Bataviawerf Journaal 2009 nummer 4

Kort Historisch nieuws
Detail uit een rekening: 2 Ramen int nachthuys van Moscovisch glas compt 15 schelling 6 groten
Kort nieuws van het historisch onderzoek
In de week van 9 november hebben onderzoekers Menno
Leenstra en Arent Vos enkele dagen gewerkt in het Zeeuws
Archief in Middelburg. Daar worden onder andere archieven
van de Zeeuwse admiraliteit bewaard. In het bijzonder
zochten ze in de administratie die betrekking heeft op de
uitrusting van de schepen. Voor de Batavia bekeken ze de
periode 1620-1630, ervan uitgaande dat gegevens voor de
uitrusting van ’s Lands Schepen van Oorlog enige zeggingskracht
hebben voor de uitrusting van VOC Retourschepen.
Uiteraard zal later ook in de VOC-archieven verder worden
gezocht.
Grootboek van één boekjaar en een deel van de bijbehorende rekeningen
stond. Dit meubel bood plaats aan één of meer kompassen,
verlichting en de halfuursglazen (zandlopers). Uit rekeningen
van VOC en Admiraliteiten blijkt overtuigend, dat deze
nachthuizen ook in de tijd van de Batavia reeds gebruikt
werden. Het zoeken is nu naar gegevens om tot een goede
reconstructie te komen. Stapje voor stapje komen we hiermee
verder. Zo blijkt uit rekeningen, dat er ramen in zaten
van Moscovisch glas (mica).
Menno Leenstra doorzoekt het Zeeuws Archief
Menno zocht gericht naar gegevens over tuigage en vooral
zeilen. Immers, bij de brand in oktober 2008 zijn de zeilen
van de Batavia verloren gegaan. Die moeten nu opnieuw
worden gemaakt, maar dat willen we nog beter historisch
verantwoord doen dan de eerste generatie zeilen.
Arent is bezig met breed onderzoek voor een zo authentiek
mogelijke inrichting van de Batavia. Daaronder vallen heel
veel aspecten zoals intimmering van de diverse ruimtes,
dagelijks leven, wonen en werken aan boord, navigatie,
uitrusting, lading, enzovoorts. Voor Arent was het een
steekproef om te zien wat het potentieel is van dit archief,
hoeveel tijd nodig zal zijn om bovengenoemde periode van
het archief te doorzoeken en wat daarvan de kosten zullen
zijn. Dat inzicht is nodig om een goed plan op te stellen
voor de inrichting. Arent en hoofd bouw Aryan Klein werken
op dit moment samen aan een aansprekend plan, waarmee
we een begin kunnen maken voor de benodigde fondsenwerving.
Een klein voorbeeld: we weten uit Witsen en Van Yk, dat
aan het eind van de 17e eeuw op de stuurplecht (en op
grote schepen ook aan dek) een zogenaamd nachthuis
Audiotour
De Bataviawerf heeft in samenwerking met het bedrijf
Guide ID uit Deventer een audiotour ontwikkeld voor
de Batavia. Er zijn op de Batavia in totaal 16 locaties
waar men met een podcatcher een hoofdstukje uit het
verhaal van de Batavia te horen krijgt.
Met een plattegrond van het schip kunnen de bezoekers
via deze locaties, op eigen gelegenheid de audiotour
over de Batavia volgen.
Op dit moment is de audiotour alleen nog in
het Nederlands verkrijgbaar, als de audiotour
aanslaat zullen we deze ook in andere talen
beschikbaar stellen. Vooral in drukke tijden,
als er minder gidsen beschikbaar zijn, is dit
een goed alternatief.
De audiotour is te huur bij de
informatiebalie voor € 2,50 per persoon.
5
4-2009 journaal