De jungle van het verdelen! - Pianoo

Deel 4 AHP nader bekeken (2)
In het vorige artikel hebben we kennis gemaakt met het AHP-model. Een tool die ondersteuning
kan geven binnen het inkoopproces, wanneer de verdeling van de gunningpunten tussen de
verschillende (sub)criteria aan de orde is. We hebben een screenplay gezien waarbij met behulp
van paarsgewijze vergelijking de uiteindelijk procentuele verdeling van de gunningscriteria en de
consistentie berekend worden. Fase 2 en fase 3 kunnen dus door de computer ondersteund
worden. Maar wat gebeurt er nu onder de motorkap van het AHP-model?
Fase 1: Definitie criteria
• Het ontwerpen van je gunningcriteria boom
(bij complexe beslissingen 'subcriteria' en 'sub-subcriteria')
Fase 2: Paarsgewijs vergelijk
• De prioritering van de verschillende criteria (en indien noodzakelijk de
subcriteria) en alternatieven.
Fase 3: Aandeel & consistentie
• Het berekenen van het procentuele aandeel van de betreffende criteria
(sub)criteria plus het bepalen van de consistentie
In de volgende paragrafen kijken we welke rekentechniek wordt gebruikt
achter de matrix waar de paarsgewijze vergelijking plaatsvindt. We laten zien hoe het procentuele
aandeel wordt berekend. Ook in het meest wiskundige deel van het model − het berekenen van de
consistentie − geven we inzicht.
Daarna laten we de grenswaarden van het model zien en bekijken we de invloed van de
schaalindeling. We bekijken het belang van de eerste lijnen van paarsgewijze vergelijkingen. Tot
slot bespreken we een aantal voordelen, maar ook nadelen van deze methode.
Paarsgewijs vergelijken
In artikel 3 hebben we aangegeven hoeveel paarsgewijze vergelijkingen gemaakt moeten worden
bij een aantal van 4 tot 9 gunningscriteria. In het voorbeeld van de Europese aanbesteding
„Catering‟ (4 criteria) moeten we een 6-tal vergelijkingen maken. We zetten deze vergelijkingen in
een matrix en nemen deze als uitgangspunt.
Catering Openingstijden Gezond eten Presentatie Opstartplan
Openingstijden 1 3 6 6
Gezond eten 1/3 1 1/3 2
Presentatie 1/6 3 1 1
Opstartplan 1/6 1/2 1 1
20