Lees meer - Global State

More documents

Recommendations

Info

ternatieven hebt. Neem nou café Central aan de Herrengasse 14. Goed, je betaalt wat meer voor je versnaperingen en de locatie is een toeristenmagneet, maar je zit wel aan je biertje in een ontroerend mooi paleisje. Ja, een café in een paleis! Dat is typisch Weens, zoals het ook des Weners is om de befaamde Lippizaner hengsten te trainen in de Winterreitschule. Daar draven paarden onder kristallen kroonluchters en rijk versierde plafonds. Elke stad heeft meerdere gezichten, maar opvallend in Wenen is toch het scherpe contrast tussen modern en traditioneel. In koffiehuizen dragen kelners een smoking, en al die paleizen en standbeelden, zoals Mozart en Walskoning Johann Strauss, ademen de sfeer van ouderwetse romantiek. Maar tegelijk kun je in deze stad je behoefte doen in het Toilet of DAPEST Modern Art, een wc in de stijl van de kunstenaar Hundertwasser, de man die zelfs van de Weense stadsverwarming een kunstwerk wist te maken. En in de aloude museumpaleizen hangen schilderijen van vrijzinnige bohémiens als Klimt, Kokoschka en Egon Schiele. Wenen heeft dus minstens twee gezichten, maar de absolute ziel van de stad is de Stephansdom, de kathedraal met z’n 250.000 geglazuurde dakpannen. Groepjes toeristen drommen er samen rond het beeld van de gekruisigde Christus rechts van de hoofdingang. Dit beeld zou naar verluid een baard van menselijk haar hebben. Een ander opvallend beeld is de marmeren Johannes Capistrano (1386-1456) die een verslagen Turk vertrapt. Deze Capistrano predikte in deze kerk tegen de dreigende Turkse invasie. Zulke preken hield hij overigens ook in ons volgende reisdoel 250 kilometer verderop: Boedapest. Liggende Eiffeltoren In Boedapest slaan we aan het rekenen, want we zijn hier buiten de eurozone. De euro is ongeveer 255 forinten waard. Op de Hongaarse bankbiljetten staan mannen als Bethlen Gabor en Matyas Kiraly, vergelijkbaar - neem ik aan - met onze Joost van den Vondel en Michiel de Ruyter. Ons hotel staat in hartje Pest. Pas in 1872 werden de stadjes Pest, Oboeda en Boeda samengevoegd tot het huidige Boedapest. De stad wordt doorsneden door de Donau en ons eerste uitstapje betreft de Kettingbrug, de oudste oeververbinding tussen Boeda en Pest, die ook wel de ‘liggende Eiffeltoren’ wordt genoemd. Dit is zonder twijfel de mooiste van de zeven Boedapester bruggen, hoewel ook de Szabadsag, oftewel de Groene Brug, niet mag worden uitgevlakt. In veel opzichten zijn Wenen en Boedapest als broer en zus. Beide steden waren de belangrijkste centra van het voormalige Oostenrijk-Hongarije, de Donaumonarchie die in 1867 werd gesticht en in 1918 explodeerde. >
ENEN & BOEDAPE Net als in Wenen zien we veel stadspaleizen, fin de siècle-koffiehuizen en restaurants met zwaar fluwelen gordijnen, kroonluchters, Jugendstil-plafonds en zilveren broodschaaltjes. Ook in deze stad wordt de herinnering aan de Turkse dreiging levend gehouden door beeldhouwwerken in kerken. En ook hier staan ontelbare bustes van musici, schrijvers en artiesten. Tevens is de taartcultuur goed ontwikkeld. Op de Dobostorta en de Kuglertorta is men trots. En in winkelstraten als Vaci utca moet je net als in Weense straten zeker ook omhoog kijken, want hoog aan de gevels pronken de mooiste sculpturen en keramische composities. Meest in het oog springende deel van Boedapest is de Burchtheuvel, van oudsher het centrum van Boeda. Deze heuvel verheft zich tientallen meters boven de Donau en hier vinden we behalve de oude burcht ook het Vissersbastion en de Matyas kerk, waar Erzsébet, beter bekend als Sissy, haar sprookjeshuwelijk sloot met Frans Josef, de laatste Habsburgse heerser. Aan de andere kant van het water ligt het monumentale parlementsgebouw. Een populaire grap was tot voor kort, dat zoveel democratie als er in dit gebouw past er in heel Hongarije niet te vinden was. Beeldenpark van slechte smaak Wie Boedapest wil begrijpen moet weten dat eeuwenlang, van 1526 tot 1989, de ene vorm van onderdrukking opgevolgd is door de andere. Eerst de Turken, toen de Habsburgers en ten slotte de communisten. Wie kent niet de roemruchte opstand van 1956 die bloedig werd onderdrukt door de Sovjets. In 1989 vond een zogenaamde ‘fluwelen revolutie’ plaats en sinds dat jaar is Hongarije eindelijk onderdeel van het vrije Europa. Deze extreme historie vindt zijn weerslag op het stadsgezicht, maar ook op de mentaliteit van de Boedapesters. Lennart Wesseling (28), afkomstig uit Nieuw- Vennep, is al tien jaar manager van een bloemen- en plantengroothandel in Pest. Hij is getrouwd met een Hongaarse. ‘Men is in deze stad niet zo open en vrij,’ meent hij. ‘En er is een neiging tot negativisme, vooral bij ouderen.’ Met de jongeren gaat het beter. ‘Zij zijn optimistischer en willen hard werken. In Boedapest ligt het gemiddelde bruto maandloon nu rond de 600 euro. Het mooiste aan de stad De schitterende wijnen en badhuizen. Die kan ik echt aanraden.’ Zelf willen we reclame maken voor de directe omgeving van de prachtige Sint Stefanusbasiliek. Daar komen steeds meer trendy restaurants (bijvoorbeeld LeRoy met z’n roze interieur), uitgaansplekken en ook luxe winkels. Zo opent Louis Vuitton in juli zijn eerste Hongaarse zaak in de Andrassy utca. Even buiten de stad ligt het roemruchte Beeldenpark. Na de val van het communisme zijn de standbeelden van communistische ‘helden’ hier bijeengebracht, uiteraard Lenin zelf, maar bijvoorbeeld ook een tien meter hoge Sovjetsoldaat en een bijna net zo grote kerel die met een ontrolde vlag in zijn hand naar het front snelt om de bourgeoisie te bestrijden. Wat is het een zegen voor Boedapest dat deze beelden van die schitterende pleinen zijn weggehaald. Communisme staat namelijk ook voor slechte smaak. Bij vrijwel elk beeld ligt de nadruk op grootte, kracht en overdreven gebaren. Desalniettemin is het goed dat deze beelden niet zijn vernietigd, want ze horen bij de Hongaarse geschiedenis. En het is de ironie van die geschiedenis dat nota bene dít beeldenpark een succesvolle kapitalistische onderneming is geworden. •
Page 1 and 2: WENEN & BOEDAPEST In Wenen draven s
Page 3: De bestelling van een Wiener Melang

Lees meer - Global State

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?