Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Als ingrijp<strong>en</strong> of nalat<strong>en</strong><br />
wordt overwog<strong>en</strong><br />
Hij worstelde<br />
“Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> in die laatste fase de balans op in hun lev<strong>en</strong>.<br />
<strong>Hoe</strong> heb ik geleefd? Wat heb ik niet goed gedaan of juist wel?<br />
Ik heb wel e<strong>en</strong>s nam<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> patiënt iemand gebeld <strong>met</strong> de vraag<br />
of hij als<strong>je</strong>blieft wilde k<strong>om</strong><strong>en</strong>. De patiënt worstelde vreselijk <strong>met</strong><br />
schuldgevoel<strong>en</strong>s t<strong>en</strong> opzichte van die persoon. Praat dan <strong>met</strong><br />
hem, zeid<strong>en</strong> we to<strong>en</strong>. Na dat bezoek was hij e<strong>en</strong> stuk rustiger.<br />
In de dag<strong>en</strong> daarna nam hij heel bewust afscheid van zijn kinder<strong>en</strong>.<br />
Zei alles wat hij nog moest zegg<strong>en</strong>. Heel indrukwekk<strong>en</strong>d.”<br />
Wat is er aan de hand?<br />
S<strong>om</strong>s <strong>et<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> drink<strong>en</strong> patiënt<strong>en</strong> niet meer<br />
voldo<strong>en</strong>de. Ander<strong>en</strong> zijn niet (meer) in staat<br />
<strong>om</strong> via de mond drink<strong>en</strong> of <strong>et<strong>en</strong></strong> tot zich te<br />
nem<strong>en</strong>. Dan kan het e<strong>en</strong> oplossing zijn <strong>om</strong><br />
h<strong>en</strong> kunstmatig vocht <strong>en</strong>/of voedsel toe te<br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong>. Die ingreep vraagt <strong>om</strong> e<strong>en</strong> weloverwog<strong>en</strong><br />
beslissing. Gaan we wel of niet over<br />
tot e<strong>en</strong> infuus of sonde? In e<strong>en</strong> later stadium<br />
kan e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>d dilemma zich voordo<strong>en</strong>:<br />
door<strong>ga</strong>an <strong>met</strong> de behandeling of deze stak<strong>en</strong>?<br />
Wat moet <strong>je</strong> w<strong>et<strong>en</strong></strong>?<br />
• Het maakt veel uit of de patiënt wilsbekwaam<br />
is of niet. E<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e die wilsbekwaam<br />
is, mag zelf besliss<strong>en</strong> of hij in<br />
zijn laatste lev<strong>en</strong>sfase vocht of voedsel<br />
toegedi<strong>en</strong>d wil krijg<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> patiënt, die<br />
voor deze beslissing wilsonbekwaam is,<br />
ligt dat anders. Dan beslist deg<strong>en</strong>e die de<br />
patiënt verteg<strong>en</strong>woordigt (bijvoorbeeld e<strong>en</strong><br />
familielid) hierover, sam<strong>en</strong> <strong>met</strong> de arts.<br />
Die verteg<strong>en</strong>woordiging is wettelijk<br />
geregeld in de Wet op de g<strong>en</strong>eeskundige<br />
behandelingsovere<strong>en</strong>k<strong>om</strong>st (WGBO).<br />
• Voor kinder<strong>en</strong> onder de 18 jaar geld<strong>en</strong><br />
speciale regels. Is het kind jonger dan 12?<br />
Dan zijn de ouders of de voogd verantwoordelijk.<br />
Zij mo<strong>et<strong>en</strong></strong> toestemming gev<strong>en</strong><br />
voor de behandeling of kunn<strong>en</strong> de behandeling<br />
weiger<strong>en</strong>. Is het kind tuss<strong>en</strong> de<br />
12 <strong>en</strong> 15 jaar? Dan moet zowel het kind<br />
als zijn ouders/voogd toestemming gev<strong>en</strong>.<br />
Er zijn twee situaties waarin de toestemming<br />
van alle<strong>en</strong> de jongere voldo<strong>en</strong>de is.<br />
Het <strong>ga</strong>at <strong>om</strong> de situatie dat niet behandel<strong>en</strong><br />
ernstige nadelige gevolg<strong>en</strong> zal hebb<strong>en</strong><br />
voor de jongere. De andere situatie is als<br />
de behandeling e<strong>en</strong> weloverwog<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s is<br />
van de jongere. Jonger<strong>en</strong> van 16 <strong>en</strong> 17<br />
jaar mo<strong>et<strong>en</strong></strong> zelf toestemming gev<strong>en</strong> voor<br />
de behandeling. De toestemming van hun<br />
ouders of voogd is niet meer nodig.<br />
8 <strong>Hoe</strong> <strong>ga</strong> <strong>je</strong> <strong>om</strong> <strong>met</strong> <strong>et<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> drink<strong>en</strong>
Change language