nummer 1, februari 2012 - VNO-NCW Midden

Middelpunt
Foto: Patrick van Gemert
Associate degree succesvol door samenwerking bedrijfsleven
Een opleiding tussen mbo- en
hbo-niveau in, dat is de Associate
degree (Ad). Dankzij de
nauwe samenwerking met het
regionale bedrijfsleven worden
studenten in twee jaar opgeleid
om specifieke functies binnen
bedrijven te vervullen. ‘De werkgever
is de cruciale factor’, aldus
Ron Bormans, bestuursvoorzitter
van de Hogeschool voor Arnhem
en Nijmegen (HAN). ‘De bedrijven
helpen mee om het een succes
te maken.’
De HAN biedt momenteel zeven
Ad-opleidingen aan, waaronder
Accountancy, Constructeur Werktuigbouwkunde
en Systeemspecialist
Automotive. ‘Het zijn nog heel jonge
opleidingen van twee, drie jaar. Je ziet:
sommige doen het goed, anderen gaan
moeilijk.’ Hij merkt dat juist de opleidingen
die in goede relatie met het
bedrijfsleven zijn opgericht, het meeste
succes boeken.
‘Zowel in de fase dat de opleiding
ontwikkeld wordt, als in de uitvoering.
Om studenten binnen te krijgen en
om een goed aanbod te hebben, is een
intensieve relatie met bedrijven nodig.’
Hbo
‘Een Ad-opleiding is geen deel van de
hbo-bachelor’, benadrukt Bormans.
‘De Ad heeft wel een zekere overlap,
vooral de begingedeeltes lijken op
elkaar. Maar de studenten krijgen minder
kennis mee, ze zijn van een lager
niveau. En het is vooral zeer beroepsgericht.’
Na een Ad-opleiding kunnen
studenten wel makkelijk instromen in
een hbo-opleiding, maar ze kunnen
niet de eerste twee jaar overslaan. Al
zal hun bachelor door de Ad-opleiding
wel beduidend korter zijn. ‘De Ad
kan als springplank fungeren. Naar
een volledige opleiding bijvoorbeeld.
Maar het helpt ook tijdens je werk:
je weet meer. En voor mensen die al
een drukke baan hebben, misschien
met jonge kinderen, is een vierjarige
bacheloropleiding een ongewisse stap.
Dan kan een tweejarige Ad-opleiding
interessant zijn.’
Onbekendheid
De bestuursvoorzitter praat vol enthousiasme
over de Ad-opleidingen,
maar voegt wel toe: ‘Het is niet gemakkelijk
om mensen te interesseren.
Dat komt omdat er onbekendheid is
met het hele fenomeen.’ Dat merkt
ook Rieke de Vlieger, directeur van
Windesheim Flevoland. De hogeschool
onderzoekt de mogelijkheid voor twee
Ad’s, bouwkunde en informatica. Zij
vertelt: ‘We merken dat bij de bedrijven
nog veel onbekendheid is met de
Ad. We moeten eerst uitleggen wat het
is. Bedrijven hebben nog wat koudwatervrees.
Ze weten wel wat ze hebben
aan iemand met hbo-bachelorniveau,
maar nog niet wat ze aan een Ad’er
kunnen hebben.’
Wat zijn dan de voordelen voor
bedrijven om mee te werken aan een
Ad-programma? ‘Ad’ers worden
voor bepaalde functies opgeleid’,
zegt Bormans. ‘Als werkgever weet je
heel goed wat voor vlees je in de kuip
hebt.’ De Vlieger voegt toe: ‘We vragen
bedrijven hoe de opleiding eruit moet
zien. We leiden op voor waar behoefte
aan is. En bedrijven kunnen met Ad’ers
een nog gedifferentieerder personeelsbestand
opbouwen, ze kunnen het op
maat afstemmen.’
Werk
De HAN richt zich met name op mensen
die een mbo-diploma hebben, en al
een paar jaar aan het werk zijn. ‘Dat is
een nieuwe doelgroep. Ze ontdekken
in een bedrijf: ik moet meer weten en
kunnen, om stappen te zetten in mijn
loopbaan, of om beter te functioneren
in mijn huidige baan.’ De HAN heeft
een voorkeur voor Ad-opleidingen in
deeltijd. Deze studenten nemen problemen
uit hun beroepspraktijk mee naar
de lessen. ‘Zij zitten zodanig in dat
beroep, dat de beroepscontext duidelijk
is. Ze komen niet, als een havist, als
een onbeschreven blad binnen. Sterker
nog: ze zijn al flink volgetekend. Zij
komen bij wijze van spreken zo van de
bouwplaats de klas binnen.’
Bedrijven hebben nog
wat koudwatervrees
Toekomst
Of Windesheim Flevoland vanaf het
komende collegejaar Associate degrees
kan aanbieden, is nog onzeker. ‘We zijn
er volop mee bezig. Voor de aanvraag
van de opleiding moet je het commitment
van het bedrijfsleven zwart op
wit hebben, en dat kost nu meer tijd en
energie. Misschien moeten we het een
jaar opschuiven’, vertelt De Vlieger.
De HAN is nog niet actief bezig met
nieuwe Ad’s. Bormans: ‘Tot nu toe is
de belangstelling eigenlijk te gering,
daarom is er terughoudendheid en
zullen wij niet over de gehele linie Ad’s
ontwikkelen. Maar daar waar er in de
samenleving en in het bedrijfsleven
een duidelijke behoefte is, en er is een
mogelijkheid om dat op een goede
manier, samen met de bedrijven te
ontwikkelen, dan willen we er zeker
naar kijken.’
Ook De Vlieger wil graag benaderd
worden door bedrijven met goede
ideeën. Bovendien ziet zij een rol voor
VNO-NCW. ‘Ik denk dat VNO-NCW
Midden regionaal iets kan betekenen.
We zoeken nu bedrijven uit onze eigen
contacten, daar zou VNO-NCW een
bundelende rol in kunnen spelen.’
Zowel de HAN als Windesheim Flevoland
doen een oproep aan het bedrijfsleven
in hun regio. ‘Ik zou bedrijven
graag uitnodigen om rond de tafel te
gaan zitten’, zegt Bormans. ‘Onze maatschappelijke
opdracht is om mensen af
te leveren als vakmensen die het in de
regio goed doen, die goed doorontwikkelen
en doorinnoveren. Wij vragen alle
bedrijven: wat moeten wij doen om die
opdracht gestalte te geven?’
Reageren?
Schuijer@vno-ncwmidden.nl
Geert Kolthof: ‘Als je internationaal succes wil hebben, dan moet je zorgen dat de infrastructuur in orde is.’
35