10.11.2014 Views

Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen

Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen

Ethisch omgaan met ouderen - Zorgnet Vlaanderen

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Zorg<br />

aan<br />

zet<br />

<strong>Ethisch</strong> <strong>omgaan</strong> <strong>met</strong> <strong>ouderen</strong><br />

Linus Vanlaere & Chris Gastmans


Zorg<br />

aan zet<br />

Zorg aan zet wil aanzetten geven tot ethisch denken in de zorg voor <strong>ouderen</strong>. In het<br />

eerste deel van het boek komen vijf thema’s aan bod die voor vele hulpverleners en<br />

mantelzorgers zeker niet nieuw zullen zijn. De auteurs benaderen op toegankelijke<br />

wijze alledaagse thema’s als lichamelijke aftakeling en waardigheid (hoofdstuk 1),<br />

het wasgebeuren (hoofdstuk 2), seksualiteit en intimiteit bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie<br />

(hoofdstuk 3), sondevoeding bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie die plots alle voedsel en vocht<br />

weigeren (hoofdstuk 4) en euthanasie bij <strong>ouderen</strong> <strong>met</strong> dementie (hoofdstuk 5).<br />

In het tweede deel onderbouwen de auteurs hun ethische benaderingswijze. Wat leidt<br />

hen in hun ethische evaluatie en kan dat ook voor hulpverleners en mantelzorgers<br />

richtinggevend zijn? Wat zijn de fundamenten van hun ethiek? (hoofstuk 6) Omdat<br />

ethisch overleg cruciaal is in het verwezenlijken van goede zorg, wordt ingegaan op<br />

volgende vragen: ethisch overleggen, hoe doe je dat? Waarop dien je te letten? Wat<br />

zijn referentiepunten? (hoofdstuk 7).<br />

Ook hulpverleners en mantelzorgers zijn pièce touchée: eenmaal geraakt door de<br />

ander, laat deze je niet meer los. Zorg aan zet vertrekt van dit concreet menselijk<br />

gebeuren om <strong>ouderen</strong>zorg ethisch te benaderen. Net daarom een boek dat beklijft.<br />

Waardigheid. Een groot woord.<br />

Maar wat betekent dit in praktijk?<br />

¬ Hoe kunnen we op gepaste wijze<br />

reageren wanneer een oudere in zijn<br />

bed plast en zich diep aangetast weet<br />

in zijn waardigheid?<br />

¬ Hoe kunnen we iemand in zijn<br />

waardigheid respecteren als hij<br />

weigert om zich te laten wassen<br />

(‘Ik wil geen vreemde handen aan<br />

mijn lijf!’)?<br />

¬ Op welke manier kunnen we <strong>omgaan</strong><br />

<strong>met</strong> onze demente moeder die<br />

intimiteit zoekt bij een<br />

medebewoner? Komen we tussen<br />

omwille van haar waardigheid?<br />

¬ Hoe vullen we waardig sterven in<br />

wanneer een oudere <strong>met</strong> dementie<br />

schriftelijk heeft verklaard dat hij<br />

dood wil als hij zijn kinderen niet<br />

meer herkent?<br />

¬ Wat te doen wanneer een oudere alle<br />

voedsel en vocht weigert en iemand<br />

de mogelijkheid van sondevoeding<br />

suggereert als ‘goede zorg’?<br />

Zorg verlenen aan <strong>ouderen</strong> vergelijken<br />

<strong>met</strong> schaken, dat is misschien een brug<br />

te ver. Er is geen sprake van<br />

schaakstukken; er staan mensen en<br />

levens op het spel. En toch. Eenmaal<br />

een schaakstuk is aangeraakt, is de<br />

speler verplicht om <strong>met</strong> dit stuk een zet<br />

te doen: de regel van ‘pièce touchée’ is<br />

heilig in het schaakspel. Zo gaat het ook<br />

in het zorg verlenen: eenmaal lijfelijk<br />

aangeraakt, laat de ander je niet meer<br />

los. Er ontstaat een relatie en die kan<br />

alle kanten op. Welke is de juiste<br />

richting? Het doel van die relatie is een<br />

mens in zijn of haar waardigheid te<br />

herstellen of te ondersteunen. Daarvoor<br />

is strategie nodig; genuanceerd denken,<br />

fijngevoelig opvangen van signalen,<br />

overleg. Dit in praktijk omzetten is een<br />

hele uitdaging.<br />

Zorg aan zet gaat die uitdaging aan. Het<br />

boek maakt delicate ethische vragen<br />

eindelijk bespreekbaar waarmee wij<br />

allen – als oudere, als hulpverlener, als<br />

mantelzorger – worden geconfronteerd.<br />

Bestelbon<br />

naam<br />

straat & nummer<br />

postcode & gemeente<br />

tel.<br />

bestelt hierbij<br />

datum<br />

exemplaren van ‘Zorg aan Zet’ van L. Vanlaere & C. Gastmans<br />

tegen 22,50 Euro (excl. verzendingskosten)<br />

exemplaren van ‘Cirkels van zorg’ van C. Gastmans & L. Vanlaere<br />

tegen 23,50 Euro (excl. verzendingskosten)<br />

Bestelbon terugsturen naar:<br />

Boekhandel Infodok/Davidsfonds,<br />

Blijde Inkomststraat 79-80, 3000 Leuven,<br />

016/310 650, fax 016/310 608,<br />

informatie@davidsfonds.be<br />

Betaling na ontvangst van de factuur<br />

(bij levering)<br />

handtekening<br />

fax<br />

Wet 8.12.’92 Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld aan sectoren van Davidsfonds en derden. Betrokkenen<br />

kunnen publiek register raadplegen …


LINUS VANLAERE is ethicus binnen de Groepering van<br />

Voorzieningen voor Ouderenzorg vzw en wetenschappelijk<br />

medewerker in sTimul: zorg-ethisch lab vzw.<br />

CHRIS GASTMANS is buitengewoon hoogleraar aan de<br />

Faculteit Geneeskunde van de K.U.Leuven en ethisch<br />

adviseur van <strong>Zorgnet</strong> <strong>Vlaanderen</strong>.<br />

Van dezelfde auteurs is verschenen<br />

Cirkels<br />

van zorg

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!