Hout dat een FSC-label draagt, is afkomstig uit ... - Dimension

Bouwen met FSC-Hout: een verantwoorde keuze
Hout dat een FSC-label draagt, is afkomstig
uit verantwoord bosbeheer,
met aandacht voor het ecosysteem,
sociale aspecten én de economische
leefbaarheid op lange termijn. Maar
wat moet je nog meer weten over het
FSC-label? We zetten zeven antwoorden
op een rijtje.
Waarvoor staat FSC-hout precies?
Het FSC-label van de Forest Stewardship
Council is een label dat aangeeft dat het
hout of het product afkomstig is uit verantwoord
bosbeheer. Verantwoord bosbeheer
heeft respect voor het ecosysteem,
houdt rekening met de sociale aspecten
én is economisch leefbaar op lange termijn.
Wereldwijd is meer dan 85 miljoen
hectare bos FSC-gecertificeerd, wat resulteert
in een groeiend aanbod aan FSC-gelabelde
producten in hout én papier.
Is het FSC-label enkel voor tropisch
hout?
Neen, zeker niet. De Forest Stewardship
Council werd wel opgericht met vooral de
schrijnende situatie in de tropische bossen
voor ogen, maar ook elders in de wereld is
er nood aan een meer verantwoord bosbeheer.
Denk maar aan Rusland en Canada,
maar evengoed aan de toestand in West-
Europa. FSC is dan ook een internationaal
systeem, met meer dan 85 miljoen FSCgecertificeerd
hectare bos in meer dan
75 landen verspreid over alle continenten.
Het aanbod aan FSC-gelabelde producten
is dan ook reeds zeer divers, zowel wat
hout- en papierproducten betreft.
Bestaan alle houtsoorten en producten
reeds met het FSC-label en zijn
deze vlot beschikbaar?
De meeste houtproducten kan je vandaag
inderdaad reeds vinden met het
FSC-label, gaande van onbewerkt hout
(constructiehout, raamhout, …), over halfafgewerkte
houtproducten (zoals OSB,
multiplex, …) tot en met afgewerkte producten
(tuinhout, meubelen, deuren, plinten,
wand- en plafondpanelen …). Wel is
het zo dat niet alle houtsoorten reeds beschikbaar
zijn met het FSC-label, omdat in
sommige (tropische) regio’s FSC-boscertificering
nog in zijn kinderschoenen staat.
Anderzijds zijn dan weer heel wat minder
gekende houtsoorten met het FSC-label
beschikbaar. Die soorten zijn bruikbaar in
talloze toepassingen. De beschikbaarheid
van houtsoorten varieert dus aanzienlijk.
Niet-tropische houtsoorten, zoals vuren,
grenen, eik en beuk, zijn bovendien vrij
vlot beschikbaar. Voor tropische houtsoorten
is de beschikbaarheid lager, maar de
vooruitgang op vlak van FSC-bosbeheer in
diverse regio’s is zeker en vast hoopvol.
Waarom komen er steeds nieuwe
houtsoorten met FSC-label bij op de
markt?
Eigenlijk zijn hier twee redenen voor: ‘onverantwoord’
en ‘verantwoord’ bosbeheer.
Onverantwoord bosbeheer, gericht op enkele
commercieel gekende houtsoorten,
heeft vaak desastreuze effecten op het
bos, maar heeft ook als gevolg dat deze
commerciële houtsoorten vlug uitgeput
raken. ‘Verantwoord’ bosbeheer gaat dan
weer uit van het potentieel van het bos
en niet van de wens van de markt. Na een
grondige inventarisatie wordt gekeken
welke houtsoorten in aanmerking komen
voor exploitatie. Door meerdere houtsoorten
te exploiteren wordt eenzelfde
houtvolume op een beperkte oppervlakte
geoogst, zonder dat de impact hiervan
vergroot. Hierdoor wordt jaarlijks een kleinere
bosoppervlakte verstoord en kan het
DIMENSION 25

os langer herstellen. Vooral in de tropen
komen hierdoor relatief onbekende houtsoorten
op de markt, die ze op haar beurt
moet leren kennen en gebruiken. Vaak is
er al een lokale kennis van deze houtsoorten
aanwezig of kan men door testen de
houteigenschappen en gebruiksgeschiktheid
nagaan.
Hoe kan ik als architect het gebruik
van FSC-hout in mijn projecten vergemakkelijken?
Door bewust te kiezen voor het gebruik
van FSC-hout zet u een eerste en noodzakelijke
stap. Echter, wanneer dit ondoordacht
gebeurt, kan u voor verrassingen
komen te staan.
Wanneer één houtsoort gevraagd wordt
die niet of onvoldoende beschikbaar is
met het FSC- label, staat men vlug voor
een voldongen feit. Door hier echter reeds
in de planfase op in te spelen, zou deze
hindernis gemakkelijk kunnen vermeden
worden. Kijk eens rond op de markt welke
houtsoorten beschikbaar met FSC-label
allemaal in aanmerking komen voor de
toepassing. Som desnoods enkele geschikte
houtsoorten op in het ontwerp of
bestek, maar laat de deur open voor andere,
eveneens geschikte houtsoorten.
Voor bepaalde toepassingen kunnen bovendien
verschillende houtsoorten tegelijk
gebruikt worden.
Probeer echter ook verantwoord met hout
om te springen. Bepaalde aanpassingen
in het ontwerp kunnen er voor zorgen dat
bijvoorbeeld minder hout nodig is voor
eenzelfde toepassing, of dat bijvoorbeeld
ook kleinere stukken hout op een nuttige
wijze verwerkt kunnen worden (gelammeleerd
of gevingerlast hout). Vermijd ook té
duurzaam hout waar dit qua blootstelling
niet nodig is. Wist u dat het rendement
uit een tropische stam zelden 30% haalt?
Door meer doordacht gebruik te maken
van hout als grondstof, kunnen we het rendement
van elke geoogste stam aanzienlijk
doen stijgen.
Wordt hout geen schaars goed, en
maken we niet beter gebruik van
alternatieve materialen?
De vraag naar hout wereldwijd zit inderdaad
in stijgende lijn, wat de druk op onze
bossen enkel vergroot. Echter, laat dit zeker
geen reden zijn om geen hout meer te
gebruiken. Hout is, in tegenstelling tot de
meeste alternatieve materialen, hét milieuvriendelijkste
materiaal bij uitstek. Hout is
een natuurlijk product, dat hernieuwbaar
is en bovendien koolstof opslaat. Vele alternatieve
materialen hebben een grotere
milieubelasting, zowel bij ontginning, verwerking
als na hun levensduur. Blijf dus zeker
hout gebruiken, maar zorg ervoor dat
het uit verantwoord bosbeheer afkomstig
is, met het FSC-label.
Hoe weet ik zeker dat het gebruikte
hout ook effectief afkomstig is uit
een FSC-bos?
Omdat het hout een lange weg aflegt
tussen het bos en de eindbestemming,
bestaat er een controle langsheen deze
handelsketen: FSC Chain of Custody-certi-
ficering (COC-certificaat). Enkel bedrijven
in het bezit van een FSC Chain of Custodycertificaat
kunnen FSC-hout of -houtproducten
verwerken en verkopen. Wanneer u
enkel werkt met gecertificeerde bedrijven,
krijgt u van hen d.m.v. de factuur dé garantie
dat het hout effectief FSC-gelabeld
hout is. Deze garantie vervalt wanneer
gewerkt wordt met niet-gecertificeerde
bedrijven. Kortom, indien u FSC opneemt
in uw lastenboek, vraagt u impliciet ook
naar het hebben van een COC-certificaat.
De aanbieder dient dit mee op te geven in
zijn offerte. U kan dit on-line controleren:
www.fair-timber.be
Bij Fair Timber kan u als architect
steeds terecht met al uw vragen.
Op de website www.fair-timber.be
vindt u trouwens een groeiend aanbod
aan informatie. Bovendien is
sinds oktober 2006 een handige
‘FSC gids voor bedrijven en aankopers’
op de markt. In het onderdeel
voor aankopers vindt u als architect
ongetwijfeld ook een schat
aan informatie over het gebruik van
FSC hout, de aankoop en de achtergrond.
Meer informatie hierover
vindt u eveneens op de website. U
kan ook bellen naar 016 22 61 37,
faxen naar 016 30 83 66 of mailen
naar info@fair-timber.be «
26 DIMENSION