Puzzels - Wageningen UR
Puzzels - Wageningen UR
Puzzels - Wageningen UR
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10 miljoen minder ‘Leiders van de toekomst’ Duivels dilemma<br />
Einde productschappen kost DLO<br />
handenvol geld. | p.4 |<br />
Vraagtekens medezeggenschap bij<br />
ambitieus Honours Programma | p.5 | als je er dierenleed mee<br />
Resource<br />
voorkomt? | p.22 |<br />
vakantie-doe-boek<br />
Voor studenten en medewerkers van <strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong><br />
nr. 21 – 27 juni 2013 – 7e jaargang<br />
Leestips<br />
deze boeken<br />
moet je lezen!<br />
50<br />
koppies<br />
Herken de student<br />
<strong>Puzzels</strong><br />
retemoeilijk<br />
Kort spannend<br />
verhaal<br />
Grote vragen<br />
voor tijdens lange<br />
wandelingen
2 >> liefdewerk<br />
>> OSCAR + KICKFUN<br />
Oscar Bos, marien ecoloog Imares Texel<br />
‘Die zak is toch een tegenstander’<br />
Lekker rossen op een zak. In een groep en met opzwepende<br />
muziek. Kickfun dus: schoppen en boksen. Met techniek, zegt<br />
Oscar Bos, als je tenminste heel wilt blijven. ‘Je kunt in korte<br />
tijd heel erg je energie kwijt. En tussendoor train je met<br />
opdrukken en buikspieroefeningen je andere spiergroepen. De<br />
absolute killer is de burpee: opdrukken en omhoog springen.<br />
Als je dat voor het eerst doet, ga je totaal kapot. Maar daarna<br />
volgt de beloning: energie voor twee.’ RK / Foto: Amber Beckers<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
ILLUSTRATIE COVER: PASCAL TIEMAN<br />
>>INHOUD<br />
nr. 21 – 7e jaargang<br />
>> 8<br />
MODERNE NAUTILUS<br />
Met een onderzeeboot op ontdekkingstocht<br />
in de Caribische<br />
gebiedsdelen.<br />
>> 24<br />
STUDENT OF THE YEAR 2013<br />
Studente Irene Poll (Food Quality<br />
Management) was de mooiste,<br />
slimste en populairste.<br />
>> 26<br />
ACTIE VOOR BRAZILIË<br />
Braziliaanse studenten vragen aandacht<br />
voor de acties in hun vaderland.<br />
EN VERDER<br />
2 Liefdewerk<br />
kickfun<br />
4 Nieuws & opinie<br />
8 Wetenschap<br />
11 Resource.wur.nl<br />
12 Advertentie<br />
14 Vakantie-doe-boek<br />
22 MI<br />
gentech of dierenleed?<br />
24 Student<br />
29 Agenda<br />
30 Advertenties<br />
32 Typical Dutch<br />
colourful pride<br />
HOLLYWOOD<br />
Op de redactie moesten we gniffelen om de foto van twee Imares-onderzoekers<br />
in een mini-onderzeeër (pag. 8). Wat lijkt het tafereel op een scène uit The Life<br />
Aquatic with Steve Zissou. Hierin jaagt een tragikomische zeeonderzoeker,<br />
gespeeld door Bill Murray, op de – eveneens fictieve – jaguarhaai die ooit zijn<br />
kompaan verscheurde. Maar zoals met meer ‘komisch’ onderzoek schuilt<br />
hierachter een serieus verhaal. Sinds 2010 zijn de eilanden Saba, St. Eustatius<br />
en Bonaire bijzondere Nederlandse gemeenten. Opeens geldt daar Nederlandse<br />
(natuur)wetgeving en is er zelfs een Natuurbeleidsplan. Dit moet unieke natuur,<br />
zoals de Sababank, beschermen. Maar hoe bescherm je wat je niet kent?<br />
Onze kennis van de diepzee is nog steeds zo beperkt, verzuchten onderzoekers,<br />
dat we het oppervlak van Mars beter kennen. Toen ik later in de bioscoop zat<br />
voor Star Trek realiseerde ik me dat Hollywood toch begrijpt waar deze expeditie<br />
om draait: ‘To explore strange new worlds [...] To boldly go where no man (or<br />
woman, zie de foto) has gone before.’<br />
Rob Ramaker<br />
>> Studentenraad schenkt de eerste tegel<br />
voor Wageningse ‘Walk of Fame’. Pagina 6<br />
27 juni 2013 — RESO<strong>UR</strong>CE
nieuws<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Het kabinetsbesluit om de productschappen<br />
af te schaffen heeft<br />
waarschijnlijk forse gevolgen voor<br />
de Plant Sciences Group. Dat bleek<br />
vorige week uit interne berichten.<br />
In 2012 waren de productschappen<br />
nog goed voor zo’n tien miljoen<br />
euro aan onderzoeksopdrachten<br />
aan Plant Research International<br />
en Praktijkonderzoek Plant en<br />
Omgeving, samen het DLO-deel<br />
van de Plant Sciences Group. Door<br />
het verdwijnen van de productschappen<br />
vallen die opdrachten de<br />
komende jaren weg.<br />
Directeur Ernst van den Ende<br />
verwacht in 2014 vier miljoen euro<br />
omzetkrimp, de situatie daarna is<br />
onduidelijk. Een worst case scenario<br />
komt uit op een afname van<br />
120 arbeidsplaatsen in de komende<br />
jaren. Maar er zijn veel onzekerheden.<br />
Zo lopen de opdrachten<br />
van de productschappen deels via<br />
de topsectoren, waarbij ook de<br />
overheid meefinanciert. Als de private<br />
investering van de productschappen<br />
wegvalt, valt dan ook de<br />
bijdrage van het ministerie van EZ<br />
weg? ‘Dat lijkt goed te komen’,<br />
zegt Van den Ende, ‘maar zeker is<br />
dat nog niet.’ Wellicht komen er<br />
weer nieuwe opdrachten binnen<br />
van de opvolgers van de productschappen,<br />
als akkerbouwers en<br />
tuinders besluiten om samen in<br />
kennisontwikkeling te investeren.<br />
Maar de extra bezuinigingen van<br />
de regering, die in september bekend<br />
worden, kunnen weer nadelig<br />
uitpakken voor de kennisinstelling.<br />
‘Er is enorm veel onzekerheid,<br />
elke week heb ik weer een ander<br />
beeld van de problematiek’,<br />
zegt de algemeen directeur.<br />
<br />
Vanwege die onzekerheid wil Van<br />
den Ende geen reorganisatie afkondigen<br />
–hoeveel banen er mogelijk<br />
verdwijnen is domweg niet te<br />
voorspellen. Hij wil ‘werkenderweg’<br />
het gat tussen marktvraag en<br />
personeelsbestand oplossen door<br />
nieuwe markten te benaderen en<br />
extra te acquireren. Ook wil hij personeel<br />
dat de komende jaren verdwijnt<br />
door natuurlijk verloop (50<br />
fte) zo min mogelijk vervangen.<br />
Bovendien gaat de kenniseenheid<br />
1 miljoen euro besparen op de<br />
huisvestingslasten, door meer onderzoekers<br />
in een kamer of werkruimte<br />
onder te brengen.<br />
De ondernemingsraad van de<br />
Plant Sciences Group, die om advies<br />
is gevraagd, heeft nog geen<br />
standpunt ingenomen, zegt ORvoorzitter<br />
Pieter van de Sanden.<br />
Ook hij ziet de nadelen van een formele<br />
reorganisatie, waarbij de<br />
jongste en laatst aangenomen medewerkers<br />
meestal het kind van de<br />
rekening worden. Het alternatief<br />
van de directie is het voeren van individuele<br />
gesprekken met medewerkers<br />
om de persoonlijke inzetbaarheid<br />
te verbeteren of om te<br />
zoeken naar ander werk.’ <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
DLO krijgt van het overheid<br />
steeds minder geld voor<br />
onderzoek. Dat blijkt uit het<br />
jaarverslag 2012 van <strong>Wageningen</strong><br />
<strong>UR</strong>. De omzet van 343 miljoen<br />
euro was vorig jaar voor 43<br />
procent afkomstig van het<br />
ministerie van Economische<br />
Zaken. In 2010 was dat 48 procent<br />
van de omzet, vijf jaar geleden lag<br />
het nog boven de 50 procent.<br />
Daarentegen haalt DLO steeds<br />
meer omzet uit de markt. Vorig<br />
jaar was dat155 miljoen euro. Bij<br />
dit contractonderzoek namen de<br />
opdrachten van de EU, bedrijven<br />
en provincies toe, maar ook hier<br />
namen de opdrachten van het<br />
ministerie af.<br />
<br />
De universiteit kreeg vorig jaar<br />
wel meer geld van het ministerie<br />
van EZ. Dat komt omdat het<br />
aantal studenten en promoties<br />
wederom toenam. Ondanks een<br />
efficiencykorting van het<br />
ministerie ontving de universiteit<br />
daardoor 292 miljoen euro,<br />
enkele miljoenen meer dan het<br />
jaar ervoor. Ook de derde<br />
geldstroom van de universiteit<br />
steeg, tot een bedrag van 81<br />
miljoen. Zowel DLO als de<br />
universiteit haalden in 2012 een<br />
positief resultaat van<br />
respectievelijk 6 en 5 miljoen<br />
euro. Voor dit jaar verwacht de<br />
raad van bestuur een tekort voor<br />
de universiteit, vanwege extra<br />
huisvestingskosten (Orion) en<br />
een dipje in de inkomsten uit<br />
contractonderzoek. <br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
nieuws
nieuws<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
De Wageningse kamermarkt wordt<br />
steeds krapper. De komende jaren<br />
groeit het aantal studenten dat een<br />
kamer zoekt met ruim tweeduizend.<br />
Naast de plannen voor kamers<br />
op de campus (400), Dolderstraat/Nobelweg<br />
(148), Lawickse<br />
Hof (150) en het bestuurscentrum<br />
op Duivendaal (179) zijn extra<br />
maatregelen nodig om de tekorten<br />
op te vangen.<br />
van de tijdelijke eenheden.<br />
Idealis gaat daarnaast onderzoeken<br />
welke onderhoudsmaatregelen<br />
nodig zijn om de studentenhuisvesting<br />
aan de Walstraat langer<br />
te behouden. Daarmee wordt<br />
het plan om deze kamers te vervangen<br />
voor nieuwbouw uitgesteld.<br />
Dat scenario zou tijdelijk leiden tot<br />
nog grotere tekorten.<br />
Studenten nemen ondertussen<br />
zelf ook initiatief om het tekort<br />
aan kamers aan te pakken. Een<br />
groepje Wageningse studenten<br />
heeft een website gebouwd waarin<br />
studenten hun kamer voor bepaal-<br />
<br />
de tijd in onderhuur aanbieden.<br />
Op rentstudentroom.nl bieden<br />
studenten uit verschillende universiteitssteden<br />
hun kamer aan terwijl<br />
zij elders op stage zijn. Volgens<br />
een van de initiatiefnemers, Liu Jian,<br />
trekt de site tweeduizend unieke<br />
bezoekers per dag. <br />
<br />
Gemeente, Idealis en de uni hebben<br />
daarom in een gezamenlijke<br />
notitie afgesproken samen op zoek<br />
te gaan naar locaties en leegstaande<br />
kantoorpanden waar binnen<br />
een korte tijd tijdelijke en permanente<br />
studentenhuisvesting kan<br />
worden ontwikkeld. Ook is de gemeente<br />
in principe bereid om de<br />
tijdelijke verhuur aan de Haarweg<br />
te verlengen met vijf jaar. In 2014<br />
verlopen de eerste vergunningen<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Biobeker is vooral goed voor het imago<br />
Op mijn bureau staan twee koffiemokken.<br />
Verjaardagscadeautjes. Ze doen dienst als<br />
opslag voor pennen, visitekaartjes en andere<br />
kantoorartikelen. Koffie heeft er nog nooit in<br />
gezeten. Milieutechnisch gezien is dat een verstandige<br />
beslissing, blijkt uit Wagenings onderzoek.<br />
De eigen koffiemok is helemaal niet<br />
zo milieuvriendelijk als iedereen denkt.<br />
Dat onderzoek gaat eigenlijk over de biobeker.<br />
Is die beker (van polymelkzuur) nu wel of<br />
niet duurzamer dan het plastic broertje of de<br />
papieren beker met biolaagje? Het antwoord<br />
schuurt. Nee dus. De biobeker is niet duurzamer.<br />
Een boodschap die door de wegwerpbekerbranche<br />
dankbaar werd omgedraaid: plastic<br />
beker meest duurzaam.<br />
De Wageningse conclusie sluit naadloos<br />
aan bij eerdere onderzoeken. De plastic beker<br />
doet het over het geheel van milieu-indicatoren<br />
gezien helemaal niet slecht. Toch wil <strong>Wageningen</strong><br />
<strong>UR</strong> de biobeker graag invoeren. Vanwege<br />
het imago. Een groene instelling die koffie in<br />
plastic bekers serveert is kennelijk een moeilijk<br />
te verteren beeld. Keiharde feiten of niet.<br />
Op de achtergrond speelt daarnaast een ander<br />
belang mee. De biobeker voor warme dranken<br />
is een Wageningse vinding. Het zou mooi<br />
zijn als daar een markt voor is; te beginnen in<br />
de eigen automaten. En daar is niks mis mee.<br />
De biobeker is weliswaar niet duurzamer, maar<br />
ook niet slechter dan plastic. De Wageningse<br />
bekerstudie leverde in feite geen winnaars op.<br />
Toch hangen we de plastic beker voorlopig<br />
niet aan de wilgen. Voor de invoering van biobekers<br />
zijn nog tal van hobbels te nemen. De<br />
belangrijkste: de biobeker is nog niet op de<br />
markt. De verwerking is daarnaast problematisch.<br />
Volgens de studie is recyclen het meest<br />
duurzaam, maar daarvoor moet de beker wel<br />
gescheiden worden ingezameld. Een eerste<br />
proef op de campus mislukte jammerlijk. De<br />
speciale inzamelbakken werden weggehaald<br />
toen er hoog bezoek kwam: het stond zo slordig,<br />
die bakken.<br />
Eigen-mokkers zijn overigens niet per definitie<br />
milieubarbaren. De eigen mok scoort weliswaar<br />
slechter dan de plastic beker als je hem<br />
vaak wast. Maar was je ‘m maar om de vijf koppen<br />
koffie dan ziet het milieuplaatje er al wat<br />
gunstiger uit. Hergebruik is trouwens altijd beter,<br />
ook voor plastic.<br />
Komt die biobeker er snel? Niet waarschijnlijk.<br />
Er is nog geen fabrikant. Bovendien zitten<br />
er nog veel haken en ogen aan invoering. Wat<br />
moet je met het afval? Schoon inzamelen is<br />
probleem: zie mislukte proef op campus.<br />
<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
nieuws
wetenschap<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Het Rikilt heeft een laboratoriumtest<br />
ontwikkeld waarmee biologische<br />
koffie duidelijk te onderscheiden<br />
is van de reguliere soorten.<br />
Met deze test kan voedselfraude<br />
betrouwbaar worden aangetoond.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Onderzoekers leverden het bewijs<br />
door een machine te laten ‘ruiken’<br />
aan het koffiearoma, zo blijkt uit<br />
een publicatie in het tijdschrift<br />
Food Research International. De<br />
koffietest wist 98 procent van de<br />
koffiemonsters juist te identificeren<br />
als regulier of biologisch.<br />
De onderzoekers zogen lucht<br />
uit een fles waarin een halve gram<br />
koffie lag. Een zogenaamde<br />
massaspectrometer legde precies<br />
vast welke geurstoffen aanwezig<br />
Hoe is het om in een kleine onderzeeër<br />
de diepzee bij Bonaire te verkennen?<br />
Krap, in ieder geval. ‘Je<br />
moet geen last hebben van claustrofobie’,<br />
merkt Lisa Becking<br />
droogjes op. ‘En je moet dus vooral<br />
niet gaan denken: als er nu iets gebeurt,<br />
wat dan?’ Oh ja, een goede<br />
blaas helpt ook, want je kunt dus<br />
zes uur lang niet naar het toilet.<br />
Maar wat overheerst is toch vooral:<br />
Wauw!<br />
Dankzij de Bijzondere Eilandelijke<br />
Status (BES) heeft ons land er<br />
eind 2010 enorm veel natuur bij<br />
gekregen. Niet alleen op de Caribische<br />
eilanden Bonaire, St. Eustatius<br />
en Saba zelf, maar vooral in de<br />
wateren eromheen. ‘Een enorm<br />
zeegebied, groter dan het Nederlandse<br />
deel van de Noordzee’,<br />
schat collega Meesters in. ‘Met<br />
dieptes tot maximaal 4000 meter,<br />
veel natuurwaarden, de Saba-bank<br />
en een enorme biodiversiteit.’<br />
Dat rijke bezit brengt verplichtingen<br />
met zich mee. Het eerste<br />
Natuurbeleidsplan voor Caribisch<br />
Nederland is net uit. Maar eigenlijk<br />
weten we nog helemaal niet<br />
hoe het met onze overzeese bodemschatten<br />
is gesteld. ‘De biodiversiteit<br />
is grotendeels onbekend.<br />
Eigenlijk zijn er niet eens goede<br />
bodemkaarten. Dit was een eerste<br />
verkenning’, legt Meesters het doel<br />
van de door Economische Zaken<br />
opgedragen expeditie uit.<br />
<br />
De expeditie verkende de zeebodem<br />
aan de zuidwestkant van Bonaire.<br />
Becking: ‘We begonnen op<br />
twee meter diepte en volgden het<br />
rif naar beneden. Op een gegeven<br />
moment zaten we op 250 meter<br />
diepte, zo’n kilometer uit de kust.’<br />
Met camera’s is alles gefilmd en<br />
onderweg zijn tientallen monsters<br />
meegenomen. Hoe? Met twee grote<br />
grijparmen en een beitel. ‘Een<br />
soort Gamma-beitel die aan de<br />
voorkant van de onderzeeër zit.<br />
Het meest gebruikte stukje gereedschap<br />
aan boord’, lacht Meesters.<br />
‘De piloot manoeuvreert de sub<br />
waren. Omdat koffie zo’n 900<br />
verschillende geurstoffen kan<br />
afgeven, heeft elk soort zijn eigen<br />
geurprofiel, te vergelijken met een<br />
vingerafdruk. Biologische en<br />
reguliere koffie bleken op die<br />
manier gemakkelijk van elkaar te<br />
onderscheiden. De verschillen<br />
ontstaan doordat biologische<br />
koffie anders wordt verbouwd,<br />
zonder bestrijdingsmiddelen en<br />
met natuurlijke mest. RR<br />
precies voor het stukje bodem dat<br />
je wilt hebben en geeft dan ‘gas’.<br />
De sub als een soort dure hamer.’<br />
De piloot, ja. Want denk niet<br />
dat je zo’n onderzeeër zomaar<br />
meekrijgt. De onderzoekers zijn<br />
slechts passagiers naast een vaste<br />
bemanning van twee. Vandaar die<br />
krapte. Meesters: ‘En continu is er<br />
contact met de volgboot boven<br />
ons. Vluchtinformatie. Het lijkt<br />
soms net alsof je met een Apollomissie<br />
bezig bent. ‘No leaks, no<br />
leaks’, hoor je ze dan zeggen. Maar<br />
dat slaat nergens op! Het vocht<br />
staat op de wanden en je voelt de<br />
druppels in je nek. Condens van je<br />
eigen adem.’<br />
<br />
De verzamelde data en monsters<br />
worden op dit moment onderzocht<br />
door taxonomen bij Naturalis. In<br />
ieder geval één nieuwe garnaal en<br />
twee nieuwe vissoorten heeft de expeditie<br />
al opgeleverd. Daar zal het<br />
niet bij blijven. Verder zijn er voorbij<br />
de riffen enorme velden ontdekt.<br />
‘Rode matten van cyanobacteriën’,<br />
denkt Meesters. ‘Op koraalriffen<br />
wijst dat normaal gesproken<br />
op een verstoord systeem’,<br />
legt Becking uit. ‘Wat de functie<br />
hier is, is nog onduidelijk. Dat<br />
moet verder uitgezocht worden.’<br />
Plannen voor nieuwe expedities<br />
zijn er al. ‘Zeker. We hebben maar<br />
een klein deel van Bonaire gezien.<br />
De bodem in het noordwesten van<br />
het eiland is veel steiler en waarschijnlijk<br />
interessanter. Bovendien<br />
zijn er nog meer eilanden te verkennen.’<br />
<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
wetenschap
wetenschap<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Bijna honderd procent van de kippen<br />
in Nederland is er mee besmet,<br />
net als veel andere landbouwhuisdieren.<br />
Ook 5 tot 10 procent<br />
van de Nederlandse bevolking<br />
heeft bacteriën die ESBL vormen.<br />
Ze zitten inmiddels op groenten,<br />
in wilde trekvogels en in het oppervlaktewater.<br />
We hebben het over<br />
Extended-Spectrum Beta-Lactamases<br />
(ESBL), een groep enzymen die<br />
door bacteriën worden gemaakt en<br />
die antibiotica afbreken. Als een<br />
patiënt een ESBL-vormende bacterie<br />
in de bloedbaan krijgt, zijn de<br />
mogelijkheden om infecties te bestrijden<br />
beperkt – en in sommige<br />
gevallen uitgesloten.<br />
Daarom is nog meer onderzoek<br />
nodig naar de bacteriën die ESBL<br />
vormen. Het Centraal Veterinair<br />
Instituut (CVI) start binnenkort<br />
een groot project om de verspreiding<br />
van deze bacteriën grondig in<br />
kaart te brengen. ‘Het voorkomen<br />
van dergelijke bacteriën is een veel<br />
groter probleem dan wordt gesuggereerd<br />
in de pers’, zegt onderzoeksleider<br />
Dik Mevius van het<br />
CVI. ‘Daar wordt het vooral aan<br />
vlees gerelateerd. Maar de besmette<br />
kip is maar een onderdeel van<br />
het probleem. Ons ecosysteem is<br />
zwaar besmet.’<br />
Is de intensieve veehouderij de<br />
bron van het probleem?<br />
‘ESBL ontstaat door antibioticagebruik,<br />
zowel in mensen als dieren.<br />
Antibiotica is de voedingsbodem.<br />
Daarbij speelt de intensieve<br />
veehouderij zeker een rol. Maar<br />
daarna verspreiden ze zich over de<br />
wereld via de complexe handelsstromen<br />
van dieren en door reisgedrag<br />
van mensen. We weten niet<br />
precies hoe. De ESBL zit niet meer<br />
alleen op plekken waar antibiotica<br />
wordt gebruikt. Bij biologische<br />
<br />
veehouders, die weinig tot geen<br />
antibiotica gebruiken, komt ook<br />
ESBL voor.’<br />
Vermindering van antibioticagebruik<br />
lost het probleem dus niet<br />
meer op?<br />
‘Het antibioticagebruik in de<br />
Nederlandse veehouderij is in enkele<br />
jaren gehalveerd, een geweldige<br />
prestatie. En dat helpt wel degelijk,<br />
want je moet de voedingsbodem<br />
voor nieuwe soorten ESBL<br />
wegnemen. Maar je zult pas op de<br />
<br />
Er zijn meer dan duizend verschillende<br />
ESBL-soorten gevonden.<br />
Veruit de meeste komen<br />
maar incidenteel voor. Er zijn<br />
ESBL’s die vooral bij landbouwhuisdieren<br />
voorkomen, terwijl<br />
andere varianten vooral bij mensen<br />
voorkomen. Slechts een deel<br />
daarvan zien we zowel bij mens<br />
als dier.<br />
lange termijn effect zien, omdat<br />
ESBL inmiddels is ingebed in de<br />
veehouderij en het milieu. We<br />
moeten ons nu afvragen: op welk<br />
besmettingsniveau moeten we<br />
gaan sturen, een nulniveau is niet<br />
meer haalbaar. En waar moeten we<br />
dan ingrijpen om de verspreiding<br />
van ESBL tegen te gaan?’<br />
Hoe doe je dat?<br />
‘Dat gaan we nu uitzoeken in<br />
ons vervolgonderzoek. We gaan<br />
heel veel meten waar de ESBL’s<br />
voorkomen, we gaan karakteriseren<br />
om welke soorten ESBL het<br />
gaat en we gaan modellen maken<br />
van de verspreidingsroutes van de<br />
boerderij via het slachthuis naar<br />
de supermarkt. Daarmee hopen we<br />
ook de plekken te vinden waar we<br />
kunnen ingrijpen om de verspreiding<br />
van ESBL te verminderen.’<br />
Dat doen we samen met de Universiteit<br />
Utrecht, de Gezondheidsdienst<br />
voor Dieren, het RIVM en<br />
het bedrijfsleven.’<br />
Voor het onderzoek is 4 miljoen<br />
euro beschikbaar vanuit de topsector<br />
Agri&Food. AS<br />
Champignons zijn gevoelig voor<br />
kneuzing. Dat zien we bijvoorbeeld<br />
als de champignons klem komen<br />
te zitten in een volgepakt blauw<br />
bakje. Dan worden ze bruin. Die<br />
kneusjes willen we niet. Mede<br />
daarom moeten de Nederlandse<br />
champignontelers hun exemplaren<br />
zorgvuldig plukken – één voor<br />
één met de hand. De plukrobot<br />
moet uitkomst bieden, maar die<br />
beschadigt de champignons nog<br />
teveel. Daarom is er behoefte aan<br />
een robuuste kneus-tolerante<br />
champignon.<br />
De gevoeligheid voor kneuzing<br />
is deels genetisch bepaald, ontdekte<br />
promovendus Amrah Weijn. Ze<br />
testte vijftig verschillende champignonrassen,<br />
waaronder wilde<br />
rassen. Met een zelf ontwikkelde<br />
‘kneustest’ ging ze na welke rassen<br />
het beste tegen een stootje kunnen.<br />
Daarna vergeleek ze het DNA<br />
van de gevoelige en kneustolerante<br />
rassen en vond ze genen die de gevoeligheid<br />
beïnvloeden.<br />
<br />
Bovendien ging ze in het metabolisme<br />
van de champignon na welke<br />
stofjes de bruine kleur veroorzaken.<br />
Daarbij vond ze twee aromatische<br />
verbindingen die door een enzym<br />
worden omgezet in melanine,<br />
het stofje dat de verkleuring veroorzaakt.<br />
Die twee bouwstenen<br />
van melanine, GHB en GDHB, kunnen<br />
nu dienen als merkerstof –<br />
hoe minder deze verbindingen<br />
voorkomen, des te minder verkleuring.<br />
Met de nieuw verworven kennis<br />
zijn inmiddels kruisingsproeven<br />
gedaan door champignonbedrijven.<br />
Amrah Weijn promoveerde<br />
op 14 juni bij Harry Wichers,<br />
hoogleraar Immuunmodulatie<br />
door voedsel. AS<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
discussie
12 >> advertentie<br />
Strategisch Plan 2011-2014 | <strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong><br />
Op koers met uitvoering<br />
Het Strategisch Plan 2011-2014 schetst de nabije toekomst van <strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong> en onze ambities<br />
daarin. De vijf kernpunten van het Strategisch Plan vormen in combinatie met de jaarlijkse<br />
speerpunten een stevige basis om stap voor stap verder te komen. In de vijf kernpunten liggen de<br />
ambities besloten voor iedereen om het beste uit jezelf te halen, om zo onze missie dichterbij te<br />
brengen: ‘to explore the potential of nature to improve the quality of life’.<br />
Best practices 2011-2012 Kernpunten Strategisch Plan 2011-2014<br />
Meer omzet uit de markt (DLO)<br />
Tineke Tromp<br />
Coördinatie<br />
Verbetering marktpositie<br />
onderzoeksinstituten<br />
Gezamenlijke<br />
investeringen<br />
onderzoeksthema’s<br />
‘Dit speerpunt draagt bij aan de doelstelling<br />
om te groeien in de opdrachtenmarkt;<br />
van 85 miljoen in 2010 naar 135<br />
miljoen in 2014. In 2012 zagen we een<br />
stijgende lijn maar we constateerden ook<br />
dat we ons het beste kunnen richten op<br />
het uitbouwen van bestaande successen<br />
en klanten. Let wel: 80% van de omzet<br />
ligt bij 5% van de huidige klanten. In 2013<br />
gaan we door met o.a. het sturen op herhaalopdrachten<br />
en klanttevredenheid.’<br />
Distance Learning<br />
Harry Gruppen<br />
Speerpunttrekker<br />
‘Distance Learning biedt mogelijkheden<br />
om nieuwe doelgroepen te bereiken. Als<br />
werkgroep hebben wij in 2011 diverse<br />
opties voor Distance Learning vergeleken.<br />
Op basis van ons advies heeft de<br />
RvB besloten tot een pilot van vijf jaar<br />
voor de ontwikkeling en uitvoering van<br />
twee MSc Distance Learning programma's,<br />
het maken van een plan voor overige<br />
opleidingen en opzetten van een ondersteuningsstructuur.’<br />
Speerpunten 2013<br />
1 Gezamenlijke investering in onderzoeksthema’s<br />
– Aanpassingsvermogen complexe systemen | Bas Kemp,<br />
Tim Verwaart<br />
Andries Koops, Rene Wijffels<br />
– Duurzame en slimme voedselvoorziening | Martin van Ittersum,<br />
Theun Vellinga<br />
– Informatie, gedrag en aansturing | Katrien Termeer,<br />
Paul Opdam<br />
– Kust en zee | Tinka Murk<br />
– Systeembiologie | Vitor Martins dos Santos,<br />
Jaap Molenaar<br />
– Voeding op maat | Marchel Gorsselink, Wouter Hendriks<br />
2 Meer omzet uit de markt (DLO)<br />
– Versterking en groei omzet uit de best practices<br />
– Verbetering klantgerichtheid (cultuur, klantenkennis)<br />
Algemeen directeuren, coördinatie Tineke Tromp<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
advertentie
14 >> achtergrond<br />
Vakantie!<br />
Niet iedereen op deze redactie heeft de<br />
luxe gehad om als kind op vakantie te gaan.<br />
Degenen die wél op de achterbank van de auto zaten<br />
op weg naar de camping in Zuid-Frankrijk, wisten zich nog<br />
met een grote mate van nostalgie de ruzies te herinneren<br />
over ‘op elkaars helft’ zitten of de walkman van broer/zuslief<br />
die te hard stond. Maar de beste herinneringen waren toch wel<br />
aan het vakantie doe-boek. Een dik boekwerk, gevuld met<br />
kruiswoord raadsels, strips, verhalen, zoekplaatjes en ander<br />
hersenkrakerig geneuzel. Uren waren we er zoet mee. Daarom<br />
bedacht de redactie voor dit Resource zomernummer een eigen<br />
vakantie doe-boek. Boordevol raadsels, zoekplaatjes en<br />
puzzels. Op academisch niveau natuurlijk. Zodat jullie je<br />
smartphones en iPads die nu voor vakantievertier zorgen<br />
even terzijde leggen en lekker retro kunnen doen.<br />
De redactie van Resource wenst jullie een<br />
heerlijke vakantie toe. Op 15 augustus zijn<br />
we er weer met een spiksplinternieuwe<br />
Resource.<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 augustus juni 20132009
achtergrond
16 >><br />
Wie is wie?<br />
In <strong>Wageningen</strong><br />
Netwerken is de sleutel tot succes, zo hoor je geregeld van<br />
mensen die het weten kunnen. Maar hoe goed ben jij in<br />
netwerken? Ken je veel medestudenten? Ben je in staat om<br />
snel iemands identiteit te achterhalen als je hem of haar<br />
nodig hebt? Doe nu de test.<br />
Op deze pagina’s zie je vijftig willekeurige Wageningse<br />
studenten. Wat we zoeken is hun voornaam. Ken jij er<br />
meerdere? Mail dan de nummers met de namen erachter<br />
(internationale studenten hebben een rood nummer) uiterlijk<br />
woensdag 17 juli naar eindredactie.resource@wur.nl. De<br />
inzender die de meeste namen weet krijgt twee tickets voor<br />
het Solar Weekend Festival in het eerste weekend van<br />
augustus, ter waarde van 49 euro per stuk*. RG<br />
6<br />
1<br />
7<br />
2<br />
* De kaartjes geven toegang tot het zaterdagprogramma (3 augustus) van<br />
het Solar Weekend Festival. Wanneer meerdere inzenders de hoogste<br />
score delen, wordt er geloot.<br />
12<br />
13<br />
17<br />
18<br />
23<br />
24<br />
25<br />
26<br />
30 31 32<br />
37<br />
38<br />
39<br />
40<br />
44 45 47<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
18 >> achtergrond<br />
Raadsels<br />
Appeltje<br />
Een appelteler heeft twaalf identieke<br />
appels uit zijn perfecte appelboom gehaald.<br />
Eén van de vruchten wijkt af in gewicht. De<br />
teler wil de intelligentie testen van een<br />
studente die stage bij hem loopt. Hij geeft<br />
de jongedame een balans waarmee zij<br />
maximaal drie keer mag wegen. Dan moet<br />
ze zeggen welke appel afwijkt, en of die<br />
zwaarder of lichter is dan de rest. Hoe moet<br />
de studente te werk gaan?<br />
Bonus<br />
Op een middag komt een financieel getergde<br />
Tijs Breukink de kantine in Forum binnen. De<br />
144 aanwezigen krijgen te horen dat ze in<br />
aparte zalen worden opgesloten en daarna één<br />
voor één worden ondervraagd, in een kamer<br />
met een aan-uitschakelaar. Ze kunnen alleen<br />
met elkaar communiceren door de lamp aan of<br />
uit te doen. De lamp is in het begin uit. Er is<br />
geen vaste volgorde van ondervraging, er is<br />
geen standaard tijdsduur tussen de ondervragingen,<br />
en dezelfde gevangene kan best meerdere<br />
keren achter elkaar ondervraagd worden.<br />
Als een knappe kop wordt ondervraagd, kan<br />
deze: niets doen, de lamp uitdoen, de lamp aandoen,<br />
of verklaren dat iedereen ondervraagd is.<br />
Als dit laatste waar is, krijgen ze allemaal een<br />
bonus. Anders worden ze allemaal ontslagen.<br />
Kunnen de aanwezigen, zolang ze nog bij elkaar<br />
zijn in de kantine een protocol overeenkomen<br />
waardoor ze allemaal een bonus krijgen?<br />
Zoek de tien verschillen<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 augustus juni 20132009
achtergrond
20 >> achtergrond<br />
BREINBAGAGE<br />
Nadenken over<br />
Uitdagende<br />
Vraagstukken<br />
Leuke hersenkrakers voor op het strand, tijdens de<br />
bergwandeling of de fietstocht. Resource vroeg medewerkers<br />
naar hun Uitdagende Vraagstuk – een kwestie<br />
op of rond hun vakgebied waar ze nog geen antwoord<br />
op hebben.<br />
tekst: Albert Sikkema<br />
Han Lindeboom, buitengewoon hoogleraar Mariene<br />
Ecologie<br />
‘Paul Crutzen, de Nederlandse Nobelprijswinnaar,<br />
heeft gesteld dat we in het antropoceen leven. Er is geen<br />
plaats op aarde waar geen menselijke invloed is te<br />
meten en vele aspecten van het systeem aarde worden<br />
nu beïnvloed of zelfs gedomineerd door mensen.<br />
Onderzoekers als Marten Scheffer en Terry Hughes<br />
hebben ons veel geleerd over omslagpunten, waarbij<br />
een bepaalde grens wordt bereikt waarna we in een volstrekt<br />
anders functionerend systeem terecht komen.<br />
Dat geldt ook voor klimaat en CO2. Wellicht hebben we<br />
met CO2 al zo’n omslagpunt bereikt of zijn we überhaupt<br />
niet meer in staat om het te vermijden. In elk<br />
geval is duidelijk dat het sterk groeiende aantal mensen<br />
aan de basis ligt van onze problemen. Waarom proberen<br />
we die groei niet te stoppen door het aantal nakomelingen<br />
te beperken tot één kind per persoon (twee<br />
voor een echtpaar) en dat als norm te aanvaarden?’<br />
Prem Bindraban, voormalig directeur van bodeminstituut ISRIC, net begonnen<br />
als directeur van het Virtual Fertilizer Research Centre in Washington<br />
‘Nutriënten uit (kunst)meststoffen zijn onontbeerlijk om voldoende voedsel<br />
te produceren voor 7 en straks 9 miljard mensen. Innovatieve oplossingen voor<br />
meststoffen zijn nodig om de voedsel- en milieudoelen te halen. Meststoffen<br />
worden gemijnd (fosfaat, kalium) of in een fabriek gemaakt (stikstof) om vervolgens<br />
aan de bodem te worden toegediend. Daardoor komt meteen al 30 tot wel<br />
70 procent van de meststoffen niet ten goede aan de plant. Na consumptie door<br />
mens en dier komen ook de meststoffen van de planten in het milieu terecht.<br />
Maar de enige plek waar we die meststoffen willen hebben is in de plant.<br />
Waarom moeten de nutriënten uit die meststoffen door de wortels worden<br />
opgenomen? Als nutriënten pas in de bladeren in het biochemische proces<br />
worden geassimileerd, kunnen we dan niet meteen een deel via het blad laten<br />
opnemen of een infuus aan de stam van een (fruit)boom hangen? Welke planteigenschappen<br />
en bodemorganismen kunnen er dan mede voor zorgen dat die<br />
meststoffen zo efficiënt mogelijk worden opgenomen als het toch aan de<br />
bodem wordt toegediend? Er is terecht veel aandacht voor het terugwinnen van<br />
meststoffen. Kunnen we dan niet meteen stikstof uit de lucht opvangen en<br />
alleen daar toedienen waar we het nodig hebben?’<br />
Harry Wichers, hoogleraar Immuunmodulatie door voedsel<br />
‘Ik verbaas me nogal over het energiebeleid in ons<br />
land. Hoewel ik broeikasscepticus ben, is een alternatief<br />
energiebeleid wat mij betreft ook om andere dan klimatologische<br />
redenen zeer de moeite waard, al was het maar<br />
om onafhankelijker te worden van dubieuze regimes in<br />
het Midden-Oosten of buitengewoon onplezierige pseudo<br />
tsaren. Het verbaast me dat we er niet in slagen om gericht<br />
te kiezen welke alternatieve energiebron in onze omstandigheden<br />
het meest veelbelovend is. Waarom is onze inzet<br />
versnipperd en lopen we inmiddels een enorm eind achter<br />
bij de rest van Europa? Is dat omdat Shell hier het energiebeleid<br />
bepaalt misschien?’<br />
Herman Eijsackers, voorzitter van de Wetenschappelijke<br />
Adviesraad van <strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong><br />
‘Meest uitdagende vraagstuk voor mij is hoe je science for<br />
impact kunt bedrijven zonder beschuldigd te worden van<br />
‘heulen met de industrie’. Merkwaardig is namelijk dat de<br />
universiteiten van Delft, Eindhoven en Twente minstens zo<br />
intensief samenwerken met de industrie, terwijl ze zelden in<br />
de hoek van de maatschappelijke discussie terechtkomen.<br />
Mogelijk komt dat omdat Wagenings onderzoek de mensen<br />
persoonlijk raakt, via hun voedsel, natuurbeleving en verder<br />
welbevinden. Daarom moet de samenwerking van <strong>Wageningen</strong><br />
zich volgens mij niet beperken tot beleid en industrie,<br />
maar ook de burger erbij betrekken. Maar hoe doe je dat?’<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
achtergrond
22 >> M.I.<br />
GENTECH ALS ALTERNATIEF<br />
VOOR DIERENLEED?<br />
Livestock Research in Lelystad werkt aan een genetisch gemodificeerde kip om<br />
het doden van miljoenen eendagskuikens te stoppen. De onderzoekers willen een<br />
gen uit een kwal koppelen aan het geslachtschromosoom van mannelijke kuikens,<br />
zodat die eieren oplichten onder een speciale lamp. Gentech ten behoeve van<br />
dierenwelzijn; de meerderheid van de Tweede Kamer wees dit af. Mee eens?<br />
tekst: Albert Sikkema & Roelof Kleis<br />
Robin van den Berk<br />
student Dierwetenschappen:<br />
‘Ik ben voor de gentech-kip. De hamvraag<br />
voor mij is: is het veilig? In dit<br />
geval komen de genetisch gemodificeerde<br />
haantjes niet in de voedselketen,<br />
ze vormen geen gevaar voor de<br />
voedselveiligheid. En je voorkomt er<br />
een slachting onder de eendagskuikens mee. Bovendien<br />
zit er een economische kant aan. Door alle mannelijke<br />
eendagskuikens in de shredder te gooien, voer je de helft<br />
van je productie af. Voor mij geldt als grens: geen gentechproducten<br />
in onze voedselketen.’<br />
Cor van der Weele<br />
bijzonder hoogleraar Humanistische<br />
Wijsbegeerte.<br />
‘Helaas wordt de discussie gedomineerd<br />
door economische overwegingen.<br />
Daardoor is de combi-kip bijvoorbeeld<br />
geen optie omdat hij niet<br />
concurrerend is. GM is wat mij betreft<br />
geen principieel probleem. Maar we moeten een stap<br />
terug in de discussie: als je dierenwelzijnsproblemen alleen<br />
maar kunt oplossen in een klein resthoekje van een<br />
zoekruimte die wordt gedomineerd door de waarden concurrentie<br />
en efficiency, dan klopt het krachtenveld in die<br />
ruimte niet. Het probleem van deze keuze lijkt me dan<br />
ook dat hij naar voren komt in een krachtenveld dat te<br />
weinig ruimte laat voor diepere vragen over mens-dierrelaties.<br />
Hoe lastig het ook is, ik denk dat we in de omgang<br />
met dieren in de veehouderij niet om grote vragen heen<br />
kunnen.’<br />
Anne van Lith<br />
directeur Zonnefarm Ei, pluimveehouderij<br />
en eierpakstation, Sterksel.<br />
‘Als pluimveehouder wil ik graag<br />
werken aan verbetering van het dierenwelzijn.<br />
Het doden en versnipperen<br />
van eendagshaantjes is daarom<br />
absoluut niet wenselijk. De gentechkip<br />
lijkt mij een goed alternatief, maar knelpunt is de<br />
angst bij het publiek voor genetische modificatie. Dat<br />
merken we voortdurend. Supermarkten eisen van ons dat<br />
de eieren niet van kippen komen die genetisch gemodificeerd<br />
voer krijgen. De angst voor GM-materiaal zit diep.<br />
En de politiek is gevoelig voor die angst bij de consument.<br />
Jammer, omdat in dit geval het product dat in de winkel<br />
komt niet eens gemodificeerd is.’<br />
Matthijs Kolpa<br />
voorzitter <strong>Wageningen</strong> Environmental<br />
Platform, mede-organisator gmo-debat:<br />
‘Ik heb geen sterke mening over de<br />
gentech kip. Veel mensen roepen<br />
wel: ‘laat de natuur de natuur zijn’,<br />
waarmee ze gentech bij hogere organismen<br />
afwijzen. Daar kan ik me wel<br />
een heel eind in vinden. Echter, sommige kippenrassen<br />
zijn al zo doorgefokt dat je ze bijna niet meer natuurlijk<br />
kan noemen. Aan de andere kant is het dierenleed in de<br />
sector erg groot. Ooit een filmpje gezien van haantjes die<br />
van de lopende band zo in de gehaktmolen worden gegooid?<br />
Niet heel prettig kan ik vertellen. Wat dat betreft<br />
zou ik zeggen: gebruik die gentech maar, zolang ik maar<br />
niet fluorescent ga oplichten.’<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
M.I.
24 >> student<br />
FOTO: GUY ACKERMANS<br />
Student of the Year 2013<br />
‘IK MERKTE DAT IK GRAAG WILDE WINNEN’<br />
Al een paar weken was ze de<br />
gedoodverfde favoriet en afgelopen<br />
donderdag bleek dat de<br />
Wageningse studente Irene Poll<br />
(24) ook in de eindspurt haar<br />
concurrentie ver voor was<br />
gebleven: Irene werd uitgeroepen<br />
tot Student of the Year 2013.<br />
Irene Poll: ‘Benieuwd hoe lang de hype nog duurt.’<br />
‘Ik was vet zenuwachtig toen ik op<br />
dat podium stond,’ vertelt de studente<br />
Food Quality Management.<br />
‘Uit het publiek hoorde ik mijn<br />
vriendinnen en zussen “Irene”<br />
schreeuwen toen de winnaar bekend<br />
werd gemaakt. Ik werd gelijk<br />
op de foto gezet, journalisten kwamen<br />
op me af, ik kreeg een tablet<br />
cadeau, heel bizar.’<br />
Student of the Year is een door<br />
de commerciële website studenten.net<br />
georganiseerde competitie<br />
die vooral draait om de populariteit<br />
van de deelnemers. De eerste<br />
ronde kun je alleen overleven door<br />
zoveel mogelijk stemmen te krijgen<br />
van je achterban. In de finaleronde<br />
gaan kandidaten ook met elkaar<br />
in debat en nemen ze het tegen<br />
elkaar op met ‘Wie is de mol?’-<br />
achtige opdrachten. Dit jaar gingen<br />
de zes finalisten daarvoor naar<br />
het Duitse Heidelberg. Irene bleek<br />
niet alleen goed in het verzamelen<br />
van stemmen maar kwam ook in<br />
Heidelberg als winnaar uit de bus.<br />
HECHTE GROEP<br />
Volgens de organisatie waren er<br />
411.000 stemmen uitgebracht op<br />
de zes kandidaten. Hoeveel er precies<br />
naar haar zijn gegaan weet Ire-<br />
ne niet, maar het waren er veel.<br />
‘Zonder de mensen hier in <strong>Wageningen</strong><br />
was het niet gelukt. Wildvreemden<br />
komen me feliciteren en<br />
zeggen dat ze elke dag op me hebben<br />
gestemd; ik krijg mailtjes van<br />
docenten. Iedereen was heel supportive.<br />
Ik heb geen idee hoe ik ze<br />
allemaal moet bedanken.’<br />
Het leukste aan de verkiezing?<br />
‘Het contact met mijn mede-finalisten,’<br />
antwoordt Irene zonder<br />
twijfel. ‘We moesten een keer in de<br />
twee weken een opdracht doen en<br />
daar keek ik echt naar uit. We hadden<br />
dagelijks contact via de<br />
Whatsapp en we hebben alweer<br />
een nieuwe date staan met elkaar.<br />
We zijn in korte tijd heel hecht geworden.’<br />
Van haat en nijd was dan<br />
ook nauwelijks sprake. ‘Alleen in<br />
Heidelberg kwam de competitieve<br />
Irene echt naar voren. Ik merkte<br />
dat ik heel graag wilde winnen. Als<br />
ik ergens aan begin, wil ik ook<br />
graag uitblinken. Daardoor heb ik<br />
nu wel wat last van afkickverschijnselen.<br />
Ik denk iedere ochtend: ‘Oh,<br />
ik moet even wat op Facebook zetten<br />
zodat mensen op me stemmen.’<br />
TELEVISIEWERELDJE<br />
Begin juli heeft de KSV-studente<br />
een photoshoot van kledingwinkel<br />
America Today, daarna zal haar foto<br />
in iedere etalage van de keten in<br />
Nederland te zien zijn. ‘Ik ben benieuwd<br />
hoe lang de hype daarna<br />
nog duurt. Nu word ik elke dag nog<br />
gebeld, maar na een maandje is<br />
dat vast wel over.’ Ze zou haar uitverkiezing<br />
willen gebruiken als<br />
middel om binnen te komen bij<br />
een omroep. Het televisiewereldje<br />
trekt mij wel. Als ik dat kan combineren<br />
met mijn studie, zou dat<br />
leuk zijn. Ik wil ook graag inhoudelijk<br />
bezig zijn.’<br />
Voorlopig geniet ze nog met<br />
volle teugen van haar nieuwe titel<br />
en alles wat er op haar afkomt.<br />
‘Mensen zeggen tegen mij: “Irene,<br />
je straalt een en al vrolijkheid uit”<br />
en dat klopt, ik ben ook echt<br />
vrolijk.’ Linda van der Nat<br />
‘HET WAS EEN<br />
KLEREBENDE’<br />
Wie? Matthijs Machielsen, derdejaars<br />
plantenwetenschappen<br />
Wat? Een van de elf bewoners<br />
van studentenhuis ‘Elhalla’<br />
Waar? Zijn studentenhuis is<br />
onder handen genomen in het<br />
RTL programma: ‘Hoe schoon is<br />
jou huis?’ (afgelopen week<br />
uitgezonden.)<br />
Waar hadden jullie deze grote<br />
schoonmaak aan te danken?<br />
‘We wilden iets leuks doen met het<br />
huis, maar we liepen er tegenaan<br />
dat het overal een enorme<br />
klerebende was. Daarom heeft de<br />
huisoudste een mailtje gestuurd<br />
naar de redactie van RTL. Het<br />
programma zoekt extremen en<br />
daar kwam ons huis wel voor in<br />
aanmerking.’<br />
Was het huis een beetje representatief<br />
toen de Amsterdamse<br />
schoonmaaksters aanklopten?<br />
‘Het huis heeft zo zijn dagen. In de<br />
week dat de dames langskwamen<br />
werd er goed op stap gegaan<br />
omdat de tentamens net voorbij<br />
waren. Dan wil er nog wel eens<br />
eten door de kamer vliegen en<br />
lopen de mensen lekker gek te<br />
doen. Maar we hebben er ook nog<br />
wel een eitje hier en daar<br />
bijgeplakt.’<br />
Hoe hangt de vlag er nu bij in huis?<br />
‘Er wordt nu wel beter op de<br />
rommel gelet. De nieuwe vloer,<br />
vervangen door de schoonmaakploeg,<br />
wordt nu een keer in de<br />
twee weken gedweild. Dat was<br />
anders nooit gebeurd. Het smijten<br />
met eten moet nog op gang<br />
komen, maar ik denk dat de<br />
baldadigheid volgend jaar wel<br />
weer naar boven komt. Het is wel<br />
erg fijn om in een schoon huis te<br />
zitten.’ KO<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
student > Plan: De basisbeurs wordt afgeschaft<br />
en vervangen door een sociaal<br />
leenstelsel voor master en bachelor.<br />
Studenten gaan er ruim<br />
3200 euro per jaar op achteruit, die<br />
na de studie moet worden terugbetaald.<br />
De aanvullende beurs blijft<br />
wel een gift.<br />
>> Kritiek: De Landelijke Studentenvakbond<br />
is bang dat meer mensen<br />
zullen afzien van hun studie<br />
als het zo veel kost. Ook vreest de<br />
bond dat studenten meer tijd zullen<br />
besteden aan een bijbaan, wat<br />
het onderwijs niet ten goede komt.<br />
>> Status: De minister heeft haar<br />
plannen bijgesteld: het leenstelsel<br />
voor bachelorstudenten wordt verschoven<br />
met één jaar naar 2015,<br />
die voor de masterstudenten moet<br />
wel per 2014 ingaan. Om het leenstelsel<br />
ingevoerd te krijgen, kijkt<br />
Bussemaker met een schuin oog<br />
naar D66 en Groenlinks. In de Eer-<br />
ste Kamer heeft de coalitie namelijk<br />
geen meerderheid. De twee<br />
partijen moeten dan echter wel gepaaid<br />
worden. Zo wil GroenLInks<br />
de OV-kaart behouden, terwijl D66<br />
vraagt om al het bespaarde geld<br />
naar het hoger onderwijs terug te<br />
sluizen. Wordt vervolgd.<br />
OV-STUDENTENKAART<br />
>> Plan: De OV-studentenkaart<br />
wordt afgeschaft en vervangen<br />
door een kortingskaart per 2016.<br />
>> Kritiek: Reizen met het openbaar<br />
vervoer is duur. Studenten<br />
zullen er eerder voor kiezen om<br />
dichtbij huis te studeren terwijl dit<br />
misschien niet hun eerste keuze is.<br />
Meer studenten zullen op kamers<br />
willen, terwijl er al een groot kamertekort<br />
is.<br />
>> Status: Dit plan ziet er het meest<br />
wankel uit. Er zijn sterke geruchten<br />
dat de afschaffing van de OVkaart<br />
niet doorgaat, maar de minister<br />
laat niks los. Het behoud<br />
van de OV-kaart zou wisselgeld zijn<br />
voor het doorgaan van het sociaal<br />
leenstelsel. Bovendien is er zoveel<br />
geld met de OV-kaart gemoeid, dat<br />
de NS een enorme klap krijgt na afschaffing<br />
. Ook in deze zaak geldt:<br />
wordt vervolgd. RA<br />
27 juni 2013 — RESO<strong>UR</strong>CE
26 >> student<br />
DOORHALEN<br />
Een nachtje doorhalen doet rare<br />
dingen met mannen. Slaaptekort<br />
tast het beoordelingsvermogen<br />
aan, wat leidt tot risicovol en<br />
immoreel gedrag. Dat blijkt uit<br />
Amerikaans psychologisch<br />
onderzoek naar slaaptekort.<br />
Mannen met slaaptekort denken<br />
vaker dat vrouwen seks willen dan<br />
mannen die uitgeslapen zijn. Kun<br />
je nagaan wat slaaptekort en drank<br />
samen doen.<br />
SHOCKING<br />
Moeite met rekenen en wiskunde?<br />
Een beetje stroom helpt, blijkt uit<br />
onderzoek van Oxford. Een<br />
milliampère, een fractie van het<br />
voltage van een AA-batterij, is<br />
– mits juist toegepast – al<br />
voldoende. Proefpersonen doen<br />
rekenwerk 2 tot 5 keer sneller. Na<br />
een half jaar zijn ze nog 30 procent<br />
sneller. Wauw! Reken maar uit wat<br />
een hele batterij doet!<br />
BIJENSPERMABANK<br />
‘Als je een klein beetje op de buik<br />
van een volwassen mannetjesbij<br />
drukt, duw je zijn sperma eruit<br />
zodat je het kunt opvangen in een<br />
mini buisje.’ Op deze manier wil<br />
een Amerikaanse wetenschapper<br />
sperma van de sterkste Europese<br />
bijen verzamelen. Die wil ze<br />
kruisen met de sterkste<br />
koninginnen uit Amerika.<br />
LANGSTE ERECTIE<br />
Een 44-jarige Amerikaanse<br />
vrachtwagenchauffeur heeft acht<br />
maanden een erectie gehad. Dat<br />
kwam door een mislukte operatie.<br />
De arme man kon niet meer<br />
normaal dansen en motorrijden.<br />
Iets oprapen van de grond kon ook<br />
niet. Zijn familie wilde liever niet<br />
dat hij op bezoek kwam. De man<br />
heeft het Guinness Book of Records<br />
(nog) niet gehaald. Volgens dat<br />
boek is de langste erectie ruim 34<br />
centimeter.<br />
Solidair met landgenoten in Brazilië<br />
Braziliaanse studenten in<br />
<strong>Wageningen</strong> zijn solidair met hun<br />
demonstrerende landgenoten.<br />
Masterstudenten Juliana Arthuso<br />
en Ianna Dantas deelden flyers<br />
uit in Forum en voerden<br />
afgelopen weekend actie in Den<br />
Haag.<br />
Al twee weken lang gaan Brazilianen<br />
in hun land de straat op om te<br />
protesteren. Inzet was een verhoging<br />
van de tarieven voor het openbaar<br />
vervoer, maar dat was niet het<br />
enige, aldus Ianna Dantas, studente<br />
Environmental sciences. ‘De<br />
mensen zijn het wanbeleid en de<br />
corruptie zat. Brazilianen betalen<br />
enorm veel belasting, maar het<br />
geld wordt niet geïnvesteerd in beter<br />
onderwijs, betere infrastructuur<br />
of gezondheidszorg. Ondertussen<br />
gaan er wel bakken met<br />
geld naar geldverslindende sportevenementen,<br />
zoals het WK voetbal<br />
en de Olympische Spelen.’<br />
De politie reageert met geweld<br />
op de protesten. Er wordt met rubberen<br />
kogels en traangas op de demonstranten<br />
geschoten. Er zijn al<br />
doden gevallen en tientallen ge-<br />
wonden. De twee studentes willen<br />
niet rustig achterover zitten terwijl<br />
hun landgenoten de straat opgaan.<br />
Vorige week deelden ze flyers uit<br />
op het Forum en afgelopen weekend<br />
stonden ze samen met acht<br />
andere Braziliaanse studenten uit<br />
<strong>Wageningen</strong> tussen de honderden<br />
demonstranten op het Lange Voorhout<br />
in Den Haag. Urban Environmental<br />
Management-studente Juliana:<br />
‘Als ik thuis was geweest,<br />
was ik ook gaan protesteren. Dan<br />
was ik waarschijnlijk beschoten<br />
met rubberen kogels.’ Ianna: ‘Wij<br />
zijn bevoorrecht; wij kunnen hier<br />
studeren dankzij het Braziliaanse<br />
volk. De schoonmaker, de leraar,<br />
de buschauffeur, zíj betalen onze<br />
studiebeurs. Ik moet wat voor hen<br />
Juliana Arthuso<br />
(links op de<br />
foto) en Ianna<br />
Dantas (rechts)<br />
tijdens hun<br />
ac tie in Forum.<br />
terug doen, laten zien dat ze niet<br />
alleen staan.’<br />
De tarieven voor het openbaar<br />
vervoer zijn inmiddels verlaagd.<br />
Dat geeft de Braziliaanse burger<br />
het gevoel dat ze samen meer veranderingen<br />
kunnen eisen, aldus<br />
Ianna. De twee realiseren zich dat<br />
een paar weken protesteren hiervoor<br />
niet genoeg zal zijn. Juliana:<br />
‘Dit is de eerste stap. Het is een<br />
kleine stap, maar wel een belangrijke.<br />
Volgend jaar zijn er verkiezingen<br />
en het is goed dat de mensen<br />
nadenken over politiek.’ Ianna:<br />
‘Het is een langzaam proces<br />
dat vraagt om een lange adem.<br />
Maar in Brazilië zeggen we: de reus<br />
is wakker. Brazilianen geven nooit<br />
op.’ LvdN<br />
ONTVLECHTING Het is<br />
even wennen voor biologiestudente<br />
Janna<br />
Barel (links) en haar<br />
zusje Marije, die hun<br />
lange lokken hebben<br />
ingeruild voor een korte<br />
coupe. De twee hebben<br />
hun haar gedoneerd<br />
aan het goede<br />
doel. In het kader van<br />
<strong>Wageningen</strong> 750 jaar<br />
verzamelen Wageningers<br />
750 centimeter<br />
haar voor Stichting<br />
Haarwensen, die het<br />
gebruikt om pruiken<br />
en haarwerken te<br />
maken voor kinderen<br />
die door ziekte of een<br />
medische behandeling<br />
geen haar meer hebben.<br />
LvdN / Foto: Lennart<br />
Verhoeven<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
student
28 >> student<br />
>> CULT<br />
Wat? Festival Bergpop Waar? Op het Conventplein in <strong>Wageningen</strong>,<br />
achter café De Zaaier Wanneer? Zaterdag 6 juli, 16.00 - 24.00<br />
uur. Afterparty van Unitas in café De Overkant Hoeveel? Gratis<br />
Meer informatie? popcultuur-wageningen.blogspot.nl<br />
Nep-Zweden en bananen<br />
Fanatieke Wageningse popliefhebbers zullen ditmaal veel bekends zien<br />
op Bergpop, want Popcultuur <strong>Wageningen</strong> haalde de beste acts van het<br />
afgelopen academisch jaar nogmaals naar <strong>Wageningen</strong>. Op 6 juli staan<br />
deze, voornamelijk Gelderse en Utrechtse, bands op het plein. Enkele<br />
van hen geven daarnaast nog een unplugged sessie in de openbare bibliotheek.<br />
Dit gebeurt in de sfeer van de Quiet is the new loud concertreeks<br />
van Popcultuur. Afsluiter is natuurlijk de afterparty, georganiseerd door<br />
Unitas in café De Overkant.<br />
Wat valt er muzikaal te genieten? Na een ‘hele goede show’ afgelopen januari<br />
is het bombastische geluid van Yesterday’s men weer te horen in<br />
<strong>Wageningen</strong>. Sinds hun concert hier brachten ze ook al weer een nieuwe<br />
plaat uit. Ook de folkpop band Wolves dressed in sheep is weer terug. Andere<br />
acts zijn Bodypolitics, Adam & The relevants, Sideditch, Amber Arcade<br />
en Caperune. Excentrieke aanrader is het hippe electrogeluid van<br />
Hömpfdingå. Deze nep-Zweden uit Gelderland moeten op 6 juli de voetjes<br />
echt van de vloer krijgen. En wat gaan ze toch met die bananen doen op<br />
het podium? RR<br />
Tip ons over films, boeken, evenementen, exposities en andere cultuuruitingen<br />
waar <strong>Wageningen</strong> <strong>UR</strong> over moet lezen: resource@wur.nl.<br />
>> HET ECHTE WERK<br />
‘ALLES GAAT HEEL<br />
HIËRARCHISCH’<br />
Wie? Tom de Leeuw, MSc Food Technology<br />
Wat? Afstudeerstage bij zuivelbedrijf Gloria S.A.<br />
Waar? Lima, Peru<br />
Gloria is een heel groot bedrijf, maar niet zo vooruitstrevend:<br />
ze doen vooral Nestlé en Danone na. De afdeling Research &<br />
Development is heel pragmatisch en helpt ook veel mee om<br />
problemen in de fabrieken te verhelpen. De researchafdeling<br />
voor Zuid-Amerika bevindt zich vooral in Lima. Hij bestaat uit zes mensen<br />
die met hun computer in een klein hokje dicht op elkaar zitten.<br />
Alleen als een van de zes werknemers weg was, had ik de beschikking<br />
over een computer. Alles gaat heel hiërarchisch. Alle mailtjes die ik verstuurde<br />
moesten ook naar de baas van R&D: een vriendelijke man van<br />
zeventig jaar, de nestor van het bedrijf. Ik heb aan zes à zeven kleine<br />
projecten gewerkt, onder andere aan de kwaliteit van light yoghurt en<br />
het doorontwikkelen van probiotica in yoghurt.<br />
Ik heb me erg over de stad verbaasd, alles was voor mij nieuw en<br />
anders. Zoals de zelfgebouwde huizen, waaruit stalen balken omhoog<br />
steken voor het geval dat er later toch nog een verdieping boven op<br />
moet. Het verkeer in Lima is vreselijk, alsmaar getoeter en chaos. Er rijden<br />
talloze bussen, grote en kleine, iedere bus heeft één chauffeur en<br />
één bijrijder die roept waar de bus heen gaat. Ik heb al vaak een bijnaaanrijding<br />
meegemaakt waarbij de bus een noodstop maakt en je naar<br />
voren schiet in je stoel.<br />
In de weekenden ging ik vaak op stap in Lima zelf. Als je met mensen<br />
uit wil gaan moet je dat echt van te voren afspreken, bellen kan niet als<br />
de kroeg één uur reizen is. Het uitgaan is heel leuk, als er één goed<br />
nummer komt, zetten de mensen hun drankje neer, gaan ze salsa dansen<br />
en daarna weer zitten en drinken. Ze staan niet zoals Nederlanders<br />
te stampen en bier te morsen. Ik heb het salsa dansen soms wel gedaan,<br />
maar helaas niet echt geleerd. Wel heb ik Spaans geleerd, van mijn<br />
vriendinnetje die ik met uitgaan leerde kennen. Met haar ging ik ofwel<br />
naar het centrum, ofwel naar het strand om lekker in de zon te zitten.<br />
Of gewoon uit eten, wat ook heel veel door de Peruanen als avondvullende<br />
activteit gedaan wordt. Overal kan je wat eten en zelfs op straat<br />
wordt er eten verkocht. De keuken van Peru is wat het lekkerst en meest<br />
gevarieerd van heel Zuid-Amerika, wat mij betreft.’ SO<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
service
30 >> service<br />
Forum Irregular Opening Hours<br />
during Summer 2013<br />
Date Monday to Friday Saturday and Sunday<br />
The Building 15 July to 5 August 8 am - 8 pm Closed<br />
The Library 8 July to 1 September 8.30 am - 5.30 pm Closed<br />
Student Desk 8 July to 11 August 12 pm - 2 pm Closed<br />
W<strong>UR</strong>shop 15 July to 11 August Closed Closed<br />
Restaurant 15 July to 18 August 11.30 am - 1.30 pm Closed<br />
Grand Café 8 July to 14 July 8 am - 3 pm Closed<br />
15 July to 18 August Closed Closed<br />
19 August to 1 September 8 am - 3 pm Closed<br />
<strong>Wageningen</strong><br />
in’to Languages<br />
Date Monday to Thursday Friday to Sunday<br />
15 July to 11 August 9 am - 5 pm Closed<br />
During working hours, the building is open to the public. After working hours, entrance is only possible with a W<strong>UR</strong> card.<br />
RESO<strong>UR</strong>CE — 27 juni 2013
service ><br />
27<br />
SOIL SCIENTIST RESEARCHER<br />
Oil Palm Organization in Bogotá - Colombia is seeking a Researcher, a Soil Scientist,<br />
to conduct research on nutrient requirements. The candidate must have the<br />
-<br />
<br />
<br />
and commitment.<br />
BASIC REQUIREMENTS<br />
<br />
-<br />
<br />
-<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
juni 2013 — RESO<strong>UR</strong>CE
TYPICAL DUTCH<br />
ILLUSTRATIE: HENK VAN RUITENBEEK<br />
Colourful Pride<br />
Since my first days in the Netherlands, I couldn’t wrap my head around the sight of men wearing<br />
brightly coloured pants. They are everywhere: riding bikes, sitting on grass eating lunch and<br />
parading down the streets. The first time I saw an older gent proudly wearing a bright purple<br />
sweater and red trousers, I thought he certainly wanted to make a statement.<br />
It’s important to state that this phenomenon is not limited to blood-coloured varieties. Dutch<br />
people have been known to like all citrus flavoured pants too. You always find some long-legged<br />
man taking their orange, yellow, peach (or even pink!) counterparts for a stroll in the lowlands. It<br />
seems to me a true cultural characteristic.<br />
Of course there is nothing technically wrong with red or orange pants. However, I can’t lie…it was<br />
really odd at first sight. Especially because in Brazil there is still a traditional prejudice about men<br />
who wear clothes which are not black, blue or white. Men who go around in this kind of apparel<br />
are considered gay and it is even seen as impolite. But my naivety and old-fashioned thoughts are<br />
to be forever lost.<br />
To tell the truth, I joined in this ‘fever’ too. After all, I realized that it is nice way to show your mood<br />
and bring more brightness and happiness to daily life. It was the first Dutch curiosity that made<br />
me scratch my head and wonder ‘what the heck is going on in this country?’ Guilherme Amorim<br />
Franchi, Brazilian MSc student of Animal Sciences at <strong>Wageningen</strong> University<br />
Do you have a nice anecdote about your experience of going Dutch? Send it in! Describe an encounter<br />
with Dutch culture in detail and comment on it briefly. 300 words max. Send it to resource@wur.nl<br />
and earn fifty euro and Dutch candy.<br />
KLE<strong>UR</strong>RIJK<br />
Een oudere man in een<br />
knalpaarse trui en een<br />
rode broek. Guilherme<br />
vond het nogal een raar<br />
gezicht en dacht dat deze<br />
meneer een statement<br />
wilde maken. Maar nee,<br />
veel Nederlandse mannen<br />
dragen gekleurde<br />
kleren, geel, oranje en<br />
zelfs roze. In Brazilië is<br />
dat not done. Daar bestaat<br />
nog steeds een<br />
vooroordeel tegen mannen<br />
die geen wit, zwart<br />
of blauw dragen. Die zijn<br />
homo of ze provoceren.<br />
Guilherme waardeert die<br />
bontigheid wel. Zelf<br />
draagt hij ook kleuren en<br />
daarmee kan hij zijn goede<br />
humeur laten zien.