Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen
Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen
Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Zorg<br />
aan<br />
zet<br />
<strong>Ethisch</strong> <strong>omgaan</strong> <strong>met</strong> <strong>ouderen</strong><br />
Linus Vanlaere & Chris Gastmans
Zorg<br />
aan zet<br />
Zorg aan zet wil aanzetten geven tot ethisch denken in de zorg voor <strong>ouderen</strong>. In het<br />
eerste deel van het boek komen vijf thema’s aan bod die voor vele hulpverleners en<br />
mantelzorgers zeker niet nieuw zullen zijn. De auteurs benaderen op toegankelijke<br />
wijze alledaagse thema’s als lichamelijke aftakeling en waardigheid (hoofdstuk 1),<br />
het wasgebeuren (hoofdstuk 2), seksualiteit en intimiteit bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie<br />
(hoofdstuk 3), sondevoeding bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie die plots alle voedsel en vocht<br />
weigeren (hoofdstuk 4) en euthanasie bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie (hoofdstuk 5).<br />
In het tweede deel onderbouwen de auteurs hun ethische benaderingswijze. Wat leidt<br />
hen in hun ethische evaluatie en kan dat ook voor hulpverleners en mantelzorgers<br />
richtinggevend zijn? Wat zijn de fundamenten van hun ethiek? (hoofstuk 6) Omdat<br />
ethisch overleg cruciaal is in het verwezenlijken van goede zorg, wordt ingegaan op<br />
volgende vragen: ethisch overleggen, hoe doe je dat? Waarop dien je te letten? Wat<br />
zijn referentiepunten? (hoofdstuk 7).<br />
Ook hulpverleners en mantelzorgers zijn pièce touchée: eenmaal geraakt door de<br />
ander, laat deze je niet meer los. Zorg aan zet vertrekt van dit concreet menselijk<br />
gebeuren om <strong>ouderen</strong>zorg ethisch te benaderen. Net daarom een boek dat beklijft.<br />
Waardigheid. Een groot woord.<br />
Maar wat betekent dit in praktijk?<br />
¬ Hoe kunnen we op gepaste wijze<br />
reageren wanneer een oudere in zijn<br />
bed plast en zich diep aangetast weet<br />
in zijn waardigheid?<br />
¬ Hoe kunnen we iemand in zijn<br />
waardigheid respecteren als hij<br />
weigert om zich te laten wassen<br />
(‘Ik wil geen vreemde handen aan<br />
mijn lijf!’)?<br />
¬ Op welke manier kunnen we <strong>omgaan</strong><br />
<strong>met</strong> onze demente moeder die<br />
intimiteit zoekt bij een<br />
medebewoner? Komen we tussen<br />
omwille van haar waardigheid?<br />
¬ Hoe vullen we waardig sterven in<br />
wanneer een oudere <strong>met</strong> dementie<br />
schriftelijk heeft verklaard dat hij<br />
dood wil als hij zijn kinderen niet<br />
meer herkent?<br />
¬ Wat te doen wanneer een oudere alle<br />
voedsel en vocht weigert en iemand<br />
de mogelijkheid van sondevoeding<br />
suggereert als ‘goede zorg’?<br />
Zorg verlenen aan <strong>ouderen</strong> vergelijken<br />
<strong>met</strong> schaken, dat is misschien een brug<br />
te ver. Er is geen sprake van<br />
schaakstukken; er staan mensen en<br />
levens op het spel. En toch. Eenmaal<br />
een schaakstuk is aangeraakt, is de<br />
speler verplicht om <strong>met</strong> dit stuk een zet<br />
te doen: de regel van ‘pièce touchée’ is<br />
heilig in het schaakspel. Zo gaat het ook<br />
in het zorg verlenen: eenmaal lijfelijk<br />
aangeraakt, laat de ander je niet meer<br />
los. Er ontstaat een relatie en die kan<br />
alle kanten op. Welke is de juiste<br />
richting? Het doel van die relatie is een<br />
mens in zijn of haar waardigheid te<br />
herstellen of te ondersteunen. Daarvoor<br />
is strategie nodig; genuanceerd denken,<br />
fijngevoelig opvangen van signalen,<br />
overleg. Dit in praktijk omzetten is een<br />
hele uitdaging.<br />
Zorg aan zet gaat die uitdaging aan. Het<br />
boek maakt delicate ethische vragen<br />
eindelijk bespreekbaar waarmee wij<br />
allen – als oudere, als hulpverlener, als<br />
mantelzorger – worden geconfronteerd.<br />
Bestelbon<br />
naam<br />
straat & nummer<br />
postcode & gemeente<br />
tel.<br />
bestelt hierbij<br />
datum<br />
exemplaren van ‘Zorg aan Zet’ van L. Vanlaere & C. Gastmans<br />
tegen 22,50 Euro (excl. verzendingskosten)<br />
exemplaren van ‘Cirkels van zorg’ van C. Gastmans & L. Vanlaere<br />
tegen 23,50 Euro (excl. verzendingskosten)<br />
Bestelbon terugsturen naar:<br />
Boekhandel Infodok/Davidsfonds,<br />
Blijde Inkomststraat 79-80, 3000 Leuven,<br />
016/310 650, fax 016/310 608,<br />
informatie@davidsfonds.be<br />
Betaling na ontvangst van de factuur<br />
(bij levering)<br />
handtekening<br />
fax<br />
Wet 8.12.’92 Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld aan sectoren van Davidsfonds en derden. Betrokkenen<br />
kunnen publiek register raadplegen …
LINUS VANLAERE is ethicus binnen de Groepering van<br />
Voorzieningen voor Ouderenzorg vzw en wetenschappelijk<br />
medewerker in sTimul: zorg-ethisch lab vzw.<br />
CHRIS GASTMANS is buitengewoon hoogleraar aan de<br />
Faculteit Geneeskunde van de K.U.Leuven en ethisch<br />
adviseur van <strong>Zorgnet</strong> <strong>Vlaanderen</strong>.<br />
Van dezelfde auteurs is verschenen<br />
Cirkels<br />
van zorg