België op het eerste gezicht - Buitenlandse Zaken - Belgium

België op het eerste gezicht

België in vogelvlucht
België, een land van regio’s ................................................................... 5
Een grondwettelijke en erfelijke monarchie ............................................ 6
Een land van creatievelingen ................................................................. 7
Een dynamische economie ....................................................................8
Variatie troef .........................................................................................8
Wat een geschiedenis! .......................................................................... 9
De aanzet tot de staatshervorming en de twee wereldoorlogen ...........10
Zes staatshervormingen ....................................................................... 11
Werken in België
Een open economie .............................................................................13
Flexibiliteit, kwaliteit en innovatie .........................................................13
Logistiek land bij uitstek ...................................................................... 14
Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs ...........................................15
Lifestyle op z’n Belgisch
Gastronomie ........................................................................................17
Mode, ook dat is Belgisch ....................................................................18
Design op topniveau ............................................................................19
Folklore, getuige van onze tradities ......................................................19
Recreatiemogelijkheden troef .............................................................. 20
Sport: waar legendes geboren worden ................................................ 20
Kunst in de genen
Aangeboren talent, zomaar te vinden ..................................................23
De schone kunsten, een lange Belgische traditie ................................. 24
Land van podiumkunsten .................................................................... 25
Films van bij ons ................................................................................. 26
Een pen om te schrijven … en om te tekenen ...................................... 27
België en Brussel in de wereld
België, actief lid van de internationale gemeenschap ........................... 29
Een lange Europese traditie ................................................................. 30
Brussel, een internationale stad ...........................................................31
Gastland voor investeringen: Invest in Belgium! ................................... 32
In het kort & Wist u dat ...? ................................................................. 33

België in vogelvlucht

België, een land van regio’s
België ligt in het noordwesten van Europa en
grenst aan Nederland, Frankrijk, Duitsland en het
Groothertogdom Luxemburg. Afstand is er een
heel relatief begrip: Parijs, Londen en Amsterdam
zijn twee uur sporen verwijderd van Brussel, de
hoofdstad van België en van de Europese Unie.
België ligt op het kruispunt van de grote Europese
economische en stedelijke assen en aan het belangrijkste
zeehavengebied van de wereld, de
Noordzee. Daardoor behoort België niet alleen
tot een van de dichtstbevolkte handelsregio's,
maar ligt het ook in het hart van een grootstedelijk
en economisch gebied.
België is een federale staat samengesteld uit
gemeenschappen en gewesten. Het land omvat
de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap
en de Duitstalige Gemeenschap. België
omvat tevens drie gewesten: in het centrum
het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat officieel
tweetalig Nederlands-Frans is, het Vlaams
Gewest (Nederlandstalig) in het noorden en het
Waals Gewest (Franstalig en Duitstalig) in het
zuiden.
De belangrijkste federale instellingen zijn de federale
regering en het federale parlement (met
een Kamer van Volksvertegenwoordigers en een
Senaat). De gemeenschappen en de gewesten
beschikken over een eigen wetgevende en uitvoerende
macht.
De drie gemeenschappen in België (de Vlaamse,
de Franse en de Duitstalige) zijn afgebakend op
basis van de taal.
De bevoegdheden van de gemeenschappen omvatten
o.m. onderwijs, cultuur en wat 'persoonsgebonden
materies' heten, zoals jeugdzorg en
bepaalde aspecten van het gezondheidsbeleid.
De drie gewesten (het Vlaams, het Waals en het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest) zijn bevoegd
voor 'grondgebonden materies'. Deze bevoegdheden
zijn voornamelijk van economische aard,
zoals openbare werken, landbouw, tewerkstelling,
ruimtelijke ordening en leefmilieu. (zie kaartjes
op pagina 11)
Het Zoniënwoud - Ter Kamerenbos Het Noordzeestrand De Ardennen
5

Een grondwettelijke en erfelijke monarchie
België is een grondwettelijke monarchie, wat betekent dat de rol van de
monarchie beschreven is en zijn oorsprong vindt in de grondwet. Aan het
hoofd van het land staat de koning. Hij is koning der Belgen. De grondwet
legt de rechtspositie van de koning vast en ook de erfopvolging. Het
grondwettelijke gezag van de koning gaat bij erfopvolging over op de
natuurlijke en wettige nakomeling in rechte lijn. De koning treedt pas in
functie nadat hij in een gemeenschappelijke vergadering van de Kamer van
Volksvertegenwoordigers en de Senaat plechtig de grondwettelijke eed
heeft afgelegd. Dat moet gebeuren binnen tien dagen na het overlijden of
aftreden van zijn voorganger.
Van rechts naar links: Albert II, koning der Belgen, zijn kleindochter
prinses Elisabeth, voorbestemd om de eerste koningin van België te
worden, en kroonprins Filip van België.
6

Een land van creatievelingen
Creatieve Belgen genoeg. John Cockerill heeft wereldwijd stoomlocomotieven,
stoomboten, trams, hoogovens en andere producten van de
zware industrie geleverd. Maar ook de uitvinders van de dynamo (1), van
de soda (2), van het bakeliet (3) en van tal van andere praktische toepassingen
waren Belgen of van Belgische afkomst. De industrie mag dan
intussen sterk geëvolueerd zijn, de drang naar innovatie blijft een constante
in België.
3. Leo Hendrik Baekeland
Het grondgebied dat later België zou worden, heeft veel artiesten voortgebracht
zoals Peter Paul Rubens (4), Pieter Bruegel (5), Jan Van Eyck (6),
Rogier Van der Weyden (7), Antoon Van Dyck (8), om maar enkelen van
de oude Vlaamse schilders te noemen. Hun doeken hangen in alle uithoeken
van de wereld en zijn ook in Belgische musea te bezichtigen.
Ook James Ensor (9), Félicien Rops, Théo Van Rysselberghe, Paul Delvaux
en René Magritte zijn internationaal bekende Belgische kunstenaars.
6. Jan Van Eyck
In België wordt het stripverhaal als een volwaardige kunst beschouwd.
We hebben de grootste concentratie striptekenaars van de wereld. Zij
zetten de traditie van Hergé (Kuifje), Peyo (de Smurfen), Edgar P. Jacobs
en Bob De Moor (Blake en Mortimer), Morris (Lucky Luke) en zovele
anderen voort.
In de middeleeuwen verrezen kathedralen en belforten, monumenten
die de Belgische kunststeden nog altijd sieren. Door het hele land getuigen
talloze kastelen van een rijke geschiedenis. In de 20 ste eeuw wordt
Brussel de hoofdstad van de art nouveau. Al die elementen bepalen de
onwaarschijnlijke architectonische rijkdom van het land.
1. Zenobe Gramme
5. Pieter Bruegel
7. Rogier
Van der Weyden
Schone kunsten, folklore, mode, design … Afspiegelingen van het verleden
of tendensen van de toekomst, het zijn stuk voor stuk domeinen
waar de Belgen hun talent tonen. En hoeven we nog eens te herhalen
dat België ook het land is van de fijnproevers, met overheerlijke, gastronomische
tradities ?
2. Ernest Solvay
4. Peter
Paul Rubens
7
9. James Ensor 8. Antoon Van Dyck

Een dynamische economie
Dankzij een goed klimaat, natuurlijke troeven, sectoren in volle groei en een
centrale ligging bekleedt België een belangrijke positie op het Europese en
mondiale economische schaakbord.
Het kennisaanbod is erg uitgebreid, en dat is een doorslaggevende troef voor
de Belgische dynamiek. Van de zware industrie, gebaseerd op de ontginning
en verwerking van de bodemrijkdommen, is België vlot overgestapt op andere
belangrijke industrietakken zoals metaal, glas en textiel, die de economische
groei in Europa hebben ingeluid en gestimuleerd.
In de loop van de 20 ste eeuw zijn nieuwe activiteiten ontwikkeld onder meer
dankzij grote industriële groepen die zich vestigden op het Belgische grondgebied:
petrochemie, farmaceutische industrie, biotechnologie, nano-elektronica,
automobielindustrie, productiegoederen … Die nieuwe sectoren hebben
geleid tot een buitengewone diversiteit van het sociaaleconomisch weefsel.
In hun kielzog volgde een brede waaier van toeleveringsbedrijven en een uitstekende
dienstensector met een hoge toegevoegde waarde.
België was een van de eerste landen van het Europese vasteland waar de industriële
revolutie tot bloei kwam en kon daardoor zijn geografische positie,
zijn toegang tot de naburige grootmachten en tot het hart van alle Europese
markten ten volle benutten.
Variatie troef
In Vlaanderen, 'het vlakke land', bepalen vooral de steden en de havens het
landschap. Heuvels en valleien kenmerken Wallonië, vooral in het zuiden,
waar in de Ardennen natuur en toerisme harmonieus met elkaar rijmen. De
meeste Belgische steden zijn erg oud, sommige zelfs meer dan 2.000 jaar, zoals
Tongeren en Aarlen, die dateren uit de Romeinse periode. Andere steden
zoals Brugge en Ieper behoorden in de middeleeuwen tot de grootste steden
van Europa. Ook Gent, Brussel, Antwerpen en Luik hebben een reputatie
als kunstcentrum.
Diversiteit en multiculturaliteit
België is een gastvrij land. Migranten uit diverse landen hebben zich
hier gevestigd. En in alle tijden hebben schrijvers, kunstenaars en andere
intellectuelen er een toevluchtsoord gevonden, zoals Karl Marx,
Victor Hugo, Alexandre Dumas, Charles Baudelaire en Auguste Rodin.
De centrale ligging van België in Europa, waar de Latijnse en de
Germaanse wereld elkaar ontmoeten, de meertaligheid, de politieke,
sociale en godsdienstige vrijheden hebben bijgedragen tot het kosmopolitische
karakter. België is een multiculturele maatschappij gebaseerd
op tolerantie.
8

Wat een geschiedenis!
Het verre verleden
De Romeinen veroverden in de eerste eeuwen van onze tijdrekening de streken die later België
zouden worden, tot aan de Rijn. In de loop van de 5 de eeuw hadden Germaanse stammen dan
weer de kans om hun culturele stempel op het dunbevolkte noorden te drukken. En dat is de oorsprong
van de meertaligheid van België, waar in het zuiden Frans, een Romaanse taal, en in het
noorden Nederlands, een Germaanse taal, wordt gesproken. In de loop van de eeuwen hebben
de Belgen heel wat buitenlandse overheersers gekend: Bourgondiërs, Spanjaarden, Oostenrijkers,
Fransen. In die periode werden de termen Belgica en Belgium gebruikt als Latijnse benaming voor
de Nederlanden, die tot in de 16 de eeuw België en het huidige Nederland omvatten. De centrale
geografische ligging van België op het Europese schaakbord heeft zijn hele geschiedenis bepaald.
Onafhankelijkheid
Op 25 augustus 1830 staat in Brussel De Stomme van Portici op de affiche van de Muntschouwburg.
Deze opera zweept de gemoederen van de toeschouwers op. Daarmee begint de oproer tegen
de Nederlanden, waarmee België in 1815 na de nederlaag van Napoleon in Waterloo opnieuw was
verenigd.
De Nederlandse troepen blazen de aftocht. Op 4 oktober 1830 wordt de Belgische onafhankelijkheid
afgekondigd. Op de Conferentie van Londen in 1831 erkennen de grootmachten (Groot-
Brittannië, Pruisen, Oostenrijk en Frankrijk - de eerste drie willen aanhechting bij Frankrijk vermijden)
de nieuwe staat. België is geboren.
De kroon van het nieuwe land wordt aangeboden aan Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, de oom
van koningin Victoria, die op 21 juli 1831 de eed aflegt en als koning wordt ingehuldigd. Hij regeert
onder de naam Leopold I. 21 juli wordt meteen ook de nationale feestdag van België. In 1831 stelt
België de meest liberale grondwet uit die periode op.
De Longa is een 1 kilometer lang bewaard stuk Gallo-Romeinse
heirbaan. Deze historische holle weg, met zijn unieke fauna en
flora, vormt de taalgrens tussen Waals-Brabant (Heylissem) en
Vlaams-Brabant (Landen).
Een welvarende staat
Na de Tweede Wereldoorlog heeft de Belgische
staat een grootschalig stelsel van sociale zekerheid
opgezet dat iedereen kinderbijslag, een ziekteverzekering,
een pensioen, een werkloosheidsuitkering
en betaalde vakantie waarborgt. Zo kan
iedereen verder met de zekerheid dat er een veilig
vangnet is. Dankzij dit systeem blijft het armoedepercentage
in België een van de laagste van de
wereld. Het bbp per inwoner bedraagt meer dan
32.000 euro per jaar.
Industrialisatie en Congo
Het succes van zijn industrie zet het jonge België krachtig op de wereldkaart. Zo zijn Belgen voorlopers
bij de uitbouw van een spoorwegnet. De memorabele Orient Express, bijvoorbeeld, die toeristen
en zakenlui van Oostende en Parijs naar Istanboel moest brengen, is een Belgisch idee en
een Belgische realisatie.
Koning Leopold II is ervan overtuigd dat België op wereldniveau maar meetelt als het een
kolonie heeft, net zoals andere Europese landen. Hij gaat op zoek naar een kolonie voor België
en vindt die in Afrika. In 1877 ontstaat Kongo-Vrijstaat, dat aanvankelijk zijn persoonlijke eigendom
is. Maar in 1908, in een turbulent klimaat, draagt Leopold de eigendom ervan over aan België. In
1960 wordt Congo onafhankelijk.
9

De aanzet tot de staatshervorming en de twee wereldoorlogen
Het institutionele gezicht van het unitaire België uit
1831 lijkt vrij eenvoudig. Een koning, een regering en
twee parlementaire kamers, negen provincies en de
gemeenten. De officiële taal is uitsluitend Frans, wat
uiteindelijk tot frustraties leidt. De Vlamingen eisen
het gebruik van het Nederlands in het onderwijs,
het gerecht en het bestuur. Dat wordt stap na stap
toegestaan.
Twee wereldoorlogen vertragen de evolutie naar een
'nieuw België'. Eens te meer wordt ons land het slagveld
waar de grootmachten hun conflicten komen
uitvechten. Deze wreedheden kosten het leven aan
miljoenen soldaten in de loopgraven van de IJzervlakte
en verwoesten hele regio's. 'Flanders Fields' is een heel
reëel begrip dat nog altijd leeft.
Na de Tweede Wereldoorlog speelt ons land een rol
als pionier bij de oprichting van de VN en de NAVO.
België is ook één van de zes landen die de Europese
Unie stichten. Naast zijn centrale ligging is ook dit een
argument om Brussel als 'hoofdstad van Europa' te
benoemen.
België, ontstaan als diplomatieke buffer tussen de
grootmachten of soms als slachtoffer van hun ambities,
is op een heel proefondervindelijke manier wereldexpert
geworden in het zoeken naar vrede. Belgen
hebben een gedegen reputatie en een stevige expertise
opgebouwd in het uitwerken van evenwichtige
oplossingen voor complexe en multiculturele samenlevingen.
Getuige daarvan de vier Nobelprijzen voor de
Vrede die aan Belgen werden toegekend, namelijk aan
het Instituut voor Internationaal Recht in Gent (1904),
aan August Beernaert (1909), aan Henri La Fontaine
(1913) en aan Georges Pire (1958).
België, ooit het slagveld van Europa, houdt zijn verleden in ere
Hoewel België nauwelijks 30.000 km 2 groot is, telt het
meer dan 3.000 slagvelden. Bij die veldslagen werd
de bevolking regelmatig gedecimeerd en werden hele
streken met de grond gelijkgemaakt. De Belgen hoefden
niet overtuigd te worden van de voordelen van een vredelievende
en overlegde aanpak om conflicten op te lossen.
Zowel de IJzervlakte, na de Eerste Wereldoorlog, als de
Ardennen, waar het laatste offensief van het westelijk
front in de Tweede Wereldoorlog plaatsvond, zijn bezaaid
met militaire begraafplaatsen, getuigen van de voorbije
tragedies. Nabestaanden en ook andere bezoekers
komen hier nog altijd om hun en onze helden rouwen.
En daarom wordt sinds decennia elke dag onder de
Menenpoort in Ieper de 'Last Post' geblazen als ultiem
eerbetoon aan de soldaten die in de moordende waanzin
van de Eerste Wereldoorlog sneuvelden. Tal van
veteranen en burgers uit Amerika, België maar ook
uit andere landen komen naar het 'War Memorial' van
Bastenaken om te laten zien dat ze de gesneuvelden
niet vergeten zijn.
Waterloo, waar keizer Napoleon werd verslagen, ten
zuiden van Brussel, herinnert aan een ander wereldwijd
bekend slagveld.
Op de Amerikaanse militaire begraafplaats van Hendrik-
Kapelle, tussen Luik en Aken, rusten 7.989 militairen en
worden 450 vermiste soldaten herdacht.
10

Zes staatshervormingen
Het België van 1830 heeft intussen een volledige metamorfose
ondergaan. Zes staatshervormingen hebben België grondig
geherstructureerd. Naast de koning, de federale regering en het
federale parlement zijn er de instel lingen van de gewesten en
de gemeenschappen, waarvan de bevoegdheden bij elke staatshervorming
werden uitgebreid.
De hervorming van de Belgische staat is een dynamisch proces dat
de werking van de instellingen duidelijker en transparanter moet
maken. Een zesde grote staatshervorming is nu aan de orde.
De Gemeenschappen
Vlaamse Gemeenschap
Franse Gemeenschap
Duitstalige Gemeenschap
De Gewesten
Vlaams Gewest
Waals Gewest
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
De essentie van de zes staatshervormingen
• 1970: de eerste staatshervorming
Er komt autonomie op het vlak van taal en cultuur: de cultuurgemeenschappen worden opgericht. De gewesten worden in de grondwet opgenomen.
• 1980: de tweede staatshervorming
De gemeenschappen en de gewesten krijgen wetgevende bevoegdheden en daardoor elk een eigen regering en een eigen parlement.
• 1988-1989: de derde staatshervorming
De bevoegdheid van de gemeenschappen wordt uitgebreid met onderwijs. Daarnaast wordt een akkoord bereikt over de organisatie
van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
• 1993: de vierde staatshervorming (Sint-Michielsakkoord)
Met het Sint-Michielsakkoord wordt België officieel een federale staat. Voortaan zullen de raden (parlementen) van de deelstaten ook rechtstreeks
verkozen worden en krijgen ze een beperkte constitutieve (grondwetgevende) autonomie.
• 2001-2003: de vijfde staatshervorming (Lambermont- en Lombard-akkoorden)
De gewesten krijgen bijkomende bevoegdheden (buitenlandse handel, landbouw en administratief toezicht op ondergeschikte besturen).
Er komt ook een herfinanciering van de gemeenschappen en de gewesten krijgen bijkomende fiscale bevoegdheden.
• 2011: de zesde staatshervorming
De architectuur van België wordt ingrijpend hervormd. Vlaanderen, Wallonië, Brussel en de Duitstalige Gemeenschap krijgen nog meer autonomie.
De federale staat zal voortaan met minder middelen handelen en zich meer toeleggen op zijn kerntaken : de sociale zekerheid, de gezagstaken
en de regulering. De gewesten en de gemeenschappen krijgen meer beslissingsbevoegdheid via een aanzienlijke overdracht van
middelen en bevoegdheden, zoals het arbeidsmarktbeleid, de gezinsbijslag, de huurwetgeving en verkeerswetgeving. Onder meer via een
gedeeltelijke belastingsbevoegdheid, zullen zij ook financieel geresponsabiliseerd worden en zelf verantwoordelijk worden voor de resultaten
van het beleid dat zij voeren. Voor Brussel en het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde werd een globaal evenwichtige oplossing bereikt,
met onder meer de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, het BHV-dossier waarover zoveel te doen is geweest.
11

Werken in België

Een open economie
België heeft altijd een open economie gehad. Al in de middeleeuwen waren
Brugge, Ieper, Gent en later Antwerpen aantrekkingspolen voor kooplieden,
handelaars en handelswaren uit de hele wereld. Deze openheid werd de voorbije
decennia nog versterkt. Volgens een recente Zwitserse studie (KOF index of
globalization – Swiss ETHZ) is België volgens economische, sociale en politieke
criteria het meest geglobaliseerde land van de wereld.
Met minder dan 0,2% van de wereldbevolking slaagt België erin om in de
top 10 van de internationale goederenhandel te staan (WTO - Wereldhandelsorganisatie).
In 2011 vertegenwoordigde de uitvoer van goederen en
diensten ongeveer 85% van het bbp naar waarde. (*) Dat is
veruit het hoogste percentage in het Europa van de 27. Die leidende
positie neemt België ook in bij de directe buitenlandse
investeringen.
opwaarderen, verfijnen ... Werktuigen- en machinebouw, autoassemblage,
burgerlijke bouwkunde, chemie, textiel, glas, petroleum: nagenoeg alle
sectoren zijn in België aanwezig.
Het economische weefsel bestaat voornamelijk uit kleine en middelgrote
ondernemingen (kmo's). Belgische kmo's zijn in alle sectoren van de economie
actief, van de chemische en farmaceutische industrie tot de voedingssector.
Wat hebben ze allemaal gemeen ? Creativiteit en de wil om uitdagingen
aan te gaan en te innoveren. Knowhow en maatwerk in nichemarkten, dat is
de kracht van de Belgische kmo's. In die mate zelfs dat ze in diverse hightechdomeinen
koploper zijn.
Spreiding per sector van de uitvoer in 2011 (2010)*
Nog opmerkelijker is het feit dat België wereldleider is in bepaalde
sectoren. België is de grootste exporteur ter wereld van geneesmiddelen,
polyethyleen en tapijten, en is ook de belangrijkste
draaischijf voor de diamanthandel. Door zijn plaats in de
Europese Unie en de grote economische openheid kan het land
zijn troeven optimaal uitspelen en een dominerende plaats op
het schaakbord van de internationale handel innemen.
Flexibiliteit, kwaliteit en innovatie
België heeft de grote economische en technologische bocht
tijdig genomen. De tertiaire sector stelt momenteel 75% van
de actieve bevolking tewerk, de industrie 23% en de landbouw
de resterende 2%. (*)
België heeft zich ook aan de mondialisering aangepast en zijn
concurrentiekracht kunnen behouden. Door de productiekwaliteit
van de ondernemingen en de competitiviteit van
de werknemers op te voeren, zijn de Belgische ondernemers
erin geslaagd om de opportuniteit van de mondialisering aan
te grijpen. Daarbij concentreren ze zich op activiteiten met
een hoge toegevoegde waarde en op spits technologie. De
Belgische specialiteit ? Verwerken, assembleren, verbeteren,
Textiel 3,4% (3,5%)
Voedingsproducten 4,3% (4,3%)
Edelstenen en edelmetalen 5,4% (4,8%)
Onedele metalen 8,8% (8,5%)
Kunststoffen 8,4% (8,5%)
Transportmaterieel 9,5% (9,3%)
Minerale producten 11,4% (9,5%)
Machines en toestellen 11,1% (11,1%)
Chemische producten 23,4% (25,6%)
Andere 7,5% (7,9%)
Dierlijke producten 2,1% (2,2%)
Plantaardige producten 2,2% (2,3%)
Optische Instrumenten 2,5% (2,5%)
13
(*) Bron: kwartaalrekeningen van het Instituut voor de Nationale Rekeningen
(maart 2012)

Logistiek land bij uitstek, draaischijf voor de distributie van goederen en diensten
De grootste troef van de Belgische economie is de
centrale ligging van het land. België ligt in het hart van
een benijdenswaardige en dynamische geografische
regio. Het vormt een verbinding, bijna een verplichte
doorgang, voor verkeer door de lucht, over land en
over zee. Het land heeft dat voordeel aangegrepen
om een logistiek centrum te worden waar niemand
omheen kan: transport, assemblage, raffinage, verwerking
en distributie.
Antwerpen is de 2 de haven van Europa, de 13 de van de
wereld. De haven beschikt over het grootste petrochemisch
complex ter wereld na Houston in Texas met
bedrijven als Bayer, BASF, Solvay, Degussa ...
Luik is een van de belangrijkste binnenhavens van
Europa. Luchthavens vinden we in Brussel, Luik,
Oostende, Charleroi en Antwerpen, en sommige bieden
naast het vervoer van passagiers ook een doorgedreven
specialisatie in vrachtvervoer.
Zeehavens, binnenhavens, kanalen, luchthavens,
spoorwegen en wegennetwerk: de
verschillende verbindingswegen
in België worden voortdurend
aangepast aan de behoeften
van de economie. Grote
infrastructuurwerken
volgen elkaar op:
sluizen, scheepsliften,
hogesnelheidslijnen,
multimodaal transport.
Dergelijke infrastructuur
biedt België de kans om een
Oostende
Veurne
Ieper
Zeebrugge Oostende
Damme
Brugge
Veurne
Ieper
Kortrijk
Zeebrugge
Gent
Oudenaarde
Geraardsbergen
Doornik
vooraanstaande rol te spelen als draaischijf
voor de distributie van goederen en
diensten naar de bedrijven die op zijn grondgebied,
in de buurlanden en zelfs verder zijn
gevestigd. België is tegelijkertijd interessant voor veel
multinationals, die inzien dat ze er alle belang bij hebben
om hun Europese hoofdkwartier hier te vestigen.
Brugge
FRANKRIJK
Damme
Antwerpen
Gent
Kortrijk Oudenaarde
Dendermonde
Aalst
Aat
Geraardsbergen
Brussel
Doornik
FRANKRIJK
Waterloo
Bergen
Antwerpen
Dendermonde
Aalst
Aat
Binche
Thuin
Chimay
Mechelen
Brussel
Waterloo
Bergen
Binche
Charleroi
Turnhout
Leuven
Waver
Tongeren
Louvain-la-Neuve
Thuin
Namen
Chimay
Dinant
Mechelen
Diest
Charleroi
NEDERLAND
NEDERLAND
Turnhout
Leuven
Waver
Louvain-la-Neuve
Landen
Namen
Hoei
Dinant
Diest
Rochefort
Bouillon
Landen
Hasselt
Hoei
Durbuy
Tongeren
Rochefort
Bouillon
Luik
Aarlen
DUITSLAND
Luik
Hendrik-Kapelle
Durbuy
Spa
Maaseik
Hasselt
Spa
Bastenaken
DUITSLAND
Stavelot
LUXEMBURG
LUXEMBURG
Aarlen
Maaseik
Hendrik-Kapelle
Bastenaken
Stavelot
Een fijnmazig wegennet
De Belgische werknemers: de kracht van het land en
een troef van formaat
Oostende
Antwerpen
Zeebrugge
Oostende
Antwerpen
De hoge productiviteit van de Belgische werknemers speelt
een cruciale rol in de goede resultaten van de economie van
het land. De productiviteit in België is een van de hoogste van
de wereld (IMD World Competitiveness Report 2011). En op
welke manier de kwaliteit van de werknemers ook wordt gemeten,
de Belgen vallen altijd in de prijzen. De productiviteit is
bijzonder hoog in de industrie, de bouwsector en de financiële
sector. En die productiviteit is er zeker niet vreemd aan dat
we in de directie van grote groepen vaak Belgen aantreffen.
Meertaligheid, creativiteit, flexibiliteit en de wil om het beste
compromis te vinden: dat zijn de managementkwaliteiten
die ervoor zorgen dat een Belg als CEO erg in trek is bij multinationals.
Oostende
14
Antwerpen
Brussel
Charleroi
(Brussels South)
Brussel
Charleroi
(Brussels South)
Luik
Zeebrugge
Luik
Oostende
Luchthavens
Gent
Gent
Brussel
Antwerpen
Luik
Brussel
Luik
Zeehavens, binnenhavens en waterwegennet

Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs
Bij het begin van deze 21 ste eeuw neemt België deel aan een hele
reeks internationale wetenschappelijke programma's. Inzake kernenergie,
bij de CERN, bij de verkenning van de ruimte of ten gunste
van het leefmilieu, met het nieuwe Prinses Elisabethstation
op Antarctica. En daarmee noemen we alleen de sectoren die
de meeste media-aandacht krijgen. De Belgische vaardigheden
komen immers in talrijke andere domeinen tot uiting: nanotechnologie,
biotechnologie, vaccinatie …
De grootste kweekvijver voor deze Belgische wetenschappelijke
expertise ? Door spin-offs te creëren, hebben de universiteiten de
stap gezet naar de opwaardering van onschatbare competenties.
De behandeling van kanker met protontherapie is waarschijnlijk
een van de mooiste economische en wetenschappelijke successen
op wereldvlak.
Het is nodig om de toekomst voor te bereiden, om synergieën
aan te gaan en efficiëntie in de hand te werken.
Er ontstaan in België ook diverse clusters, groepen (kleine en
grote) bedrijven met complementaire activiteiten, producten,
competenties, circuits en markten. Troeven van deze netwerken ?
Kennis delen, krachten bundelen om de noodzakelijke kritieke
massa te bereiken en zo een uitgelezen partner te worden.
Belgische Nobelprijzen, erkenning voor vernuft en
kennis
Boven: Jean-Pascal van Ypersele, klimatoloog en professor
aan de UCL. Een wereldautoriteit op het gebied van de
'ecolonomie’.
Rechtsboven: prof. Christine Van Broeckhoven, hoofd van
het departement voor Moleculaire Biologie en Genetica,
Universiteit Antwerpen, een wereldautoriteit in het onderzoek
naar Alzheimer-dementie.
Rechts: Frank De Winne, een Belgische ruimtevaarder. Met zijn
ruimtevlucht in 2002 werd hij de tweede Belgische astronaut;
Dirk Frimout was de eerste. Zij werden beiden in de adelstand
verheven tot burggraaf.
De meest prestigieuze erkenning, de Nobelprijs, werd
regelmatig al aan Belgische wetenschappers uitgereikt
vanwege hun bijzondere kwaliteiten: Jules Bordet, Corneille
J.‐F. Heymans, Albert Claude, Christian De Duve en Ilya
Prigogine. En dan houden we nog geen rekening met de
Fields-medailles, de Guggenheim-prijzen en de andere
internationale onderscheidingen die de beste indicatoren
voor kwaliteit vormen, kwaliteit van het onderwijs en van
de Belgische universiteiten.
15

Lifestyle op z’n Belgisch

Gastronomie of het genot van de kleur, geur en smaak
België, het land van de gastronomie. Het land waar lekker gegeten
wordt, en niet alleen in de sterrenrestaurants. Belgen eten goed,
ook in de meer bescheiden tavernes en eetgelegenheden, maar ook
thuis. En als vrienden samen aan tafel zitten, is de lekkere keuken al
snel een van de geliefde gespreksonderwerpen.
De Belgische keuken heeft haar eigen identiteit ontwikkeld
dankzij de inventiviteit van de chefs en het gebruik
van typisch Belgische producten. Het is een creatieve
gastronomie, op een hoog niveau maar ook weer niet té
gesofisticeerd. Traditie én kwaliteit zijn troef ...
Wie Belgische keuken of Belgische specialiteiten zegt, denkt
aan witloof, bier of chocolade. Met zijn vele brouwerijen, gaande
van kleine familiale brouwerijen over middelgrote tot zelfs
grote internationals, biedt België een waaier van bieren aan met
de meest contrasterende smaken en aroma's. Nergens ter wereld
vind je zoveel plaatsgebonden, authentieke en kleurrijke bierstijlen
als in België. De wereldwijd bekende Belgische trappistenbieren zijn
zelfs bij wet beschermd. Het bier is in België diep met de cultuur en
de traditie verweven.
Ook chocolade is een Belgisch product bij uitstek, iets waar bijna
iedereen op de wereld zich intussen wel van bewust is. Ook hier is
kwaliteit het sleutelbegrip.
Met meer dan 300 merken is België trots op de titel van kaasland.
Er is ook het Belgisch wit-blauw kwaliteitslabel voor rundvlees.
Dit is het resultaat van een jarenlange selectie. Bepaalde culinaire
bereidingen zijn typische streekgerechten. Bereidingen van vis en
schaaldieren aan de Noordzee, waterzooi in Gent (een mengeling
van kip en groenten), stoemp en spruitjes in Brussel, wildgerechten,
gevogelte, patrijzen en fazanten in de Ardennen: het zijn maar een
paar voorbeelden. En dan vergeten we zeker niet de overheerlijke
bereide vleeswaren, het fijngebak, de delicieuze koekjes en zovele
andere producten. Stuk voor stuk strelen ze de smaakpapillen en
bevestigen ze de reputatie die België heeft op het vlak van de
gastronomie.
17

Mode, ook dat is Belgisch
De Belgische mode is trendy, ze is 'in'. Want de Belgen spelen een voortrekkersrol. Een lange
traditie van kennis, een beproefde mengeling van creativiteit en beheerste durf: de Belgische
ontwerpers zijn prominent aanwezig op prestigieuze catwalks en beurzen die als referentie
gelden. De reputatie van de modeacademies van het land reikt tot ver over de landsgrenzen.
Het Belgische modekeurmerk bestaat!
De wieg van de hedendaagse Belgische mode is
ongetwijfeld Antwerpen. Eind jaren tachtig zetten de
Antwerpse creaties het modelandschap op z’n kop.
Ann Demeulemeester, Marina Yee, Dries Van Noten, Dirk
Bikkembergs, Dirk Van Saene en Walter Van Beirendonck:
de Antwerp Six zijn een internationaal succes. Martin
Margiela wordt vaak beschouwd als de zevende van de
groep.
Maar de lijst van Belgische
ontwerpers
is veel langer. De
internationale
modesector
heeft nog
andere
namen
leren
onthouden,
ook van de
ontwerpers
van accessoires:
Tim Van Steenbergen,
Olivier Strelli, Raf Simons,
Jean-Paul Knott, Stijn Helsen,
Olivier Theyskens, Christophe
Coppens, Edouard Vermeulen,
Elvis Pompilio, Kaat Tilley om er
maar enkelen te noemen.
Antwerpen, wereldcentrum van de diamant
Antwerpen is zonder twijfel dé diamanthoofdstad bij uitstek;
80% van alle ruwe diamanten en de helft van alle geslepen
diamanten passeert via Antwerpen. In cijfers is de sector een nationaal
en internationaal zwaargewicht; per dag komt in Antwerpen gemiddeld
zo’n 150 miljoen euro aan steentjes binnen, goed voor 8%
van het bbp. De diamanthandel is er geconcentreerd in een
kleine wijk: de beurzen en de kantoren bevinden zich op
ongeveer 2 km². In dat gebied kruisen alle nationaliteiten,
culturen en klederdrachten elkaar.
In Antwerpen hoor je alle talen en alle
dialecten, een verbazende symbiose
met 'de kostbare steen'
als gemeenschappelijk
raakvlak.
Creatie van Walter Van Beirendonck
18

Links: Paleis voor Schone Kunsten (BOZAR), in 1928 gebouwd door de beroemde
Belgische art-nouveauarchitect Victor Horta.
Onder: kast van Maarten Van Severen. Hij was gedurende twintig jaar prominent
aanwezig als architect en designer, maar kwam in 2005 vroegtijdig te overlijden.
Onder: de Ferrari California, die de bekende Belgische autodesigner Lowie Vermeersch hielp
ontwerpen. Ondertussen richtte hij zijn eigen ontwerpbureau op.
Design op topniveau
De jonge talenten van het Belgische design steunen werkelijk op een lange en rijke traditie.
Henry Van de Velde, pionier van de art nouveau, Gustave Serrurier-Bovy, Victor Horta,
Huib Hoste, Willy Van der Meeren en zoveel andere grote designers hebben mensen zoals
Maarten Van Severen warm gemaakt voor design. Zijn realisaties, symbolen van de
perfect geslaagde vertaling van creativiteit in industriële producten, maken komaf met
de mythe van de pre-industriële authenticiteit. De Belgische kunstenaars hebben altijd
geprobeerd om genres met elkaar te verzoenen. Design is hierop geen uitzondering.
Meubelen of decoratieaccessoires, onze designers zijn er dol
op om denksporen door elkaar te halen en grenzen te doorbreken.
Classicisme, oudheid, avant-garde, soms wordt alles
vermengd tot een geheel dat groter is dan de som van de delen.
Ook in de internationale auto-industrie laten Belgische
designers van zich spreken.
Folklore, getuige van onze tradities
Volksfeesten van allerlei aard wedijveren om een plaatsje op de kalender:
carnavals, optochten van fanfares, processies, historische ensceneringen,
dorpskermissen, herdenkingen ... Heel wat van deze evenementen hebben
te maken met het collectieve geheugen van de streek.
Elke stad, elk dorp, soms gewone wijken of gehuchten organiseren hun eigen
feestelijkheden. Het is een eeuwenoude folklore volgens een vast ritueel,
befaamd en gerespecteerd. Bepaalde tradities zijn zo belangrijk dat
de UNESCO ze erkend heeft als cultureel werelderfgoed, zoals de Heilig
Bloedprocessie van Brugge, het carnaval van Aalst, de Gilles van het carnaval
van Binche of de reuzen en draken van de stoeten in Aat, Brussel,
Dendermonde, Mechelen en Bergen. Maar er is ook de Ommegang van
Brussel, de spectaculaire stoet in Luik op Onze-Lieve-Vrouwhemelvaart …
Eigenlijk zijn er bijna evenveel feesten als dorpen en steden in het land.
19
Ommegang van Brussel
Heilig Bloedprocessie van Brugge

Recreatiemogelijkheden troef
Naast de ontelbare volksfeesten, een rijkelijk gevulde culturele agenda, een
opmerkelijk artistiek patrimonium en goedgevulde tafels, heeft België nog talloze
andere vormen van vermaak te bieden: wandelingen in de Ardense bossen of in
de Hoge Venen, strandplezier aan de Noordzee, fietstochten, tochten te paard,
wandelingen langs het water, golfterreinen, attractieparken, de ontdekking van
kastelen en parken, internationale beurzen, rommel- en antiekmarkten …
Een opmerkelijk gevarieerd toeristisch aanbod op een klein grondgebied. Voor elk
wat wils, en zonder verre verplaatsingen.
Sport: waar legendes geboren worden
België stond aan de wieg van internationale sportmanifestaties,
van talrijke sportdisciplines en internationale competities. De
Memorial Van Damme (1) is momenteel een van de belangrijkste
atletiekmeetings van de wereld.
De internationale wielersport heeft tal van belangrijke wedstrijden
met België als decor en strijdperk: de Ronde van Vlaanderen (2),
Luik-Bastenaken-Luik, de Waalse Pijl (3) om er maar enkele te
noemen. Ze weerspiegelen de populariteit van de wielersport in
België, waar het de meest beoefende sport is. De
kampioen Eddy Merckx (4) is er een van de belangrijkste
ambassadeurs van.
Ook de autosport heeft hier een stevige reputatie.
België is gastland voor verschillende rally's
(5). Het circuit van Spa-Francorchamps (6)
staat bekend als het mooiste formule 1-circuit
van de wereld, midden in een prachtige streek.
Bij de motorcross (7) zijn de citadel van Namen
en het Noord-Limburgse zand de voorbije 30 jaar
goede voorbeelden van de Belgische rol in deze
discipline.
Een andere populaire sport bij uitstek: voetbal.
De Rode Duivels (8), de nationale elf, hebben
een fraai stuk sportgeschiedenis geschreven. Ze
kunnen terugblikken op indrukwekkende prestaties
en kwalificaties voor de meest prestigieuze
competitie: de Wereldbeker. België is een kweekbodem
voor groot internationaal voetbaltalent:
jonge Belgische sterspelers bij grote buitenlandse
clubs zijn onder andere Eden Hazard, Vincent
Kompany, Marouane Fellaini en Romelu Lukaku.
Het bikepark Ferme Libert ligt bij Malmedy, midden in het natuurpark de Hoge Venen, en is het grootste van de Benelux.
Belgische sportlui munten ook uit in judo, atletiek,
zwemmen, tafeltennis (9), roeien en zeker
in tennis. De tenniskampioene Justine Henin (10)
stond tot haar afscheid in 2011 aan de top van
20

5
de wereldranglijst. De andere tenniskampioene,
Kim Clijsters (10), behoort nog steeds tot de
wereldtop.
In de atletieksport gaat België op zijn elan door
met de topprestatie van atlete Tia Hellebaut (11)
op de Olympische Spelen van 2008 in Peking en
de prestaties van de broers Borlée (12) die hen
aan de Europese top brachten. Onze topatlete
Kim Gevaert nam officieel afscheid van het publiek
tijdens de Memorial Van Damme in 2008.
Nog een blijk van erkenning voor de Belgische
sport: de Belg Jacques Rogge (13) is sedert 2001
voorzitter van het IOC (Internationaal Olympisch
Comité).
6
2
11
1
4
12 13
9
8
21
10
3 7 7

Kunst in de genen
22

Aangeboren talent, zomaar te vinden
In België is kunst zichtbaar bij de eerste oogopslag, zeker in de
architectuur. Het platteland is bezaaid met ontelbare kastelen en
abdijen uit alle tijdperken. Over het algemeen zijn de Belgische
steden vrij oud. Vaak ontstonden ze in de middeleeuwen of nog
eerder. De meeste zijn opgebouwd rond een middeleeuwse kern
waar kerktorens en belforten bovenuit tronen, zoals in Brugge,
Gent, Doornik en Bergen. In die belforten werden de keuren
bewaard. In de keuren stonden de politieke vrijheden opgetekend
die de adellijke leenheren hadden toegekend. Zo genoten de inwoners
van Gent, Brugge, Luik en Hoei al in de middeleeuwen uitgebreide
rechten dankzij hun vastberaden ijver voor hun vrijheden. De
keure van Hoei is de oudste en dateert
uit 1066. In Vlaanderen kende
de graaf van Vlaanderen in 1068
aan de stad Geraardsbergen een
privilegebrief toe met de rechten
van de burgers.
Tongeren (civitas Tungrorum) en
Doornik (civitas Tornacensium)
werden zelfs in de tijd van de
Romeinen al als stad beschouwd,
terwijl Aarlen (Oralaunum vicus)
een belangrijk kruispunt en handelscentrum
was. Ook vandaag
nog is de Romeinse oorsprong van
Tongeren en Aarlen duidelijk merkbaar.
Het zijn de oudste steden van
België.
Bergen, Culturele Hoofdstad van Europa in 2015
Alle charmes van de grote en kleine
Belgische steden overlopen is een prettige maar omvangrijke taak.
Brugge staat in de hele wereld bekend om zijn majestueuze gebouwen,
maar ook om de stilte van het begijnhof en de rust langs de
reien. Gent heeft zijn drie torens, waarrond een bruisend stadsleven
opborrelt. In de Sint-Baafskathedraal verdringen de toeristen
zich om het prachtige retabel van de gebroeders Van Eyck, het Lam
Gods, te bewonderen. Antwerpen is de grootste Vlaamse stad. De
absolute topper is de monumentale Onze-Lieve-Vrouwekathedraal,
de hoogste van het land. Maar Antwerpen is ook de stad van de
renaissance en de barok. Het is de stad van Peter Paul Rubens.
Brussel, de Belgische hoofdstad, heeft zijn wereldvermaarde Grote
Markt, het futuristische Atomium en Manneken Pis, een beeldje dat
je met een knipoog moet bekijken. En niet te vergeten: Brussel
stond ook aan de wieg van de art nouveau en is een stad van
musea.
Luik, de vroegere hoofdstad van het gelijknamige prinsbisdom, is een
stad van kerken, zoals de zeer
oude collegiale Sint-Bartholomeuskerk.
Bergen kan trots
zijn op het hoogste en meest
massieve belfort van het land.
Namen, de administratieve
en politieke hoofdstad van
Wallonië, ligt aan de voet van
de citadel, waar Samber en
Maas samenvloeien. Charleroi
is dan weer een relatief jonge
stad, die ontstond bij de industriële
boom vanaf het einde
van de 18 de eeuw.
Tientallen andere, kleinere
steden hebben stuk voor stuk
hun charmes: Dinant en ook
Bouillon met hun citadel, de
begijnhoven van Diest en Lier,
Thuin met zijn hangende tuinen, het fiere Mechelen, Spa, Kortrijk,
Stavelot, Ieper, Rochefort, Veurne, Chimay, Damme, Durbuy ... Tot
in de kleinste steden en dorpen van België zijn er stenen getuigen
die wijzen op een indrukwekkend architecturaal verleden. Louvainla-Neuve,
op 20 km van Brussel, behoort dan weer tot de moderne
steden, die van bij hun ontstaan het begrip duurzaamheid integreren
in hun verdere ontwikkeling.
23
Manneken Pis

De schone kunsten, een lange Belgische traditie
Dit land schittert dankzij de kunst. Pieter Bruegel de Oude behoort tot de
grootste kunstenaars van de geschiedenis. En het adjectief 'Breugeliaans'
leunt dicht aan bij dat andere bijvoeglijk naamwoord 'Bourgondisch'. Twee
woorden die verwant lijken te zijn met 'Belgisch'.
Links: onder leiding van architect Jacques Voncke is het
Antwerpse stationsgebouw de afgelopen jaren omgetoverd
tot een schitterende ‘spoorwegkathedraal’, uitgeroepen
tot één van ’s werelds mooiste stations.
Onder: Luc Tuymans - Maypole, 2000
234X116 cm, olie op doek
Privécollectie, met dank aan David Zwimer, NY.
De prachtige kunstwerken van de talrijke Vlaamse Primitieven zoals onder
andere de gebroeders Van Eyck, Hugo Van der Goes, Rogier Van der Weyden,
Hans Memling en Jeroen Bosch, hangen in musea over de hele wereld. Net
zoals die van recentere Belgische schilders, zoals de geniale Paul Delvaux
en René Magritte, boegbeeld van het Belgische surrealisme. Die laatste
weet net als Pieter Bruegel, Félicien Rops, James Ensor, Marcel Broodthaers,
Luc Tuymans, Octave Landuyt, Jan Fabre, Panamarenko, Francis Alÿs, David
Claerbout, Hans Op de Beeck, Wim Delvoye of Michaël Borremans de wereld
rondom ons in een inspirerende context te plaatsen die tot bezinning
uitnodigt.
Door prachtige, zeer bewoonbare
huizen en openbare gebouwen te
ontwerpen, hebben Victor Horta,
Henry Van de Velde en anderen van
Brussel de hoofdstad van de art deco
en de art nouveau gemaakt. “Belgen
hebben een baksteen in hun maag”
is niet voor niets een populaire uitdrukking.
De art deco is eveneens
zeer goed vertegenwoordigd, net
zoals de industriële kunst.
Boven: Magrittemuseum in Brussel
Onder: voor het nieuwe hogesnelheidstreinstation van
Luik werd na een internationale wedstrijd het project
van de bekende architect Santiago Calatrava gekozen.
Vermeldenswaardig zijn de hedendaagse
Belgische postmodernistische
architecten Bob Van Reeth, Jo
Crepain en Stéphane Beel, exponent
van de Nieuwe Eenvoud. In het
rijtje van prestigieuze architecturale
bouwwerken horen zeker ook het
MAS (Museum aan de Stroom) in
Antwerpen, het Antwerpse Centraal
Station en het station van Luik-
Guillemins thuis.
MAS - Museum aan de Stroom
in Antwerpen
24

Land van podiumkunsten
Dat België ontstaan is vanuit de opera
De Stomme van Portici is een betwistbare romantische
interpretatie; dat de podiumkunsten
een belangrijke plaats innemen, daarover
bestaat minder discussie. Maurice Béjart
maakte van het Ballet van de XXste Eeuw
een waar begrip door zijn toonzettende inbreng
in het klassieke ballet. Anne Teresa
De Keersmaeker ging voort op dit elan met
haar groep Rosas en haar internationale
dansschool PARTS. Het Belgische ballet kan
voorts trots zijn op nog andere talenten, zoals
Wim Vandekeybus, Alain Platel en Frédéric
Flamand. Ook het werk van de jongere generatie
choreografen zoals Sidi Larbi Cherkaoui,
wordt wereldwijd bijzonder geprezen. In festivals
zoals Avignon en ImPulsTanz in Wenen
staan zij regelmatig op de scène.
Een grote naam in de opera is ongetwijfeld
ook Gerard Mortier. Als intendant liet hij in de
jaren ’80 in de Koninklijke Muntschouwburg
een frisse wind waaien. Daarna maakte hij
verder carrière op de Salzburger Festspiele,
de Opéra National de Paris, de New York City
Opera en het Teatro Real in Madrid. Andere
grote namen in de lyrische kunst zijn ongetwijfeld
Bernard Foccroulle, die onder meer
aan het hoofd staat van het Internationaal
Festival van de Lyrische Kunst in Aix-en-
Provence, Serge Dorny, directeur-generaal
van de Opéra national de Lyon, alsook Jan
Raes, algemeen directeur van het Koninklijk
Concertgebouworkest in Amsterdam. Op
het vlak van toneel- en operaregie is Ivo
Van Hove - tegenwoordig aan het hoofd van
Toneelgroep Amsterdam - een autoriteit.
In de 15 de en 16 de eeuw onderscheidden zich
de Vlaamse polyfonisten Orlandus Lassus,
Josquin des Prez en Adriaan Willaert. Tot de
grote Belgische klassieke componisten respectievelijk
uit de 18 de , 19 de en 20 ste eeuw
behoren dan weer André Grétry, César Franck
en Eugène Ysaÿe. Voor de klassieke muziek
speelt ook de Internationale Muziekwedstrijd
Koningin Elisabeth van België een grote rol.
Afwisselend toetsen solisten viool, piano en
zang uit de hele wereld hun talenten aan elkaar.
Landgenoten Thomas Blondelle (zang
2011), Lorenzo Gatto (viool 2009) en Liebrecht
Vanbeckevoort (piano 2007) wisten recent
een podiumplaats te bemachtigen.
België is voorts het geboorteland van Adolphe
Sax, de uitvinder van het naar hem genoemde
muziekinstrument, de saxofoon. En het land
van internationaal bekende jazzartiesten als
Toots Thielemans (gitaar en mondharmonica),
Philip Catherine (gitaar) of Jef Neve (piano).
Nog andere muziekgenres tellen mee: dEUS
en Milow (rock), 2 Many DJs (dance), Adamo,
Frédéric François en Jacques Brel (chanson),
The Cousins, Francis Goya en André Brasseur
(instrumentaal), Rocco Granata en Helmut
Lotti en Clouseau (pop), Eddy Wally (ambiance)
en vele anderen.
België biedt een overvloed van allerhande
culturele manifestaties: grote rock- of popfestivals
zoals Rock Werchter, dat verschillende
keren de titel van 'beste popconcert van
de wereld' kreeg, de Francofolies de Spa, ontelbare
nationale en internationale kunstenfestivals
die het hele jaar door in elke uithoek
van het land plaatsvinden.
Thomas Blondelle als Melchior in Frühlings Erwachen,
een opvoering in de Brusselse Muntschouwburg
25

Films van bij ons
Ook de filmkunst is een afspiegeling van ons patrimonium, van onze geschiedenis.
Het is de spiegel van onze manier van leven. Het specifieke karakter
van de Belgische film ? Sociale fresco's, die doortrokken zijn van menselijkheid
en die de waarheid uitschreeuwen. Verhalen van echte mensen in
het echte leven. Een nieuwe generatie regisseurs, acteurs en actrices neemt
de fakkel over en wordt beloond met diverse onderscheidingen, waaronder
de Gouden Palm in Cannes en Oscars in Los Angeles, de twee meest prestigieuze
evenementen van de sector. Een anekdote: Brussel is de geboortestad
van de beroemde Amerikaanse actrice Audrey Hepburn, die onsterfelijk
werd door haar vertolking in Breakfast at Tiffany's. Chantal Akerman,
Alain Berliner, Jan Bucquoy, Stijn Coninx, Gérard Corbiau, André Delvaux,
Marion Hänsel, Raoul Servais, Henry Storck, Jaco Van Dormael, Dominique
Deruddere, Jan Verheyen, Robbe De Hert, Harry Kümel ... Het is maar een
greep uit de lange lijst van Belgische regisseurs.
Le Gamin au Vélo (1) van de broers Luc en Jean-Pierre Dardenne kaapte op het
Filmfestival van Cannes 2011 de Grand Prix weg en de kortfilm Badpakje 46
(Wannes Destoop) kreeg de Prijs van de Jury. Ook Les Géants (Bouli Lanners)
viel in de prijzen. In Hollywood komt er een remake van Loft (Erik Van Looy),
de meest bekeken Vlaamse film ooit. Ten slotte was Rundskop (2), de debuutfilm
van Michaël R. Roskam, na talrijke prijzen en vertoningen op internationale
festivals, in 2012 ook genomineerd voor een Oscar in de categorie beste
niet-Engelstalige film.
(1) Le Gamin au Vélo (2) Rundskop
26

Een pen om te schrijven … en om te tekenen
De literaire stromingen in België worden gemodelleerd door de taalkundige erfenis van het
land, zowel Nederlandstalig als Franstalig. Van de 19 de eeuw tot vandaag is er een indrukwekkende
lijst van Belgische auteurs: Georges Rodenbach, Maurice Maeterlinck (Nobelprijs
voor Literatuur 1911), Guido Gezelle, Emile Verhaeren, Michel de Ghelderode, Ernest Claes,
Gerard Walschap, Louis-Paul Boon, Johan Daisne, Jean Ray, Paul Van Ostaijen, Hugo Claus,
Françoise Mallet-Joris, Julos Beaucarne, Amélie Nothomb, Jef Geeraerts, Bob Mendes, Stefaan
Van Laere, Dimitri Verhulst, Tom Lanoye … En niet te vergeten Georges Simenon, de schepper
van Inspecteur Maigret, of de zeer kosmopolitische Marguerite Yourcenar, die in Brussel
werd geboren maar niet de Belgische nationaliteit had. 'Belg zijn', een begrip dat op verschillende
manieren kan worden geïnterpreteerd, was en blijft een thema dat vaak terugkomt in
Belgische literaire werken.
België is ook bij uitstek het land van het stripverhaal. Hier zijn vele tekenaars geboren of
terechtgekomen, en vaak zijn de stripfiguren veel bekender dan hun geestelijke vader: Kuifje
en Bobby of Kwik en Flupke (Hergé), Nero (Marc Sleen), Lucky Luke (Morris), Blake en
Mortimer (Edgar P. Jacobs), Suske en Wiske (Willy Vandersteen), Kiekeboe (Merho), Jommeke
(Jef Nys), Robbedoes en Kwabbernoot (André Franquin), Bollie en Billie (Jean Roba),
De Kat (Philippe Geluck) en zovele andere striphelden die groot en klein plezier bezorgen.
De Smurfen (Peyo), de wereldberoemde blauwe mannetjes, zijn in 2011 voor het eerst op
3D uitgebracht en al meteen was de film een groot succes. Albert & Co (Charel Cambré) ten
slotte is een leuke strip over onze koninklijke familie.
© HERGÉ - MOULINSART 2012
© 2012
Fragment uit Kuifje - Het geheim van de Eenhoorn, één van de strips
van Hergé die aan de basis ligt van Spielbergs recente verfilming.
De Smurfen, een stripreeks naar de hand van Peyo, trokken onlangs
op avontuur in een live-actionverfilming van Raja Gosnell, met
succes, want de film kan op een vervolg rekenen.
In sommige steden zijn hele gevels beschilderd met het werk van striptekenaars.
En met de grootste concentratie tekenaars van de wereld zet België de
traditie van het stripverhaal voort, een volwaardige kunst op zich.

België en Brussel in de wereld
28

België, actief lid van de internationale gemeenschap
België engageert zich actief met zijn traditionele
partners in een internationaal samenwerkingsbeleid.
In de hoofdstad, Brussel,
zijn de belangrijkste instellingen van de
Europese Unie (EU) en van de Noord-
Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)
gehuisvest. De stad is een schakel die
internationaal meetelt.
België is ook een gewaardeerd lid van de
Verenigde Naties, waarvan het trouwens -
net zoals van de EU en de NAVO - een van
de stichtende lidstaten was. België heeft
zijn engagement binnen de VN herhaaldelijk
hard gemaakt, onder andere door
blauwhelmen te sturen voor vredeshandhavingoperaties.
Sedert het einde van de
Koude Oorlog illustreren recente voorbeelden
in de Balkan en Libanon dat
deze aanpak duurzaam is. De samenwerking binnen de VN gaat
verder dan alleen vrede en veiligheid.
België onderscheidt zich ook door zijn inspanningen om de
mensenrechten te beschermen en te bevorderen. Bovendien zet
het land zich over het algemeen in voor een sociale en ecologisch
duurzame ontwikkeling. Een ander voorbeeld van de
Belgische inzet op de internationale scène: de deelneming van
België aan de VN-veiligheidsraad voor de periode 2007-2008.
België neemt ook deel aan de Raad voor Mensenrechten voor de
periode 2009-2012.
Bij de ontwikkelingssamenwerking staat België vooraan. Het
land is niet alleen actief via de EU maar zet zich ook bilateraal
in: het is een belangrijke donor van internationale hulp en staat
aan de top wat bijdragen per inwoner betreft. Vermeldenswaard
is ook zijn actieve deelname aan de uitvoering van de Conventie
van Ottawa tegen antipersoonsmijnen.
29

Een lange Europese traditie
De Europese Unie maakt in meer dan één opzicht deel uit van het
dagelijkse leven van de Belgen.
België is één van de stichtende lidstaten van de Europese Unie.
Belgische toppolitici speelden een sleutelrol in de opbouw van
Europa.
In België zijn diverse Europese instellingen gevestigd, die Europa
voor de burger erg zichtbaar en heel nabij maken. Zonder de
belangrijke rol van Straatsburg en Luxemburg af te zwakken, wordt
Brussel niet zomaar ‘de hoofdstad van Europa’ genoemd. De
Europese Commissie zetelt in Brussel, in het Berlaymontgebouw,
en de bijeenkomsten van de Europese Raad (of van de ‘Europese
top’) vinden meermaals per jaar plaats in de Europese hoofdstad.
De Europese Raad is een volwaardige instelling sinds de inwerkingtreding
van het Verdrag van Lissabon. De Belg Herman Van Rompuy
werd er de eerste vaste voorzitter van. Bepaalde plenaire zittingen
alsook de bijeenkomsten van de parlementaire commissies van
het Europees Parlement vinden plaats in Brussel. Zoveel Europese
instellingen in Brussel, dat brengt duizenden Europese ambtenaren
met zich mee.
Herman Van Rompuy, de
eerste vaste voorzitter van
de Europese Raad in Brussel
België stond meermaals aan het hoofd van de Europese Unie door
het halfjaarlijks roterend voorzitterschap. Deze opeenvolgende
oefeningen droegen bij tot een verdere Europese integratie en een
sterker imago van België in het buitenland. In de tweede helft van
2010 vervulde België voor de twaalfde maal het voorzitterschap
van de Raad van de Europese Unie – mét succes, volgens talrijke
externe waarnemers – en boekte het heel wat concrete resultaten
op uiteenlopende vlakken, zoals de uitvoering van het Verdrag van
Lissabon, de strijd tegen de klimaatopwarming en voor het milieubehoud,
het energiebeleid, het sociale Europa, justitie, binnenlandse
aangelegenheden, asielrecht, migratie en andere.
Zo heeft België altijd geijverd voor — en dat blijft het doen — de
verbreding en verdieping van het Europese bouwwerk, meer dan
ooit een noodzaak met de huidige globalisering.
Europees Parlement in Brussel
30

Berlaymontgebouw in Brussel,
de zetel van de Europese
Commissie Europees Parlement in Brussel Congrescentrum Square in Brussel
Brussel, een internationale stad
Meer dan 1.000 internationale overheids- en privéorganisaties
hebben hun hoofdzetel of een permanent secretariaat in Brussel,
de hoofdstad van België. Op die lijst staan de belangrijkste instellingen
van de EU.
De aanwezigheid van deze internationale organisaties trekt tal van
beroepslui aan die ruim vertegenwoordigd zijn in Brussel: diplomaten,
internationale persmensen, vertegenwoordigers van werkgevers-
en vakbondsverenigingen, leden van denktanken, academici,
deskundigen en voordrachtgevers, multinationale ondernemers,
internationale dienstverleners ...
Samen met Washington herbergt Brussel de grootste concentratie
diplomaten en buitenlandse journalisten van de wereld. De
Belgische hoofdstad is ook een van de grootste congrescentra
wereldwijd.
31
Justus Lipsiusgebouw in Brussel, de zetel van de
Raad van de Europese Unie, tijdens het Belgische EUvoorzitterschap
(1 juli - 31 december 2010)

Gastland voor investeringen: Invest in Belgium!
De cijfers spreken voor zich : in 2010 haalde België 52,8 miljard EUR aan directe
buitenlandse investeringen binnen, voor het jaar 2011 was dat 57,9 miljard EUR.
(Bron: Nationale Bank van België)
Voor deze succescijfers zijn er verschillende redenen: een centrale
geografische ligging, een gunstig ondernemersklimaat,
hooggekwalificeerde arbeidskrachten die meertalig en
flexibel zijn, een lange traditie van gastvrijheid, infrastructuur
op topniveau, betaalbare vastgoedprijzen,
de nabijheid van de internationale besluitvormingscentra
verankerd in Brussel, competentiepolen die
de universiteiten, de onderzoekscentra en het
bedrijfsleven samenbrengen.
België ligt in het hart van de Europese Unie. Een bedrijf
dat in België gevestigd is, kan binnen een straal
van 500 km 200 miljoen consumenten bereiken. Het is
dan ook geen toeval dat heel wat multinationale ondernemingen
hun Europese distributiecentrum in België hebben.
De federale en regionale overheden geven talrijke financiële en fiscale impulsen
aan investeerders, zoals bijvoorbeeld de notionele intrestaftrek, de aftrek
voor octrooi-inkomsten, een geavanceerde rulingpraktijk en andere belastingvoordelen,
met als doel investeringen in innovatie, onderzoek en ontwikkeling
te stimuleren. Onderzoek en ontwikkeling zijn prioriteiten voor Belgische bedrijfsleiders.
Ze hebben competentiecentra, bedrijfsgroepen en -incubatoren opgericht
om de samenwerking tussen de academische wereld en het bedrijfsleven te
bevorderen. Om het resultaat van het fundamenteel onderzoek en de praktische
toepassingen ervan op te waarderen werden fondsen uitgetrokken.
En dan hebben we het nog niet over de spreekwoordelijke Belgische gastvrijheid.
België is een van de favoriete bestemmingen van investeerders om hun maatschappelijke
zetel, hun hoofdkwartier, hun treasury-center en hun O&O-centra
(Onderzoek & Ontwikkeling) te vestigen. België trekt dan ook heel wat van de investeringen
aan die in Europa worden gedaan. Meer dan ooit is België het gastland
bij uitstek voor buitenlandse investeerders.
32

In het kort
• Oppervlakte: 30.528 km 2
• Bevolking: 10.951.266 inwoners, waarvan 6.306.638 in het Vlaams Gewest,
3.525.540 in het Waals Gewest en 1.119.088 in het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest (bron: FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie, 1.1.2012)
• Hoofdstad: Brussel
• Officiële talen: Nederlands, Frans en Duits
• Politiek stelsel: constitutionele parlementaire monarchie
• Staatshoofd: koning Albert II
• Bbp/inwoner: ongeveer 32.000 euro
• Munt: de euro, sinds 1 januari 2002
• Erkende godsdiensten: de rooms-katholieke, protestantse, joodse, anglicaanse,
orthodoxe en islamitische eredienst. Vrijzinnigheid wordt op dezelfde
manier behandeld als de erediensten.
• Nationale feestdag: 21 juli (verjaardag van de eedaflegging van de eerste
koning der Belgen, Leopold I)
Belgisch federaal parlement
Wist u dat ... ?
• het woord “spa”, dat wereldwijd gebruikt wordt om een kuuroord aan te
duiden, afkomstig is van de naam van de Belgische stad Spa, bekend om
haar warmwaterbronnen
• Waterloo, het beroemde slagveld waar keizer Napoleon Bonaparte werd
verslagen, ten zuiden van Brussel ligt
• de Belgische stad Antwerpen een wereldcentrum is voor diamanthandel
• Brussel, samen met Washington, de grootste diplomatieke gemeenschap
en het grootste aantal buitenlandse perscorrespondenten van de wereld
herbergt
• de Belgische ingenieur Camille Jenatzy in 1899 de eerste was die met zijn
elektrische auto Jamais Contente een snelheid van 100 km/u haalde
• de fameuze oerknaltheorie uit de fysica werd opgesteld door de Belgische
priester Georges Lemaître
• België het land is met het grootste aantal kastelen per km²
• de stripfiguren Kuifje, de Smurfen en Lucky Luke Belgische creaties zijn
• er in België meer dan 750 verschillende streekbieren zijn
• de eerste officiële internationale voetbalwedstrijd in 1904 in Brussel werd
gespeeld
Thermen te Spa
33

Colofon
Deze brochure kwam tot stand dankzij de samenwerking tussen de Federale
Overheidsdiensten Kanselarij van de Eerste Minister, Buitenlandse Zaken,
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Economie, KMO,
Middenstand en Energie en Financiën. (tweede herziene druk)
Vormgeving:
FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking
Copyright ©:
De gegevens in deze publicatie zijn louter informatief en binden de
uitgevers juridisch niet.
Voor hergebruik van de teksten of voor commentaar kan een mail
gestuurd worden naar externecommunicatie@premier.belgium.be.
Hergebruik van het fotomateriaal is niet toegestaan.
Hoe aanschaffen?
De brochure is gratis te downloaden op: www.infoshop.belgium.be •
www.belgium.be • www.business.belgium.be • diplomatie.belgium.be
De brochure kan aangevraagd worden bij info@infoshop.belgium.be
Wetstraat 18 - 1000 Brussel
Tel. 32 2 514 08 00
Wettelijk depot:
D/2012/9737/1
FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
Karmelietenstraat 15 - 1000 Brussel
FOD Kanselarij van de Eerste Minister
Wetstraat 16 - 1000 Brussel
Verantwoordelijke uitgever: Françoise Audag-Dechamps, voorzitter van het Directiecomité a.i.
Gedrukt op gerecycleeerd papier.
Auteursrecht
P1: Auteursrecht 47859007 Copyright Thomas Oswald, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P5: Het Zoniënwoud: © BuZa, foto Christophe Boyen, De Ardennen: ©OPT-JL Flémal
Het Noordzeestrand: Auteursrecht 38765971 Copyright Tom Fakler, 2011
Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P6: © Kanselarij van de Eerste Minister – Algemene Directie Externe Communicatie · Fotograaf: Christian Decloedt
P7: Bron: Wikipedia. Deze afbeeldingen bevinden zich in het publiek domein, omdat de auteursrechten zijn verlopen.
Dit geldt voor landen in de Europese Unie, de Verenigde Staten, Australië en alle andere landen waar het auteursrecht
70 jaar na de dood van de auteur verloopt. Bron; 1. David Monniaux 2. Henrotte Damien 3,4,5,6,7. publiek
domein 8. DIRECTMEDIA Publishing GmbH 9. Georges Jansoone
P8: Auteursrecht 47859007 Copyright Thomas Oswald, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P9: © Lisette Robinne, 2011
P10: Auteursrecht 684105 Copyright Jack Cobben, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P12: Auteursrecht 14093902 Copyright prism68, 2011, Auteursrecht 14709790 Copyright Falkiewicz Henryk, 2011
Auteursrecht 82434118 Copyright Caroline Vancoillie, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P15: Christine Van Broeckhoven © Jesse Willems • Frank De Winne: © ESA-STAR CITY • Jean-Pascal van Ypersele: © LR. Coul
P16: (rijen, kolommen)
(a,1) Auteursrecht 72901501 Copyright Claudio Bertoloni, 2011
(a,2) Village De Comblain-au-pont ©OPT-JL Flémal
(a,3) Auteursrecht 70125601 Copyright Kiselev Andrey Valerevich, 2011
(a,4) Auteursrecht 65793925 Copyright lev radin, 2011
(b,1) Auteursrecht 73547845 Copyright Valeriy Lebedev, 2011
(b,2) Auteursrecht 47475274 Copyright Julian Ribinik
(b,3) Auteursrecht 47176966 Copyright Levent Konuk, 2011
(b,4) Auteursrecht 28833227 Copyright aleks.k, 2011
(c,1) Auteursrecht 83071999 Copyright Yuri Arcurs, 2011
(c,2) Auteursrecht 53064808 Copyright Annavee, 2011
(c,3) Auteursrecht 76839469 Copyright Poznyakov, 2011
(c,4 ) Auteursrecht 51597175 Copyright Fedor Selivanov, 2011
Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P17: © Christophe Boyen
P18: Creatie van Walter Van Beirendonck: © Walter Van Beirendonck. Alle rechten voorbehouden. Fotografie: Dan Lecca
Diamant: Auteursrecht 63953806 Copyright Denis Vrublevski, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P19: BoZar: © BuZa, foto Christophe Boyen • Ommegang: Belga / Xinhua • Kast: © Foto: Bart Van Leuven / OWI - The Maarten
Van Severen Foundation •
Processie: Auteursrecht 32243590 Copyright Konstantin Kuznetsov, 2011 • Ferrari: Auteursrecht 62445097
Copyright Maksim Toome, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P20: © www.bikepark-fermelibert.com
P21: (1) Bron: Wikipedia / Foto: Ssolbergj • (2, 4, 9, 11) Belga / Eric Lalmand • (3, 10) Belga / Luc Claessen • (5) Belga
/ Willy Weyens • (6) ©OPT-JP Remy • (7) Belga / Bruno Fahy • (8) Belga / Virginie Lefour • (12) Belga / Yorick
Jansens • (13) Belga / Patrick Seeger
P22: Auteursrecht 75921577 Copyright Alila Sao Mai, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P23: Bergen: © OPT-AlessandraPetrosino
Manneken Pis: Auteursrecht 66665416 Copyright Tupungato, 2011
Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P24: MAS: © Lisette Robinne • Luik: © Ann Blondé • Magritte Museum: Foto Ken Geerinck • ©Tuymans • Antwerpen
station: Auteursrecht 15123757 Copyright An Van de Wal, 2011
Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P25: © Thomas Blondelle / Foto Johan Jacobs
P26: Le Gamin au Vélo: © Christine Plenus • Rundskop: © Nicolas Karakatsanis
P27: BuZa, foto Christophe Boyen
P29: Linksboven: © WFP • Rechtsboven: © DGD / Hiergens Thomas • Onder: © DGD / Line Roloux
P30: Auteursrecht 53818840 Copyright Horia Bogdan, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P31: Justus Lipsiusgebouw: © BuZa / Christophe Boyen • Square: ®A2RC ARCHITECTS - B.Struelens •
Parlement: Auteursrecht 53818846 Copyright Horia Bogdan, 2011 • Berlaymontgebouw: Auteursrecht 58340593
Copyright jorisvo, 2011, Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
P32: Eurobiljetten: Auteursrecht 33713398, 33713392, 33969622, Copyright Matthias Pahl, 2011
Gebruikt onder licentie van Shutterstock.com
p33: 41611_Spa-Thermes OPT © Joseph Jeanmart, Belga / Pierre Crom
p36: p36: © Wim Robberechts Foto's: _XAA2778 – De haven van Zeebrugge, _XAB2753 – De haven van Antwerpen,
de Berendrecht- en Zandvlietsluis, _XAB2119 – Het Provinciaal Domein Bokrijk, het openluchtmuseum, _
XAB4937 Het hellend vlak van Ronquières, _XAA7254 – Meise, de Nationale Plantentuin, _XAA2357 – Veurne,
de Vlaamse Polders, _XAA8849 – Brussel, de Albert II-laan, _XAA3948 – Sint-Truiden, boomgaarden voor fruitteelt,
_XAB5279 Het Natuurpark van de Hoge Venen, _XAA3135 – Poperinge, Flanders Fields, _AAF3611 – Zinnik
, steengroeve voor ontginning blauwe hardsteen, _XAB6051 – Charleroi, de luchthaven, _XAB6212 – Bergen, het
belfort, _XAB4486 – De abdij van Villers-la-Ville
Belga News Agency, het Belgische nationale nieuwsagentschap, brengt 24 uur per dag, 7 dagen per week
multimediale berichtgeving: www.belga.be en www.imageglobe.be
34

www.belgium.be