Jaardocument 2009 - UMC Utrecht

Jaardocument 2009
Raad van Bestuur

Jaardocument 2009

Verslag van de Raad van Toezicht 2009
Het jaar 2009 is zowel qua onderzoeksprestaties, zorgverlening, onderwijsactiviteiten als bedrijfsvoering
succesvol verlopen voor het UMC Utrecht. De nieuwe Raad van Bestuur is voortvarend van
start gegaan met de opzet van een breed gedragen nieuw strategisch proces. Het doel van de nieuwe
strategische koers is erop gericht om adequaat in te kunnen blijven spelen op de vele en snelle maatschappelijke
en financiële veranderingen in de externe omgeving van het UMC Utrecht. In 2010 zal
de nieuwe strategie van het UMC Utrecht worden vastgesteld.
Het speelveld van het UMC Utrecht is nadrukkelijk internationaal, zowel in het onderwijs en
onderzoek als in de patiëntenzorg. Om deze internationale ambitie ook optimaal te kunnen
invullen, zijn uitgesproken keuzes en het vaststellen van speerpunten noodzakelijk in de komende
jaren. Ook op nationaal en regionaal niveau wil het UMC Utrecht samen met de diverse samenwerkingspartners
de kwaliteit en toekomstbestendigheid van de gezondheidszorg in Nederland actief
verder ontwikkelen.
Het UMC Utrecht is met al de beschikbare aanwezige kennis en talenten op zijn toekomst voorbereid
en kan volgens de Raad van Toezicht zijn vooraanstaande positie in het domein van de Life
Sciences verder uitbouwen en versterken. Het UMC Utrecht speelt daarbij een centrale rol in de
verdere profilering van de Utrecht Life Sciences. De samenwerking met het Hubrecht Instituut voor
biomedisch onderzoek begint in dit kader ook haar vruchten af te werpen.
De solide financiële positie van het UMC Utrecht is in 2009 vastgehouden. Deze positie is in de
afgelopen jaren opgebouwd in de overtuiging dat de toenemende risico’s van zorgorganisaties als het
UMC Utrecht vragen om een stevige financiële buffer. Daarbij worden de financiële reserves gericht
ingezet voor het realiseren van de strategische ambities van het UMC Utrecht. Mede gezien de
bijzondere ontwikkelingen in de externe financiële omgeving van het UMC Utrecht heeft de Raad
van Toezicht relatief veel aandacht besteed aan de invulling van het onderwerp risicomanagement
in 2009. In het kader van de opdrachten van Good Governance is ook veel aandacht besteed aan de
kwaliteit van zorg, onderzoek en onderwijs.
In het reguliere overleg met de Raad van Bestuur werd de Raad van Toezicht systematisch schriftelijk
en mondeling geïnformeerd over de voortgang van de strategische projecten, alle strategische
benoemingen, belangrijke externe samenwerkingen en substantiële investeringen.
Zo nodig werd ruim aandacht geschonken aan actuele kwesties, waaronder het probiotica-onderzoek
en de concentratie van hartchirurgie in Utrecht. Daarnaast kwamen de begroting 2010, de jaarrekening
2008 en de kernrapportages over de kwartaalresultaten 2009 uitgebreid aan de orde. In de zes
vergaderingen met de Raad van Bestuur werd, veelal in aanwezigheid van andere leidinggevenden
van het UMC Utrecht, een aantal UMC brede onderwerpen besproken en toegelicht, zoals de strategische
huisvestingsprojecten, ICT investeringen – waaronder een omvangrijke investering in een
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 5

nieuw Zorg-ICT systeem (Chipsoft) – , het patiëntveiligheid- en kwaliteitsbeleid en de ontwikkelingen
van de in 2008 gestarte Julius Clinical Research BV.
De Raad van Toezicht heeft in beslotenheid vergaderd over het functioneren van de Raad van
Bestuur. Dit gaf reden tot tevredenheid hetgeen aan de Raad van Bestuur is gerapporteerd. De
beloning van de Raad van Bestuur is niet aangepast behoudens wat in de CAO Academische
Ziekenhuizen is afgesproken. Eveneens is in beslotenheid het eigen functioneren van de Raad
van Toezicht geëvalueerd.
De Sociale Commissie van de Raad van Toezicht – bestaande uit de voorzitter en een lid van de
Raad van Toezicht – heeft tweemaal een vergadering van de OR bijgewoond in aanwezigheid van
de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur Personeel & Organisatie. De Financiële
Commissie, tevens Auditcommissie, bestaat uit twee leden van de Raad van Toezicht die de financiële
gang van zaken bespreken met de aandachtsgebiedhouder financiën van de Raad van Bestuur
en de directeur Informatievoorziening & Financiën. De Financiële Commissie is in 2009 vijf keer
bijeengekomen. Daarnaast heeft de Financiële Commissie twee keer overleg gehad met de externe
accountants. De hele Raad van Toezicht overlegde één keer met de externe accountants.
Het jaar 2009 was in vele opzichten wederom een uitstekend jaar voor het UMC Utrecht. Het
UMC Utrecht investeert in zijn kerntaken en draagt op een ambitieuze wijze bij aan de ontwikkeling
en innovatie van zorg en kennis in Nederland. De Raad van Toezicht dankt eenieder die daaraan
heeft bijgedragen.
Namens de Raad van Toezicht,
Prof.dr. N.A.M. Urbanus, voorzitter
6

Inhoud
Maatschappelijk verslag
Verslag van de Raad van Toezicht 2009 .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Hoofdstuk 1. Verslag van de Raad van Bestuur en uitgangspunten van de verslaglegging............. 9
Hoofdstuk 2. Profiel van de organisatie. ................................................... 13
2.1 Algemene identificatiegegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.2 Structuur van het concern .........................................................13
2.2.1 Juridische structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.2.2 Organisatiestructuur en besturingsmodel ............................................13
2.2.3 Medezeggenschapsstructuur .......................................................14
2.3 Kerngegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering .................................................18
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten ...............................21
2.3.3 Werkgebieden ...................................................................23
2.4 Samenwerkingsrelaties ............................................................24
Hoofdstuk 3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
3.1 Normen voor goed bestuur ........................................................26
3.2 Raad van Bestuur ................................................................26
3.3 Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
3.4 Bedrijfsvoering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
3.4.1 Planning- en controlcyclus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
3.4.2 Balanced Score Card (BSC)........................................................32
3.4.3 Kwartaalrapportage en kernrapportage ..............................................32
3.4.4 Verantwoordingsdocument DBC’s ..................................................32
3.5 Cliëntenraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Hoofdstuk 4. Beleid, inspanningen en prestaties............................................. 35
4.1 Meerjarenbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
4.2 Algemeen Beleid .................................................................38
4.2.1 Patiëntenzorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
4.2.2 Onderzoek ......................................................................42
4.2.3 Onderwijs en opleiding ...........................................................44
4.2.4 Het UMC Utrecht beoordeeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45
4.2.5 ICT ............................................................................48
4.2.6 Kennisvalorisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid .........................................................52
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 7

4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten ....................................56
4.4.1 Kwaliteit van zorg ................................................................56
4.4.2 Klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
4.4.3 Toegankelijkheid .................................................................61
4.4.4 Veiligheid .......................................................................63
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
4.5.1 Personeelsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
4.5.2 Kwaliteit van het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69
4.5.3 Arbobeleid ......................................................................70
4.6 Samenleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
Milieubeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
Maatschappelijke betrokkenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
Bijdrage aan samenleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
Sponsoring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
4.7 Financieel beleid .................................................................74
4.7.1 Financiële resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
4.7.2 Ontwikkeling resultatenrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
4.7.3 Ontwikkeling balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
4.7.4 Investeringen waartoe de Raad van Bestuur heeft besloten ..............................77
4.7.5 Kerncijfers ......................................................................79
4.7.6 Kasstromen .....................................................................79
4.7.7 Omstandigheden waarvan de ontwikkeling van de opbrengsten afhankelijk is . . . . . . . . . . . . .80
4.7.8 Toekomstige financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80
Jaarrekening 2009 .....................................................................85
Overige gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143
Aanvullende gegevens en specificaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149
8

1 Verslag van de Raad van Bestuur en
uitgangspunten van de verslaglegging
2009 was een bijzonder jaar. De huidige Raad van Bestuur trad aan in een nieuwe samenstelling en
richtte zich direct op de ontwikkeling van een nieuwe vijfjaarsstrategie. Bij evaluatie van de huidige
strategie bleek de noodzaak om duidelijker keuzes te maken. Het UMC Utrecht wil zich in de toekomst
richten op topzorg en onderzoek van internationaal niveau op een beperkt aantal speerpunten.
Dat betekent dat in de toekomst niet meer alle basiszorg voor doorsnee-aandoeningen in het UMC
Utrecht zal plaatsvinden. Ziekenhuizen in de regio zullen deze basiszorg in goed onderling overleg
overnemen. Om topkwaliteit te garanderen, zullen ook binnen de beoogde internationale speerpunten
waarin het UMC Utrecht nu al sterk is nog expliciete keuzes moeten worden gemaakt.
De toekomstplannen van het UMC Utrecht passen in het overheidsbeleid. Ook die wil dat ziekenhuizen
zich in de toekomst specialiseren op bepaalde terreinen van de gezondheidszorg en daar de
kwaliteit verbeteren. Door de val van het kabinet is het echter onduidelijk wat er gaat gebeuren met
de toekomstige financiering van de zorg. Het UMC Utrecht bereidt zich op verschillende scenario’s
voor. Daarnaast gaf ook de financiële crisis aanleiding tot herbezinning.
Ondanks de toenemende marktwerking, de efficiencykortingen in de zorg en de bezuinigingen in
onderzoek- en onderwijsfinanciering staan we er financieel nog steeds goed voor. Het aantal medewerkers
groeide en de totale bedrijfsopbrengsten naderden de A 900 miljoen. Met deze mensen en
dit geld gaf het UMC Utrecht invulling aan de drie kerntaken: zorg voor patiënten, vooral die patiënten
die wegens de aard van hun ziekte of behandeling op ons zijn aangewezen, onderwijs en opleiding
voor vrijwel alle beroepen in zorg en wetenschap, en onderzoek naar het ontstaan, het verloop
en de behandeling van ziekte.
Maar er gebeurde veel meer in 2009. Zo is een belangrijke stap gezet met de concentratie van de
kinderhartchirurgie in Utrecht. De kinderhartinterventies en -hartchirurgie van het UMC Utrecht
en UMC St Radboud zijn sinds oktober 2009 geconcentreerd in Utrecht.
2009 was ook het jaar dat het UMC Utrecht – samen met zijn partners in de regio: Gemeente
Utrecht, Provincie Utrecht, Universiteit Utrecht en Hogeschool Utrecht – is gestart met het organiseren
van Utrecht Life Science en het Utrecht Science Park. Hiermee willen we de wereld nog
duidelijker maken dat Utrecht een unieke verzameling Life Science instituten en bedrijven heeft.
In 2009 zag het project Infotainment het licht. Infotainment brengt onze patiënten on line. Het UMC
Utrecht is het eerste ziekenhuis in Nederland dat telefoon, televisie, radio en internet gratis aanbiedt
aan elk bed.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 9

In 2010 bestaat het UMC Utrecht tien jaar. Het thema van dit lustrum is ‘Ontdek de Passie van het
UMC Utrecht’. We gaan in 2010 elkaars passie ontdekken. En ook laten we aan de buitenwereld
zien dat er in het UMC Utrecht met enorme passie en overgave wordt gewerkt. In oktober gaan de
deuren wagenwijd open voor de mensen in onze omgeving tijdens een Open Dag. Door voordrachten
van onze eigen wetenschappelijke en klinische toppers gaat iedereen die het horen wil de passie
die ons drijft en bezielt ervaren.
In april 2010 openen we ons nieuwe IC-centrum, een staaltje van toparchitectuur, medische techniek en
innovatie. Het centrum is een symbool van onze ambitie en durf om te innoveren. Net zoals de invoering
van ons nieuwe ICT-Zorgsysteem waaraan we in 2009 samen met het LUMC begonnen zijn.
Wij willen alle medewerkers van het UMC Utrecht heel veel dank zeggen voor de inspanningen die
zij in 2009 hebben geleverd. Door hun passie en inzet worden zorg, onderzoek en onderwijs in het
UMC Utrecht steeds beter.
We hebben geprobeerd de informatie in dit Jaardocument 2009 zo toegankelijk mogelijk te maken,
maar kunnen ons voorstellen dat het wel erg veel is en niet voor iedere lezer even belangrijk. Daarom
staan de highlights uit dit Jaardocument ook op de website www.umcutrecht.nl/jaarverslag2009, zodat
u gericht kunt zoeken.
Namens de Raad van Bestuur,
Prof.dr. J.L.L. Kimpen, voorzitter
10

Bijlage ‘uitgangspunten van de verslaglegging’:
1. Reikwijdte. UMC Utrecht en stichting en vennootschappen waarmee het op basis van de WTZi
een groepsrelatie onderhoudt (zie paragraaf toelichting algemeen bij jaarrekening).
2. Inhoud en indeling. Aansluiting bij wettelijke regeling verslaggeving WTZi, wettelijke bepalingen
BW Titel 9 Boek 2 en richtlijn 655 ‘zorginstellingen’ uit de Richtlijnen voor de jaarverslaglegging.
Gegevens over besteding bijdrage Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen
(OC&W) ex artikel 4 Regeling verslaggeving WTZi zijn opgenomen in de jaarrekening onder
‘aanvullende gegevens en specificaties’. De gegevens zijn goed vergelijkbaar met voorgaande
jaren en andere soortgelijke instellingen.
3. Segmenten. Het resultaat is gesegmenteerd naar collectief gefinancierd, tweede, derde en vierde
geldstroom en overige activiteiten.
4. Informatie. Conform wettelijke bepalingen heeft het Jaardocument drie onderdelen: maatschappelijke
verslag, jaarrekening en de kwantitatieve gegevens aangeleverd via de webapplicatie
DigiMV. In het maatschappelijk verslag komen kerngegevens aan de orde, vervolgens wordt de
governance besproken en tenslotte worden de beleidsresultaten besproken. De jaarrekening is
opgenomen zoals deze ook is gedeponeerd bij het Centraal Informatiepunt Beroepen
Gezondheidszorg (CIBG).
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 11

2 Profiel van de organisatie
2.1 Algemene identificatiegegevens
Naam verslagleggende rechtspersoon
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Adres Heidelberglaan 100
Postcode
Plaats
3584 CX
Utrecht
Telefoonnummer 088 75 555 55
Identificatienummer Kamer van Koophandel 30244197
E-mailadres
Internetpagina
info@umcutrecht.nl
www.umcutrecht.nl
2.2 Structuur van het concern
2.2.1 Juridische structuur
De publiekrechtelijke organisatie Universitair Medisch Centrum Utrecht bestaat uit drie onderdelen:
het Academisch Ziekenhuis (locatie AZU), het Wilhelmina Kinderziekenhuis (locatie WKZ) en de
Faculteit Geneeskunde (MFU). Sinds 2000 zijn deze drie onderdelen gebundeld in één organisatie:
het UMC Utrecht. Het UMC Utrecht heeft een toelating op basis van de WTZi.
2.2.2 Organisatiestructuur en besturingsmodel
De organisatiestructuur van het UMC Utrecht laat zich karakteriseren als een ‘professioneel concernmodel’.
Het organogram toont de verschillende organisatieonderdelen. De divisies en directies
functioneren inhoudelijk, organisatorisch en budgettair als zelfstandige decentrale eenheden. Zij
worden door middel van managementcontracten en de maandelijkse Balanced Score Card (BSC)
door de Raad van Bestuur aangestuurd. Maandelijks komen de divisievoorzitters (inhoudelijke professionals)
en directeuren met de Raad van Bestuur bijeen ter bespreking van divisieoverstijgende en
strategische onderwerpen. Net als bij de Raad van Bestuur zijn bij de divisies en afdelingen de drie
kerntaken onderwijs, onderzoek en zorg geïntegreerd.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 13

2.2.3 Medezeggenschapsstructuur
2.2.3.1 De Ondernemingsraad
De Ondernemingsraad (OR) heeft medezeggenschap over de drie kerntaken. De leden worden
gekozen uit en door alle medewerkers. De OR heeft een vaste bezetting van 25 leden.
In april 2009 waren de driejaarlijkse OR verkiezingen. Ondanks een actieve wervingscampagne
lukte het niet voldoende kandidaten te trekken. Daarom gingen de verkiezingen niet door: alle kandidaten
werden automatisch OR-lid. De OR begon de nieuwe zittingstermijn met 24 leden. Helaas
was het ledental eind 2009 teruggelopen tot 22 leden. Aanvulling was niet mogelijk omdat er geen
reservekandidaten beschikbaar zijn.
In de Wet op de Ondernemingsraden zijn diverse bevoegdheden toebedeeld aan de OR. De belangrijkste
zijn het instemmingsrecht en het adviesrecht. Daarnaast heeft de OR initiatiefrecht, informatierecht,
beroepsrecht en recht op overleg. Ook in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden
worden belangrijke bevoegdheden aan de OR toebedeeld.
In januari 2009 trad de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur, prof.dr. J.L.L. Kimpen, aan als
nieuwe overlegpartner van de OR. De Raad van Bestuur hecht zeer aan een goede samenwerkingsrelatie
met de OR en heeft hiervan onder meer blijk gegeven door de ondersteuning en faciliteiten
van de OR uit te breiden.
In 2009 was de OR betrokken bij een groot aantal beleidsonderwerpen. Zo bracht de OR een positief
advies uit over de conceptbegroting 2010 en stemde zij in met de regeling Melding Interne
Misstanden door Medewerkers.
Verder zijn op initiatief van de OR een aantal extraatjes voor medewerkers gerealiseerd, zoals:
- de wintervergoeding openbaar vervoer
- het wekelijkse broodje OR
- de extra feestdag op 5 mei 2010
- de fietsbandenvergoeding in 2010.
In het Jaarverslag 2009 legt de Ondernemingsraad uitgebreid verantwoording af over zijn activiteiten.
2.2.3.2 Faculteitsraad Geneeskunde
De Faculteitsraad Geneeskunde functioneert op basis van de Wet op het Hoger Onderwijs en
Wetenschappelijk onderzoek (WHW). De Faculteitsraad houdt zich bezig met medezeggenschap op
het gebied van academisch medisch onderwijs en onderzoek.
In januari 2009 trad de nieuwe decaan en vice-voorzitter van de Raad van Bestuur, prof.dr. F. Miedema,
aan als nieuwe overlegpartner van de Faculteitsraad.
Met ingang van 1 januari 2009 is een nieuw Faculteitsreglement van kracht geworden, waardoor nu
ook de medezeggenschap van de bachelor Biomedische Wetenschappen en de Master Biomedical
Sciences onder de Faculteitsraad Geneeskunde valt. Hiermee is het aantal leden formeel verhoogd
van 12 naar 16.
14

In het zittingsjaar 2008/2009 heeft de Faculteitsraad een aantal speerpunten op de agenda gezet,
te weten:
- internationalisering
- docent professionalisering
- onderzoek
- kwaliteit van onderwijs.
In het kader van het thema internationalisering heeft de raad een advies uitgebracht met als strekking
Academisch Engels als verplicht onderdeel in de opleiding op te nemen. Dit advies is opgenomen in
de kaderstellingsbrief 2010. Ook andere suggesties van de raad zijn ter harte genomen. Zo zijn het
stimuleren van de mogelijkheid van deelname aan de Faculteitsraad, compensatie van uren voor
tutoren en extra aandacht voor onderwijskwalificaties ook in de kaderstelling opgenomen.
In het Jaarverslag 2008/2009 legt de Faculteitsraad uitgebreid verantwoording af over zijn activiteiten.
2.2.3.3 Cliëntenraad
De Cliëntenraad is ingesteld conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorgsector (WMCZ). De
leden worden voorgedragen door de patiëntenorganisaties in Nederland. Een uitgebreidere beschrijving
van de Cliëntenraad staat in paragraaf 3.5.
2.2.3.4 Ledenraad
De Ledenraad (voorheen Stafconvent genoemd) bestaat uit vertegenwoordigers van specialisten uit
alle afdelingen. De Ledenraad heeft 26 leden. Ieder lid vertegenwoordigt een specialisme. Ze geven
de Raad van Bestuur gevraagd en ongevraagd advies over bestuurlijke en medische ontwikkelingen.
Dit alles om de kwaliteit van de zorgverlening te bewaken. Leden worden benoemd voor vier jaar.
De Ledenraad komt maandelijks bijeen. Onderwerpen waar de Ledenraad zich in 2009 mee bezighield
waren:
- de commissie Kwaliteit en Veiligheid
- de commissie Spoed en Nevenbevindingen
- zorgpaden
- vernieuwing van de Zorg-ICT
- opleiding en nieuwe eisen aan opleiders
- Meldingscommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP)
- SCEN-artsen
- het elektronisch patiëntendossier (EPD)
- IC-capaciteit
- het valideren van IGZ-indicatoren
- transmurale communicatie met huisartsennetwerken
- aanwezigheid 24-uursdiensten van bepaalde specialismen
- de grieppandemie
- de rol van de Ledenraad in de zorgvisie van het UMC Utrecht.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 15

2.2.3.5 Verpleegkundige adviesraad
Het Verpleegkundig Convent (VC) is een officieel adviesorgaan dat door de Raad van Bestuur (RvB)
is aangesteld om – gevraagd en ongevraagd – te adviseren over zaken die de verpleegkundige zorg
aangaan. Met als doel het verbeteren en waarborgen van de kwaliteit van zorg. Iedereen die in het
UMC Utrecht werkt als verpleegkundige of verzorgende kan deelnemen aan het Verpleegkundig
Convent. Eens per vier jaar benoemt de RvB een nieuw Verpleegkundig Convent. De zittingsperiode
van het huidige VC loopt in 2010 af.
In 2009 hebben alle VC leden een top tien van belangrijke thema’s vastgesteld. Hieraan zijn gewenste
resultaten en activiteiten gekoppeld. Voor elk thema is één VC lid kartrekker en verantwoordelijk voor
de communicatie. De resultaten zijn in het jaarverslag van het VC terug te vinden.
Verder is het VC in 2009 geïnformeerd over projecten als:
- het chirurgisch behandelcentrum
- het kenniscentrum patiëntveiligheid
- License to Care
- praktijkcurriculum
- vernieuwing zorg-ICT
- patiëntvervoerproject B2 west
- IGZ-indicatoren
Op 12 mei (de internationale dag van de verpleging) organiseerde het Verpleegkundig Convent een
presentatie over het Amerikaanse fenomeen Magneetziekenhuis. De lunchbijeenkomst waarop de
presentatie werd gehouden, was het eerste tastbare resultaat van de samenwerking tussen het VC
van het UMC Utrecht en de Verpleegkundige Raad van het Diakonnessenhuis. Om kennis op
verpleegkundig gebied te delen is op 12 mei ook de gezamenlijke website online gegaan:
http://www.umcutrecht.nl/subsite/verpleegkunde-samenwerking-diakonessenhuis.
16

Raad van Toezicht
Raad van Bestuur
Medezeggenschap
- Cliëntenraad
Academische
Ziekenhuizen
- Ondernemingsraad
- Faculteitsraad
Advies
- Ledenraad
- Verpleegkundig
Convent
UMC Utrecht
Participaties
UMC Utrecht
Exploitatie B.V.
Concernstaf
Raad van Bestuur
- Beleidsstaf
- Interne & Externe
Communicatie
- Levensoriëntatie &
Geestelijke Verzorging
- Vastgoed & Huisvesting
Directie Informatievoorziening
& Financiën
Directie Personeel
& Organisatie
Directie Facilitair Bedrijf
Directie Informatie
Technologie
Onderzoeksprogramma’s
- Biomedische
Beeldwetenschappen
- Biomedische Genetica
- Cardiovasculaire
Wetenschappen
- Immunologie en
Infectieziekten
- Klinische Epidemiologie
- Neurowetenschappen
- Oncologie
Divisies
- Beeld
- Biomedische Genetica
- Hart & Longen
- Heelkundige Specialismen
- Hersenen
- Intensive Care Centrum
- Interne Geneeskunde en
Dermatologie
- Julius Centrum voor
Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
- Kinderen
- Laboratoria en Apotheek
- Perioperatieve Zorg en
Spoedeisende Hulp
- Vrouw & Baby
Directie Onderwijs &
Opleidingen
- Geneeskunde
- Biomedische
Wetenschappen
- Algemene Gezondheidswetenschappen
- Opleidingscentrum
- Expertisecentrum
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 17

2.3 Kerngegevens
2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering
Het UMC Utrecht is een publieke instelling met drie kerntaken: onderzoek, onderwijs en patiëntenzorg.
Het wetenschappelijke onderzoek strekt zich uit van basaal en preklinisch via translationeel tot
klinisch. Tevens wordt onderzoek naar de structuur en het functioneren van de zorg verricht.
Het onderwijs wordt gegeven aan bij de Universiteit Utrecht ingeschreven studenten, aan verpleegkundigen
en andere zorgverleners die tevens een relatie hebben met een ROC- of HBO-instelling,
aan artsen in opleiding tot specialist (AIOS), aan verpleegkundigen en andere zorgverleners in de
eigen vervolgopleidingen en aan professionals ten behoeve van na- en bijscholing.
De patiëntenzorg richt zich op patiënten die topreferente en topklinische zorg nodig hebben. Een
aanzienlijk deel van de patiënten komt voor basisspecialistische zorg die ten dienste staat van
onderwijs en onderzoek.
Samengevat zijn de kerntaken:
- het verrichten van toonaangevend wetenschappelijk onderzoek van ‘bench tot bedside’,
- het bieden van ‘state of the art’ zorg waar bijzondere kennis en expertise voor nodig is en
- een uitstekende opleiding bieden aan studenten, (bio)medische onderzoekers, artsen en
andere zorgverleners.
De private activiteiten van het UMC Utrecht zijn ondergebracht in UMC Utrecht Participaties en
UMC Utrecht Exploitatie BV. De eerste BV stimuleert de kennisvalorisatie door patentbeheer,
licenseren van kennis of het deelnemen in BV’s waarin de kennis verder wordt ontwikkeld. De
tweede BV richt zich op zorggerelateerde activiteiten waar geen patenten en octrooien bij betrokken
zijn. Het UMC Utrecht bezit 100% van de aandelen van beide BV’s.
18

2.3.1.1 Nadere typering medisch-specialistische instellingen
ja
nee
Universitair Medisch Centrum
l
Algemeen Ziekenhuis
Revalidatiecentrum
l
l
Dialysecentrum
l
Brandwondencentrum
l
Astmacentrum
Abortuskliniek
Epilepsiecentrum
Integraal Kankerinstituut
Radiotherapeutisch centrum
Traumacentrum
l
l
l
l
l
l
Sanatorium
Militair Ziekenhuis
Zelfstandig Behandel Centrum (ZBC)
l
l
l
Ziekenhuiszorg > 365 dagen
l
Overig
l
2.3.1.2 Bijzondere concernonderdelen
ja
nee
Audiologisch Centrum
l
Ambulancedienst en/of CPA
Trombosedienst
l
l
Medisch laboratorium en/of huisartsenlaboratorium
Erfelijkheidscentrum
Apotheek
l
l
l
Huisartsenpost
Gezondheidscentrum
l
l
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 19

2.3.1.3 Specialismen medisch-specialistische instellingen
ja
nee
Anesthesiologie
Algemene heelkunde
Cardiochirurgie
Cardiologie
Dermatologie
Gynaecologie
Hematologie
Interne geneeskunde
Kaakchirurgie
Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Kindergeneeskunde
Klinische chemie
Klinische genetica
Klinische oncologie
Klinische pathologie
Maag-, darm-, leverziekten
Medische microbiologie
Mondziekten
Neurologie
Neurochirurgie
Nierziekten
Nucleaire geneeskunde
Oogheelkunde
Orthopedie
Plastische chirurgie
Pulmonologie
Psychiatrie
Radiodiagnostiek
Radiotherapie
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
20

ja
nee
Reumatologie
Revalidatiegeneeskunde
Thoraxchirurgie
Urologie
Vaatchirurgie
Verloskunde
Overig: Klinische geriatrie
l
l
l
l
l
l
l
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten
2.3.2.1 Capaciteit
2009 2008 2007
Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische en
dag/deeltijdbehandeling per einde verslagjaar
1.042 1.042 1.042
- Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling 25 25 25
- Waarvan PAAZ- en PUK-bedden 67 67 67
2.3.2.2 Productie
In de tabel is een overzicht gegeven van de productie in onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg.
Onderwijs
Aantallen studenten
ingeschreven
Nieuwe 1e jaars
Diploma’s
2008/
2009
2007/
2008
2006/
2007
2008/
2009
2007/
2008
2006/
2007
2008/
2009
2007/
2008
2006/
2007
Geneeskunde 2.217 2.180 2.154 343 347 344 396 275* 276*
GW master 247 205 219 74 64 52 54 107 70
GW premaster 87 124 82 87 124 82 - - -
BMW bachelor 539 546 562 170 169 175 94 117 115
BMS master 472 419 416 189 194 194 140 144 98
Totaal 3.562 3.474 3.433 863 898 847 684 643 565
* Bachelor en beroepsdiploma’s samen
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 21

Onderzoek
2009 2008 2007
Aantal promoties 152 133 124
Aantal publicaties in SCI tijdschriften 1.818 1.677 1.550
Aantallen overige wetenschappelijke publicaties 218 184 214
Aantal citaties per artikel (CPP) *** 16,46** 15,32*
Citatiescore (CPP/FCSm) *** 1,53** 1,55*
* Deze cijfers hebben betrekking op de periode 1998-2007.
** Deze cijfers hebben betrekking op de periode 1998-2008.
*** De citatiescores van 2009 zijn pas in het najaar van 2010 bekend.
Zorg
2009 2008 2007
Opnamen 31.420 30.071 29.377
Gemiddelde wachttijd voor opname (in weken) 7 7 7
Eerste polikliniekbezoeken 128.117 127.659 126.947
Verpleegdagen 242.228 239.006 238.660
Dagverpleging 24.870 23.547 21.487
Gemiddelde verpleegduur (in dagen) 7,7 7,9 8,1
- Gemiddelde verpleegduur locatie AZU (in dagen) 7,7 7,9 8,1
- Gemiddelde verpleegduur locatie WKZ (in dagen)* 7,6 8,6 7,9
Operaties 23.233 23.089 22.172
Bezoeken spoedeisende hulp 22.564 21.349 20.837
Aantal sterfgevallen** 664 634 639
Bedbezetting 83% 82% 82%
Opbrengsten DBC’s segment-B (in miljoenen euro’s) 3 42,4 3 23,1 3 7,8
* Kindergeneeskunde
** Dit betreft patiënten die zijn overleden tijdens opname.
22

2.3.2.3 Personeel
In de tabel is een overzicht van het aantal medewerkers gegeven op peildatum 31 december 2009.
Daarnaast wordt een overzicht gegeven van het gemiddeld aantal fte in 2009.
2009 2008 2007
Aantal personen 10.668 10.366 9.932
Toename t.o.v. voorgaande jaar 302 434 330
2009 2008 2007
Gemiddeld aantal fte 7.541 7.237 7.088
Toename t.o.v. voorgaande jaar 304 149 138
2.3.2.4 Opbrengsten
In de tabel zijn de bedrijfsopbrengsten in 2009 aangegeven.
2009 2008 2007
Bedrijfsopbrengsten (in miljoenen) 3 883,7 3 794,4 3 727,5
2.3.2.5 Academische component
Het UMC Utrecht verantwoordt de bijzondere toeslag voor de meerkosten van topreferente zorg
en innovatie en ontwikkeling – de zogenaamde ‘Academische component’ – uitgebreid in de jaarrekening.
Zie hiervoor aanvullende gegevens en specificaties in de jaarrekening.
Innovatie en ontwikkeling betreft de zogenaamde R&D-functie van de zorg. Dit betekent dat ontwikkelingen
worden bedacht, uitgeprobeerd en uitgetest. Deze ontwikkelingen hebben betrekking op de
direct patiëntgebonden zorg of op de organisatie van de zorg. Maar ook de exportfunctie van zorg
behoort hiertoe. Een voorbeeld daarvan is het Gezondheidsportaal PAZIO (zie 4.2.6).
2.3.3 Werkgebieden
Het werkgebied van het UMC Utrecht bestrijkt heel Nederland. In verband met specifieke expertise
en infrastructuur komen topreferente en topklinische patiënten uit het hele land. Ook studenten
en onderzoekers komen uit het hele land. Uiteraard hebben een aantal activiteiten vooral een lokaal
en regionaal werkgebied, terwijl tegelijkertijd de oriëntatie van het UMC Utrecht steeds internationaler
wordt.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 23

2.4 Samenwerkingsrelaties
Het UMC Utrecht onderhoudt uit hoofde van zijn drie kerntaken en specifieke functies een groot
aantal relaties. Hieronder volgt in tabelvorm een overzicht van de belangrijkste, met een indicatie
van de wijze waarop de relatie vorm heeft gekregen.
Instelling
Universiteit Utrecht (UU)
Centraal Militair Hospitaal (CMH)
Hubrecht Instituut (KNAW)
Hogeschool van Utrecht (HU)
Diakonessenhuis Utrecht-Zeist-Doorn
Amsterdams Medisch Centrum (AMC)
St. Antonius Ziekenhuis
Meander Medisch Centrum
Hofpoort Ziekenhuis Woerden
Tergooiziekenhuizen
Sint Maartenskliniek
De Hoogstraat
Altrecht
Traumazorgnetwerk Midden-Nederland
Stichting Julius Gezondheidscentra Leidsche Rijn
KNVB
Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht
Nederlandse Federatie UMC’s (NFU)
Catharijne Stichting
Vereniging Vrienden van het WKZ (VVWKZ)
WKZ Fonds
Ndlovu Research Consortium
Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen
Regionaal Overleg Acute Zorg
Philips
Onderwijs en Opleiding Regio Utrecht (OOR)
Relatie
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Intentieovereenkomst
Stichting ‘Partners in Zorg’
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Universitair Centrum Sportgeneeskunde
Utrecht Science Park / Task Force Innovatie
Lidmaatschap Bestuur
Lidmaatschap Bestuur
Lidmaatschap Bestuur
Lidmaatschap Bestuur
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Opleidingsovereenkomsten
24

Instelling
Regionaal Opleidings Centrum MN (ROC MN)
University of Stellenbosch (Zuid-Afrika)
University of Buenos Aires (Argentinië)
Flinders University, Adelaide (Australië)
University of Toronto (Canada)
University of Manipal (India)
University of Malawi (Malawi)
University of Malaya, Kuala Lumpur (Maleisië)
University of Nicaragua-Leon (Nicaragua)
Muhimbili University, Dar es Salaam (Tanzania)
Relatie
Intentieovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Samenwerkingsovereenkomst
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 25

3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering
en medezeggenschap
3.1 Normen voor goed bestuur
Het UMC Utrecht houdt zich aan de Zorgbrede Governance Code. Op enkele punten wordt daarvan
afgeweken op grond van bepalingen in de WHW, waaronder de academische ziekenhuizen vallen.
Dit betreft vooral de benoeming van de leden van de Raad van Toezicht door de minister van
OC&W, de positie van de Ledenraad en de verantwoordelijkheid van de medisch afdelingshoofden.
Hierin wordt de wet gevolgd. Op 1 januari 2008 is een UMC Utrecht-specifieke governance code in
werking getreden. Een belangrijke toevoeging in de governance code UMC is de aanwezigheid van
de zogenaamde ‘klokkenluiderregeling’. De regeling beschermt medewerkers die een misstand in het
UMC Utrecht melden. De regeling heet voorlopig Melding Interne Misstanden door Medewerkers
van het UMC Utrecht (MIMM) en is per 1 juli 2009 in werking getreden. De naam wordt veranderd
in Klokkenluiderregeling voor Medewerkers van het UMC Utrecht als er een Nationaal Meldpunt
Klokkenluiders komt. Dat is waarschijnlijk in de loop van 2010. Dan kunnen misstanden ook extern
aan de kaak worden gesteld.
3.2 Raad van Bestuur
De Raad van Bestuur is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van het UMC Utrecht
en legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur bepaalt het
beleid van het UMC Utrecht als totale organisatie. Daarbij gaat het om de koers en grote lijnen, de
taak en de functie, de missie en de ambitie van het UMC Utrecht in relatie tot maatschappelijke,
politieke en financiële ontwikkelingen. De besturingsfilosofie van het UMC Utrecht is ‘decentraal,
tenzij …’. De cultuur van het UMC Utrecht laat zich omschrijven als: ‘vertrouwen durven geven,
verantwoordelijkheid durven nemen’.
De wijze waarop het UMC Utrecht wordt bestuurd is vastgelegd in het Bestuursreglement van het
Universitair Medisch Centrum Utrecht, het Huishoudelijk Reglement Raad van Bestuur en
Huishoudelijk Reglement Raad van Toezicht UMC Utrecht. Het sinds 1 maart 2006 geldende
bestuursreglement is aangepast aan de laatste ontwikkelingen op het terrein van Healthcare
Governance. Tevens is in de Bevoegdhedenregeling van het UMC Utrecht op functieniveau per
divisie en directie vastgelegd wie bevoegd is het UMC Utrecht te binden in contractuele zin.
26

Samenstelling
Naam en bestuursfunctie
Prof.dr. J.L.L. Kimpen,
Voorzitter
Prof.dr. F. Miedema
Vice-voorzitter/decaan
Drs. H.H.J. Bol,
Lid
Kolonel-arts J. de Graaf*,
Lid
Nevenfuncties
- Lid Raad van Advies Universitair Centrum voor Sportgeneeskunde
- Lid Bestuur Catharijnestichting
- Lid pleno-vergadering MSRC
- Secretaris Stichting Dondersfonds
- Lid Talma Eijckman Stichting
- Voorzitter Raad van Toezicht Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra
- Lid Raad van Toezicht Hubrecht Instituut
- Lid Raad van Toezicht UMC Utrecht Exploitatie BV
- Secretaris Jenner Stichting
- Lid Raad van Toezicht UU Holding BV
- Lid Danone Research Scientific Advisory Board
- Voorzitter Raad van Toezicht Carante Groep
- Secretaris/penningmeester Stichting WKZ Fonds
- Voorzitter Bestuur Girard de Mielet van Coehoorn Stichting
- Voorzitter Stichting Medische Faciliteiten
- Voorzitter Raad van Bestuur Stichting Partners in Zorg
- Lid Bestuurscommissie UMC Zorgverzekeringen NV
- Lid Raad van Toezicht Vivent
- Voorzitter Bestuur ZIN
- Lid Afdeling artsen c.s., Nederlandse Officiers Vereniging
- Lid redactieraad Nederlands Militair Geneeskundig Tijdschrift
* Als commandant van het Centraal Militair Hospitaal (CMH) q.q. lid van de Raad van Bestuur
Benoeming
De Raad van Bestuur bestaat uit vier leden: een voorzitter (tevens lid), een vice-voorzitter (tevens
lid), een lid, en het lid namens het Ministerie van Defensie (commandant CMH). De Raad van
Toezicht benoemt, schorst en ontslaat de leden. De decaan wordt in overleg met het College van
Bestuur van de Universiteit Utrecht benoemd, geschorst of ontslagen en de commandant CMH in
overleg met het Ministerie van Defensie. De commandant CMH neemt uitsluitend deel aan de
besluitvorming indien het een aangelegenheid betreft waarbij Defensie een belang heeft. Leden van
de Raad van Bestuur zijn voor onbepaalde tijd benoemd. De Raad van Bestuur benoemt de directeuren,
de divisieleidingen en de medisch afdelingshoofden. De divisieleiding bestaat meestal uit een
voorzitter (tevens medisch manager), een manager onderzoek en onderwijs, een manager zorg en een
manager bedrijfsvoering. In de bevoegdhedenregeling van het UMC Utrecht staan de mandaten en
de gemandateerden omschreven.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 27

Bezoldiging
De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht is vastgelegd in de
notitie ‘UMC Utrecht – beloning Raad van Toezicht en Raad van Bestuur’. De Raad van Toezicht
bepaalt het salaris en de toelagen van de leden van de Raad van Bestuur. Over het salaris en de
toelagen van de Decaan vindt overleg plaats met het College van Bestuur. In de toelichting bij de
jaarrekening worden de individuele bezoldigingen vermeld.
Verdeling portefeuilles en aandachtsgebieden
Inhoudelijke
portefeuilles
Directoraten
Divisies
Prof.dr. J.L.L. Kimpen
- Zorg
- HRM
- Samenwerking
- Strategie
- Strategie Vastgoed
en huisvesting
- Internationalisering
(zorg)
- Medische vervolgopleidingen
- Algemene zaken
- Communicatie
- Concernstaf
- P & O
- Hart & Longen
Prof.dr. F. Miedema
- Onderwijs
- Onderzoek
- Universiteit
- Valorisatie
- Internationalisering
(onderzoek en
onderwijs)
- Onderwijs &
Opleidingen
- Hersenen
- Interne Geneeskunde
en Dermatologie
- Biomedische Genetica
- Julius Centrum
- Perioperatieve
Zorg en
Spoedeisende Hulp
- IC Centrum
Drs. H.H.J. Bol
- Financiën
- Informatisering
- Facilitair
- Uitvoering vastgoed
en huisvesting
- Internationalisering
(financiën bedrijfsvoering)
- Informatievoorziening
&
Financiën
- Informatie
Technologie
- Facilitair Bedrijf
- Kinderen
- Vrouw en Baby
- Laboratoria en
Apotheek
- Beeld
- Heelkundige
Specialismen
Kolonel-arts J. de Graaf
- CMH
28

3.3 Raad van Toezicht
Samenstelling
Naam en bestuursfunctie
Prof.dr. N.A.M. Urbanus,
Voorzitter
Drs. D.J. Barth,
Lid
W. de Bruijn RA,
Vice-voorzitter
Mw.drs. A.M. Fentener
van Vlissingen,
Lid
Mw.prof.dr. S.P. Verloove-
Vanhorick,
Lid
Nevenfuncties
- Voorzitter Raad van Toezicht Universiteit van Amsterdam
- Voorzitter Raad van Toezicht Hogeschool van Amsterdam (voornoemde
instellingen streven een fusie na)
- Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Gooische Scholenfederatie
- Voorzitter Wetenschappelijke Adviesraad Stichting DBC Onderhoud
(tot 1 augustus 2009)
- Lid Raad van Commissarissen ONVZ Zorgverzekeraar
- Lid Strategy and Governance Forum Price Waterhouse Coopers
- Voorzitter Wetenschappelijke Adviesraad van de publiekslezing
de Anatomische Les
- Lid Raad van Advies Nederlandse Vereniging voor Medical Technology
Assessment
- Voorzitter Bestuur Amsterdam Institute for International Development UvA-VU
- Lid Amsterdamse Kring
- Lid Raad van Advies Inspectie voor de Gezondheidszorg
- Lid Raad van Toezicht van het Nivel (vanaf 1 september 2009)
- Gemeenteraadslid te Gouda
- Lid van de Commissie Vrede en Veiligheid van de Raad voor
Internationale Vraagstukken
- Lid Raad van Toezicht Stop Aids Now
- Lid Raad van Toezicht Aids Fonds-SOA Aids Nederland
- Voorzitter Stichting WKZ-Fonds
- Lid Raad van Toezicht Drielanden Educatieve Dienstverlening
- Arbiter bij het Nederlands Arbitrage Instituut
- Voorzitter Raad van Commissarissen SHV Holdings
- Lid Raad van Commissarissen Draka Holding
- Lid Raad van Commissarissen Heineken
- Lid Raad van Commissarissen De Nederlandsche Bank
- Lid Raad van Commissarissen Flint Holding
- Lid Raad van Toezicht Stichting het Nationale Park De Hoge Veluwe
- Bestuurslid Ubbo Emmius Fonds
- Lid Raad van Commissarissen Stadsherstel Amsterdam
- Lid Raad van Toezicht Stichting Bronovo-Nebo, Den Haag
- Bestuurslid Cornelia Stichting, Beetsterzwaag
- Lid Raad van Advies EMGO-instituut, VUmc
- Voorzitter commissie Kind en ziekte: onderzoek voor gezondheid, RGO
- Lid Beraadsgroep Geneeskunde, Gezondheidsraad
- Lid Commissie Herziening en uitbreiding Rijksvaccinatie-programma,
Gezondheidsraad
- Voorzitter Commissie Registratie Aangeboren Afwijkingen, VWS
- Voorzitter Werkgroep Wetenschappelijk Onderzoek Neonatale
Screening, Centrum voor Bevolkingsonderzoek, RIVM
- Voorzitter Raad van Advies Aanvalsplan perinatale sterfte Rotterdam
‘Klaar voor een kind’
- Lid Erkenningscommissie effectieve interventies (Jeugd), RIVM
- Adviseur TNO Kwaliteit van Leven
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 29

Naam en bestuursfunctie
Mw. A.M. Vliegenthart,
Lid
J.G. van der Werf,
Lid
Nevenfuncties
- Lid College Financieel Toezicht Nederlandse Antillen
- Kroonlid Sociaal Economische Raad, lid Dagelijks bestuur
(tot 31 december 2009)
- Lid Raad van Toezicht Hogeschool Utrecht (tot 31 december 2009)
- Lid Raad van Advies Sociale Verzekeringsbank
- Lid Raad van Toezicht NIGZ, nationaal instituut voor gezondheidsbevordering
en ziektepreventie (tot 31 december 2009)
- Voorzitter Raad van Commissarissen RABO Wielerploegen
- Lid Raad van Advies Universitair Centrum Sportgeneeskunde
- Lid Raad van Commissarissen PGGM N.V. en lid audit commissie
- Lid Raad van Commissarissen Organon Biosciences Ned. B.V.
- Lid Raad van Commissarissen DSM NL BV
- Voorzitter waarborgfonds kinderopvang
- Lid Klankbordgroep Topcoaches NOC*NSF
- Lid Raad van Toezicht Terres des Hommes (tot 1 oktober 2009)
- Voorzitter commissie ‘Maatstaf’ ter bevordering beleid studenten met
een functiebeperking in het Hoger onderwijs (oktober 2009 - maart 2010)
- Lid Raad van Advies Haagse Kamers Twijnstra en Gudde
(vanaf september 2009)
- Vice-voorzitter Raad van Commissarissen Delta NV
- Lid Raad van Commissarissen De Lotto
- Lid Raad van Commissarissen ONVZ Zorgverzekeraar
- Lid Raad van Commissarissen Ordina NV
- Lid Dagelijks Bestuur PensioenFonds Cultuur
- Vice-voorzitter Raad van Commissarissen Zevenwouden
- Vice-voorzitter Raad van Toezicht Nederlands Dans Theater
- Lid van het internationale bestuur Right to Play
- Voorzitter Right to Play Nederland
Benoeming
De Raad van Toezicht bestaat uit zes leden, waarvan één lid wordt voorgedragen door het Ministerie
van Defensie. In verband met het overlappen van zittingsperiodes bestaat de Raad van Toezicht
tijdelijk uit zeven leden. Het aantal leden wordt door de minister van OC&W bepaald na overleg met
de Raad van Toezicht. Leden van de Raad van Toezicht worden voor een periode van vier jaar
benoemd, met de mogelijkheid tot eenmaal herbenoeming. De Raad van Toezicht wordt benoemd,
geschorst en ontslagen door het Ministerie van OC&W. Eén lid wordt benoemd op voordracht van
het Ministerie van Defensie. De Vereniging Vrienden van het WKZ heeft het recht tot het doen van
een voordracht voor één lid. De onafhankelijkheid van de Raad van Toezicht is geborgd in het
Bestuursreglement: leden mogen geen nevenfuncties bekleden die op gespannen voet staan met het
belang van het UMC Utrecht.
De Raad van Toezicht benoemt, schorst en ontslaat de Raad van Bestuur, keurt de begroting, de jaarrekening
en het jaarverslag goed. Het beleid van de Raad van Bestuur wordt vastgesteld en getoetst
door de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht is verantwoording verschuldigd aan de minister
van OC&W. Naast het toezicht houden is de Raad van Toezicht ook klankbord en adviseur voor de
Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht benoemt en ontslaat de externe accountant.
30

De eerste zittingstermijn van mevrouw Vliegenthart liep op 31 augustus 2009 af. Zij werd per
1 september 2009 herbenoemd. Op 31 maart 2010 loopt de tweede zittingstermijn van de heer
De Bruijn af. Na zijn afscheid zal de Raad van Toezicht weer uit zes leden bestaan.
De Raad van Toezicht heeft zes keer vergaderd. De voorzitter, de heer De Bruijn en mevrouw
Verloove-Vanhorick waren bij alle vergaderingen aanwezig. De leden Barth en Van der Werf waren
bij vijf vergaderingen aanwezig. De dames Fentener van Vlissingen en Vliegenthart woonden drie
vergaderingen bij.
Naam Aandachtsgebied(en) Eerste benoeming Herbenoemd per
Prof.dr. N.A.M. Urbanus
Drs. D.J. Barth
- Algemeen bestuurlijk
- Zorg
- Sociale Commissie
- Algemeen bestuurlijk
- Centraal Militair
Hospitaal
14 september 2001 01 september 2005,
vanaf 01 september
2007 benoemd tot
voorzitter, vanaf
01 september 2009 herbenoemd
tot voorzitter
01 mei 2004 01 mei 2008
W. de Bruijn RA - Algemeen bestuurlijk
- Financiële Commissie
01 april 2002 01 april 2006
Mw.drs. A.M. Fentener
van Vlissingen
- Algemeen bestuurlijk 01 december 2008
Mw.prof.dr. S.P. Verloove-
Vanhorick
Mw. A.M. Vliegenthart
J.G. van der Werf
- Algemeen bestuurlijk
- Zorg
- Sociale Commissie
- Algemeen bestuurlijk
- Financiële Commissie
- Algemeen bestuurlijk
- Financiële Commissie
01 juli 2008
01 september 2005 01 september 2009
01 juli 2008
Bezoldiging
Voor de leden van de Raad van Toezicht geldt dat de minister van OC&W de financiële tegemoetkoming
vaststelt. In de toelichting bij de jaarrekening worden de individuele bezoldigingen vermeld.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 31

3.4 Bedrijfsvoering
3.4.1 Planning- en controlcyclus
De interne bedrijfsvoering en beheersing volgt de planning- en controlcyclus. Deze start in juni met
de kaderstellingsbrief. Daarin vertaalt de Raad van Bestuur de strategie van het UMC Utrecht naar
een uitvoeringskader voor het komende jaar. Voor de deelgebieden zorg, onderwijs & opleidingen,
onderzoek, personeel & organisatie, facilitaire processen, ICT en financiën & control wordt beschreven
wat het komende jaar aan de orde zal zijn en wat de consequenties daarvan zijn voor de divisies
en directies.
De divisies en directies schrijven op basis hiervan in september hun managementcontracten voor het
komende jaar. Daarin zijn de divisiebegrotingen en concrete doelstellingen in de vorm van verplichte
Key Performance Indicators (KPI’s) opgenomen. De divisiebegrotingen worden verwerkt in de
concernbrede conceptbegroting die in november wordt geschreven. Onderdeel daarvan zijn ook de
centrale kosten en opbrengsten, reserveringen, tweede, derde en vierde geldstroomprojecten, deelnemingen
en de bestemmingen en onttrekkingen. De conceptbegroting wordt voorgelegd aan de
Ondernemingsraad. Na vaststelling door de Raad van Bestuur wordt de begroting ter goedkeuring
voorgelegd aan de Raad van Toezicht.
3.4.2 Balanced Score Card (BSC)
De uitkomsten van de KPI’s in de managementcontracten van de divisies worden gevolgd door
middel van de BSC, waarin de divisies en directies aan de Raad van Bestuur verantwoording
afleggen over hun bedrijfsvoering. De BSC bestaat uit twee delen:
- de bijdragen van de afzonderlijke divisies en de aggregatie naar het UMC Utrecht als geheel en
- UMC Utrecht brede onderwerpen zoals de voortgang van de strategische investeringen.
3.4.3 Kwartaalrapportage en kernrapportage
Naast de BSC die vooral intern en op de divisies is gericht, worden gedurende het jaar nog twee
belangrijke concernrapportages gemaakt. Dit zijn de financiële kwartaalrapportage en de kernrapportage.
De financiële kwartaalrapportage volgt de externe financiële jaarrekening en bevat onder
andere de balans, resultatenrekening en medische productie. Hierin is opgenomen de realisatie versus
de concernbrede begroting van het UMC Utrecht. Deze rapportage wordt gemaakt voor de Raad
van Bestuur en de Financiële Commissie van de Raad van Toezicht. De kernrapportage is een
samenvatting van de BSC en de financiële kwartaalrapportage en wordt gemaakt voor de Raad van
Bestuur en alle leden van de Raad van Toezicht.
3.4.4 Verantwoordingsdocument DBC’s
In de jaarrekening zijn twee documenten opgenomen (onder de aanvullende gegevens en specificaties)
die betrekking hebben op de verantwoording die de Raad van Bestuur heeft afgelegd aan de
Nederlandse Zorgautoriteit en Zorgverzekeraars Nederland. Deze documenten gaan over de omvang
en juistheid van de gefactureerde zorgproductie en of aan de voorschriften ten aanzien van de administratieve
organisatie en interne controle wordt voldaan. Voor de reguliere zorg heeft dit plaats­
32

gevonden via het ‘Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC’s 2009’. Voor de geestelijke
gezondheidszorg heeft deze verantwoording afzonderlijk plaatsgevonden via het ‘Verantwoordingsdocument
DBC GGZ omzet 2009’.
Gedurende het jaar zijn door middel van steekproeven controles uitgevoerd op juistheid van
DBC-facturen. De productie van Klinische Genetica heeft onderdeel uitgemaakt van de steekproefpopulatie.
Uit de controle is gebleken dat aan de norm, zoals vermeld in het door de NZa beschikbaar
gestelde protocol gefactureerde DBC’s 2009, wordt voldaan. Deze norm houdt in dat met een
betrouwbaarheid van 95 procent gesteld kan worden dat niet meer dan 5 procent van het totaalbedrag
van de in 2009 gefactureerde DBC’s onjuist is. Bij de foutevaluatie zijn de richtlijnen uit het
protocol gefactureerde DBC’s 2009 gehanteerd.
De NZa regeling Administratieve Organisatie en Interne Controle inzake DBC-registratie en facturering
stelt voorschriften aan de AO/IC van zorgaanbieders ten behoeve van de betrouwbaarheid van
de DBC-registratie en facturering. In het verleden is de vraag of aan de Regeling wordt voldaan
strikt geïnterpreteerd en dientengevolge door het UMC Utrecht met ‘neen’ beantwoord. Tijdens
overleg met vertegenwoordigers van de NFU heeft de NZa aangegeven, dat de vraag ruimer geïnterpreteerd
kan worden. Het gaat erom dat het proces van registratie en facturatie (inclusief eventueel
compenserende aanvullende controles) op orde is. De Raad van Bestuur erkent het belang van een
betrouwbare DBC-registratie en facturering. De basisregistratie is de afgelopen periode op verschillende
punten verbeterd. Ook in 2010 zal dit de nodige aandacht krijgen. Vanwege de dynamiek op
het gebied van basisregistratie is het echter zo goed als onmogelijk om op elk moment het proces
volledig op orde te hebben. Hoewel nog niet aan alle eisen uit de Regeling AO/IC wordt voldaan,
heeft het UMC Utrecht het proces van DBC-registratie en facturering in 2009 wel degelijk op orde
gehad. Dit blijkt uit de uitkomst van de steekproef. Hieruit mag worden geconcludeerd dat de
samenhang van alle uitgevoerde controles in het proces voldoende compenserende maatregelen bevat
om te voldoen aan de gestelde normen inzake de Regeling AO/IC. In het verantwoordingsdocument
2009 is deze vraag dan ook met ‘ja’ beantwoord. Dit neemt niet weg dat vooral op de gebieden van
audit trail en het afwikkelen van signaallijsten alsmede de afwijkingen zoals geconstateerd in de
controlebevindingen nog verbetering wenselijk is. Het kan nog altijd beter en voor 2010 zal dat ook
moeten, gezien de scherpere norm voor de nauwkeurigheid van de gefactureerde DBC’s.
3.5 Cliëntenraad
Het UMC Utrecht heeft een cliëntenraad in de zin van de Wet Medezeggenschap Cliënten
Zorginstellingen (WMCZ) en de Kwaliteitswet. De naam van deze cliëntenraad is Cliëntenraad
Academische Ziekenhuizen (CRAZ). De leden zijn voorgedragen door de patiëntenorganisaties van
Nederland maar nemen op persoonlijke titel deel aan de beraadslagingen en besluitvorming. De raad
heeft voor alle acht UMC’s dezelfde samenstelling, maar is door elk afzonderlijk UMC tot eigen
cliëntenraad benoemd en heeft de daarmee overeenkomende bevoegdheden. Dit model beoogt
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 33

epresentativiteit (UMC’s hebben een veelal landelijk verzorgingsgebied) te combineren met doelmatigheid
(niet te grote belasting voor de patiëntenorganisaties).
De CRAZ vergadert vier keer per jaar. De Raad van Bestuur is bij de vergaderingen aanwezig en
aanspreekbaar op de aangebrachte onderwerpen. De CRAZ neemt het wettelijk adviesrecht waar. De
CRAZ heeft ten aanzien van het UMC Utrecht in 2009 twee UMC-brede adviezen uitgebracht over:
- het hoofdbehandelaarschap en
- klachtenregeling.
Vanuit de CRAZ worden aandachtspersonen benoemd: één of twee CRAZ-leden met een individueel
UMC in de portefeuille. De heer S. Huges en de heer K.A. Wildeboer zijn de aandachtspersonen
voor het UMC Utrecht. De CRAZ wordt via de bijdrage aan de NFU volledig gefaciliteerd en
ondersteund.
In 2009 bestond de CRAZ tien jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum werd een congres georganiseerd
met als titel ‘Veiligheid en Vertrouwen’. Ieder UMC kreeg een onderwerp toebedeeld waaraan
de komende jaren aandacht wordt besteed. Het UMC Utrecht kreeg het onderwerp ‘patiënt empowerment’.
Het is de bedoeling dat de Raad van Bestuur in 2010 met dit thema aan de slag gaat, ingebed
in de lopende initiatieven.
Het UMC Utrecht beschikt over een eigen patiëntvertrouwenspersoon.
34

4 Beleid, inspanningen en prestaties
4.1 Meerjarenbeleid
De wereld om ons heen verandert. Dat geldt voor alle drie de kerntaken. Een uitdagend meerjarenbeleid
zal met deze veranderingen rekening houden en daarop anticiperen. In 2009 richtte de
Raad van Bestuur zich op de ontwikkeling van een nieuwe vijfjaarsstrategie. Bij evaluatie van de
huidige strategie bleek de noodzaak om duidelijker keuzes te maken. In het kort wordt beschreven
welke gevolgen de nieuwe strategie van het UMC Utrecht heeft en hoe daar in de toekomst op zal
worden ingespeeld.
Ontwikkelingen in de zorgsector
Het UMC Utrecht wil zich in de toekomst richten op topzorg op een beperkt aantal speerpunten. Dat
betekent dat in de toekomst niet meer alle basiszorg voor doorsnee-aandoeningen in het UMC Utrecht
zal plaatsvinden. Ziekenhuizen in de regio zullen deze basiszorg in goed onderling overleg overnemen.
Om topkwaliteit te garanderen, zullen ook binnen de beoogde internationale speerpunten
waarin het UMC Utrecht nu al sterk is nog expliciete keuzes moeten worden gemaakt. De toekomstplannen
van het UMC Utrecht passen in het overheidsbeleid. Ook die wil dat ziekenhuizen zich in de
toekomst specialiseren op bepaalde terreinen van de gezondheidszorg en daar de kwaliteit verbeteren.
Patiënten komen steeds beter voorbereid bij hun arts. Zij nemen, vooral in geval van een chronische
ziekte, een deel van de regie over hun behandeling in eigen hand. Met het strategisch thema ‘Patiënt
als Partner’ wil het UMC Utrecht de komende jaren hierin extra investeren. De patiëntenportalen
zijn daar een voorbeeld van. Maar ook de automatisering van het Laboratorium Klinische Chemie en
Haematologie (LKCH), die het mogelijk maakt binnen maximaal één uur de uitslag van een laboratoriumtest
beschikbaar te hebben. Meer hierover leest u in paragraaf 4.2.1.
Het begrip ‘hospitality’ (gastvrijheid) krijgt steeds meer vorm. Patiënten, bezoekers en studenten
moeten zich welkom voelen in het UMC Utrecht. De medewerkers van het UMC Utrecht moeten
deze gastvrijheid voor een groot deel realiseren. Hospitalityprojecten en -activiteiten moeten er
toe leiden dat patiënten, medewerkers en studenten bewust kiezen voor het UMC Utrecht als een
gastvrije zorgverlener, werkgever en opleidingsplaats.
Tijdens een economische crisis is de zorg een min of meer veilige haven voor werkzoekenden.
Nu de eerste tekenen van herstel van de economie zich aftekenen, neemt de spanning op de arbeidsmarkt
weer toe. In de zorg dreigt een tekort van 450.000 medewerkers in 2025, ongeveer een kwart
van wat tegen die tijd in totaal aan mensen nodig is in de zorg. Het UMC Utrecht onderkent dit
gevaar en neemt op allerlei manieren (zoals het volledig benutten van beschikbare opleidingscapaciteit,
innovatieve en opvallende wervingscampagnes, hospitalityprojecten en -activiteiten en goede
arbeidsvoorwaarden) maatregelen.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 35

Ontwikkelingen in het onderwijs
Het onderwijs is in beweging. In 2010 zal de Angelsaksische bachelor/masterstructuur zijn ingevoerd
in alle universiteiten van Europa. Hiermee kunnen studies en diploma’s internationaal worden vergeleken.
De plaats waar de studenten onderwijs hebben genoten wordt hiermee belangrijker. Wie een
toonaangevende onderwijsrol wil blijven vervullen, moet actief nieuwe ontwikkelingen invoeren.
Voorbeelden hiervan zijn: passieve kennis vervangen door competenties en vaardigheden, collegezalen
vervangen door skills-laboratoria en computerzalen en onderwijs en opleiding laten plaatsvinden
in netwerkstructuren. Daarnaast breidt het internationale onderwijsnetwerk zich steeds meer
uit. Het UMC Utrecht heeft samenwerkingsverbanden met negen ziekenhuizen in uiteenlopende
landen, verspreid over vijf continenten.
Om de kwaliteit van de medisch-specialistische opleidingen te waarborgen, wil het UMC Utrecht dat
in 2011 alle docenten met een structurele onderwijstaak (> 10 procent) tenminste een Basis
Kwalificatie Onderwijs (BKO) hebben. Ieder nieuw te benoemen Universitair Hoofd Docent en
hoogleraar met een toegespitste onderwijstaak moet binnen twee jaar na aanstelling een Senior
Kwalificatie Onderwijs (SKO) hebben gehaald.
Ontwikkelingen in het onderzoek
Het wetenschappelijk onderzoek globaliseert in hoog tempo. Niet alleen in westerse landen vindt
onderzoek met patiënten plaats. Om toptalent te kunnen aantrekken, moet het UMC Utrecht zorgen
voor een uitdagend wetenschappelijk klimaat en een aantrekkelijke infrastructuur.
Ook op het gebied van onderzoek wil het UMC Utrecht een internationale topspeler zijn. Om topkwaliteit
te garanderen, zullen ook binnen de beoogde internationale speerpunten waarin het UMC
Utrecht nu al sterk is nog expliciete keuzes moeten worden gemaakt. Toponderzoek en topzorg zullen
geïntegreerd worden, waarbij de ‘clinical need’ van de patiënt bepaalt wat de onderzoeksthema’s zijn.
De kwaliteit van de wetenschappelijke staf wordt gevisualiseerd in concrete parameters. Daarbij is
het van belang op het niveau van de principle investigator (PI) te komen, omdat vele subsidies heden
ten dage in sterke mate persoonsgebonden zijn en ook de externe werving en selectie op dat niveau
gebeurt. Daarnaast wordt geleidelijk aan een loopbaanbeleid ingevoerd voor onderzoekers, in
afstemming met de Universiteit Utrecht.
Als publieke kennisorganisatie is het voor het UMC Utrecht van belang dat kennis en expertise die
in de instelling ontwikkeld wordt ten goede komt aan de maatschappij. Om de verworven kennis en
kunde effectief te vertalen naar concrete toepassingen in de medische praktijk is een proactief en
transparant valorisatiebeleid, gekoppeld aan een professionele valorisatie-infrastructuur een belangrijke
voorwaarde. UMC Utrecht Exploitatie BV speelt hierbij een grote rol. Meer hierover leest u in
paragraaf 4.2.6.
36

Deze en andere ontwikkelingen worden samengebracht in een nieuwe strategienota, die de periode
2011 tot 2015 zal beslaan. De nieuwe strategienota wordt het vervolg op de strategie 2006-2010
‘Zorg voor kennis, kennis voor zorg’. De missie van ‘Zorg voor kennis, kennis voor zorg’ is als volgt
geformuleerd:
“Het UMC Utrecht wil een internationaal toonaangevend universitair medisch centrum zijn waarin
kennis over gezondheid, ziekte en zorg wordt gemaakt, getoetst, gedeeld en toegepast.”
Deze missie is vertaald naar een visie op de drie kernwaarden die het UMC Utrecht eerder heeft
vastgesteld en die een belangrijke bindende kracht zijn gebleken:
Grenzen verleggen
- Het op geselecteerde gebieden leveren van een grensverleggende bijdrage aan onze kennis van
gezondheid, ziekte en de behandeling daarvan.
- Het toetsen van deze kennis in, en het overdragen ervan naar de praktijk van de gezondheidszorg.
Kennis delen
- Het overdragen van kennis aan de mensen die in medisch onderzoek en de gezondheidszorg
werkzaam (zullen) zijn.
- Het beantwoorden van vragen die de maatschappij over gezondheid en ziekte stelt.
Zorgen voor mensen
- Het leveren van kwalitatief hoogstaande zorg aan patiënten die zijn aangewezen op bijzondere
kennis, kunde, ervaring of infrastructuur.
- Het ontwikkelen en uitdragen van innovaties die de gezondheidszorg verbeteren.
In de meerjarenraming heeft het UMC Utrecht voor de realisering van de strategische doelstellingen
structureel A 9 miljoen en incidenteel A 20 miljoen gereserveerd. Uit de structurele gelden is inmiddels
A 6,9 miljoen toegekend aan genomics en investeringen in apparatuur. Van de incidentele gelden
is inmiddels A 24,4 miljoen toegekend, onder andere aan:
- de nieuwbouw van het Intensive Care Centrum,
- het project Preventie en Gezondheid en
- matching van grote onderzoeksprojecten.
De onderuitputting op structurele gelden wordt veroorzaakt door overbesteding op incidentele gelden.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 37

4.2 Algemeen Beleid
Uit de strategienota ‘Zorg voor kennis, kennis voor zorg’ vloeien een aantal strategische impulsen voort
(zie ook 4.7.4). De projecten uit de Strategische Impuls 1 zijn inmiddels afgerond en in 2009 geëvalueerd.
De projecten uit de Strategische Impuls 2 lopen nog. Een aantal highlights uit beide Impulsen:
- Slimmer Beter
Samen slimmer werken: hoe kunnen we onze zorgprocessen slimmer organiseren zodat medewerkers
beter worden ingezet en patiënten beter worden behandeld. Dat is het thema van het project
Slimmer Beter. Het project startte in 2006. Toen werden dertien innovatieve projecten gestart. Het
project was zo succesvol dat de Raad van Bestuur besloten heeft van Slimmer Beter een blijvende
marktplaats van ideeën en experimenten te maken. In 2008 konden medewerkers opnieuw projectvoorstellen
indienen. Een speciale groep beoordeelde die voorstellen en selecteerde de veertien
kansrijkste. Deze zijn in 2009 van start gegaan. De projecten zullen eind 2010 worden afgerond.
- Internationalisering
Deze strategische impuls beoogt het stimuleren van structurele internationale samenwerkingsverbanden.
De Raad van Bestuur stelde hiervoor A 2 miljoen beschikbaar. Het geld werd in zeven
subsidierondes verdeeld over een groot aantal projecten. In december 2007 vond de laatste
sub sidieronde plaats. In 2008 is besloten een vervolg te geven aan de Commissie Internationalisering.
Dit heeft zich geuit in een beschikbaar budget binnen de strategische gelden van
A 600.000 voor de komende drie jaar. Deze gelden zijn gereserveerd voor een aantal competitieve
subsidierondes binnen het UMC Utrecht. Hiervoor is per jaar A 200.000 gereserveerd.
- Internet aan bed
Televisie, radio, telefoon en internet in één handzaam apparaat aan een wendbare arm boven het
bed van de patiënt. Dat is infotainment. In de loop van 2009 zijn alle bedden in het UMC Utrecht
voorzien van dit systeem, zodat patiënten gratis kunnen televisie kijken, internetten en bellen
(alleen naar vaste nummers in Nederland).
- Preventie en gezondheid
In het kader van dit strategisch thema konden medewerkers voorstellen indienen voor divisieoverstijgend
onderzoek op het gebied van preventie en gezondheid. In 2009 werd een hoogleraar Public
Health benoemd, die onderzoek gaat doen naar de relatie tussen gezondheid, leefstijl en omgeving.
Hierbij is specifieke aandacht voor de preventie van ziekte.
Hospital compliance
In 2008 is het UMC Utrecht begonnen met het project Hospital Compliance. Hierbij gaat bijzondere
aandacht uit naar het bevorderen en handhaven van de naleving van zowel de externe wet- en regelgeving
als de interne regels en standaarden. De Raad van Bestuur heeft tien risicogebieden benoemd
waarvan inzichtelijk gemaakt zal worden in hoeverre het UMC Utrecht op dit moment de wet- en
regelgeving op deze gebieden naleeft.
Gebleken is dat alleen al het benoemen van risicogebieden een goede keuze is geweest. Diverse risicogebieden
zijn op een of andere wijze in het nieuws geweest. Hieruit blijkt de noodzaak van het kunnen
aantonen dat de regels worden nageleefd.
38

De risicogebieden brandveiligheid en proefpersonenveiligheid zijn vrijwel afgerond. Inmiddels is
ook start gemaakt met andere risicogebieden, zoals medische apparatuur, de Wet BOPZ, hoofdbehandelaarschap
en infectiepreventie. Bij de ontwikkeling van een integraal kwaliteitssysteem zal
Hospital Compliance verder worden vormgegeven.
4.2.1 Patiëntenzorg
Op basis van de strategienota geven de organisatieonderdelen jaarlijks hun activiteiten door, die
dan vervolgens worden samengevat in de jaarlijkse kaderstellingsbrief. Wat zorg betreft ging het
ondermeer over bijdragen leveren aan de vormgeving van een kenniscentrum Prestatie Indicatoren;
maatregelen treffen die leiden tot een verbetering van de relatie met verwijzers en het innovatieve
vermogen binnen de organisatie vergroten. In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan de belangrijkste
ontwikkelingen in 2009.
Mobiele unit voor IC-patiënten
Op 2 juni 2009 nam het UMC Utrecht in samenwerking met de Regionale Ambulance Voorziening
Utrecht (RAVU), een Mobiele Intensive Care Unit (MICU) in gebruik. Dit is een speciaal aangepaste
ambulance voor het vervoer van intensive care patiënten tussen de verschillende ziekenhuizen. In
eerste instantie in de regio Midden Nederland, maar ook in de rest van het land.
De MICU zorgt ervoor dat intensive care patiënten veilig kunnen worden vervoerd en dat de behandeling
tijdens het vervoer ook kan doorgaan. De MICU wordt ingezet om de intensive care capaciteit
in de regio optimaal te benutten.
De MICU maakt gebruik van een speciaal ontwikkelde brancard (trolley) met specifieke medische
apparatuur, medicatie en zuurstof. Het MICU-team bestaat uit een IC-arts, een IC-verpleegkundige
en een ambulancechauffeur.
Patiëntenportalen
Het UMC Utrecht wil op maat communiceren met zijn patiënten. Het UMC Utrecht doet dat onder
andere via internetportalen. Via deze websites met een beveiligde toegang krijgen bepaalde groepen
patiënten informatie op maat aangeboden, zoals e-consults. In 2009 werd het aantal patiëntenportalen
uitgebreid met:
- het Fertiportaal. Patiënten die in behandeling zijn op de afdeling Voortplanting van het UMC
Utrecht kunnen via een beveiligde website mailen met een verpleegkundige. Vragen die gesteld
worden op maandag tot en met vrijdag voor 15.00 uur worden nog dezelfde dag beantwoord.
- het Harttransplantatieportaal. Dit portaal geeft een patiënt die op de wachtlijst staat voor een harttransplantatie
of die een harttransplantatie heeft ondergaan persoonlijke informatie over het hele
zorgtraject. Naarmate de patiënt verder in de behandeling komt, ziet hij steeds meer informatie
over onderwerpen die dan voor hem van belang zijn.
- het Neuroportaal. Dit portaal is bedoeld voor patiënten die in behandeling zijn bij de poliklinieken
van de afdeling Neurologie en Neurochirurgie. Zij kunnen een deel van hun behandeling via
internet volgen. Nieuw bij dit portaal is dat patiënten zelfs vóór hun eerste bezoek aan het UMC
Utrecht al een bezoek aan het portaal kunnen brengen.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 39

Infotainment aan bed
Met het infotainmentsysteem kunnen patiënten in het UMC Utrecht vanuit hun ziekenhuisbed op
ergonomische wijze internetten, televisie kijken, telefoneren, radio luisteren en spelletjes spelen.
Het systeem bestaat uit een goed leesbaar touchscreen dat met één vinger bediend kan worden.
Zo nodig kan een toetsenbord of telefoonhoorn gebruikt worden. Het hoofdmenu is overzichtelijk
ingedeeld en bestaat uit drie hoofdonderwerpen: contact, ontspanning en informatie.
Het UMC Utrecht onderscheidt zich van andere ziekenhuizen door het infotainmentsysteem aan te
bieden bij alle bedden in het ziekenhuis. De diensten zijn gratis met uitzondering van bellen naar
mobiele nummers en naar het buitenland.
Kinderhartcentrum
Het was een bewogen jaar voor het kinderhartcentrum van het UMC Utrecht. Eerst kwam het bericht
van het ministerie van VWS dat het kinderhartcentrum zou moeten sluiten. Een golf van protesten –
met hartpatiëntje Sven Hoogenboom als boegbeeld – volgde.
In juli 2009 maakte minister Klink bekend dat het kinderhartcentrum toch een vergunning krijgt. Het
UMC St Radboud in Nijmegen besloot vervolgens alle cardiochirurgische ingrepen en catheterinterventies
bij patiënten met aangeboren hartafwijkingen (AHA) te laten behandelen in Utrecht. Dit gaf
het UMC Utrecht de gelegenheid de patiënten van Nijmegen over te nemen en een autonome groei
te realiseren. Daarnaast verwacht het UMC Utrecht de komende jaren ook een groter aantal volwassen
patiënten met aangeboren hartafwijkingen te gaan behandelen. Het UMC Utrecht beantwoordt
hierdoor aan alle eisen van de minister. Ook het standpunt van de patiëntenvereniging was voor de
minister een belangrijke overweging.
Eind 2011 bepaalt de minister op basis van de kwaliteitscriteria en prestatiegegevens van de vier
centra welke drie centra structureel in aanmerking komen voor een vergunning.
UMC Utrecht Palliatie Centrum
Het ministerie van VWS heeft vier Nederlandse Kenniscentra Palliatieve Zorg aangewezen. Eén daarvan
is het UMC Utrecht Palliatie Centrum (UPC), dat op 1 januari 2009 officieel van start ging. Het
UPC is een samenwerkingsverband van het Integraal Kankercentrum Midden-Nederland, het UMC
Utrecht en Hospice Demeter. Het UPC adviseert zorgverleners over de zorg aan palliatieve patiënten.
Het UPC kreeg van het IKMN en het UMC Utrecht een startkapitaal van A 147.000. Maar het is
de bedoeling dat het centrum zichzelf financieel gaat bedruipen. Daartoe moeten subsidies worden
binnengehaald.
Het ministerie van VWS heeft het UPC drie jaar de tijd gegeven om zijn bestaansrecht te bewijzen.
Opening Laboratorium Klinische Chemie en Haematologie
Op 29 juni 2009 werd het Laboratorium Klinische Chemie en Haematologie (LKCH) feestelijk
geopend. Het LKCH is grotendeels geautomatiseerd, waardoor de uitslag van een groot deel van de
laboratoriumtesten die op de polikliniek worden aangevraagd binnen maximaal één uur bekend is.
Een snelle uitslag bespaart patiënten, van wie er veel van ver komen, een tweede gang naar het
UMC Utrecht. Bovendien kan de behandeling meteen worden ingezet of aangepast.
40

Patiënten krijgen hoofdbehandelaar en aanspreekpunt
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) eist van ieder ziekenhuis dat een adequate, instellingsbrede
regeling over hoofdbehandelaarschap onderdeel uitmaakt van het veiligheidsmanagementsysteem.
De Raad van Bestuur van het UMC Utrecht heeft daarvoor een Besluit Handreiking
Hoofdbehandelaarschap getekend dat per 1 september 2009 in werking treedt.
Door de regeling weten klinische patiënten welke behandelaar gedurende hu n opname als aanspreekpunt
fungeert. Ook moet duidelijk zijn welke medisch specialist als hoofdbehandelaar verantwoordelijk
is voor het actuele zorgtraject. De hoofdbehandelaar en aanspreekpunt kunnen een en dezelfde
persoon zijn, maar het aanspreekpunt kan ook iemand anders in het zorgproces van de patiënt zijn.
Dit hoofdbehandelaarschap moet vastliggen in (digitale) patiëntgegevens die voor elke behandelend
arts of verpleegkundige inzichtelijk zijn. Helderheid over hoofdbehandelaarschap biedt ook meer
duidelijkheid bij beslissingsmomenten over onze patiënten. Het helpt om misverstanden over
bevoegdheden en verantwoordelijkheden terug te dringen. Hierdoor kunnen allerlei problemen zoals
incidenten of klachten worden voorkomen.
UMC Utrecht Cancer Center
Het UMC Utrecht Cancer Center heeft tot doel kwalitatief uitstekende zorg te bieden aan iedereen
met (verhoogd risico op) kanker. In 2009 vond binnen het Cancer Center een tussenevaluatie plaats
onder de titel ‘samen op weg naar zichtbaar beter’. De evaluatie laat zien dat er op het gebied van de
patiëntenzorg inmiddels veel verbeterd is. Daarnaast is besloten dat het UMC Utrecht Cancer Center
zich vooral zal richten op innovatieve diagnostiek, ‘early detection’ en de behandeling van gemetastaseerde
tumoren. De aandacht zal blijvend gericht zijn op de verdere ontwikkeling van zorgpaden
en op patiëntenparticipatie. In 2009 zijn negen deelprojecten gestart om concrete stappen op dit
gebied te nemen.
Naast het goedlopende fundamentele onderzoek is het translationele onderzoek binnen het UMC
Utrecht Cancer Center nadrukkelijk gestimuleerd. Dit onderzoek richt zich vooral op moleculaire
diagnostiek en muizentumormodellen. Het klinisch onderzoek geeft steeds meer mogelijkheden voor
therapie op maat. Verschillende (inter)nationale researchseminars hebben plaatsgevonden.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 41

4.2.2 Onderzoek
Het wetenschappelijk onderzoek van het UMC Utrecht is geconcentreerd in zeven onderzoeksprogramma’s:
Neurosciences
Cardiovascular
Sciences
Immunology
and
Infectious
Diseases
Oncology
Biomedical Genetics
Biomedical Image Sciences
Clinical Epidemiology
Horizontaal in het schema staan de onderzoeksprogramma’s die zijn gericht op de ontwikkeling van
nieuwe methoden en technieken. Verticaal in het schema staan de onderzoeksprogramma’s die
gericht zijn op ziektebeelden. De onderzoeksprogramma’s werken onderling nauw samen.
De zeven programma’s sluiten goed aan bij de thema’s in het nationale en internationale onderzoek
en zijn tegelijkertijd belangrijke interne focuspunten voor strategische stimulering.
Getuige de 152 promoties en 2.036 wetenschappelijke publicaties van 2009 en de analyse van de
prestaties van elk van de zeven programma’s is er geen reden dit beleid te wijzigen.
Probiotica
Eind 2007 werd het UMC Utrecht geconfronteerd met een studie met een onverwachte uitkomst.
Een mengsel van probiotische bacteriën voor patiënten met een acute alvleesklierontsteking leverde
niet de vooraf verwachte gezondheidswinst op, maar leidde tot extra overlijden van patiënten in de
onderzoeksgroep. Het onderzoek werd uitgevoerd in vijftien Nederlandse ziekenhuizen, waarbij het
UMC Utrecht als penvoerder optrad. Nadat eerst alle aandacht van het UMC Utrecht uitging naar het
informeren en ondersteunen van de familie van de overleden patiënten en de deelnemers aan het
onderzoek, werd het nieuws begin 2008 wereldkundig gemaakt. De resultaten van het onderzoek
werden gepubliceerd in het medisch tijdschrift The Lancet.
Vervolgens onderzochten de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), de Centrale Commissie
Mensgebonden Onderzoek (CCMO) en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) de studie en presenteerden
op 17 december 2009 hun eindrapport. De drie instanties constateerden in de uitvoering van
de studie een aantal tekortkomingen. Het UMC Utrecht betreurt die en stelt vast dat het vooral gaat
42

om procedurele aspecten en niet om zorg voor patiënten. Voor zover dat in de afgelopen twee jaar
niet al is gebeurd, zal het UMC Utrecht de ‘lessen voor de toekomst’ bestuderen en waar mogelijk
toepassen in de praktijk.
Evaluatiecommissie prijst Hubrecht Instituut
Om het Hubrecht Instituut verder uit te kunnen bouwen tot een internationaal beeldbepalend instituut
op het terrein van biomedisch onderzoek besloten de Koninklijke Nederlandse Akademie van
Wetenschappen (KNAW) en het UMC Utrecht in 2007 een samenwerking aan te gaan. In oktober
2008 bezocht een internationale evaluatiecommissie het Hubrecht Instituut. De resultaten werden in
2009 bekend. De commissie heeft het instituut beoordeeld als ‘excellent’. De commissie noemt het
Hubrecht Instituut een ‘excellent instituut dat zijn medewerkers een extreem stimulerende werkomgeving
biedt’. De wetenschappelijke publicaties in internationale tijdschriften worden eveneens
als excellent beoordeeld. Directeur Hans Clevers heeft volgens de evaluatiecommissie de capaciteiten
om het instituut verder uit te bouwen tot een internationaal beeldbepalend instituut op het
terrein van biomedisch onderzoek.
De evaluatiecommissie geeft het instituut ook een aantal aanbevelingen. Zo moet bij het werven van
nieuwe medewerkers de focus liggen op het aannemen van vrouwelijke toponderzoekers. Om het
instituut verder uit te kunnen bouwen tot een instituut van wereldformaat en de vitaliteit van de
organisatie te waarborgen, is het volgens de commissie van belang om de allerbeste internationale
kandidaten aan te (blijven) trekken voor nieuwe posities.
MRI-versneller
De afdeling Radiotherapie ontwikkelt vanaf 2001 samen met Philips en Elektra alternatieve manieren
om tumoren te behandelen. Het gaat om technieken waarbij een tumor wordt vernietigd terwijl de
tumor en de exacte locatie ervan tegelijkertijd scherp in beeld worden gebracht. Deze samenwerking
resulteerde onder andere in de MRI-versneller: terwijl de MRI beelden maakt van de tumor, wordt
die bestraald.
In januari 2009 werd de MRI-component van de MRI-versneller geplaatst. De onderdelen van het
apparaat waarmee het UMC Utrecht binnen een paar jaar patiënten beeldgestuurd wil gaan bestralen,
zijn nu compleet. De MRI-versneller gaat onderdeel uitmaken van een uniek Europees Centrum voor
Beeldgestuurde Oncologische Interventies (CBOI).
De nieuwe technologie werd mede betaald door het bedrijfsleven en de Stichting Techniek en
Wetenschap.
FES-subsidie voor hersenonderzoek
Het kabinet heeft A 20 miljoen toegekend voor onderzoek naar hersenen en cognitie. Het Nationaal
Initiatief Hersenen & Cognitie (NHIC) heeft de subsidie uit het Fonds Economische Structuur versterking
(FES) gekregen. Onderzoekers van het Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen
en de divisie Hersenen van het UMC Utrecht krijgen van dit bedrag A 600.000. De subsidie is bedoeld
voor onderzoek naar functionele markers voor cognitieve stoornissen, cognitieve revalidatie en behandeling
van cognitieve stoornissen via het prikkelen van hersennetwerken.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 43

Het Fonds Economische Structuurversterking werd in 1995 opgericht met de bedoeling de meevallers
van de aardgasbaten in een apart fonds onder te brengen. Het geld is bestemd voor investeringen
in de infrastructuur en sinds 2005 ook voor investeringen in de Nederlandse kenniseconomie. Het
fonds wordt beheerd door de ministers van Economische Zaken en van Financiën.
Nieuwe KNAW-leden
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft 28 nieuwe leden gekozen
voor de afdeling Natuurkunde. Drie van hen zijn verbonden aan het UMC Utrecht, te weten professor
Rick Grobbee (Klinische Epidemiologie, Julius Centrum), professor Bert Brunekreef (Milieu
Epidemiologie, Julius Centrum) en professor René Kahn (Psychiatrie, divisie Hersenen).
Honderdste vrouwelijke hoogleraar
Dr. Marianne Verhaar is door het college van bestuur van de Universiteit Utrecht benoemd tot hoogleraar
Experimentele Nefrologie aan het UMC Utrecht. De benoeming had een extra feestelijk tintje omdat Verhaar
de honderdste vrouwelijke hoogleraar is die op dit moment is verbonden aan de Universiteit Utrecht.
De Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht hechten grote waarde aan de ontwikkeling van vrouwelijk
wetenschappelijk talent. Zij stimuleren de loopbaan van vrouwen in de wetenschap met gerichte
programma’s. De Universiteit Utrecht startte vier jaar geleden met het traject ‘mentoring en coaching’
om vrouwen vroeg in hun loopbaan te ondersteunen bij de weg omhoog. Met vijftien procent vrouwelijke
hoogleraren (omgerekend naar voltijdaanstellingen) zit de Universiteit Utrecht boven het landelijk
gemiddelde van tien procent.
Weinig letselschadeclaims
Voor wat betreft de ontwikkeling van de letselschadeclaims hebben wij van onze beroepsaansprakelijkheidsverzekering
Marketform Ltd. te Londen vernomen dat het UMC Utrecht zowel in internationale
context als nationaal in vergelijking met andere soortgelijke centra structureel weinig letselschadevergoedingen
hoeft uit te keren. De binnengekomen claims worden behandeld door de sectie
Juridisch-Bestuurlijke zaken die maandelijks rapporteert aan Marketform Ltd.
4.2.3 Onderwijs en opleiding
Regie opleiden verpleegkundigen terug bij UMC Utrecht
Sinds de jaren tachtig zijn er mbo- en hbo-opleidingen Verpleegkunde met verschillende opleidingsroutes
ontstaan. Het theoretische deel wordt verzorgd door een ROC of hogeschool, het praktijkdeel
door het ziekenhuis of een andere zorginstelling waar de studenten stage lopen of werken. De opleidingen
bepalen wat de studenten in de praktijk moeten leren. Dit leidde tot een discrepantie tussen
theorie en praktijk. Dat moest anders, vond het UMC Utrecht. De regie voor het opleiden van verpleegkundigen
moet weer komen te liggen waar zij hoort: in de praktijk, bij het UMC Utrecht.
In 2009 werkte het UMC Utrecht aan één praktijkgericht curriculum voor alle verpleegkundestudenten
op welke afdeling ze ook gaan werken of stage lopen. Kennis, kunde en andere competenties (zoals
samenwerken en communicatie) zijn gevat in een praktijkopleidingsboek mbo en hbo-verpleegkunde.
44

Eerste bachelor diploma-uitreiking
In 2006 werd in Utrecht de bachelor/masterstructuur ingevoerd in de opleiding Geneeskunde. In
oktober 2009 werd het eerste bachelor diploma uitgereikt.
Module Hart en Vaten in lespakket vwo
Het middelbareschoolvak Natuur, Leven en Technologie (NLT) is een nieuwe module rijker: ‘Hart en
Vaten’. Alle vwo-scholen in Nederland kunnen kiezen voor deze lesmodule, die de Nederlandse
Hartstichting, het UMC Utrecht en het Junior College Utrecht van de Universiteit Utrecht gezamenlijk
ontwikkelden.
De module gaat over het hartinfarct. Hoe werken hart en bloedvaten? Welke wetenschappelijke en
technische methoden dragen bij aan een kleinere kans op een hartinfarct en de behandeling ervan?
Aan bod komen theorie (anatomie, fysiologie, biofysica en biochemie) en practica over de bloedsomloop
en het elektrocardiogram. De Nederlandse Hartstichting verzorgt het reanimatiepracticum
en een onderdeel over de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten.
Om het succes van de module in de komende jaren te waarborgen zal de Nederlandse Hartstichting
samen met de afdeling Medische Fysiologie van het UMC Utrecht de vwo-docenten actief bijscholen
en ondersteunen.
Naar verwachting zal de module in 2010 ook beschikbaar komen voor de havo.
4.2.4 Het UMC Utrecht beoordeeld
Het UMC Utrecht werd in 2009 op verschillende fronten beoordeeld. Een groot aantal medewerkers
ontving een prijs, onderscheiding of subsidie. We geven hier een overzicht dat overigens niet volledig is.
Beste werkgever van Nederland
Het UMC Utrecht is de beste werkgever van 2009 in de categorie gezondheidszorg. Dat blijkt uit het
werknemersonderzoek van het zakenblad Incompany 200. Het zakenblad onderzoekt jaarlijks hoe
tevreden of ontevreden werknemers zijn over hun werkgever. Met een gemiddelde van 7,05 presteert
het UMC Utrecht het best van de acht UMC’s en heeft daarmee de top 25 bereikt. Medewerkers
van het UMC Utrecht blijken zeer tevreden over hun functie, carrière en de organisatiecultuur.
De arbeidsvoorwaarden scoren net voldoende.
Ranglijst Algemeen Dagblad
Het UMC Utrecht eindigde in 2009 op de 55 e plaats in de ranglijst van het AD. Een jaar eerder stond
het UMC Utrecht nog op plaats 13. Uit een analyse van de resultaten blijkt dat de lagere score van
het UMC Utrecht vooral te wijten is aan een inhaalslag die andere ziekenhuizen maakten. Het AD
gebruikt de informatie die de Inspectie voor de Gezondheidszorg verzamelt: de zogenaamde Basisset
Prestatie Indicatoren.
UMC Utrecht heeft sterkste reputatie
Van de 96 Nederlandse ziekenhuizen heeft het UMC Utrecht de sterkste reputatie. Dit blijkt uit
de ‘Ziekenhuis Reputatiemonitor’ die in 2009 door een onafhankelijk consultancybureau op eigen
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 45

initiatief is ondernomen. Het UMC Utrecht staat bij de gemiddelde Nederlander bekend als hét ziekenhuis
van ons land. Ook als men het ziekenhuis nog nooit heeft bezocht, voelt men er zich toch
het sterkst mee verbonden.
Voor het onderzoek zijn 2.900 mensen uit heel Nederland via e-mail ondervraagd.
(Inter)nationale prijzen, onderscheidingen en subsidies
Dr.ir. C.A.T. (Nico) van den Berg
Dr. D. (Debby) Bogaert
Dr. A.J. (Arjan) Bredenoord
Dr. A.A. (Armando) van der Horst
Dr. T.H. (Terhi) Kärpänen
Dr. D.W.J. (Dennis) Klomp
Dr. H.L. (Helen) Leavis
Dr.ir. R.J. (Robert Jan) Lebbink
Dr. Y.M. (Ynte) Ruigrok
Dr. A. (Aldemar) Torres
Dr. F. (Femke) van Wijk
Dr. I.E.C. (Iris) Sommer
Dr. M. (Michiel) Vermeulen
Dr. J. (Jacco) van Rheenen
Dr. J.A.M. (José) Borghans
Dr. M. (Monique) Nijhuis
Prof.dr. M.C. (Marianne) Verhaar
Prof.dr. M.C. (Marianne) Verhaar
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Veni-subsidie
Vidi-subsidie
Vidi-subsidie
Vidi-subsidie
Aspasia-beurs van NWO
Aspasia-beurs van NWO
Aspasia-beurs van NWO
ZonMW-subsidie van twee miljoen euro
S. (Sailay) Siddiqi Mozaïekbeurs van NWO
Prof.dr. P.R. (Peter) Luijten Subsidie programma NWO Middelgroot 2008
Prof.dr. B.C.J.M. (Bart) Fauser
Prof.dr. W. (Wietse) Kuis
Frederick Naftolin Award for Mentorship
Gorterpenning van de Nederlandse Vereniging
voor Kindergeneeskunde
Drs. S.W.M. (Saskia) Weldam LEVV Innovatieprijs 2009
Dr. M.M. (Madelon) Maurice
Dr. G.J.P.L. (Geert) Kops
European Starting Grant van
de European Research Council
European Starting Grant van
de European Research Council
46

D.B.F. (Daniël) Saris
Reanimatieteam IC-Centrum
Dr. C.H. (Carla) van Gils
L.W. (Linda) van Laake
Hubrecht Instituut
Hughston award voor ‘Best Paper 2008’ gepubliceerd
in American Journal of Sports Medicine
Eerste prijs Landelijke Reanimatie Competitie
Persoonlijke subsidie KWF Kankerbestrijding
Einthoven Dissertatieprijs 2009, uitgereikt door
de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie
Subsidie van 1 miljoen euro van de Stichting
Diabetes Onderzoek Nederland
Prof.dr. G.H.A. (Gerard) Visser Zilveren Zeepkist 2007-2009
Prof.dr. H. (Hans) Clevers
Prof.dr. J.W.N. (Jan Willem) Akkerman
Dr. H.J. (Erik) Hulzebos
Dr. P.A.F. (Paul) Jansen
Prof.dr. G.H. (Geert) Blijham
Prof.dr. G.E.H.M. (Guy) Rutten
Koningin Wilhelmina Onderzoeksprijs van KWF
Erepenning Trombosestichting
ZonMW parel voor bijzonder onderzoek
ZonMW subsidie voor Ephor
NVZ Penning
1 miljoen euro subsidie van Diabetes Fonds
Locale prijzen, onderscheidingen en subsidies
Dr. V. (Vigfús) Sigurdsson
Drs. M.A. (Annelies) Kruijshoop
Dr. M.R. (Marijke) Canninga
Dr. F.S.S. (Frans) Leijten
Docent van het Jaar 2009 van de divisie Onderwijs
en Opleidingen
Medewerker van het Jaar 2009 van de divisie
Onderwijs en Opleidingen
Docent van het Jaar 2008-2009 Universiteit Utrecht
SUMMA-docent van het jaar
M. (Marianne) Vijverberg Boerhaaveprijs
Dr. W.E. (Willem) Hellings
Dr. M.J. (Mirjam) Knol
Dr. M. (Martijn) van den Heuvel
Girard de Mielet van Coehoornprijs
Girard de Mielet van Coehoornprijs
Rudolf Magnus Onderzoeksprijs
Overige prijzen en onderscheidingen
Biomedische Wetenschappen
Beste opleidingen volgens Elsevier
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 47

4.2.5 ICT
De rol van ICT is niet meer weg te denken uit het UMC Utrecht. Het UMC Utrecht bestuurt alle
grote ICT-vernieuwingsprogramma’s via stuurgroepen die zijn samengesteld uit directie- en divisiemanagement.
De visie en plannen die binnen deze programma’s worden ontwikkeld, worden getoetst
aan de strategische kaders van het UMC Utrecht.
In 2008 leidde de vernieuwing die het UMC Utrecht voorbereidt op het gebied van ICT tot de eerste
grootschalige resultaten binnen de programmalijn Continuïteit van de Bedrijfsvoering. In 2009 zette
deze lijn zich voort binnen andere programmalijnen.
Zorgen voor Morgen
De programmalijn Zorgen voor Morgen wordt hoofdzakelijk ingevuld door het programma
‘Vernieuwing Zorg ICT’. In nauwe samenwerking met het Leids UMC is de Europese aanbesteding
voorbereid, die eind 2009 tot een keus voor softwareleverancier Chipsoft heeft geleid (contracttekening
januari 2010). Parallel vond de voorbereiding van het implementatieprogramma en de
besluitvorming hierover plaats.
Voor het bestaande, verouderde ZIS is slechts gewerkt aan optimalisatie waar dit zinvol of noodzakelijk
was vanwege wet- en regelgeving, zoals rond DBC en DOT.
SAP in gebruik genomen
Op 1 januari 2009 werd het nieuwe informatiesysteem SAP officieel in gebruik genomen. Zo’n
tweeduizend medewerkers van Inkoop & Logistiek, Financiën en Personeel & Organisatie gebruiken
het systeem nu voor bestelaanvragen, verzuimregistratie en alle basisadministraties. SAP,
onderdeel van het programma KUBUS, zorgt ervoor dat elk proces via één doorlopende, gedigitaliseerde
keten verloopt. Om zo goed mogelijk met SAP te werken, hebben de medewerkers cursussen
gevolgd.
MyUMC.nl
In 2009 is de basis van het programma MyUMC verstevigd vanuit de ervaringen die zijn opgedaan
met enkele belangrijke pilot-projecten. Eind 2009 heeft de Raad van Bestuur een voorstel voor de
periode 2009-2012 goedgekeurd voor uitrol van de patiëntenportalen en uitbreiding van het MyUMC
portaal met een medewerkerportaal en samenwerkingsfunctionaliteiten. Tevens is een vooronderzoek
gestart naar een verwijzers-, research- en onderwijsportaal. Bij meerdere divisies worden in 2010
projectsites uitgerold.
Continuïteit en Vernieuwing van de Bedrijfsvoering
KUBUS (een creatieve acroniem voor Klantgerichte Bedrijfsvoering UMC Utrecht met Ultimo en
Sap) vormt het hoofdonderdeel van deze programmalijn, waarbij het zwaartepunt op SAP ligt.
De huidige fase (‘Plateau 2’) richt zich op de volgende functionele uitbreidingen:
- Financiën: bevat onder andere invoering smartscanning inkoopfacturen, decentrale facturatie en
wellicht budgetteren en begroten.
48

- P&O: bevat onder andere uitbreiding basisadministratie, personeelskostenplanning (SAP PCP),
tijdregistratie voor verloning en jaaruren.
- Inkoop/Logistiek: bevat onder andere het in SAP onderbrengen van diverse inkoopstromen,
contract- en leveranciersmanagement.
- Business Intelligence (managementinformatie): bevat diverse rapportages.
De Directie Informatie Technologie van het UMC Utrecht heeft eind 2009 het SAP-applicatiebeheer
overgenomen van een externe partij.
Intelligent netwerk en Van Servers naar Service
Het UMC Utrecht voerde een strategiestudie uit voor de vernieuwing van het netwerk, de rekencentra
en de telecommunicatievoorzieningen. Daarna werden vier deelprojecten voorbereid die in
de tweede helft van 2009 zijn gestart, te weten:
- vernieuwing rekencentra,
- vernieuwing netwerk,
- vernieuwing van de zogenaamde SER’s. Dit betreft de onderhoudsruimten waarin zich de netwerkknooppunten
en verdeelkasten bevinden.
- vernieuwing infrastructuur telecommunicatie.
Hiermee komt het UMC Utrecht tegemoet aan de toegenomen eisen rond beschikbaarheid en
continuïteit, die zijn ontstaan door de vergaande afhankelijkheid van IT van de primaire processen.
Overige projecten
In 2009 is naast bovenstaande programmalijnen gewerkt aan de ICT-voorzieningen die nodig zijn
voor het Parelsnoer Project (een samenwerkingsverband voor onderzoek tussen de acht universitaire
centra) en voor Slimmer Beter (Polikliniek van de Toekomst).
Informatiebeveiliging
Met bovengenoemde grootschalige realisatieprojecten neemt het belang van informatiebeveiliging
voor het UMC Utrecht verder toe. Hierbij gaat het enerzijds om beveiliging tegen ongeoorloofde
toegang tot gegevens en systemen en anderzijds om de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van
ICT-voorzieningen. De eisen die gesteld worden aan de beveiliging van informatie zijn vastgelegd in
verschillende wet- en regelgeving.
In 2009 is op centraal niveau gestart met het project Informatiebeveiliging dat moet leiden tot een
passende informatiebeveiliging binnen het UMC Utrecht en een bewustwording van het belang van
dit onderwerp op de werkvloer.
4.2.6 Kennisvalorisatie
UMC Utrecht Participaties beheert de gehele octrooiportefeuille van het UMC Utrecht en is verantwoordelijk
voor de succesvolle exploitatie daarvan. Zowel het zorgvuldig en slagvaardig aanvragen
van nieuwe octrooien als het actiever valoriseren en het verstrekken van licenties zijn speerpunt
van beleid.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 49

Octrooien
Universiteit Utrecht Holding BV en UMC Utrecht Participaties hadden eind 2009 samen 70 octrooien
of aanvragen in beheer. Hiervan waren er 42 afkomstig van het UMC Utrecht. Van deze 70 octrooien
werden er acht in het verslagjaar aangevraagd (waarvan vier van het UMC Utrecht), terwijl tien aanvragen
zijn gestopt (waarvan zes van het UMC Utrecht).
Naast de door de Holdings beheerde octrooien of aanvragen bestaan er nog ongeveer dertig octrooien
of aanvragen van de kennisinstellingen uit het verleden waarvan het beheer aan derden is overgedragen
of in een enkel geval nog bij de divisies of faculteiten ligt.
Deelnemingen
In 2009 zijn geen nieuwe bedrijven opgericht waarin UMC Utrecht Participaties participeert. Wel is
aandacht besteed aan de verdere ontwikkeling van de bestaande deelnemingen. In het bijzonder zijn
extra investeringen gedaan in:
- Cavadis BV (A 100.000 op een totale financiering A 2.000.000),
- Thuja Capital Healthcare Fund BV (A 163.000 op een totale financiering A 1.200.000),
- Crossbeta Biosciences BV (A 50.000 op een totale financiering A 450.000),
- het Rabo Pre-Seed Fonds BV (A 20.000 op een totale financiering A 200.000) en
- Milabs BV (A 25.000 op een totale financiering A 100.000).
De verkoop van U-Diagnostics BV is in januari 2009 succesvol afgerond (het resultaat was al in
2008 geboekt) en een deel van de opbrengst is aan de divisie Laboratoria en Apotheek uitgekeerd.
Alant Vrouw BV heeft in 2009 een positief resultaat laten zien. UMC Utrecht Participaties zal haar
aandeel Alant Vrouw BV in 2010 overdragen aan UMC Utrecht Exploitatie BV.
Het investeringsfonds Thuja Capital, dat mede door UMC Utrecht Participaties is opgericht, heeft in
2009 twee nieuwe investeringen gedaan en neemt ultimo 2009 deel in vijf life science ondernemingen.
UMC Utrecht Exploitatie BV
De doelstelling van UMC Utrecht Exploitatie BV is: het toetsen, faciliteren, professionaliseren en
beheren van een (portfolio van) ondernemingen die tot doel hebben de binnen het UMC Utrecht
aanwezige expertise en competenties op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs en onderzoek te
valoriseren en daarmee de strategie van het UMC Utrecht te versterken. UMC Utrecht Exploitatie
BV richt zich expliciet niet op initiatieven waarbij intellectueel eigendom een rol speelt. Dat is het
speelveld van UMC Utrecht Participaties.
In 2009 heeft UMC Utrecht Exploitatie BV veel aandacht besteed aan het aanpassen van de directiestructuur
van het dochterbedrijf Julius Clinical Research. De deelneming in JCR is min of meer volgens
plan terug gelopen van 90 procent in 2008 naar 62 procent eind 2009. Bovendien zijn alle voorbereidingen
getroffen om de aandelen van UMC Utrecht Participaties in Alant Vrouw Utrecht over
te nemen. Dit zal zijn formele beslag krijgen tijdens de aandeelhoudersvergadering in april 2010.
De Raad van Bestuur heeft het businessplan van UMC Utrecht Exploitatie BV goedgekeurd. In 2010
zal uitvoering aan dat plan worden gegeven.
50

Landelijke onderzoeksstimuleringsprogramma’s
De afgelopen jaren heeft de overheid veel geïnvesteerd in innovatie van biomedisch onderzoek via
de zogenaamde FES gelden. Deze investeringen zijn gericht op toename van valorisatie (het exploiteren
van onderzoeksresultaten) en samenwerking tussen kennisinstellingen en de industriële partners.
Het betreft hier onder andere initiatieven als TIPharma, het Center for Translational Molecular
Medicine (CTMM), Parelsnoer, Smart mix. Organisatieonderdelen worden geacht optimaal te profiteren
van de middelen die via deze investeringen worden uitgezet.
In 2009 kreeg het UMC Utrecht subsidies van het CTMM.
Het UMC Utrecht doet mee in zes van de acht onderzoeksprojecten waaraan het CTMM in totaal
honderd miljoen euro subsidie toekende. Het UMC Utrecht is penvoerder in drie projecten en kreeg:
- vijftien miljoen euro subsidie voor onderzoek naar de vroege opsporing van borstkanker;
- twaalf miljoen euro voor de vroege opsporing en behandeling van preklinische, vroege en volledige
reumatoïde artritis;
- veertien miljoen euro voor het Volta-project dat draait om een combinatie van MRI en ultrageluid
om borstkanker en uitzaaiingen in de lever te behandelen;
Daarnaast is het UMC Utrecht mede-penvoerder van drie projecten die samen ongeveer
A 41 miljoen kregen.
Julius Clinical Research BV opgericht
Grootschalig geneesmiddelenonderzoek is een vlaggenschip van het Julius Centrum en het UMC
Utrecht. Maar het Julius Centrum zelf werd te klein voor het organiseren van dergelijke megaprojecten.
Dus kreeg het UMC Utrecht een (volle) dochter: Julius Clinical Research BV in Bunnik.
Aan het wetenschappelijk roer van JCR BV staat klinisch epidemioloog prof.dr. Rick Grobbee.
Hoofdtaak van de BV is het bedenken en uitvoeren van (inter)nationale clinical trials.
Utrecht Science Park
De regio Utrecht ontwikkelt zich tot een internationaal vooraanstaand centrum voor hoger onderwijs,
wetenschappelijk onderzoek, academische patiëntenzorg en kennisintensieve bedrijvigheid. In de
regio Utrecht is een aantal bedrijven gevestigd op het terrein van de life sciences. Organisaties als
TNO, Deltares, het Hubrecht Instituut en SRON zijn er actief. In 2009 werd bekend dat ook Danone,
een van ’s wereld toonaangevende ondernemingen in de voedingsmiddelenindustrie, haar research &
development op het gebied van medische en babyvoeding in de regio Utrecht gaat bundelen.
Ir. Alie Tigchelhoff MBA werd in 2009 directeur van het zogenaamde Utrecht Science Park.
Tigchelhoff is aangesteld door de vijf partners van het Utrecht Science Park: Gemeente Utrecht,
Provincie Utrecht, Universiteit Utrecht, UMC Utrecht en Hogeschool Utrecht.
MTIC wordt Pontes Medical
Het UMC Utrecht bedenkt continu nieuwe medische technologie. Om die kennis beter te benutten
werd in 2007 het Medisch Technologisch Innovatie Centrum (MTIC) opgericht. Het MTIC heeft de
afgelopen jaren hard gewerkt aan zijn bekendheid, maar met een volgens eigen zeggen onhandige
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 51

naam. Daarom werd in 2009 de naam veranderd in Pontes Medical. Pontes Medical moet een merk
en een begrip worden in het medische werkdomein, als bruggenbouwer tussen ziekenhuizen
(wetenschappers, specialisten, zorgverleners) en investeerders (commerciële bedrijven). Aan Pontes
Medical zijn nu het UMC Utrecht, VUmc en AMC verbonden, maar het is de bedoeling bruggen te
slaan naar meer ziekenhuizen.
PAZIO
Het gezondheidsportaal PAZIO, de Patiëntgeoriënteerde Zorg Informatie Omgeving, kreeg A 1 miljoen
subsidie van het ministerie van Economische Zaken. De provincie Utrecht en de gemeente Utrecht legden
daar samen nog eens A 1 miljoen bij voor de verdere ontwikkeling van dit portaal.
PAZIO knoopt op een slimme manier allerlei slimme digitale zorginnovaties aan elkaar tot één handig
concept waarbij de patiënt de regie in eigen hand heeft. De consument beschikt via PAZIO over
betrouwbare en op maat gesneden, persoonlijke zorginformatie waarbij alle relevante dossierinformatie
direct bij de betrokken zorgprofessionals bekend is. Hierdoor wordt bijvoorbeeld verwijzing
tussen zorgprofessionals eenvoudiger en efficiënter.
PAZIO is een initiatief van het UMC Utrecht, Imtech, VitalHealth Software, Mediportaal, VitaValley
en het Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentrum. PAZIO ging in februari 2010 officieel van start.
4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid
Het UMC Utrecht heeft een actief kwaliteitsbeleid dat zich kenmerkt door het uitgangspunt ‘decentraal
waar mogelijk, centraal waar nodig’. Dit uitgangspunt is gebaseerd op de overtuiging dat
kwaliteitsbeleid het beste beklijft als het op de werkvloer wordt ontwikkeld, toegepast, geëvalueerd
en bewaakt. Het centrale kwaliteitsbeleid bestaat in lijn daarmee uit twee componenten:
1) een kwaliteitsnetwerk dat vanuit de centrale beleidsstaf wordt gecoördineerd en waarbinnen
uitwisseling van decentrale kennis en resultaten plaatsvindt;
2) de uitrol van een beperkt aantal centrale kwaliteitsthema’s.
De Raad van Bestuur wordt geadviseerd door de Adviescommissie Kwaliteit Patiëntenzorg, een
centrale commissie waarin medische, verpleegkundige, facilitaire en bestuurlijke kennis is samengebracht.
Het UMC Utrecht is niet ziekenhuisbreed geaccrediteerd door het Nederlands Instituut
voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ). Wel worden mogelijkheden tot ziekenhuisbrede accreditatie
verkend in het kader van de nieuwe strategie.
Het bestuurlijke uitgangspunt ‘decentraal waar mogelijk, centraal waar nodig’ leidt tot een breed
scala aan accreditaties, certificeringen en kwaliteitsactiviteiten, dat aansluit bij decentrale behoeftes.
52

Hieronder volgt een overzicht van de verworven keurmerken en certificaten.
Divisie/
Directie
Afdeling
Type
Accreditatie
Datum
Heraccreditatie
Prognose
Vrouw &
Baby
Voortplanting en
Gynaecologie:
Functie-eenheid fertiliteit/IVF
(laboratorium)
CCKL 1999
2004
12/2008
2010
Voortplanting en
Gynaecologie: Semenbank
CCKL 2005
12/2008
2010
Voortplanting en Gynae -
co logie: Fertiliteitseenheid
ISO 9001:2000 06/2007 2010
Neonatologie en Verloskunde
WHO-UNICEF-
Borstvoeding
05/2007 2010
Kinderen Stamceltransplantatie JACIE 12/2009 2013
Kinderdialyse HKZ 2010
Personeel &
Organisatie
UMC Utrecht-breed
Milieuzorgsysteem
ISO-14001:2004
1999 05/2010
Onderwijs &
Opleidingen
Biomedische
Genetica
Onderwijs en opleidingen
Medische Genetica
Sectie Genoomdiagnostiek
Lab klinische Cytogenetica
en lab Klinische Moleculaire
Genetica
Verschillende opleidings certificaten
ISO 15189 11/2004 2012
Medische Genetica
Gehele afdeling
(automatisering)
NEN 7510 /
NEN 7511
ISO 27001
Nog
nader te
bepalen
Sectie Klinische Genetica ISO 9001 Nog
nader te
bepalen
Metabole en
Endocriene Ziekten
ISO 15189 06/2005 2013
Lab Metabole Ziekten
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 53

Divisie/
Directie
Afdeling
Type
Accreditatie
Datum
Heraccreditatie
Prognose
Dialyse-afdeling HKZ 12/2008 2011
Reumatologie
Interne
Geneeskunde
&
Dermatologie
Kwaliteitscertificaat
van de Nederlandse
Vereniging
voor
Reuma tologie
03/2006 2011
Reumatologie
Door
European
League
Against
Rheumatism
(EULAR)
uitgeroepen
tot Center of
Excellence in
Rheumatology
2006 2011
DIGD GCP 2010
Hematologie JACIE 12/2008 2013
Heelkundige
Specialismen
Orthopaedie
Certificaat
Referentiecentrum
voor Spinale
Chirurgie,
uitgereikt
door AOSpine
International
05/2007 2010
Kinderurologie
Europees
geaccrediteerde
fellowship
opleiding
01/2006 2011
Vaatcentrum/Vaatchirurgie Vaatkeurmerk 09/2007 Nog nader
te bepalen
Laboratoria
& Apotheek
Apotheek (afdeling)
Farmaceutische zorg
Apotheek, Centrale
sterilisatie en Onderzoek
(onderafdelingen)
ISO 9001:2008 ISO sinds 2000 ISO 2012
ISO 9001:2008 ISO sinds 2008 ISO 2012
Apotheek, Productie
(onderafdeling)
GMP
Fabri kantenvergunning
GMP sinds 2007 GMP 2013
Apotheek, Laboratorium
(onderafdeling)
GMP GMP sinds 2007 GMP 2013 CCKL
2010
54

Divisie/
Directie
Afdeling
Type
Accreditatie
Datum
Heraccreditatie
Prognose
Laboratorium voor Klinische
Chemie en Hematologie
(LKCH)
CCKL
ISO 9001:2008
CCKL sinds 2003
ISO sinds 1998
CCKL 2010
ISO 2012
Afdeling Medische
immunologie (AMI)
CCKL CCKL sinds 2006 CCKL 2010
AMI Sectie Beenmergstamceltransplantatie
(onderafdeling)
CCKL
JACIE
CCKL sinds 2006
JACIE sinds 2006
Voorlopige
erken ning als
orgaan bank/
weefselinstelling
CCKL 2010
JACIE 2012
AMI Sectie HLA
(onderafdeling)
CCKL
EFI
CCKL sinds 2006
EFI sinds 1998
CCKL 2010
EFI 2010
Medische Microbiologie
(afdeling)
Onderafdeling Bacteriologie
Medische Microbiologie
(afdeling)
Onderafdeling Mediaroom
Medische Microbiologie
(afdeling)
Onderafdeling Virologie
CCKL CCKL sinds 2008 CCKL 2013
CCKL CCKL sinds 2008 CCKL 2013
CCKL CCKL sinds 2009 CCKL 2013
Pathologie (afdeling) CCKL CCKL sinds 2007 CCKL 2011
Gen en Cel Therapie
Faciliteit (afdeling)
GMP GMP sinds 2004 GMP 2010
Hersenen Sportgeneeskunde Stichting
Certificering
van Actoren
in de Sport gezond
heidszorg
(SCAS)
- Sport geneeskundige
afdeling
- Topsport
medisch
samen werkings
verband
Beeld Radiotherapie ISO 9001:2000
ISO 9001:2008
08/2006 2010
2010
2010
03/2006 2010
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 55

Divisie/
Directie
Afdeling
Type
Accreditatie
Datum
Heraccreditatie
Prognose
Facilitair
Bedrijf
Medische Technologie &
Klinische Fysica
Medische Technologie &
Klinische Fysica
ISO 9001:2008 1993 2011
ISO 13485:2003 1996 2011
Overige clusters ISO 9001:2000 2008 2011
Cluster voeding HACCP 2007 2010
4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten
4.4.1 Kwaliteit van zorg
In het kwaliteitsbeleid van het UMC Utrecht staat de patiënt centraal. Hoe daaraan wordt vormgegeven,
is in andere paragrafen van dit Jaardocument aangegeven. Te noemen zijn onder andere:
- het belang en de werkwijze van de Cliëntenraad Academische Ziekenhuis (CRAZ) (zie 3.5);
- het patiëntveiligheidsprogramma waarmee het UMC Utrecht een nationale koploperpositie inneemt
en waarin patiënten een belangrijke rol spelen (zie 4.4.4.1).
Patiënten spelen een belangrijke rol bij de contacten die vrijwel alle afdelingen en poliklinieken
onderhouden met specifieke patiëntenverenigingen. In het geval van de CRAZ gaan deze contacten
over patiëntenparticipaties. De resultaten daarvan zijn terug te vinden in brochures, publicaties,
voordrachten en de organisatie van de afdelingen.
4.4.1.1. Kwaliteit van zorg ziekenhuizen en UMC’s
4.4.1.1.1 Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC)
De METC beoordeelt protocollen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek waar proefpersonen
bij betrokken zijn. Dit betreft zowel patiënten als gezonde proefpersonen. De METC is belangrijk
voor het borgen van het patiëntenbelang in het klinisch onderzoek. In dat kader is in 2009 door
de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) – in overleg met de METC’s in den
lande – een standaard informatiebrief opgesteld.
De onderwerpen van de onderzoeksdossiers waren ook in 2009 zeer divers, zoals medicatiestudies
bij verschillende vormen van kanker, onderzoek naar functioneren van de hersenen, onderzoek met
medische hulpmiddelen en studies met kinderen. De onderzoeksaanvragen waren afkomstig uit alle
divisies van het UMC Utrecht.
In 2009 ontving de METC 446 nieuwe onderzoeksvoorstellen, waarvan 394 afkomstig uit het
UMC Utrecht.
56

Ingediende onderzoeksdossiers:
jaar 2009 2008 2007
ingediend 446 454 376
Van de onderzoeksvoorstellen die werden ingediend in het kader van de Wet Medisch Weten schappelijk
Onderzoek bij Mensen (WMO) werden er in het verslagjaar 191 beoordeeld. Het oordeel was,
vaak na bijstellingen, in 130 gevallen positief en in 32 gevallen negatief. De overige dossiers worden
in 2010 afgerond.
In 2009 was een lichte daling zichtbaar van het aantal voorgelegde onderzoeksvoorstellen dat niet
onder de WMO valt. Dit betreft onderzoeksvragen inzake nader gebruik lichaamsmateriaal, evaluatieonderzoek,
sommige vragenlijsten en dergelijke. Wel werden er meer biobank-projecten voorgelegd
dan voorgaande jaren. Deze worden door de METC getoetst ‘als ware het aan de WMO’,
aangezien volledige toetsing aan de WMO niet mogelijk is, bij gebrek aan wetenschappelijke vraagstelling
bij de materiaalafname.
Ingediende niet-WMO plichtige onderzoeksdossiers:
jaar 2009 2008 2007
ingediend 143 176 101
4.4.1.1.2 Commissie Medische Ethiek (CME)
De Commissie Medische Ethiek is een adviescommissie die de Raad van Bestuur adviseert over
ethische (beleids)vraagstukken. Ook medewerkers met medisch-ethische vragen kunnen bij de
commissie terecht. De commissie wordt voorgezeten door de hoogleraar medische ethiek van het
UMC Utrecht. De CME ondersteunt en bevordert de medisch-ethische (probleem)analyse.
In 2009 zijn adviezen uitgebracht over ethische aspecten bij patiëntgebonden vragen. Daarnaast
heeft de commissie een projectplan opgesteld om Moreel Beraad structureel in te voeren in het
UMC Utrecht.
De commissie actualiseerde ook haar advies uit 2006 over het consultatievereiste bij euthanasie.
Ongewijzigd is dat euthanasieconsultatie door een SCEN-arts de norm moet zijn binnen het UMC
Utrecht.
Ten slotte heeft de commissie gewerkt aan een herziening van de bundel van richtlijnen over medische
beslissingen rond het levenseinde uit 2001.
Sinds 2005 kent de CME een subcommissie: de Beraadsgroep Voortplantingsgeneeskunde.
Na afstemming met de CME adviseert de Beraadsgroep:
- de Raad van Bestuur bij het behandelen van ethische vraagstukken op het gebied van de voortplantingsgeneeskunde;
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 57

- de Medisch Ethische Toetsingscommissie (METC) over eiceldonatiebehandelingen conform het
wettelijk vastgelegde toestemmingsvereiste van de METC voor deze behandelingen;
- hulpverleners bij ethische dilemma’s binnen dit vakgebied.
In 2009 heeft de Beraadsgroep een advies uitgebracht over het postmortaal tot stand brengen van
een zwangerschap. De Beraadsgroep adviseerde de Raad van Bestuur akkoord te gaan met de
mogelijkheid om in het UMC Utrecht (onder voorwaarden) postmortaal een zwangerschap tot stand
te brengen.
De Beraadsgroep stelde ook een advies op over de medewerking van het UMC Utrecht bij het tot
stand brengen van een zwangerschap met een eigen bekende donor bij heteroseksuele stellen.
De Beraadsgroep adviseerde de METC over 43 paren met een verzoek tot het verrichten van een
eiceldonatiebehandeling.
Er zijn tien verzoeken tot refertilisatie van de vrouw beoordeeld, twee verzoeken voor een IVF/ICSI
behandeling in combinatie met pre-genetische diagnostiek en één verzoek tot het verrichten van een
ICSI behandeling bij een paar waarvan de man een beperkte levensverwachting heeft.
4.4.1.1.3 Meldingscommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP)
De Meldingscommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP) is een adviescommissie van de Raad van
Bestuur. De commissie registreert, analyseert, bespreekt en onderzoekt incidenten die door medewerkers
gemeld worden. De commissie onderzoekt hoe medewerkers incidenten kunnen voorkomen
en zo de veiligheid kunnen verbeteren. Daarmee levert de commissie een bijdrage aan het verhogen
van de kwaliteit van zorg in het UMC Utrecht.
In 2009 is de nieuwe digitale applicatie voor incidentmeldingen ziekenhuisbreed geïmplementeerd.
Met behulp van deze applicatie krijgen de divisies zelf inzicht in de aard en afhandeling van de MIP
meldingen. In 2009 is een start gemaakt met de decentrale analyse en behandeling van incidenten in
de vorm van commissies Decentrale Incidenten Analyse (DIA). Deze commissies maken binnen de
applicatie inzichtelijk waarom wel of geen actie is ondernomen. Indien van toepassing geven zij aan
welke bijdrage de acties leveren aan de veiligheid en kwaliteit van zorg.
Meldingen
2009 2008 2007
Aantal meldingen 2.622 2.043 1.587
Verdeeld over drie categorieën:
Behandeling/Verzorging/Overig 50% 49% 44%
Medicatie 40% 39% 41%
Vallen 10% 12% 15%
58

4.4.1.1.4 Waardering van kwaliteit van zorg door patiënt/cliënt
In november 2009 kregen 10.000 patiënten van het UMC Utrecht de ‘Kernvragenlijst patiënttevredenheid’
thuisgestuurd. Hierin konden zij anoniem aangeven hoe tevreden zij zijn over een
aantal belangrijke aspecten in de zorg. De vragen gingen onder meer over de ontvangst, bejegening,
verzorging, behandeling, informatie, zelfstandigheid en nazorg. Van bijna ieder specialisme werden
ongeveer 250 patiënten aangeschreven (polikliniek en kliniek). Patiënten konden de vragenlijst ook
online invullen.
Het tweejaarlijks patiënttevredenheidsonderzoek is een initiatief van de Nederlandse Federatie van
Universitair Medische Centra (NFU). Het onderzoek gebeurt in alle acht universitair medische
centra in Nederland en werd voor de vierde keer gehouden. De eerste resultaten worden verwacht
in februari 2010.
4.4.1.1.5 Medewerkerraadpleging
In 2009 vond weer het tweejaarlijkse Medewerkers Betrokkenheids- en Tevredenheidsonderzoek
(MBTO) plaats. Voor meer informatie verwijzen wij u naar paragraaf 4.5.2.3.
4.4.2 Klachten
Het UMC Utrecht kent voor de opvang en behandeling van klachten twee instanties: de afdeling
Patiëntenservice en de Klachtencommissie. De afdeling Patiëntenservice heeft als doel een voor
beide partijen acceptabele oplossing te vinden waarbij herstel van de relatie voorop staat. Bovendien
leiden klachten vaak tot verbetering van kwaliteit. Als klachtbemiddeling niet tot voldoende resultaat
leidt, kan behandeling door de Klachtencommissie plaatsvinden. Maar een klager kan zich ook
rechtstreeks tot de Klachtencommissie wenden.
In verband met de afloop van de reglementair vastgelegde maximale zittingstermijn van de toenmalige
leden heeft de Klachtencommissie in 2009 vijf nieuwe leden voorgedragen. Deze leden zijn
benoemd door de Raad van Bestuur. De voorzitter van de Klachtencommissie, zijnde de vice-president
van de Rechtbank Lelystad-Zwolle, is voor de komende drie jaar herbenoemd, tot 1 juni 2012.
Hiermee is de onafhankelijkheid van de Klachtencommissie gewaarborgd. De Klachtencommissie
heeft haar werkzaamheden overeenkomstig de Wet klachtrecht cliënten zorgsector, artikel 2, lid 2
kunnen uitvoeren.
In 2009 heeft de Klachtencommissie één aanbeveling gedaan aan de Raad van Bestuur. De Raad
van Bestuur heeft deze aanbeveling overgenomen en omgezet in een instructie aan de betreffende
divisieleiding.
Klachten die bij de afdeling Patiëntenservice binnenkomen, zijn divers van aard. Daarom is het niet
mogelijk op ziekenhuisbreed niveau een uitspraak te doen over de aan de individuele klachten
gekoppelde suggesties tot verbetering. De afdeling Patiëntenservice rapporteert het aantal en de aard
van de klachten aan de Raad van Bestuur en de betreffende divisies. Op divisieniveau worden klachten,
meldingen en interventies geanalyseerd en besproken.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 59

Aantal klachten, klagers, meldingen en interventies*
2009 2008 2007
Aantal klagers 331 331 261
Aantal klachten 367 358 368
Aantal meldingen 53 51 -
Aantal interventies 27 32 -
Klachtencommissie 12** 13 6
* Opmerking: In bovenstaande tabel wordt zowel het aantal klagers als het aantal klachten weergegeven. Een klager
kan meerdere klachten tegelijk indienen, die al dan niet betrekking hebben op één afdeling of meerdere afdelingen.
Hierdoor is er een verschil in het totale aantal klachten en het totale aantal klagers.
** Twee van de twaalf klachten waren klachten in het kader van de BOPZ (Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische
Ziekenhuizen).
Soort klachten bemiddeld door Patiëntenservice
2009 2008
Vaktechnisch handelen 142 138
Informatie en voorlichting 44 31
Relatie 52 61
Organisatie 103 105
Financiën 11 8
Hotelfunctie 14 14
Onvrede 1 1
Totaal 367 358
Soort meldingen bemiddeld door Patiëntenservice
2009 2008
Vaktechnisch handelen 9 5
Informatie en voorlichting 4 5
Relatie 8 1
Organisatie 23 25
Financiën 0 0
Hotelfunctie 9 15
Onvrede 0 0
Totaal 53 51
60

Soort interventies bemiddeld door Patiëntenservice
2009 2008
Vaktechnisch handelen 4 13
Informatie en voorlichting 10 7
Relatie 3 3
Organisatie 8 8
Financiën 2 1
Hotelfunctie 0 0
Onvrede 0 0
Totaal 27 32
Koppeling MIP meldingssyteem en klachtenregistratieprogramma
In 2009 is een koppeling gerealiseerd tussen het MIP meldingssysteem (IMS) en het klachtenregistratieprogramma
(RegiPro). Deze koppeling maakt het mogelijk om inzichtelijk te maken bij welke
patiënten zowel sprake is geweest van een MIP melding als een klachttraject. Dit levert onverwacht
verrassende informatie op.
- Bij bepaalde patiënten lijkt binnen het zorgtraject een opeenvolging van incidenten, miscommunicaties
en problemen op te treden.
- Op sommige afdelingen vinden binnen een bepaalde periode ineens opvallend veel klachten en
incidenten plaats.
Deze informatie kan voor het management zinvol zijn, omdat het de mogelijkheid biedt hier tijdig
actie op te (laten) ondernemen.
Digitaal melden van ervaringen en complimenten
Op de website van het UMC Utrecht is het mogelijk gemaakt om ervaringen en complimenten
digitaal te melden. De afdeling Patiëntenservice stuurt de opmerkingen door naar de betreffende
afdeling en registreert ze in het klachtenregistratieprogramma. Hiermee krijgen de divisies nog meer
relevante informatie over de geboden zorg en behandeling.
4.4.3 Toegankelijkheid
4.4.3.1 Bereikbaarheid
De bereikbaarheid van het UMC Utrecht is niet altijd optimaal door verkeersopstoppingen en wegwerkzaamheden.
De druk op de parkeerfaciliteiten bij het UMC Utrecht neemt ook toe. Daarom zijn
in 2009 besluiten voorbereid en genomen, die in maart 2010 geïmplementeerd worden. De Park en
Ride voorzieningen voor medewerkers verhuizen naar een gunstig gelegen locatie en medewerkers
worden in de gelegenheid gesteld een voordelige Openbaar Vervoer pas, de zogenaamde Utrecht
Bereikbaar pas, aan te schaffen. Dit laatste leidt er naar verwachting toe dat automobilisten vaker
voor het openbaar vervoer zullen kiezen.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 61

4.4.3.2 Telefonische bereikbaarheid
Het UMC Utrecht vindt een goede telefonische bereikbaarheid belangrijk. De poliklinieken en
secretariaten spelen een belangrijke rol bij de realisatie van deze doelstelling. Voor de telefonische
klantingangen van de poliklinieken en de secretariaten geldt de norm dat 90% van de oproepen binnen
15 seconden moet worden beantwoord. Vooralsnog wordt dit niet gehaald, zoals blijkt uit onderstaande
grafiek. Dit beeld is in grote lijnen vergelijkbaar met andere ziekenhuizen in Nederland waar
de bereikbaarheid wordt gemeten. Om een goede bereikbaarheid te realiseren is het van essentieel
belang dat de organisatie (werkprocessen en mensen) en middelen optimaal op elkaar zijn afgestemd.
Telefonische bereikbaarheid per divisie:
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Telefonische bereikbaarheid per divisie % (norm: 90% beantwoord binnen 15 sec.)
DIGD DH&L DHS Hers DV&B Kind DBG Julius Beeld P&S DLA ICC FB RVB DIF DIT DP&O DO&O
* Opmerking: Deze telefonische bereikbaarheidsscores zijn exclusief de bereikbaarheidsgegevens van klantingangen
waarbij wordt gewerkt met een Automatic Call Distribution (ACD). Verschillende divisies van het UMC Utrecht werken
met een ACD. Met deze applicatie wordt het telefoonverkeer beantwoord en optimaal geleid naar de juiste persoon
of afdeling. Waarschijnlijk zal het gebruik van ACD in de toekomst steeds meer toenemen.
Verwijzers kunnen het UMC Utrecht bellen op een speciaal 0800-nummer.
4.4.3.3 Wachttijden
Het UMC Utrecht publiceert klinische en poliklinische wachttijden op de website www.umcutrecht.
nl/wachttijden. De wachttijd voor patiënten die op de wachtlijst stonden voor opname bedroeg in
2009 gemiddeld 7 weken. De wachttijden waren in het algemeen binnen de norm van uitzonderingen
voor heel specifieke patiëntgroepen. De wachttijden worden structureel aan de orde gesteld tijdens
het regulier overleg tussen de Raad van Bestuur en de divisies.
4.4.3.4 Patiëntenportalen
Het UMC Utrecht wil op maat communiceren met zijn patiënten. Het UMC Utrecht doet dat onder
andere via internetportalen. Meer over deze websites met een beveiligde toegang kunt u lezen in
paragraaf 4.2.1.
62

4.4.4 Veiligheid
4.4.4.1 Patiëntveiligheid
Eind 2006 is het Kenniscentrum Patiëntveiligheid opgericht. De missie van het Kenniscentrum luidt:
Als UMC Utrecht Kenniscentrum Patiëntveiligheid inspireren wij medewerkers in de zorg om de
patiëntveiligheid te verbeteren door het ontwikkelen en delen van kennis.
In 2009 heeft het Kenniscentrum de volgende activiteiten ontplooid:
Onderzoek:
- Drie lopende onderzoeken zijn voortgezet:
- overdracht tussen de eerste en tweede lijn;
- observatiestudie bij chirurgische procedures bij de afdeling kindercardiochirurgie;
- onderzoek naar leidinggevenden aan patiëntveiligheid vanuit bestuurlijk perspectief.
Alle drie worden (deels) met subsidiegelden gefinancierd.
- Het klinische deel van het onderzoek ‘Beelden aan Bed’, een onderzoek naar het verbeteren van de
overdracht van IC patiënten, is in november 2009 afgesloten met een symposium. De analyse van
de data wordt komend jaar voortgezet.
- In samenwerking met de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie is een onderzoek gestart
naar de mogelijkheden van patiënten om incidenten te melden in de eerste lijn.
- Een bijzonder project van het Kenniscentrum Patiëntveiligheid is het project ‘Serious Gaming’.
In 2008 is dr. Pam Kato aangetrokken om een computerspel te ontwikkelen waarin artsen kennis
opdoen over het thema patiëntveiligheid en leren hoe zij hun eigen fysiologie onder controle kunnen
houden in stressvolle situaties. In 2009 is het prototype verder ontwikkeld waardoor het spel aan het
eind van het jaar twee levels had. Er is onderzoek gestart naar feedback van potentiële gebruikers.
Onderwijs:
In 2009 zijn veel verschillende soorten onderwijs en trainingen gegeven met betrekking tot patiëntveiligheid,
onder andere aan medisch studenten, AIOS, verpleegkundigen, huisartsen, medewerkers
van het UMC Utrecht en andere zorginstellingen.
Het Kenniscentrum Patiëntveiligheid zette een minor Patiëntveiligheid op voor hbo-verpleeg kundigen
in opleiding.
Het landelijk veiligheidsprogramma ‘VMS Zorg’ maakte gebruik van de trainingen die binnen het
Kenniscentrum Patiëntveiligheid zijn ontwikkeld.
Zorg:
- de MIP-commissie deed een beroep op het Kenniscentrum bij het opzetten van Decentrale Incident
Analysecommissies.
- Er is een begin gemaakt met het plan van aanpak hoe het UMC Utrecht vorm zal geven aan zijn
deelname aan het nationaal veiligheidsprogramma. Voor het onderdeel ‘veiligheidsmanagementsysteem’
loopt het UMC Utrecht voor op de landelijke planning.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 63

- De Raad van Bestuur heeft in september 2009 software aangeschaft waarmee inzicht gekregen kan
worden in gestandaardiseerde sterftecijfers, verpleegduur en heropnames van het UMC Utrecht.
De staf Raad van Bestuur heeft samen met het Kenniscentrum Patiëntveiligheid eerste ervaring met
deze software opgedaan en eerste gesprekken met drie divisies hierover gevoerd.
Daarnaast zijn artikelen gepubliceerd, onder andere in Archives of Internal Medicine, Egonomics,
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en Medisch Contact. Medewerkers van het Kenniscentrum
hebben diverse lezingen gegeven op (inter)nationale congressen, waaronder een half-day workshop
op het International Forum for Quality and Safety in Healthcare, georganiseerd door de BMJ en IHI.
Overig:
- NotaBene, Tijd(schrift) voor Patiëntveiligheid is in 2009 drie keer verschenen.
- De lezingencyclus is voortgezet met negen lezingen van (inter)nationaal vermaarde sprekers over
patiëntveiligheid. De lezingen zijn te bekijken op www.patientveiligheid.nl.
- Het Kenniscentrum Patiëntveiligheid is ingehuurd om de ziekenhuizen op Bonaire en Aruba te helpen
met het ontwikkelen en opzetten van hun patiëntveiligheidsbeleid.
- Prof.dr. C.J. Kalkman (hoofd van het Kenniscentrum Patiëntveiligheid) maakte deel uit van de
landelijke commissie die adviseerde over de toepassing van de Hospital Standardised Mortality
Rate (HSMR).
4.4.4.2 Melden bijwerkingen geneesmiddelen
Van alle ziekenhuizen in Nederland heeft het UMC Utrecht in 2009 de meeste meldingen gedaan
van bijwerkingen van geneesmiddelen. Dat blijkt uit gegevens van het Lareb. Het UMC Utrecht
heeft vorig jaar 63 meldingen van bijwerkingen gedaan.
Volgens het Lareb is het aantal gemelde bijwerkingen uit een ziekenhuis een indicator voor de
veiligheidscultuur die er heerst.
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers
4.5.1 Personeelsbeleid
4.5.1.1 HR Strategie
De in 2007 gepresenteerde HR strategie ‘Ambitie in beweging, nieuwe uitdagingen en keuzes voor
P&O 2007-2010’ loopt af in 2010. Het merendeel van de projecten is afgerond. Toch zijn er in 2009
een aantal nieuwe onderwerpen aan toegevoegd die in de nieuwe HR strategie worden gecontinueerd.
Zo is de ontwikkeling van het integraal gezondheidsmanagement toegevoegd. De ingezette
trend richting duurzame inzetbaarheid en volwassen arbeidsrelatie wordt hiermee ondersteund. De
nieuwe strategie zal in 2010 worden ontwikkeld. De ontwikkelingen in de samenleving, de huidige
CAO en de nieuwe UMC strategie zullen richtinggevend zijn.
64

4.5.1.2 Duurzame inzetbaarheid en volwassen arbeidsrelatie
In 2009 is een start gemaakt met de projecten in het kader van Idealoog, een project in het kader van
de CAO met als doelstelling het vergroten van de duurzame inzetbaarheid en het bevorderen van een
volwassen arbeidsrelatie. Inmiddels zijn binnen het UMC Utrecht zes projecten gestart:
Digitaal loopbaancentrum
De ontwikkeling van een laagdrempelig, 24-uurs toegankelijk loopbaancentrum bedoeld voor alle
medewerkers van het UMC Utrecht is gestart. Dit project wordt deels gefinancierd uit de decentrale
arbeidsvoorwaardengelden en deels door Idealoog. In 2009 is een projectplan opgesteld, een projectorganisatie
geformeerd en hebben vergaande gesprekken plaatsgevonden met een aanbieder, die hebben
geresulteerd in een functioneel ontwerp. Aan betrokkenen binnen het project zijn al demo’s
getoond. In het laatste kwartaal van 2009 heeft een studie plaatsgevonden over de relatie tussen de
mogelijke HR functionaliteiten binnen SAP en het beoogde instrument voor het digitaal loopbaancentrum.
Uit dit onderzoek blijkt dat er op deelgebieden een overlap is maar dat SAP de functionaliteit
niet kan leveren en maatwerk vereist is.
Anders roosteren
In het project ‘anders roosteren’ gaan drie afdelingen binnen het UMC Utrecht experimenteren met
andere roosters en/of roosterprocessen. Het betreft de afdelingen Dolfijn en Pelikaan van de Divisie
Kinderen en de afdeling F4 van de divisie Perioperatieve Zorg en Spoedeisende Hulp. In 2009 is de flexbehoefte
geïnventariseerd door middel van een enquête onder de medewerkers van de betreffende afdelingen
en interviews met het management en de roosteraars. Op basis hiervan zijn alternatieve roostersen/of
roosterprocessen ontwikkeld, die besproken worden met medewerkers en management. In 2010
start de tweede fase van het project: het daadwerkelijk experimenteren met het best passende alternatief.
Training levensfasebewust leidinggeven
Eind november vond een pilot plaats. De pilot maakt onderdeel uit van het in 2009 vastgestelde
levensfasebewust personeelsbeleid. Twaalf leidinggevenden namen deel aan de pilot en op basis van
hun advies en commentaar is de training bijgesteld. De training wordt standaard opgenomen in het
opleidingsprogramma van de directie Onderwijs & Opleiding. Uit gesprekken is echter gebleken dat
er behoefte bestaat om de leidinggevenden binnen een divisie gezamenlijk te trainen op dit onderwerp.
Op basis van deze vraag wordt het mogelijk gemaakt om in 2010 de training ook buiten het
reguliere programma af te nemen.
Werkvermogen
Het experimenteren met een instrument dat het werkvermogen van een medewerker meet, als basis
voor de dialoog tussen medewerker en leidinggevende, is nog niet helemaal van de grond gekomen.
Dit heeft te maken met het besluit van de LOAZ werkgroep Samen aan het Werk, waarin is vastgesteld
dat het beoogde instrument (de Workability index) onvoldoende veilig is voor medewerkers als
basis voor de dialoog. Afgesproken is om een instrument te zoeken waarbij deze veiligheid wel
gewaarborgd is.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 65

Dialoog medisch leidinggevenden
Medisch leidinggevenden kunnen – desgewenst samen met hun stafleden – een speciaal voor hen
ontwikkelde training volgen, die hen helpt de dialoog over het functioneren te bevorderen. Er wordt
in kleine groepjes geoefend onder leiding van een trainer en ondersteund door een acteur. In 2009
zijn divisies hierover geïnformeerd en hebben drie medische staven de training gevolgd.
Workscan divisie Peri-operatieve Zorg & Spoedeisende Hulp (dP&S)
Het project ‘Dialoog dP&S’ heet inmiddels ‘de workscan’ en heeft als doel te komen tot een betere
dialoog tussen medewerker en leidinggevende op het gebied van:
- groei- en ontwikkelingsmogelijkheden: vakinhoudelijk en op basis van competenties;
- duurzame inzetbaarheid (employability): loopbaanmogelijkheden;
- persoonlijke kracht en drijfveren.
Eind 2009 is een projectleider aangesteld. In 2010 zijn de eerste resultaten te verwachten.
Kwaliteit van de dialoog
Naast deze zes lokale initiatieven werkt het UMC Utrecht ook mee aan een grootscheeps meerjaren
wetenschappelijk onderzoek naar de kwaliteit van de dialoog. Het onderzoek is opgezet door de
Universiteit van Amsterdam onder leiding van hoogleraar organisatiepsychologie prof.dr. Aukje Nauta.
Het onderzoek vindt plaats onder alle acht UMC’s. Binnen het UMC Utrecht zijn 150 leidinggevenden
en vijf van hun medewerkers benaderd, in totaal 900 personen. De teams worden drie keer benaderd.
De eerste ronde heeft plaatsgevonden in 2009. Van de medewerkers heeft 29 procent de vragenlijst
ingevuld geretourneerd. Van de leidinggevenden 57 procent. De volgende ronde vindt plaats in 2010.
4.5.1.3 (Extra) Persoonlijk budget
Het (extra) persoonlijk budget is van de medewerker en bedoeld om de medewerker te stimuleren in
zijn ontwikkeling, met als doel een duurzame inzetbaarheid. In 2009 is veel aandacht besteed aan de
implementatie van dit instrument. Daarnaast zijn alle medewerkers persoonlijk geïnformeerd.
4.5.1.4 Charter Talent naar de Top
Het UMC Utrecht heeft zich gecommitteerd aan de door de ministeries van OC&W en Economische
zaken, FNV en VNO-NCW geïnitieerde charter Talent naar de Top. Het charter Talent naar de Top
wil dat organisaties hun vrouwelijk talent beter benutten. Nederland loopt achter als het gaat om het
aantal vrouwen in hoger management, raden van bestuur en raden van commissarissen. De doelstelling
is ambitieus: in 2015 is 25 procent van de hoogleraren vrouw. Bij universitair hoofddocenten is
dat veertig procent en bij de opleiders dertig procent. Commitment is vrijwillig maar niet vrijblijvend.
Een half jaar na ondertekening moet het UMC Utrecht op papier hebben staan hoeveel vrouwen
ze binnen hoeveel tijd in een topfunctie wil zien. Daarnaast is het UMC Utrecht verplicht om
jaarlijks verslag over de voortgang te doen aan een onafhankelijke monitorcommissie. Het UMC
Utrecht heeft al een strategie met dertien maatregelen geformuleerd. Het percentage vrouwelijke
hoogleraren ligt nu op zestien procent. Bij universitair hoofddocenten is dat zesentwintig procent en
bij de opleiders tweeëntwintig procent.
66

4.5.1.5 Sturen door beoordelen
Het beleid rondom ‘Sturen door beoordelen’ is in 2009 vernieuwd en omgedoopt tot
‘Beoordelingsbeleid UMC Utrecht’. Het beleid is onder de loep genomen. Dit heeft geleid tot een
aantal aanpassingen zoals een meer uitgebreide mogelijkheid tot omgevingsfeedback. Tot nu toe
had een leidinggevende de mogelijkheid om een informant in te schakelen ter voorbereiding op het
beoordelingsgesprek. Nu zijn er meer mogelijkheden om anderen te polsen waarbij de medewerker
zelf meer initiatief kan nemen. Zo kan een medewerker zelf vijf vragen opstellen en deze uitzetten
bij vijf zelfgekozen mensen. Ook andere vormen van feedback verzamelen zijn mogelijk.
Feedback verzamelen is niet verplicht maar de beoordeling wordt hiermee wel betrouwbaarder
omdat deze niet alleen op de mening van de leidinggevende is gebaseerd. Maar niet alleen dat. Om
een open en veilige cultuur te creëren waarin het prettig werken is, is het noodzakelijk elkaar aan te
spreken op gedrag. Omgevingsfeedback bevordert die aanspreekbaarheid.
De Raad van Bestuur heeft beoordelen sinds 1997 verplicht gesteld voor alle beroepsgroepen (inclusief
medisch specialisten). In 2009 is 70,4 procent van de medewerkers beoordeeld. Dit is een toename
ten opzichte van 2008 (62 procent).
4.5.1.6 Loopbaancentrum
Bij het loopbaancentrum kunnen medewerkers terecht met allerhande vragen die te maken hebben
met hun huidige werk, loopbaan of ontwikkeling. Het loopbaancentrum biedt ondersteuning door
middel van trajecten, testen, trainingen en gesprekken zowel op individueel als op groepsniveau.
Het loopbaancentrum heeft ook een bemiddelende en begeleidende rol voor medewerkers die
gedwongen een andere functie zoeken omdat de huidige functie ophoudt of omdat de medewerker
deze niet meer kan uitoefenen.
In 2009 heeft een groot aantal medewerkers de weg naar het loopbaancentrum gevonden zoals
onderstaande tabel laat zien.
Loopbaancentrum
Aantal personen
Oriënterend gesprek 175
Individueel loopbaantraject 124
Advies aan leidinggevenden 15
Groepstraining loopbaanoriëntatie 29
Groepstraining sollicitatie en netwerken 22
Afgeronde herplaatsing 58
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 67

4.5.1.7 Werving
In 2009 heeft afdeling Werving een aantal grote campagnes ontwikkeld met als doel de dialoog met
de arbeidsmarktdoelgroepen aan te gaan en hen aan te zetten tot actie. Het uitgangspunt hierbij was
steeds het UMC Utrecht neerzetten als vernieuwer in de zorg. Dit kwam niet alleen tot uitdrukking
in de vorm, maar ook in de innovatieve wijze van communiceren. Campagnes als
- Florence Nightingale
- Ontsla jezelf voor een ander het doet. Kom werken bij het ‘gezondstebedrijfvanUtrecht.nl’
- De Loopbaantaxi
- Wil je met me doktertje spelen en
- Kanjers van het WKZ zoeken kanjers voor het WKZ
zorgden voor maximale aandacht in de media en resulteerden in een toename van het aantal bellers
met de banentelefoon en het aantal sollicitanten. De Open Dag op 12 december had een record aan
aanmeldingen en was een groot succes.
4.5.1.8 Programma KUBUS
Op 1 januari 2009 is de basisadministratie in SAP ‘live’ gegaan. Een van de uitgangspunten bij de
invoering is ‘invoer bij de bron’. Dit betekent concreet dat (met betrekking tot het P&O domein)
ziek- en betermeldingen, afdelingen, formatieplaatsen en functies decentraal in SAP worden ingevoerd.
De beoogde overgang naar externe salarisverwerking per 1 januari 2009 kon helaas niet worden
gerealiseerd, vanwege een onvoldoende goede uitkomst. Later in 2009 is besloten af te zien van
de externe verwerking en de salarisverwerking met ingang van 1 januari 2011 te gaan doen door
middel van SAP Payroll.
Onderdeel van de livegang van de basisadministratie was verder de decentralisatie van de personeelsadministratie.
Vanwege de ontwikkelingen rond de externe salarisverwerking vindt de geplande
decentrale uitrol vanaf medio 2010 plaats.
4.5.1.9 Koninklijke Onderscheidingen
In 2009 kregen de volgende (oud)medewerkers een Koninklijke onderscheiding:
Dr. E.W.L. (Erik) Jansen
Prof.dr. G.H. (Geert) Blijham
Prof.dr. M. (Moshe) Kon
Prof.dr. F.L. (Frans) Moll
Mw.drs. E.G.C. (Ineke) van Seumeren
Prof.dr. J.Th.A. (Hans) Knape
Mw. M.E. (Ria) Mulders
Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau
Lid in de Orde van Oranje-Nassau
68

4.5.2 Kwaliteit van het werk
4.5.2.1 Veiligheid van medewerkers
De veiligheid van medewerkers kan op verschillende manieren worden gewaarborgd. Door te zorgen
voor goed opgeleide medewerkers die het werk veilig kunnen uitvoeren en door een veilige werkomgeving
te creëren met een open cultuur. Door middel van beleid en communicatie waarin alle vormen
van ongewenst gedrag worden afgekeurd, besteedt het UMC Utrecht onder meer veel aandacht
aan het voorkomen van ongewenste omgangsvormen. Medewerkers kunnen in geval van een klacht
in de sfeer van bejegening een klacht indienen bij de klachtencommissie. De klachtencommissie
heeft in 2009 één klacht over ongewenst gedrag tussen medewerkers behandeld. Na bemiddeling
door de commissie is de kwestie in goed overleg opgelost en de klacht ingetrokken.
Als er een verschil van mening is over een rechtspositionele aangelegenheid kan een medewerker
bezwaar maken tegen een genomen besluit. De Bezwarenadviescommissie (BAC) adviseert de Raad
van Bestuur bij bezwaren van medewerkers tegen een besluit dat hun rechtspositie raakt. De commissie
heeft in 2009 elf bezwaren behandeld. Drie bezwaren werden ingetrokken. Twee bezwaren
werden op advies van de BAC in onderling overleg opgelost. De BAC heeft vijfmaal geadviseerd het
bezwaar ongegrond te verklaren en éénmaal gegrond.
Bij vragen, problemen, meldingen (klachten) of geschillen rond de arbeidsinhoud, arbeidsverhoudingen,
arbeidsomstandigheden en de toepassing van arbeidsvoorwaarden of voor een melding van
ongewenst gedrag is het mogelijk raad te vragen aan de Functionaris Ombuds- en Vertrouwenszaken.
In 2009 hebben 280 medewerkers zich gemeld bij de Functionaris Ombuds- en Vertrouwenszaken.
De aard van de meldingen kan verschillen. Op basis van gesprekken kan de Functionaris adviseren,
informatie verschaffen, verwijzen of begeleiden en bemiddelen. Een combinatie van de genoemde
acties is eerder regel dan uitzondering.
In 2009 zijn de meldingen onder te verdelen in onderstaande categorieën, waarbij aangemerkt moet
worden dat het in veel gevallen toch gaat om een combinatie van factoren. Daarom is het aantal
meldingen niet gespecificeerd per categorie.
- ongewenst gedrag
- discriminatie
- rechtspositie
- ontslagdreiging
- gewetensproblemen
- conflicten met leidinggevenden
- carrièreproblematiek
- samenwerkingsproblemen
- reorganisatieproblemen
- reïntegratie na ziekte
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 69

4.5.2.2 Gedragscode voor medewerkers
Wie in het UMC Utrecht werkt, moet dat kunnen doen in een veilige, integere en respectvolle omgeving.
Van alle medewerkers wordt verwacht dat zij zich in alle aspecten van hun werk goed gedragen.
Het UMC Utrecht hanteert een gedragscode voor medewerkers. Medewerkers worden attent
gemaakt op deze gedragscode, die te vinden is op de intranetsite Scoop.
4.5.2.3 Medewerkers Betrokkenheids- en Tevredenheidsonderzoek
Zoals iedere twee jaar zijn de medewerkers van het UMC Utrecht ook in 2009 weer door de
Raad van Bestuur uitgenodigd om deel te nemen aan het Medewerkers Betrokkenheids- en
Tevredenheidsonderzoek (MBTO). Medewerkers konden de enquête dit jaar voor het eerst digitaal
invullen. Ruim 64 procent vulde de vragenlijst in, de hoogste respons sinds de invoering in 1996.
Het belangrijkste resultaat is dat het UMC Utrecht het steeds beter doet. Op 39 van de 85 vragen is
een verbetering ten opzichte van 2007 te zien. Op drie vragen werd UMC-breed lager gescoord.
Behalve dat de vragenlijst voor het eerst digitaal was, was het deze keer ook mogelijk divisiespecifieke
vragen te stellen. Veel divisies en directies hebben deze kans benut.
In onderstaande tabel worden enkele vragen en resultaten uit het MBTO 2009 gepresenteerd die
betrekking hebben op de ervaren kwaliteit van het werk. Ter vergelijking zijn de resultaten van 2007
toegevoegd. De resultaten op deze vragen geven een positief beeld van de ervaren kwaliteit van het
werk. Medewerkers geven het werken bij het UMC Utrecht gemiddeld dan ook een 7,5.
2009 2007
Alles overwegende ben ik als medewerker tevreden
over het werken bij het UMC Utrecht
2 83 3 78
Ik heb plezier in mijn werk 1 85 2 84
Ik vind mijn werk afwisselend 3 84 3 84
De inhoud van mijn werk sluit aan bij wat ik kan 4 79 5 78
Ik ben betrokken bij mijn werk 1 93 1 93
Ik kan mijn werk lichamelijk goed aan 2 84 2 87
Ik kan mijn werk geestelijk goed aan 1 90 1 91
= % antwoorden zeer mee oneens / mee oneens; = % antwoorden zeer mee eens / mee eens
4.5.3 Arbobeleid
De Arbo- en Milieudienst ontwikkelt partnerships met leiding en management binnen het UMC
Utrecht. Hierdoor ontstaat betere aansluiting op de integrale verantwoordelijkheid van leiding en
management. De Arbo- en Milieudienst werkt hierbij in interdisciplinaire klantenteams.
70

4.5.3.1 Verzuim
Het UMC Utrecht voert een actief verzuimbeleid waarbij verzuimen niet vanzelfsprekend is. Ziek
zijn en toch betrokken blijven in het arbeidsproces moet bespreekbaar zijn. Ook spelen de medewerkers
zelf een belangrijke rol in het voorkomen van verzuim.
Het ziekteverzuimpercentage inclusief langdurig ziek en inclusief re-integratie is in 2009 3,92%.
Door de invoering van SAP per 1 januari 2009 is sprake van een trendbreuk in de ziekteverzuimcijfers.
De definitie voor het berekenen van het verzuimpercentage is aangescherpt. Dit heeft tot gevolg
dat een vergelijking met voorgaande jaren niet nauwkeurig is.
4.6 Samenleving
Milieubeleid
Het UMC Utrecht neemt haar verantwoordelijkheid ten aanzien van het milieu. Sinds 1999 beschikt het
UMC Utrecht als enige ziekenhuis in Nederland over een milieumanagementsysteem dat volgens de norm
ISO 14001 is gecertificeerd. Daarnaast is het streven om de milieuprestaties steeds verder te verbeteren.
In 2009 is een verschuiving zichtbaar van milieu naar het bredere begrip duurzaamheid. Er zijn visiedocumenten
opgesteld voor duurzaam bouwen en duurzaam inkopen waarin behalve aandacht voor
milieuaspecten ook aandacht is voor sociale aspecten. In de visiedocumenten staan concrete doelstellingen
en de wijze waarop duurzaam bouwen en duurzaam inkopen aangepakt dient te worden.
Daarnaast heeft een UMC brede projectgroep een energie-efficiencyplan (EEP) opgesteld. Dit plan
bevat maatregelen om de doelstellingen te realiseren die het UMC Utrecht heeft op energiegebied:
- 10 procent efficiencyverbetering in 2013 ten opzichte van 2008;
- minimaal 10 procent duurzame energie in 2013.
Al in 2009 is met uitvoeren van deze maatregelen begonnen. De twee grootste energiebesparende
maatregelen (terugwinnen van warmte uit de rookgassen en het aanleggen van een koudwaternet)
zijn uitgewerkt in een businesscase waarop de Raad van Bestuur eind 2009 positief besloten heeft.
Vanaf 2010 zullen energie en duurzaamheid vaste onderdelen zijn van iedere businesscase. Sinds
1 januari 2010 koopt het UMC Utrecht alleen nog groene stroom. De hoeveelheid stroom die het
UMC Utrecht inkoopt, wordt extern door middel van windmolens opgewekt.
In 2009 is verder een afvalpreventieonderzoek en een waterbesparingonderzoek uitgevoerd om
mogelijkheden te inventariseren waarmee het gebruik van water en het vrijkomen van afval verder
kan worden teruggedrongen. Er is een pilot gestart met het gescheiden inzamelen van bepaalde
kunststoffen. Onderzoek naar het milieuvoordeel van gescheiden inzameling van luierafval heeft
echter aangetoond dat het incontinentiemateriaal op dit moment het beste samen met het andere
bedrijfsafval kan worden ingezameld. Ten slotte is eind 2009 een samenwerking gestart met een
adviesbureau voor het uitvoeren van een afvalproject in Georgië. Het UMC Utrecht zal daar kennis
inbrengen ten aanzien van de inzameling van specifiek ziekenhuisafval.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 71

Een uitgebreide beschrijving van de inspanningen en resultaten op gebied van milieu is terug te
vinden in het milieujaarverslag 2009.
Maatschappelijke betrokkenheid
Het UMC Utrecht heeft maatschappelijke betrokkenheid hoog in het vaandel staan. Als grootste
werkgever in de zorg van Midden-Nederland levert het een maatschappelijke bijdrage aan het
welzijn van de stad en provincie Utrecht. De medewerkers vervullen veel maatschappelijke functies
op tal van terreinen. Ze zijn lid van belangrijke maatschappelijke adviesorganen als de
Gezondheidsraad, de Koninklijke Akademie voor Wetenschappen (KNAW) en de Nederlandse
Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Ze schrijven boeken, artikelen in kranten en
tijdschriften en leveren bijdragen voor radio en televisie. In 2009 zijn 138 onderwerpen actief aan de
media in Nederland aangeboden.
In 2009 waren elf afleveringen te zien van het succesvolle televisieprogramma ‘Afslag UMC’.
Afslag UMC volgt patiënten die voor korte of langere tijd zijn opgenomen in het UMC Utrecht. Per
aflevering staan een volwassene en een kind centraal. Patiënt en arts worden van dichtbij gevolgd op
weg naar een operatie of behandeling. Het is vaak een emotioneel proces. Afslag UMC is sinds 2004
op tv en wordt uitgezonden door de Evangelische Omroep.
In samenwerking met het UMC Utrecht produceert Teleac de talkshow ‘Volgende keer beter’. Het
programma gaat over communicatie én miscommunicatie tussen arts en patiënt. Patiënten vertellen
wat er mis ging en hoe ze zelf hebben ingegrepen. Artsen en andere hulpverleners reageren. In 2009
werden herhalingen uitgezonden van vier afleveringen uit 2008.
Het Kinderziekenhuis volgt kinderen en hun ouders bij hun bezoek aan een kinderziekenhuis. In
2009 stond het UMC Utrecht (Wilhelmina Kinderziekenhuis) centraal in dertien afleveringen.
Eind 2009 zond RTV Utrecht het programma ‘Trauma Utrecht’ uit. Trauma Utrecht is een medische
documentaireserie over de spoedeisende hulp van het UMC Utrecht. Het programma volgt in vier
afleveringen de artsen, verpleegkundigen en patiënten en laat de hectiek van een Spoedeisende Hulp
Afdeling van dichtbij zien.
Bijdrage aan samenleving
Bestuursleden van het UMC Utrecht dragen bij aan de ontwikkeling en promotie van de regio
Utrecht als gebied waar kennis en zorg elkaar ontmoeten. Dit blijkt onder andere uit het lidmaatschap
van groepen als het Platform Zorginnovatie, Science Park en Bioplaza Board.
Het wetenschappelijk onderzoek levert jaarlijks een aantal patenten op waardoor meerwaarde voor
de Nederlandse economie wordt gecreëerd.
72

De verankering van het UMC Utrecht in de samenleving wordt ook aangegeven door de 218 vrijwilligers
die helpen bij de opvang en begeleiding van patiënten en hun familie. Hiermee helpen zij het
verblijf in het ziekenhuis aangenamer te maken.
Sponsoring
Het UMC Utrecht zelf richt zich in haar sponsorbeleid op de gebieden gezondheidszorg, cultuur,
natuur, sport en regionale samenwerking. Structureel draagt het UMC Utrecht financieel bij aan
drie kernactiviteiten van de regio: het Festival Oude Muziek, het Nederlands Filmfestival en het
Utrechts Landschap. Daarnaast worden jaarlijks diverse regionale activiteiten binnen de aandachtsgebieden
ondersteund.
Dierexperimenteel onderzoek en onderwijs
De vergunninghouder UMC Utrecht (Dierproevenbesluit; artikel 1 b) heeft in 2008 de Code
Openheid Dierproeven ondertekend. Dit convenant heeft tot doel om tot een niet vrijblijvende openheid
en dialoog over dierproeven te komen. Het UMC Utrecht onderschrijft de stelling dat de vergunninghouder
verantwoordelijk wordt gehouden voor het meer inzichtelijk maken van het gevoerde
beleid en de implementatie daarvan met betrekking tot wetenschappelijk onderzoek en onderwijs
met behulp van dierproeven. Over het jaar 2009 heeft het UMC Utrecht dan ook een
Proefdierkundig Jaarverslag gepubliceerd waarin op deze punten wordt ingegaan. In het jaarverslag
van de dierexperimentencommissie van de vergunninghouder UMC Utrecht (DEC-ABC) over het
jaar 2009 zijn van alle door medewerkers van het UMC Utrecht uitgevoerde dierproeven samenvattingen
opgenomen. Dit jaarverslag is openbaar en te vinden op de website www.dec.uu.nl.
Acute zorg
Het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Utrecht bestaat uit de bestuurlijke vertegenwoordigers
van zestien betrokken instellingen en ziekenhuizen in de regio Utrecht. Het UMC Utrecht voert de
regie in deze. Het ROAZ werkte in 2009 met vier focusgroepen: acute neurologie (CVA), acute
verloskunde, acute cardiologie en acute psychiatrie. In de focusgroepen zitten operationeel managers
en professionals.
Rampen en crises
Het UMC Utrecht beschikt over een Ziekenhuis Rampen Opvang Plan (ZIROP). Dit plan is in
2009 geactualiseerd.
Het project Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO) is bedoeld om de hele zogenoemde witte kolom
(bestaande uit het UMC Utrecht, ziekenhuizen in de regio, huisartsen, GGD’s en de regionale ambulance
voorziening) beter op calamiteiten voor te bereiden.
In 2009 stelde het OTO-projectteam Midden-Nederland een risicoanalyse, een jaarplan 2009 en een
meerjaren beleidsplan op. Uit de risicoanalyse werd duidelijk dat het bij bestuurders en medewerkers
van zorginstellingen hapert aan ‘awareness’ en ‘sense of urgency’. Verder blijken er geen goede competentieprofielen
te zijn voor sleutelfiguren (degenen die tijdens een crisis in actie moeten komen).
Het maken van competentieprofielen is als een van de taken opgenomen in het meerjarenplan.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 73

Ook wordt voor alle sleutelfiguren een OTO-programma opgesteld waarin is aangegeven naar welke
training of cursus ze moeten.
In 2009 organiseerde het OTO-projectteam een miniconferentie waar bestuurders hun kennis over
rampenbestrijding en crisisbeheersing konden bijspijkeren.
4.7 Financieel beleid
4.7.1 Financiële resultaten
In de enkelvoudige jaarrekening zijn de financiële gegevens van voorheen het Academisch
Ziekenhuis Utrecht (AZU), het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) en de Faculteit Geneeskunde
(MFU) verwerkt. In de geconsolideerde jaarrekening zijn naast bovengenoemde entiteiten opgenomen
de stichtingen en vennootschappen waarmee het UMC Utrecht op basis van de criteria in de
Regeling verslaggeving WTZi een groepsrelatie onderhoudt. Conform de richtlijnen die deze
regeling van toepassing verklaart, hoeft een zuivere steunstichting niet te worden geconsolideerd.
Deze gedragslijn wordt door het UMC Utrecht gevolgd.
Het geconsolideerde resultaat over het boekjaar 2009 bedraagt A 10,3 miljoen positief (2008: A 16,8 miljoen).
Dit resultaat heeft voor A 1,7 miljoen (2008: A 11,5 miljoen) betrekking op de collectief gefinancierde
kerntaken: patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. Voor A 8,6 miljoen (2008: A 5,3 miljoen) is het
resultaat toe te schrijven aan deelnemingen en de tweede, derde en vierde geldstroom.
4.7.2 Ontwikkeling resultatenrekening
4.7.2.1 Bedrijfsopbrengsten
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten (B 409,1 miljoen):
Het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten is A 25,8 miljoen hoger dan in 2008. Deze stijging
wordt voornamelijk veroorzaakt door OVA middelen en prijsindexatie (A 10,2 miljoen), productieafspraken
2009 en dure geneesmiddelen (A 14,5 miljoen) en hogere medische – over – productie
(A 8,3 miljoen). Daarnaast is de uiteindelijke definitieve schoning van de uitbreiding van het
B-segment over de jaren 2008 en 2009 lager (A 6,6 miljoen) dan geschat in de jaarrekening 2008.
Deze stijging wordt gemitigeerd door een lagere rentecompensatie (-/- A 3,3 miljoen) en overheidskortingen
(-/- A 0,5 miljoen).
Opbrengsten DBC’s B-segment (B 42,4 miljoen):
De opbrengsten van de DBC’s in het B-segment stijgen voornamelijk als gevolg van de uitbreidingen
van dit segment in 2008. Naast de stijging van de gefactureerde omzet is ook de onderhandenwerk
positie toegenomen. Binnen het B-segment wordt de grootste omzet gerealiseerd door begeleiding
partus (bevalling), begeleiding graviditeit (zwangerschap) in 2e lijn, onbloedige beroerte (niet door
bloedvatbreuk veroorzaakte beroerte), reumatoïde artritis (chronische gewrichtsreuma), begeleiding
graviditeit (zwangerschap) OHC en staaroperaties (cataracten).
74

Rijksbijdrage OC&W (B 76,9 miljoen):
Op basis van het Bekostigingsbesluit Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek ontvangt
het UMC Utrecht van het Ministerie van OC&W een Rijksbijdrage voor de vervulling van de
werkplaatsfunctie voor academisch onderzoek en onderwijs. De toename van de rijksbijdrage OC&W in
2009 houdt verband met de stijging van de overheidsbijdrage in de arbeidskosten (OVA) en de stijging
bij de parameters voor onderwijs (studenten en diploma’s) en onderzoek (onder andere promoties).
Medische faculteit geneeskunde (B 65,5 miljoen):
Het UMC Utrecht ontvangt een bijdrage van de Universiteit Utrecht (UU) ten behoeve van de
universitaire taken. De interne verdeling binnen de UU naar faculteiten sluit aan bij de landelijke
systematiek van bekostiging op basis van prestaties. De daling wordt voornamelijk verklaard door
een verschuiving van de beleidsgelden vanuit de UU naar de overige opbrengsten en de overheveling
van onderzoeksgelden naar NWO.
Overige bedrijfsopbrengsten (B 261,7 miljoen):
De overige bedrijfsopbrengsten stijgen met A 27,2 miljoen. Dit wordt vooral veroorzaakt door een
hogere omzet bij de onderzoeksprojecten voor derden (A 14,6 miljoen), hogere subsidie zorgopleidingen
(A 2,8 miljoen), een hogere subsidie academisch component (A 2,6 miljoen) en hogere
opbrengsten inzake opleidingen, huren en doorberekende personeelskosten.
4.7.2.2 Bedrijfskosten
Personele kosten (B 506,9 miljoen):
Het gemiddelde aantal medewerkers bedroeg in 2009 7.435 fte’s (2008: 7.199 fte’s). In de CAO
Universitair Medische Centra 2008 - 2011 is een generieke salarisverhoging toegekend van 1,95%
per 1 maart 2009 en is de eindejaarsuitkering verhoogd met 1,5%. Daarnaast ontvangen de medewerkers
een persoonlijk budget. In 2009 is dit budget verhoogd met 0,25%. Dit budget is in deze
CAO-periode primair bestemd ten behoeve van ontwikkeling van de medewerkers zelf.
De lonen en salarissen stijgen met A 17,8 miljoen. Deze stijging wordt voornamelijk verklaard
door de stijging van het aantal fte’s (circa A 10,0 miljoen), de generieke salarisverhoging (circa
A 5,0 miljoen) en de verhoging eindejaarsuitkering (A 5,0 miljoen).
De kosten voor personeel niet in loondienst bedragen A 29,6 en zijn nagenoeg gelijk aan het niveau
van 2008. Deze kosten zijn relatief hoog als gevolg van de implementatiekosten met betrekking tot
plateau 2 van SAP en de vervanging van de Zorg-ICT door Chipsoft.
Overige bedrijfskosten (B 318,4 miljoen):
De stijging van de overige bedrijfskosten met A 56,7 miljoen wordt verklaard door de stijging van
de dotatie aan de voorziening groot onderhoud ad A 25,6 miljoen. Deze stijging is een gevolg van
de hogere eisen die worden gesteld in het kader van de gebruikersvergunning met betrekking tot
de brandveiligheid (A 15,9 miljoen) en een reservering inzake achterstand van het onderhoud
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 75

met betrekking tot de ICT-infrastructuur (9,7 miljoen). De overige stijging wordt verder voornamelijk
verklaard door een toename van de patiëntgebonden kosten als gevolg van een groot
4e geldstroomproject.
4.7.3 Ontwikkeling balans
Investeringen:
In 2009 is voor een totaal bedrag van A 80,6 miljoen geïnvesteerd in materiële vaste activa.
Hiervan heeft A 33,0 miljoen betrekking op inventaris en apparatuur en A 47,6 miljoen op instandhouding
van de infrastructurele voorzieningen van het UMC Utrecht.
De grootste investeringen in apparatuur hebben betrekking op de angiokamer, infotainment voor
patiënten, medische software (onder andere PDMS), massa-spectrometers en een analysestraat
bij het laboratorium.
De instandhoudinginvesteringen ad A 47,6 miljoen zijn voornamelijk ten laste van de DHAZmiddelen
gebracht en hebben betrekking op nieuwbouw (A 22,2 miljoen), verbouwingen en renovaties
(A 12,2 miljoen), groot onderhoud (A 8,5 miljoen) en diverse kleine werken (A 4,7 miljoen).
Eind 2009 bedraagt het saldo aan nog niet bestede DHAZ-middelen A 51,4 miljoen; het lange
termijn huisvestingsplan toont aan dat dit saldo noodzakelijk is voor de toekomstige instandhoudingkosten
van het UMC Utrecht.
76

4.7.4 Investeringen waartoe de Raad van Bestuur heeft besloten
Schematisch overzicht van investeringen waartoe de Raad van Bestuur heeft besloten (alle bedragen
in miljoenen euro):
Preventie en
gezondheid
( 1,0) Chirurgisch
Handen aan bed
( 3,7 structureel;
7,5 incidentieel)
ZORG
Slimmer Beter
( 3,0)
Behandel Centrum,
HCK’s en Innovatief
Operatie Centrum e.a.
( 49,3)
Infotainment
( 5,3)
Nieuwbouw
Academisering Apotheek
( 10,0)
Stratenum
( 25,0)
Innovatie –
kwaliteit
en veiligheid
( 3,5)
ONDERZOEK
Innovatie –
overig
( 0,5 structureel)
Thema’s van wetenschap
( 1,9 structureel; 5,6 incidentieel)
Samenwerken
( 0,3 structureel;
1,0 incidentieel)
GDL
( 10,9)
Additionele
onderzoeks
gelden
( 0,7)
Beeldwetenschappen
( 3,0)
Neurowetenschappen
Cardiovasculaire
wetenschappen
Genomics
Beeld
Immunologie &
Infectieziekten
Oncologie
Oncologisch
centrum
( 5,0)
Hubrecht
Instituut
( 40,0)
7-Tesla
( 20,0)
Epidemiologie
( 3,0)
Klinische epidemiologie
Regenerative Medicine
( 2,0)
Internationalisering
( 2,0)
ONDERWIJS
Talent
( 2,0)
Kubus
( 32,0)
Zorg-ICT
( 45,0)
ICT & OVERIG
Park & Ride Uithof
( 18,0)
MyUMC
( 5,8)
Infrastructuur
( 30,0)
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 77

Daarnaast heeft de Raad van Bestuur heeft structurele en incidentele middelen gereserveerd voor een
select aantal strategische investeringen. Daarmee wordt aangesloten op de speerpunten en kernwaarden
van het UMC Utrecht zoals verwoord in de strategienota 2006-2010 ‘Zorg voor kennis, kennis
voor zorg’.
De strategische investeringen zijn:
1. Strategische Impuls 1 (2005-2009)
Investering van A 10,0 miljoen incidenteel.
De investeringen die hieronder vallen betreffen de themagebieden Beeld, Epidemiologie,
Internationalisering en Talent.
In 2009 bedroegen de uitgaven voor de Strategische Impuls 1 A 1,6 miljoen.
2. Strategische Impuls 2 (2006-2010)
Investering van A 11,0 miljoen incidenteel.
De investeringen die hieronder vallen betreffen de themagebieden Oncologie, Regenerative
Medicine, Slimmer Beter en Internet aan bed.
In 2009 bedroegen de uitgaven voor de Strategische Impuls 2 A 2,2 miljoen.
3. Strategische thema’s (2006-2010)
Investering van A 19,7 miljoen incidenteel en A 9,4 miljoen structureel.
Deze zijn: thema’s van wetenschap, preventie en gezondheid, infrastructuur, handen aan bed,
samenwerken, innovatie en overige strategische thema’s.
In 2009 werd uit het incidentele budget A 4,4 miljoen uitgegeven en uit het structurele budget
A 6,9 miljoen.
4. Overige strategische investeringen (2006-2012)
Investering van A 184,1 miljoen incidenteel.
Hieronder vallen diverse grote bouwprojecten (zoals de bouw van een nieuw Chirurgisch
Behandelcentrum, nieuwbouw van het IC-centrum, nieuwbouw van de apotheek en renovatie
van het Stratenum), ICT-projecten (waaronder implementatie van SAP voor de ondersteunende
diensten en vervanging van de medische zorgsystemen), het Genomics Centrum Utrecht, een
7-Tesla MRI en onderzoek in het Top Institute Pharma en Center for Translational Molecular
Medicine.
In 2009 werd uit het incidentele budget A 35,9 miljoen uitgegeven.
5. Samenwerking KNAW (2007-2016)
Met de KNAW is een samenwerkingsovereenkomst inzake het Hubrecht Instituut ondertekend.
Doel is om gezamenlijk het toonaangevende instituut op het gebied van fundamenteel
ontwikkelingsbiologisch onderzoek verder te ontwikkelen. Over een periode van tien jaar
wordt hierin A 40,0 miljoen geïnvesteerd.
78

4.7.5 Kerncijfers
De belangrijkste kerncijfers (geconsolideerd) kunnen als volgt worden samengevat:
(x 5 1.000.000) 2009 2008
Collectief gebonden vermogen gezondheidszorg 103 108
Collectief gebonden vermogen O&O 33 35
Niet collectief gebonden vermogen 72 57
Eigen Vermogen (EV) 208 200
Voorzieningen (V) 95 69
Bedrijfsopbrengsten (BO) 884 794
De belangrijkste kengetallen ten aanzien van de financiële positie zijn:
Vermogensniveau (EV / BO) 23,5 % 25,2 %
Weerstandsniveau (EV+V / BO) 34,3 % 33,9 %
Liquiditeit (current ratio)
(vlottende activa: kortlopende schulden x 100%)
102,4 % 103,3 %
Uit de meerjarenraming tot en met 2014 blijkt dat het eigen vermogen de komende jaren zal gaan
dalen naar circa 14% van de bedrijfsopbrengsten.
Hoewel vermogensvorming voor een instelling als het UMC Utrecht geen doel op zich vormt, heeft
iedere organisatie een adequate financiële buffer nodig om de (toenemende) fluctuaties in de inkomsten
op te kunnen vangen. Bij het huidige beleid waarbij zorginstellingen zich tot marktgeoriënteerde
organisaties moeten gaan ontwikkelen, heeft de minister van VWS aangegeven dat de vermogenspositie
van dit soort instellingen zich ook in de richting van een meer ‘marktconform’ niveau zal
moeten bewegen.
Van het eigen vermogen is een bedrag van circa A 110,3 miljoen bestemd voor al besloten en intern
toegezegde financiële middelen betreffende beleidsmatige projecten. Het beleid van de Raad van
Bestuur in deze is dat (extra) middelen pas worden toegekend indien er dekking is vanuit de externe
financiering dan wel dat deze middelen intern gereserveerd kunnen worden. Het gevolg van deze
systematiek is dat er geen interne aanspraken zijn waar geen toekomstige dekking tegenover staat.
4.7.6 Kasstromen
De negatieve kasstroom uit de operationele activiteiten bedraagt -/- A 29,2 miljoen, voor investeringen
-/- A 73,5 miljoen en voor financieringsactiviteiten -/- A 7,3 miljoen. Per saldo resulteert dit
in een daling van de geldmiddelen van -/- A 110,1 miljoen. De belangrijkste oorzaak van deze
daling ligt in de mutatie van het financieringsverschil. In 2008 was er nog een financieringsover­
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 79

schot van A 64,9 miljoen (welke in 2009 nagenoeg volledig is terugbetaald), terwijl in 2009 een
financieringstekort van A 20,3 miljoen is ontstaan. Dit bedrag wordt medio 2010 verrekend met
de zorgverzekeraars.
Naast bovengenoemde mutatie in het financieringsverschil heeft in 2009 ook nog een terugbetaling
van A 19,2 miljoen aan de zorgverzekeraars uit hoofde van ontvangen voorschotten plaatsgevonden.
Op dit moment is het nog niet duidelijk hoe de structurele bevoorschotting vanuit de zorgverzekeraars
landelijk vorm wordt gegeven. Het huidige voorschot bedraagt ultimo 2009 A 49,7 miljoen.
In 2010 zal een nieuwe langlopende lening van A 40,0 miljoen worden aangetrokken om de financieringsstructuur
en de liquiditeitspositie te verbeteren.
4.7.7 Omstandigheden waarvan de ontwikkeling van de opbrengsten afhankelijk is
Het UMC Utrecht opereert in een dynamische externe omgeving. Ontwikkelingen in die omgeving
bepalen dan ook voor een groot deel de ontwikkeling van de opbrengsten. De belangrijkste zijn:
- Toekomstig beleid van de overheid inzake de financiering van de zorg. Hierbij is een zorgvuldige
overgang naar de voorgenomen prestatiebekostiging cruciaal.
- Uitbreiding van de DBC’s in het B-segment.
- Marktontwikkelingen, zoals de toename van de concurrentie tussen zorgaanbieders en de toetreding
van nieuwe zorgaanbieders.
- Toename van de variabilisering van het budget, bijvoorbeeld van de opleidingskosten en de
kapitaalslasten.
- De uitkomst van het percentage OVA 2010 en volgende jaren en de ontwikkeling inzake de
pen sioenpremies. Beide worden momenteel sterk negatief beïnvloed door de huidige economische
crisis.
Voor deze ontwikkelingen zijn in de begroting 2010 en meerjarenraming zo goed mogelijk inschattingen
gemaakt.
4.7.8 Toekomstige financiering
In de begroting 2010 zijn de verwachtingen beschreven omtrent de toekomstige financiering van het
ziekenhuis en de verwachte (positieve en negatieve) risico’s voor 2010. Deze worden toegelicht, aangevuld
met de meest recente informatie over de landelijke besluitvorming inzake de toekomstige
prestatiebekostiging.
Prestatiebekostiging (zorgbekostiging)
Het vorige kabinet heeft besloten dat per 2011 de DOT (zorgproducten) financiering zal worden
ingevoerd. Daarnaast was het voornemen om het B-segment (landelijk) uit te breiden naar 50 procent.
Inmiddels heeft na de val van het kabinet de Tweede Kamer de invoering van de prestatiebekostiging
en de uitbreiding van het B-segment controversieel verklaard. De verwachting is daarom
dat er in de bekostiging per 2011 niets verandert. Wel zal de registratie van de zorgproductie in
80

DOT in 2011 waarschijnlijk worden doorgezet. De vraag is of en in hoeverre een nieuw kabinet de
plannen van het vorige kabinet met betrekking tot de prestatiebekostiging zal doorvoeren.
De invoering van de prestatiebekostiging zou voor het UMC Utrecht betekenen dat ruim de helft van
de totale omzet volledig wordt gevariabiliseerd. Dat betekent een majeure verandering van de bekostiging.
Het A-segment, waar in de toekomst de grootste kostenstijging voor wat betreft de zorg wordt
verwacht, wordt dan integraal bekostigd. Een belangrijk risico is de financiering van het zogenaamde
‘zwarte gat’. Dat is het verschil tussen de inkomsten vanuit de huidige budgettering en de inkomsten
op basis van de nieuwe prestatiebekostiging.
Voor het UMC Utrecht is het van belang om een zo goed mogelijke uitgangspositie te hebben wanneer
in de toekomst alsnog wordt overgegaan tot invoering van prestatiebekostiging. Het is daarom
van groot belang in 2010 bij de planning van de verhuizing van het IC-centrum en de diverse bouwwerkzaamheden
rekening te houden met het op peil houden van het productieniveau. Ook bij implementatie
van de nieuwe Zorg-ICT dient met de prestatiebekostiging rekening te worden gehouden.
Invoering van de nieuwe Zorg-ICT mag niet leiden tot productieverlies bijvoorbeeld door problemen
bij de productieregistratie. Een van de belangrijkste oorzaken van het zwarte gat is het feit dat er nog
niet optimaal wordt geregistreerd. De komende periode zal er dan ook samen met de divisies flink
geïnvesteerd moeten worden in een verbetering van de productieregistratie.
De gevolgen van de kredietcrisis
De verslechtering van het economisch klimaat ten gevolge van de kredietcrisis zal naar verwachting
een zware wissel trekken op de financiën van het UMC Utrecht. Een viertal negatieve ontwikkelingen
aan de batenkant leidt tot substantieel lagere inkomsten in 2010 en de komende jaren, te weten:
- efficiencykortingen van VWS en OC&W;
- een daling van het kader van de Universiteit Utrecht ten gevolge van een lagere Rijksbijdrage voor
de Universiteiten;
- de compensatie voor de personele kosten die substantieel achter blijft bij de kosten voor de CAO
UMC en
- een stijging van de pensioenpremies.
Macrokorting VWS en OC&W
Voor 2010 zijn bovengenoemde efficiencykortingen van VWS en OC&W nog relatief bescheiden in
vergelijking met aanvankelijke prognoses. Dit wordt verklaard door het feit dat de regering op
Prinsjesdag besloten heeft tot de zogenaamde ‘brede heroverwegingen’ waarbij een twintigtal werkgroepen
moeten komen met voorstellen tot ombuigingen ter grootte van 20 procent. Keuzes die op
basis hiervan gemaakt worden zullen in 2011 voor het eerst van kracht worden.
Jaardocument 2009 Universitair Medisch Centrum Utrecht 81

Bezuinigingen Universiteit Utrecht
Het UMC Utrecht wordt geconfronteerd met bezuinigingen van de Universiteit Utrecht. Voorlopige
prognoses komen uit op een korting die oploopt naar circa A 4 miljoen in 2011. De bezuinigingen
zijn vooral het gevolg van bezuinigingen door het ministerie van OC&W.
4.7.8.1 Risico’s
Aan de batenkant zijn in de begroting 2010 de volgende risico’s onderscheiden:
1. De OVA voor 2010 is op dit moment voorlopig vastgesteld op 2,08 procent. Dit percentage wordt
pas definitief bekend in april 2010. Het grootste deel van de OVA betreft de contractloonmutatie.
Dit onderdeel van de OVA volgt de ontwikkelingen van de loonontwikkeling in de marktsector.
2. De prijscompensatie voor de materiële kosten is gekoppeld aan de prijscompensatie van de particuliere
consumptie. Voor 2010 is op basis van de recent verschenen nieuwe cijfers van het CPB in
de zogeheten Macro Economische Verkenningen 2010 een prijsmutatie materiële kosten 2010 van
0,46 procent berekend. Het werkelijke percentage wordt door het CPB gepubliceerd.
3. Jaarlijks wordt het TRF-deel van de academische component geïndexeerd voor de demogroei. De
demogroei over de topreferente functie bedroeg in voorgaande jaren 1,0 procent. Voor 2010 wordt
wederom uitgegaan van een groei van 1,0 procent. De groei is niet gegarandeerd en is afhankelijk
van de manier waarop de academische component wordt verantwoord. Ondanks het feit dat deze
verantwoording in NFU verband is afgestemd, is niet uit te sluiten dat VWS de kwaliteit hiervan
onvoldoende vindt en de demogroei geheel of gedeeltelijk niet toekent.
Aan de kostenkant zijn in de begroting 2010 de volgende risico’s benoemd:
1. Het resultaat 2010 wordt mede bepaald door het kostenniveau van de grote ICT-projecten
(ERP, Zorg-ICT, Infrastructuur en MyUMC). Verschuivingen in de fasering van de ICT-projecten
kunnen het resultaat sterk beïnvloeden.
2. In de begroting wordt er van uitgegaan dat de afschrijvingstermijn van gebouwen niet wordt verkort
van 50 naar 40 jaar. Gezien de huidige onduidelijkheid over de toekomstige bekostiging van
de kapitaallasten is met deze inhaalafschrijving – nog – geen rekening gehouden. Met betrekking
tot impairment (het aanpassen van de boekwaarde aan de huidige marktwaarde) wordt eveneens
de huidige beleidslijn gevolgd.
3. In 2010 heeft het ABP een kleine premieverhoging doorgevoerd vanwege demografische omstandigheden:
de toenemende vergrijzing en het feit dat mensen langer leven. Hiermee is in de begroting
rekening gehouden. In mei 2010 bekijkt het ABP bestuur of er, bij economische tegenwind,
misschien nieuwe maatregelen zoals een verdere verhoging van de pensioenpremie nodig zijn.
82

JAARREKENING 2009
Universitair Medisch Centrum Utrecht
85

INHOUDSOPGAVE
Bestuur en vaststelling jaarrekening
Jaarrekening
1 Geconsolideerde balans per 31 december 2009 90
2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 93
3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 94
4 Toelichting algemeen 95
5 Toelichting geconsolideerde balans 100
6 Toelichting geconsolideerde resultatenrekening 115
7 Toelichting geconsolideerd kasstroomoverzicht 120
8 Enkelvoudige balans per 31 december 2009 122
9 Enkelvoudige resultatenrekening over 2009 125
10 Toelichting enkelvoudige balans 127
11 Toelichting enkelvoudige resultatenrekening 138
Overige gegevens 143
Aanvullende gegevens en specificaties 149
Bezoldiging (ex)leden Raad van Bestuur en (ex)leden Raad van Toezicht 150
Meldingen Wet openbaarmaking uit publieke middelen
gefinancierde topinkomens (WOPT) 152
Verloopoverzicht materiële vaste activa 158
Projecten in uitvoering 166
Verantwoording DHAZ-middelen 175
Verloopoverzicht financiële vaste activa 182
Overzicht van langlopende schulden 184
Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC's 186
Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC's - GGZ 189
Legitimering academische component 191
Kwantitatieve gegevens 202
Nullijnbegroting en verantwoording werkplaatsfunctie 212
87

BESTUUR EN VASTSTELLING JAARREKENING
Algemene gegevens
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Heidelberglaan 100
Postbus 85500
3508 GA Utrecht
Het UMC Utrecht is een publiekrechtelijke rechtspersoon op grond van de Wet op het Hoger
Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Sinds 1991 bestaat een samenwerkingsverband
met het Ministerie van Defensie. Op grond van artikel 10 van de samenwerkingsovereenkomst
inzake het Centraal Militair Hospitaal (CMH) is de commandant van het CMH
tevens lid van de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht. Op 1 oktober 1997 is de Stichting
‘Het Wilhelmina Kinderziekenhuis’ gefuseerd met het toenmalige Academisch Ziekenhuis
Utrecht. Op 2 maart 1998 is met de Universiteit Utrecht een gemeenschappelijk
uitvoeringsorgaan ingesteld zoals bedoeld in artikel 12.22 WHW. Met ingang van 1 januari
2000 is eenheid van rechtspositie en werkgeversschap bereikt voor de medewerkers van de
Faculteit Geneeskunde.
Samenstelling Raad van Toezicht gedurende het verslagjaar
Naam Functie Periode
Prof.dr. N.A.M. Urbanus,
Hilversum
voorzitter
vice-voorzitter vanaf 14 september
2001, herbenoemd vanaf 1 september
2005, vanaf 1 september 2007
benoemd tot voorzitter, vanaf
1 september 2009 herbenoemd tot
voorzitter
W. de Bruijn RA, Aerdenhout vice-voorzitter lid vanaf 1 april 2002,
herbenoemd vanaf 1 april 2006 tot
1 april 2010, vanaf 1 januari 2008
benoemd tot vice-voorzitter
Drs. D.J. Barth, Gouda lid vanaf 1 mei 2004, herbenoemd
vanaf 1 mei 2008
Mw.drs. A.M. Fentener van lid vanaf 1 december 2008
Vlissingen, Utrecht
Mw.prof.dr. S.P. Verloove- lid vanaf 1 juli 2008
Vanhorick, Oegstgeest
Mw. A.M. Vliegenthart,
’s-Gravenhage
lid
J.G. van der Werf, Doorn lid vanaf 1 juli 2008
vanaf 1 september 2005, herbenoemd
vanaf 1 september 2009
Drs. J.P.M. Kuilboer, Utrecht secretaris vanaf 1 mei 2005
88

Samenstelling Raad van Bestuur gedurende het verslagjaar
Naam Functie Periode
Prof.dr. J.L.L. Kimpen, Doorn voorzitter vanaf 12 oktober 2007 tot
1 januari 2009 lid, vanaf
1 januari 2009 benoemd tot
voorzitter
Prof.dr. F. Miedema, Hoofddorp decaan/vice-voorzitter vanaf 1 januari 2009
Drs. H.H.J. Bol, Helvoirt lid vanaf 1 januari 2002
Kolonel-arts J. de Graaf,
Culemborg*
lid vanaf 1 januari 2008
Drs. J.P.M. Kuilboer, Utrecht secretaris vanaf 1 mei 2005
*Als commandant van het Centraal Militair Hospitaal q.q. lid van de Raad van Bestuur.
Vaststellen en goedkeuring jaarrekening
De jaarrekening 2009 is vastgesteld door de Raad van Bestuur op 18 mei 2010 en
goedgekeurd door de Raad van Toezicht in de vergadering van 20 mei 2010.
89

GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009
na resultaatbestemming ( x € 1.000,-)
Activa
Vaste Activa 2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Materiële vaste activa 100 423.146 387.830
Financiële vaste activa 101 2.954 3.171
426.100 391.001
Vlottende activa
Voorraden 102 5.916 6.367
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 102 145.417 114.357
Vorderingen en overlopende activa 103 152.226 145.738
Financieringstekort 103 20.348 0
Liquide middelen 105 29.282 106.215
353.189 372.677
Totaal 779.289 763.678
90

GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009
na resultaatbestemming (x € 1.000,-)
Groepsvermogen 2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Kapitaal 106 1 1
Collectief gefinancierd gebonden
vermogen Gezondheidszorg 106 103.455 108.191
Collectief gefinancierd gebonden
vermogen Onderwijs en Onderzoek 106 32.925 34.611
Niet-collectief gefinancierd vermogen 106 71.523 57.388
Eigen vermogen 207.904 200.191
Aandeel derden in groepsvermogen 2.888 0
Passiva
Groepsvermogen 210.792 200.191
Voorzieningen 107 94.552 68.826
Langlopende schulden 108 129.089 134.022
Kortlopende schulden 108 344.856 295.697
Financieringsoverschot 103 0 64.942
Totaal 779.289 763.678
91

GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING PER 2009
( x € 1.000,-)
2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 115 409.131 383.314
Opbrengsten DBC's B-segment 116 42.408 23.062
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 116 76.946 72.809
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde 116 65.538 68.807
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 116 7.429 7.303
Overige bedrijfsopbrengsten 116 282.249 239.092
Som der bedrijfsopbrengsten 883.701 794.387
Personeelskosten 117 517.244 486.048
Afschrijvingen immateriële en materiële
vaste activa 118 37.145 39.080
Overige bedrijfskosten 119 317.391 255.681
Som der bedrijfskosten 871.780 780.809
11.921 13.578
Financiële baten en lasten 119 -764 2.642
Deelnemingen 2.008 533
Groepsresultaat 13.165 16.753
Aandeel derden in groepsresultaat 106 -2.888 0
Resultaat toerekenbaar aan
UMC Utrecht 10.277 16.753
Resultaat bestemming
Onttrekking bestemde reserves collectief 106 6.340 742
Dotatie bestemde reserves niet collectief 106 -3.475 -3.481
Mutatie niet bestemde reserves 13.142 14.014
93

GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
(x € 1.000,-)
Kasstroom uit operationele activiteiten 2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Resultaat toerekenbaar aan UMC Utrecht 93 10.277 16.753
Aanpassingen voor:
- afschrijvingen 100 41.839 46.972
- herwaarderingen/waardeverminderingen 101 0 1.900
- mutaties voorzieningen 107 26.268 5.960
68.107 54.832
Veranderingen werkkapitaal:
- voorraden 102 451 -728
- onderhanden werk DBC's 102 -31.060 -11.310
- vorderingen 103 -5.499 2.803
- financieringsverschil 103 -85.290 -11.152
- kortlopende schulden 108 13.745 -2.235
(exclusief schulden aan kredietinstellingen)
-107.653 -22.622
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-29.269 48.963
Investeringen in materiële vaste activa 100 -80.633 -57.518
Investeringen in deelnemingen 101 -266 -461
Mutatie aandeel derden in
groepsvermogen 2.888 0
Mutatie leningen u/g 101 0 0
Overige mutaties uit investeringsactiviteiten 100-101 4.457 2.037
-73.554 -55.942
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Integratie stichtingen 106 0 0
Aflossing langlopende leningen 108 -1.929 -2.010
Investeringssubsidie 108 -2.975 -7903
Overig -2.362 0
-7.266 -9.913
Mutatie geldmiddelen
(inclusief kortlopende schulden
aan kredietinstellingen) -110.089 -16.892
Als gevolg van de wijziging in de consolidatiekring (zie ook toelichting algemeen onder
grondslagen van consolidatie) zijn de beginstanden per 1 januari 2009 voor het
kasstroomoverzicht aangepast.
94

TOELICHTING ALGEMEEN
Grondslagen van consolidatie
In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen de financiële gegevens van het UMC
Utrecht en haar groepsmaatschappijen, alsmede haar deelname in joint-ventures. De in de
consolidatie betrokken entiteiten (onderverdeeld naar kapitaal- en zeggenschapsbelangen) zijn
de volgende:
Entiteiten
UMC Utrecht Participaties, Utrecht
(kernactiviteit: houdstermaatschappij)
UMC Utrecht Exploitatie B.V., Utrecht
(kernactiviteit: houdstermaatschappij)
Octopus B.V., Utrecht
(kernactiviteit: medisch onderzoek en exploitatie van daaruit
voortvloeiende patenten)
Kapitaalbelangen
100%
100%
50%
Zeggenschapsbelangen
Stichting Huisvesting Personeel UMC Utrecht, Utrecht
(kernactiviteit: verlenen van tijdelijke huisvestingsmogelijkheden
aan medewerkers van het UMC Utrecht)
Stichting Medische Faciliteiten, Utrecht
(kernactiviteit: het exploiteren van onroerend goed)
Prof. Fritz Redlschool voor langdurig zieke kinderen, Soest
(kernactiviteit: het geven van speciaal onderwijs aan langdurig
zieke kinderen die in behandeling zijn bij het UMC Utrecht of
in enig ander ziekenhuis)
Stichting Universitair Verloskundig Centrum, Utrecht
(kernactiviteit: het verlenen van verloskundige zorg)
Stichting Universitair Centrum Sportgeneeskunde, Utrecht
(kernactiviteit: het bevorderen van de (top)sportgeneeskunde
en het initiëren van onderzoeksprojecten op dit gebied)
Stichting Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Utrecht
(kernactiviteit: faciliteren van een geïntegreerd zorgaanbod,
alsmede het ontwikkelen van wetenschappelijk kennis op het
gebied van eerste lijnzorg).
100%
100%
100%
100%
50%
66,67%
95

De resultaten van nieuw verworven deelnemingen worden vanaf het moment van opneming in
de groep in de geconsolideerde resultatenrekening verantwoord.
In 2009 zijn er twee mutaties met betrekking tot de consolidatiekring geweest. Als gevolg van
een wijziging in de statuten wordt de Stichting Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra met
ingang van 2009 geconsolideerd. De Stichting Faciliteitengebouw AZU/RUU is begin 2009
geliquideerd.
Grondslagen van valuta-omrekening
Bezittingen en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de valutakoers per
balansdatum. De verschillen die verband houden met wijzigingen van wisselkoersen worden
in de resultatenrekening verwerkt.
Grondslagen van `waardering
Materiële vaste activa
Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de
werkelijke afschrijvingskosten van vaste activa was opgenomen, kan ook gevolgen hebben
voor de waardering van de materiële vaste activa.
Het vervallen van het stelsel van bekostiging kan worden aangemerkt als een aanwijzing voor
de aanwezigheid van een bijzondere waardevermindering overeenkomstig hoofdstuk RJ 121
Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa. Door de onzekerheid over de toekomstige
bekostigingssystematiek is het veelal nog niet mogelijk om vast te stellen of sprake is van een
bijzondere waardevermindering ultimo 2009.
Instellingen voor medisch specialistische zorg die in meerderheid worden gefinancierd door
integrale tarieven dienen voor immateriële en materiële vaste activa de algemene
Verslaggevingregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving toe
te passen.
Vanwege de landelijke onzekerheden inzake toekomstige wet- en regelgeving en het
ontbreken van een kader van ervaringsnormen voor bijvoorbeeld een
bedrijfswaardeberekening is, overeenkomstig RJ 655 Zorginstellingen de boekwaarde van de
materiële vaste activa ad € 423,1 miljoen per 31 december 2009 hiervoor niet gewijzigd.
Het UMC Utrecht heeft ultimo 2009 wel een impairment berekening opgesteld inzake het
onroerend goed. In deze berekening is via de zogenaamde discounted cashflow benadering
geanalyseerd of via de toekomstige cashflows het in bezit zijnde onroerend goed gedekt
wordt, of dat in de toekomst mogelijke risico’s bestaan inzake de dekking van het aanwezige
onroerend goed. De uitkomst van deze impairment berekening leidt tot de conclusie dat over
2009 geen afwaardering van het onroerend goed hoeft plaats te vinden.
Wel is naar aanleiding van de wijziging in de bekostigingsvoorschriften de
afschrijvingstermijnen voor de PBA-middelen kleine werken gelijk gesteld aan de
afschrijvingstermijnen voor de kleine werken gefinancierd uit de DHAZ, te weten 10 jaar.
96

De WTZi/WMG-gefinancierde materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffing- of
vervaardigingkosten, tot een maximum van de goedgekeurde investering, onder aftrek van
lineaire afschrijvingen.
De bebouwde terreinen zijn in de post gebouwen begrepen. De overige terreinen zijn nagenoeg
om niet verkregen.
De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffing- of vervaardigingkosten
verminderd met een lineaire afschrijving gebaseerd op de verwachte economische
levensduur, of tegen lagere bedrijfswaarde.
De gehanteerde afschrijvingspercentages zijn vermeld in het verloopoverzicht van de
materiële vaste activa. Voor apparatuur wordt een activeringsgrens van € 10.000
aangehouden.
Financiële vaste activa
De tot de financiële vaste activa behorende - niet geconsolideerde - deelnemingen waarop
vanuit de groep invloed van betekenis op het financiële en zakelijke beleid wordt uitgeoefend
zijn gewaardeerd op het aandeel in de nettovermogenswaarde, bepaald volgens de
grondslagen zoals vermeld in deze jaarrekening.
Niet geconsolideerde deelnemingen waarop geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend
zijn gewaardeerd op verkrijgingprijs, onder aftrek van noodzakelijke waardeverminderingen.
De overige financiële vaste activa, met uitzondering van effecten, worden gewaardeerd op
nominale waarde, verminderd met een eventuele voorziening voor oninbaarheid. Effecten
worden gewaardeerd tegen verkrijgingspijs of lagere marktwaarde.
In overeenstemming met de thans geldende jaarverslaggevingsregels is de post aanloopkosten
die in het verleden als immateriële vaste activa werd verantwoord opgenomen onder de
financiële vaste activa.
Voorraden
De voorraden zijn gewaardeerd tegen voortschrijdende gemiddelde inkoopwaarden. Indien
daartoe aanleiding bestaat, is een voorziening voor incourantheid in mindering gebracht.
Onderhanden werk
Bij het bepalen van het onderhanden werk is, daar waar mogelijk, onderscheid gemaakt tussen
de DBC’s uit het A-segment en B-segment. Onder het A-segment zijn tevens verantwoord de
verrichtingen die nog niet aan een specifieke DBC toerekenbaar zijn.
De waardering van het onderhanden werk is inclusief kapitaallasten en honorarium. De
DBC’s uit het A-segment zijn gewaardeerd tegen het landelijke DBC-tarief. De DBC’s uit het
B-segment zijn gewaardeerd tegen de verkoopprijzen zoals overeengekomen met individuele
zorgverzekeraars. De niet gekoppelde verrichtingen zijn gewaardeerd tegen CGAO-tarief.
Voor verrichtingen waarvan het niet meer aannemelijk is dat deze nog worden gefactureerd, is
een correctie aangebracht.
De waardering voor het onderhanden werk inzake GGZ (vallend onder het A-segment) heeft
conform bovenstaande waarderingsregels plaatsgevonden.
97

Vorderingen
De vorderingen zijn gewaardeerd op nominale waarde, rekening houdend met mogelijke
oninbaarheid.
Voorzieningen
De voorziening voor groot onderhoud is gevormd ter financiering van groot onderhoud aan de
gebouwen. De voorziening is bepaald tegen nominale waarde.
Voor de medewerkers is in de CAO Academische Ziekenhuizen een seniorenregeling
opgenomen. De voorziening voor toekomstige verplichtingen uit hoofde van de seniorenregeling
is opgesteld met toepassing van actuariële methoden.
De voorziening wachtgelden heeft betrekking op toekomstige verplichtingen uit hoofde van
wachtgeld- en inkomenssuppletieregelingen. De voorziening is berekend volgens de statische
methode. Het bedrag van de voorziening wordt bepaald op basis van kennis en verwachtingen
over hoogte en duur van per balansdatum lopende betalingsverplichtingen.
De voorziening wordt aangehouden op het niveau van de contante waarde van de
verplichtingen.
De voorziening personeel overig heeft betrekking op reserveringen met betrekking tot
verplichtingen betreffende ambtsjubilea en overlijdensuitkeringen, en wordt opgesteld met
toepassing van actuariële methoden.
De voorziening wordt aangehouden op het niveau van de nominale waarde van de
verplichtingen.
Het UMC Utrecht heeft voor zijn werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hiervoor in
aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een
pensioen dat afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij
het ABP. Het UMC Utrecht heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen
in geval van een tekort bij het ABP, anders dan het effect van hogere toekomstige premies.
Het UMC Utrecht heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegdebijdrageregeling.
Investeringssubsidies
Als gevolg van een wijziging in RJ655 Zorginstellingen zijn per 1 januari 2008 de posten van
de egalisatierekening afschrijving per die datum geherrubriceerd.
De egalisatierekening à fonds perdu gefinancierde activa, dit betreft door het Rijk à fonds
perdu ter beschikking gestelde middelen ten behoeve van financiering van tot 1 januari 1988
aangeschafte materiële vaste activa, is per 1 januari 2008 aangemerkt als investeringssubsidie
en als afzonderlijke post opgenomen onder de langlopende schulden. De investeringssubsidie
valt onder de post afschrijvingen vrij ten gunste van het resultaat conform de afschrijvingen
van het desbetreffende activa.
Overige activa en passiva
Alle overige posten in de balans zijn gewaardeerd op de nominale waarde.
98

Grondslagen van resultaatbepaling
Het onder de baten opgenomen wettelijk budget aanvaardbare kosten en daarmee gelijk te
stellen middelen zijn berekend volgens voorschriften voor de bekostiging/subsidiëring. Onder
de baten is tevens opgenomen de door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen vastgestelde Rijksbijdrage en de bijdrage van de Universiteit Utrecht
betreffende de Faculteit Geneeskunde.
De overige opbrengsten zijn gebaseerd op aan derden gefactureerde of doorberekende
bedragen voor geleverde goederen en diensten, onder aftrek van omzetbelasting en kortingen.
De kosten zijn bepaald met inachtneming van de vermelde grondslagen van waardering en
toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
Winsten worden verantwoord in de periode dat prestaties zijn geleverd; verliezen worden in
aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.
De rechten en verplichtingen uit hoofde van meerjarige financiële contracten, zoals huur en
lease, worden niet in de balans opgenomen; de lasten die hieruit voortkomen zijn verantwoord
onder de bedrijfskosten.
De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van door tariefbepalende instanties
voorgeschreven percentages, danwel de verwachte economische levensduur.
Op aanschaffingen in het verslagjaar wordt naar tijdsgelang afgeschreven, tenzij door
tariefbepalende instanties anders is voorgeschreven.
Resultaten van niet geconsolideerde deelnemingen worden verantwoord overeenkomstig de
nettovermogenswaardemethode. Voor zover niet op nettovermogenswaarde wordt
gewaardeerd betreft het resultaat de in het boekjaar ontvangen dividenden.
Als buitengewone baten en lasten worden de baten en lasten opgenomen, die niet uit de
gewone bedrijfsuitoefening voortvloeien.
In de resultatenrekening zijn de baten en lasten van de tweede, derde en vierde
geldstroomprojecten integraal opgenomen.
Segmentatie
Voor de indeling van de geconsolideerde resultatenrekening naar segmenten is de volgende
indeling gehanteerd:
♦ Patiëntenzorg, Onderwijs en Onderzoek Collectief Gefinancierd
♦ Tweede, derde en vierde geldstroom
♦ Overige activiteiten
Het segment ‘Patiëntenzorg, Onderwijs en Onderzoek Collectief Gefinancierd’ bevat de door
middel van de Rijksbijdrage en het wettelijk budget aanvaardbare kosten gefinancierde
activiteiten in het kader van patiëntenzorg alsmede de werkplaatsfunctie. Dit segment bevat
ook de kosten en opbrengsten verbonden aan de activiteiten van de Faculteit Geneeskunde
van de Universiteit Utrecht.
Het segment ‘Tweede, derde en vierde geldstroom’ bevat de direct toerekenbare kosten en
opbrengsten verbonden aan de onderzoeksprojecten gefinancierd uit de zogenaamde tweede,
derde en vierde geldstroom.
Het segment ‘Overige activiteiten’ bevat de financiële gegevens van de entiteiten zoals
genoemd in de grondslagen van de consolidatie.
99

TOELICHTING GECONSOLIDEERDE BALANS
(x € 1.000,-)
Materiële vaste activa
Terreinen
Gebouwen
Installaties
Inventarissen
Automatiseringsapparatuur
Vervoermiddelen
Bouwprojecten in uitvoering
Vooruitbetalingen op vaste activa
2009 2008
€ €
76 590
288.171 259.366
54.407 49.156
63.870 49.960
7.131 8.971
16 22
9.475 15.541
0 4.224
423.146 387.830
Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt:
€
Boekwaarde per 1 januari 2009
387.830
Mutatie consolidatiekring 746
Investeringen verslagjaar
80.681
Afschrijvingen verslagjaar
-41.839
Desinvesteringen -48
Mutaties vooruitbetalingen
-4.224
Boekwaarde per 31 december 2009
423.146
Naar aanleiding van de wijzigingen in de bekostigingsvoorschriften zijn de afschrijvingstermijnen
voor de PBA-middelen kleine werken gelijk gesteld aan de afschrijvingstermijnen voor de kleine
werken gefinancierd uit de DHAZ-middelen, te weten 10 jaar.
Voor een nadere toelichting op de materiële vaste activa wordt verwezen naar het verloopoverzicht en
het overzicht van projecten zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende gegevens en specificaties'.
100

Financiële vaste activa
2009 2008
€ €
De financiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
1.051 709
Vorderingen op groepsmaatschappijen 55 0
Vorderingen op deelnemingen
0 131
Overige vorderingen
1.848 2.331
2.954 3.171
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:
€
Boekwaarde per 1 januari 2009
3.171
Mutatie consolidatiekring
Investeringen/verstrekte leningen
-250
376
Kapitaalstortingen/restituties 0
Aandeel in het resultaat van deelnemingen 0
Ontvangen dividend
Desinvesteringen/aflossing leningen
0
-110
Vergoeding afschrijving OC&W -233
Herwaarderingen/waardeverminderingen 0
Boekwaarde per 31 december 2009
2.954
Toelichting financiële vaste activa
De deelnemingen in groepsmaatschappijen betreft de deelname van de UMC Utrecht Participaties in
Genome Diagnostics B.V., Newgene Pharma B.V., Cross Beta Biosciences B.V., AMJ B.V., Pre-
Seed Fonds B.V., Promedas Holding B.V., Milabs B.V., Cavadis B.V. en Thuja Capital Healthcare
Fund B.V.
De post vorderingen op groepsmaatschappijen heeft betrekking op Milabs B.V. en Stichting Milabs.
De overige vorderingen hebben betrekking op het Douane-depot bij de Belastingdienst Arnhem en de
in toekomstige jaren nog te ontvangen afschrijvingsvergoedingen voor voormalige immateriële vaste
activa.
In lijn met de in 2007 doorgevoerde wijzigingen in de bekostigingssystematiek van ziekenhuizen zijn
de immateriële vaste activa met een boekwaarde per 1 januari 2007 van € 9,4 miljoen in de
jaarrekening 2007 afgeboekt tot een bedrag van € 2 miljoen (€ 0,4 miljoen reguliere afschrijving 2007
en € 7,0 impairment). De € 2 miljoen was de naar verwachting per 31 december 2007 nog te
ontvangen afschrijvingsvergoeding in toekomstige NZa-nacalculaties en de Rijksbijdrage inzake
werkplaatsfunctie.
101

In de jaarrekening 2007 is de vergoeding opgenomen geweest onder de Vorderingen en overlopende
activa. In overeenstemming met de thans geldende jaarverslaggevingsregels is de post in de
jaarrekening 2008 geherrubriceerd naar de financiële vaste activa. Bij de bepaling van de hoogte van
de per 31 december 2009 nog te verwachten vergoeding (€ 1,8 miljoen) is ervan uitgegaan dat
bekostiging door middel van NZa-nacalculaties nog zal doorlopen tot en met 2010. Zonder
impairment zou de boekwaarde van de immateriële vaste activa ultimo 2009 € 8,2 miljoen hebben
bedragen.
Voor een nadere toelichting op de financiële vaste activa wordt verwezen naar het verloopoverzicht
zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende gegevens en specificaties'.
Voorraden
2009 2008
€ €
Voorraad bloedstollingsfactoren 2.219 3.236
Voorraad apotheek
2.308 2.230
Overige voorraden
1.389 901
5.916 6.367
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 2009 2008
€ €
Onderhanden werk A-segment 123.452 101.357
Onderhanden werk B-segment 14.510 7.574
Onderhanden werk GGZ 14.643 11.480
Voorziening onderhanden werk -7.188 -6.054
145.417 114.357
Het onderhanden werk is bepaald met behulp van de door iSOFT ontwikkelde software. Voor zover
mogelijk is het onderscheid gemaakt tussen de DBC's in het A-segment en B-segment. Onder het A-
segment zijn tevens verantwoord de verrichtingen die nog niet aan een specifieke DBC toerekenbaar
zijn.
De waardering van het onderhanden werk is inclusief kapitaallasten en honorarium. De DBC's uit het
A-segment zijn gewaardeerd tegen het landelijke DBC-tarief. De DBC's uit het B-segment zijn
gewaardeerd tegen de verkoopprijzen zoals overeengekomen met individuele zorgverzekeraars. De
niet gekoppelde verrichtingen zijn gewaardeerd tegen het CGAO-tarief. DBC's en verrichtingen die
qua ouderdom niet meer declarabel zijn aan de zorgverzekeraars zijn niet in de waardering
opgenomen.
Het onderhanden werk inzake GGZ is eveneens op bovenstaande grondslagen gebaseerd.
Bij de bepaling van de waardering van het onderhanden werk is rekening gehouden met een
voorziening voor oninbaarheid voor onder meer onverzekerde patiënten.
102

Vorderingen en overlopende activa
2009 2008
€ €
Vorderingen op debiteuren
53.401 33.749
Vorderingen op groepsmaatschappijen 0 90
Nog te declareren medische productie
32.105 52.905
Onderhanden werk 3 e en 4 e geldstroomprojecten 50.481 46.156
Overige vorderingen
3.371 4.721
Vooruitbetaalde bedragen
3.625 2.650
Nog te ontvangen bedragen
9.243 5.467
152.226 145.738
Door de invoering van SAP is het vanaf 2009 mogelijk geworden om bij de 3 e en 4 e
geldstroomprojecten op een betrouwbare wijze het saldo op de projecten te splitsen naar onderhanden
werk en vooruitontvangen bedragen. De vergelijkende cijfers zijn hiervoor aangepast (zie ook
kortlopende schulden en overlopende activa). De aanpassing heeft geen effect op het resultaat en het
vermogen.
Financieringstekort
t/m 2006 2007 2008 2009 Totaal
€ € € € €
Saldo per 1 januari 2009 -17.004 -38.656 -9.282 0 -64.942
Financieringsverschil boekjaar 0 0 0 10.627 10.627
Correcties voorgaande jaren -1.405 -12 5.723 0 4.306
Afrekening via vaste bedragen 26.623 40.944 2.790 0 70.357
Saldo per 31 december 2009 8.214 2.276 -769 10.627 20.348
Stadium van vaststelling b b b a a
a = interne berekening
b= overeenstemming met zorgverzekeraar
De nacalculaties van het UMC Utrecht zijn tot en met 2007 definitief verwerkt door de NZa en er
bestaat overeenstemming met de zorgverzekeraars tot en met 2008.
103

Specificatie van het financieringsverschil 2009 2008
€ €
AZU/WKZ
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 377.255 353.110
(exclusief academische component)
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
DBC-A opbrengsten
- DBC's A-segment voorgaande jaren -72.152 -76.338
- DBC's A-segment lopend jaar -138.616 -118.984
- DBC's A-segment verrekentarief -2.591 -40.332
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -18.085 4.821
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst incl. A-segment -23.013 -23.276
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst afloop v.j. A-segment -22.479 -18.969
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst mutatie OHW A-segment -4.301 46
- Psychiatrie > 3 mnd 0 10
Totaal DBC-A opbrengsten -281.237 -273.022
Opbrengsten
- Verkeerde bed -114 -92
- Verblijf gezonde moeder -174 -177
- Verblijf gezonde zuigeling -616 -546
- Klassenverpleging -15.820 -16.105
Totaal vaste tarieven -16.724 -16.920
Overige opbrengsten
- Ondersteunende en overige producten 1 e lijn -847 -842
- Overige producten -48.333 -49.636
- Overige trajecten -16.249 -13.356
Totaal overige opbrengsten -65.429 -63.834
Totaal Kapitaallasten B-segment 0 -2.045
Totaal Opbrengsten ter dekking budget lopend jaar -363.390 -355.821
Financieringsverschil boekjaar 13.865 -2.711
Financiering verrekening oude jaren 0 0
Cumulatief financieringsverschil AZU/WKZ 13.865 -2.711
104

2009 2008
€ €
KGCU
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 16.426 15.644
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
- Klinisch genetisch onderzoek -10.519 -9.106
- DBC-A segment voorgaande jaren -269 -1.740
- DBC-A segment lopend jaar -48 -1.152
- DBC-A verrekentarief -65 -488
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -290 52
- Honoraria medisch. spec. hulp in loondienst A-segment -2 -15
- Honoraria medisch. spec. hulp in loondienst voorgaande jaren A-segment -1 -19
- Honoraria medisch spec. hulp in loondienst mutatie OHW A-segment 0 17
-11.194 -12.451
Financieringsverschil KGCU 5.232 3.193
GGZ
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 11.143 10.409
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
- DBC-A segment geopend en gesloten in lopend jaar -15.553 -8.222
- DBC-A verrekentarief -897 -471
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -3.163 -11.480
-19.613 -20.173
Financieringsverschil boekjaar GGZ -8.470 -9.764
Totaal financieringsverschil UMC Utrecht 10.627 -9.282
Liquide middelen
Kas
Banken
Deposito's
2009 2008
€ €
102 23
9.382 18.534
19.798 87.658
29.282 106.215
De liquide middelen zijn vrij beschikbaar op naam van de instelling, met uitzondering van een
afgegeven bankgarantie ad € 0,04 miljoen.
Ultimo 2009 heeft het UMC Utrecht een - onbenutte - kredietruimte van € 40,5 miljoen bij de banken.
105

Groepsvermogen
Stand
1 januari
2009
Mutatie
consolidatiekring
Stand na
mutatie
consolidatiekring
Resultaat
bestemming
Stand
31
december
2009
€ € € € €
Kapitaal 1 0 1 0 1
Collectief gefinancierd
gebonden vermogen
Gezondheidszorg:
Reserve aanvaardbare kosten 44.377 0 44.377 -60 44.317
Bestemde reserves:
- afschrijving inventarissen 20.402 0 20.402 2.065 22.467
- budgetsaldi divisies 10.830 0 10.830 -3.062 7.768
- overig 32.582 0 32.582 -3.679 28.903
Collectief gefinancierd
gebonden vermogen
Onderwijs en Onderzoek:
Reserve Onderwijs en
0
Onderzoek 16.141
16.141 -22 16.119
Bestemde reserves:
- afschrijving inventarissen 6.105 0 6.105 735 6.840
- budgetsaldi divisies 3.275 0 3.275 -1.090 2.185
- overig 9.090 0 9.090 -1.309 7.781
Niet-collectief gefinancierd
vermogen
Vrij vermogen 39.802 -2.564 37.238 13.224 50.462
Bestemde reserves:
- overig 17.586 0 17.586 3.475 21.061
Totaal eigen vermogen 200.191 -2.564 197.627 10.277 207.904
Aandeel derden 0 0 0 2.888 2.888
Groepsvermogen 200.191 -2.564 197.627 13.165 210.792
Voor de bestemming van het resultaat wordt verwezen naar de winstbestemming zoals opgenomen
onder de 'Overige gegevens'.
Het aandeel derden in groepsvermogen wordt gevormd door een minderheidsbelang van Julius
Clinical Research B.V.
106

Voorzieningen Stand Mutatie Dotaties Onttrek- Stand
1 jan.2009 Consolida- kingen 31 dec.2009
€ € € € €
Voorziening groot onderhoud 47.126 -542 31.231 24 77.791
Voorziening seniorenregeling 5.475 0 0 1.584 3.891
Voorziening wachtgelden 8.991 0 2.285 3.132 8.144
Voorziening personeel overig 7.234 0 825 3.333 4.726
68.826 -542 34.341 8.073 94.552
De voorziening groot onderhoud wordt gevormd voor zowel de locatie AZU, de locatie WKZ en de
gebouwen van de geconsolideerde entiteiten. De voorziening dient ter financiering van toekomstig
groot onderhoud aan deze gebouwen.
In 2009 is naast de dotatie op basis van het langetermijnplan groot onderhoud UMC Utrecht een
additionele notatie gedaan inzake brandveiligheid (ad. € 9,7 miljoen) en de ICT-infrastructuur (ad. €
15,9 miljoen).
De voorziening seniorenregeling is gevormd op basis van de aanspraken zoals deze voortvloeien uit
de CAO Academische Ziekenhuizen 2007-2008. De seniorenregeling heeft tot doel het blijven
ontwikkelen van oudere medewerkers, het bieden van loopbaanmogelijkheden op oudere leeftijd en
het mogelijk maken om op latere leeftijd minder te werken of vervroegd uit te treden. In de CAO is
afgesproken dat vanaf 1 april 2008 geen instroom in de seniorenregeling meer kan plaatsvinden. In de
huidige CAO is hiervoor het (extra) persoonsgebonden budget in de plaats gekomen.
Ter dekking van toekomstige verplichtingen uit hoofde van wachtgeld- en
inkomenssuppletieregelingen is de voorziening wachtgelden gevormd. De voorziening is berekend
volgens de statische methode. Het bedrag van de voorziening wordt daarbij bepaald op basis van
kennis en verwachtingen over hoogte en duur van per balansdatum lopende betalingsverplichtingen.
De voorziening personeel overig heeft voornamelijk betrekking op reserveringen met betrekking tot
bestaande verplichtingen inzake ambtsjubilea en overlijdensuitkeringen.
De voorzieningen groot onderhoud, voorziening wachtgelden en voorziening personeel overig hebben
een overwegend langlopend karakter.
107

Langlopende schulden
2009 2008
Totaal > 5 jaar Totaal > 5 jaar
€ € € €
Kredietinstellingen
43.667 35.832 46.775 38.626
Investeringssubsidies 84.272 72.372 87.247 75.347
Overige schulden 1.150 950 0 0
Stand per 31 december
129.089 109.154 134.022 113.973
Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar zijn niet begrepen in de
hierbovengenoemde bedragen, maar opgenomen onder de schulden op korte termijn.
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden inzake de kredietinstellingen en overige
schulden wordt verwezen naar het verloopoverzicht zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende
gegevens en specificaties'.
Investeringssubsidies
Dit betreft de voormalige egalisatierekening à fonds perdu gefinancierde activa, die als gevolg een
aangekondigde wijziging in RJ655 Zorginstellingen per 1 januari 2008 is geherrubriceerd onder de
langlopende schulden.
De investeringssubsidies betreffen door het Rijk à fonds perdu ter beschikking gestelde middelen ten
behoeve van financiering van tot 1 januari 1988 aangeschafte materiële vaste activa. De subsidies
vallen onder de post afschrijvingen vrij ten gunste van het resultaat naar rato van de afschrijvingen op
de betreffende activa.
Kortlopende schulden en overlopende passiva 2009 2008
€ €
Ontvangen voorschotten zorgverzekeraars inzake DBC's 49.721 68.992
Schulden aan kredietinstellingen 34.497 0
Aflossingsverplichtingen op kredietinstellingen
1.929 2.009
Aflossingsverplichting overige schulden 50 0
Te muteren investeringssubsidies
2.975 4.742
Crediteuren
21.736 9.564
Belastingen en premies sociale verzekeringen
22.186 15.988
Nog te betalen pensioenpremies
8.476 7.416
Vooruitontvangsten 3 e en 4 e geldstroomprojecten 94.177 92.508
Te betalen vakantiegeld, vakantiedagen 35.382 33.116
Overige schulden
33.075 33.202
Overlopende passiva
40.652 28.160
344.856 295.697
De voorschotten van zorgverzekeraars zijn verstrekt in verband met het onderhanden werk DBC's en
zullen in nader overleg verrekend danwel terugbetaald worden aan de zorgverzekeraars. De
voorschotten zijn niet rentedragend.
108

Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Onderstaand is opgenomen een overzicht van alle materiële niet uit de balans blijkende
verplichtingen, die op het moment van vaststelling van de jaarrekening 2009 bij de Raad van
Bestuur bekend zijn.
Verplichtingen uit lease, huur en erfpacht
Het UMC Utrecht is meerjarige leaseverplichtingen aangegaan inzake vervoermiddelen.
Daarnaast bestaan er meerjarige verplichtingen voor de huur van zowel kantoorruimte als
ruimte voor medische bedrijfsuitoefening en erfpacht. Voor de nakoming van genoemde
verplichtingen is geen additionele zekerheid gesteld.
In het volgende overzicht is aangegeven binnen welke periode de termijnen van huur, lease en
erfpacht vallen (bedragen × € 1 miljoen).
Verplichting uit
hoofde van
Termijnen vallend
binnen 1 jaar
Termijnen vallend
tussen 1 en 5 jaar
Termijnen vallend
na 5 jaar
Lease 0,1 0,1 0,0
Huur 4,7 0,8 0
Erfpacht 0,0 0,1 0,9
Samenwerkingsovereenkomst KNAW – UMC Utrecht inzake het Hubrecht Instituut
Het UMC Utrecht heeft met de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen
(KNAW) een samenwerkingsovereenkomst gesloten inzake het Hubrecht Instituut. De
bijdragen uit hoofde van genoemde overeenkomst vallend binnen 1 jaar bedragen
€ 1,7 miljoen, de bijdragen tussen 1 en 5 jaar € 6,8 miljoen en de bijdragen na 5 jaar € 5,1
miljoen.
Samenwerkingsovereenkomst inzake de Subsidieregeling Kennisexploitatie.
Het UMC Utrecht en de UMC Utrecht Participaties hebben met de Universiteit Utrecht, de
stichting Hogeschool Utrecht, de stichting Traskforce Innovatie, de Coöperatieve Rabobank
Utrecht-Nieuwegein en de Universiteit Utrecht Holding B.V. een samenwerkingsovereenkomst
gesloten in het kader van de Subsidieregeling Kennisexpoitatie. De bijdragen uit
hoofde van genoemde overeenkomst zijn voor het UMC Utrecht € 0,3 miljoen en voor de
UMC Utrecht Participaties € 0,1 miljoen.
110

Samenwerkingsovereenkomst Transferium De Uithof
Het UMC Utrecht heeft een verplichting ad € 13,1 miljoen uit hoofde van de
samenwerkingsovereenkomst inzake het realiseren van een transferium in De Uithof. Deze
overeenkomst heeft het UMC Utrecht gesloten met de Universiteit Utrecht en de Gemeente
Utrecht.
Participatie in technostartervennootschappen
UMC Utrecht Participaties is een verplichting aangegaan met Thuja Capital Healthcare Fund
B.V. voor € 2,0 miljoen inzake participaties in technostartervennootschappen, hiervan is per
31 december 2009 € 0,4 miljoen geïnvesteerd.
Borgstellingen
Het UMC Utrecht staat borg voor rente- en aflossingsverplichtingen uit hoofde van een
opgenomen lening door de Stichting Medische Faciliteiten, per 31 december 2009 bedraagt
deze borgstelling € 10,4 miljoen.
Het UMC Utrecht staat garant voor aflossingsverplichtingen uit hoofde van een opgenomen
lening door de Stichting Academisch Hospice Demeter. Per 31 december 2009 bedraagt deze
garantstelling € 0,2 miljoen.
Het UMC Utrecht heeft een bereidstelling afgegeven aan gelieerde entiteiten tot borgstelling
voor € 3,0 miljoen.
Bestellingen/investeringsverplichtingen
Uit hoofde van bestellingen van materiële vaste activa zijn verplichtingen aangegaan tot een
bedrag van € 17,4 miljoen. Inzake opdrachten met betrekking tot bouwkundige projecten zijn
verplichtingen aangegaan tot een bedrag van € 15,8 miljoen.
111

RESULTATENOVERZICHT PATIËNTENZORG, ONDERWIJS EN
ONDERZOEK COLLECTIEF GEFINANCIERD
(x € 1.000,-)
2009 2008
€ € € €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 409.131 383.314
Opbrengsten DBC's B-segment 42.408 23.062
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 76.946 72.809
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde
65.538 68.807
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 6.457 6.265
Overige bedrijfsopbrengsten 168.001 163.716
Som der bedrijfsopbrengsten 768.481 717.973
Personeelskosten 465.985 438.286
Afschrijvingen immateriële en
materiële vaste activa 36.439 38.549
Overige bedrijfskosten 264.996 232.440
Som der bedrijfskosten 767.420 709.275
1.061 8.698
Financiële baten en lasten -1.361 2.669
Deelnemingen 2.008 82
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 1.708 11.449
Buitengewone baten en lasten 0 0
Groepsresultaat 1.708 11.449
Aandeel derden in groepsresultaat 0 0
Resultaat toerekenbaar aan
UMC Utrecht 1.708 11.449
112

RESULTATENOVERZICHT TWEEDE, DERDE EN VIERDE
GELDSTROOM
(x € 1.000,-)
2009 2008
€ € € €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 0 0
Opbrengsten DBC's B-segment 0 0
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 0 0
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde
0 0
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 0 0
Overige bedrijfsopbrengsten 63.968 69.493
Som der bedrijfsopbrengsten 63.968 69.493
Personeelskosten 40.941 44.845
Afschrijvingen immateriële en
materiële vaste activa 0 0
Overige bedrijfskosten 21.093 22.434
Som der bedrijfskosten 62.034 67.279
1.934 2.214
Financiële baten en lasten 599 16
Deelnemingen 0 0
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 2.533 2.230
Buitengewone baten en lasten 0 0
Groepsresultaat 2.533 2.230
Aandeel derden in groepsresultaat 0 0
Resultaat toerekenbaar aan
UMC Utrecht 2.533 2.230
113

RESULTATENOVERZICHT OVERIGE ACTIVITEITEN
(x € 1.000,-)
2009 2008
€ € € €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 0 0
Opbrengsten DBC's B-segment 0 0
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 0 0
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde
0 0
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 972 1.038
Overige bedrijfsopbrengsten 50.280 5.883
Som der bedrijfsopbrengsten 51.252 6.921
Personeelskosten 10.318 2.917
Afschrijvingen immateriële en
materiële vaste activa 706 531
Overige bedrijfskosten 31.302 807
Som der bedrijfskosten 42.326 4.255
8.926 2.666
Financiële baten en lasten -2 -43
Deelnemingen 0 451
8.924 3.074
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 8.924 3.074
Buitengewone baten en lasten 0 0
Groepsresultaat 8.924 3.074
Aandeel derden in groepsresultaat -2.888 0
Resultaat toerekenbaar aan
UMC Utrecht 6.036 3.074
114

TOELICHTING GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING
(x € 1.000,-)
Wettelijk budget aanvaardbare kosten € €
Aanvaardbare kosten 2008 383.314
Correctie budget 2008 en oude jaren -5.462
377.852
Productieafspraken 2009 12.436
Dure geneesmiddelen en lpc 2.125
Overproductie (incl. factor 8 en weesgeneesmiddelen) 8.337
Productieafspraken 2009 (incl. overproductie) 22.898
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 9.177
Prijsindexatie materiële kosten 1.046
Groei normatieve kapitaalslasten 174
10.397
Schoning B-segment 2009 -5.315
Schoning GGZ 2009 -320
Uitbreiding erkenning en toelating
- Loonkosten "bevroren"FB-parameters GGZ-2007 1.641
- Materiële kosten "bevroren"FB-parameters GGZ-2007 736
- Specialisten uitbreiding Kinderhartcentrum en High risk GGZ 1.006
Beleidsmaatregelen overheid
- Kortingscomponent 2009 -498
- Prijsindexatie kortingscomponent -16
Nacalculeerbare kapitaallasten
- Rente -3.310
- Afschrijvingen 3.954
3.383
-514
644
Overige mutaties 106
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 2009 409.131
115

Opbrengsten DBC's B-segment 2009 2008
€ €
Gedeclareerd DBC's B-segment 27.898 15.488
Onderhanden werk DBC's B-segment 14.510 7.574
42.408 23.062
Rijksbijdrage 2009 2008
€ €
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 76.946 72.809
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde 65.538 68.807
142.484 141.616
De Rijksbijdrage ad € 76,9 miljoen ten behoeve van het AZU/WKZ is opgenomen conform de
brief d.d. 9 december 2009 van het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap.
De van de Universiteit Utrecht ontvangen bijdrage inzake de Faculteit Geneeskunde en
Biomedische Wetenschappen is opgenomen conform de toegekende budgetten over 2009.
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 2009 2008
€ €
Zorgprestaties tussen instellingen 3.621 3.334
Zorgprestaties derde compartiment 975 804
Overige zorgprestaties 2.833 3.165
7.429 7.303
Overige bedrijfsopbrengsten 2009 2008
€ €
Onderzoeksprojecten voor derden 102.953 79.954
Subsidie zorgopleidingen 44.750 41.924
Subsidie academisch component 74.647 72.015
Overige dienstverlening aan derden 30.292 26.547
Overige subsidies en bijdragen 10.951 10.097
Overige opbrengsten 18.656 8.555
282.249 239.092
116

De opbrengsten onderzoeksprojecten voor derden hebben betrekking op derde en vierde
geldstroomprojecten.
De overige dienstverlening aan derden en opbrengsten betreft mede de opbrengsten die vanuit
het facilitair bedrijf worden gerealiseerd.
Personeelskosten 2009 2008
€ €
Lonen en salarissen 345.288 323.447
Sociale lasten 66.054 60.254
Pensioenlasten 47.100 42.002
Andere personeelskosten 27.145 23.994
485.587 449.697
Personeel niet in loondienst 31.657 36.351
517.244 486.048
Bij het UMC Utrecht waren in 2009 gemiddeld 7.541 werknemers (uitgedrukt in fte's) in
dienst (2008: 7.237), onderverdeeld naar de volgende segmenten:
Gemiddeld aantal werknemers (fte's) 2009 2008
Patïentenzorg, Onderwijs en Onderzoek 6.886 6.606
Derde en vierde geldstroom 655 631
Totaal gemiddelde 7.541 7.237
De bezoldiging (inclusief pensioenlasten) van de huidige bestuursleden bedroeg € 0,81
miljoen (2008: € 0,77 miljoen).
De bezoldiging (inclusief pensioenlasten) van de huidige leden Raad van Toezicht bedroeg
€ 0,08 miljoen (2008: € 0,05 miljoen).
Er zijn in het boekjaar geen andere bestuurdersbeloningen betaalbaar op termijn, uitkeringen
bij beëindiging van het dienstverband dan wel winstdelingen ten laste van het UMC Utrecht
gekomen.
117

Bovengenoemde bedragen zijn exclusief die van het lid dat als gevolg van de samenwerking
met het Centraal Militair Hospitaal ambtshalve aan de Raad van Bestuur is toegevoegd.
Voor de bezoldiging van de individuele (ex)leden van de Raad van Bestuur en Raad van
Toezicht, conform de door de minister van VWS gegeven aanwijzigingen inzake
bestuurdersbeloningen in de jaarverslaglegging, wordt verwezen naar de specificatie zoals
deze is opgenomen onder 'Aanvullende gegevens en specificaties'.
Afschrijvingen vaste activa 2009 2008
€ €
Nacalculeerbare afschrijvingen 15.645 14.405
Overige afschrijvingen materiële vaste activa 26.194 32.565
Inhaalafschrijvingen desinvesteringen 48 13
Mutatie investeringssubsidies -4.742 -7.903
37.145 39.080
Aansluiting afschrijvingen
resultatenrekening - verloopoverzichten
vaste activa
2009 2009
totaal nacalculeerbaar
€ €
Afschrijving WTZi-vergunningsplichtige materiële vaste activa 5.387 5.387
Afschrijving WTZi-meldingsplichtige materiële vaste activa 1.944 1.944
Afschrijving WTZi/WMG-gefinancierde vaste activa 21.174 1.221
Afschrijving niet WTZi/WMG-gefinancierde materiële vaste
activa 6.289 0
DHAZ-gefinancierde materiële vaste activa 7.093 7.093
Totaal afschrijvingen volgens verloopoverzichten 41.887 15.645
Totaal afschrijvingen resultatenrekening
(exclusief vrijval investeringssubsidies) 41.887 15.645
De niet-nacalculeerbare afschrijvingen betreffen voornamelijk afschrijvingen voor apparatuur
welke via budgetparameters worden vergoed in het wettelijk budget.
118

Overige bedrijfskosten 2009 2008
€ €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 16.316 16.491
Algemene kosten 52.314 57.703
Patiënt- en bewonersgebonden kosten 185.460 151.092
Onderhoud en energiekosten 46.934 12.527
Huur en leasing 7.557 6.145
Overige kosten 8.810 11.723
317.391 255.681
Financiële baten en lasten 2009 2008
€ €
Rentebaten 1.555 5.158
Rentelasten -2.319 -2.473
Overige 0 -43
-764 2.642
Segmentatie 2009 2008
€ €
Het resultaat is als volgt te segmenteren:
Patiëntenzorg, Onderwijs en Onderzoek collectief gefinancierd 1.708 11.449
Tweede, derde en vierde geldstroom 2.533 2.230
Overige activiteiten 6.036 3.074
10.277 16.753
119

TOELICHTING GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
(x € 1.000,-)
Algemene grondslagen
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het
kasstroomoverzicht bestaan uit kasmiddelen, tegoeden op bankrekeningen en beleggingen
die relatief eenvoudig en zonder risico kunnen worden omgezet in geldmiddelen.
Samenstelling geldmiddelen € €
Liquide middelen per 31 december 2008 105.589
Effecten per 31 december 2008 0
Opgenomen bankkrediet per 31 december 2008 -715
Geldmiddelen per 31 december 2008 104.874
Liquide middelen per 31 december 2009 29.282
Effecten per 31 december 2009 0
Opgenomen bankkrediet per 31 december 2009 -34.497
Geldmiddelen per 31 december 2009 -5.215
Balansmutatie geldmiddelen 2009 -110.089
Als gevolg van de wijziging in de consolidatiekring (zie ook toelichting algemeen onder
grondslagen van consolidatie) zijn de beginstanden per 1 januari 2009 voor het
kasstroomoverzicht aangepast.
120

ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2009
na resultaatbestemming (x € 1.000,-)
Activa
Vaste Activa 2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Materiële vaste activa 127 409.685 374.458
Financiële vaste activa 128 14.942 10.524
424.627 384.982
Vlottende activa
Voorraden 130 5.810 6.367
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 130 145.417 114.357
Vorderingen en overlopende activa 130 144.432 145.631
Vorderingen uit hoofde van een
financieringstekort 131 20.348 0
Liquide middelen 134 1.547 90.092
317.554 356.447
Totaal 742.181 741.429
122

ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2009
na resultaatbestemming (x € 1.000,-)
Passiva
Eigen vermogen 2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Kapitaal 134 1 1
Collectief gefinancierd gebonden
vermogen Gezondheidszorg 134 103.455 108.191
Collectief gefinancierd gebonden
vermogen Onderwijs en Onderzoek 134 32.925 34.611
Niet-collectief gefinancierd vermogen 134 63.446 49.422
199.827 192.225
Voorzieningen 135 92.985 67.090
Langlopende schulden 136 117.361 122.024
Kortlopende schulden 136 332.008 295.148
Financieringsoverschot 131 0 64.942
Totaal 742.181 741.429
123

ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING PER 2009
(x € 1.000,-)
2009 2008
€ € € €
pagina
nummer
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 138 409.131 383.314
Opbrengsten DBC's B-segment 139 42.408 23.062
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 139 76.946 72.809
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde
139 65.538 68.807
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 139 6.458 6.266
Overige bedrijfsopbrengsten 139 261.686 234.500
Som der bedrijfsopbrengsten 862.167 788.758
Personeelskosten 140 506.927 477.497
Afschrijvingen immateriële en
materiële vaste activa 140 36.439 38.549
Overige bedrijfskosten 141 318.453 261.748
Som der bedrijfskosten 861.819 777.794
348 10.964
Financiële baten en lasten 141 -762 2.659
Deelnemingen 8.016 2.280
Resultaat 7.602 15.903
Resultaatbestemming
Onttrekking bestemde collectief 144 6.340 742
Dotatiebestemde reserves niet collectief 144 -7.826 -4.220
Mutatie niet bestemde reserves 6.116 12.425
125

TOELICHTING ENKELVOUDIGE BALANS
( x € 1.000,-)
De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening zijn gelijk
aan de grondslagen die worden vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.
Voor een nadere tekstuele toelichting op de desbetreffende posten wordt verwezen naar de
geconsolideerde balans en resultatenrekening. Alléén daar waar een verklaring op de enkelvoudige
post afwijkt, is deze opgenomen.
Materiële vaste activa 2009 2008
€ €
Terreinen 0 0
Gebouwen 277.963 246.686
Installaties 51.688 49.156
Inventarissen 63.412 49.858
Automatiseringsapparatuur 7.131 8.971
Vervoermiddelen 16 22
Bouwprojecten in uitvoering 9.475 15.541
Vooruitbetalingen op materiële vaste activa 0 4.224
409.685 374.458
Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt:
€
Boekwaarde per 1 januari 2009 374.458
Investeringen verslagjaar 80.618
Afschrijvingen verslagjaar -41.119
Desinvesteringen -48
Mutatie vooruitbetaling -4.224
Boekwaarde per 31 december 2009 409.685
Voor een nadere toelichting op de materiële vaste activa wordt verwezen naar het verloopoverzicht
zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende gegevens en specificaties'.
127

Financiële vaste activa
2009 2008
€ €
De financiële vaste activa kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Deelnemingen in groepsmaatschappijen 12.544 8.193
Vorderingen op groepsmaatschappijen 550 0
Vorderingen op deelnemingen 0 0
Overige vorderingen 1.848 2.331
14.942 10.524
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:
€
Boekwaarde per 1 januari 2009 10.524
Investeringen/verstrekte leningen 300
Kapitaalstortingen/restituties 0
Aandeel in het resultaat van deelnemingen 6.008
Ontvangen dividend -1.657
Desinvesteringen/aflossing leningen 0
Vergoeding afschrijving OC&W -233
Herwaarderingen/waardeverminderingen 0
Boekwaarde per 31 december 2009 14.942
Voor een nadere toelichting op de financiële vaste activa wordt verwezen naar het verloopoverzicht
zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende gegevens en specificaties'.
128

Toelichting financiële vaste activa
De deelnemingen in groepsmaatschappijen en andere deelnemingen kunnen als volgt worden
gespecificeerd:
Aandeel Aandeel
eigen resultaat
Belang Belang vermogen over
2009 2008 2009 2009
% % € €
Groepsmaatschappijen
UMC Utrecht Participaties, Utrecht 100% 100% 6.092 -139
(kernactiviteit : houdstermaatschappij)
UMC Utrecht exploitatie B.V., Utrecht 100% 100% 4.542 4.487
(kernactiviteit : houdstermaatschappij)
Octopus B.V., Utrecht 50% 50% 1.910 1.660
(kernactiviteit: medisch onderzoek en exploitatie
van daaruit voortvloeiende patenten)
129

Voorraden 2009 2008
€ €
Voorraad bloedstollingsfactoren 2.219 3.236
Voorraad apotheek 2.308 2.230
Overige voorraden 1.283 901
5.810 6.367
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's 2009 2008
€ €
Onderhanden werk A-segment 123.452 101.357
Onderhanden werk B-segment 14.510 7.574
Onderhanden werk GGZ 14.643 11.480
Voorziening onderhanden werk -7.188 -6.054
145.417 114.357
Vorderingen en overlopende activa 2009 2008
€ €
Vorderingen op debiteuren 50.860 33.306
Vorderingen op groepsmaatschappijen 16 90
Nog te declareren medische productie 32.038 52.736
Onderhanden werk 3 e en 4 e geldstroomprojecten 50.481 46.156
Overige vorderingen 1.483 3.440
Vooruitbetaalde bedragen 3.060 2.642
Nog te ontvangen bedragen 6.494 7.261
144.432 145.631
130

Financieringstekort
t/m 2006 2007 2008 2009 Totaal
€ € € € €
Saldo per 1 januari 2009 -17.004 -38.656 -9.282 0 -64.942
Financieringsverschil boekjaar 0 0 0 10.627 10.627
Correcties voorgaande jaren -1.405 -12 5.723 0 4.306
Afrekening via vaste bedragen 26.623 40.944 2.790 0 70.357
Saldo per 31 december 2009 8.214 2.276 -769 10.627 20.348
Stadium van vaststelling b b b a a
a = interne berekening
b= overeenstemming met zorgverzekeraar
131

Specificatie van het financieringsverschil 2009 2008
€ €
AZU/WKZ
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 377.255 353.110
(exclusief academische component)
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
DBC-A opbrengsten
- DBC's A-segment voorgaande jaren -72.152 -76.338
- DBC's A-segment lopend jaar -138.616 -118.984
- DBC's A-segment verrekentarief -2.591 -40.332
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -18.085 4.821
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst incl. A-segment -23.013 -23.276
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst afloop v.j. A-segment -22.479 -18.969
- Honoraria medisch spec.hulp in loondienst mutatie OHW A-segment -4.301 46
- Psychiatrie > 3 mnd 0 10
Totaal DBC-A opbrengsten -281.237 -273.022
Opbrengsten
- Verkeerde bed -114 -92
- Verblijf gezonde moeder -174 -177
- Verblijf gezonde zuigeling -616 -546
- Klassenverpleging -15.820 -16.105
Totaal vaste tarieven -16.724 -16.920
Overige opbrengsten
- Ondersteunende en overige producten 1 e lijn -847 -842
- Overige producten -48.333 -49.636
- Overige trajecten -16.249 -13.356
Totaal overige opbrengsten -65.429 -63.834
Totaal Kapitaallasten B-segment 0 -2.045
Totaal Opbrengsten ter dekking budget lopend jaar -363.390 -355.821
Financieringsverschil boekjaar 13.865 -2.711
Financiering verrekening oude jaren 0 0
Cumulatief financieringsverschil AZU/WKZ 13.865 -2.711
132

2009 2008
€ €
KGCU
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 16.426 15.644
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
- Klinisch genetisch onderzoek -10.519 -9.106
- DBC-A segment voorgaande jaren -269 -1.740
- DBC-A segment lopend jaar -48 -1.152
- DBC-A verrekentarief -65 -488
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -290 52
- Honoraria medisch. spec. hulp in loondienst A-segment -2 -15
- Honoraria medisch. spec. hulp in loondienst voorgaande jaren A-segment -1 -19
- Honoraria medisch spec. hulp in loondienst mutatie OHW A-segment 0 17
-11.194 -12.451
Financieringsverschil KGCU 5.232 3.193
GGZ
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 11.143 10.409
Vergoeding ter dekking van het wettelijk budget
- DBC-A segment geopend en gesloten in lopend jaar -15.553 -8.222
- DBC-A verrekentarief -897 -471
- Vaststelling c.q. mutatie onderhanden werk A-segment -3.163 -11.480
-19.613 -20.173
Financieringsverschil boekjaar GGZ -8.470 -9.764
Totaal financieringsverschil UMC Utrecht 10.627 -9.282
133

Liquide middelen 2009 2008
€ €
Kas 18 23
Banken 830 14.269
Deposito's 699 75.800
1.547 90.092
Eigen vermogen
Stand Resultaat Overige Stand
1 jan.2009 bestemming mutaties 31 dec.2009
€ € € €
Kapitaal 1 0 0 1
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Gezondheidszorg:
Reserve aanvaardbare kosten 44.377 -60 0 44.317
Bestemde reserves:
- afschrijving inventarissen 20.402 2.065 0 22.467
- budgetsaldi divisies 10.830 -3.062 0 7.768
- overig 32.582 -3.679 0 28.903
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Onderwijs en Onderzoek:
Reserve Onderwijs en Onderzoek 16.141 -22 0 16.119
Bestemde reserves:
- afschrijving inventarissen 6.105 735 0 6.840
- budgetsaldi divisies 3.275 -1.090 0 2.185
- overig 9.090 -1.309 0 7.781
Niet-collectief gefinancierd vermogen:
Vrij vermogen 22.875 6.198 0 29.073
Bestemde reserves:
- deelnemingen 8.961 4.351 0 13.312
- overig 17.586 3.475 0 21.061
192.225 7.602 0 199.827
134

Aansluiting tussen geconsolideerd- en enkelvoudig vermogen
€
Eigen vermogen volgens geconsolideerde jaarrekening 210.792
Aandeel derden -2.888
Eigen vermogen volgens geconsolideerde jaarrekening (excl. aandeel derden) 207.904
Eigen vermogen volgens enkelvoudige jaarrekening
Consolidatie effect
199.827
8.077
Dit verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door de vermogens van de proportioneel
geconsolideerde stichtingen, waarin het UMC Utrecht wél een zeggenschapsbelang doch geen
kapitaalbelang heeft. Als gevolg hiervan zijn deze stichtingen niet in de enkelvoudige jaarrekening
opgenomen onder de financiële vaste activa.
Het betreft de volgende entiteiten:
Eigen
Resultaat vermogen
Belang 2009 31 dec.2009
% € €
Stichting Huisvesting Personeel UMC Utrecht, Utrecht 100 -2 3.227
Stichting Medische Faciliteiten, Utrecht 100 95 1.289
Prof. Fritz Redl. School voor langdurig zieke kinderen, Soest 100 70 1.308
Stichting Universitair Centrum Sportgeneeskunde, Utrecht 50 -5 18
Stichting Universitair Verloskundig Centrum, Utrecht 100 1 3
Gezondheidscentrum Leidsche Rijn, Utrecht 100 -390 -674
Correctie i.v.m. aanpassing waardering en consolidatie 2.906 2.906
2.675 8.077
Voorzieningen
Stand Dotaties Onttrek- Stand
1 jan.2009 kingen 31 dec.2009
€ € € €
Voorziening groot onderhoud 45.604 31.000 0 76.604
Voorziening seniorenregeling 5.475 0 1.584 3.891
Voorziening wachtgelden 8.991 2.285 3.132 8.144
Voorziening personeel overig 7.020 656 3.330 4.346
67.090 33.941 8.046 92.985
135

Langlopende schulden
2009 2008
Totaal > 5 jaar Totaal > 5 jaar
€ € € €
Kredietinstellingen
33.466 26.660 35.168 28.362
Investeringssubsidies 83.895 72.051 86.856 75.012
Stand per 31 december
117.361 98.711 122.024 103.374
Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar zijn niet begrepen in de
hierbovengenoemde bedragen, maar opgenomen onder de schulden op korte termijn.
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden inzake de kredietinstellingen en overige
schulden wordt verwezen naar het verloopoverzicht zoals dat is opgenomen onder 'Aanvullende
gegevens en specificaties'.
Kortlopende schulden en overlopende passiva 2009 2008
€ €
Ontvangen voorschotten zorgverzekeraars inzake DBC's 49.721 68.992
Schulden aan kredietinstellingen 34.497 0
Aflossingsverplichtingen op kredietinstellingen
1.702 1.702
Te muteren investeringssubsidies
2.961 4.728
Crediteuren 16.296 9.494
Schulden aan groepsmaatschappijen 675 265
Belastingen en premies sociale verzekeringen 19.054 15.896
Nog te betalen pensioenpremie 8.409 7.387
Vooruitontvangsten 3 e en 4 e geldstroomprojecten 94.177 92.508
Te betalen vakantiegeld, vakantiedagen 35.382 33.116
Overige schulden 34.041 33.149
Overlopende passiva 35.093 27.911
332.008 295.148
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Voor de niet uit de balans blijkende verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting in de
geconsolideerde jaarrekening.
136

TOELICHTING ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING
(x € 1.000,-)
Wettelijk budget aanvaardbare kosten
€ €
Aanvaardbare kosten 2008 383.314
Correctie budget 2008 en oude jaren -5.462
377.852
Productieafspraken 2009 12.436
Dure geneesmiddelen en lpc 2.125
Overproductie (incl. factor 8 en weesgeneesmiddelen) 8.337
Productieafspraken 2009 (incl. overproductie) 22.898
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 9.177
Prijsindexatie materiële kosten 1.046
Groei normatieve kapitaalslasten 174
10.397
Schoning B-segment 2009 -5.315
Schoning GGZ 2009 -320
Uitbreiding erkenning en toelating
- Loonkosten "bevroren"FB-parameters GGZ-2007 1.641
- Materiële kosten "bevroren"FB-parameters GGZ-2007 736
- Specialisten uitbreiding Kinderhartcentrum en High risk GGZ 1.006
Beleidsmaatregelen overheid
- Kortingscomponent 2009 -498
- Prijsindexatie kortingscomponent -16
Nacalculeerbare kapitaallasten
- Rente -3.310
- Afschrijvingen 3.954
3.383
-514
644
Overige mutaties 106
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 2009 409.131
138

Opbrengsten DBC's B-segment 2009 2008
€ €
Gedeclareerde DBC's B-segment 27.898 15.488
Onderhanden werk DBC's B-segment 14.510 7.574
42.408 23.062
Rijksbijdrage 2009 2008
€ €
Rijksbijdrage inzake werkplaatsfunctie 76.946 72.809
Bijdrage Universiteit Utrecht inzake
Faculteit Geneeskunde
65.538 68.807
142.484 141.616
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 2009 2008
€ €
Zorgprestaties tussen instellingen 3.621 3.334
Zorgprestaties derde compartiment 975 804
Overige zorgprestaties 1.862 2.128
6.458 6.266
Overige bedrijfsopbrengsten 2009 2008
€ €
Onderzoeksprojecten voor derden 94.542 79.954
Subsidie zorgopleidingen 44.750 41.924
Subsidie academisch component 74.647 72.015
Overige dienstverlening aan derden 30.315 26.547
Overige subsidies en bijdragen 8.280 7.446
Overige opbrengsten 9.152 6.614
261.686 234.500
139

Personeelskosten 2009 2008
€ €
Lonen en salarissen 339.919 322.152
Sociale lasten 65.451 60.110
Pensioenlasten 46.306 41.638
Andere personeelskosten 25.680 23.808
477.356 447.708
Personeel niet in loondienst 29.571 29.789
506.927 477.497
Bij het UMC Utrecht waren in 2009 gemiddeld 7.435 werknemers (uitgedrukt in fte's) in dienst
(2008: 7.199) onderverdeeld naar de volgende segmenten:
Gemiddeld aantal werknemers (fte's) 2009 2008
Patiëntenzorg, Onderwijs en Onderzoek 6.780 6.569
Derde en vierde geldstroom 655 630
7.435 7.199
Afschrijvingen vaste activa 2009 2008
€ €
Nacalculeerbare afschrijvingen 15.645 14.405
Overige afschrijvingen materiële vaste activa 25.474 32.020
Inhaalafschrijving desinvesteringen 48 13
Mutatie investeringssubsidies -4.728 -7.889
36.439 38.549
140

Overige bedrijfskosten 2009 2008
€ €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 16.267 16.401
Algemene kosten 47.861 53.520
Patiënt- en bewonersgebonden kosten 192.550 161.295
Onderhoud en energiekosten 46.298 12.305
Huur en leasing 7.013 6.981
Overige kosten 8.464 11.246
318.453 261.748
Financiële baten en lasten 2009 2008
€ €
Rentebaten 1.060 4.548
Rentelasten -1.822 -1.889
-762 2.659
141

OVERIGE GEGEVENS
143

Bestemming van het enkelvoudig resultaat
Voorgesteld wordt het enkelvoudig resultaat over 2009 ad € 7.602 als volgt te
bestemmen:
Toevoeging aan collectief bestemmingsreserve afschr. inventarissen 2.800
Onttrekking aan collectief bestemmingsreserve budgetsaldi divisies -4.152
Onttrekking aan collectief bestemmingsreserve overig -4.988
Toevoeging aan niet collectief reserve deelnemingen 4.351
Toevoeging aan niet collectief overige bestemde reserves 3.475
Onttrekking aan collectief reserve aanvaardbare kosten -60
Onttrekking aan collectief reserve onderwijs en onderzoek -22
Toevoeging aan niet collectief vrij vermogen 6.198
Totaal 7.602
Dit voorstel is reeds in de jaarrekening verwerkt.
De mutatie in de reserve aanvaardbare kosten en reserve onderwijs en onderzoek,
alsmede de splitsing van de bestemmingsreserves naar Gezondheidszorg en
Onderwijs en Onderzoek, is gebaseerd op de verhouding rijksbijdrage versus
wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en opbrengsten DBC's B-segment.
144

Vaststelling door de Raad van Bestuur en goedkeuring door de Raad van Toezicht
van het Financieel Jaarverslag 2009 van het
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Utrecht, 18 mei 2010 Utrecht, 20 mei 2010
De Raad van Bestuur
De Raad van Toezicht
w.g. Prof.dr. J.L.L. Kimpen
w.g. Prof.dr. N.A.M. Urbanus
w.g. Prof.dr. F. Miedema
w.g. Drs. D.J. Barth
w.g. Drs. H.H.J. Bol
w.g. Mw.drs. A.M. Fentener van Vlissingen
w.g. Mw.prof.dr. S.P. Verloove-Vanhorick
w.g. Mw. A.M. Vliegenthart
w.g. J.G. van der Werf
145

Aanvullende gegevens en specificaties
Bezoldiging (ex)leden Raad van Bestuur en (ex)leden Raad van Toezicht 150
Meldingen Wet openbaarmaking uit publieke middelen
gefinancierde topinkomens (WOPT) 152
Verloopoverzicht materiële vaste activa 158
Projecten in uitvoering 166
Verantwoording DHAZ-middelen 175
Verloopoverzicht financiële vaste activa 182
Overzicht van langlopende schulden 184
Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC's 186
Verantwoordingsdocument gefactureerde DBC's - GGZ 189
Legitimering academische component 191
Kwantitatieve gegevens 202
Nullijnbegroting en verantwoording werkplaatsfunctie 212
149

Verantwoording bezoldiging bestuurders en toezichthouders
Het UMC Utrecht heeft als bestuursmodel een eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht.
De samenstelling van de Raad van bestuur is drie- of meerhoofdig met voorzitter.
Bezoldiging individuele (ex)leden Raad van Bestuur
Naam Prof.dr. J.L.L. Kimpen Drs. H.H.J. Bol Prof.dr. F. Miedema
2009 2009 2009
Bestuurder vanaf 12 oktober 2007 1 januari 2002 1 januari 2009
Bestuurslid ultimo verslagjaar Ja Ja Ja
Datum uit dienst n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Voorzitter Ja Nee Nee
Aantal maanden voorzitter verslagjaar 12 n.v.t. n.v.t.
Aard arbeidsovereenkomst Arbeidsovereenkomst voor Arbeidsovereenkomst voor Arbeidsovereenkomst voor
onbepaalde tijd onbepaalde tijd onbepaalde tijd
Salarisregeling NVZD NVZD NVZD
Deeltijdfactor 100% 100% 100%
Bruto salaris 246.073 211.661 227.978
waarvan verkoop verlofuren 0 0 0
waarvan nabetaling voorgaande jaren 0 0 0
Bruto onkostenvergoeding 2.233 2.233 2.233
Werkgeversbijdrage sociale lasten 4.765 1.962 4.735
Werkgeversbijdrage pensioen, VUT 35.935 31.837 34.714
Ontslagvergoeding 0 0 0
Bonus 0 0 0
Totaal inkomen 289.006 247.693 269.660
Cataloguswaarde auto van de zaak 56.098 51.375 40.435
Eigen bijdrage auto van de zaak 0 0 0
In 2009 heeft geen van de bestuurders inkomsten verworven uit aan het UMC Utrecht gelieerde organisaties.
Voor overige functies wordt verwezen naar het curriculum vitae op de website van het UMC Utrecht.
150

Bezoldiging individuele (ex)leden Raad van Toezicht
Naam Functie Bezoldiging
Prof.dr. N.A.M. Urbanus Toezichthouder 15.000
W. de Bruijn RA Toezichthouder 10.000
Drs. D.J. Barth Toezichthouder 10.000
Mw. A.M. Vliegenthart Toezichthouder 10.000
J.G. van der Werf Toezichthouder 10.000
Mw. prof.dr. S.P. Verloove-Vanhorick Toezichthouder 10.000
Mw. drs. A.M. Fentener van Vlissingen Toezichthouder 10.000
2009
Voor overige functies wordt verwezen naar het curriculum vitae op de website van het UMC Utrecht.
151

Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT)
"Krachtens de wet moeten de inkomens van personen die een deel van het jaar in dienst zijn geweest en parttimers ook worden opgegeven indien zij op jaarbasis, c.q. bij fulltime dienstverband, de grens
(2009: € 188.000) zouden overschrijden. Als iemand moet worden opgegeven wordt het feitelijke inkomen vermeld."
Volgnr. Functie Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
vanaf
Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
tot
Belast loon
2009
Belast loon
2008
Voorzieningen
op termijn
2009
Voorzieningen
op termijn 2008
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2009
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2008
Deeltijdfactor
in 2009
Deeltijdfactor
in 2008
1 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 223.937 134.089 59.901 42.584 0 0 1,0 0,8
2 academisch medisch specialist 81.072 0 0 0 266.128 0 0,0 0,0
3 raad van bestuur 1-1-2009 1-11-2009 246.916 241.575 46.712 52.106 0 0 0,8 1,0
4 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 246.167 237.258 62.452 59.556 0 0 1,0 1,0
5 raad van bestuur 1-1-2009 1-1-2010 240.589 207.911 55.181 50.319 0 0 1,0 1,0
6 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 226.536 225.107 59.111 55.193 0 0 1,0 1,0
7 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 217.425 201.715 58.928 69.145 0 0 1,0 1,0
8 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 216.360 206.777 59.459 55.891 0 0 1,0 1,0
9 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 220.326 205.983 55.411 52.693 0 0 1,0 1,0
10 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 216.037 209.530 58.925 52.435 0 0 1,0 1,0
11 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 204.036 205.030 64.337 57.950 0 0 1,0 1,0
12 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 170.209 164.872 43.681 41.714 0 0 0,8 0,8
13 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 211.466 203.845 54.689 50.114 0 0 1,0 1,0
14 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 170.049 165.461 43.068 41.101 0 0 0,8 0,8
15 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 210.911 205.342 53.493 51.050 0 0 1,0 1,0
16 raad van bestuur 1-1-2009 1-1-2010 207.152 153.336 53.282 37.408 0 0 1,0 1,0
17 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 197.983 178.572 63.443 41.704 0 0 1,0 1,0
18 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 124.834 111.782 48.309 71.876 0 0 0,7 0,8
19 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 204.487 197.699 51.223 48.562 0 0 1,0 1,0
20 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 204.347 197.457 51.248 48.700 0 0 1,0 1,0
21 raad van bestuur 1-1-2009 1-1-2010 194.427 187.428 59.241 45.410 0 0 1,0 1,0
22 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 192.427 186.668 53.678 52.817 0 0 1,0 1,0
23 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 118.778 121.603 29.063 26.939 0 0 0,6 0,7
24 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 187.836 179.134 57.039 54.498 0 0 1,0 1,0
25 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.299 185.316 44.354 47.693 0 0 0,9 1,0
26 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 189.303 183.459 53.883 45.270 0 0 1,0 1,0
27 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 190.480 182.483 52.120 52.562 0 0 1,0 1,0
28 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 191.791 188.988 50.332 45.340 0 0 1,0 1,0
29 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 193.220 185.272 48.446 48.916 0 0 1,0 1,0
152

Volgnr. Functie Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
vanaf
Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
tot
Belast loon
2009
Belast loon
2008
Voorzieningen
op termijn
2009
Voorzieningen
op termijn 2008
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2009
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2008
Deeltijdfactor
in 2009
Deeltijdfactor
in 2008
30 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 154.741 147.580 38.981 38.984 0 0 0,8 0,8
31 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 195.813 186.013 45.729 42.790 0 0 1,0 1,0
32 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 188.875 194.061 48.575 42.744 0 0 1,0 1,0
33 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 186.465 191.292 50.441 47.232 0 0 1,0 1,0
34 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 195.550 158.923 41.353 40.009 0 0 1,0 1,0
35 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 190.394 161.594 43.033 44.017 0 0 1,0 1,0
36 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 186.794 181.502 46.415 42.425 0 0 1,0 1,0
37 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 92.453 96.063 40.171 38.121 0 0 0,6 0,8
38 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 193.102 151.551 43.031 38.954 0 0 1,0 1,0
39 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 185.436 159.115 40.658 38.113 0 0 1,0 1,0
40 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 182.737 181.457 42.184 40.016 0 0 1,0 1,0
41 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 174.547 167.787 50.108 41.484 0 0 1,0 1,0
42 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 176.968 164.614 47.370 51.100 0 0 1,0 1,0
43 deskundigheidsbegeleider 1-1-2009 1-1-2010 2.785 3.071 679 688 0 0 0,0 0,0
44 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.910 163.650 46.103 43.850 0 0 1,0 1,0
45 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 89.855 86.647 22.214 21.124 0 0 0,5 0,5
46 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 120.045 92.659 39.199 22.144 0 0 0,7 0,7
47 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 141.537 136.540 36.044 34.304 0 0 0,8 0,8
48 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 172.023 166.231 48.711 46.519 0 0 1,0 1,0
49 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.879 170.214 44.456 42.302 0 0 1,0 1,0
50 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 176.652 154.678 43.362 38.907 0 0 1,0 1,0
51 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 165.084 164.356 54.909 41.243 0 0 1,0 1,0
52 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 123.085 116.619 31.418 28.181 0 0 0,7 0,7
53 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 176.554 170.368 42.991 40.992 0 0 1,0 1,0
54 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.406 168.661 43.645 41.432 0 0 1,0 1,0
55 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.376 170.499 43.629 41.484 0 0 1,0 1,0
56 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 170.834 169.115 47.830 44.776 0 0 1,0 1,0
57 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 175.761 168.852 42.790 40.615 0 0 1,0 1,0
58 laboratorium specialist 1-1-2009 1-1-2010 167.560 131.356 46.402 50.333 0 0 1,0 0,9
59 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 174.080 168.802 44.242 42.097 0 0 1,0 1,0
60 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 159.826 156.805 58.293 52.936 0 0 1,0 1,0
61 laboratorium specialist 1-1-2009 1-1-2010 171.786 164.741 46.154 44.063 0 0 1,0 1,0
62 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 174.298 168.248 43.292 40.998 0 0 1,0 1,0
63 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 171.445 153.101 44.732 37.617 0 0 1,0 0,9
64 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 164.787 160.876 52.090 39.550 0 0 1,0 1,0
65 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 122.167 117.336 30.200 28.713 0 0 0,7 0,7
153

Volgnr. Functie Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
vanaf
Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
tot
Belast loon
2009
Belast loon
2008
Voorzieningen
op termijn
2009
Voorzieningen
op termijn 2008
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2009
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2008
Deeltijdfactor
in 2009
Deeltijdfactor
in 2008
66 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 174.450 166.671 41.551 35.554 0 0 1,0 1,0
67 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 172.853 166.409 42.790 44.218 0 0 1,0 1,0
68 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 170.073 164.208 45.490 43.198 0 0 1,0 1,0
69 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 171.825 166.115 43.666 41.682 0 0 1,0 1,0
70 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 169.683 163.220 45.759 43.566 0 0 1,0 1,0
71 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 140.716 134.428 74.267 72.036 0 0 1,0 1,0
72 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 169.255 158.981 45.221 42.043 0 0 1,0 1,0
73 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 162.447 157.730 51.763 49.406 0 0 1,0 1,0
74 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 160.950 155.318 52.768 38.456 0 0 1,0 1,0
75 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 165.330 0 40.512 0 0 0 1,0 0,0
76 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 167.758 94.452 44.716 26.652 0 0 1,0 0,6
77 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 159.316 152.405 52.960 40.285 0 0 1,0 1,0
78 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 170.449 150.852 40.941 37.043 0 0 1,0 1,0
79 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 133.685 130.241 35.682 33.968 0 0 0,8 0,8
80 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 168.786 150.588 41.902 39.117 0 0 1,0 1,0
81 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 135.091 155.110 33.113 33.941 0 0 0,8 0,8
82 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 156.326 145.925 52.880 54.118 0 0 1,0 1,0
83 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 167.660 156.586 41.394 42.725 0 0 1,0 1,0
84 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 103.170 43.069 23.312 9.845 0 0 0,6 0,3
85 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 163.872 158.277 44.830 42.703 0 0 1,0 1,0
86 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 82.379 67.340 21.889 16.613 0 0 0,5 0,4
87 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 100.167 96.754 25.344 23.899 0 0 0,6 0,6
88 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 165.399 159.904 40.957 38.930 0 0 1,0 1,0
89 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 67.507 63.186 16.338 13.730 0 0 0,4 0,4
90 laboratorium specialist 1-1-2009 1-1-2010 163.593 153.012 41.792 45.559 0 0 1,0 1,0
91 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 167.334 146.044 37.778 35.095 0 0 1,0 1,0
92 deskundigheidsbegeleider 1-1-2009 1-1-2010 4.816 6.081 1.102 1.364 0 0 0,0 0,0
93 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 172.807 138.741 37.185 35.358 0 0 1,0 1,0
94 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 163.046 159.434 40.256 30.768 0 0 1,0 1,0
95 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 167.367 151.601 35.596 33.831 0 0 1,0 1,0
96 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 164.938 84.232 37.971 15.505 0 0 1,0 0,6
97 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 81.670 90.165 20.756 21.160 0 0 0,5 0,6
98 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 161.845 154.922 40.504 38.419 0 0 1,0 1,0
99 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 162.598 141.521 39.045 39.143 0 0 1,0 1,0
100 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 157.566 156.184 44.023 41.121 0 0 1,0 1,0
101 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 86.453 84.633 75.281 69.832 0 0 0,8 0,8
154

Volgnr. Functie Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
vanaf
Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
tot
Belast loon
2009
Belast loon
2008
Voorzieningen
op termijn
2009
Voorzieningen
op termijn 2008
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2009
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2008
Deeltijdfactor
in 2009
Deeltijdfactor
in 2008
102 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 160.567 155.946 40.392 38.472 0 0 1,0 1,0
103 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 155.893 161.233 45.339 43.190 0 0 1,0 1,0
104 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 90.331 86.985 30.949 26.793 0 0 0,6 0,6
105 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 0 124.217 0 31.653 200.000 0 0,0 0,8
106 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 158.923 153.804 39.383 37.358 0 0 1,0 1,0
107 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 160.696 145.844 37.390 33.218 0 0 1,0 1,0
108 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 157.589 143.574 38.961 34.497 0 0 1,0 1,0
109 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 126.900 121.608 31.034 30.408 0 0 0,8 0,8
110 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 141.488 137.046 35.753 34.011 0 0 0,9 0,9
111 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 95.492 94.964 23.440 22.148 0 0 0,6 0,6
112 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 125.865 121.283 31.647 30.101 0 0 0,8 0,8
113 hoogleraar 1-1-2009 1-1-2010 112.594 108.914 25.436 24.156 0 0 0,7 0,7
114 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 126.230 121.740 31.119 29.542 0 0 0,8 0,8
115 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 94.327 83.547 24.053 19.990 0 0 0,6 0,6
116 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 96.603 115.257 23.309 27.683 0 0 0,6 0,8
117 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 145.000 134.741 50.533 35.971 0 0 1,0 1,0
118 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 156.659 149.126 38.233 36.239 0 0 1,0 1,0
119 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 124.596 119.588 31.642 30.096 0 0 0,8 0,8
120 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 93.459 91.710 24.053 22.761 0 0 0,6 0,6
121 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 157.079 144.687 36.866 35.018 0 0 1,0 1,0
122 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 156.303 142.765 37.468 34.591 0 0 1,0 1,0
123 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 135.148 129.243 39.049 31.553 0 0 0,9 0,9
124 laboratorium specialist 1-1-2009 1-1-2010 151.410 147.211 41.856 39.438 0 0 1,0 1,0
125 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 152.980 150.159 40.179 35.358 0 0 1,0 1,0
126 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 20.001 32.147 0 0 0 0 0,1 0,1
127 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 126.981 115.660 29.277 27.683 0 0 0,8 0,8
128 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 123.997 121.493 30.686 29.156 0 0 0,8 0,8
129 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 155.217 142.379 36.640 32.003 0 0 1,0 1,0
130 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 153.168 149.520 38.573 36.579 0 0 1,0 1,0
131 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 153.719 149.496 37.994 36.096 0 0 1,0 1,0
132 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 100.271 112.434 25.765 30.080 0 0 0,7 0,8
133 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 150.539 145.138 40.438 37.859 0 0 1,0 1,0
134 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 110.610 103.615 23.942 22.757 0 0 0,7 0,7
135 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 108.360 101.974 26.227 24.915 0 0 0,7 0,7
136 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 122.540 105.339 29.759 26.388 0 0 0,8 0,7
137 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 152.542 149.092 38.002 36.104 0 0 1,0 1,0
155

Volgnr. Functie Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
vanaf
Duur
dienstverb.
in
verslagjaar:
tot
Belast loon
2009
Belast loon
2008
Voorzieningen
op termijn
2009
Voorzieningen
op termijn 2008
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2009
Uitkering bij
beëindiging
dienstverband
2008
Deeltijdfactor
in 2009
Deeltijdfactor
in 2008
138 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 107.615 103.571 26.227 24.915 0 0 0,7 0,7
139 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 151.875 147.155 38.062 36.167 0 0 1,0 1,0
140 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 106.952 95.230 26.905 33.049 0 0 0,7 0,7
141 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 125.856 119.204 27.606 25.494 0 0 0,8 0,8
142 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 98.777 97.449 34.669 36.211 0 0 0,7 0,8
143 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 107.262 102.987 26.227 24.915 0 0 0,7 0,7
144 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 108.008 106.436 29.113 27.724 0 0 0,7 0,7
145 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 152.560 146.732 36.866 36.169 0 0 1,0 1,0
146 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 107.038 103.142 26.227 24.915 0 0 0,7 0,7
147 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 76.830 89.905 19.659 23.500 0 0 0,5 0,6
148 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 151.050 146.043 38.003 34.566 0 0 1,0 1,0
149 academisch medisch specialist 1-1-2009 1-1-2010 151.373 142.037 36.871 35.023 0 0 1,0 1,0
Afhankelijk van de betrokken functionaris geldt één van de onderstaande motivaties:
- arbeidsmarkt - concurrentiepositie t.o.v. vrijgevestigd medisch specialisten; gebaseerd op gemiddelde werkweek 40-48 uur excl. diensten resp. maximaal 55 uur incl. diensten bij voltijds dienstverband
- combinatie dienstverband en maatschap; gebaseerd op gemiddelde werkweek 40-48 uur excl. diensten resp. maximaal 55 uur incl. diensten bij voltijds dienstverband
- concurrentiepositie t.o.v. overige zorginstellingen en marktsector
- concurrentiepositie t.o.v. overige zorginstellingen en vrije sector
- garantieregeling vanwege beëindiging eigen praktijk; gebaseerd op gemiddelde werkweek 40-48 uur excl. diensten resp. maximaal 55 uur incl. diensten bij voltijds dienstverband
- garantieregeling vervanging honorarium ivm wijziging financiering
- ontslagregeling
156

Honoraria accountant
Betaalde honoraria aan de accountant:
Ernst & Young
accountants
2009
Overig
Ernst & Young
netwerk
2009
Totaal
Ernst & Young
2009
Totaal
Ernst & Young
2008
1. Controle jaarrekening 319.082 0 319.082 300.128
2. Overige controle werkzaamheden 146.583 0 146.583 219.692
3. Fiscale advisering 0 306.715 306.715 113.926
4. Niet controlediensten 132.399 107.602 240.001 304.671
Totaal 598.064 414.317 1.012.381 938.417
157

Verloopoverzicht materiële vaste activa geconsolideerd 2009
WTZi vergunningsplichtige vaste activa
Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Gebouwen Verbouwingen Installaties Subtotaal Gebouwen Installaties Subtotaal Subtotaal
Afschrijvingspercentages 2% 5% 5% 2% 5%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 96.441.965 1.243.811 78.691.212 176.376.988 186.329.646 106.449.963 292.779.609 469.156.597
Cumulatieve afschrijvingen 24.375.943 1.037.229 43.043.231 68.456.403 70.337.561 102.728.601 173.066.162 241.522.565
Boekwaarde volgens jaarrekening 72.066.022 206.582 35.647.981 107.920.585 115.992.085 3.721.362 119.713.447 227.634.032
Mutatie consolidatiekring 0 0 0 0 -2.545.704 2.889.757 344.053 344.053
Boekwaarde 72.066.022 206.582 35.647.981 107.920.585 113.446.381 6.611.119 120.057.500 227.978.085
Mutaties boekjaar
Investeringen 0 0 0 0 3.085 0 3.085 3.085
Afschrijvingen 1.940.491 62.191 3.384.491 5.387.173 823.807 471.287 1.295.094 6.682.267
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0 2.975.035 1.766.650 4.741.685 4.741.685
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0
Stand 31 december
Aanschafwaarde 96.441.965 1.243.811 78.691.212 176.376.988 183.787.027 109.339.720 293.126.747 469.503.735
Cumulatieve afschrijvingen 26.316.434 1.099.420 46.427.722 73.843.576 74.136.403 104.966.538 179.102.941 252.946.517
Boekwaarde 70.125.531 144.391 32.263.490 102.533.412 109.650.624 4.373.182 114.023.806 216.557.218
158

Verloopoverzicht materiële vaste activa geconsolideerd 2009
WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Inventarissen Vervoermiddelen Automatisering Artikel 2 Subtotaal Inventarissen Inventarissen Subtotaal Totaal
OCW : a.f.p. AZU : voorz. inventaris
Afschrijvingspercentages 10% 20% 20% 10% 10%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 131.657.531 71.644 56.957.830 29.133.320 217.820.325 15.153.191 34.223.466 49.376.657 267.196.982
Cumulatieve afschrijvingen 90.840.315 49.825 47.986.676 20.238.165 159.114.981 15.153.191 33.975.377 49.128.568 208.243.549
Boekwaarde volgens jaarrekening 40.817.216 21.819 8.971.154 8.895.155 58.705.344 0 248.089 248.089 58.953.433
Mutatie consolidatiekring 0 0 0 0 0 0 402.332 402.332 402.332
Boekwaarde 40.817.216 21.819 8.971.154 8.895.155 58.705.344 0 650.421 650.421 59.355.765
Mutaties boekjaar
Investeringen 25.565.194 0 4.566.484 2.895.499 33.027.177 0 59.478 59.478 33.086.655
Afschrijvingen 12.422.840 5.951 6.406.464 2.289.659 21.124.914 0 252.713 252.713 21.377.627
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 2.412.666 0 0 171.745 2.584.411 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 2.364.205 0 0 171.745 2.535.950 0 0 0 2.535.950
Stand 31 december
Aanschafwaarde 154.810.059 71.644 61.524.314 31.857.074 248.263.091 15.153.191 34.685.276 49.838.467 298.101.558
Cumulatieve afschrijvingen 100.898.950 55.776 54.393.140 22.356.079 177.703.945 15.153.191 34.228.090 49.381.281 227.085.226
Boekwaarde 53.911.109 15.868 7.131.174 9.500.995 70.559.146 0 457.186 457.186 71.016.332
159

Verloopoverzicht materiële vaste activa geconsolideerd 2009
WTZi meldingsplichtige vaste activa per ultimo
Bouwprocedure Acad. Ziekenhuizen
Afschrijvingspercentages 5% 0%
Gebouwen Onderhanden Subtotaal Subtotaal
projecten melding excl. DHAZ-middelen
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 26.716.125 14.376 26.730.501 763.084.080
Cumulatieve afschrijvingen 19.575.290 0 19.575.290 469.341.404
Boekwaarde volgens jaarrekening 7.140.835 14.376 7.155.211 293.742.676
Mutatie consolidatiekring 0 0 0 746.385
Boekwaarde 7.140.835 14.376 7.155.211 294.489.061
Mutaties boekjaar
Investeringen / Activering 0 6.576 6.576 33.096.316
Afschrijvingen 1.944.179 0 1.944.179 30.004.073
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 4.741.685
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 0 0 0 2.535.950
Stand 31 december
Aanschafwaarde 26.716.125 20.952 26.737.077 794.342.370
Cumulatieve afschrijvingen 21.519.469 0 21.519.469 501.551.212
Boekwaarde 5.196.656 20.952 5.217.608 292.791.158
160

Verloopoverzicht materiële vaste activa geconsolideerd 2009
DHAZ- gefinancierde vaste activa
Nieuwbouw Nieuwbouw Verbouwingen/ Kleine werken/ Onderhanden Subtotaal Totaal materiële
gebouwen installaties Renovaties LTO projecten vaste activa
Afschrijvingspercentages 2% 5% 5% 10% 0%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 12.267.300 11.492.194 26.605.079 35.544.325 15.526.941 101.435.839 864.519.919
Cumulatieve afschrijvingen 738.539 1.705.077 2.094.613 7.033.981 0 11.572.210 480.913.614
Boekwaarde volgens jaarrekening 11.528.761 9.787.117 24.510.466 28.510.344 15.526.941 89.863.629 383.606.305
Mutatie consolidatiekring 0 0 0 0 0 0 746.385
Boekwaarde 11.528.761 9.787.117 24.510.466 28.510.344 15.526.941 89.863.629 384.352.690
0
Mutaties boekjaar 0
Investeringen / Activering 22.121.558 8.777.194 8.159.614 14.598.896 -6.072.981 47.584.281 80.680.597
Afschrijvingen 480.609 794.040 1.534.244 4.284.378 0 7.093.271 37.097.344
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0 0 0 4.741.685
0
Terugname geheel afgeschreven activa 0
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0
0
Desinvesteringen 0
Investeringen 0 0 0 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 2.535.950
Stand 31 december
Aanschafwaarde 34.388.858 20.269.388 34.764.693 50.143.221 9.453.960 149.020.120 943.362.490
Cumulatieve afschrijvingen 1.219.148 2.499.117 3.628.857 11.318.359 0 18.665.481 520.216.693
Boekwaarde 33.169.710 17.770.271 31.135.836 38.824.862 9.453.960 130.354.639 423.145.797
161

Verloopoverzicht materiële vaste activa enkelvoudig 2009
WTZi vergunningsplichtige vaste activa
Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Gebouwen Verbouwingen Installaties Subtotaal Gebouwen Installaties Subtotaal Subtotaal
Afschrijvingspercentages 2% 5% 5% 2% 5%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 96.441.965 1.243.811 78.691.212 176.376.988 168.869.189 106.449.963 275.319.152 451.696.140
Cumulatieve afschrijvingen 24.375.943 1.037.229 43.043.231 68.456.403 66.146.859 102.728.601 168.875.460 237.331.863
Boekwaarde 72.066.022 206.582 35.647.981 107.920.585 102.722.330 3.721.362 106.443.692 214.364.277
Mutaties boekjaar
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 1.940.491 62.191 3.384.491 5.387.173 395.032 299.986 695.018 6.082.191
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0 2.960.999 1.766.650 4.727.649 4.727.649
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0
Stand 31 december
Aanschafwaarde 96.441.965 1.243.811 78.691.212 176.376.988 168.869.189 106.449.963 275.319.152 451.696.140
Cumulatieve afschrijvingen 26.316.434 1.099.420 46.427.722 73.843.576 69.502.890 104.795.237 174.298.127 248.141.703
Boekwaarde 70.125.531 144.391 32.263.490 102.533.412 99.366.299 1.654.726 101.021.025 203.554.437
162

Verloopoverzicht materiële vaste activa enkelvoudig 2009
WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Inventarissen Vervoermiddelen Automatisering Artikel 2 Subtotaal Inventarissen Inventarissen Subtotaal Totaal
OCW : a.f.p. AZU : voorz. inventaris
Afschrijvingspercentages 10% 20% 20% 10% 10%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 131.657.531 71.644 56.957.830 29.133.320 217.820.325 15.153.191 33.747.330 48.900.521 266.720.846
Cumulatieve afschrijvingen 90.840.315 49.825 47.986.676 20.238.165 159.114.981 15.153.191 33.601.137 48.754.328 207.869.309
Boekwaarde 40.817.216 21.819 8.971.154 8.895.155 58.705.344 0 146.193 146.193 58.851.537
Mutaties boekjaar
Investeringen 25.565.194 0 4.566.484 2.895.499 33.027.177 0 0 0 33.027.177
Afschrijvingen 12.422.840 5.951 6.406.464 2.289.659 21.124.914 0 146.193 146.193 21.271.107
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 2.412.666 0 0 171.745 2.584.411 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 2.364.205 0 0 171.745 2.535.950 0 0 0 2.535.950
Stand 31 december
Aanschafwaarde 154.810.059 71.644 61.524.314 31.857.074 248.263.091 15.153.191 33.747.330 48.900.521 297.163.612
Cumulatieve afschrijvingen 100.898.950 55.776 54.393.140 22.356.079 177.703.945 15.153.191 33.747.330 48.900.521 226.604.466
Boekwaarde 53.911.109 15.868 7.131.174 9.500.995 70.559.146 0 0 0 70.559.146
163

Verloopoverzicht materiële vaste activa enkelvoudig 2009
WTZi meldingsplichtige vaste activa per ultimo
Bouwprocedure Acad. Ziekenhuizen
Afschrijvingspercentages 5% 0%
Gebouwen Onderhanden Subtotaal Subtotaal
projecten melding excl. DHAZ-middelen
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 26.716.125 14.376 26.730.501 745.147.487
Cumulatieve afschrijvingen 19.575.290 0 19.575.290 464.776.462
Boekwaarde 7.140.835 14.376 7.155.211 280.371.025
Mutaties boekjaar
Investeringen / Activering 0 6.576 6.576 33.033.753
Afschrijvingen 1.944.179 0 1.944.179 29.297.477
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 4.727.649
Terugname geheel afgeschreven activa
Investeringen 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0
Desinvesteringen
Investeringen 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 0 0 0 2.535.950
Stand 31 december
Aanschafwaarde 26.716.125 20.952 26.737.077 775.596.829
Cumulatieve afschrijvingen 21.519.469 0 21.519.469 496.265.638
Boekwaarde 5.196.656 20.952 5.217.608 279.331.191
164

Verloopoverzicht materiële vaste activa enkelvoudig 2009
DHAZ- gefinancierde vaste activa
Nieuwbouw Nieuwbouw Verbouwingen/ Kleine werken/ Onderhanden Subtotaal Totaal materiële
gebouwen installaties Renovaties LTO projecten vaste activa
Afschrijvingspercentages 2% 5% 5% 10% 0%
Stand 1 januari
Aanschafwaarde 12.267.300 11.492.194 26.605.079 35.544.325 15.526.941 101.435.839 846.583.326
Cumulatieve afschrijvingen 738.539 1.705.077 2.094.613 7.033.981 0 11.572.210 476.348.672
Boekwaarde 11.528.761 9.787.117 24.510.466 28.510.344 15.526.941 89.863.629 370.234.654
0
Mutaties boekjaar 0
Investeringen / Activering 22.121.558 8.777.194 8.159.614 14.598.896 -6.072.981 47.584.281 80.618.034
Afschrijvingen 480.609 794.040 1.534.244 4.284.378 0 7.093.271 36.390.748
Afschrijvingen investeringssubsidie 0 0 0 0 0 0 4.727.649
0
Terugname geheel afgeschreven activa 0
Investeringen 0 0 0 0 0 0 0
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0
0
Desinvesteringen 0
Investeringen 0 0 0 0 0 0 2.584.411
Afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 2.535.950
0
Stand 31 december 0
Aanschafwaarde 34.388.858 20.269.388 34.764.693 50.143.221 9.453.960 149.020.120 924.616.949
Cumulatieve afschrijvingen 1.219.148 2.499.117 3.628.857 11.318.359 0 18.665.481 514.931.119
Boekwaarde 33.169.710 17.770.271 31.135.836 38.824.862 9.453.960 130.354.639 409.685.830
165

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
PBA-middelen + overig
Aanpassen Q3 Militaire Psychiatrie 14.376 6.576 20.952
Subtotaal PBA-middelen + overig 14.376 6.576 0 20.952
Overgangsregime
Nieuwbouw onderwijsgebouw ABC -89.368 -89.368
Subtotaal overgangsregime 0 -89.368 -89.368 0
DHAZ-middelen
Nieuwbouw en aankoop
Huisvesting IC centrum 8.998.592 12.944.392 21.942.984
Matthias van Geunsgebouw 9.045.136 9.045.136
Huiskamer Ronald McDonaldhuis 65.015 65.015
Zandplaat 216.000 216.000
Subtotaal Nieuwbouw en aankoop 8.998.592 22.270.543 30.988.120 281.015
Verbouwingen
Herinrichten CT-ruimten 601.687 518.904 1.120.591
Vervanging urodynamica 18.756 257.690 276.446
Beddenwachtruimte F.01 9.960 103.984 113.944
Herinrichting behandelkamer cystoscopie 6.600 158.184 164.784
Infotainment 1.269 578.514 579.783
166

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Vergaderzalen V1, V2 en V3 1.237.956 1.237.956
Dedicated Buizenpost 206.360 206.360
Aanpassen bwdl Q, laag 0 203.164 203.164
Huisvesting Frontoffice FB 189.442 189.442
Patiëntenlamers HLCU B3 92.256 92.256
Samenvoegen snijkamer en 20.013 20.013
Flow-boxen afdeling Giraffe 15.061 15.061
Bouwkundige aanpassing centraal magazijn 14.051 14.051
Herhuisvesting MTKF 3.512 3.512
Microscopie ruimte 2.985 2.985
Aanpassingen AZU & WKZ 756.816 327.616 1.084.432
Huisv GB&I en Commerciele Zaken in bwdl K 226.657 226.657
Overdracht Stratenum 217.937 2.148.812 2.246.002 120.747
Real tijd huisv de zandp 119.148 38.368 157.516
Luchtbehandeling OK complex 106.740 1.124.652 1.231.392
Aanpassen CT-ruimtes Q.0 98.941 132.411 231.352
Herhuisvesting NG E01/ E02 73.608 22.416 96.024
Integr (pre) analytisch platform 71.400 58.491 129.891
Uitbreiding brandweergarage 13.264 13.264
Vervangen pictogrammen v 283.332 283.332
OR1 WKZ (Inrichting) 251.522 251.522
Aanleg (Non-) Preferent net 161.707 161.707
Inrichten serverruimte S 135.624 135.624
Herhuisvesting HCK's op E.04 89.655 89.655
Werkplekken bijz. tandheelkunde 65.484 65.484
Aanpassen F.01.455 ivm MRI 50.981 50.981
167

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Herhuisvesting Overdrachtruimten 35.635 35.635
Uitbreiden UVC op KE.03 35.088 35.088
Herhuisvesting MTKF 16.552 16.552
Integratie (pre)analytisch Lab 8.171 8.171
Subtotaal Verbouwingen 2.322.783 8.588.594 6.486.348 4.425.029
Renovaties
Renovatie twee separeercellen gesloten unit K 27.527 -27.527
Herinrichten kamers afd. Pelikaan 6.000 10.414 16.414
Brandmeldcentrale 515.022 515.022
Verbeteren Traumacentrum faciliteit 507.724 507.724
Aanpassen nuclidengebied 288.673 288.673
Vervangen keukenapparatuur Toverstaf 112.336 112.336
Realisatie verbetering bereikbaarheid 79.197 79.197
Herinrichten laboratiumruimte G.04.4.25 74.657 74.657
Aanp Biltstraat ivm brandveiligheid 64.338 64.338
Huisvesting MOH op B02 14.905 14.905
Entree-tuin AZU 372.777 271.624 644.401
Renovatie Apotheek D.00 328.320 65.670 393.990
Koppeling GBS Stratenum 239.376 239.376
Aanpassingen brandveiligheidsvoorzieningen 202.094 392.458 594.552
Uitbr voorzieningen haematologie WKZ 14.899 239.884 254.783
Herstel garantiezaken keuken en modififacties 10.598 10.598
Werkelijke kosten herontwikkelingIsraëlslaan 760.770 760.770
Afsluiters medische gassen 225.872 225.872
168

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Werkplaatsen verplaatsen 31.034 31.034
Reval en sportgnk tijdelijk 25.722 25.722
Innovatief Cafe UMC Utre 4.138 4.138
Subtotaal Renovaties 1.201.591 3.656.911 1.673.266 3.185.236
Lange Termijn Onderhoud 8.447.134 8.447.134
Subtotaal Lange Termijn Onderhoud 0 8.447.134 8.447.134 0
Kleine Werken
Aanpassen ruimten Onderwijs 442.599 -129.914 541.297 -228.612
Aanpassing kantoorzone RIVM tbv SEH verb -40.000 -40.000
Onderzoek "luie" trap 1.044 5.623 11.254 -4.587
Faciliteren uitgassen IM 516.450 385.997 902.447
Functioneel gebouwgebond 353.017 109.769 462.786
Derde rekencentrum DIT 140.259 59.693 199.952
Binnenklimaat kinderkliniek 109.606 68.596 178.202
Tracking&Tracing systeem 101.970 101.970
Brandweeringangen 78.263 51.565 129.828
Waarborgen electrische veiligheid aan de S2+norm 61.648 127.462 189.110
Restwerkzaamheden MMS project 00.25.24.a 41.217 1.017 42.234
Aanpassen Angio kamer E. 34.500 442.990 477.490
Afbouwen MRrI-ruimte Q-oud_U6 34.227 151.325 185.552
H.02.125 verbouwen van lab. naar kantoorruimte 31.536 31.536
169

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Aanpassingen werkruimtes B4 oost 28.560 250.416 278.976
Elektrisch geschikt maken van 2 pat.kamers 22.495 524 23.019
Uitbreiding medische staf DP&S op F4 21.360 103.959 125.319
Koffiekamer radiologie 9.468 37.828 47.296
Maken extra spreekkamer 8.892 70.457 79.349
Binnen IVF twee werkruimtes veranderen 7.956 93.412 101.368
VOS F01/R01 6.245 24.438 30.683
2 Silo's t.b.v. zoutdistributie 5.760 43.510 49.270
Klapdeuren bij ruimte Str.4.313 en Str. 4.329 5.383 -139 5.244
Wacht- en wetenschapsruimte 5.196 131.306 136.502
Herordening werkplaatsen GBI/EV/MTKF 5.124 196.876 202.000
Aanpassen medicijnkamer Leeuw KG.02. 3.996 114.793 118.789
Waterplassen Parkeerplaats Noord 2.640 37.475 40.115
Samenvoegen ruimtes Q.04.4.311 en Q.04.4.U 1.116 63.960 65.076
Creëren extra balie 21E 520 9.697 10.217
Diverse kleine aanpassingen 435 3.256 3.691
Asbestinventarisatie AZU 163.882 163.882
Aanpassing luchtklimaat 150.228 150.228
Opknappen bouwdeel W 129.029 129.029
Aanvraag watertoevoer rekencentra 121.596 121.596
Verzamel WBS oude projecten 99.253 99.253
Behandeling asbest 2008 80.059 80.059
Aanpassen serverruimte 78.623 78.623
Herinrichten sluis C 71.372 71.372
Verbouwing G03.501 69.274 69.274
Aanpassen dienkeuken 63.199 63.199
170

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Aanpassen CT ruimte WKZ 59.154 59.154
Renovatie twee separeercellen gesloten unit K 55.937 55.937
Vervangen tegelwerk WKZ 44.472 44.472
Aanschaf beddenwas- en m 41.294 41.294
PDMS-systeem 35.847 35.847
Receptie 27.657 27.657
Vervanging bestaande branddetectie 27.537 27.537
Kantoorboekhandel 18.429 18.429
Assistentenkamer B4-West 17.461 17.461
Toegangscontrolesysteem Energiecentrale 12.134 12.134
Koffiekamer SGO 6.955 6.955
Aanpassingen kinder-IC P 5.342 5.342
Parkeerplaatsen Mort 1.995 1.995
Kleurhoek ruimte G04.642 457 457
Wijziging functie van diverse ruimten 5 5
Aanpassen besturing hoofdverdeelinrichting 240.433 240.433
Fietsenstalling bwdl Qn 190.715 190.715
Vervanging oogheelkundige units 156.113 156.113
Vervangen behandelunits KNO 61.193 61.193
G03.4.28 aanpassen i.v.m. uitbreiding lab.werkzaamhed 59.343 9.256 68.599
Verbeteren ruimten stratenum 4104,4104A 4108A 53.240 53.240
Koeling ruimte F.03.310 back-up rekencentrum CD-Aut 31.531 31.531
Herindelen Medicijnkamer 28.747 16.798 45.545
MRI-HDR ruimte Q.00.225 23.700 4.743 28.443
Afstoting Israellaan 13.662 917 14.579
Aanpassingen calamiteiten hospitaal i.v.m. 3T MRI 13.400 13.400
171

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Verhuizing heelkunde naar Q03 12.418 12.418
Digitaliseren revisietekeningen 7.200 154.520 161.720
Plaatsen geldautomaat in nis ruimten G01.2.06/2.07 6.828 6.828
Aanpassen gedigitaliseerde tek.i.v.m. gebruiksverg. en NEN3140 6.204 111.082 117.286
Ruimte KF 02.218.0 splitsen in twee ruimtes 4.860 4.140 9.000
Huisvesting DIT op Q.02 3.563 26.238 29.801
Moderniseren brandmeldinstallatie Vosseveld 2.916 30.279 33.195
Verwijderen sanitair uit badkamer KJ.02 2.592 2.592
Kantoorruimte leidinggevende Cluster SGO 1.356 11.387 12.743
Aanbrengen van een deur in een bestaande ruimte 1.231 2.044 3.275
Splitsen gedigitaliseerde tek. E-instal. WKZ 684 3.369 4.053
Beperken geluidsoverlast van Peperzaal 564 11.996 12.560
Rookruimte verbouwen tot kantoorruimte 79.515 79.515
HvdB BOUW 60.831 60.831
Ombouw G.00.4.14 47.341 47.341
Kunst 2009 34.606 34.606
Extra patientenkamer 26.936 26.936
Tijdelijke helilandingshaven 26.198 26.198
Vent in buitengevel veiligheidskast D00.01.0 23.526 23.526
Uitwerking asbestbeleid 23.400 23.400
Schilderwerk en vloerafwerking 22.688 22.688
Aanpassen huidige besturing twee liftgroepen 20.299 20.299
Werk. kosten kunst 2009 in opsl DK 20.026 20.026
Aanp receptie 19 17.739 17.739
Kleine werken divisie lab en apotheek 14.775 14.775
Koppelingen alarmeringsystemen 13.897 13.897
172

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Studie Trauma-lift 10.386 10.386
Wijzigen G01.216 voo 9.070 9.070
Rookafdak Psychiatrie 8.760 8.760
Valbeveiliging glazenwas 8.447 8.447
Maken kleedruimte-lockerruimte 6.598 6.598
Aanpassen CT ruimte KF.01.227.0 4.968 4.968
Repareren asfaltschades 4.828 4.828
Brandwerende scheidingen 4.782 4.782
Risico inventarisatie legionella 4.499 4.499
Verbouwen kantoorruimte 3.840 3.840
Werkelijke kosten, inclusief opslag DK 3.643 3.643
Herinrichting Longafdeling 3.504 3.504
Verhuizen Skillslab 2.916 2.916
Tuinhuis binnentuin WKZ 2.400 2.400
Aanpassing koudeopslag 2.326 2.326
Asbestzaken 2.249 2.249
Kunst Hijmans van den Berghgebouw 2.172 2.172
Arts-assistentenkamer 2.108 2.108
HvdB UMC 2.106 2.106
Hepafilters WKZ 1.440 1.440
Certificeren Sprinklerinstallatie 1.219 1.219
Koffiekamer L01 1.090 1.090
Diverse 920 920
Aanpassingen RO ruimte 568 568
Subtotaal Kleine Werken 3.003.975 4.710.467 6.151.762 1.562.680
173

Projecten in uitvoering en mutaties meldingsplichtig in het boekjaar
Projectgegevens
Investeringen
Omschrijving t/m 2008 2009
tot en met 2009
gereed onderhanden
Subtotaal DHAZ-middelen 15.526.941 47.673.649 53.746.630 9.453.960
Totaal Onderhanden Werk 15.541.317 47.590.857 53.657.262 9.474.912
174

Verantwoording DHAZ-middelen 2009
OC&W VWS Totaal
Toegekende middelen 2009 8.200.000 24.600.000 32.800.000
Saldo oude jaren 15.015.323 50.570.392 65.585.715
Indexering over VWS-deel oude jaren 0 1.517.112 1.517.112
Correcties toekenning/indexering oude jaren 0 0 0
Totaal DHAZ-middelen 23.215.323 76.687.504 99.902.827
Bestedingen 2009
DHAZ-nieuwbouw 7.724.688 23.174.064 30.898.752
DHAZ-verbouwingen 1.621.587 4.864.761 6.486.348
DHAZ-renovaties 418.316 1.254.950 1.673.266
DHAZ kleine werken 1.537.940 4.613.822 6.151.762
DHAZ-lange termijn onderhoud 2.111.783 6.335.351 8.447.134
DHAZ-mutatie onderhanden werken * -1.518.245 -4.554.736 -6.072.981
DHAZ-huur 330.565 545.431 875.996
Correcties bestedingen oude jaren
Totaal DHAZ-bestedingen 12.226.634 36.233.643 48.460.277
Saldo DHAZ-middelen ultimo 2009 10.988.689 40.453.861 51.442.550
* Het onderhanden werk heeft betrekking op lopende projecten. Bij afronding van deze projecten wordt het bestede bedrag
onder de relevante bestedingsrubriek verantwoord.
175

Toelichting DHAZ
t/m 2008
2009
t/m 2009
Overgangsbudget DHAZ DHAZ DHAZ DHAZ Overgangsbudget DHAZ DHAZ
besteed gemeld besteed gemeld besteed besteed gemeld besteed
Overgangsregime
Nieuwbouw onderwijsgebouw ABC 3.100.000 14.885.000 15.603.143 -89.368 3.100.000 14.885.000 15.513.775
Vervanging WKK 4.200.000 1.450.000 1.439.962 4.200.000 1.450.000 1.439.962
Modernisering voedingsconcept UMC Utrecht 10.060.000 3.040.000 2.010.882 10.060.000 3.040.000 2.010.882
Subtotaal overgangsregime 17.360.000 19.375.000 19.053.987 0 -89.368 17.360.000 19.375.000 18.964.619
DHAZ-Middelen
Nieuwbouw en aankoop
Concentratie en renovatie IC-voorz 20.600.000 9.002.672 5.000.000 12.944.392 25.600.000 21.947.064
Aankoop Matthias van Geunsgebouw 3.500.000 1.700.000 9.045.136 5.200.000 9.045.136
Nieuwbouw 7T MR 2.000.000 2.605.786 500.000 2.500.000 2.605.786
Aankoop BBMN 2.250.000 2.236.572 2.250.000 2.236.572
Ontwikkeling Zandplaat 216.000 0 216.000
Nieuwbouw huiskamer Ronald McDonalshuis 65.015 0 65.015
Nieuwbouw Dienstengebouw 7.500.000 7.500.000
Park & Ride Uithof 500.000 500.000
Overname kantoorruimte Sanquin 1.000.000 1.000.000
Subtotaal nieuwbouw en aankoop 0 35.850.000 13.845.030 8.700.000 22.270.543 0 44.550.000 36.115.573
Verbouwingen
Herinrichting voorzieningen DIGD 6.700.000 3.683.452 6.700.000 3.683.452
Huisvesting Frontoffice FB 3.010.000 2.656.250 -550.000 189.442 2.460.000 2.845.692
Flowboxen Giraf 1.400.000 2.339.990 1.200.000 15.061 2.600.000 2.355.051
Huisvestingsplan Stratenum 2.800.000 10.000.000 2.148.812 12.800.000 2.148.812
Herontwikkeling vergadercapaciteit 2.000.000 1.237.956 2.000.000 1.237.956
Luchtbehandeling OK centrum F.04 106.740 3.800.000 1.124.652 3.800.000 1.231.392
Herinrichting lab. voorzieningen 1.200.000 1.195.789 1.200.000 1.195.789
Aanpassing bouwdeel Q i.v.m. 8e versneller 979.944 900.000 203.164 900.000 1.183.108
176

t/m 2008
2009
t/m 2009
Overgangsbudget DHAZ DHAZ DHAZ DHAZ Overgangsbudget DHAZ DHAZ
besteed gemeld besteed gemeld besteed besteed gemeld besteed
Herinr CT-ruimten t.b.v. plaatsing CT's 601.687 518.904 1.120.591
Aanpassingen i.v.m. gebruiksvergunning 756.817 1.500.000 327.616 1.500.000 1.084.433
Chemieplatform 1.000.000 1.017.835 -300.000 700.000 1.017.835
Dedicated buizenpost 600.000 525.456 206.360 600.000 731.816
Infotainment (TV systeem boven bed) 1.269 578.514 579.783
Aanpassen keukens t.b.v. broodbuffetwagen 600.000 502.504 -250.000 350.000 502.504
Inrichten serverruimte 361.798 135.624 497.422
Open MR 500.000 465.321 500.000 465.321
Aanpassinghen patiëntenkamers HLCU 500.000 344.593 500.000 344.593
Vervangen pictugrammen 283.332 283.332
Vervanging Urodynamica 257.690 257.690
OR1 KWZ (inrichting) 251.522 251.522
Huisvesting FB in bwdl K 1.900.000 226.657 1.310.000 3.210.000 226.657
Herinrichting behandelkamer Cystoscopie 6.600 158.184 164.784
Aanleg (non) preferent net Stratenum 161.707 161.707
Realisatie tijdelijke huisvesting de Zandplaat 119.148 38.368 157.516
Herinrichten CT-ruimten 900.000 132.411 900.000 132.411
Beddenwachtruimte F.01 9.960 103.984 113.944
Herhuisvesting NG E01/ E02 73.608 22.416 96.024
Patiëntenlamers HLCU B3 92.256 92.256
Proj E.04 HCK's 89.655 89.655
Werkplekken bijz. tandheelk 65.484 65.484
Integratie (pre)analytisch platform 58.491 58.491
Aanpassen F.01.455 ivm MRI 50.981 50.981
Medicijnkamer Dolfijn aanpassen 37.293 37.293
Herhuisvesting Overdrachtruimten 35.635 35.635
Uitbreiden UVC op KE.03 35.088 35.088
Renovatie twee separeercellen gesloten unit K 27.527 27.527
Samenvoegen snijkamer en obductieruimte 20.013 20.013
Open MR 19.943 19.943
Herhuisvesting MTKF 16.552 16.552
Uitbreiden voorzieningen haematologie 14.899 14.899
Bouwkundige aanpassing centraal magazijn 14.051 14.051
Uitbreiding brandweergarage 13.264 13.264
177

t/m 2008
2009
t/m 2009
Overgangsbudget DHAZ DHAZ DHAZ DHAZ Overgangsbudget DHAZ DHAZ
besteed gemeld besteed gemeld besteed besteed gemeld besteed
Overdekte vulplaats N2-vaten bouwdeel O 9.758 9.758
Integratie (pre)analytisch platform 8.171 8.171
Herhuisvesting MTKF 3.512 3.512
Studie definitieve SARS-opvang 1.200.000 3.253 1.200.000 3.253
Microscopieruimte 2.985 2.985
Fietsenstalling 2.052 2.052
Medicijnkamer Dolfijn aanpassen 1.350 1.350
Tijdelijke voorzieningen beveiliging SEH 742 742
Chirurgisch Behandelcentrum (CBC) 4.000.000 4.000.000
Huisvesting Israëlslaan 1.000.000 2.000.000 3.000.000
Verplaatsen Helidek 2.000.000 2.000.000
HuisvestingNucleaire Geneeskunde
(voorheen reallocatie NG en HCK's) 1.800.000 1.800.000
Infrastr F.00 i.v.m. huisv. reval. gnk. 1.000.000 1.000.000
Aanpassen bestralingsbunker U6 tbv MRI 1.000.000 1.000.000
Landschapsarchitectuur UMC Utrecht 1.000.000 1.000.000
Polikliniek Oncologisch Centrum 700.000 700.000
Verhuizen MRI-HDR ruimte Q.00.225 700.000 700.000
Integratie functionaliteit Vosseveld naar de Uithof 500.000 500.000
Gezondheidsboulevard 500.000 500.000
Businescase Verloskunde 500.000 500.000
Subtotaal verbouw 0 33.710.000 16.105.499 24.910.000 8.588.593 0 58.620.000 24.694.092
Renovaties
Spoedeisende eerste hulp 2.200.000 3.810.947 2.600.000 507.724 4.800.000 4.318.671
Brandmeldsysteem 5.000.000 3.184.755 -500.000 4.500.000 3.184.755
Renovatie traverse/voorplein fase 3 1.900.000 1.979.027 1.900.000 1.979.027
Renovatie KNO op F.02 912.405 900.000 900.000 912.405
Huisvesting Israëlslaan 760.770 760.770
Beddenwas 900.000 731.545 900.000 731.545
Entreetuin UMC Utrecht 372.777 271.624 644.401
Aanpassingen de Biltstraat (gebruiksvergunning) 493.554 550.000 64.338 550.000 557.892
Brandmeldcentrale 515.022 515.022
178

t/m 2008
2009
t/m 2009
Overgangsbudget DHAZ DHAZ DHAZ DHAZ Overgangsbudget DHAZ DHAZ
besteed gemeld besteed gemeld besteed besteed gemeld besteed
Apotheek 2.000.000 328.320 5.000.000 65.670 7.000.000 393.990
Aanpassen brandveiligheidsvoorzieningen 392.458 392.458
Aanpassen nuclidengebied 288.673 288.673
Renovatie gevelinst. 740.000 277.420 740.000 277.420
Uitbr voorzieningen haematologie WKZ 14.899 239.883 254.782
Koppeling GBS Stratenum 239.377 239.377
Afsluiters medische gassen 225.872 225.872
Klimaataanpassing fase 2 188.163 188.163
Renovatie 2 secties koeltoren 87 2005 128.523 128.523
Vervangen apparatuur Toverstaf 112.336 112.336
Verbetering bereikbaarheid SEH 15.753 79.197 94.950
Herinrichten laboratoriumruimte 74.657 74.657
Huisvesting MOH op B02 44.440 14.905 59.345
Electrische voorzieningen recovery 49.768 49.768
Vervangen resterende Halon installaties 40.000 40.956 40.000 40.956
Werkplaatsen verplaatsen 31.034 31.034
Revalidatie & Sportgeneeskunde tijdelijk 25.722 25.722
Herinrichten kamers afd. Pelikaan 10.414 10.414
Renovatie brandscheidingen 1.500.000 4.855 1.500.000 4.855
Innovatief Café UMC Utrecht 4.138 4.138
Koeling ruimte F 03.310 DIT 3.073 3.073
Renovatie GDL 900.000 900.000
Schuifplan als gevolg van CBC 720.000 720.000
Amelisweerd renovatie 500.000 500.000
Verv. vaste infrastruur data-en telecom 2.500.000 -2.500.000
Renovatie twee separeercellen gesloten unit K 27.527 -27.527
Subtotaal renovaties 0 16.780.000 12.848.084 8.170.000 3.656.910 0 24.950.000 16.504.994
Lange termijn onderhoud
Parkeergarage Noord 1.400.000 884.293 1.400.000 884.293
GO liften 2004 420.000 399.089 420.000 399.089
GO liften 2005 340.000 347.472 340.000 347.472
GO liften 2006 350.000 350.000
179

t/m 2008
2009
t/m 2009
Overgangsbudget DHAZ DHAZ DHAZ DHAZ Overgangsbudget DHAZ DHAZ
besteed gemeld besteed gemeld besteed besteed gemeld besteed
Jaarlijks budget 19.565.000 16.475.215 8.300.000 8.447.134 27.865.000 24.922.349
Subtotaal lange termijn onderhoud 0 22.075.000 18.106.069 8.300.000 8.447.134 0 30.375.000 26.553.203
Kleine werken 23.585.000 21.629.141 5.000.000 4.710.468 28.585.000 26.339.609
Subtotaal kleine werken 0 23.585.000 21.629.141 5.000.000 4.710.468 0 28.585.000 26.339.609
Huren
Lease 1.194.024 1.194.024
Opbouw Q 3.250.000 4.085.817 948.000 957.603 4.198.000 5.043.420
A. Numan-gebouw 1.200.000 2.030.968 321.000 328.954 1.521.000 2.359.922
Sanquin 216.025 216.025
Matthias van Geunsgebouw 900.000 1.077.068 900.000 1.077.068
Kruytgebouw 35.700 35.700
Correctie rentecomponent m.i.v. 2006 -1.941.022 -446.262 -2.387.284
Subtotaal huren 0 5.350.000 6.662.880 1.269.000 875.995 0 6.619.000 7.538.875
Totalen DHAZ 17.360.000 156.725.000 108.250.691 56.349.000 48.460.277 17.360.000 213.074.000 156.710.968
180

Verloopoverzicht financiële vaste activa geconsolideerd
Deelnemingen in
groepsmaatschappijen
Vorderingen
op groepsmaatschappijen
Overige
deelnemingen
Vorderingen op
deelnemingen
Effecten
Overige
vorderingen
Totaal financiële
vaste activa
Stand per 1 januari 709.015 130.800 0 0 0 2.331.231 3.171.046
Mutatie consolidatiekring -250.000 -250.000
Stand per 1 januari na mutatie consolidatiekring 709.015 130.800 0 0 0 2.081.231 2.921.046
0
Herclassificatie 0 0 0 0 0 0 0
Investeringen/verstrekte leningen 376.260 0 0 0 0 0 376.260
Kapitaalstorting/restituties 0 0 0 0 0 0 0
Aandeel in het resultaat van deelnemingen 0 0 0 0 0 0 0
Ontvangen dividend 0 0 0 0 0 0 0
Desinvestering/aflossing leningen -34.375 -75.400 0 0 0 0 -109.775
Vergoeding afschrijving OC&W 0 0 0 0 0 -233.641 -233.641
Herwaarderingen/waardeverminderingen 0 0 0 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 1.050.900 55.400 0 0 0 1.847.590 2.953.890
Cumulatieve herwaardering ultimo boekjaar 0 0 0 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 1.050.900 55.400 0 0 0 1.847.590 2.953.890
182

Verloopoverzicht financiële vaste activa enkelvoudig
Deelnemingen in
groepsmaatschappijen
Vorderingen
op groepsmaatschappijen
Overige
deelnemingen
Vorderingen op
deelnemingen
Effecten
Overige
vorderingen
Totaal financiële
vaste activa
Stand per 1 januari 8.193.221 250.000 0 0 0 2.081.231 10.524.452
Herclassificatie 0 0 0 0 0 0 0
Investeringen/verstrekte leningen 0 300.000 0 0 0 0 300.000
Kapitaalstorting/restituties 0 0 0 0 0 0 0
Aandeel in het resultaat van deelnemingen 6.008.157 0 0 0 0 0 6.008.157
Ontvangen dividend -1.657.005 0 0 0 0 0 -1.657.005
Desinvestering/aflossing leningen 0 0 0 0 0 0 0
Vergoeding afschrijving OC&W 0 0 0 0 0 -233.641 -233.641
Herwaarderingen/waardeverminderingen 0 0 0 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 12.544.373 550.000 0 0 0 1.847.590 14.941.963
Cumulatieve herwaardering ultimo boekjaar 0 0 0 0 0 0 0
Boekwaarde per 31 december 12.544.373 550.000 0 0 0 1.847.590 14.941.963
183

Overzicht van langlopende schulden ultimo 2009 geconsolideerd
Nummer Datum Soort lening Oorspronkelijk Totale Restschuld Resterende Restschuld Rente- Aflossings- Gestelde Aflossings- Aflossingslening
storting bedrag looptijd 31 december looptijd over 5 jaar percentage wijze zekerheid bedrag bedrag
2009 2010
1 01-05-1989 Onderhands 22.689.011 40 10.777.280 20 8.508.380 4,630 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
2 15-09-1989 Onderhands 22.689.011 40 10.777.280 20 8.508.380 4,750 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
3 23-01-1991 Onderhands 22.689.011 40 11.911.731 22 9.642.831 5,335 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
4 30-06-2004 Onderhands 11.500.000 30 10.200.492 24,5 9.172.065 4,850 annuïteit borgstelling 216.723 227.471
5 2004 Onderhands 400.000 16 400.000 10 200.000 5,600 lineair geen 0 50.000
6 2008 Onderhands 750.000 10 750.000 8 750.000 4,500 aflossingsvrij geen 0 0
44.816.783 36.781.656 1.918.398 1.979.146
184

Overzicht van langlopende schulden ultimo 2009 enkelvoudig
Nummer Datum Soort lening Oorspronkelijk Totale Restschuld Resterende Restschuld Rente- Aflossings- Gestelde Aflossings- Aflossingslening
storting bedrag looptijd 31 december looptijd over 5 jaar percentage wijze zekerheid bedrag bedrag
2009 2010
1 01-05-1989 Onderhands 22.689.011 40 10.777.280 20 8.508.380 4,630 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
2 15-09-1989 Onderhands 22.689.011 40 10.777.280 20 8.508.380 4,750 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
3 23-01-1991 Onderhands 22.689.011 40 11.911.731 22 9.642.831 5,335 lineair rijksgarantie 567.225 567.225
33.466.291 26.659.591 1.701.675 1.701.675
185

Legitimering academische component 2009
Inleiding
Deze bijlage is bedoeld om de legitimering / verantwoording van de academische component
verder vorm te geven. Hiervoor komen in deze bijlage de volgende onderwerpen aan de orde.
1. definitie academische component;
2. doel legitimering / verantwoording academische component;
3. wijze van verantwoording;
4. legitimeringcyclus;
5. verantwoording academische component.
Definitie academische component
De academische component bestaat uit twee onderdelen, te weten topreferente zorg (TRF) en
ontwikkeling en innovatie (O&I). De definitie en de landelijke omvang van de twee onderdelen
(cijfers 2009) zijn als volgt:
1. TRF: Budget landelijk circa € 467,0 miljoen bedoeld voor zeer specialistische patiëntenzorg
gepaard gaande met bijzondere diagnostiek en behandeling. Het betreft een last resort functie
waarbij het vaak om tertiaire verwijzing gaat (huisarts – algemeen ziekenhuis – academisch
ziekenhuis). Topreferente zorg vereist een infrastructuur waarbinnen vele disciplines
samenwerken ten behoeve van de patiëntenzorg en die gekoppeld is aan fundamenteel
patiëntgericht onderzoek;
2. O&I: Budget landelijk circa € 138,0 miljoen bedoeld voor de R&D-functie wat betekent
ontwikkelingen bedenken, uitproberen en testen. Deze ontwikkelingen hebben betrekking op
de direct patiëntgebonden zorg, organisatie van zorg, aspecten die met voeding te maken
hebben of bijvoorbeeld patiëntenvoorlichting. Ook de exportfunctie van kennis behoort tot
deze taken.
Doel legitimering / verantwoording academische component
Het ministerie van VWS heeft met de NFU en Zorgverzekeraars Nederland afspraken gemaakt
over de wijze waarop de UMC’s inzicht bieden in en verantwoording afleggen over de inzet van
de middelen die worden ontvangen voor de academische component. Elk UMC legt, naar
analogie van voorgaande jaren, afzonderlijk een kwantitatieve en kwalitatieve verantwoording af
over de besteding 2009 bij het ministerie van VWS. Deze afspraken worden in 2010 geëvalueerd.
Dit kan betekenen dat de legitimering in de jaarrekening 2010 op andere wijze wordt vorm
gegeven.
Op dit moment is overeengekomen is dat de NFU ieder jaar per UMC achteraf inzicht zal bieden
in de aanwending van middelen, onderscheiden naar de twee onderdelen.
De onderdelen TRF en O&I dienen dusdanig transparant te worden dat sprake is van een
maatschappelijke legitimering van de aanwending van de middelen.
Behalve verantwoording over de benutting van de middelen is het van belang dat ondoelmatige
aanwending en te eenzijdige inzet van de middelen wordt voorkomen.
191

Daarnaast dient tijdig zicht te komen op de mogelijke doorwerking naar de reguliere zorg van de
resultaten bereikt met de academische component.
Het ministerie van VWS bepaalt de budgettaire omvang van de academische component en de
ontwikkeling daarin. Voor het ministerie van VWS is het van belang inzicht te krijgen in wat er
op hoofdlijnen met de academische component wordt gedaan, wat is te verwachten aan nieuwe
zorg, hoe kwijten de UMC’s zich van hun academische taken. Daarnaast is het voor VWS van
belang om te bezien of er accenten moeten worden gelegd, gelet op de beleidsthema’s die VWS
benadrukt zou willen zien, mede in relatie met activiteiten die gevraagd worden van ZonMW en
of andere implementatie ondersteunende organisaties.
Zorgverzekeraars maken weliswaar geen afspraken over de academische component, maar willen
onder meer vanwege de nauwe relaties met de rest van de zorg wel op de hoogte en betrokken
zijn bij de wijze van besteding van de middelen. Voor verzekeraars is het belangrijk om ten
behoeve van hun inkoop van zorg in beeld te houden of patiënten die dat nodig hebben gebruik
kunnen maken van de “last resort” functie. Om de betrokkenheid van verzekeraars en VWS goed
vorm te geven is een goede legitimering door de UMC’s onontbeerlijk.
Wijze van verantwoording
De academische component is als een vorm van lumpsumbekostiging vastgesteld. Dit is in lijn
met het Convenant zoals gesloten tussen VWS, NVZ, Orde, ZN en NFU in oktober 2000 over de
invoering van de DBC-systematiek. Dit is niet voor niets geweest. Bij TRF en I&O bestaat er
geen eenduidig verband tussen de besteding van middelen en het resultaat.
Voor de TRF geldt dat sprake is van gecompliceerde zorgvragen, die vaak zeldzaam zijn, zich
presenteren in de vorm van meerdere problemen tegelijk en waarvan de behandeling een
onvoorspelbaar verloop kent. Dit betekent dat protocollering niet altijd mogelijk is, de inzet van
personeel en materieel per patiënt sterk kan verschillen en specifieke deskundigheid vraagt en
deze inzet tevens moeilijk voorspelbaar is. Tot slot is het voor de TRF van belang dat
infrastructuur en kennis beschikbaar zijn, ook al is een 100% efficiënte inzet niet haalbaar.
Voor de O&I geldt min of meer hetzelfde. Deze functie leunt grotendeels op de aanwezige
patiëntenzorg, het fundamenteel onderzoek, de cultuur en organisatie van een innovatief bedrijf.
Synergie en integratie van activiteiten en personen is van belang bij het genereren van
vraagstellingen, de ontwikkelactiviteiten zelf en het testen en toepasbaar maken ervan in de
praktijk. Sommige ontwikkelingen behelzen nieuwe vormen van zorg, in andere gevallen is
sprake van verbetering van bestaande behandelingen. Het “eindproduct” is daarmee niet altijd
even afgebakend. Door deze kenmerken is een directe toerekening naar activiteiten alleen
mogelijk tegen zeer hoge kosten.
De kenmerken van zowel de TRF als de O&I functie belemmeren een parameterisering vooraf en
een kostentoerekening achteraf. Toch dient een vorm van verantwoording plaats te vinden
waarbij helder is dat de middelen maatschappelijk verantwoord zijn ingezet. In de laatste
paragraaf worden hiervoor indicatoren beschreven die inzicht geven in een legitieme besteding
van de middelen. Allereerst wordt in de volgende paragraaf de jaarlijkse legitimeringcyclus
beschreven.
192

Legitimeringcyclus
De NFU biedt ieder jaar per UMC achteraf inzicht in de besteding van de middelen voor de
academische component, verdeeld over de blokken topreferente zorg en ontwikkeling en
innovatie. De plannen van de UMC’s op het gebied van onderzoek en innovatie en op het gebied
van de topreferente zorg worden ook vooraf toegelicht. Het geld van deze twee blokken wordt
aan de hand van een jaarlijkse cyclus gelegitimeerd. Deze cyclus start lokaal in het overleg met
zorgverzekeraars en eindigt in een landelijke setting om vervolgens voor een volgend jaar weer
vertaald te worden naar de lokale situatie. De jaarlijkse cyclus wordt afgerond met een landelijk
overleg tussen NFU, ZN en VWS om conclusies te trekken ten aanzien van de ‘export’ van
ontwikkelingen (brede implementatie van de in de UMC’s bewezen innovaties in de zorg) en
over de beleidsthema’s voor het volgende jaar.
Schematisch ziet bovenstaand als volgt uit.
Lokaal overleg landelijke setting verantwoording jaardocument
In het kader van de landelijke setting heeft op 27 oktober 2008 een werkconferentie
plaatsgevonden. Minister Klink heeft tijdens deze bijeenkomst het TRF-portal geopend. Op de
conferentie zijn de volgende suggesties t.a.v. het portal gedaan:
- Kan de portal worden gelinkt aan kiesbeter.nl?
- Internationalisering; dit zal ook via de profileringsnota worden geadresseerd.
- Kan (het principe van) ontwikkelingsgeneeskunde weer worden geherintroduceerd?
- Kunnen/moeten de UMC’s een advies geven over de houdbaarheid van het huidige
gezondheidszorgsysteem in het kader van de maatschappelijke opgaven? Elementen daarbij
zijn preventie en individualised care.
- In kaart brengen via catalogus en/of portal van weesziekten. Discussiepunt hierbij kan zijn
wat de rollen zijn van de overheid en van de UMC’s.
Deze vragen zullen in het komende jaar nader worden uitgewerkt. Afgesproken is om nog een
vijfde werkconferentie te organiseren met aandacht voor het thema weesziekten. Tevens zal de
balans van 5 jaar legitimeringcyclus worden opgemaakt. Deze conferentie zal in het voorjaar van
2010 plaatsvinden.
In het format ten behoeve van het jaardocument wordt aandacht besteed aan de legitimering van
de besteding van de middelen van de academische component aan topreferente zorg en aan
innovatie en ontwikkeling.
De UMC’s nemen in het jaarverslag de rapportage op die zij gebruiken voor de bespreking in het
lokale overleg. In de werkconferentie van oktober 2006 is afgesproken dat vanaf 2007 deze
verantwoording naast kwalitatief ook een meer kwantitatief karakter zal krijgen. De afspraken
over de verantwoording academische component zijn ook vastgelegd in de nota “Publieke
functies van de UMC’s in een marktomgeving”, die de ministeries van VWS en OC&W op 20
december 2006 aan de Tweede Kamer hebben aangeboden.
193

De NFU is met VWS in gesprek over een herziening van de opzet van de legitimering vanaf
2010. Inzet daarbij is o.a. de kwantitatieve verantwoording van de TRF-zorg meer invulling te
geven. Vooruitlopend hierop zijn in de subsidieaanvraag voor 2010 reeds enkele nieuwe
kwantitatieve indicatoren opgenomen. Ook in deze verantwoording zijn m.b.t. de TRF-zorg
enkele nieuwe kwantitatieve indicatoren toegevoegd.
Verantwoording academische component
Onderstaand wordt per onderdeel van de academische component de definitie en indicatoren
(outputparameters) aangegeven. Hierbij is een onderscheid gemaakt naar kwantitatieve en
kwalitatieve parameters.
Ontwikkeling en Innovatie (O&I)
Omvang
UMC Utrecht € 17,4 miljoen.
Definitie
O&I betreft de zogenaamde R&D-functie van de zorg. Dit betekent dat ontwikkelingen worden
bedacht, uitgeprobeerd en uitgetest. Deze ontwikkelingen hebben betrekking op de direct
patiëntgebonden zorg, maar ook bijvoorbeeld op de organisatie van de zorg. Ook de exportfunctie
van kennis behoort hiertoe.
Outputparameters
In de nota “Publieke functies van de UMC’s in een marktomgeving” van december 2006 staan de
ijkpunten opgenomen waarmee de UMC’s het onderdeel O&I van de academische component
inzichtelijk maken.
Kwantitatief:
Jaarlijks voert het Centrum voor Wetenschap- en Technologie Studies (CWTS) een
bibliometrische analyse van het onderzoek van alle UMC’s uit. In het najaar van jaar t wordt
gerapporteerd over de periode t-1 en eerdere jaren. Voor publicaties is in onderstaande tabel het
aantal en de citatiescore opgenomen over het tijdvak 1999-2008. De citatiescore CPP/FCSm
betreft de impact van alle publicaties van een instelling vergeleken met het wereldcitatiegemiddelde
in (sub)velden waarin de instelling actief is.
Aantal publicaties
(1999– 2008)
Aantal citaties per artikel
(1999-2008)
Citatiescore CPP/FCSm
(1999-2008)
Alle UMC’s 107403 15,81 1,40
UMC Utrecht 13464 17,14 1,54
In de volgende tabel zijn voor de publicaties in top 1% segment en de tijdschriftimpact (hoe past
een tijdschrift in het veld) de gegevens van alle UMC’s en van het UMC Utrecht (tijdvak 1999-
2008 respectievelijk 1999-2008) opgenomen.
194

Aantal publicaties in top 1%
segment (1999-2008)
Tijdschriftimpact
(JCSm/FCSm) (1999-2008)
Alle UMC’s 1.239 1,25
UMC Utrecht 172 1,33
In de volgende tabel zijn de METC projecten, promoties en lopende octrooien en patenten
opgenomen.
Goedgekeurde
METC-projecten
(aantal 2009)
Promoties
(aantal
2009)
Totaal lopende
octrooien/patenten
(aantal 2009)
Nieuw verworven
octrooien/patenten
(aantal 2009)
Totaal UMC Utrecht 124 152 42 4
Voor de onderzoeksprojecten gefinancierd door derden is in onderstaande tabel een indeling
gemaakt naar 2 e , 3 e en 4 e geldstroom.
Projecten Aantal 2009 Omzet 2009
NWO 159 10.478.144
Overheid (ministerie en overig
136 8.534.438
Nederlandse overheid gelieerd)
Europese Unie 58 4.372.308
Collectebusfondsen 179 7.983.859
Bedrijven (binnen- en buitenland) 297 55.802.857
Overig (non-profit) 221 10.069.884
Kwalitatief
De UMC’s doen onderzoek op alle op dit moment belangrijke thema's van life sciences research.
Zij zijn daarin succesvol, zoals blijkt uit de analyse van het aantal en de kwaliteit van
wetenschappelijke publicaties. Zij kunnen de concurrentie met de top van de medische
wetenschap volledig aan. Daarbij is niet iedere UMC actief op alle wetenschapsgebieden; er is
sprake van keuzes zodat een dynamisch systeem van concurrentie en complementariteit ontstaat.
Waar elk UMC zich vooral op toelegt, kan het beste worden afgeleid uit de publicaties.
Zwaartepunten van onderzoek komen tot uiting in de vorm van succesvol publiceren. Het
signalement van elk UMC wordt aangegeven als de vijf gebieden van medische wetenschap met
de hoogste en beste output.
Het UMC Utrecht heeft de volgende onderzoeksspeerpunten en citatiescores:
•
•
Biochemie & Moleculair Biologie (1,86)
Celbiologie (1,71)
•
•
Psychiatrie (1,74)
Genetica & Erfelijkheid (1,53)
• Farmacologie & Farmacie (1,36)
Onderstaande voorbeelden van projecten binnen het UMC Utrecht die betrekking hebben op
genoemde onderzoeksspeerpunten:
195

Biochemie & Moleculair Biologie
Onderzoekers van de Pathologie afdeling van het UMC Utrecht, dr. Carolien Deurzen en prof.
Paul van Diest, hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het onderzoek naar
micrometastasen of geïsoleerde tumorcellen in de regionale lymfeklieren in relatie tot de de
overleving van borstkanker. Voorheen was deze relatie nog onduidelijk. De studie laat zien dat
aanwezigheid van micrometastasen of geïsoleerde tumorcellen in de lymfeklieren geassocieerd
kan worden met een absolute reductie in de kans op 5-jaar ziektevrij overleven. Bij patiënten die
adjuvante therapie hebben ondergaan is de kans op 5-jaar ziektevrij overleving significant
toegenomen.
Micrometastases or Isolated Tumor Cells and the Outcome of Breast Cancer. De Boer M, Van
Deurzen CHM, Van Dijck JAAM, Borm GF, Van Diest PJ, Adang EMM, Nortier JWR, Rutgers
EJT, Seynaeve C, Menke-Pluymers MBE, Bult P, Tjan-Heijnen VCG. New Engl J Med
2009;361:653-663.
Dr. Evelyne Monninkhof en prof. dr. Petra Peeters onderzochten in een gerandomiseerde trial de
effecten van beweging op postmenopauzale hormoonlevels en de rol van lichaamsgewicht. In
totaal namen 189 post menopauzale vrouwen deel aan de trial. De studie toont aan dat
gewichtsafname wordt geassocieerd met verandering in postmenopauzale hormonen. Daarnaast
suggereren de resultaten dat beweging een voordelig effect kan hebben op de hormoonlevels
(progesteron en oestrogeen).
Effect of exercise on postmenopausal sex hormone levels and role of body fat: a randomized
controlled trial. Monninkhof EM, Velthuis MJ, Peeters PH, Twisk JW, Schuit AJ. J Clin Oncol.
2009 Sep 20;27(27):4492-9.
Celbiologie
De groep van prof. dr. ir. Boudewijn Burgering van de afdeling Fysiologische Chemie beschrijft
een nieuw signaleringsmechanisme dat een belangrijke bijdrage levert aan het begrijpen van de
regulatie van de onderdrukking van tumoren en verouderingsprocessen. Zij tonen voor het eerst
aan dat de activiteit van de transcriptiefactor FoxO in humane cellen direct gereguleerd wordt
door de cellulaire redoxstatus. De onderzoeksresultaten zijn tot stand gekomen door een
samenwerking met het Instituut voor Virusonderzoek in Kyoto, Japan.
Redox-sensitive cysteines bridge p300/CBP-mediated acetylation and FoxO4 activity. Dansen
TB, Smits LM, van Triest MH, de Keizer PL, van Leenen D, Koerkamp MG, Szypowska A,
Meppelink A, Brenkman AB, Yodoi J, Holstege FC, Burgering BM.
Nat Chem Biol. 2009 Sep;5(9):664-72.
Psychiatrie
De Utrechtse onderzoekers prof. Rene Kahn en dr. Roel Ophoff tonen via een netwerkanalyse
van gepositioneerde kandidaat-genen voor schizofrenie aan dat myeline-gerelateerde routes een
belangrijke rol spelen. Deze informatie kan worden gebruikt worden om een nieuwe richting te
geven aan genetische analyses voor de selectie van biologische en genetische relevante routes
voor schizofrenie.
196

Een dergelijke route-afhankelijke aanpak levert eerder bruikbare biologische informatie op in
vergelijking met de gebruikelijke genetische analyses die gebaseerd zijn op enkele genen of hele
genomen.
Network analysis of positional candidate genes of schizophrenia highlights myelin-related
pathways. Rietkerk T, Boks MP, Sommer IE, de Jong S, Kahn RS, Ophoff RA. Mol
Psychiatry.2009 Apr;14(4):353-5.
Utrechtse onderzoekers verbonden aan het Rudolph Magnus Institute of Neuroscience onderzochten
de efficiëntie van functionele hersennetwerken in relatie tot intellectuele prestaties. Bestudering van
de netwerken in het brein via neuroimaging technieken laten een negatieve associatie zien tussen de
rustende status van onze hersenen en het intelligentie quotiënt (IQ). Dit suggereert dat menselijke
intellectuele prestaties waarschijnlijk gerelateerd zijn aan hoe efficiënt onze hersenen informatie
uitwisselen tussen verschillende regio’s. De belangrijkste vinding van deze studie is het bestaan van
een sterke associatie tussen de communicatie efficiëntie van het functionele brein en intellectuele
prestaties.
Efficiency of functional brain networks and intellectual performance. Van den Heuvel MP, Stam CJ,
Kahn RS, Hulshoff Pol HE. J Neurosci. 2009 Jun 10;29(23):7619-24.
Genetica & Erfelijkheid
Geneticus dr. Roel Ophoff en neuroloog prof. dr. Leonard van den Berg hebben een
genoomwijde associatie studie uitgevoerd waarbij 2323 individuen met amyotrophe laterale
sclerose (ALS) zijn bestudeerd. ALS is een neurodegeneratieve ziekte die wordt gekarakteriseerd
door een progressieve verzwakking van de oa het ademhalingsspieren. Hun werk toont een
genoomwijde significantie aan voor twee specifieke ‘small nuclear proteins’ (SNPs)
gelokaliseerd op de chromosomen 19p13.3 en 9p21.2. De identificatie van deze varianten die
nauw geassocieerd worden met de vatbaarheid voor ALS is een belangrijke stap voorwaarts in
het begrijpen van de complexe genetica van deze vernietigende ziekte. Onderzoekers uit de VS,
Belgie en Sweden hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de
resultaten.
Genome-wide association study identifies 19p13.3 (UNC13A) and 9p21.2 as susceptibility loci
for sporadic amyotrophic lateral sclerosis. Van Es MA et al. Nat Genet. 2009 Oct; 41(10):1083-
7.
Onder leiding van prof. dr. Yolanda van der Graaf is onderzoek uitgevoerd naar de effecten van
enzymvarianten (paraoxonasen) op de langdurige klinische uitkomst van patiënten met coronair
vaatlijden. Daartoe is een cohort van 793 Coronary Artery Disease (CAD) patiënten gedurende
10 jaar gevolgd middels genotyperingen. De resultaten van het onderzoek tonen aan dat
genvarianten van paraoxinase-1 (PON-1) van invloed zijn op het 10-jarig risico op fatale
complicaties van coronair hartfalen in mannelijk patiënten. Dit onderzoek toont opnieuw de
betrokkenheid van PON activiteit aan in vaatziekten. Daarnaast ondersteunen de data het
standpunt dat PON een potentieel target kan zijn voor secundaire preventie.
Paraoxonase variants relate to 10-year risk in coronary artery disease: impact of a high-density
lipoprotein-bound antioxidant in secondary prevention. Regieli, J.J., Jukema, J.W., Doevendans,
P.A., Zwinderman, A.H., Kastelein, J.J., Grobbee, D.E. & Graaf, Y. van der (2009). Journal of
the American College of Cardiology, 54(14), 1238-124
197

Farmacologie & Farmacie
Onderzoekers van de afdeling Kinderimmunologie en infectieziekten onder leiding van prof.
Elisabeth Sanders (Wilhelmina Kinderziekenhuis, UMC Utrecht) hebben het effect bestudeerd
van een 2-dosis en 2+1 dosis PCV-7 (pneumococcal conjugate vaccine) schema op
pneumokokken aanwezigheid in jonge kinderen. In totaal hebben 1003 gezonde baby’s en één
van hun ouders deelgenomen aan de trial. In het tweede levensjaar werden de vaccinratio’s voor
serotype pneumokokken aanwezigheid gemeten. De studie toont aan dat in vergelijking met geen
pneumokokken vaccinatie, het 2+1- en 2 dosis schema resulteren in een significante reductie van
serotype pneumokokkenratio’s in kinderen. Deze studie ondersteunt de toekomstige
implementatie van gereduceerde dosis PCV schema’s.
Effect of Reduced-Dose Schedules With 7-Valent Pneumococcal Conjugate Vaccine on
Nasopharyngeal Pneumococcal Carriage in Children. A Randomized Controlled Trial
van Gils EJ, Veenhoven RH, Hak E, Rodenburg GD, Bogaert D, Ijzerman EP, Bruin JP, van Alphen
L, Sanders EA. JAMA, July 8, 2009—Vol 302, No. 2
Topreferente zorg (TRF)
Omvang
UMC Utrecht € 57,3 miljoen.
Definitie
TRF betreft zeer specialistische patiëntenzorg die gepaard gaat met bijzondere diagnostiek en
behandeling, waarvoor geen doorverwijzing meer mogelijk is ("last resort"). Patiënten worden
hiervoor specifiek naar een academisch ziekenhuis verwezen. Verder geldt voor TRF dat sprake
kan zijn van een gecompliceerde zorgvraag, die vaak zeldzaam is, zich presenteert in de vorm
van meerdere problemen tegelijk en waarvan de behandeling een onvoorspelbaar verloop kent.
De complexiteit die bij TRF een grote rol speelt vertaalt zich in een grotere zorgzwaarte of in het
feit dat bijzondere expertise noodzakelijk is. TRF is meestal vernieuwend en ontstaat daarom
door een sterke interactie tussen patiëntenzorg en klinisch wetenschappelijk onderzoek en de
infrastructuur die de medische faculteit en het academisch ziekenhuis daartoe onderhouden.
Outputparameters
Kwantitatief
Het is van groot maatschappelijk belang vast te stellen of de topreferente zorg in Nederland
enerzijds voldoende is geconcentreerd en anderzijds wel voldoende geografisch is gespreid. De
concentratie is van belang voor de instandhouding van de kennisinfrastructuur die nodig is voor
deze vormen van zorg. De spreiding is van belang om deze vormen van zorg ook bereikbaar te
laten zijn voor iedere Nederlander.
De legitimering van de TRF is mede gebaseerd op het TRF case review committee (CRC).
Door de NFU is een audit-commissie ingesteld, die in elk UMC een beeld moet vormen van de
herkomst van de patiënten en die een deskundig oordeel moet geven op de vraag of het een
topreferente patiënt betreft. Daarmee geeft de audit-commissie dus zicht op de omvang van het
aantal topreferente patiënten per UMC.
198

De CRC geeft jaarlijks:
• een inhoudelijk oordeel over de mate van TRF;
• een oordeel over de toepasbaarheid van het instrument en de betrouwbaarheid van de
verzamelde gegevens;
• een oordeel over relevantie en proportionaliteit van de methode.
Tijdens de jaarlijkse conferentie is een terugkoppeling gegeven van de bevindingen. Daaruit
bleek dat zeker nog nadere uitwerking nodig is en dat kan worden aangesloten bij de verdere
ontwikkeling van de portal door daarop aantallen, infrastructuur en wetenschappelijke publicaties
te koppelen aan de beschrijvingen.
Benadering vanuit patiëntenstromen:
Om een indicatie te geven welk aandeel de topreferente functie betreft is gekeken naar het
aandeel van de patiënten van binnen en buiten de WZV-regio Utrecht. Overigens is het uiteraard
ook zo dat een deel van de patiëntenpopulatie binnen de regio eveneens topreferent is.
199

Verdeling op basis van in 2009 geopende DBC’s
Segment A Segment B Totaal
WZV Utrecht 61% 72% 63%
WZV overig 39% 28% 37%
Totaal 100% 100% 100%
Bij deze percentages dient te worden opgemerkt dat in kostentermen de percentages buiten de
regio beduidend hoger zullen zijn omdat de topreferente patiënten gemiddeld genomen relatief
dure patiënten zijn.
Patiënten met uitzonderlijk lange ligduur
Een deel van de topreferente patiënten betreft patiënten met een uitzonderlijk lange ligduur
(outliers). Deze relatief kleine groep patiënten legt een relatief zeer groot beslag op de
beddencapaciteit en kosten. In onderstaande tabel wordt het aantal ligdagen weergegeven van alle
patiënten die ten minste 28 dagen in het UMC Utrecht liggen.
Aantal klinische patiënten 2009 Aantal patiënten Ligdagen Ligduur
Aantal patiënten > 28 ligdagen 1.009 49.291 48,85
Totaal aantal klinische patiënten 2009 26.122 218.493 8,36
Kwalitatief
Om zicht te hebben en te houden op de concentratie en spreiding van topreferente zorg in
Nederland, is door de NFU gekozen voor een Portal voor patiënten en verwijzers. Via dit Portal
kunnen topreferente patiënten worden verwezen naar het UMC, dat in de gewenste topreferente
functie uitblinkt. Er is gewerkt naar een Portal dat voor geïnteresseerde patiënten bruikbare
informatie bevat (inclusief verwijzingen naar elders te vinden gegevens). Dit betekent dat de
beschrijvingen “zorginhoudelijk” georiënteerd en gemakkelijk leesbaar zijn en dus niet
bijvoorbeeld kwantitatief of financieel. De verdere “formattering” is behaald door te kijken naar
de betiteling van de TRF en de beschrijvingen. E.e.a. biedt tegelijkertijd (aan de overheid,
zorgverzekeraars en verwijzers) een overzicht van de topreferentiefuncties. Inmiddels is dit portal
operationeel.
200

Hieronder wordt een twintigtal TRF-projecten van het UMC Utrecht benoemd. Op het portal
wordt per project een toelichting gegeven.
• Behandeling van complexe plasproblemen en incontinentie bij volwassenen en
adolescenten
• Biologische gewrichtsreconstructies
• Chronische lymfatische leukemie(CLL)
• Hemofilie en andere verworven of erfelijke bloedingsziekten
• Hodgkin lymfoom
• Hoog risico zwangerschap (moeder en kind)
• Kinder Keel- Neus- en Oorheelkunde
• Kinderneurologie
• Kinderurologie: Complexe functionele en aangeboren afwijkingen van de urinewegen
• Medische oncologie
• Moeilijk behandelbaar astma
• Multipel Myeloom (ziekte van Kahler) en AL amyloidose
• Non-Hodgkin lymfoom (NHL)
• Netvlies en glasvochtafwijkingen
• Oncologische Urologie (Blaas-, prostaat-, penis-, nier- en zaadbalkanker)
• Oogkasaandoeningen
• Traumatologie/letsels van het steun- en bewegingsstelsel
• Trombotische trombocytopenische purpura
• Uveitis
• Zeldzame erfelijke stoornissen van de rode bloedcel
201

Kwantitatieve gegevens
Realisatie Realisatie Realisatie
2009 2008 2009 t.o.v. 2008
Zorg
FB *
Erkende bedden 1.042 1.042
Totale FB **
Ongewogen opnamen 31.420 30.071 4,49%
Ongewogen eerste administratieve consulten 128.117 127.659 0,36%
Verpleegdagen 242.228 239.006 1,35%
Dagverplegingen-1 22.725 21.373 6,33%
Dagverplegingen-2 2.145 2.174 -1,33%
Voor segment-B geschoonde FB ***
Ongewogen opnamen 25.491 25.184 1,22%
Ongewogen eerste administratieve consulten 114.358 116.630 -1,95%
Verpleegdagen 189.320 198.548 -4,65%
Dagverplegingen-1 20.266 19.510 3,87%
Dagverplegingen-2 1.309 1.246 5,06%
* Met ingang van het jaar 2005 worden met zorgverzekeraars separate productieafspraken gemaakt ten
behoeve van DBC's segment-B. Met ingang van 2008 worden eveneens separate productieafspraken
voor de GGZ (psychiatrie) gemaakt.
** De FB-productie, ongeschoond voor segment-B.
Daarnaast zijn conform voorschrift de bevroren FB aantallen psychiatrie 2007 opgenomen.
*** De FB-productie, waarbij de externe realisatie 2008 en 2009 negatief zijn geschoond voor het DBC
segment-B en de GGZ-productie (psychiatrie).
FB+ en dagverpleging+
Knie-operaties 13 51 -74,51%
Heup-operaties 50 104 -51,92%
Poliklinische toediening cytostatica 4.306 3.630 18,62%
202

Realisatie Realisatie Realisatie
2009 2008 2009 t.o.v. 2008
Overig
Operaties (zittingen; klinisch en dagklinisch) 23.233 23.089 0,62%
Consulten pre-operatieve screening 15.461 15.607 -0,94%
EHBO-bezoeken 22.564 21.349 5,69%
Bijzondere functies
Open hartoperaties 909 841 8,09%
Gecombineerde klep-CABG operatie 130 95 36,84%
TAAA (aortachirurgie) 39 17 129,41%
PTCA's 1.928 1.773 8,74%
Cardiovasculaire stents 1.614 2.327 -30,64%
Drugeluting stent* 866
Radiologische stent* 148
Catheterablaties 575 487 18,07%
AICD's 281 216 30,09%
LVAD's 18 14 28,57%
BMT allogeen donor verwant 4 8 -50,00%
BMT allogeen donor perifeer 21 13 61,54%
BMT allogeen donor onverwant 75 65 15,38%
BMT allogeen nazorg 91 80 13,75%
BMT autoloog AML 1 4 -75,00%
Thuisbeademing - basis 1 1 0,00%
Thuisbeademing - contract I 573 542 5,72%
Thuisbeademing - contract II 320 291 9,97%
HIV - opnamen 212 220 -3,64%
HIV - verpleegdagen 1.901 1.781 6,74%
HIV - eerste administratieve consulten 980 956 2,51%
HIV - dagbehandelingen 102 132 -22,73%
Haemodialyses zonder EPO 849 932 -8,91%
Haemodialyses met EPO 7.552 7.200 4,89%
CAPD 199 790 -74,81%
CCPD 259 263 -1,52%
Teletherapie T1 709 692 2,46%
Teletherapie T2 1.069 1.113 -3,95%
Teletherapie T3 594 767 -22,56%
Teletherapie T4 1.119 843 32,74%
* Betreft nieuwe beleidsregel vanaf 2009
203

Realisatie Realisatie Realisatie
2009 2008 2009 t.o.v. 2008
Brachytherapie B1 122 50 144,00%
Brachytherapie B2 40 27 48,15%
Brachytherapie B3 17 42 -59,52%
Brachytherapie B4 36 50 -28,00%
Brachytherapie B5 136 196 -30,61%
Opnamen NICU 657 639 2,82%
Opnamen PICU 554 556 -0,36%
Cochleaire implantaten volwassenen 44 41 7,32%
Cochleaire implantaten volwassenen nazorg 286 258 10,85%
Cochleaire implantaten kinderen 18 9 100,00%
Cochleaire implantaten kinderen nazorg 146 146 0,00%
IC-beademingsdagen 4.493 5.228 -14,06%
Plaatsing nervus vagus stimulator 7 10 -30,00%
Vervanging nervus vagus stimulator 1 1 0,00%
MICU-ritten 41 6 583,33%
Hartrevalidatie 513 382 34,29%
IVF fase 3 2.663 2.492 6,86%
Neurostimulator bij pijnbestrijding 13 5 160,00%
CF zorg kinderen 236 236 0,00%
CF zorg volwassenen 168 157 7,01%
Neurointerventies 149 135 10,37%
Neonatale screening (hielprik)* 17
Multitrauma 261 254 2,76%
BAHA 15 19 -21,05%
Spraak en taaldiagnostiek 193 229 -15,72%
Hoofd-hals oncologie 408 396 3,03%
Oesophagus* 90
Orgaantransplantaties
Pre-harttransplantaties 41 36 13,89%
Harttransplantaties 14 14 0,00%
Harttransplantaties nazorg 36 38 -5,26%
Niertransplantaties 73 70 4,29%
Niertransplantaties nazorg 173 175 -1,14%
Niertransplantaties levende donoren* 28
Pre-longtransplantaties 74 61 21,31%
Longtransplantaties 24 18 33,33%
Longtransplantaties nazorg 51 51 0,00%
* Betreft nieuwe beleidsregel vanaf 2009
204

Realisatie Realisatie Realisatie
2009 2008 2009 t.o.v. 2008
Klinische Genetica
Erfelijkheidsadvisering
- enkelvoudig 1.414 1.171 20,75%
- complex 2.129 2.014 5,71%
Prenatale genotypering
- chromosomenonderzoek 1.037 1.032 0,48%
- DNA-onderzoek 30 32 -6,25%
Postnatale genotypering
- chromosomenonderzoek 3.474 3.572 -2,74%
- DNA-onderzoek 6.341 5.264 20,46%
Postnataal biochemisch onderzoek
- hyperhomocysteinemie 2.727 2.017 35,20%
- biochemische basisdiagnostiek 1.815 1.554 16,80%
- enzymdiagnostiek 1.136 1.144 -0,70%
Afname foetaal materiaal
- vruchtwaterpuncties 552 611 -9,66%
- chorionbiopsie 272 260 4,62%
Geavanceerd ultrageluid
- groep I 2.625 1.696 54,78%
- groep II 2.846 2.279 24,88%
Eerstelijnsvoorzieningen /-functies
Laboratoriumafnames 1.800 2.004 -10,18%
Laboratoriumanalyses 10.727 12.195 -12,04%
Röntgenonderzoeken 8.576 8.443 1,58%
Functieonderzoeken 1.240 3.941 -68,54%
Poliklinische fysiotherapie/logopedie 4 18 -77,78%
Pathologie 728 552 31,88%
205

FB per specialisme (segment A + B) *
Specialisme
Opnamen Dagverplegingen-1 Dagverplegingen-2 Verpleegdagen
Eerste adm. consulten
2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008 2009 2008
Interne geneeskunde 2.760 2.833 4.509 3.876 9 12 22.649 23.993 13.783 13.183
Geriatrie 260 267 731 710 1 10 4.750 4.773 863 753
Longziekten 1.085 1.127 607 601 0 2 9.705 10.398 3.373 3.321
Cardiologie 3.433 3.197 436 422 8 6 14.407 13.967 8.755 8.228
Reumatologie 358 374 1.444 1.130 0 0 3.372 3.778 4.669 4.479
Gastro-enterologie 875 829 2.934 2.611 96 119 6.632 6.701 3.591 3.437
Chirurgie 3.217 3.167 555 599 351 371 30.432 29.370 11.500 12.129
Orthopedische chirurgie 941 975 261 301 234 190 8.055 8.875 6.550 7.035
Urologie 1.452 1.461 944 768 399 359 7.143 7.937 5.571 5.540
Plastische chirurgie 674 737 243 282 141 128 2.758 3.099 3.314 3.335
Neurochirurgie 1.300 1.185 102 107 2 0 14.722 14.915 2.221 2.260
Cardiopulmonale chirurgie 1.113 926 16 12 2 0 13.538 13.426 330 376
Gynaecologie 4.617 4.119 1.885 1.956 28 25 19.255 17.988 11.401 11.201
Oogheelkunde 955 1.019 1.563 1.277 817 910 4.004 4.466 12.983 14.384
Keel-, Neus- en Oorheelkunde 1.585 1.552 591 618 19 7 8.105 7.949 8.911 8.770
Dermatologie 266 243 528 489 0 0 2.795 2.853 7.917 7.870
Neurologie 2.117 1.819 1.334 1.174 0 0 17.281 16.381 9.201 8.576
Psychiatrie 631 604 180 203 0 0 24.586 19.882 1.637 1.880
Radiotherapie 186 260 0 0 5 4 377 533 0 0
Mondziekten/kaakchirurgie 746 700 147 171 33 28 3.550 3.420 4.792 4.743
Dentomaxillaire orthopedie 2 2 167 200 1 0 1 2 0 0
Anesthesie 67 64 2.312 2.613 -2 2 296 304 931 938
Kindergeneeskunde 2.780 2.611 1.236 1.253 1 1 23.815 23.996 5.824 5.221
Totaal 31.420 30.071 22.725 21.373 2.145 2.174 242.228 239.006 128.117 127.659
* De totaal gerealiseerde FB-productie, ongeschoond voor segment-B. Daarnaast zijn conform voorschrift Nza de bevroren FB aantallen 2007 vermeld.
206

OPLEIDING & ONDERWIJS
Studenten Medische Faculteit Utrecht 2009 2008
Peildatum 1 oktober
1e jaars
- Geneeskunde 343 347
- Algemene Gezondheidswetenschappen master 74 64
- Algemene Gezondheidswetenschappen premaster 87 124
- Biomedische Wetenschappen bachelor 170 169
- Biomedische Wetenschappen master 189 194
863 898
Totaal inschrijvingen
- Geneeskunde 2.217 2.180
- Algemene Gezondheidswetenschappen 334 329
- Biomedische Wetenschappen bachelor 539 546
- Biomedische Wetenschappen master 472 419
3.562 3.474
Diploma's 2009 2008
Geneeskunde, basisarts 396 275
Algemene Gezondheidswetenschappen 54 107
Biomedische Wetenschappen bachelor 94 117
Biomedische Wetenschappen master 140 145
684 644
Promoties 2009 2008
Promoties UMC Utrecht 152 133
207

Opleidingen
Vanaf 2007 worden zorgopleidingen gefinancierd vanuit het Opleidingsfonds. Daaronder valt de
zogenoemde eerste tranche (bestaande uit de aios/medisch specialismen en beta-beroepen) en de
tweede tranche. Het UMC Utrecht is in 2006 ter vulling van dit fonds geschoond op basis van de
ultimo 2005 realisatiecijfers.
1 e Tranche Opleidingsfonds
Voor 2009 zijn de aios-realisatiecijfers als volgt:
Specialisme Kaders fte Realisatie fte Opgave Opl. fonds
fte
Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom
Anesthesiologie 7,00 31,18 3,30 31,52 3,30 31,18
Cardiologie 0,00 10,46 0,00 10,07 0,00 10,07
Dermatologie 3,00 10,99 2,58 10,74 2,58 10,74
Gastro-enterologie 0,00 8,28 0,00 6,82 0,00 6,82
Geriatrie 1,00 3,42 1,00 3,02 1,00 3,02
Gynaecologie en
obstetrie 0,00 15,54 0,00 13,76 0,00 13,76
Heelkunde 3,00 17,68 2,50 17,62 2,50 17,62
Inwendige
geneeskunde 1,00 48,87 1,00 43,89 1,00 43,89
Kaakchirurgie 2,00 5,83 0,82 4,85 0,82 4,85
Kindergeneeskunde 0,00 29,39 0,00 25,09 0,00 25,09
Klinische genetica 1,00 6,25 0,67 4,93 0,67 4,93
Keel-, neus- en
oorheelkunde 3,00 11,58 1,75 11,02 1,75 11,02
Longziekten 0,23 5,95 0,25 5,76 0,25 5,76
Medische
microbiologie 3,00 9,96 0,79 7,72 0,79 7,72
Neurochirurgie 0,00 1,50 0,00 1,50 0,00 1,50
Neurologie 3,00 20,59 2,17 16,53 2,17 16,53
Nucleaire
geneeskunde 0,00 4,42 0,00 3,84 0,00 3,84
Oogheelkunde 4,00 14,67 1,05 13,28 1,05 13,28
Orthopedie 0,00 11,07 0,00 10,14 0,00 10,14
Pathologische
anatomie 2,00 9,99 0,58 8,44 0,58 8,44
Plastische Chirurgie 0,00 5,16 0,00 5,15 0,00 5,15
Radiodiagnostiek 6,00 19,79 4,30 16,39 4,30 16,39
208

Radiotherapie 4,00 6,42 2,60 5,32 2,60 5,32
Reumatologie 0,00 6,93 0,00 6,13 0,00 6,13
Revalidatie 1,00 2,16 0,35 2,64 0,35 2,16
Urologie 0,00 7,08 0,00 6,72 0,00 6,72
Totaal 44,23 325,16 25,71 292,89 25,71 292,07
317,78
Voor 2009 zijn de realisatiecijfers van de beta-beroepen als volgt:
Specialisme Kaders fte Realisatie fte Opgave Opl. fonds
fte
Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom
Zapios 1,00 2,46 1,00 4,00 1,00 2,46
Klinische chemici 1,00 2,75 0,25 2,75 0,25 2,75
Klinisch fysicus 3,00 8,37 1,27 8,71 1,27 8,37
Totaal 5,00 13,58 2,52 15,46 2,52 13,58
16,10
Voor 2009 zijn de realisatiecijfers van de vooropleidingen als volgt:
Specialisme Kaders fte Realisatie fte Opgave Opl. fonds
fte
Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom
Cardiologie 0,25 0,84 0,25 0,75 0,25 0,75
Longziekten 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Gastro-enterologie 1,59 1,92 1,58 1,92 1,58 1,92
Klinische Geriatrie 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Reumatologie 2,00 3,00 1,93 3,00 1,93 3,00
Nucleaire
Geneeskunde 0,08 1,67 0,08 1,00 0,08 1,00
Totaal 3,92 7,43 3,84 6,67 3,84 6,67
10,51
De cijfers in de kolom “Opgave Opleidingsfonds fte” zullen voorzien van een
accountantsverklaring aan het ministerie van VWS worden overlegd. Het totaal aantal te
verantwoorden fte in 2009 is 344,39 fte.
209

2 e Tranche Opleidingsfonds
Vanaf 2008 wordt een aantal opleidingen (2e tranche) gefinancierd vanuit het Opleidingsfonds.
Voor 2009 zijn de realisatiecijfers voor de 2 e tranche als volgt:
Specialisme Kaders fte Realisatie fte Opgave Opl. fonds
fte
Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom Instroom Doorstroom
Gezondheidszorgpsycholoog 4,07 3,67 3,46 3,07 3,46 3,07
Klinisch psycholoog 0,75 1,50 0,88 1,89 0,75 1,50
Psychiater 5,25 25,57 3,75 17,71 3,75 17,71
Spoedeisende hulp arts 0,50 3,49 0,50 3,59 0,50 3,49
Totaal 10,57 34,23 8,59 26,26 8,46 25,77
34,23
210

NULLIJNBEGROTING WERKPLAATSFUNCTIE 2009
(gebaseerd op prognose kosten 2008, bedragen x € 1.000,-)
De nullijnbegroting van de werkplaatsfunctie binnen het UMC Utrecht geeft een totaal van € 75,5 miljoen
tegenover een verwachte dekking van € 75,4 miljoen prijspeil 2009. Aangetekend moet worden dat
gezien de gekozen methodiek, kosten en dekking niet exact aan elkaar gelijk behoeven te zijn.
Binnen het UMC Utrecht zijn vanaf 1 januari 2000 alle activiteiten van zowel de patiëntenzorg, onderwijs
en onderzoek van het AZU, WKZ, KGCU en de Faculteit Geneeskunde volledig geïntegreerd. De
begroting en de verantwoording van de werkplaatsfunctie heeft betrekking op de Rijksbijdrage van het
ziekenhuis, voor de personele en materiële kosten inzake de faculteit en het KGCU is een correctie
opgenomen.
1. De gebouw- en gebouwgebonden kosten
2. De apparatuurkosten en de bijbehorende onderhoudskosten
11.823
7.676
3. Wachtgelden en VUT-gelden
4. De personeelskosten en de personeelsgebonden kosten O&O-formatie
1.220
19.903
5. Meerkosten patiëntenzorg in verband met O&O-taken:
- personele kosten 11.120
- materiële kosten 7.378
6. De algemene en overige kosten 16.351
Totaal generaal 75.471
De te verwachten Rijksbijdrage voor 2009 bedraagt € 75.370 conform de begroting van het UMC
Utrecht.
De onderbouwing van de betreffende posten van de begroting wordt hieronder gegeven:
1. Gebouw- en gebouwgebonden kosten
De gebouwgebonden kosten bestaan uit afschrijvingen en rentekosten. Voor de werkplaatsfunctie worden
de kosten genomen gebaseerd op de planning bouwvolume academische ziekenhuizen, inclusief de
overige bouwactiviteiten waarvoor het College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen goedkeuring heeft
afgegeven. Vanaf het jaar 2004 geldt hiervoor de DHAZ regeling. Voor de toerekening aan de
werkplaatsfunctie wordt gerekend met 25% (conform Bepaald Betaalbaar), deze bedraagt € 6.970.
De overige gebouwgebonden kosten betreffen tal van zaken zoals onderhoudspersoneel, kosten voor
functionele instandhouding, verzekeringspremies, dotatie voorziening onderhoud, onroerendzaakbelasting
en energiekosten. Voor de toerekening aan de werkplaatsfunctie wordt gerekend met 25% (conform
Bepaald Betaalbaar), deze bedraagt € 4.853.
212

2. Apparatuurkosten en bijbehorende onderhoudskosten
De kosten medische apparatuur bestaan uit rente en afschrijvingen. Deze bedragen zijn gebaseerd op de
berekening volgens de systematiek van het College Tarieven Gezondheidszorg: aantal specialisten en
bedden vermeningvuldigd met de normbedragen. Hiervan is 25% genomen als deel voor de Rijksbijdrage.
Afschrijving 4.030
Rente 913
Totaal 4.943
De onderhoudskosten van de medische apparatuur bestaan uit onderhoudspersoneel,
onderhoudsmaterialen en externe onderhoudscontracten. Hiervoor zijn de werkelijke kosten als basis
genomen en een toerekening van 25% (conform Bepaald Betaalbaar), deze bedraagt € 2.733.
3. Wachtgelden
Voor alle categorieën personeel loopt het UMC Utrecht wachtgeldrisico. In dit budgetmodel zijn deze
gelden, conform de financieringsmethode, voor 100% toegerekend aan de werkplaatsfunctie.
4. Personeelskosten en personeelsgebonden kosten O&O-formatie
De beloning van de medisch specialisten is gebaseerd op de landelijke honoreringsregeling voor
academische medisch specialisten die geldt vanaf 1 juni 1999. Voor de toerekening aan de
werkplaatsfunctie wordt gerekend met 25%.
5. Meerkosten patiëntenzorg in verband met O&O-taken
De patiëntenzorg kent meerkosten als gevolg van O&O-taken. Deze meerkosten zijn zowel te vinden
binnen de post personele kosten als de post materiële kosten.
Personeel
- AIO's 15.831 25% 3.958
- Fellows 2.805 25% 701
- Verpleging 64.608 10% 6.461
11.120
AGIO'S en fellows
Dit betreft de groep basisartsen in opleiding en de vervolgspecialisaties die in meer of mindere mate
O&O-activiteiten hebben, maar wel met gelden van de patiëntenzorg betaald worden. Zij dragen zeker
direct en indirect bij aan onderwijs- en onderzoekstaken. Hiervoor zijn genomen de werkelijke
salariskosten met als factor 25%.
213

Verpleging
Deze personeelscategorie is voor het overgrote deel actief met patiëntenzorg, maar verricht ook
activiteiten met betrekking tot onderzoek. Hiervoor zijn genomen de werkelijke salariskosten met een
factor van 10%.
Bijkomende personeelskosten zijn vervolgopleidingen, congresbezoek en reiskosten. Deze kosten zijn
moeilijk in te schatten en worden pro memorie toegevoegd.
Materieel
Totaal 73.780 10,0% 7.378
6. Algemene en overige kosten
De algemene kosten betreffen zaken als administratie, sociale zaken, automatisering,
telecommunicatiekosten, schoonmaak, bijdrage bibliotheek, bijdrage audio-visuele dienst, bijdrage
voorlichting etc. De kosten worden gefinancierd uit de patiëntenzorgmiddelen en uit de Rijksbijdragemiddelen.
Als basis is genomen de werkelijke kosten van de personele algemene, administratieve en
hotelfuncties alsmede materiële algemene en hotelmatige kosten met als toerekeningsfactor 10%.
Personele kosten 10.328
Materiële kosten 6.023
Totaal 16.351
214

VERANTWOORDING WERKPLAATSFUNCTIE 2009
Het ministerie van OC&W heeft samen met het ministerie van VWS opdracht gegeven voor een
onderzoek naar de besteding van de Rijksbijdrage voor de werkplaatsfunctie. De uitkomsten van dit
onderzoek zullen in 2010 worden gepubliceerd. In het onderzoek wordt ook meegenomen of de
jaarlijkse verantwoording van de besteding moet worden herzien. Dit kan consequenties hebben voor de
verantwoording van de rijksbijdrage werkplaatsfunctie vanaf 2010.
De huidige verantwoording van de uitgaven in het kader van de werkplaatsfunctie is opgesteld conform
de gevolgde indeling en de gehanteerde verdeelsleutels van de nullijnbegroting. De uitgaven zijn
gebaseerd op de werkelijke cijfers 2009. De verantwoording van de werkplaatsfunctie heeft betrekking
op de Rijksbijdrage die het ziekenhuis ontvangt. De kostenbijdrage van de Faculteit Geneeskunde en
KGCU zijn uit de afzonderlijke cijfers geëlimineerd. Deze correctie is gebaseerd op de middelen die het
UMC Utrecht ontvangt van de Universiteit Utrecht, alsmede de kosten gerealiseerd door het KGCU.
Voor de toelichting per onderdeel wordt verwezen naar het gestelde in de nullijnbegroting. Ter
vergelijking is de nullijnbegroting naast de verantwoording weergegeven.
De verantwoording van de werkplaatsfunctie binnen het UMC Utrecht geeft een totaal van € 79,3
miljoen tegenover een dekkking van € 76,9 miljoen. Aangetekend moet worden dat gezien de gekozen
methodiek, kosten en dekking niet exact aan elkaar gelijk hoeven te zijn.
Verantwoording Nullijnbegroting
2009 2009
1. De gebouw- en gebouwgebonden kosten 11.425 11.823
2. De apparatuurkosten en de bijbehorende
onderhoudskosten 7.297 7.676
3. Wachtgelden 596 1.220
4. De personeelskosten en de personeelsgebonden
kosten O&O-formatie 21.586 19.903
5. Meerkosten patiëntenzorg in verband met O&O-taken:
- personele kosten 11.938 11.120
- materiële kosten 9.332 7.378
6. De algemene en overige kosten 17.126 16.351
Totaal 79.300 75.471
Tegenover bovenstaande verantwoording staan de ontvangen Rijksbijdragen van het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen voor het ziekenhuis in 2009, zoals verantwoord in de
jaarrekening 2009 van het UMC Utrecht ad. € 76.946 (2008: € 72.809).
215

UMC Utrecht
Bezoekadres:
Heidelberglaan 100
3584 CX Utrecht
Postadres:
Postbus 85500
3508 GA Utrecht
Tel 088 75 574 83
info@umcutrecht.nl
www.umcutrecht.nl