Veteranendag Zoetermeer 2009 - Gemeente Zoetermeer
Veteranendag Zoetermeer 2009 - Gemeente Zoetermeer
Veteranendag Zoetermeer 2009 - Gemeente Zoetermeer
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong><br />
Hartverwarmend<br />
<strong>Zoetermeer</strong>
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 3<br />
Voorwoord<br />
Zaterdagavond 27 juni<br />
stroomt de Markt in<br />
<strong>Zoetermeer</strong> weer vol. Want<br />
dan eindigt daar het grote<br />
defilé met historische en<br />
nieuwe militaire<br />
voertuigen. Dat defilé<br />
wordt gehouden in het<br />
kader van de landelijke<br />
<strong>Veteranendag</strong> die ook de<br />
gemeente <strong>Zoetermeer</strong> dit<br />
jaar weer viert.<br />
Ik durf nu al te zeggen dat de<br />
toestroom groot zal zijn. Dat komt mede door het succes van<br />
de <strong>Veteranendag</strong> in voorgaande jaren. Dat maakt me trots,<br />
want het laat zien dat <strong>Zoetermeer</strong> betrokken is bij zijn<br />
veteranen en hen de erkenning wil geven die zij verdienen.<br />
Met een heel goed gevoel kijk ik terug op de <strong>Veteranendag</strong>en<br />
die we al vierden. Van verschillende veteranen hoorde ik<br />
indrukwekkende verhalen, en dat bevestigt dat de<br />
<strong>Veteranendag</strong> van groot belang is. Voor de veteranen, zodat<br />
zij hun verhaal kwijt kunnen, ruimte hebben om hun emoties<br />
te uiten en onze erkenning te ontvangen, en voor de<br />
bezoekers, die kunnen leren<br />
van de verhalen en zo een<br />
mooie avond zullen beleven.<br />
Over verhalen gesproken: ook<br />
in deze Veteranenkrant vindt u<br />
er een paar. Bijvoorbeeld van<br />
Neomi van Rossum, een<br />
veteraan van 26 die diende in<br />
Afghanistan, en van Iety<br />
Zonneveld, wiens man<br />
veteraan is en die de Stichting<br />
Veteranenkunst oprichtte.<br />
Tijdens de <strong>Veteranendag</strong> kunt<br />
u overigens genieten van een expositie van de Stichting<br />
Veteranenkunst in de bibliotheek aan het Stadhuisplein. Ik<br />
beveel u deze expositie van harte aan.<br />
In deze veteranenkrant vindt u verder de route die het defilé<br />
zal afleggen. U zult zien dat er genoeg redenen zijn om naar<br />
de Markt te komen. Ik zie u dan ook graag op zaterdag 27<br />
juni, zodat wij samen onze waardering kunnen laten zien aan<br />
onze veteranen.<br />
Burgemeester J.B. Waaijer<br />
Hartverwarmend <strong>Zoetermeer</strong><br />
In deze krant<br />
Voorwoord 3<br />
Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ 5<br />
Veteraan aan het woord 7<br />
Route defilé 8<br />
Voertuigen die meerijden in het defilé 11<br />
Expositie Veteranenkunst in openbare bibliotheek 13<br />
Fotocollage <strong>Veteranendag</strong> 2008 15<br />
Colofon Uitgave in opdracht van de gemeente <strong>Zoetermeer</strong>, verzorgd door: ETT Media Postbus 70112, 9704 AC<br />
Groningen. Telefoon 050 313 76 00. E-mail info@ettgroep.nl internet www.ettmedia.nl Tekst Marieke van Seggelen (in<br />
opdracht van de gemeente <strong>Zoetermeer</strong>) Foto’s <strong>Gemeente</strong> <strong>Zoetermeer</strong> Concept en realisatie ETT Media en Geografisch BV<br />
Oplage 49.700 exemplaren. Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits hieraan vooraf toestemming van ETT Media<br />
of de gemeente wordt verkregen. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Zowel ETT Media als de<br />
gemeente zijn niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies in deze krant.<br />
<strong>Gemeente</strong> <strong>Zoetermeer</strong> Postbus 15, 2700 AA <strong>Zoetermeer</strong>. Algemeen telefoonnummer: 14079. Teksttelefoon (alleen voor doven<br />
en slechthorenden): 079 – 346 8558
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 5<br />
Concert Fanfarekorps<br />
Koninklijke Landmacht<br />
‘Bereden Wapens’<br />
Hartverwarmend <strong>Zoetermeer</strong><br />
24 juni in Stadstheater<br />
Een van de hoogtepunten<br />
rondom de <strong>Veteranendag</strong> in<br />
<strong>Zoetermeer</strong>, is het concert<br />
op woensdag 24 juni van<br />
het Fanfarekorps<br />
Koninklijke Landmacht<br />
‘Bereden Wapens’. Dit<br />
Fanfarekorps is het enige<br />
fulltime professionele<br />
militaire fanfarekorps ter<br />
wereld en neemt een<br />
bijzondere gast mee naar<br />
het optreden in <strong>Zoetermeer</strong>:<br />
Danny de Munk.<br />
Door het grote aantal aanvragen dat het korps jaarlijks krijgt,<br />
kan het niet op alle verzoeken ingaan. Daarom is de gemeente<br />
extra blij dat het korps tijd vrij heeft weten te maken voor een<br />
concert in <strong>Zoetermeer</strong>. Voor dit bijzondere concert in het<br />
Stadstheater zijn alle geregistreerde <strong>Zoetermeer</strong>se veteranen<br />
en hun partners uitgenodigd.<br />
Indrukwekkend<br />
Het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’ is<br />
een van de twee beroepsorkesten binnen de Koninklijke<br />
Landmacht. Het verzorgt muzikale ondersteuning van<br />
ceremoniële en protocollaire activiteiten. Daarnaast verzorgt<br />
het korps optredens voor bijvoorbeeld het Koninklijk Huis,<br />
Prinsjesdag, beëdigingen en herdenkingen. Indrukwekkend<br />
dus, net zoals het concert op 24 juni belooft te worden. Het<br />
concert staat onder leiding van Majoor Tijmen Botma.<br />
Danny de Munk<br />
Bezoekers van het concert<br />
kunnen vooral origineel<br />
fanfarerepertoire verwachten<br />
met klassieke bewerkingen,<br />
solowerken en marsmuziek.<br />
Het korps heeft echter meer in<br />
haar mars en kan daarnaast<br />
zowel jazz-, pop-, volks- en<br />
filmmuziek spelen. Verder<br />
nodigt het korps regelmatig<br />
vooraanstaande solisten uit<br />
binnen- en buitenland uit, om<br />
de artistieke diepgang te<br />
vergroten, maar ook om meer mensen naar de concertzaal te<br />
krijgen. In het Stadstheater zal Danny de Munk het concert<br />
een bijzonder tintje geven. Als twaalfjarige jongen speelde De<br />
Munk al de hoofdrol in de film Ciske de Rat. In de<br />
gelijknamige musical konden we afgelopen jaar nog eens van<br />
zijn acteer- en zangtalent genieten. Op 24 juni laat hij Ciske<br />
echter weer even achter zich en treedt hij met het korps op in<br />
<strong>Zoetermeer</strong>.<br />
Meer informatie<br />
Wilt u meer weten over het Fanfarekorps Koninklijke<br />
Landmacht ‘Bereden Wapens’? Op de website www.fkklbw.nl<br />
vindt u onder andere informatie over de samenstelling,<br />
ensembles en geplande optredens.
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 7<br />
‘Fijn om iets te kunnen<br />
betekenen, ook al is het een<br />
druppel op de gloeiende plaat’<br />
Veteraan aan het woord<br />
Hartverwarmend <strong>Zoetermeer</strong><br />
‘Veel mensen denken bij een<br />
veteraan aan een oudere heer.<br />
Maar dat beeld verandert. Door de<br />
Afghanistanmissie komen er steeds<br />
meer jonge veteranen bij.’ Aan het<br />
woord is Neomi van Rossum, 26<br />
jaar en veteraan.<br />
Hoe reageerde je toen je hoorde<br />
dat je uitgezonden werd?<br />
‘Ik ging in dienst met als doel een<br />
opleiding volgen, mijn rijbewijs halen<br />
en uitgezonden worden. Toen me na twee jaar militaire dienst<br />
gevraagd werd of ik naar Afghanistan wilde, heb ik dan ook<br />
geen moment getwijfeld.’<br />
Zag je er niet tegenop?<br />
‘Nee hoor, ik was er eigenlijk heel enthousiast over. Naarmate<br />
de uitzending dichterbij kwam, vond ik het wel steeds<br />
spannender worden. Maar word veel liever zelf uitgezonden,<br />
dan dat ik thuis op iemand zit te wachten. Dat heb ik<br />
meegemaakt toen mijn man naar Bosnië werd uitgezonden.<br />
Voor de thuisblijvers is het een stuk zwaarder dan voor de<br />
persoon die in het buitenland zit, vind ik.’<br />
Je bent ruim<br />
drie maanden<br />
in Afghanistan<br />
geweest. Wat heb<br />
je gedaan?<br />
‘We zaten in Camp<br />
Warehouse in Kabul.<br />
Ik werkte als<br />
geneeskundige (rang<br />
korporaal) in het<br />
hospitaal. Daar<br />
verzorgde ik ISAFmilitairen<br />
en<br />
Afghanen.’<br />
Wat is je met name<br />
bijgebleven?<br />
‘In eerste instantie<br />
was niet iedereen<br />
even blij dat we ook<br />
Afghanen verzorgden. Maar achteraf<br />
was dat juist heel dankbaar werk. Zij zijn<br />
niet gewend dat ze zo’n goede<br />
verzorging krijgen, met drie keer op een<br />
dag een goede maaltijd. In het begin<br />
moesten ze wel aan ons wennen: een<br />
vrouw met blond, zichtbaar haar en<br />
opgestroopte mouwen moet voor hen<br />
een vreemde gewaarwording zijn<br />
geweest. Als ze je nodig hadden, riepen<br />
ze “Hé!” Maar al snel merkten ze dat ze<br />
daar niet ver mee kwamen en werden<br />
nieuwe patiënten zelfs gecorrigeerd als ze me zo aanspraken.’<br />
Aan welk moment denk je met plezier terug?<br />
‘Een Afghaans jongetje voelde zich niet zo lekker na zijn<br />
operatie en wilde niet eten. De andere patiënten op de zaal<br />
probeerden hem over te halen om toch wat te eten, maar dat<br />
lukte niet. Ik bedacht dat mijn moeder voor mij altijd rijst met<br />
boter, suiker en kaneel maakte als ik ziek was. Dus ik ging<br />
naar de keuken en maakte hetzelfde klaar voor het jongetje.<br />
Toen ik even later weer op de zaal kwam, was het bord leeg<br />
en staken alle patiënten hun duim naar me op. Het is fijn om<br />
te merken dat je in zo’n geval iets kunt betekenen, ook al is<br />
het maar een druppel op de gloeiende plaat.’<br />
Waren er ook nare gebeurtenissen tijdens je verblijf in<br />
Afghanistan?<br />
‘Op een dag kregen we op de SEH (Spoedeisende Hulp) een<br />
melding binnen dat een Nederlandse patrouille op een mijn<br />
was gereden. Heel lang bleef onduidelijk hoe onze collega’s er<br />
aan toe waren. Dan schrik je wel, het komt dan heel dichtbij.<br />
Heel heftig was dat. Uiteindelijk was een Nederlandse militair<br />
lichtgewond, de Afghaanse tolk was helaas overleden. Ik heb<br />
me trouwens altijd verbaasd over de term lichtgewond, deze<br />
man had de stukken steen in zijn hoofd zitten.’<br />
Kun je, terug in Nederland, goed met je ervaringen<br />
omgaan?<br />
‘Ja, dat gaat goed. Nu heb ik het geluk dat mijn man ook<br />
weet hoe het is om uitgezonden te zijn, dus we begrijpen<br />
elkaar en weten van elkaar hoe het voelt. Verder ben ik heel<br />
nuchter. In Afghanistan heb je andere problemen dan hier,<br />
maar dat wil niet zeggen dat je in Nederland nergens over in<br />
mag zitten. Iedere plek heeft zijn eigen realiteit.’
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 11<br />
Lijst van enkele geselecteerde<br />
voertuigen die meerijden in het<br />
defilé<br />
Hartverwarmend <strong>Zoetermeer</strong><br />
Willys Jeep<br />
De Willys jeep was een in Amerika op grote schaal<br />
geproduceerd voertuig dat universeel inzetbaar was en<br />
vierwiel aangedreven. Geproduceerd door Willys en Ford. Het<br />
was een voertuig dat nog vele jaren na de oorlog in gebruik<br />
bleef en doorontwikkeld werd. Ook bij de burger werd de jeep<br />
een populair voertuig en is een begrip in de automobielgeschiedenis<br />
geworden.<br />
Harley-Davidson (2)<br />
De Harley-Davidson werd na de oorlog door de krijgsmacht<br />
zowel als de burger op grote schaal gekocht uit de Canadese<br />
oorlogsdumps. De twee exemplaren zijn een Canadees en<br />
een Amerikaans model. De Landmacht gebruikte in de<br />
wederopbouwtijd het Canadese model.<br />
Fat + Limber + 25 ponder<br />
General Motors of Canada produceerde verschillende<br />
modellen Chevrolet voor de Canadese en Britse legers. Deze<br />
artillerietrekker is gebruikt bij de Koninklijke brigade Prinses<br />
Irene, er waren er zes in gebruik. De munitie voorwagen is van<br />
Engelse makelij, en het stuk geschut is een Engelse 25<br />
ponder, dat vele jaren na de oorlog in gebruik bleef bij de<br />
Koninklijke Landmacht.<br />
Sherman tank<br />
De Sherman tank of eigenlijk Tank type M4, is de meest<br />
gebruikte tank uit de Tweede Wereldoorlog. Gebouwd in vele<br />
varianten, en na de oorlog gedurende de gehele jaren vijftig in<br />
gebruik gebleven in Nederland. Dit exemplaar is een van de<br />
laatste modellen geproduceerd gedurende de oorlog, echter<br />
na de Tweede Wereldoorlog geleverd aan de Koninklijke<br />
Landmacht in het kader van de militaire hulp van de VS aan<br />
Nederland.<br />
Chevrolet C60, 3 ton<br />
Net zoals de artillerietrekker produceerde Chevrolet Canada<br />
ook vrachtwagens zoals deze 3 tons Chevrolet C60, op basis<br />
van dezelfde motor en cabine. Deze exemplaren vonden bij<br />
de Canadese dumpverkoop gretig aftrek onder burgerbedrijven<br />
in de wederopbouwtijd.<br />
Witte YP 408<br />
DAF ontwikkelde in de begin jaren zestig de YP408. Een<br />
pantservoertuig met zes aangedreven wielen, en vier meesturende<br />
wielen. Het was een ontwerp waarbij de pantserhuid<br />
door schuine facetten vormgegeven werd. Het voertuig had<br />
een hoge mate van rijcomfort, in het terrein echter waren de<br />
rupsvoertuigen in het voordeel. Deze YP408 is in witte<br />
uitmonstering en heeft gediend bij UNIFIL in Zuid-Libanon<br />
1979-85.<br />
GMC<br />
De GMC was de meest gebruikte vrachtwagen bij de<br />
Amerikanen gedurende de Tweede Wereldoorlog. In het kader<br />
van de Mutual Defence Aid Program oftewel MDAP, alsmede<br />
de Marshall-hulp kwamen er grote hoeveelheden naar Europa.<br />
De Koninklijke Landmacht voerde de laatste GMC’s pas in de<br />
jaren tachtig af. Menig burgerbedrijf begon na de oorlog met<br />
een GMC.<br />
Witte YPR<br />
Het YPR pantserrupsvoertuig maakte haar debuut in de jaren<br />
70 en is nog heden ten dage in gebruik (zie foto bovenaan de<br />
pagina). Ofschoon de opvolger al reeds instroomt zal het nog<br />
even duren voordat de laatste de kazernepoort verlaat. De<br />
Koninklijke Marechaussee heeft er eveneens een aantal in<br />
gebruik voor speciale bijstandsdoeleinden. Een zeer eenvoudig<br />
te bedienen en betrouwbaar voertuig. De YPR’s werden in de<br />
VS zowel als door DAF in Nederland vervaardigd. Dit exemplaar<br />
deed dienst bij de VN-troepen in Bosnië in de jaren negentig.<br />
Verder zullen nog meerijden:<br />
YP 408 - In groen uitgevoerd, info hetzelfde het als de witte YPR.<br />
Ford Lynx - De Ford Lynx was een verkenningsvoertuig uit WO II.<br />
M113 C&V - Was een verkenningsvoertuig van de koude<br />
oorlog. Drie personen rupsvoertuig.<br />
Fennek - Is het huidige verkenningsvoertuig. Is bijzonder door<br />
de nachtzichtapparatuur en is een fluistervoertuig. De<br />
organisatie wijst u erop dat er oude voertuigen meerijden die<br />
naar wij hopen het hele defilé kunnen meerijden. Ten tweede,<br />
de Fennek is toegezegd, maar operationele omstandigheden<br />
kunnen roet in het eten gooien waardoor de Fennek niet kan<br />
meerijden.
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 13<br />
Stichting Veteranen Kunst<br />
Stichting<br />
Veteranen<br />
Kunst<br />
www.veteranenkunst.nl<br />
‘Zonde om al die kunstwerken<br />
naar zolder te laten verdwijnen’<br />
Hartverwarmend <strong>Zoetermeer</strong><br />
Expositie Veteranenkunst in Openbare Bibliotheek<br />
Uniek, en zeker een bezoekje waard is de kunstexpositie<br />
die rondom <strong>Veteranendag</strong> te bewonderen is in de<br />
Openbare Bibliotheek (hoofdbibliotheek) in <strong>Zoetermeer</strong>.<br />
De te bezichtigen kunstwerken hebben één ding met<br />
elkaar gemeen: ze zijn gemaakt door veteranen.<br />
De Stichting Veteranenkunst heeft als doel om een brug te<br />
slaan tussen veteranen van alle leeftijden en dienende<br />
militairen, maar vooral ook tussen hen en burgers. Kunst is<br />
daarbij de verbindende factor. Drijvende kracht achter de<br />
stichting is Iety Zonneveld. Iety Zonneveld: ‘Niemand kwam<br />
eerder op het idee om kunstwerken van veteranen te<br />
verzamelen en te exposeren. Maar er blijkt enorme behoefte<br />
aan te zijn.’<br />
Verzameling<br />
Iety Zonneveld maakte van dichtbij mee hoeveel impact een<br />
uitzending kan hebben op iemands leven. Haar man is een<br />
PPTS-veteraan (Post Traumatische Stress Stoornis). ‘Hij vindt<br />
het fijn om zich te uiten met schilderijen. Zijn kunstwerken<br />
verdwenen echter naar zolder, en dat vond ik zonde. Daarom<br />
benaderde ik andere veteranen die kunstzinnig bezig waren<br />
en vergaarde zo al snel een hele verzameling kunstwerken om<br />
te exposeren.’<br />
Thema’s<br />
De kunstwerken die in de exposities tentoongesteld worden,<br />
zijn heel verschillend, vertelt Iety Zonneveld. ‘De thema’s die<br />
de kunstenaars gebruiken hebben bijna nooit met oorlog te<br />
maken. Natuur is een veel populairder onderwerp. Verder zijn<br />
de kunstenaars vrij in gebruik van materialen en technieken.<br />
Er zitten dus zowel schilderijen als beelden en houtsnijwerken<br />
in de collectie.’ Hoewel het aanbod van kunstwerken van<br />
veteranen groot is, zit de stichting nooit ‘vol’, aldus Iety<br />
Zonneveld. ‘Nee hoor, nieuwe veteranen kunnen zich altijd<br />
aanmelden met hun kunstwerken. In de exposities probeer ik<br />
de verschillende werken ook zoveel mogelijk af te wisselen,<br />
zodat ieder werk een keer te bezichtigen is.’<br />
Drukke tijd<br />
Er breekt een drukke tijd aan voor Iety Zonneveld. Het begint<br />
met een reisplanning om de kunstwerken op te halen. ‘Een<br />
secuur werk. De kunststukken hebben hoge emotionele<br />
waarde en mogen onderweg dus absoluut niet beschadigen.’<br />
Vervolgens controleert ze of de lijsten nog mooi zijn. Dan<br />
begint het opzetten van de exposities. ‘Dat is wel hard<br />
werken. Op het Malieveld hebben we een expositie met<br />
ongeveer negentig stukken dit jaar. Hieraan vooraf gaat een<br />
expositie in het <strong>Gemeente</strong>huis te Den Haag. Daarnaast<br />
exposeren we natuurlijk in de bibliotheek in <strong>Zoetermeer</strong>.’ Ook<br />
verzorgt Iety Zonneveld jaarlijks verschillende bijeenkomsten<br />
waar veteranen met elkaar in gesprek kunnen komen. Tot slot<br />
begint het werven van financiële middelen. ‘Ik plan mijn<br />
werkzaam heden steeds voor een jaar. Dan is het zaak dat er<br />
eerst geld binnenkomt, want zonder geld is de Stichting<br />
Veteranenkunst nergens.’<br />
Praatje<br />
Van heinde en verre krijgt Iety Zonneveld kunstwerken<br />
aangeboden van veteranen. Die haalt ze zoveel mogelijk zelf<br />
op. ‘Beelden van 200 kilo kan ik niet meenemen; ik heb geen<br />
vrachtwagen ter beschikking. Maar als het enigszins gaat,<br />
kom ik het kunstwerk ophalen.’ Dan blijkt veelal hoe geliefd<br />
Iety Zonneveld is bij de veteranen. ‘“Even snel” is er niet bij;<br />
veel veteranen maken graag een praatje met me. En ook<br />
tijdens exposities sta ik flink in de belangstelling en schud ik<br />
veel handen. Ik voel me soms net de koningin.’<br />
Meer informatie<br />
De Stichting Veteranenkunst exposeert van<br />
5 tot 28 juni <strong>2009</strong> in de Openbare Bibliotheek<br />
in <strong>Zoetermeer</strong>, aan Stadhuisplein 2.<br />
Voor openingstijden kijkt u op<br />
www.bibliotheek-zoetermeer.nl. Wilt u meer weten over<br />
de stichting, financieel bijdragen of bent u geïnteresseerd<br />
in het boek met kunstwerken van de stichting? Kijk dan op<br />
www.veteranenkunst.nl.
<strong>Veteranendag</strong> <strong>Zoetermeer</strong> <strong>2009</strong> 15<br />
Terugblik <strong>Veteranendag</strong> 2008