele rijkere handelaren,
mannen en vrouwen, op en rond
de Mgandini-markt van Tanga een Saccos
op. Het model van zo’n spaar- en
kredietcoöperatie is populair in Tanzania;
er zijn er ruim vijfduizend. Deze in
Tanga is jong en klein, maar voorziet in
een behoefte. De initiatiefnemers staan
met hun eigen geld garant Het is ook in
hun belang dat de coöperatie goed
loopt. De organisatie fungeert als spaar -
bank; het spaargeld van de leden wordt
veilig bewaard en levert wat rente op.
Daarnaast voorziet het de nu 390 leden
van krediet. Er zijn drie typen krediet.
De transportleningen voor vijf dagen
voorziet kleine handelaren – meest
vrouwen – op de markt van werkkapitaal.
Daarmee kopen ze in de omgeving
hun groenten, fruit, kippen, enz. Na verkoop
op de markt wordt de lening met
5% rente terugbetaald. De noodlening
is een korte lening voor een maand
voor noodgevallen (bijvoorbeeld een
sterfgeval), tegen 10% rente. De belangrijkste
is de handelslening. Bedragen
van € 25 tot € 7.500 voor maximaal
een jaar (2% maandrente).
Amina
Amina verkoopt groente, aardappelen
en uien. In 2006 werd ze lid door drie
aandelen te kopen (€ 1,5) en wat te sparen.
Haar eerste lening was € 75,- en
sindsdien liep het goed. Ze kon meer en
scherper gaan inkopen en verkopen.
Ze slaagde er in haar plek op de markt
te kopen en begon een tweede business:
fietsenverhuur. Er staat 20 fietsen
klaar die de marktbezoekers huren en
de volgende dag weer terugbezorgen.
Amina is nu in staat haar grote gezin
van tien mensen te onderhouden. Dankzij
de groei van haar onderneminkje.
Husein
Lid sinds 2008 is Husein de trotse bezitter
van een winkeltje in automaterialen
vlakbij de Mgandini markt. Zijn kleine
handeltje toen leverde te weinig op om
zijn gezin te onderhouden. Na een tip
van een vriend kocht hij wat aandelen
en spaarde royaal. Nu bedraagt zijn
derde lening € 7.500. Zijn gehuurde
winkeltje is wel voorzien van olie,
schokbrekers, moeren en bouten.
Hij koopt groot in en maakt meer winst.
Zijn kinderen gaan nu naar goede basisscholen.
Hij heeft een eigen appartementje
gekocht wat voor de helft klaar
is. Husein is zeker in korte tijd een
geslaagde ondernemer.
Masoud
De winkel van Masoud is twee straten
van de markt en de moskee van Mgandini.
Hij heeft nu zijn derde lening groot
€ 3.000. Dat is werkkapitaal waarmee
hij ver van Tanga (ongeveer 1000 kilometer
landinwaarts) op het platteland
zijn rijst, graan en bonen inkoopt in grote
zakken. Zijn winkeltje is goed gevuld
met nu vier keer zoveel voorraad tegen
lagere prijzen ingekocht. Ook hij kon
een eigen huisje kopen en zijn spaargeld
is toegenomen.
Christenen en Moslims profiteren van de
Mgandini saccos-leningen. Oikocredit
helpt inspirerend ondernemerschap. •
Huub Lems
MEER WETEN?
Gemeenten en Diaconieën investeren
in Oikocredit via de Protestantse
Kerk: Mevrouw M. Voorbij-Koster
(030) 880 16 07.
Gemeenteleden/particulieren:
Oikocredit Nederland Fonds (ONF) -
Oikocredit Nederland
(030) 234 10 69. Zie ook:
www.oikocreditnederlandfonds.nl
Kerkinformatie • september 2011

| 19
Geïnspireerd reizen in Ghana
en Thailand
INSPIRATIEREIZEN
In 2012 organiseert Kerk in Actie weer twee Inspiratiereizen om leden van de
Protestantse Kerk kennis te laten maken met het zendingswerk. In februari gaat
de reis naar Thailand, in mei naar Ghana. De reisleiding is in handen van (oud)
uitgezonden medewerkers van Kerk in Actie.
Vorig jaar oktober nam Marnix van der
Sijs, predikant van de Gereformeerde
Kerk in Gouda, deel aan de Inspiratiereis
naar Ghana. ‘In twee weken hebben
we veel gezien: projecten van Kerk
in Actie, steden met grote markten.
We namen deel aan kerkdiensten en
kregen lezingen. Het was inspirerend te
ervaren hoe religie in het algemeen en
christelijk geloof in het bijzonder in
Ghana het hele leven kleurt.’
Heksendorp
Een van de hoogtepunten was voor
hem een bezoek aan een heksendorp
in de buurt van Tamale (in het noorden
van Ghana). Eén van de manieren om
daar met het kwaad in het leven om te
gaan is het beschuldigen van een ander
van hekserij. Vrouwen en kinderen die
van hekserij zijn beschuldigd, worden
verstoten uit de gemeenschap. Op drie
plaatsen in Ghana zijn zogenaamde
heksendorpen ingericht, waar deze
vrouwen onder bescherming van een
plaatselijke ‘Chef’, beschermd kunnen
wonen. ‘Bij ons bezoek aan zo’n dorp
konden wij via een tolk met de vrouwen
spreken. Wat indruk op mij maakte was
de levenskracht van de vrouwen die als
outcasts toch wat van het leven maakten.
En hoe hun geloof hen daarbij tot
steun was. Ze zeiden: God heeft mij
geholpen.’
Slavernij
Op het eind van de reis bezoekt de
groep het fort Elmina aan de kust.
Daar zijn nog heel wat sporen van
Nederlanders te zien, die vanaf 1593
volop betrokken zijn bij de handel, eerst
in goud, later in slaven. In de kerkzaal
van het fort is nog steeds een marmeren
plaat met een bijbeltekst in oud-
Nederlands te zien: ‘Zion is des Heeren
ruste. Dit is syn woonplaetse in eeuwigheyt.’
(Psalm 132: 13-14). Van der Sijs:
‘Die psalmtekst in het Nederlands, in
die kerkzaal boven de opslagruimte
voor vrouwelijke slaven, die kwam bij
mij binnen. 235 jaar lang keken generaties
Nederlandse soldaten, goud- en
slavenhandelaren en gouverneurs naar
die tekst. Zou er geen moment geweest
zijn dat zij het idee hadden dat de mensen
die zij opgesloten hadden in de
ruimte onder de kerkzaal om te verhandelen,
nooit meer thuis zouden komen?
Ik heb daar niet met schuld gevoelens
rondgelopen, maar wel met het groeiend
besef dat de koloniale geschiedenis
mèt de slavenhandel deel uitmaakt van
de Nederlandse geschiedenis.’
Inspiratiereizen 2012
In 2012 is er weer een Inspiratiereis
naar Ghana. Deze vindt plaats van
28 april tot 12 mei. Het thema is:
Kennismaking met Ghanese cultuur en
spiritualiteit. Henk Bosch, oud-uitgezonden
medewerker van Kerk in Actie
in Ghana, en Reverend Kofi Amfo Akonnor,
predikant in de Presbyteriaanse
Kerk van Ghana, leiden de reis. Er is
ook een Inspiratiereis naar Thailand die
plaatsvindt van 18 februari tot 7 maart.
Het thema is: ‘Kerk zijn in een land vol
tempels’. De reisleiding is in handen
van ds. Maarten van Staveren en zijn
vrouw Hanneke. Zij werkten jarenlang
voor de zending in Thailand. De kosten
voor beide reizen liggen rond de
€ 2000,- p.p., inclusief vlucht, verblijf,
vervoer, excursies en reisbegeleiding
op basis van halfpension en verblijf in
tweepersoonskamers. Uitgebreide reisbeschrijvingen
en verdere informatie is
te vinden op
www.kerkinactie.nl/inspiratiereizen. •
Emmy Bregman
projectmedewerker communicatie Kerk
in Actie
Kerkinformatie • september 2011

20 |
JOP is de jeugdorganisatie van de
Protestantse Kerk in Nederland
Startzondag, voor iedereen?!
In veel gemeenten is startzondag een bijzonder moment. En elke gemeente geeft er
een eigen draai aan: wandelingen, maaltijden, speciale vieringen en nog veel meer.
Maar voor wie is Startzondag nou eigenlijk bedoeld?
Wie een beetje rondsurft op www.startzondag.nl krijgt al snel
een goede indruk van de creativiteit die kerkelijk Nederland
rijk is: een gezamenlijk ontbijt in Valthermond, workshops in
Heerenveen en Haarlem, een duurzame dag in Dieren of oudhollandse
spelen en een mimevoorstelling in Bergentheim
(Ov), je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt gedaan.
‘Startzondag is booming’, zou je kunnen zeggen.
Kinderen
Ook aan kinderen wordt in veel gemeenten gedacht. Een
middag vol spelletjes of knutselwerkjes is snel georganiseerd.
En voor wie het helemaal niet meer weet, bedenkt JOP elk
jaar een verrassende activiteit waar je zo een dagdeel mee
kunt vullen. Dit jaar is dat het spel ’Liefde is overal’, waarmee
kinderen samen een liefdestentoonstelling inrichten.
(foto: Laurens Oosterbroek)
Jongeren
Vlak boven de kinderleeftijd wordt het een beetje stil.
Sommige gemeenten bieden nog een programma aan voor
jongeren in de onderbouw van de middelbare school. Maar
programma’s voor bovenbouwers en studenten zijn er bijna
niet. Het lijkt wel alsof zij in de kerk niet meer bestaan. Maar
WAKE UP CALL
WAKE UP CALL is van oorsprong een grote viering voor en
door jongeren. Maar ervaringen in onder andere de Protestantse
Gemeente Franeker leren dat WAKE UP CALL ook
zeer geschikt is als een feestelijke startzondag voor de hele
gemeente. Samen met hun groepsleiding bereiden jongeren
de dag voor. Ze maken draaiboeken en reclame en zorgen
voor hulp tijdens het evenement zelf. De bedoeling is dat ze
de dag zoveel mogelijk zelf organiseren. Dat is soms nog
best lastig, en daarom krijgt de groepsleiding ondersteuning
van JOP. Verder is er een uitgebreide werkmap met allerlei
praktische tips, workshopvoorbeelden en niet te vergeten
een basisindeling van de dag. Op de dag zelf vinden er
workshops plaats waarmee de viering verder wordt ingevuld.
Dankzij de medewerking van een professionele dj,
rapper en dansgroep wordt het geheel een startzondag om
nooit te vergeten.
Meer weten over WAKE UP CALL? Kijk op www.jop.nl/
wakeupcall of neem dan contact op: info@jop.nl of
(030) 880 14 38.
• BERICHTEN
• JOP WIN-WIN
In veel gemeenten is startzondag bij uitstek
het moment waarop gemeenteleden
elkaar ontmoeten. Op de website
www.jop.nl/winwin kun je niet alleen een
aantal kant-en-klare programma’s aanvragen,
maar ook een bezinningsavond om
de ontmoeting tussen generaties langer
te laten duren dan alleen startzondag.
Verder is er een ideeënbank waar je ook
je eigen generaties-overschrijdende ideeën
in kunt achter laten. Als kant-en-klare
programma’s biedt JOP een Runningdiner,
een gemeenteweekend en een
spel voor de hele gemeente. De kant-enklare
programma’s van JOP Win-Win kun
je gemakkelijk samen met jongeren uitbreiden
en laten aansluiten bij je eigen
gemeente. JOP stelt je bijna alle onderdelen
van JOP Win-Win gratis ter beschikking.
Kijk voor meer informatie op
www.jop.nl/winwin of neem contact op:
info@jop.nl of 030-880 1438. •
• KERSTMUSICAL
Ieder jaar komt het terug: het kinderkerstfeest.
Een hele klus om elke keer iets
origineels te verzinnen. JOP heeft hiervoor
de oplossing: kerstmusicals. De
Kerststerren is een compleet pakket met
vier panklare musicals inclusief scripts,
een cd met liedjes en een inleiding met
tips en instructies. Het materiaal is geschikt
voor kinderen van 8-12 jaar.
De titels van de musicals zijn: De kerststal,
Bang voor kerst, Kan ik nou eindelijk
gaan slapen? en Waar is de ster? Genoeg
Kerkinformatie • september 2011

| 21
Stappenplan voor startzondag met
jongeren
niets is minder waar. In veel gemeenten vind je een trouwe
groep catechisanten van zestien jaar en ouder.
Alleen: op startzondag zie je die meestal niet verschijnen.
Startzondag voor jongeren
Toch is dat gek. Startzondag is een dag voor de hele
gemeente en jongeren horen daar zeker bij. Wie naar de
aankondigingen op www.startzondag.nl kijkt, ziet dat veel
voorbereidingsgroepen zich dat realiseren. Bijna alle
programma’s zijn geschikt voor jong en oud.
Startzondag van jongeren
Om startzondag ook voor jongeren te maken, zul je bij de
jongeren moeten beginnen. Maar niet door je af te vragen
wat zij leuk zouden vinden. Veel belangrijker is het om hen
bij de voorbereiding te betrekken, en samen met hen de
startzondag vorm te geven. Daarbij kun je bouwen op de
organisatorische ervaring van de oude-getrouwe commissieleden,
en tegelijk dankbaar gebruik maken van de creativiteit
en verfrissende ideeën die jongeren vaak hebben. Door
• Leg uit dat startzondag de dag is waarop je met de hele
gemeente een aftrap voor het nieuwe seizoen wilt geven.
• Stel de jongeren de volgende vragen:
- Op welke doelgroepen richten we ons deze startzondag?
(maak daarbij duidelijk dat jongeren ook een doelgroep
zijn – ook al ontbraken ze misschien de afgelopen jaren)
- Maken we een startzondag voor de hele gemeente of
per doelgroep?
• Stel het thema van de startzondag vast, dat kun je
bijvoorbeeld doen in overleg met een predikant.
• Associeer samen met de jongeren vrij rondom dat thema
en schrijf alle gedachten op een groot vel. Beperk je tot
associaties, en noteer nog geen concrete activiteiten.
• Laat de jongeren de meest opvallende associaties
markeren.
• Brainstorm nu samen over activiteiten. Je kunt daarbij
de opvallendste associaties gebruiken, maar die hoeven
niet in de uiteindelijke startzondag terug te komen.
• Schrijf ook de activiteiten op en laat de jongeren daar de
beste ideeën uit kiezen.
• Maak daarmee een globaal tijdschema, en vraag je af of
elke doelgroep het de hele tijd naar zijn zin heeft. Als dat
niet zo is, moet je voor sommige doelgroepen misschien
nog een aanvullende of vervangende activiteit bedenken.
• Vul nu samen de activiteiten verder in, verdeel de taken
(laat de jongeren het eerst kiezen) en stel deadlines vast.
Hou jezelf én de jongeren daaraan.
• Herinner de jongeren eraan dat zij en hun vrienden ook
welkom zijn, maar dat ze dan wel zelf reclame moeten
maken.
jongeren bij de voorbereiding van startzondag te betrekken,
geef je hen het gevoel dat het niet alleen een dag voor hen
is, maar ook van hen. En als ze ook maar enigszins de ruimte
krijgen om creatief te worden en invulling te geven aan hun
dromen, is de kans groot dat ze ook andere jongeren uitnodigen
en enthousiasmeren.
Voorbereiden met jongeren
Als je de startzondag samen met jongeren wilt organiseren
dan moet je dat goed voorbereiden. In het kader op deze
pagina staat een beknopt stappenplan dat daarbij kan helpen.
Maar je kunt natuurlijk ook gebruikmaken van één van
de programma’s waarin JOP je veel uitgebreider ondersteunt,
zoals het verrassende WAKE UP CALL drive-in en het generaties
overschrijdende project JOP Win-Win. •
inspiratie voor vier jaar kerstvieringen.
Bestel Kerststerren voor via onze webwinkel
of via (030) 880 17 24 en laat de
kinderen uit jouw gemeente stralen. •
• WAKE UP CALL X-MAS EDITION 2011
Op zondag 18 december organiseert JOP
weer een spetterend en eigentijds jongerenkerstfeest.
Deze speciale X-Mas Edition
van WAKE UP CALL is hét landelijke
kerstfeest voor en door jongeren vanaf
ongeveer 14 jaar. Jongeren zijn welkom
met hun groep en zullen een avond beleven
vol sfeer, muziek, workshops en ontmoeting
met andere jongeren uit heel
Nederland.
WAKE UP CALL X-Mas Edition 2011
wordt georganiseerd door JOP in samenwerking
met de Protestantse Gemeente
Dronten. Meer informatie binnenkort op:
www.jop.nl/x-mas. •
• KIDS EXPRESS
Gemeenten kunnen de KIDS Express
boeken en kinderen in hun omgeving
kennis laten maken met Rob, Esmee en
Rachel. De kinderen gaan op reis door de
tijd van de Bijbel. De KIDS Express helpt
kinderen van acht tot en met twaalf jaar
een held te worden in hun eigen buurt.
Vijf Bijbelverhalen en vijftien uitdagende
opdrachten in vijf caravans laten kinderen
ervaren dat ze een verschil kunnen maken
in de wereld om hen heen. Kortom:
een avontuur waarvan je iets kunt leren!
Meer informatie: www.kids-express.nl. •
Kerkinformatie • september 2011

22 |
Besluiten kleine synode
24 juni 2011
De kleine synode vergaderde op 24 juni niet in Utrecht, maar voor een keer in
conferentiecentrum Hydepark in Doorn. Zo kregen de synodeleden een indruk van
het landgoed waarover ze in november verdere besluiten willen nemen. Er werd
gesproken over de jaarrekening van de dienstenorganisatie, Protestantse Kerk en
Kerk in Actie, het jaarverslag van de Kamer voor de Steunverlening en over het
leden registratiesysteem LRP.
KLEINE SYNODE
De dienstenorganisatie van de Protestantse
Kerk boekte in 2010 een positief
operationeel resultaat van € 972.000,-.
Dat blijkt uit de jaarrekening over 2010
van de dienstenorganisatie, die de kleine
synode vaststelde. Ook de jaarrekeningen
van de Protestantse Kerk en Kerk in
Actie werden besproken.
Inkomsten Protestantse Kerk
Het totaalbedrag aan inkomsten (inclusief
Kerk in Actie) bedroeg in 2010 83 miljoen
euro. Dit bedrag is wezenlijk hoger
dan in vorige jaren door de inkomsten in
verband met de SHO-acties voor Haïti
en Pakistan. Zo bedroegen de baten uit
gezamenlijke (noodhulp-) acties 13,7
miljoen euro. Omdat dit geld nog niet in
het geheel besteed kon worden, werd
aan noodhulpfondsen (en andere bestemmingsfondsen)
ruim 10 miljoen
euro toegevoegd.
De vrijwillige geldwerving die betrekking
had op het reguliere werk van de
dienstenorganisatie (inclusief Kerk in
Actie) bedroeg 26,45 miljoen euro.
Wel werd geconstateerd dat met name
de opbrengst van collecten een dalende
lijn vertoont. Dat geldt vooral voor Kerk
in Actie. Algemeen directeur Haaije
Feenstra toonde zich bezorgd over
deze ontwikkeling.
De commissie van rapport (synodecommissie)
constateerde met vreugde
dat de kerk zich in een financieel
gezonde situatie bevindt en dat er in
2010 sprake was van een goede sturing
op de financiële resultaten. De
kleine synode toonde zich tevreden
over de behaalde resultaten en keurde
de diverse jaarrekeningen goed.
Uit het jaarverslag blijkt verder dat de
personele bezetting van de dienstenorganisatie
opnieuw is afgenomen.
Eind 2010 waren er 275 fte’s (tegenover
302 eind 2009).
Duurzaamheid hoog in het vaandel
Het bestuur nam een motie over om te
komen tot een bij de Protestantse Kerk
passend duurzaamheidsbeleid en in
het jaarverslag 2011 expliciet aandacht
Synodeleden laten zich rondleiden over landgoed Hydepark.
Kerkinformatie • september 2011

| 23
Doorkijkje op landgoed Hydepark. (foto's: Hollandse Hoogte/Maarten Hartman)
te geven aan het beleid aangaande
duurzaamheid en de realisatie daarvan.
Een motie om de beleggingen binnen
Oikocredit – binnen de afgesproken
marges – met een substantieel deel uit
te breiden, werd door de kleine synode
afgewezen. Het bestuur betoogde dat
het huidige beleggingsbeleid past binnen
de afspraken die in het verleden met
betrekking tot duurzaam beleggen
gemaakt zijn en dat de huidige beleggingen
in Oikocredit zich op dit moment
rond de 20% bewegen en daarmee in
het midden van de afgesproken marges.
Eerst mensen, dan stenen
Uit het door de kleine synode vastgestelde
jaarverslag van de Kamer voor
de Steunverlening over 2010 blijkt dat
de Kamer in 2010 109 steunaanvragen
van plaatselijke gemeenten heeft behandeld,
één meer dan in 2009.
Aanvragen voor bouwsubsidies (52) en
voor pastorale projecten (22) zijn toegenomen.
Er is een terugloop in het
aantal vragen om rentesubsidie. In totaal
werd in 2010 voor een bedrag van iets
meer dan twee miljoen euro aan toezeggingen
gedaan.
Gemeenten die in financiële problemen
dreigen te raken, kunnen financiële
steun ontvangen uit de Solidariteitskas
van de kerk. Over die steunverlening
beslist de Kamer voor de Steunverlening.
De middelen van de Solidariteitskas
worden eerder ingezet voor mensen
dan voor gebouwen: het pastoraat
komt op de eerste plaats. Er is ook een
toename te zien in het aantal aanvragen
voor pastorale projecten van 13 in
2009 naar 22 in 2010. Toch is van de
totale toezeggingen in 2010 nog steeds
78,5 procent naar bouwprojecten gegaan
en 21,5 procent naar pastorale
projecten. De Kamer schrijft in het
jaarverslag dat plaatselijke gemeenten
wellicht nog niet voldoende op de
hoogte zijn van projecten waarvoor
een aanvraag kan worden ingediend.
De synode besprak voor het laatst een
jaarverslag van de Kamer voor de
Steunverlening. De Commissie Solidariteitskas
en de Kamer voor de Steunverlening
zijn per 2011 namelijk samengevoegd
tot één orgaan: de Commissie
Steunverlening, voluit: de Commissie
voor de Steunverlening aan de plaatselijke
gemeenten van de Protestantse
Kerk in Nederland. Dit wordt door de
Kamer als winst gezien: de lijnen worden
korter en er ontstaat meer duidelijkheid
over verantwoordelijkheden.
Voortaan bespreekt de kleine synode
dus het jaarverslag van de Commissie
Steunverlening.
Meer dan 1400 gebruikers LRP
Er zijn meer dan 1000 gemeenten
overgestapt op het werken met het
nieuwe ledenregistratiesysteem van de
Protestantse Kerk (LRP), met in totaal
ruim 5000 gebruikers. Dat blijkt uit de
door het bestuur van de dienstenorganisatie
aan de kleine synode gepresenteerde
tussenrapportage over het
project. Daarnaast hebben ruim 1300
gemeenten zich aangemeld voor trainingen
voor LRP. Het tempo van migraties
van gemeenten naar het nieuwe systeem
ligt op dit moment op zo’n 100 per
week, zodat LRP-projectleider Henry
Kieskamp tijdens de synodevergadering
kon meedelen dat inmiddels al
1400 gemeenten met het nieuwe
systeem werken. Vanaf 1 juli worden
de LRP-activiteiten vanuit de dienstenorganisatie
aangestuurd.
De uitgaven voor het project blijven
binnen de begroting zoals die in het,
door de synode goedgekeurde, projectplan
zijn vermeld. De verwachting is
dat het project binnen de begrote kaders
eindigt en dus niet boven de 3,7 miljoen
euro uit zal komen.
De onafhankelijke adviescommissie
adviseerde de kleine synode met
instemming kennis te nemen van de
projectrapportage. ‘Met ruim duizend
gemeenten actief op LRP in circa vijf
maanden tijd, kan geconstateerd worden
dat de uitrol in het algemeen voorspoedig
en zonder veel problemen verloopt,’
aldus de adviescommissie. •
Michiel Nap
voorlichter van de Protestantse Kerk
De kleine synode van de Protestantse
Kerk telt 32 leden, die ook lid zijn van de
generale synode. De kleine synode komt
meerdere keren per jaar bij elkaar en
beslist over financiën, personeel en organisatie
van de kerk en haar dienstenorganisatie.
Zie ook www.pkn.nl >
Bestuur en organisatie >Generale
synode > verslagen en besluiten.
In april besloot de synode landgoed Hydepark te behouden als conferentie-/trainingscentrum
met retraitefunctie. Tijdens de kleine synode in november van dit jaar worden
de nader uitgewerkte plannen en financiële onderbouwing besproken. (foto: Beeldbank
Protestantse Kerk)
Kerkinformatie • september 2011

24 |
Geschiedenis van een godsdienstige minderheid
(ca. 1520-2004)
Lutheranen in de Lage Landen
Op zaterdagmiddag 1 oktober 2011 wordt in de Evangelisch-Lutherse kerk te
Woerden een nieuwe boek over de lutheranen in Nederland gepresenteerd. Hoewel
de Lutherse Kerk meeging in de Protestantse Kerk, is bij haar toetreding afgesproken
dat er extra gelet zou worden op het bewaren van de lutherse traditie. Met dit
boek wordt daaraan mede vorm gegeven.
BOEKAANKONDIGING
In 2005 is een werkgroep gevormd die
zich ten doel stelde een historisch
verantwoord overzicht te geven van
de geschiedenis van lutheranen in
Nederland. Zij wilde die geschiedenis
beschrijven vanuit de telkens veranderende
politieke en maatschappelijke
context in de loop van ruim vier eeuwen.
Dit boek diende toegankelijk te zijn
voor een ruim publiek en moest tevens
handvatten bieden voor nader en meer
gedetailleerd onderzoek.
Het samenstellen van dit werk is tevens
een uitvloeisel van het inzicht en besef
dat de lutherse synode, volgens de
kerkorde van de Protestantse Kerk, tot
taak heeft ‘leiding te geven aan het
leven en werken van de evangelischlutherse
gemeenten tezamen en zorg te
dragen voor het bewaren en aan de
hele kerk dienstbaar maken van de
lutherse traditie’ (art. VI,4 kerkorde).
Bestelgegevens
K.G. van Manen (red.), Lutheranen in
de Lage Landen. Geschiedenis van
een godsdienstige minderheid.
Uitgave van Boekencentrum Zoetermeer
en de Stichting Lutherse Uitgeverij
& Boekhandel (SLUB) 2011,
800 pagina’s, ISBN 9789023926184.
Intekenprijs tot 1oktober € 39,90,
daarna € 49,90.
Gedoogd
Na een kort historiografisch overzicht
behandelen de hoofdstukken II t/m V
de ontwikkelingen van de lutherse
gemeenten in de periode tot ±1800.
In deze periode, waarin lutherse gemeenten
formeel gedoogd werden, groeiden
zij zowel in aantal als omvang. Deze
groei werd veroorzaakt door immigratie
vanuit Duitsland en in mindere mate
uit Scandinavië.
In de negentiende eeuw emancipeerden
lutheranen. Zowel de evangelischlutherse
gemeenten als de in 1791
ontstane hersteld-lutherse gemeenten
werden door de overheid als kerkgenootschap
erkend. Lutheranen gingen
een prominente rol spelen in de maatschappij.
Zo stond de lutheraan Johan
Rudolf Thorbecke aan de wieg van de
grondwetwijziging van 1848.
Geïntegreerd
In de twintigste eeuw en met name na
de Tweede Wereldoorlog integreerden
lutheranen volledig in de Nederlandse
samenleving. In 1952 kwam het tot
een hereniging van evangelisch-luthersen
en ‘herstelden’ en in de jaren tachtig
werd aansluiting gezocht bij het Samen
op Weg-proces waaruit in 2004 de
Protestantse Kerk ontstond.
Terugkerende thema’s in het boek zijn
diaconale zorg in de ruimste zin, predikanten
en voorgangers: hun herkomst,
opleiding, theologische opvattingen en
hun plaats in de samenleving. Opmerkelijke
en bijzondere gebeurtenissen in
de afzonderlijke gemeenten komen aan
de orde en in paragrafen over liturgie
en sacramenten worden veranderingen
en verschillen in opvattingen over
Doop en Avondmaal en de gang van
zaken in erediensten en gemeentezang
beschreven.
Samenstellers
De werkgroep ‘Lutheranen in de Lage
Landen’ stond onder leiding van de
historicus dr. K.G. van Manen, die ook
de hoofdstukken I t/m V schreef en de
redactie voerde. De hoofdstukken over
de negentiende eeuw zijn geschreven
door J.C. Riemens, voormalig archivaris
van het stadsarchief Zutphen, en kerkhistoricus
drs. Th.A. Fafié. De twee
hoofdstukken over de twintigste eeuw
zijn van de hand van respectievelijk
C.J. de Kruijter, oud-archivaris van de
Gereformeerde Kerken in Nederland,
en van drs. K. van der Horst, voormalig
president van de lutherse synode.
Als theologisch adviseur fungeerde
prof. dr. J.P. Boendermaker. Drs. M.L.
van Wijngaarden, predikant en kerkhistoricus,
verzamelde talrijke, vaak
originele illustraties. W. Littel, voormalig
vicevoorzitter van de synodale commissie
van de Evangelisch-Lutherse Synode,
begeleidde het project financieel.
Het boek is voorzien van een samenvatting
in zowel het Duits als het
Engels. Een lijst van geraadpleegde
archivalia en literatuur en een index op
aardrijkskundige- en persoonsnamen
vergemakkelijken het zoeken naar
specifieke onderdelen. •
dr. K.G. van Manen
voorzitter werkgroep ‘Lutheranen in de
lage landen’
Kerkinformatie • september 2011

Gemeentecursus ‘Verbindend communiceren’ in Dronten:
‘Precies wat we nodig hadden’
| 25
‘Ik heb vooral over mezelf geleerd. Over mijn eigen rol wanneer een gesprek stokt.
Daarin probeer ik nu te oefenen. Als ik met iemand in gesprek ben en het loopt wat
stroever, dan vraag ik me af wat mijn bijdrage daaraan is geweest. En daar komen
best verrassende dingen uit!’
Woorden van Aad Kruithof (59). Hij
volgde samen met andere Drontense
gemeenteleden de training ‘Verbindend
Communiceren’. Aad is rechercheur bij
de politie en daarnaast actief in de
kerk. Zijn kerkelijke activiteiten zijn
vooral van de laatste paar jaar. ‘In mijn
werk zie ik altijd het slechtste in de
mens, op een gegeven moment lijkt
dan iedereen een boef. Ik wilde ook
weer de goede kant van mensen zien.’
Dat lijkt te lukken. Aad werkt drie dagen
per week en is daarnaast actief in
verschillende kerkelijke commissies.
Reserves
Hij begon de training ‘Verbindend Communiceren’
met wat reserves:
‘Ik heb al zoveel trainingen gevolgd,
de een met meer succes dan de ander.
Maar de naam ‘Verbindend Communiceren’
sprak me erg aan. Dat is echt
wat we in onze kerk nodig hebben.
Juist omdat we een vernieuwingsproces
ingaan. Ik wil leren begrip te hebben
voor afwijkende standpunten en
daar goed naar luisteren. Ik hoop dat ik
bij mensen in een diepere laag kan komen,
dat we ons gevoel en onze behoeften
ook met elkaar delen, in de zin
van: ik hoor wat je zegt, nu wil ik het
ook graag begrijpen.’
De training bestaat uit vijf avonden,
waarin onderwerpen als verantwoordelijkheid
voor je eigen reacties, oordelen
‘Er was een veilige en warme sfeer’. (foto: Hilfred Huiting)
en empatisch luisteren voorbij komen.
Het is gebaseerd op het gedachtegoed
van Marshall Rosenberg – Geweldloze
Communicatie. De kern hiervan is
mede dogen, voor onszelf, voor onze
eigen gevoelens en behoeften en voor
die van andere mensen.
‘Je haalde je schouders op…’
Voor Aad en zijn groepsgenoten zijn de
vijf avonden gepasseerd. Nu probeert
iedereen met vallen en opstaan het
geleerde in de praktijk te brengen.
Aad: ‘Als ik tijdens een gesprek merk
dat de verbinding weg is, ga ik bij mezelf
na wat daar de reden van kan zijn.
Soms vraag ik het ook. “Heb ik iets
gezegd of gedaan wat niet goed bij je
binnen kwam?” Laatst vroeg ik dat aan
een collega en die zei: “Ja, je haalde je
schouders op toen ik mijn voorstel
deed.” Ik wist van niets, maar dat is
dus iets wat er bij mij ingeslopen is.
Hij had het idee dat ik zijn voorstel onzin
vond en dat klopte ook wel, maar dat
zei ik niet om hem niet te kwetsen.
Toen we dat hadden uitgesproken
waren we weer terug in verbinding.’
Gaaf
Doordat de gemeenteleden samen de
training hebben gevolgd, merken ze
over en weer dat ze hun best doen om
de lessen uit de training te praktiseren.
Aad: ‘Dan zitten we in een overleg en
zegt iemand: “Hé, jij probeert met mij
in verbinding te komen!” Dat is ook
een vrucht van de training. Tijdens de
avonden was er een veilige en warme
sfeer. We kenden elkaar al wel een
beetje, maar nu werden we gestimuleerd
om op een andere manier met
elkaar in contact te treden. Het was
echt gaaf dat we zo onszelf konden
zijn.’ •
Steven Mudde en Gerrit Wijnne,
respectievelijk co-trainer van de Drontense
groep en PR-man van de Protestantse
Gemeente Dronten.
Waarom deze cursus?
De Protestantse gemeente Dronten
staat voor grote veranderingen.
Mensen worden meer gevraagd voor
taken op basis van hun gaven en hun
passie. Er wordt nagedacht over de
weg naar één kerkgebouw en nieuwe
vormen in pastoraat en diaconaat. Dit
zijn ingrijpende processen, die kunnen
leiden tot verschil van inzicht. De
training ‘Verbindend communiceren’
leert mensen met elkaar in contact te
blijven, juist als het spannend wordt.
De training was voor alle gemeenteleden
die te maken hebben of krijgen
met veranderingen binnen de gemeente
en gezamenlijkheid zoeken,
ondanks verschillen van inzicht. De
training was ontwikkeld door Pieter
de Kruijf van Inbeeld Coaching. Het
maximum van 12 deelnemers werd
met gemak gehaald. Over een vervolg
wordt nagedacht.
LERENDE GEMEENTE
Kerkinformatie • september 2011

26 |
• BERICHTEN
• STUDIEMIDDAG PTHU OVER
KANSEN EN BEDREIGINGEN
KERKDIENST
De kerkdienst staat onder druk. Met
haar nadruk op herhaling en continuïteit
en haar aandacht voor ‘trage vragen’
biedt de kerkdienst niet de onmiddellijke
ervaring en intense beleving die
veel mensen tegenwoordig zoeken.
Daarnaast worden aan de zondagse samenkomst
steeds hogere eisen gesteld:
voor gelovigen is de kerkdienst meer
dan ooit de plek waar ‘het moet gebeuren’.
Hoe kunnen kerk en theologie het
beste omgaan met deze druk? Dat is de
centrale vraag bij de studiemiddag ‘Het
heilige gebeurt’ van de Protestantse
Theologische Universiteit (PThU), die op
vrijdag 30 september in Doorn wordt
gehouden voor predikanten en andere
theologen.
Aanleiding is het verschijnen van Het
heilige gebeurt; theologie en traditie van
de protestantse kerkdienst (Boekencentrum,
Zoetermeer, 2011) van prof. dr.
Gerrit Immink. Sprekers: prof. dr. Marcel
Barnard (PThU), prof. dr. Gerrit de
Kruijf (PThU), dr. Miranda Klaver (Vrije
Universiteit/ Christelijke Hogeschool
Ede), dr. Ciska Stark (PThU/VU), dr. Bert
de Leede (PThU), ds. Ronelle Sonnenberg
(Doorn), ds. Bert Schroten (Gouderak)
en Immink zelf. Doelgroep: predikanten
en andere theologen.
De bijeenkomsten duurt van
13.30 - 17.00 uur. Informatie en aanmelding:
www.pthu.nl. •
• SYMPOSIUM OVER LEIDERSCHAP
Op 13 oktober 2011 wordt in Houten
een symposium gehouden leidinggeven
voor kerkenraden. Sprekers zijn dr. Sake
Stoppels, dr. René Erwich en ds. Jan
Oortgiesen. Speciale aandacht krijgt de
verdeling van verantwoordelijkheid
tussen de predikant en de kerkenraad.
Het symposium staat onder leiding van
ds. Arenda Haasnoot uit
Geldermalsen. Organisatie:
Netwerk Vredestichters in
samenwerking met de Christelijke
Hogeschool Ede.
Aanleiding was een afstudeeronderzoek,
dat inzoomde
op dit onderwerp.
Meer informatie en
aanmelding:
www.vredestichters.nl. •
• CURSUS THEOLOGISCHE VORMING GEMEENTELEDEN
Wie kennis wil maken met theologie
kan komend seizoen weer terecht in één
van de cursusplaatsen waar de cursus
Theologische Vorming Gemeenteleden
(TVG) wordt gehouden. Jaarlijks melden
zich tientallen mensen aan voor deze
driejarige cursus. Het programma is geschikt
voor iedereen die geboeid is door
de zoektocht naar inspiratie voor het
eigen persoonlijk leven. Maar ook voor
wie zich wil verdiepen in zijn taak en
verantwoordelijkheid voor de kerk en de
samenleving. Deelnemers gaan aan de
hand van een groot aantal vakken op
zoek naar de achtergronden en uitgangspunten
van het christelijk geloof. Het
brede vakkenpakket en het enthousiaste
docentencorps staan garant voor een
boeiende en waardevolle cursus.
• THEOLOGIE IN DISPUUT IN LEIDEN
De Protestantse Theologische Universiteit,
vestiging Leiden, houdt komend
najaar weer drie dispuutbijeenkomsten.
Op 28 september staat dr. H.S. Benjamins
(dogmaticus in Leiden) tegenover
prof. dr. F.G. Immink. Het gaat dan over
de vraag: hoeveel ruimer is het heilige
dan de kerk?, naar aanleiding van
Imminks nieuwe boek ‘Het heilige
gebeurt. De kerkdienst als onthulling en
ervaring van het Geheimenis’. Op 19
oktober dr. H.E. Zorgdrager (dogmatiek
en vrouwenstudies) tegenover prof. dr.
• ZENDINGSKALENDER: ZIEL VAN DE ANDES
Vanaf september is de Missie-Zendingskalender
2012 te koop. De kalender
heeft als motto ‘Ziel van de Andes’
en is uitgewerkt door de
Peruaanse kunstenaar
Jaime Colán. Hij wil met
zijn schilderkunst het
Peru van de armen
onder de aandacht brengen.
Ook komt hij op
voor moeder natuur,
Pachamana, zoals de
Andes-indianen haar
Vakken
De kernvakken die in elke cursusplaats
worden gegeven behandelen het Oudeen
Nieuwe Testament, de kerkgeschiedenis,
geloofsvragen, ethiek en praktische
theologie. De toegevoegde
vakken kunnen ter plaatse variëren,
maar richten zich in de meeste gevallen
op wereldgodsdiensten, spiritualiteit,
jodendom, gemeenteopbouw- en
educatie en niet-westerse theologie.
Aanmelding
De TVG is een activiteit van de Protestantse
Kerk in Nederland. De cursus is toegankelijk
voor iedereen; een voorop leiding
is niet vereist; ook zijn er geen toelatingsvoorwaarden
wat betreft kerklidmaatschap.
De TVG-cursus duurt in totaal drie
jaar. Een cursusjaar omvat circa 30 weken
met per week een cursusbijeenkomst. De
cursussen starten meestal in september
en eindigen vaak in mei. Het lesgeld verschilt
per cursusplaats.
De cursus TVG wordt op 26 plaatsen in
Nederland gegeven. Er is altijd wel een
cursuslocatie bij u in de buurt. Informatie:
www.pkn.nl/tvg. •
G.G. de Kruijf, over: De Heilige Geest:
hulpkracht van Jezus of vrij scheppend
artiest? Op 23 november gaat Mart-Jan
Paul (Oudtestamenticus Christelijke
Hogeschool Ede en te Leuven) in debat
met Paul Sanders (Oudtestamenticus
Utrecht/Leiden) over de vraag: In welke
zin is de bijbel betrouwbaar?
Plaats en tijd: Lipsiusgebouw, Cleveringaplaats
1, zaal 227, 15.15-17.00
uur. Toegang vrij. Inlichtingen: Mevr.
L. van der Graaf, lvandergraaf@pthu.nl
en www.pthu.nl/theologieindispuut. •
noemen. Door de verandering van het
klimaat smelt de sneeuw in de Andes.
Colán vraagt respect voor de natuur, de
schepping. Ook pleit hij voor de eeuwenoude
cultuur van de indianen die
teruggaat op die van de Inca’s, maar nu
bedreigd wordt.
De Missie-Zendingskalender 2012 is een
uitgave van de Nederlandse Zendingsraad
en van Mensen met een Missie.
In de kalender laten zij zien hoe medechristenen
hun geloof in hun samenleving
en cultuur ter sprake brengen.
Zie ook: www.missiezendingskalender.nl.
Wie de kalender koopt steunt het werk
van Kerk in Actie. Prijs € 8,- wanneer u
deze koopt bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie
in uw gemeente. Via
de webwinkel kan ook, maar dan kost
hij € 12,- (inclusief verzendkosten).
Zie: www.kerkinactie.nl/webwinkel. •
Kerkinformatie • september 2011

| 27
• VANAF DE WERKVLOER
• STUDIEDAG OVER ‘JEZUS IN DE FILM’
Van tijd tot tijd komt er een nieuwe film
over Jezus uit. Inmiddels zijn er al meer
dan 150 gemaakt. Op 27 september
wordt er in Utrecht over het fenomeen
een studiedag gehouden. Jezusfilms
hebben grote opschudding veroorzaakt,
maar ook mensen ontroerd. Sommige
films hebben voor het geloof van grote
aantallen christenen een belangrijke
betekenis gehad: bijvoorbeeld The King
of Kings met een heel vaderlijke Jezus,
Pasolini’s Evangelie van Matthéüs en
niet te vergeten Jesus Christ Superstar.
Dan zijn er nog Jesus, de film die de EO
graag gebruikt, en een Afrikaanse Jezusfilm
met een zwarte Jezus, en sinds
2007 ook een islamitische Jezusfilm.
Tijdens de studiedag aandacht voor:
de wijze waarop Jezus wordt uitgebeeld,
de Jezusfilm en de protestanten
in Nederland, en de opstanding in de
Jezusfilms. Naast filmbeelden zijn er
deze middag drie sprekers: prof. dr.
• STUDENTEN IFES WORLD ASSEMBLY
In het Poolse Krakau vond van 26 juli
tot 3 augustus Wold Assembly plaats
van IFES, een internationale christelijke
studentenbeweging. Veel Nederlandse
leden van IFES-verenigingen behoren
tot de Protestantse Kerk. Student Hendrik
Timmer maakte deel uit van de
IFES-Nederland delegatie en kwam enthousiast
terug: ‘In Krakau waren vertegenwoordigers
uit ongeveer 160 landen
aanwezig. We konden we met elkaar
Heidi de Mare (Vrije Universiteit, Amsterdam):
‘Beelden van Jezus’; prof. dr.
Sylvain De Bleeckere (Universiteit van
Hasselt, België): ‘De Jezusfilm: theologie
in beeld of theologie van het beeld?’
en dr. Freek L. Bakker: ‘De opstanding
in de Jezusfilm’. Na de discussie wordt
het boek van Freek L. Bakker ‘Filmster
Jezus: Een studie over zijn verschijnen
op het witte doek’ (serie: Utrechtse
Studies) gepresenteerd. Het is dan ook
te koop.
Organisatie: Centrum IIMO (Centre for
Intercultural Theology, Interreligious Dialogue,
Missiology and Ecumenics), Faculty
of Humanities, Utrecht University.
Tijd en plaats: 27 september 2011,
13.30 -16.50 uur te Utrecht (De Uithof),
Locatie Boothzaal Universiteitsbibliotheek
De Uithof, Heidelberglaan 3,
3584 CS Utrecht. Toegang gratis, aanmelding
voor 22 september bij Jeannette
Boere, a.c.m.boere@uu.nl. •
delen wat God aan het doen is in onze
omgeving. Ontzettend mooi en bemoedigend
was het om zoveel gepassioneerde
studenten te ontmoeten, vanuit
totaal verschillende culturen maar met
als overeenkomst dat we geraakt zijn
door de liefde van Christus, gepassioneerd
om te leven met God en als
christenstudent het verschil willen maken
in onze omgeving!’ Meer informatie:
www.ifes.nl •
HUISELIJK GEWELD
Dit jaar staat voor mij in het teken van
de informatieronde over huiselijk geweld.
Eind oktober 2010 verscheen een
pastorale handreiking over huiselijk geweld
en hoe je dat in de gemeente bespreekbaar
maakt. Ik werkte daar samen
met een aantal mensen van de
provinciale werkgroep Godsdienst en
Seksueel Geweld in Zuid-Holland aan.
We informeren classes, werkgemeenschappen
van predikanten, kerkenraden
en pastorale groepen over wat huiselijk
geweld is, hoe je het als bezoeker op
het spoor komt en hoe je ermee verder
kunt. We verkennen ook wat je nog
meer kunt doen om in de gemeente
openheid over dit thema te stimuleren.
Zo was ik onlangs samen met een lid
van de werkgroep op bezoek bij een
groep pastoraal bezoekers. Aan het
begin van de bijeenkomst bleek de
behoefte aan meer informatie voort te
komen uit het gegeven dat meerdere
pastoraal bezoekers contact hebben
met iemand met een gewelddadige
ouder of partner. Het raakte ze heel erg,
en tegelijk wisten ze niet goed hoe
ermee om te gaan. Naast de algemene
informatie over huiselijk geweld hebben
we met deze bezoekers naar aanleiding
van een gespreks fragment gesproken
over belangrijke elementen voor het
pastorale gesprek.
Ze vonden het heel belangrijk dat je
goed luistert, zodat de gemeenteleden
het vertrouwen krijgen dat ze hun vaak
schrijnende verhaal kunnen vertellen.
Dat vertellen is belangrijk, later komt het
praten over melden of vervolgstappen.
Dat laatste moet wel gebeuren, want
het geweld moet niet doorgaan. Het is
belangrijk om in de gemeente over dat
vervolg door te spreken, maar het begint
met een oplettende, aandachtige
en trouwe bezoek(st)er die het vertrouwen
geeft dat het verhaal verteld kan
worden! •
Beppie van der Waal
gemeenteadviseur sinds 2008, werkzaam in
de classis Alphen aan den Rijn, voorheen
pastoraal werker en diaconaal consulent.
Kerkinformatie • september 2011

28 |
• BERICHTEN
• CURSUSSEN EN STUDIEDAGEN PCTE
Hier staat het overzicht van de basisen
vervolgtrainingen en de landelijke
cursussen van het Protestants Centrum
voor Toerusting en Educatie in
de komende maanden. Aanmelding
en nadere informatie over cursusinhoud,
ook over het aanvragen van een
cursus op maat voor de eigen
gemeente: www.pkn.nl/pcte.
Vragen? PCTE, Postbus 8503 RM
Utrecht, tel (030) 880 1558,
e-mail: toerustingeneducatie@pkn.nl
Inschrijving is nog mogelijk op de
volgende cursussen en activiteiten:
Cursus Vergaderen
1 september 2011 Woudrichem
3 oktober 2011 Enter
15 november 2011 Drachten
Kerk en WMO
7 september 2011 Steenwijk
Basiscursus Beleidsontwikkeling
20 september 2011 Breskens
1 november 2011 Hendrik Ido
Ambacht
Basiscursus Catechese
3 oktober 2011 Leeuwarden
Basiscursus Diaconaat
26 september 2011 Rijnsburg
29 september 2011 Zaltbommel
3 oktober 2011 Emmen
10 oktober 2011 Enschede
10 oktober 2011 Naaldwijk
11 oktober 2011 Alphen aan den Rijn
25 oktober 2011 IJsselmuiden
31 oktober 2011 Heerjansdam
1 november 2011 Houten
Basiscursus Diaconie van de buurt
20/09/2011 Utrecht
Basiscursus Diakenen GB
2/11/2011 Utrecht
Basiscursus Kerk en communicatie
26 september 2011 Zuidwolde (Dr.)
6 oktober 2011 Alkmaar
31 oktober 2011 Joure
9 november 2011 Oude Tonge
16 november 2011 Numansdorp
Basiscursus Kerkrentmeesters
27 september 2011 Katwijk
12 september 2011 Amsterdam
Basiscursus Kindernevendienst
31 oktober 2011 Leeuwarden
Basiscursus Liturgie
3 oktober 2011 Franeker
Basiscursus Missionair werk
9 november 2011 Rijssen
Basiscursus Nieuwe ambtsdragers
13 september 2011 Wognum
20 september 2011 Hengelo
4 oktober 2011 Dokkum
5 oktober 2011 Appingedam
25 oktober 2011 Bolsward
27 oktober 2011 Hoogeveen
31 oktober 2011 Soest
7 november 2011 Medemblik
10 november/11/2011 Nijverdal
14 november 2011 Pijnacker
17 januari 2012 Vroomshoop
Basiscursus Ouderlingen GB
12 september 2011 Breukelen
Basiscursus Pastoraat
12 september 2011 Den Ham
20 september 2011 Naaldwijk
28 september 2011 Swifterband
29 september 2011 Nieuwleusen
29 september 2011 Hendrik Ido
Ambacht
5 oktober 2011 Halle
6 oktober 2011 Nieuwerkerk (Sch./ D.)
25 oktober 2011 Hardinxveld-Giessendam
26 oktober 2011 Dirksland
31 oktober 2011 Goes
7 november 2011 Heerenveen
7 november 2011 Haarlem-Schalkwijk
9 november 2011 Leek
14 november 2011 Waddinxveen
17 november 2011 Zuilichem
Basiscursus Zending en Werelddiaconaat
(ZWO)
18 oktober 2011 Waddinxveen
Cursus Armoede in Nederland
12 september 2011 Boskoop
28 september 2011 Sittard
Cursus Beroepingswerk
15 november 2011 Borne
Cursus Pastoraat bij rouw
21 september 2011 Tilburg
4 oktober 2011 Drachten
8 november 2011 Hoogeveen
Cursus Preeklezen
11 oktober 2011 Groningen
Cursus Presentatie voor voorgangers
14 september 2011 Houten
Geloven in Leren
Cursusoverzicht 2011 - 2012
PROTESTANTS CENTRUM
VOOR TOERUSTING EN EDUCATIE
Cursus voor de scriba
10 oktober 2011 Hendrik Ido Ambacht
13 oktober 2011 Almelo
23 november 2011 Gouda
Lectorentraining
12 september 2011 Ootmarsum
4 oktober 2011 Utrecht
Pastoraat en ouderen
8 november 2011 Naaldwijk
Terugkomdag Rouwverwerking in
een groep
28 september 2011 Houten
Training Begeleiding van meditatie
28 februari 2012 Doorn
Uitgebreide training Pastoraat voor
vrijwilligers
23 september 2011 Amersfoort
Uitvaartdiensten leiden door
gemeenteleden
22 september 2011 Drachten
29 oktober 2011 Eindhoven
10 februari 2012 (locatie midden
Nederland)
Vrijwilligersbeleid in de gemeente
12 oktober 2011 Zaandam
7 november 2011 Amsterdam
Symposium en boekpresentatie
“Meer dan Hout en Steen”
21 september 2011 Utrecht
Michacursus introductieavond
4 oktober 2011 Giessenburg
3 oktober 2011 Utrecht
6 oktober 2011 Joure
12 oktober 2011 Zwolle •
Kerkinformatie • september 2011

| 29
• COLLECTEN
• VREDESWERKCOLLECTE 18 SEPTEMBER 2011
In de Vredesweek 2011 gaat het om
een veilig bestaan voor elk mens. Een
veilig bestaan is niet
altijd en overal vanzelfsprekend.
Niet in ons
eigen land, maar zeker
niet in gebieden van de
wereld waar conflicten
tussen bevolkingsgroepen
en de afwezigheid
van betrouwbare overheid
een leven vol
risico’s betekent. Het Interkerkelijk
Vredesberaad en Pax Christi bedachten
het Ministerie van Vrede dat via lokale
ambassadeurs met plaatselijke vrijwilligers
in verbinding staat en zo het
vredeswerk en de vredesweek nieuwe
impulsen kan geven.
De Vredeswerkcollecte is dit jaar speciaal
bestemd voor projecten die de veiligheid
bevorderen. Zo steunt Kerk in
Actie een project in Afghanistan waar
gewerkt wordt aan traumaverwerking
De opbrengst van de collecte op Israëlzondag
wordt allereerst aangewend
voor het werk van Kerk en Israël in
Nederland. De kerk onderhoudt contacten
met Joodse gemeenschappen in
Nederland en Israël. Daarnaast is de
opbrengst ten dele bestemd voor concrete
activiteiten in Israël. Een deel is
bestemd voor een financiële bijdrage
voor studiereizen van predikanten en
theologiestudenten naar Israël. Hun
ontmoetingen met zowel Joden als
Palestijnen worden als bemoedigend
ervaren en zeer op prijs gesteld.
Terug in Nederland kan men de kwestie
genuanceerder met elkaar bespreken.
Ook ondersteunt de collecte de internavan
kinderen. En in Nederland helpt
Kerk in Actie bij de opvang van vluchtelingen
en asielzoekers, om ook voor
hen een veilig bestaan te bevorderen.
Ook wordt de collecte aangewend voor
de steun aan IKV Pax Christi. Zie ook
pagina 14-15.
Bij deze collecte zijn posters, folders
en advertentieprints beschikbaar, via
bestellingen@pkn.nl of (030) 880 13 37.
Meer informatie:
www.pkn.nl/steunons. •
• JOP: 25 SEPTEMBER 2011
Nu het nieuwe seizoen begint, vol activiteiten
voor jong en oud, is het belangrijk
om stil te staan bij de jeugd. De
Protestantse Kerk wil komend seizoen
weer een vindplaats van Gods liefde
zijn. Ook voor jongeren. Voor jongeren
is dat soms een moeilijk begrip: ‘De
kerk? Een vindplaats van Gods liefde?’
Het is een uitdaging om jongeren hiervan
iets te laten ervaren in de gemeente:
dat zij ook gevonden worden. Een
uitdaging waar iedereen binnen de kerk
mee te maken heeft.
JOP wil graag dat gemeenten op zondag
25 september extra aandacht geven
aan de geloofsbeleving van kinderen
en jongeren. Een zondag om het
belang van het jeugdwerk in de plaatselijke
gemeenten te markeren en extra
aandacht te schenken aan de geloofsbeleving
van kinderen en jongeren. Het
Jeugdwerk van de Protestantse Kerk
ontwikkelt hiervoor speciale materialen
en trainingen. Zoals het interactieve
spel Sirkelslag (voor kinderen en tieners)
of het diaconale programma
Seven. Rond het thema Liefde heeft
JOP een kinder- en jongerentoolkit
gemaakt. Steun het Jeugdwerk van de
Protestantse kerk en bestem hiervoor
de collecte op de 25 september 2011.
Bij deze collecte zijn posters, advertentievellen
en een collecteafkondiging beschikbaar
op www.pkn.nl/steunons. •
• COLLECTE KERK & ISRAËL 2 OKTOBER 2011
Tijd voor Vrede: rond de Vredesweek
en Israëlzondag 2011 wordt u uitgenodigd
stil te staan bij vrede, in het
bijzonder in Israël en de Palestijnse gebieden.
Elke eerste zondag in oktober
geeft de Protestantse Kerk in Nederland
speciaal aandacht aan haar onopgeefbare
verbondenheid met het volk Israël.
In de week voor Israëlzondag (2 oktober)
besteden de Nederlandse kerken in
meer algemene zin aandacht aan vrede,
in de vorm van de Vredesweek. Tevens
is er ruimte voor bezinning op de diaconale
betrokkenheid met het Palestijnse
volk, met name de Palestijnse christenen.
Zie www.pkn.nl/tijdvoorvrede voor
meer informatie.
tionale christelijke
nederzetting Nes
Ammim, waar dialoog
tussen de Joodse
en Arabische mensen
mogelijk wordt
gemaakt. Een plaats
waar men kan werken
aan vrede.
Ondersteunend materiaal
(collecteafkondiging,
poster en advertentieprints)
en
achtergrondinformatie:
www.pkn.nl/steunons of op
www.pkn.nl/kerk&israel •
• COLLECTE WERELDDIACONAAT 16 OKTOBER 2011
Haar naam betekent ‘hoopvol’. Maar
tijdens de oorlog vroeg ze zich af hoe
ze hoop kon houden. Esperance uit
Congo zag hoe haar man vermoord en
haar landbouwbedrijfje met de grond
gelijkgemaakt werd. Vervolgens vergrepen
de rebellen zich aan haar.
Esperance vond een luisterend oor
bij SARCAF. Deze organisatie helpt
Congolese vrouwen hun leven na de
oorlog weer op te pakken. Ze kreeg
zaaigoed voor mais en bonen, leert
nieuwe landbouwtechnieken en doet
mee in een spaargroep. ‘Voor het eerst
heb ik het schoolgeld van mijn dochter
kunnen betalen.
Mijn kinderen hebben
weer te eten.’
SARCAF richt zich
op 300 vrouwen
en hun gezinnen.
In totaal profiteren
4500 mensen
van de steun. Zij
hebben nu eten
op hun bord,
Bonen zaaien,
toekomst
oogsten
WWW.KERKINACTIE.NL/WERELDDIACONAAT
ING 456
COLLECTE
WERELD-
DIACONAAT
16 OKTOBER 2011
JAARGANG 23 | NR 8 | FOTO: KERK IN ACTIE
structuur in hun leven en zicht op de
toekomst. Dankzij dit project gaan
vrouwen als Esperance weer met opgeheven
hoofd en met nieuwe hoop door
het leven. De collecte Werelddiaconaat
op 16 oktober maakt het werk van
organisaties als SARCAF en vele anderen
mogelijk.
Bij deze collecte zijn posters, folders en
advertentieprints beschikbaar, via bestellingen@pkn.nl
of (030) 880 13 37.
Meer informatie: www.kerkinactie.nl/
collectes of www.pkn.nl/steunons. •
Kerkinformatie • september 2011

30 |
Bijbelteksten september 2011
Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé
worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn
kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van
persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken
verbonden met de wereldoecumene.
do 1
vr 2
za 3
zo 4
Paulus schreef: Wie iets weggeeft,
moet dat zonder bijbedoeling
doen. Wie barmhartig voor
een ander is, moet daarin blijmoedig
zijn. (Romeinen 12: 3-13)
Wees niet partijdig. Trek onaanzienlijken
niet voor en zie machthebbers
niet naar de ogen. Spreek
rechtvaardig recht over je naasten.
Heb je naaste lief als jezelf.
(Leviticus 19: 9-18)
Jezus zegt: Mijn gebod is dat jullie
elkaar liefhebben zoals ik jullie
heb liefgehad. (Johannes 15: 9-13)
Jezus zegt: Waar twee of drie
mensen in mijn naam samen zijn,
ben ik in hun midden.
(Matteüs 18: 15-20)
ma 5 Waar de Geest van de Heer is, daar
is vrijheid. (2 Korintiërs 3: 16-18)
di 6
wo 7
do 8
vr 9
Wie zich met de Heer verenigt
wordt met hem één geest.
(1 Korintiërs 6: 12-20)
Een lichaam is een eenheid die uit
vele delen bestaat. Zo is het ook
met het lichaam van Christus. Wij
zijn allen gedoopt in één Geest
en zijn daardoor één lichaam
geworden. U bent het lichaam
van Christus en ieder van u maakt
daar deel van uit.
(1 Korintiërs 12: 12-27)
Zoals de aarde haar gewassen
voortbrengt, zoals een tuin het
gezaaide laat ontkiemen, zo laat
God gerechtigheid ontkiemen.
(Jesaja 61: 10-11)
Jezus riep: Laat wie dorst heeft bij
mij komen en drinken wie in mij
gelooft! (Johannes 7: 37-44)
za 10 Paulus schreef: Ik ben ervan overtuigd
dat hij die zijn goede werk
bij u begonnen is, het ook zal
voltooien op de dag van Christus
Jezus. (Filippenzen 1: 3-11)
zo11
Petrus vroeg aan Jezus: “Hoe
vaak moet ik mijn broeder of
zuster vergeving schenken? Tot
zevenmaal toe?” Jezus antwoordde:
“Niet tot zevenmaal toe, zeg ik je,
maar tot zeventig maal zeven.”
(Matteüs 18: 21-22)
ma 12 U verhoort de wens van de nederigen,
Heer, u bemoedigt hen en
luistert met aandacht.
(Psalm 10: 14-18)
di 13
Jezus zegt: Zoek eerst het koninkrijk
van God en zijn gerechtigheid.
Maak je geen zorgen voor de dag
van morgen. (Matteüs 6: 31-34)
wo 14 Elia wachtte op de Heer op de
berg van God. Er stak een krachtige
windvlaag op, maar de Heer
bevond zich niet in die windvlaag.
Toen kwam er een aardbeving,
maar de Heer bevond zich niet
in die aardbeving. Daarna was er
vuur, maar de Heer bevond zich
niet in dat vuur. Na het vuur klonk
het gefluister van een zachte
bries. En toen sprak de Heer tot
Elia. (1 Koningen 19: 8b-13a)
do 15 Door de genade bent u gered,
dankzij uw geloof. Maar dat dankt
u niet aan uzelf; het is een geschenk
van God. (Efeziërs 2: 1-10)
vr 16 Jezus zegt: Zoals de Vader doden
opwekt en levend maakt, zo
maakt ook de Zoon levend wie hij
wil. (Johannes 5: 19-24)
za 17 De Heer zegt: Zoals regen of
sneeuw neerdaalt uit de hemel en
daarheen niet terugkeert zonder
eerst de aarde te doordrenken en
haar te bevruchten – zo geldt dit
ook voor het woord dat voortkomt
uit mijn mond: het keert niet
vruchteloos naar mij terug.
(Jesaja 55: 10-11)
zo 18 Paulus schreef uit de gevangenis:
Het is mijn stellige hoop en verwachting
dat ik mij nergens voor
zal hoeven te schamen, maar dat
Christus bij alles wat mij overkomt
in alle openheid geëerd zal worden,
of ik nu in leven blijf of moet
sterven. (Filippenzen 1: 12-26)
ma 19 Jezus bracht de hevige storm op
het meer tot rust. De leerlingen
werden bevangen door grote
schrik en zeiden: Wie is hij toch,
dat zelfs de wind en het meer
hem gehoorzamen?
(Marcus 4: 35-41)
di 20
Laten we zonder te wankelen
datgene blijven belijden waarop
we hopen. Laten we opmerkzaam
blijven en elkaar ertoe aansporen
lief te hebben en goed te doen.
(Hebreeën 10: 19-25)
wo 21 Jezus zag bij het tolhuis een man
zitten die Matteüs heette, en hij
zei tegen hem: “Volg mij.” Hij
stond op en volgde hem. (Matteüs
9: 9-13)
do 22 Paulus schreef: Dat ik het evangelie
verkondig is niet iets om me
op te laten voorstaan. Ik kan niet
anders. (1 Korintiërs 9: 16-23)
vr 23 De Heer zegt: Kan een vrouw haar
zuigeling vergeten of harteloos
zijn tegen het kind dat zij droeg?
Zelfs al zou zij het vergeten, ik
vergeet jou nooit.
(Jesaja 49: 13-15)
za 24 De Heer is mijn rots, mijn vesting.
Ik roep: “Geloofd zij de Heer,”
want ik ben van mijn vijanden
verlost. (2 Samuël 22: 1-20)
zo 25 Jezus zei tot hen die naar hem
luisterden: Iemand had twee
zonen. Hij zei tegen hen: “Ga
vandaag in de wijngaard aan het
werk.” De eerste antwoordde:
“Ik wil niet,” maar later bedacht
hij zich en ging alsnog. De ander
antwoordde: “Ja, vader,” maar
ging niet. Wie van de twee heeft
nu de wil van zijn vader gedaan?
(Matteüs 21: 28-31)
ma 26 U, Heer, bent onze vader, onze
beschermer. U komt op voor wie
op u wacht. U komt ieder tegemoet
die van harte rechtvaardig
handelt. (Jesaja 63: 16b-64: 3-7)
di 27
De Heer zegt: Je zult erkennen
dat ik de Heer ben, die niet
beschaamt wie op hem hopen.
(Jesaja 49: 22-25)
wo 28 Dit zegt de Heer: Ik zal u redden
en u gezegend laten zijn. Vrees
dus niet. (Zacharia 8: 11-17)
do 29 Christus is uit de dood opgewekt,
als de eerste van de gestorvenen.
Zoals wij door Adam allen sterven,
zo zullen wij door Christus
allen levend worden gemaakt.
(1 Korintiërs 15: 12-22)
vr 30 God liefhebben houdt in dat we
ons aan zijn geboden houden. Zijn
geboden zijn geen zware last.
(1 Johannes 5: 1-4)
Kerkinformatie • september 2011

Advertenties
| 31
Kerkinformatie kent twee soorten advertenties:
vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en
andere advertenties.
Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in
vier verschillende formaten geplaatst worden:
Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden),
Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520
woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden
respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348,
€ 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt
berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder
Extra in tekstverwerkingsprogramma Word.
Andere advertenties kunnen worden aangeboden
bij de drukker. Formaten, tariefkaart en aanleverinformatie:
www.bdu.nl > Koninklijke BDU
Uitgevers > mediadocumentatie.
Aanlevering vacatureadvertenties
Per e-mail aan: kerkinformatie.advertenties@pkn.nl (de
kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend
apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per
post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond),
Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.
Naam en logo’s
De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden.
Wanneer het logo van de Protestantse
Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste
naamtekst) te worden afgedrukt. Dit in verband
met de optimale en eenduidige werking ervan.
Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie
worden geweigerd. Andere eigen logo’s,
beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard
hartelijk welkom.
Uiterste aanleverdata
(zie ook www.pkn.nl homepage, linksboven onder
tijdschriften/nieuwsbrieven):
Oktobernummer:
Novembernummer:
Decembernummer:
5 september
3 oktober
31 oktober
De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden
vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op
www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures.
De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk
voor de inhoud van advertenties. Bij
de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden
gehouden met de wensen van de adverteerder.
De Protestantse wijkgemeente De Open Hof en het Kerkelijk
Centrum Emmaüs te Ede zoeken, wegens emeritaat
van één van de predikanten, per 1 oktober 2011 een fulltime
predikant (m/v)
De Protestantse wijkgemeente De Open Hof is een federatie
tussen de Gereformeerde wijkgemeente Veldhuizen en de
Hervormde Taborgemeente De Open Hof. In het Kerkelijk
Centrum Emmaüs werken vijf kerken samen: de Gereformeerde
Kerk Ede, de Hervormde Taborgemeente, de Rooms-Katholieke
Parochie Ede, de Evangelisch-Lutherse Kerk en de Vrijzinnige
geloofsgemeenschap NPB.
De Open Hof en Emmaüs kenmerken zich door pluriformiteit,
gastvrijheid en ruimte in geloven.
Onze gedachten gaan uit naar een predikant(e), die:
• onze gemeente, samen met collega’s, raden en gemeenteleden,
helpt met ‘kerk’ zijn in de wijk;
• in samenwerking met raden, werkgroepen en contactpersonen
het pastorale werk vorm geeft;
• in kerkdiensten op invoelende en aansprekende manier de
woorden van de Bijbel naar ons vertaalt;
• inspirerend betrokken is op jeugd en jongvolwassenen en
een waardevolle bijdrage wil leveren aan het verder
uitbouwen van het bestaande jeugdwerk;
• bereid is samen te werken met andere kerken en eraan
bijdraagt dat onze kerk een ‘kerk in de wereld’ is;
• weet samen te binden, initiatief neemt en gericht is op
samenwerking met anderen.
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met de voorzitter
van de beroepingscommissie, de heer Kees Dekker,
tel. 06 - 51 22 37 63.
Meer informatie is te vinden op onze websites
www.openhof-ede.nl en www.emmaus-ede.nl
Uw reactie zien wij graag voor 21 september tegemoet.
U kunt deze sturen naar Marieke Ohm-Richel, secretaris van
de beroepingscommissie.
Emailadres: mariekeohm@hetnet.nl
Postadres: Levendaal 5, 6715 KJ Ede.
De Protestantse Gemeente De Hoeksteen te Benthuizen
zoekt een
predikant(e)
voor een dienstverband van 33%
De Hoeksteen Gemeente is een zelfstandige, open en gastvrije
gemeente die bestaat uit ca 260 leden, waaronder veel
vrijwilligers. De gemeente wordt gekenmerkt door een hoge
mate van zelfwerkzaamheid, enthousiasme en creativiteit.
Wij zoeken een predikant(e) die, bewogen vanuit het
Evangelie:
• vorm en inhoud geeft aan enthousiasmerende vieringen,
pakkend en eigentijds;
• jong en oud weet te betrekken bij het geloof en kerk, met
oog voor de verschillende kwaliteiten van gemeenteleden;
• tussen de mensen staat en warm loopt voor pastoraat;
• op coachende wijze de vrijwilligers kan inspireren en
begeleiden en daarmee richting geeft aan jeugdwerk,
toerusting, diaconale, missionaire en pastorale activiteiten.
Bent u enthousiast geraakt of u wilt meer weten:
Een uitgebreide profielschets van onze gemeente en de te
beroepen predikant kunt u via onze website
www.pkn-dehoeksteen.nl raadplegen of u kunt contact
opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie van
de Protestantse Gemeente De Hoeksteen, dhr. B.M. Boon,
tel. (079) 331 37 88.
Wij zien graag uw reactie uiterlijk 30 september 2011
tegemoet via het e-mailadres boonbm@gmail.com.
Kerkinformatie • september 2011

32 | • ADVERTENTIES
De Elthetokerk in Amsterdam-Oost
heeft een vacature voor een
predikant (m/v) 0,8 fte
met een missionair-diaconale opdracht
De Elthetokerk staat in de veelkleurige Indische Buurt en is een
ontmoetingsplek voor mensen, jong en oud, met allerlei
verschillende achtergronden. Zij vinden elkaar in vrolijkheid en
eerbied rond het woord van God. De gemeente wil zichtbaar
zijn in de buurt als teken en dienaar van het evangelie.
Het kerkgebouw aan de Javastraat wordt op dit moment
gerenoveerd en zal eind 2011 ruimte bieden aan een liturgische
ruimte, zichtbaar vanaf de straat, en aan een café.
In de bovengelegen woningen komt een leefgemeenschap.
De Elthetokerk maakt onderdeel uit van de Protestantse Kerk
Amsterdam en vormt samen met de Muiderkerk de Protestantse
Gemeente Amsterdam-Oost.
De gemeente zoekt een predikant die:
• Zich creatief opstelt en initiatief neemt
• Middenin de gemeente staat, maar ook voorop durft te lopen
• Kerkgangers boeit in de verkondiging
• Vertrouwen wekt bij kerkleden, buurtbewoners en
nieuwkomers
• Kinderen en jongeren serieus neemt en aanspreekt
Meer informatie op www.elthetokerkamsterdam.nl en bij
Arjen de Vries, voorzitter van de beroepingscommissie,
06 - 22 61 36 87, ajdevries@dds.nl.
Sollicitatiegesprekken staan gepland voor zaterdag 8 en
15 oktober.
U kunt uw sollicitatie voor 27 september richten aan:
Protestantse Kerk Amsterdam
t.a.v. secretariaat Algemene Kerkenraad
Nieuwe Keizersgracht 1A , 1018 DR Amsterdam
ak@protestantsamsterdam.nl
In de kop van Noord-Holland, te midden van de bollenvelden,
aan de Noordzeekust, ligt de gemeente Zijpe. Hierin bevinden
zich de Protestantse Gemeente te Callantsoog en de Hervormde
Gemeente Zijpe. De gemeenteleden wonen verspreid
over 9 kernen. De combinatie zoekt per 1 januari 2012 een
predikant (m/v)
met een gezamenlijk dienstverband van 50%
(resp. 2/6 en 1/6)
die
• het evangelie weet te vertalen naar de hedendaagse praktijk
• tenminste 1 x per maand voorgaat in elk der beide gemeenten
• beschikt over goede communicatieve eigenschappen
• actief in de plaatselijke oecumene samen wil werken
• positief staat tegenover verschillende geloofsopvattingen
• toegankelijk is voor alle lagen van de bevolking
• jong en oud weet te inspireren
• niet dogmatisch is
• bij onze kerkelijke profielen past, waarbij het meest
toepasselijke trefwoord ‘ruimte is’.
De Protestantse Gemeente Callantsoog en de Hervormde
Gemeente Zijpe zijn enthousiaste, actieve gemeenten, groot
in oppervlakte, minder groot in aantal.
Vooral in de zomer is de Zijpe een geliefde vakantie bestemming.
De grootste concentratie toeristen verblijft in Callantsoog.
Voor meer informatie en/of het aanvragen van een informatiepakket
kunt u contact opnemen met de secretaris van de
beroepingscommissie mw. E.W. Meinema-Verschoor; e-mail/
telefoon: nonnie.meinema@quicknet.nl / (0224) 58 14 78.
Uw schriftelijke reactie met curriculum vitae kunt u vòòr
10 november 2011 sturen naar:
Beroepingscommissie Protestantse Gemeente Callantsoog
Postbus 51
1759 ZH Callantsoog
Onze website: http://callantsoog.protestantsekerk.net of
www.pkn.nl (vervolgens via de kerkzoeker naar Callantsoog)
Maaskant Open Grenzen is een vrijzinnig-protestants georiënteerde wijkgemeente in de Hervormde gemeente Rotterdam
Centrum. Het is een levendige kerkgemeenschap die openstaat voor de vraag naar de relatie tussen geloof en samenleving en
ruimte biedt aan een kritische houding ten opzichte van kerkelijke en theologische tradities.
Onze gemeente heeft iedere eerste, derde en vijfde zondag van de maand dienst in de Grote of St. Laurenskerk.
Voor de predikant is een eigen werkkamer beschikbaar naast de kerk. Maaskant Open Grenzen zoekt een
predikant(e) 0.5 fte
Hij/zij
• heeft affiniteit met de grote stad: de veelkleurigheid, de
kansen en uitdagingen
• vindt samen zoeken interessanter dan het vinden van
antwoorden
• is pastoraal sterk ontwikkeld
• is eerder een meewerkend voorman dan een sterke leider
• weet een relatie te leggen tussen theologie, cultuur en
wetenschap.
Voor inlichtingen en het opvragen van een informatiepakket kunt u
contact opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie:
mevr. C. Scholten, Top Naeffstraat 9, 3069 WS Rotterdam,
tel. (010) 220 36 51, e-mail: carola.scholten@xs4all.nl.
Uw sollicitatie kunt u aan haar richten voor 15 september.
www.maaskant-opengrenzen.nl
Kerkinformatie • september 2011

| 33
Protestantse Gemeente Oudewater zoekt een
Gereformeerde kerk Zwijndrecht (Bethelkerk) zoekt een
kerkelijk werker 0,4 fte
fulltime predikant (m/v)
De Bethelkerk, een karakteristiek gemoderniseerd kerkgebouw
met functionele bijzalen, mag met haar langdurige
bestaan haast een icoon heten in christelijk Zwijndrecht. Het
grote aantal leden vraagt om voldoende pastorale inzet.
Daarom zijn we, als gemeente, op zoek naar een fulltime
predikant (m/v), die met toewijding wil dienen in een meelevende,
pluriforme gemeente met ± 1500 leden.
Onze kracht
U kunt rekenen op de steun van veel vrijwillig(st)ers die met
grote inzet hun steentje bijdragen aan het reilen en zeilen van
de gemeente. Daarnaast zijn we trots op de grote muzikaliteit
onder de gemeenteleden, welke op diverse terreinen binnen
de kerk wordt ingezet. Als predikant in de Bethelkerk bent u
betrokken bij een actief jeugd- en jongerenwerk. Voldoening,
vreugde en plezier in uw werk als predikant zijn onmisbaar en
al deze dingen (en meer) zorgen dat het u daaraan niet ontbreekt.
Onze wensen
Bovengenoemde zaken komen niet tot bloei als uw persoonlijke
overtuiging geen aansluiting vindt bij de identiteit en visie
binnen onze gemeente.
U bent een team player als het gaat om de omgang en
samenwerking met ons pastorale team, dat bestaat uit een
fulltime collega-predikant en een parttime pastoraal werkster
voor het ouderenpastoraat.
Uw kennis van en ervaring met het woord van God kunt u in
uw kerkdiensten vertalen naar de vragen van deze tijd. U doet
dit op goed verstaanbare wijze in een voor ieder begrijpelijke
taal vanuit een doorleefd persoonlijk geloof. U voelt zich
verbonden met actief jeugd- en jongerenwerk. U gaat binnen
en buiten de gemeente respectvol om met de diversiteit in
geloofsvisie en –beleving.
U heeft affiniteit met de evangelische stroming binnen onze
gemeente zonder de andere stromingen tekort te doen,
kortom er te zijn voor de hele gemeente.
Wij hopen uw belangstelling te hebben gewekt. Voor meer
informatie over de gemeente kijkt u op www.gkzwijndrecht.nl.
Voor eventuele vragen neemt u contact op met de heer R.N.
Berger (voorzitter beroepingscommissie), tel. (078) 619 15 04.
U kunt ook e-mailen naar
beroepingscommissie@gkzwijndrecht.nl.
Uw schriftelijke reactie ontvangen wij graag binnen 4 weken
na het verschijnen van dit blad.
De heer R.N. Berger, voorzitter beroepingscommissie
Koog 24
3344 GH H.I.Ambacht
E: beroepingscommissie@gkzwijndrecht.nl
Wij zijn een pluriforme, naar buiten gerichte gemeente die
bestaat uit ca. 1000 leden.
De kerkelijk werker die wij zoeken:
• heeft een theologisch/pastorale achtergrond met afgeronde
hbo-opleiding theologie;
• draagt bij aan de uitvoering van het kerkenraadsbeleid
om meer aandacht te besteden aan de leeftijdsgroep
25-40 jarigen;
• levert een bijdrage aan de inhoudelijke ondersteuning van
de vrijwilligers in het jeugd- en jongerenwerk (kindernevendienst,
basiscatechese, tienerdiensten, jongerendiensten),
is bereid op incidentele basis ook te participeren op
uitvoerend niveau en heeft ook ervaring met jeugd- en
jongerenwerk;
• levert een bijdrage aan de algemene pastorale zorg binnen
de gemeente;
• is gericht op een open en coöperatieve samenwerking met
de predikant van onze gemeente die op fulltime basis
werkzaam is;
• is woonachtig op redelijke afstand van Oudewater.
Wij bieden:
• een jaarcontract, met uitzicht op een aanstelling voor
onbepaalde tijd;
• salaris en arbeidsvoorwaarden volgens de regelingen van
de Protestantse Kerk;
• veel vrijheid en zelfstandigheid;
• enthousiaste vrijwilligers die zich inzetten voor de gemeente.
Voor de komende 4-jaarsperiode zijn een aantal concrete,
projectmatige doelen geformuleerd. Na afloop van deze
periode zal mede in het licht van de omvang en de financiële
situatie van de gemeente op dat moment, in gezamenlijk
overleg bekeken worden of voortzetting van het dienstverband
wenselijk en betaalbaar is.
Wij ontvangen uw sollicitatie graag uiterlijk 21 september 2011.
Deze kunt u per email sturen aan:
sollicitatie@protgemoudewater.nl
Voor het aanvragen van een informatie-set kunt u bellen met
mevr. J. Kwakernaak, tel. (0348) 56 38 83 (na 17.00 uur).
U kunt ook kijken op onze website: www.protgemoudewater.nl
Kerkinformatie • september 2011

34 | • ADVERTENTIES
De Protestantse Gemeente Maas-Heuvelland zoekt een
predikant(e) 1 fte
Onze gemeente is ontstaan uit de voormalige gemeenten
Maastricht, Vaals/Gulpen en Valkenburg/Meerssen. U verzorgt
het pastoraat in de kernen Vaals/Gulpen en Valkenburg/
Meerssen, maar werkt ook samen met uw collega (sinds mei
2011, ds. van Reenen) voor de gemeente als geheel en gaat
regelmatig voor in alle drie kernen.
Wij zoeken een persoon (of echtpaar) die niet alleen
• bij voorkeur ervaring heeft als gemeentepredikant,
• zin heeft in pastoraat, diaconaat, ondersteuning van de
vrijwilligers,
• de gemeente in haar volle breedte aanspreekt,
• als theoloog blijk geeft de uitdagingen van de huidige tijd
te kennen,
• accuraat/effectief werkt,
maar die ook specifiek voor onze gemeente
• het idee van één gemeente met drie kernen tot een succes
maakt, zonder de eigenheid van elke kern te verliezen,
• het als een uitdaging ziet te werken in een omgeving waar
wij een kleine minderheid vormen (oecumene),
• zich inzet voor de vele niet-protestantse partners en kinderen
van onze leden (oecumene binnen de gemeente)
• iets wil betekenen voor zowel de vele toeristen als ook de
Duitssprekenden in de kern Vaals/Gulpen,
• over een auto beschikt (onze gemeente strekt zich uit over
ca. 275 km 2 ).
Meer informatie kunt u vinden op www.maasheuvelland.nl of
aanvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie mevr.
Margreeth v.d. Heijde, tel. (043) 601 51 09 / m.vd.heijde@live.nl
of de voorzitter dhr. Arie Koster, tel. (043) 785 04 66 /
ariekoster@aol.de.
Uw reactie zien wij graag tegemoet vóór 21 september 2011
bij mevr. Margreeth v.d. Heijde, Zonnebloemstraat 5, 6301 XP
Valkenburg aan de Geul, e-mail: m.vd.heijde@live.nl.
De Laarkerk Zuidlaren heeft per 1 september 2011 een vacature voor een fulltime
predikant
Deze ontstaat wegens emeritaat van een van onze predikanten.
Zuidlaren is prachtig gelegen in de ‘Kop van Drenthe’ dichtbij
Groningen en Assen en biedt een uitstekende en plezierige
woon- en werkomgeving. De kerkelijke gemeente (van oorsprong
Gereformeerd) telt bijna 1400 leden en is onderdeel van
de federatieve samenwerking met de Hervormde Gemeenten
Zuidlaren en Anloo-Annerveen.
De wijkgemeente Laarkerk is een open, actieve en
levendige kerk en wil een plaats zijn waar:
• de zondagse eredienst voor jong en oud het hart van de
gemeente is
• ruimte is voor verschil in denken en geloven, verbonden
door het Woord van God
• aandacht is voor elkaar en waar samen gewerkt wordt om
de band met elkaar te versterken
• een open en oecumenische instelling is, gebaseerd op
vertrouwen en respect.
Wij zoeken een predikant die:
• het Woord van God naar onze tijd weet te vertalen en onze
gemeente kan inspireren en boeien
• creatief is en wegen zoekt om de gemeente mee te nemen
in geloof in woord en daad
• zich van harte inzet voor het pastoraat en affiniteit heeft met
ouderen
• tussen de mensen staat en samen met de collega`s en
de vele vrijwilligers vorm geeft aan het gemeente zijn
• bijdraagt en meebouwt aan de samenwerking binnen de
federatie.
En bereid is in onze kerkelijke gemeente te wonen.
Voor inlichtingen kunt u contact opnemen met de voorzitter
van de beroepingscommissie de heer G. Breukelman,
tel. (050) 409 44 07.
Bent u geïnteresseerd dan kunt u een informatie map toegezonden
krijgen met o.a. een uitgebreide profielschets.
U kunt daarvoor contact opnemen met de secretaris mevrouw
T. van der Ploeg, Emmalaan 44, 9471KR Zuidlaren of per e-mail
tdawerk@hetnet.nl.
Uw sollicitatie met CV en motivatie, binnen twee weken
na verschijning van dit blad, wordt met grote belangstelling
tegemoet gezien. Voor meer informatie:
www.pknanloozuidlaren.nl.
Kerkinformatie • september 2011

| 35
De Protestantse Kerk ‘De Lichtbron’, Gereformeerde Kerk
van Wateringen-Kwintsheul-Wateringseveld
zoekt een
De Protestantse wijkgemeente Nicolaïkerk te Utrecht
zoekt een ervaren
predikant (m/v) voor 0,80 fte
die
• op inspirerende wijze het evangelie weet te vertalen naar
het leven en het geloven van iedere dag;
• daarbij een kritische en verdiepende inbreng heeft;
• mensen met uiteenlopende achtergronden weet te
verbinden in een gemeenschappelijk zoeken naar geloof;
• oog heeft voor de verschillende leeftijden/generaties en
hen op aansprekende wijze bij de geloofsgemeenschap
weet te betrekken;
• samen met de cantor/de organisten een juiste toon weet
aan te slaan in een samengaan van liturgie en muziek;
• een belangrijke schakel vormt in het pastorale netwerk
binnen de gemeente;
• samen met kerkelijke en maatschappelijke organisaties een
zichtbare bijdrage kan leveren aan het kerk zijn in een grote
stad.
De wijkgemeente Nicolaïkerk is onderdeel van de Protestantse
Gemeente Utrecht. De wijken buiten de singel aan de
zuidkant vormen de basis. Ook komen gemeenteleden uit
andere delen van de stad en de regio. De gemeente komt
samen in de 12 e eeuwse Nicolaïkerk in het Museumkwartier.
Inlichtingen bij de voorzitter van de beroepingscommissie,
mevr. H.C. Boerma-Sijbrandij, tel. 06 - 21 83 81 52.
Profielschetsen van predikant en gemeente zijn te vinden op
de website van de Nicolaïkerk: www.nicolaikerk.nl. Een
ruimer informatiepakket is op te vragen bij de secretaris van
de beroepingscommissie, mevr. K.G. Kil-Schouwerwou,
Jutfaseweg 137, 3522 HL Utrecht, tel. (030) 288 25 23,
e-mail: fam.kil@ziggo.nl
Sollicitaties tot 27 september naar genoemd e-mailadres.
predikant (m/v)
met enige ervaring, die zich voor 80% aan onze gemeente wil
verbinden.
Wij zijn een gemeente met ruim 500 leden, met een actieve
kern. Wij willen als gemeente een gastvrij huis zijn voor jong
en oud en ruimte bieden aan verschillende belevingen van het
christelijk geloof.
Wij zoeken een predikant(e) die:
• vanuit een levend persoonlijk geloof de gemeenteleden
– jong en oud – op enthousiaste en inspirerende wijze in
hun hart weet te raken
• de verschillende verlangens van mensen in de eredienst en
bijzondere vieringen kan voeden vanuit de bron, het Woord
van God, om samen een levende gemeente van Christus te
kunnen zijn en ons geloof te delen
• kan binden, toerusten en initiatiefrijk is in het pastoraat en
activiteiten.
• nauw betrokken is bij het jeugd- en jongerenwerk en daarin
een initiërende rol kan spelen
• affiniteit heeft met het gebruik van moderne communicatiemiddelen
• een actieve houding heeft met betrekking tot het missionair/
diaconale werk in de eigen kerk en omgeving.
Wij kunnen u bieden:
• de ondersteuning van actieve – trouwe mensen binnen
diverse groepen in onze gemeente
• een mooi gelegen pastorie.
Wilt u ons vergezellen de toekomst in? Voor nadere informatie
kunt u contact op nemen met de voorzitter van de
beroepingscommissie, de heer W. van den Bos
06 - 28 97 08 24 wvdb@kabelfoon.nl of onze website
www.protestantsekerk-delichtbron.nl
Kerkelijk
Werker nodig?
Graag uw sollicitatie brief met CV binnen drie weken na het
verschijnen van dit blad te richten aan de secretaris van de
beroepingscommissie, mevrouw N. van Weerden,
De Meibloem 10, 2291 GT Wateringen.
n.vanweerden@kabelfoon.net
Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen!
www.pkn.nl/mobiliteitsbureau
tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)
Kerkinformatie • september 2011

36 | • ADVERTENTIES
Protestantse Gemeente
Velsen-Zuid/IJmuiden-Oost
Protestantse Gemeente Velsen-Zuid/IJmuiden-Oost
Vanwege het vertrek in december 2011 van één van de huidige predikanten, in verband met emeritaat,
is onze gemeente op zoek naar een
fulltime predikant
Onze gemeente, die 860 leden omvat, zoekt een predikant, die
oog heeft voor jongere en oudere leden en hen weet aan te
spreken tijdens de kerkdienst en andere activiteiten.
De gemeente rondom de Engelmunduskerk
Zoals in het beleidsplan is aangegeven kan onze gemeente
omschreven worden als een kerk met een ‘liturgisch profiel’.
De werkwoorden vieren, delen, dienen en leren kenmerken het
wezen van onze gemeente.
De leden van de Protestantse Gemeente Velsen-Zuid/IJmuiden-
Oost rondom de Engelmunduskerk willen in betrokkenheid op
God, op elkaar en op de wereld een inspirerende en gastvrije
gemeente zijn.
In verbondenheid met de traditie waarin wij staan, zoeken wij
naar een eigentijdse verkondiging van de Christelijke Boodschap.
Van de nieuwe predikant verwachten wij dat deze
• de Bijbel heeft als inspiratiebron in denken, doen en spreken
• het Evangelie verkondigt vanuit een persoonlijke geloofsovertuiging,
vanuit de bestudering van de Bijbel en de
leiding van Gods Geest
• samen met de gemeente op zoek wil gaan naar het geheim
van de relatie tussen God en mensen
• gastvrij is en open staat in relatie tot andere kerkgenootschappen
en mensen met een andere levensbeschouwing
• in teamverband kan samenwerken met de predikant, die
voor 50% werkzaam is in onze gemeente, en met een nog
aan te stellen kerkelijk medewerker
• aan de toekomst bouwt door jongeren en middengroepen te
enthousiasmeren
• over voldoende leidinggevende en bestuurlijke kwaliteiten
beschikt om een bijdrage te kunnen leveren aan het goed
functioneren van de kerkelijke organisatie
• samen met de kerkenraad het beleid uitvoert
• in overleg met de kerkenraad jaarlijks een werkplan opstelt
en dit jaarlijks evalueert
• met inspiratie, inzet en enthousiasme wil bouwen aan een
levende geloofsgemeenschap
• zich enthousiast wil inzetten voor opbouw van onze
gemeente
• goed kan omgaan met lof en kritiek.
Wenst u meer informatie?
Voor nadere inlichtingen kunt u contact opnemen met de
secretaris van de beroepingscommissie. Deze stuurt u gaarne
op verzoek ook ‘Het profiel van de te beroepen predikant’,
‘Het profiel van onze kerkelijke en burgerlijke gemeente’ en het
‘Beleidsplan 2009-2012’ toe.
Op onze website www.engelmunduskerkvelsenzuid.nl treft u
eveneens informatie aan.
Gaarne ziet de commissie uw reactie tegemoet, bij voorkeur
per e-mail, uiterlijk drie weken na de verschijning van dit blad.
Uw brief kunt u richten aan de secretaris van de beroepingscommissie:
de heer J. Borst, Krommeland 72, 1981 BV Velsen-Zuid
Telefoon: (0255) 51 31 35
e-mail: j.borst72@zonnet.nl
Protestantse Gemeente
Velsen-Zuid/IJmuiden-Oost
Protestantse Gemeente Velsen-Zuid/IJmuiden-Oost zoekt een
kerkelijk werker (m/v) 0,5 fte
voor een tijdelijk dienstverband van één jaar, met de mogelijkheid
tot verlenging van dit dienstverband met nog een jaar. Hij/
zij zal zich bezig houden met de pastorale zorg aan gemeenteleden
in de wijk IJmuiden-Oost en aan oudere gemeenteleden
in de andere wijk.
De profielschets van de nieuw aan te stellen kerkelijk werker,
de profielschets van onze gemeente en andere informatie is te
vinden op onze website: www.engelmunduskerkvelsenzuid.nl
Voor verdere inlichtingen kunt u contact opnemen met de
scriba van onze gemeente:
De heer. C. Koffeman
Lodewijk van Deyssellaan 43
1985 CH Driehuis
telefoon: (0255) 51 14 96
e-mail: c.koffeman@quicknet.nl
Uw sollicitatie met CV zien wij graag tegemoet binnen drie
weken na het verschijnen van dit blad op bovenstaand adres,
per post of via e-mail.
Kerkinformatie • september 2011

| 37
Nes Ammim Israel zoekt een
predikant (m/v)
die leiding geeft aan het Centre of Learning and Dialogue 1 fte
Nes Ammim is een dorp in Westelijk Galilea, gericht op
ontmoeting en dialoog, leren en gastvrijheid. Binnen dat dorp
bevindt zich een internationale, christelijke gemeenschap,
gesticht en ondersteund door Europese christenen en kerken.
Gemotiveerd door de lessen uit het verleden en de uitdagingen
in het huidige land, leven, werken en leren de leden van deze
gemeenschap in solidariteit met de verschillende bevolkingsgroepen:
Joden, Arabieren en anderen. Een plek waar mensen
van verschillende etnische, sociale en godsdienstige achtergrond
wonen, welkom zijn en als gelijken worden gerespecteerd.
Studie en dialoog vormen daarin een wezenlijk element.
De Protestantse Kerk in Nederland ondersteunt dit werk actief.
De organisatie van de activiteiten is ondergebracht in het Nes
Ammim Centre of Learning and Dialogue.
De gemeenschap in zijn geheel bestaat momenteel uit zo’n 35
veelal christelijke, Europese vrijwilligers, ongeveer fifty-fifty
afkomstig uit Nederland en Duitsland, en een tiental Israëlische
werknemers. Binnenkort start de bouw van nieuwe huizen in
het dorp en de hoop is dat Joden, Arabieren en andere
bewoners van het land hier in vrede samen zullen wonen. De
ervaringen in Nes Ammim op het gebied van dialoog zijn ook
bedoeld om te functioneren als feedback naar de kerken en de
samenleving in Europa.
In het voorjaar van 2012 komt de functie Manager Centre of
Learning and Dialogue vacant. Gedacht wordt aan een predikant,
die bereid is te leven op een zelfde basis als de Europese bewoners.
Betrokkene wordt beroepen door de Protestantse Kerk in
Nederland als predikant met bijzondere opdracht conform
Ordinantie 3, artikel 23. Arbeidsrechtelijk valt de predikant
onder Nes Ammim Centre Ltd met de toevoeging dat daarboven
pensioenrechten apart worden doorbetaald. Uitzending
vindt plaats voor een periode van 3 jaar.
We verwachten dat hij/zij:
• kennis heeft van Jodendom, Islam en de geschiedenis van
Israël en het Midden Oosten;
• kennis en ervaring heeft in dialoogwerk;
• vorm geeft aan de dialoogactiviteiten in Nes Ammim, zowel
inhoudelijk als organisatorisch;
• het netwerk in Israël verder uitbouwt om de doelstellingen
van de Nes Ammim beweging uitdrukkelijker te realiseren;
• zorg draagt voor de terugkoppeling van de ervaringen in
Nes Ammim naar de kerken en de samenleving in Nederland,
en artikelen schrijft, die zicht geven op de actualiteit
van het leven in Israël en in Nes Ammim;
• bijdraagt aan fondsenwerving;
• leiding geeft aan de medewerkers binnen het Centre of
Learning and Dialogue en rapporteert aan de General
Manager, de Council van het Centre of Learning and
Dialogue en aan de Protestantse Kerk in Nederland;
• lid is van het Management Team dat in gezamenlijkheid
verantwoordelijk is voor de gang van zaken in Nes Ammim;
• samenwerkt met het International Ideological Advisory
Committee;
• de Local Committees faciliteert die dialoogprojecten voor
Joodse en Arabische groepen organiseren;
• samenwerkt met de Congregation om dialoogactiviteiten te
integreren in het kerkelijk leven van Nes Ammim;
• de Engelse taal actief beheerst, enige kennis heeft van het
Duits en bereid is om Ivriet en zo mogelijk Arabisch te leren.
Informatie
Op de website www.nesammim.nl staat het profiel van Nes
Ammim en de functiebeschrijving. Inlichtingen bij prof. dr. S.
Schoon, voorzitter van het International Ideological Advisory
Committee, tel. (033) 489 05 80, email s.schoon@hetnet.nl, of
mevr. drs. A.J.M.E. Smeets, voorzitter bestuur Nes Ammim
Nederland, tel (033) 465 30 36, email ajme.smeets@inter.nl.net
Reactie
In het Engels geschreven sollicitaties, vergezeld van een
curriculum vitae, kunnen tot 30 september 2011 per email naar
post@nesammim.nl worden gestuurd of naar Stichting Nes
Ammim Nederland, Looiersdreef 805, 7328 HZ Apeldoorn ter
attentie van mevr. drs. A.J.M.E. Smeets, voorzitter bestuur Nes
Ammim Nederland.
De Protestantse Gemeente te Amsterdam Zuidoost
zoekt op korte termijn:
interim predikant (m/v) part-time, 50%, voor de duur van 3 jaar
die op project basis wil werken aan een verdere integratie van
onze recent samengevoegde protestantse gemeente.
Uitgebreide informatie vindt u op onze website www.pgzo.nl/
vacature.
Uw schriftelijke reacties gaarne opsturen aan:
Protestantse gemeente te Amsterdam Zuidoost
t.a.v. de heer H. Kroese
Postbus 12102,
1100 AC Amsterdam
Kerkinformatie • september 2011

38 | • ADVERTENTIES
De algemene classicale vergadering Overijssel-Flevoland en het bestuur van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in
Nederland zijn in verband met het vertrek van de functionaris op zoek naar een
regionaal adviseur classicale vergaderingen (m/v) 0,5 fte
ten behoeve van (de ondersteuning van) het werk van de
classicale vergaderingen in de regio Overijssel.
Kern van de functie
De functionaris treedt op als adviseur van de classicale
vergaderingen en haar brede moderamina, in het bijzonder met
het oog op de uitvoering van haar kerkordelijke taken ten
opzichte van gemeenten en ambtsdragers.
Tevens vervult hij/zij een coördinerende rol tussen de classicale
vergaderingen enerzijds en de regionale colleges en de
generale synode met haar organen anderzijds.
Voor de functie is van wezenlijk belang dat betrokkene
ambtsdrager is van de Protestantse Kerk in Nederland.
Wij bieden
• Een boeiende en afwisselende functie met eigen verantwoordelijkheid
• Een dynamische en uitdagende werkomgeving
• Een kerkelijk netwerk van gemotiveerde en betrokken
collega’s en kerkelijke vrijwilligers
• Een professionele werkorganisatie.
Wij vragen
• Kennis en ervaring op het terrein van
- theologie op universitair niveau
- het kerkelijk leven in de breedte van de Protestantse Kerk
- de kerkelijke en maatschappelijke kaart van Overijssel
- de kerkorde en de kerkelijke organisatie
• Pastorale attitude
• Goede communicatieve vaardigheden
• Goede redactionele vaardigheden
• Computervaardigheden
• Rijbewijs B/E
• Bereidheid om in het werkgebied te gaan wonen
De functie brengt met zich mee dat er regelmatig wordt
gereisd en in de avonduren wordt gewerkt.
Rechtspositie
Aanstelling geschiedt door de directie van de Dienstenorganisatie
van de Protestantse Kerk in Nederland. De rechtspositie
voor kerkelijke medewerkers van de Protestantse Kerk in
Nederland is op deze functie van toepassing. De functie is
ingedeeld in salarisschaal 11 (maximaal € 60.200 bruto per
jaar). De pensioenvoorziening is ondergebracht bij Zorg en
Welzijn.
Indien betrokkene beroepbaar is als predikant wordt hij/zij door
de betrokken algemene classicale vergadering beroepen tot
predikant in algemene dienst.
Informatie
Belangstellenden kunnen zich voor inlichtingen en een
informatiepakket wenden tot ds. L.O. Giethoorn, programmamanager
voor institutionele ondersteuning van de dienstenorganisatie,
tel: 06-11 53 76 68 / e-mail: l.giethoorn@pkn.nl.
Reageren
U kunt uw schriftelijke reactie met CV tot 15 september 2011
sturen aan het Protestants Landelijk Dienstencentrum, afdeling
HRM, t.a.v. Brenda van Brandwijk, Postbus 8504, 3503 RM
Utrecht of per e-mail aan b.van.brandwijk@pkn.nl. Een
assessment is onderdeel van de selectieprocedure.
De protestantse Ichtuskerk van Stad aan ’t Haringvliet zoekt een
kerkelijk werker (m/v) 0,3 fte
Voor profielschets en verdere informatie kunt u onze website
bezoeken www.ichtuskerkstad.nl
Ook kunt u contact opnemen met dhr. J.C. Wagner, telefoon
(0187) 61 19 69.
Sollicitaties uiterlijk 21 dagen na het verschijnen van dit blad, naar:
Mw. E. de Gans-Maliepaard, Kolff van Oosterwijkstraat 1,
3243 BD Stad aan ’t Haringvliet of mailen naar l.gans@chello.nl
Kerkinformatie • september 2011

| 39
Meer weten
over nalaten?
Donatus verzekert kerkgebouwen en alles wat
daarbij hoort. Zoals doopvonten, kanselbijbels
en orgels. Ook voor vrijwilligers en werkers in
kerkelijke dienst hebben we passende verzekeringen.
Donatus is een betrokken specialist.
Klein genoeg om u persoonlijk van dienst te
zijn. Groot genoeg om met een gerust hart uw
verzekeringsbelangen aan toe te vertrouwen.
Donatus is een onderlinge verzekeringsmaatschappij
zonder winstoogmerk. Samen met u
zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden
blijft voor onze kinderen en hun kinderen en
hun kinderen…
Donatus
verzekert vertrouwd
www.donatus.nl tel. 073 - 5221700
Kerkinformatie • september 2011

40 | • ADVERTENTIES
Bonen zaaien,
toekomst
oogsten
WWW.KERKINACTIE.NL/WERELDDIACONAAT
ING 456
COLLECTE
WERELD-
DIACONAAT
16 OKTOBER 2011
JAARGANG 23 | NR 8 | FOTO: KERK IN ACTIE
Kerkinformatie • september 2011