BUNDELING: EEN GOUDEN GREEP? - KpVV

van het land die opnieuw doorbloed raken door revitalisering van aders die decennialang zijn afgeknepen
ten gunste van de slagaders en kransslagaders van het verkeerssysteem. Het is ook een
mogelijke uitkomst van de combinatie van investeringen in het regionale wegennet en de decentralisatie
van de ruimtelijke ordening die momenteel is ingezet. Het benutten van de kansen van een
opwaardering van het onderliggende wegennet zal in het oosten van het land andere ruimtelijke
effecten hebben dan in het zuiden. Niet alleen omdat het wegenpatroon er anders is, maar vooral
omdat het aan planologen, landschapsarchitecten en andere ontwerpers kansen biedt om in te
spelen op die nieuwe potenties die passen bij Oost-Nederland. Het gaat er dus om een strategie te
ontwikkelen om marktpartijen, woonconsumenten, werknemers te verlokken om initiatieven te
ontplooien in Oost-Nederland op een manier die past in het landschap en die tot een bevredigende
organisatie van mobiliteit leidt.
Rondje zichtlocatie
162
B U N D E L I N G : E E N G O U D E N G R E E P ?
Waar moet ik zijn? Ja, dat zou ik ook wel eens willen weten. Om mensen met deze existentiële
vraag te helpen startte Alterra, het onderzoeksinstituut van de universiteit van Wageningen,
onlangs de website www.daarmoetikzijn.nl. Hier kun je intikken welke soorten landschap
je mooi vindt en in welke mate die moeten voorkomen op je favoriete bestemming.
Behalve obligate categorieën als bossen, heide en zee kun je als voorkeur ook bedrijventerreinen
opgeven. Een heuse industrieroute lijkt me wel wat, dus klik ik het maximum percentage
bedrijventerrein aan – dat is 65 procent, blijkbaar denken de makers dat je niet meer
kunt verdragen – en verder geef ik aan dat horizonvervuiling me in het geheel niet deert.
Het resultaat is bedroevend: op de kaart verschijnen alleen de kassen van het Westland.
Verder zou Nederland geen bedrijventerreinen hebben? Daar denkt de directeur van het
Ruimtelijk Planbureau heel anders over, hij luidde eind maart de noodklok over de
‘dozenstroop’ langs de Nederlandse snelwegen. En uit de Nieuwe Kaart van Nederland, een
inventarisatie van alle ruimtelijke plannen, blijkt dat het nog veel erger wordt: pal langs de
snelwegen staat nog eens 19.000 hectare bedrijventerreinen gepland. Op zich is dat niet
zo veel, grofweg de omvang van Schiermonnikoog, maar in de vorm van lintbebouwing
ontneemt het je elk zicht op het landschap. En dat alleen maar omdat bedrijven allemaal op
de eerste rij willen zitten.
De meeste nieuwe bedrijventerreinen komen in de Randstad en voordat de zinloze zichtlocaties
zegevieren besluit ik met de Nieuwe Kaart in de hand een snelwegrondje te rijden:
A10, A1, A6, A27, A12, A2, A27, A15, A4, A20, A12, A4, A10. Meteen al op de Zuidas roept een
reclamebord bij een bouwput ‘Je hoofd in de wolken, de wereld aan je voeten’ en bij de opgespoten
vlakte voor Almere luidt de slagzin in parmantig projectontwikkelaarsproza ‘Wonen,
werken, winnen’. Bouwkranen takelen stalen spanten omhoog, in een vloek en een zucht
verrijst hier de ‘Stad van de toekomst’.
Voorbij Almere heeft de blik nog alle ruimte en wist de weidsheid van de polder de muizenissen
uit je hoofd. Uitgerekend in deze maagdelijke ruimte komen twee grote bedrijventerreinen,
samen goed voor 180 hectare. ‘Rabo Vastgoed. Oog voor detail’, meldt een bordje op
de keurig geploegde akker. Vanuit landschappelijk oogpunt zou de Rabo beter een stukje
verder kunnen gaan bouwen, op de Utrechtse Heuvelrug, waar je distributiedozen goed in
het groen kunt verstoppen.