Infra Actie nr 1 - 2012 - Bam
Infra Actie nr 1 - 2012 - Bam
Infra Actie nr 1 - 2012 - Bam
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
infra actie<br />
maart <strong>2012</strong>•Jaargang 15<br />
<strong>nr</strong> 1<br />
><br />
><br />
><br />
‘Dit zijn de<br />
Deltawerken<br />
van de 21 ste eeuw’<br />
Roger Mol:<br />
‘In 2014 moeten<br />
we twintig procent<br />
met BIM bouwen’<br />
Ondergrondse<br />
wereldprimeur<br />
in Pijnacker
in beeld<br />
et zou zomaar een<br />
zwemmer kunnen zijn,<br />
voorovergebogen en<br />
klaar voor de start. De nieuwe<br />
Vollenhoverbrug, tussen<br />
Vollenhove en Markenesse, verbindt<br />
Overijssel met Flevoland.<br />
Wie straks in juli van dit jaar<br />
de brug over gaat, maakt symbolisch<br />
de sprong van het oude<br />
land naar het nieuwe polderlandschap.<br />
‘Het bijzondere ontwerp<br />
van de brug was één van<br />
de redenen dat de Combinatie<br />
Vollenhoverbrug (bestaande uit<br />
BAM Civiel Noordoost en HSM<br />
Steel Structures) de openbare<br />
aanbesteding won’, zegt projectleider<br />
Marco Waterlander van<br />
BAM Civiel. ‘Want we hadden<br />
niet de laagste prijs. Het design<br />
werd als mooiste van de vijf<br />
inzendingen gezien en daardoor<br />
2<br />
3<br />
A&E Architecten<br />
Start!<br />
H<br />
beoordeeld als economisch gunstigste<br />
inzending. En terecht;<br />
het wordt prachtig.’ Het<br />
ontwerp is van A&E Architecten,<br />
onderdeel van BAM Advies &<br />
Engineering.<br />
De oude brug dateerde uit<br />
1941 en was aan vervanging<br />
toe: te smal en dus onveilig.<br />
‘Als twee vrachtwagens elkaar<br />
passeerden, reden ze over het<br />
fietspad’, aldus Marco. Het<br />
contract – ter waarde van<br />
6,7 miljoen euro – werd in<br />
januari vorig jaar getekend; in<br />
juli moet de brug worden opgeleverd.<br />
BAM Civiel tekende voor<br />
het ontwerp van de onderbouw<br />
en doet het projectmanagement.<br />
Op 17 oktober werd de vaarweg<br />
gestremd, waarna een dag later<br />
werd begonnen met de sloop<br />
van de oude brug. Het is<br />
een mooie, maar niet heel<br />
ingewikkelde klus, zegt Marco.<br />
‘De enige echte uitdaging is<br />
om in april zover te zijn met de<br />
bouw, dat de brug weer open<br />
kan voor het weg- en vaarverkeer.’
mix<br />
Vraag<br />
het<br />
Rob van<br />
Wingerden<br />
> Lid raad van<br />
bestuur BAM<br />
BAM <strong>Infra</strong> gaat aan de slag met<br />
onderhoudscontracten? ‘Klopt,<br />
dit is een belangrijke markt voor<br />
BAM. Recentelijk hebben we weer<br />
een opdracht binnengehaald in<br />
Zuid-Holland, waarbij BAM Rail,<br />
BAM Civiel en BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
gaan samenwerken aan meerjarig<br />
onderhoud van een aantal bruggen<br />
en waterkeringen.’<br />
Spoormannen en bruggen?<br />
‘Multidisciplinaire projecten komen<br />
steeds vaker voor, dus daar richten<br />
wij ons op. BAM Rail heeft veel<br />
ervaring met onderhoud. In combinatie<br />
met andere werkmaatschappijen<br />
werken we steeds meer en<br />
4<br />
succesvoller samen.’<br />
5<br />
verkeersinformatie<br />
12<br />
Daarover is nieuws te melden,<br />
toch? ‘Ja, wij hebben het bedrijfsonderdeel<br />
BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement<br />
opgericht. Om aan<br />
de groeiende vraag van grote multidisciplinaire,<br />
integrale projecten te<br />
voldoen: de opdrachtgever haalt<br />
met één partij alle disciplines<br />
binnen. Onze directeur Hans<br />
Draaijer van BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement<br />
vertelt daar elders<br />
in deze <strong>Infra</strong> <strong>Actie</strong> alles over.’<br />
Is de oprichting ook een manier<br />
om te overleven? ‘Meer een manier<br />
om goed in te spelen op wat er in<br />
de markt gebeurt. Grote projecten<br />
zijn en blijven belangrijk en wij laten<br />
zien dat die bij ons in goede handen<br />
zijn. Op deze manier kunnen we<br />
onze kennis en resources maximaal<br />
benutten. We willen het altijd beter<br />
doen. Ik denk dat we daarom goed<br />
standhouden. Daar komt bij dat we<br />
onze focus langzaam maar zeker<br />
verleggen naar het buitenland.<br />
Daarbij gaan we geen vreemde,<br />
risicovolle avonturen aan. Maar ook<br />
daar liggen kansen om succesvol<br />
onze krachten te bundelen.’<br />
groen parkeren<br />
met brUinkoolvliegas<br />
Er komt een unieke, duurzame<br />
parkeerplaats bij Fort Vechten,<br />
langs de A12 tussen Utrecht<br />
en Bunnik. BAM <strong>Infra</strong>consult<br />
adviseert en BAM Wegen is aannemer.<br />
De parkeerplaats wordt<br />
aangelegd met duurzaam beton,<br />
waarbij het traditionele cement<br />
vervangen is door hoogovenslak<br />
en bruinkoolvliegas. ‘Dat is<br />
innovatief, de CO 2 -uitstoot daalt<br />
met 75 procent’, zegt innovatiemanager<br />
Ad van ’t Zelfde van<br />
BAM <strong>Infra</strong>consult. ‘We kijken<br />
ook in hoeverre het materiaal<br />
voor bijvoorbeeld fiets- en<br />
wandelpaden geschikt is.<br />
Opdrachtgever provincie Utrecht<br />
heeft er het volste vertrouwen<br />
in. Net als wij.’ Als alles volgens<br />
plan verloopt, is de parkeerplaats<br />
in mei klaar.<br />
In de prijzen<br />
habo gWW, onderdeel van bam Wegen, heeft de<br />
gouden straatsteen 2011 gewonnen.<br />
De prijs, een initiatief van FNV Bouw, de Arbeidsinspectie<br />
en CROW, wordt uitgereikt aan bedrijven die zich inzetten<br />
voor de ontwikkeling van mechanisch bestraten, om zo de<br />
arbeidsomstandigheden<br />
te verbeteren.<br />
HABO<br />
GWW is al 25<br />
jaar bezig met<br />
de ontwikkeling<br />
van mechanisch<br />
bestraten, zegt<br />
directeur Ronald<br />
Baptiste. ‘Ook<br />
maken wij ons al<br />
negen jaar sterk<br />
om mensen met<br />
afstand tot de<br />
arbeidsmarkt een eerlijke kans te geven. Zo hebben we in<br />
de afgelopen vier jaar dertien mensen aan werk geholpen.<br />
Mede op deze wijze willen we onderscheidend zijn. We<br />
willen onze kennis ook delen met de BAM-collega’s. Wij<br />
hebben een cursus ontwikkeld, waarin wij de collega’s<br />
alles vertellen over machinaal bestraten. De cursussen<br />
waren een succes.’<br />
Klaar voor de storm...<br />
hoe onderhoud je de bewegende<br />
onderdelen van een waterkering die<br />
zo groot zijn als de eiffeltoren?<br />
BAM Civiel, BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Mobiliteit, BAM Rail en BAM Techniek<br />
weten dat inmiddels. Want de vier<br />
bedrijven gaan voor tien jaar de<br />
Maeslantkering, de Hartelkering en de<br />
Hollandsche IJsselkering ‘hoogwaardig<br />
integraal’ probabilistisch (rekening houdend met risico’s) onderhouden.<br />
Opdrachtgever is Rijkswaterstaat Dienst Zuid-Holland.<br />
Tendermanager van BAM <strong>Infra</strong>techniek Rinus Elsman: ‘Overheden<br />
besteden steeds meer geclusterde onderhoudsprojecten uit. Wij<br />
hebben deze vraag gemeenschappelijk opgepakt. Met een hoop<br />
kennis trouwens; BAM <strong>Infra</strong>consult ontwierp de Maeslantkering<br />
en BAM Civiel was al betrokken bij de bouw van de keringen.<br />
We betrekken ook BAM Rail hierbij. Zij weten na jarenlange ervaring<br />
in het spooronderhoud als geen ander wat slim werken inhoudt.’<br />
Het gaat om inspecties, preventief en correctief onderhoud. Het<br />
smeren van de bewegende delen bijvoorbeeld, of het testen en<br />
onderhouden van noodstroomaggregaten. Uniek werk, aldus Rinus.<br />
‘We zijn nu het werk aan het organiseren. Het stormseizoen<br />
begint in oktober en dat is het moment dat wij met het onderhoud<br />
beginnen.’<br />
BAM <strong>Infra</strong>techniek bundelt sinds 1 januari<br />
<strong>2012</strong> de verkeersactiviteiten van dochterondernemingen<br />
Van den Berg <strong>Infra</strong>structuren<br />
en VTN Verkeers- & Besturingstechniek.<br />
‘Dat doen we onder de naam BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Mobiliteit’, vertelt directeur Eric<br />
Feiter: ‘We richten ons op de markten voor<br />
verkeers- en besturingstechniek, waaronder<br />
dynamisch verkeersmanagement, verkeersregelinstallaties,<br />
beweegbare flexibele<br />
afsluitingen, tunneltechnische installaties<br />
en besturingen voor bruggen en sluizen. Die<br />
kennis hebben we nu onder één dak.’ De<br />
twee verschillende culturen van de bedrijven<br />
smelten samen tot één, vertelt Eric. Waarbij<br />
belangrijke elementen, zoals betrokkenheid,<br />
behouden blijven. ‘En de oprichting sluit<br />
mooi aan bij de doelstelling van BAM<br />
om te werken aan grote infrastructurele<br />
projecten.’ De medewerkers van BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Mobiliteit zijn al druk aan de slag,<br />
onder meer met een werk aan de IJtunnel,<br />
samen met BAM Civiel. Daar worden aanpassingen<br />
aangebracht aan de noodschuifdeuren,<br />
vluchtdeuren en ventilatoren en worden<br />
de besturing van de tunnel en de camera- en<br />
audio-installaties vervangen.<br />
MOOIe kluS<br />
biJ Utrecht<br />
‘Het is een mooie en complexe<br />
klus met behoorlijk wat tijdsdruk’,<br />
zegt projectleider Bart<br />
Arreman over de aanleg van de<br />
bovenbouw van nieuw spoor<br />
over een lengte van zes kilometer<br />
tussen Utrecht Vaartsche<br />
Rijn en Houten. De klus behelst<br />
onder meer het aanbrengen van<br />
ballast, dwarsliggers, spoorstaven,<br />
bovenleiding, beveiligingsinstallaties<br />
en wissels. ‘We zijn<br />
in februari begonnen en in september<br />
moet het klaar zijn.<br />
Dus we moeten behoorlijk<br />
doorwerken’, aldus Bart. ‘Het is<br />
technisch ingewikkeld, en we<br />
stemmen alles continu af met de<br />
aannemer van de onderbouw.<br />
Ook wijzigingen van de opdrachtgever<br />
spreken we secuur door.’<br />
Met het project is een bedrag<br />
gemoeid van 24 miljoen euro.<br />
Groningen kleurt groen-oranje<br />
Binnen negen dagen een tunnel<br />
bouwen, vier kilometer spoor<br />
vernieuwen en de basis voor een<br />
nieuw station aanleggen?<br />
In opdracht van ProRail werkte aan-<br />
nemer BAM Rail van 25 januari tot<br />
5 maart in Groningen aan het station<br />
Europapark. De enorme snelheid waarmee<br />
dat gebeurde, is bijzonder te noemen.<br />
De werkzaamheden konden alleen worden uitgevoerd als er geen treinen<br />
reden. Om de overlast te beperken, werd in samenspraak met de vervoerders<br />
en de gemeente Groningen voor een snelle optie gekozen, want in december<br />
moet het station open. We bellen op maandagmiddag 27 februari projectleider<br />
Rico Koenhen: ‘Afgelopen nacht is de fietstunnel ingeschoven. Volgens de planning<br />
zou die vandaag rond het middaguur klaar moeten zijn. Om zeven uur<br />
’s ochtends zou er een persmoment zijn met spectaculaire beelden. Om zes uur<br />
kreeg ik echter een berichtje. Was de tunnel al geplaatst.’ Voor dit project is<br />
gekozen voor een integrale samenwerking. Rico: ‘Alles zit in één team: BAM<br />
Rail, BAM Civiel, BAM Wegen, BAM <strong>Infra</strong>techniek en BAM <strong>Infra</strong>consult.<br />
veiligheidsbril<br />
verplicht<br />
BAM Civiel heeft het dragen<br />
van een veiligheidsbril op<br />
de bouwplaats verplicht<br />
gesteld. ‘Wij hebben vorig<br />
jaar, in overleg met de bouwplaatsmedewerkers,<br />
drie<br />
modellen geselecteerd.<br />
Deze bieden niet alleen<br />
bescherming, maar zijn ook<br />
comfortabel en representatief.<br />
Het betreft een heldere<br />
en een gekleurde bril, alsmede<br />
een zonnebril. Het is<br />
aan de projecten een keuze<br />
te maken’, zegt Henk van<br />
Leenen, hoofd Veiligheid bij<br />
BAM Civiel. Het dragen van<br />
de veiligheidsbril moet leiden<br />
tot minder oogletsel.<br />
‘ Het dwingt je over de grenzen van<br />
werkmaatschappijen heen te kijken’<br />
pagina 17<br />
en verder<br />
6<br />
Project<br />
Maasvlakte 2<br />
raast voort ><br />
‘Dit komt één keer<br />
per generatie voor’<br />
10<br />
De belastingbetaler<br />
profiteert? ><br />
Roger Mol over het Bouw<br />
Informatie Model (BIM)<br />
Ondergrondse<br />
wereldprimeur ><br />
BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Midden-West legt<br />
hoogspanning onder<br />
de grond<br />
17<br />
Nieuw bij<br />
BAM <strong>Infra</strong> ><br />
BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement:<br />
zes werkmaatschappijen,<br />
één loket<br />
> Rubrieken<br />
15 de bouwput<br />
16 het getal<br />
18 bam@<br />
19 column<br />
20 kroonjuweel
‘dit ziJn de<br />
deltaWerken<br />
Van de<br />
21 ste eeuW’<br />
6 7<br />
de feiten<br />
hoofdaannemer Projectorganisatie<br />
Uitbreiding Maasvlakte 2<br />
(PUMA); bestaande uit Boskalis en<br />
Van Oord (waterbouw).<br />
onderaannemer BAVO-MV2,<br />
een samenwerking tussen BAM<br />
Rail, BAM Wegen en BAM Civiel<br />
met VolkerWessels. BAVO bouwt<br />
de wegen, het spoor en de kademuren.<br />
Voor de kademuren is een<br />
design, construct & maintenance-<br />
contract ondertekend.<br />
gebrUikers Rotterdam World<br />
Gateway (RWG) en APM Terminals.<br />
boUWperceel 1.000 hectare.<br />
Eerste uitgifte is 400 hectare in<br />
2013. Oplevering tot 2035 van de<br />
resterende percelen.<br />
• Project Maasvlakte 2 in volle gang<br />
• Zandvlakte verandert in tweeduizend hectare havengebied<br />
reportage
‘HIER KAN<br />
ZON<br />
OMSLAAN IN<br />
8 Hans Dries en<br />
Jeffrie Berg<br />
9<br />
W<br />
was de gevoelstemperatuur dik min twintig.<br />
Onverantwoord om nog te werken.’ Ondanks<br />
het onstuimige weer en de twee weken vorstverlet,<br />
liggen de werkzaamheden nog steeds<br />
op schema.<br />
gezandstraald<br />
ie achter Rotterdam<br />
de Maasvlakte 2<br />
oprijdt, belandt in<br />
een surrealistische<br />
omgeving. Is dit<br />
Nederland? Een enorme<br />
zandvlakte, tegen een achtergrond van<br />
blinkende silo’s en schoorstenen. Met hier en<br />
daar een kraan aan de horizon. Welkom op<br />
het nieuwste stukje Nederland, het werkterrein<br />
van Hans Dries van BAVO Kademuren en<br />
zo’n tweehonderd andere medewerkers van<br />
BAM <strong>Infra</strong> en VolkerWessels.<br />
BAVO staat voor BAM Rail, BAM Wegen,<br />
BAM Civiel en VolkerWessels. Hans is projectmanager<br />
van het samenwerkingsverband en<br />
daarmee van de aanleg van de civiele werken<br />
voor Maasvlakte 2 in onderaanneming van<br />
PUMA. Het is moeilijk voor te stellen dat de<br />
grote zandvlakte zal veranderen in tweeduizend<br />
hectare havengebied met druk vrachtverkeer<br />
over land en zee. Voorlopig heeft de<br />
natuur vrij spel op het opgespoten zand. Hier<br />
kan stralende zon plotseling omslaan in stortregen.<br />
Of intense vrieskou, zoals Hans en zijn<br />
team nog niet zo lang geleden meemaakten.<br />
‘We moesten het werk staken. In de wind<br />
Buitencontour<br />
Het civiele werk van BAVO concentreert zich<br />
op het bouwrijp en bereikbaar maken van de<br />
Maasvlakte 2. Er moeten zo’n 14 kilometer<br />
asfalt komen, 24 kilometer (enkel)spoor en<br />
bijna 3,5 kilometer kademuren. Die drie klussen<br />
naderen voltooiing. Veel draait straks<br />
om het dichtmaken van de ‘ring’ aan de buitenzijde<br />
van het terrein. In jargon ‘de buitencontour’<br />
genoemd. Op dit moment lopen de<br />
wegen en het spoor nog langs de zogenoemde<br />
‘Yangtzehaven’. Straks, midden juli <strong>2012</strong>,<br />
maakt hoofdaannemer PUMA, een combinatie<br />
van Boskalis en Van Oord, de ring dicht. Daarop<br />
legt BAVO het laatste stuk spoor en weg<br />
aan. Ten slotte wordt de verbinding met de<br />
‘Yangtzehaven’ opengemaakt, zodat de containerschepen<br />
toegang tot de haven hebben.<br />
Hans neemt ons mee naar de diepzeehaven<br />
waar de laatste stalen trekelementen van de<br />
kademuren worden geplaatst. Lopen is geen<br />
STRALENDE<br />
PLOTSELING<br />
STORTREGEN’<br />
optie. ‘Dat is hier vijf kilometer verderop’,<br />
zo zegt de projectleider. Hoewel hij al vanaf<br />
2010 bij het project betrokken is, maakt het<br />
nog steeds indruk. ‘Als kind stond ik met mijn<br />
vader naar de aanleg van de Maasvlakte 1<br />
te kijken. Nu neem ik mijn kinderen mee en<br />
maak ik deel uit van een vergelijkbaar<br />
project. Fantastisch. Dit zijn de Deltawerken<br />
van de 21 ste eeuw. Een bouwproject dat eens<br />
per generatie voorkomt.’<br />
legosteentjes<br />
Op de bouwput staat een heimachine die<br />
om de zes meter een zestig meter lang stalen<br />
profiel schuin de grond in heit om de<br />
massieve kademuren op hun plaats te houden.<br />
Pas wanneer een medewerker tussen de<br />
machines opduikt, krijg je een goed gevoel<br />
voor de verhoudingen. Alles is groter dan<br />
normaal. Meters zijn kilometers, kilo’s zijn<br />
tonnen. In de verte, aan de andere kant van<br />
de binnenhaven, tekent zich een blauwe stip<br />
aan de horizon af. Het is de ‘Blockbuster’, een<br />
reusachtige machine die speciaal door PUMA<br />
voor dit project is ontworpen en ruim veertig<br />
ton zware betonblokken optilt en in zee legt<br />
alsof het legosteentjes zijn. Hans wijst. ‘Daar,<br />
achter de duinen, zien we regelmatig zeehonden.<br />
Enorm nieuwsgierige beesten. Als we er<br />
bezig zijn, steken ze vaak die koppies boven<br />
de golven uit.’<br />
Niek Lentink is projectleider van BAVO Spoor.<br />
Hij is verantwoordelijk voor de aanleg van<br />
het spoor. Ook voor hem is het een mooie,<br />
bijzondere klus. Het leggen van nieuw spoor<br />
komt in Nederland niet vaak voor. Bovendien<br />
moet het spoor op Maasvlakte 1 ingrijpend<br />
worden verbouwd om aansluiting op de<br />
nieuwe baanvakken mogelijk te maken. Dat<br />
betekent dat beveiliging en bovenleiding<br />
moeten worden aangepast. Duidelijke afspraken<br />
en heldere communicatie zijn daarbij<br />
onontbeerlijk. Niek: ‘We weten wat we aan<br />
elkaar hebben. Dat is essentieel.’ Hans: ‘We<br />
spreken elkaar ergens op aan wanneer dat<br />
moet, we snappen elkaar en elkaars werelden.’<br />
Jeffrie Berg van VolkerWessels vult aan:<br />
‘Bij slechtlopende projecten is er vaak sprake<br />
van verschillende kampen.’ Hij is projectleider<br />
BAVO Wegen en trekt regelmatig<br />
op met spoorman Niek. ‘Ik vind het veelzeggend<br />
dat we soms niet eens weten wie<br />
van welk bedrijf is. Dat maakt híer namelijk<br />
niet uit.’•<br />
v.l.n.r. Niek Lentink,<br />
Zand vormt een grote uitdaging<br />
op de Maasvlakte 2. Mens<br />
en machine worden letterlijk<br />
gezandstraald bij ongunstige<br />
wind. Monteurs maken overuren<br />
om de machines draaiende te<br />
houden. Pas aangelegde wegen<br />
en spoor worden al snel overspoeld<br />
door een laag fijnkorrelig<br />
zand. Om het zoveel mogelijk<br />
op zijn plaats te houden, is er<br />
langs de zee helmgras geplant.<br />
Bouwrijpe plekken worden zo<br />
snel mogelijk bedekt met een<br />
laag klei. Andere percelen<br />
worden ingezaaid met de zaden<br />
van een speciale grassoort.<br />
‘De Universiteit van Wageningen<br />
heeft gras uitgezocht dat goed<br />
groeit op het zilte zand. We zijn<br />
allemaal erg blij met dat zaad’,<br />
vertelt Hans Dries lachend.
10<br />
interview<br />
cv<br />
Wie<br />
Roger Mol<br />
fUnctie<br />
Directeur bedrijfsvoering<br />
Dienst <strong>Infra</strong>structuur van<br />
Rijkswaterstaat<br />
Was<br />
Directeur bedrijfsvoering<br />
Dienst Noordzee en<br />
directeur begroting ministerie<br />
Verkeer en Waterstaat<br />
opleiding<br />
Bedrijfseconomie<br />
‘Nee,<br />
BIM<br />
is niet<br />
zomaar<br />
een<br />
project’<br />
• In 2014 moeten we twintig procent met BIM bouwen<br />
• ‘Hier gaat de belastingbetaler ook van profiteren’<br />
Uiteindelijk gaat zelfs de belastingbetaler profiteren van werken volgens<br />
het Bouw Informatie Model (BIM). Zegt Roger Mol, directeur bedrijfsvoering<br />
Dienst <strong>Infra</strong>structuur van Rijkswaterstaat. ‘De onnodige kosten dalen.’<br />
We nemen u mee naar de bouw van een parkeergarage.<br />
Prachtig ontwerp, de aannemer werkt<br />
de tekeningen nauwgezet uit. Dan het grote<br />
moment, de eerste auto rijdt naar binnen. Maar<br />
komt niet verder dan de eerste bocht omhoog;<br />
de draaicirkel blijkt te klein. Zo’n ‘Foutje,<br />
bedankt’ moet het werken en ontwerpen volgens het Bouw Informatie<br />
Model voorkomen. Vooral complexe projecten zullen, aldus Mol en vele<br />
aanhangers, gebaat zijn bij deze manier van digitaal samenwerken.<br />
Hoe ziet die toekomst met BIM er dan uit? De betrokken partijen bouwen<br />
een virtueel model, waarbij alle relevante informatie over de hele levenscyclus<br />
van een bouwwerk wordt geïntegreerd. De gegevens worden<br />
in één of meerdere databanken vastgelegd, onder meer als 3D-model.<br />
Ook planningen en werkzaamheden (4D- en 5D-model) kunnen worden<br />
samengevoegd. Alle partijen zijn er zo digitaal bij betrokken.<br />
Deadline<br />
Om BIM snel standaard te maken in bouwend Nederland, heeft de Bouw<br />
Informatie Raad (BIR) een scherpe doelstelling geformuleerd: twintig<br />
procent van de grote integrale projecten moet in 2014 worden<br />
vormgegeven met BIM. Roger Mol: ‘We zijn allemaal bezig met virtueel<br />
bouwen, maar we hebben een gezamenlijke doelstelling nodig. Wij zien<br />
namelijk zeer zeker het voordeel van het virtueel bouwen. Zomaar een<br />
paar voorbeelden: je bekijkt vooraf wie welke informatie moet hebben, je<br />
bouwt samen virtueel een bouwwerk, ziet waar het eventueel misgaat,<br />
vermindert daarmee faalkosten; iedereen weet wat er voor materiaal in<br />
een bouwobject zit, welke CO 2 -belasting en iedereen spreekt dezelfde<br />
taal. Als je iets wijzigt, zie je direct het effect verderop in de bouwketen<br />
qua doorlooptijd en kosten. Daar willen we naartoe.’<br />
Momenteel is BIM vooral nog een theoretisch concept, maar als het<br />
aan Rijkswaterstaat ligt dus niet voor lang meer. ‘De markt is al bezig<br />
met 3D-ontwerpen, maar voor ons gaat het veel verder. Het gaat over<br />
alle relevante gegevens over de hele levenscyclus, inclusief onderhoud<br />
en sloop. De onnodige uitgaven als gevolg van fouten in de hele keten<br />
zullen dalen. We verwachten dat de hele sector er voordeel van heeft,<br />
want de projectkosten verminderen en het imago van de sector<br />
verbetert. Als wij dit samen goed oppakken, is dit uiteindelijk ook<br />
voordelig voor de belastingbetaler.’<br />
complex<br />
Concreet toepassen, noemt Mol de eerste stap die nu genomen moet<br />
worden. Vooral bij complexe, infrastructurele projecten. ‘En dat gaan<br />
we doen, het project A1/A6 bijvoorbeeld bij Schiphol, Amsterdam en<br />
Almere. Het is leren van en leren met elkaar. Hoe laten we informatiebronnen<br />
met elkaar communiceren? Wij zijn samen met een aantal<br />
BIR-partners bijvoorbeeld al gestart met een objectenbibliotheek. Een<br />
soort bouwwoordenboek, zodat iedereen diezelfde taal spreekt. Waar<br />
hebben we het over als we over een brugpijler spreken? Daarvoor<br />
maken wij in ieder geval mensen vrij. Nee, dit is niet zomaar een<br />
project. Ik herhaal de BIR-afspraak om dit als sector gezamenlijk op<br />
te pakken. Zet hier als sector ook je goede mensen op. Want het is<br />
gewoon de toekomst en de investering waard.’ •<br />
11
12<br />
project<br />
de feiten<br />
WERELD-<br />
PRIMEUR<br />
in PijnackeR<br />
ten zuiden van delft doet BaM infratechniek Midden-West iets<br />
wat nog nooit is gedaan: ondergronds een elf kilometer lange<br />
hoogspanningsverbinding aanleggen van 380.000 volt.<br />
proJect Randstad 380kV<br />
initiatiefnemers Ministerie van<br />
Economische Zaken, Landbouw en<br />
Innovatie, elektriciteitstransporteur en<br />
hoogspanningsnetbeheerder TenneT TSO<br />
opdrachtgever nkt cables GmbH<br />
opdrachtnemer BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Midden-West<br />
over het proJect aanleg door TenneT<br />
van een nieuwe 380kV-hoogspanningsverbinding<br />
(80 km, Wateringen -<br />
Beverwijk) in de Randstad, om de<br />
capaciteit van het hoogspanningsnet uit<br />
te breiden. Nodig omdat het energieverbruik<br />
van de Nederlanders toeneemt.<br />
BAM legt tussen Wateringen en<br />
Bleiswijk, de zogenoemde Zuidring, een<br />
ondergrondse verbinding aan van bijna<br />
elf kilometer. Zo worden de landschappelijk<br />
waardevolle gebieden Delfland en<br />
Zuidpolder ontzien. Nooit eerder werd<br />
een kabel met dat spanningsniveau,<br />
over zo’n lang traject, ondergronds<br />
aangelegd.<br />
start boUW Maart 2011<br />
oplevering Eind november <strong>2012</strong><br />
nou, dit is ‘m dan’, zegt projectmanager<br />
Richard van<br />
Beers van BAM <strong>Infra</strong>techniek<br />
Midden-West. Hij wijst naar<br />
een reusachtige haspel - vier<br />
meter hoog, vier meter<br />
breed, bijna vijftig ton zwaar - die in een<br />
weiland staat bij de Zuid-Hollandse plaats<br />
Pijnacker. Hij heeft het over de hoogspanningskabel<br />
380kV, die BAM in opdracht<br />
van nkt cables tussen de A4 bij Delft en<br />
knooppunt Klapwijkse Knoop ondergronds<br />
aanlegt. Een verbinding van elf kilometer,<br />
om zo de ‘natuurgebieden’ Zuidpolder en<br />
Midden-Delfland te sparen. Een wereldprimeur,<br />
weet projectcoördinator Giuseppe<br />
Pluchino (BAM <strong>Infra</strong>techniek Midden-West).<br />
‘Nooit eerder en nergens anders ter wereld is<br />
een kabel, met zo’n hoog spanningsniveau,<br />
over zo’n lengte ondergronds aangelegd.’<br />
gevoeligheid<br />
Vanaf een industrieterrein in Delft, waar BAM<br />
<strong>Infra</strong>techniek speciaal voor deze opdracht<br />
kantoor houdt, is het met de auto tien minuten<br />
rijden naar de ‘verbinding’. Projectleider<br />
Rob Bakker (BAM <strong>Infra</strong>techniek Midden-<br />
West) toont graag de beperkte ruimte waar<br />
ze pionieren in de polder. Het werkterrein<br />
is weliswaar elf kilometer lang, de breedte<br />
is nergens meer dan 35 meter. De projectleider<br />
ontleedt de bouwlocatie. Zowel links<br />
als rechts is een sleuf gegraven, met ieder<br />
een breedte van vijf meter. Langs het traject<br />
heeft BAM een persleiding geplaatst, die<br />
het vrijgekomen grondwater opvangt en<br />
afvoert naar de Delftse Schie. Een eis van het<br />
Hoogheemraadschap. In elke sleuf komen<br />
zes kabels naast elkaar te liggen die de hoogspanningsverbinding<br />
380kV vormen. Richard:<br />
‘Door gescheiden aanleg beperkt TenneT de<br />
storingsgevoeligheid.’<br />
crème brûlée<br />
Bij iedere stap zak je centimeters weg in de<br />
boterzachte veengrond, zegt Richard. ‘Net<br />
crème brûlée’. Toch zorgt BAM ervoor dat<br />
er een haspel plus wagen, gezamenlijk bijna<br />
honderd ton, op het terrein komen en niet<br />
verzakken. Hoe? IJzeren platen, 1.800 kilo per<br />
stuk, vormen de toegangsweg die de sleuven<br />
van elkaar scheiden: die platen liggen op<br />
geotextiel en een laag boomschors, zodat de<br />
haspelwagen niet wegzakt in de veengrond.<br />
De kabellengte is negenhonderd meter. Per<br />
strekkende meter weegt de kabel vijftig<br />
‘Nooit eerder is een kabel over zo’n lengte ondergronds aangelegd’<br />
kilo. Projectcoördinator Giuseppe: ‘Uitvoerig<br />
bodemonderzoek door onze afdeling<br />
Geotechniek wijst uit dat de kabels binnen<br />
vijf jaar naar de gewenste diepte zakken,<br />
ongeveer anderhalve meter onder de grond.’<br />
BAM <strong>Infra</strong>techniek verwerkt in totaal 144<br />
haspels, in twaalf secties tussen Delft en<br />
Pijnacker-Nootdorp. Dat gaat als volgt:<br />
kabelleverancier nkt brengt de haspels in<br />
diepladers vanuit het Duitse Keulen over de<br />
weg naar Delft en plaatst ze in een door BAM<br />
<strong>Infra</strong>techniek ontworpen wikkelmachine.<br />
Een lier begeleidt de kabel, voortgeduwd op<br />
kabeltransporteurs, door de sleuf. Aan het<br />
eind van iedere sectie, om de negenhonderd<br />
meter, verbindt nkt de kabels, in door BAM<br />
gefabriceerde stofvrije montagetenten.<br />
Vervolgens wordt de verbinding in een jasje<br />
van speciaal zand gestoken. Richard: ‘Hoe<br />
warmer de kabel, hoe minder stroom er<br />
doorheen kan. Terwijl TenneT juist zo veel<br />
mogelijk stroom wil transporteren. Door een<br />
bepaalde geleidingswaarde in het zand vloeit<br />
de warmte weg.’<br />
Het werk is onderdeel van het Randstad<br />
380 kV-project van TenneT. Jaarlijks stijgt<br />
het energieverbruik. Laptops, magnetrons,<br />
opladers, lampen: je moet er niet aan denken<br />
dat straks alles uitvalt omdat het hoogspanningsnetwerk<br />
de vraag niet meer aankan. Om<br />
dat probleem voor te zijn, breidt TenneT de<br />
capaciteit van het netwerk in de Randstad<br />
uit. Dat doen ze in twee fasen: eerst de<br />
Zuidring (Wateringen - Zoetermeer), later<br />
de Noordring (Zoetermeer - Beverwijk). In<br />
totaal tachtig kilometer. De 380kV-verbinding<br />
neemt het transportwerk over van de huidige<br />
150kV-kabels. Als een brede snelweg die de<br />
provinciale weg vervangt.<br />
Besparen<br />
Richard: ‘TenneT legt de kabel het liefst<br />
overal bovengronds aan. Dat bespaart kosten<br />
en de technieken zijn bekend. In bijzondere<br />
gevallen wordt de verbinding ondergronds<br />
aangelegd, bijvoorbeeld in natuurgebieden of<br />
bij waterkruisingen - zoals in Delft.’ Giuseppe:<br />
‘Omdat het Rijk dit project als nationaal<br />
belang ziet, zijn alle vergunningen door het<br />
ministerie aangevraagd, met steun van BAM.’<br />
Naast het graven van de sleuven en het<br />
leggen van de kabels, vraagt het boren<br />
inventiviteit van de bouwers. Vier van de elf<br />
kilometer worden geboord. Zo trekt BAM de<br />
kabel onder hindernissen als de A13, provinciale<br />
wegen, spoorlijnen en landschappelijk<br />
waardevolle veendijken door. Voor iedere<br />
hindernis op het traject zijn dertien boringen<br />
nodig – het zogeheten horizontaal gestuurd<br />
boren. Per kabel één gat en één voor de aardkabel<br />
en glasvezelverbinding. BAM voert de<br />
boringen uit met een gyroscoop. Soms over<br />
een afstand van vijfhonderd meter. De kop<br />
van de gyroscoop wordt in de voorgeprojecteerde<br />
boorlijn gedrukt, bijvoorbeeld onder<br />
de snelweg. Vanaf een boorstelling worden<br />
meterslange stangen in de gaten gedrukt en<br />
weer teruggetrokken. Uiteindelijk trekt BAM<br />
de kabel onder de hindernis door. Zo’n proces<br />
duurt acht weken. Giuseppe: ‘We maken<br />
niet één, maar dertien boringen parallel in<br />
een driehoekconfiguratie en trekken daar<br />
de kabels doorheen. Wij zijn de eerste partij<br />
die boringen in deze configuratie verricht.<br />
Dat doen we voor de warmteregulering.’<br />
Richard: ‘Er is weinig tot niets bekend over<br />
deze manier van boren in de slappe veengrond.<br />
Wereldwijd kijken ingenieursbureaus<br />
belangstellend mee. De boringen verlopen<br />
probleemloos, net als het graven van de sleuf<br />
en het leggen van de kabel.’ Eind november<br />
staat de oplevering gepland. •<br />
13
14<br />
ja/nee<br />
het boUW informatie<br />
MODel (BIM) gaat een<br />
BelangRijke Rol sPelen<br />
in infraproJecten<br />
William van niekerk<br />
directievoorzitter<br />
BAM <strong>Infra</strong>consult<br />
ja<br />
‘En het gebeurt al...<br />
Je mag zelfs al spreken<br />
van een doorbraak:<br />
steeds meer<br />
informatie over bouwobjecten<br />
delen we al via software. Daardoor<br />
wordt voor alle partijen inzichtelijk<br />
wanneer je bijvoorbeeld tijdens de<br />
bouw van een damwand te maken<br />
krijgt met andere bouwers.<br />
Concreet: wij werken nu aan de<br />
A12, een project dat voor de<br />
beheersfase al grotendeels in BIM<br />
zit. Objectinformatie, gekoppeld<br />
aan geografische informatie<br />
bijvoorbeeld is beschikbaar, waardoor<br />
de opdrachtnemer ook een<br />
assetmanager wordt. We gaan<br />
ook verder met 4D- en 5D-modellen,<br />
waarin we de tijdfaseringen<br />
en de kosten van de constructie in<br />
de tijd kunnen zien ontwikkelen.<br />
En heel laagdrempelig: we kunnen<br />
nu al iPhone-apps downloaden om<br />
onze 3D-ontwerpen te laten zien.’<br />
richard boUman<br />
projectmanager bam civiel<br />
ja<br />
‘Een heel belangrijke.<br />
We visualiseren<br />
met BIM de<br />
ontwerpen driedimensionaal<br />
en multidisciplinair<br />
om de communicatie en samenwerking<br />
met zowel de klant als<br />
verschillende bouwpartners en<br />
andere belanghebbenden te<br />
optimaliseren. We kunnen met<br />
BIM snel en efficiënt raakvlakken<br />
toetsen en in een vroeg stadium<br />
anticiperen op niet-uitvoerbare<br />
situaties. Ook verlopen complexe<br />
projecten gesmeerder,<br />
omdat we met BIM vooraf werkvolgorde<br />
en faseringen kunnen<br />
laten zien waardoor we beter<br />
met alle betrokken partijen<br />
kunnen afstemmen. Hierdoor<br />
worden faalkosten aanzienlijk<br />
verminderd. Tot slot kunnen we<br />
eenvoudiger en sneller hoeveelheden<br />
bepalen waarmee het<br />
traject van calculatie, inkoop en<br />
voorbereiding wordt verkort.’<br />
noUt verhoeven<br />
manager Railtechniek ProRail<br />
‘Absoluut zelfs.<br />
Maar het gaat niet ja vanzelf. Als we nu<br />
in hetzelfde tempo<br />
doorgaan, zijn we er over<br />
twintig jaar nog niet. De<br />
bouwwereld is van nature<br />
een conservatieve branche. Er<br />
moeten mensen opstaan om<br />
de veranderingen te managen<br />
die het gebruik van BIM met<br />
zich meebrengen. Dus niet<br />
alleen: dit is goed en gaaf, maar<br />
de vraag stellen Hoe gaan we<br />
dit dan doen? Dat heeft met<br />
leiderschap te maken. Ik heb<br />
een volledige integratie van de<br />
hele keten voor ogen. De eisen<br />
van de opdrachtgever worden<br />
vastgelegd en dan krijg je: Deur<br />
A op die tekening heeft te maken<br />
met die eis van stakeholder B.<br />
Voortdurende transparantie met<br />
dezelfde informatie als basis<br />
zorgen voor minder faalkosten<br />
en meer efficiëntie.’<br />
ARIe VeRSluIS<br />
directeur data van rWs<br />
‘Wat mij betreft<br />
is deze stelling ja een no-brainer.<br />
Gebruik van BIM in<br />
infraprojecten is een must om<br />
vertragingen te verminderen en<br />
faalkosten te verlagen. De vraag<br />
is alleen of de invoering nu wel<br />
snel genoeg gaat. We moeten<br />
het er wat mij betreft niet<br />
alleen over hebben, maar het<br />
ook gewoon gaan doen. En dan<br />
moet je beginnen in eigen huis.<br />
Bijvoorbeeld door het spreken<br />
van dezelfde taal en door<br />
het werken met dezelfde tekeningen.<br />
Zodat een constructiebedrijf<br />
kan zien: hé, wat daar<br />
staat, dat kan helemaal niet.<br />
Door het daar binnen RWS en<br />
met marktpartijen die voor<br />
RWS werken over te hebben,<br />
kunnen we met kleine dingen<br />
waarschijnlijk al snel een heel<br />
eind in de richting komen. Dat is<br />
de crux, informatie gaan delen<br />
over informatie delen.’<br />
over lieren en kranen<br />
Een prestigieus project van hoge producties en grote getallen, noemt manager operations van BAM<br />
Wegen Regio Zuidoost Roelant Veldboer de ronde fietsbrug, die is gebouwd over een verdiept kruispunt<br />
aan de Heerbaan in Eindhoven. Het ontwerp is van ipv Delft. BAM Wegen, het Belgische Victor Buyck<br />
Steel Constructions en BAM Civiel voerden het project uit. Veldboer: ‘Nu kan gemotoriseerd verkeer<br />
ongelijkvloers rijden ten opzichte van fietsers. De pyloon in het midden is zeventig meter hoog en<br />
weegt 116 ton, de fietsbrug heeft een diameter van 72 meter en hangt in 24 kabeltuien van elk 53 meter.<br />
De brugdelen zijn vanuit België over het Beatrixkanaal vervoerd en daarna met speciaal transport<br />
afgeleverd. De montage en afwerking zijn in vijf weken door dag en nacht te werken gerealiseerd. In<br />
maart 2011 is de voorbereiding gestart, half december hing de brug in zijn tuien.’ In overleg met de<br />
opdrachtgever, de gemeente Eindhoven, zijn de werkzaamheden drie maanden versneld. ‘Dat is met<br />
Lean-plannen en met alle betrokken partners gelukt. Inmiddels zijn er trillingen in de tuikabels ontstaan.<br />
De problematiek ten aanzien van deze trillingen wordt nu onderzocht. De oplevering is in mei.’<br />
de bouwput<br />
15
het getal<br />
20<br />
3X directeUr<br />
BAM RAIl<br />
Maarten van Raaij en Bart Regtuijt<br />
zijn twee nieuwe gezichten in de<br />
directie van BAM Rail. Sebald van<br />
Royen is en blijft directievoorzitter<br />
en is verantwoordelijk voor het<br />
algemene beleid en de externe<br />
relaties. Maarten was al eindverantwoordelijk<br />
voor Services, maar gaat<br />
zich nu ook bezighouden met de<br />
productie (Capaciteitsbeheer en<br />
Materieelbedrijf) en onderhoudscontracten.<br />
Bart blijft eindverantwoordelijk<br />
voor Projecten, maar<br />
richt zich in zijn nieuwe functie ook<br />
op commercie (inkoop), projectverwerving<br />
en –realisatie, inclusief<br />
grote, multidisciplinaire projecten.<br />
Waarom apart werken als je<br />
het ook gezamenlijk kunt<br />
doen? Zes BAM-werkmaatschappijen<br />
(BAM<br />
Wegen, BAM Rail, BAM<br />
Civiel, BAM <strong>Infra</strong>techniek, BAM <strong>Infra</strong>consult<br />
en BAM PPP) schrijven vanaf 1 januari in op<br />
grote projecten door gebruik te maken van<br />
BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement. Het gaat<br />
daarbij om grote integrale, multidisciplinaire<br />
tenders, zegt de gloednieuwe directeur Hans<br />
Draaijer van BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement.<br />
‘Dus werk vanaf het eerste ontwerp tot en<br />
met het onderhoud. Grote projecten,<br />
waarbij ten minste twee werkmaatschappijen<br />
vertegenwoordigd zijn.’ BAM <strong>Infra</strong><br />
Projectmanagement heeft inmiddels ingeschreven<br />
op verschillende tenders; zoals het<br />
project Regiotram Groningen en de verdubbeling<br />
van de N33 tussen Assen en Zuidbroek.<br />
Volgens Hans is de oprichting van BAM <strong>Infra</strong><br />
Projectmanagement een logisch gevolg van<br />
een vraag vanuit de markt. ‘Er komt steeds<br />
meer werk van grotere omvang. Bovendien<br />
zien we dat de opdrachtgevers graag met<br />
nieuw!<br />
16 17<br />
• Meer betondekking beschermt de wapening beter<br />
tegen roestvorming<br />
• Viaduct kan zonder problemen honderd jaar mee<br />
een schamele twintig millimeter<br />
extra beton is goed voor honderd<br />
jaar zekerheid. de viaducten<br />
in de a12 tussen lunetten en<br />
Veenendaal - onderdeel van het<br />
BaM-project Poort van Bunnik -<br />
krijgen meer dekking, zoals dat heet. de<br />
afstand tussen de wapening in het viaduct en<br />
de buitenkant van het beton is vergroot naar<br />
zestig millimeter. daardoor is de wapening<br />
de komende honderd jaar beter beschermd<br />
tegen roestvorming, want er komen minder<br />
snel vocht, zout en lucht bij. ‘dat betekent<br />
dat als ons beheer- en onderhoudscontract<br />
over vijfentwintig jaar afloopt, we de viaducten<br />
zonder problemen kunnen overdragen<br />
aan Rijkswaterstaat’, zeggen Ruud keesom<br />
en jeannette Bouwmeester. Ze zijn respectievelijk<br />
afdelingshoofd civiel ontwerp en<br />
materiaaltechnoloog bij BaM infraconsult;<br />
één van de BaM-werkmaatschappijen die de<br />
verbreding van de a12 voor hun rekening<br />
nemen.<br />
twintig millimeter meer, waar komt dat<br />
vandaan? ‘opdrachtgever Rijkswaterstaat<br />
wil de garantie dat de kunstwerken honderd<br />
jaar meegaan. ons contract voor beheer en<br />
onderhoud loopt vijfentwintig jaar, we<br />
moeten roestvorming met grote zekerheid<br />
voorkomen. Want roestende wapening<br />
begeeft het uiteindelijk, waardoor de<br />
constructie verzwakt. Met computerberekeningen<br />
hebben we aangetoond dat een<br />
dekking van zestig millimeter voldoende<br />
bescherming geeft tegen roestvorming van<br />
de wapening.’ Ruud: ‘en we gaan dit nu ook<br />
bij andere projecten invoeren. sterker nog,<br />
een aantal concurrenten is ook naar de zestig<br />
millimeter gegaan. om dezelfde reden. dan<br />
weet je helemaal zeker dat je goed zit.’•<br />
v.l.n.r. Bart Regtuijt, Maarten van<br />
Raaij, sebald van Royen<br />
Japans leab<br />
een feit<br />
De Japanse wegenbouwer Maeda<br />
Road heeft begin februari in<br />
samenwerking met BAM Wegen in<br />
de Kawasaki-asfaltcentrale in Tokio<br />
de eerste producties Laag Energie<br />
AsfaltBeton (LEAB) gerealiseerd. Er<br />
zijn onder meer een onderlaag en<br />
een deklaagmengsel met vijftig procent<br />
hergebruik van asfaltgranulaat<br />
geproduceerd en verwerkt. Maeda<br />
Road stelt in maart van dit jaar een<br />
tweede asfaltinstallatie in bedrijf<br />
die geschikt is voor het produceren<br />
van LEAB, in Mizuho nabij Tokio.<br />
De doelstelling van Maeda Road is<br />
om - dankzij deze asfaltproductie<br />
bij lagere temperaturen - aan de<br />
steeds strengere milieueisen in<br />
Japan te kunnen blijven voldoen.<br />
Maeda Road is één van Japans<br />
grootste asfaltproducenten met<br />
102 asfaltcentrales, een marktaandeel<br />
van ongeveer 25 procent en<br />
een jaarproductie<br />
van tien miljoen<br />
ton asfalt.<br />
BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement<br />
MultidisciPlinaiRe PRojecten,<br />
ééN LOKET<br />
grote, multidisciplinaire werken vragen om een integrale<br />
aanpak. dat was de reden voor de oprichting van BaM infra<br />
Projectmanagement (iPM). directeur Hans draaijer is<br />
positief: ‘je wordt gedwongen over de grenzen van je eigen<br />
werkmaatschappij heen te kijken.’<br />
één partij zaken willen doen. De klant vraagt<br />
erom. Dan is het niet genoeg dat de verschillende<br />
BAM-werkmaatschappijen alleen maar<br />
samenwerken. Want dan zouden die verschillende<br />
werkmaatschappijen nog werken met<br />
eigen begrotingen, eigen inkoopsystemen<br />
en eigen ICT-systemen. Dat is niet alleen<br />
omslachtig en gefragmenteerd, het vergroot<br />
ook de kans op fouten. En het werkt<br />
vertragend.’<br />
Sneller<br />
Hans verwacht veel van BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement.<br />
‘Ik ga ervan uit dat we met<br />
dit bedrijf meer en beter werk binnenhalen.<br />
De scoringskans moet omhoog. We moeten<br />
naar één op de drie werken.<br />
De vraag is er en met BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement<br />
kunnen we die vraag beter<br />
beantwoorden, daar ben ik zeker van. We<br />
kunnen sneller en adequater op vragen<br />
vanuit de markt reageren.’<br />
Per project komt er een team BAM’ers<br />
op het kantoor van BAM <strong>Infra</strong> Projectmanagement.<br />
Dat heeft veel voordelen, zegt<br />
Hans. En niet alleen dat het team ook fysiek<br />
bij elkaar zit. ‘Je wordt gedwongen over<br />
de grenzen van je eigen werkmaatschappij<br />
heen te kijken. Voorheen kon je nog vrij<br />
eenvoudig zeggen: ik ben van rail en dit gaat<br />
over wegen, dus is het mijn probleem niet.<br />
Nu werk je samen in één team en is het ook<br />
jouw probleem. We gaan dus veel meer<br />
samen op zoek naar oplossingen voor de<br />
klant. Dat is een houding en een cultuur die<br />
we ons nog meer eigen willen maken.’<br />
Waarom is er eigenlijk niet eerder voor deze<br />
constructie gekozen? Dat is een goede vraag,<br />
vindt Hans. ‘Laten we zeggen: het was de<br />
hoogste tijd. We zijn hiermee op de goede<br />
weg. Wat niet onbelangrijk is, de mensen<br />
van de werkvloer zijn erg enthousiast. Ze<br />
zien en merken direct de voordelen.’<br />
De komende tijd moeten de verwachtingen<br />
worden waargemaakt, zo zegt Hans. Hij<br />
is ervan overtuigd dat het lukt. Echte<br />
hobbels ziet hij niet. ‘De sfeer is goed. De<br />
systemen zullen de komende maanden gaan<br />
werken. En nu moeten we het gewoon<br />
gaan doen.’•
am@<br />
@ leiderdorp tijdens de open dag op zaterdag<br />
18 februari bezochten zo’n vierduizend belangstellenden<br />
de verdiepte ligging van de a4.<br />
@ Amsterdam Redubel brengt in combinatie<br />
met dura Vermeer geluidsschermen langs de a10<br />
West aan voor de coentunnelcompany.<br />
@ Zevenhuizen de BaM infra-bedrijven bouwden<br />
in opdracht van ProRail een spooronderdoorgang<br />
onder de spoorlijn den Haag – gouda, parallel aan<br />
de a12. de onderdoorgang vervangt twee oude<br />
overwegen.<br />
@ Dordrecht tot eind maart stonden bij het<br />
Materieelbedrijf van BaM Rail de keuringsdagen<br />
weer op de agenda. alle BaM Rail-bussen werden<br />
@ Rotterdam Voor de aanleg van de nieuwe<br />
parkeergarage bij de erasmus universiteit heeft<br />
BaM Milieu het grondwerk uitgevoerd.<br />
@ Rotterdam in opdracht van de provincie Zuid-<br />
Holland realiseerde bouwcombinatie BaM civiel<br />
– HsM een fietsbrug over het Hartelkanaal in de<br />
binnenstebuiten gekeerd en al het gereedschap Botlek. tachtig prefab betonelementen zijn boven<br />
Wegen groef het cunet en verdichtte het zandbed.<br />
vreselijke situatie die voor alle betrok- ander wat de gevaren op de werkvloer<br />
18<br />
werd gecontroleerd.<br />
het water aan elkaar gelijmd.<br />
Het resterende infrawerk doen de leerlingen.<br />
19<br />
@ Weissensee op 27 januari schaatste het team<br />
van BaM Milieu voor twee goede doelen de<br />
alternatieve elfstedentoertocht op de Weissensee<br />
in ooste<strong>nr</strong>ijk.<br />
@ leek onderhoud voor RWs directie<br />
noord-nederland door BaM Wegen Regio<br />
noord.<br />
@ gouda in de parkeergarage van BaM staat een<br />
nissan leaf, voor (korte) zakelijke ritten. de leaf<br />
is één van de co 2 -reductiemaatregelen, bedoeld<br />
om medewerkers kennis te laten maken met<br />
duurzaam, elektrisch rijden.<br />
@ gouda Hoe kunnen Youtube, twitter en Facebook<br />
worden ingezet voor BaM civiel, op de vier<br />
communicatiegebieden interne communicatie,<br />
markt-, arbeidsmarkt- en projectcommunicatie?<br />
daarover boog Young BaM civiel zich in een<br />
workshop social media.<br />
@ utrecht Het waterbouwkundig laboratorium<br />
BaM infraconsult, de golfgoot in actie. Hier worden<br />
op schaal het ontwerp van golfbrekers en dijkbekledingen<br />
getoetst en verscheidene onderzoeksprojecten<br />
uitgevoerd. onder andere voor de Xblocs.<br />
@ Dordrecht de unimat 205, de BaM Rail-stopmachine<br />
die het spoor tot op de millimeter recht<br />
legt, is na een uitgebreide revisie weer operationeel.<br />
Ploegleider Martijn Bruines: ‘die kan er weer<br />
vijf jaar tegenaan.’<br />
@ Veurne (België) Zaterdag 18 februari, 08:00<br />
uur, leggen vier collega’s van het Belgische<br />
carmans spoorwerken (deelneming BaM Rail)<br />
met veel duwen en trekken de eerste van drie<br />
Harmelen-platen op zijn plaats.<br />
@ Zwolle leerlingen van de infra-opleiding van het<br />
deltioncollege volgen praktijkles. Zij brengen een<br />
straatwerkplateau voor picknickbanken aan. BaM<br />
@ Amsterdam BaM civiel bouwt voor ns en ProRail<br />
twee nieuwe passages onder de sporen van station<br />
amsterdam cs, tussen de bestaande drie reizigerstunnels<br />
in. december 2013 gaan de eerste winkels die<br />
er komen open.<br />
@ hoogkerk BaM civiel noordoost verwierf<br />
de engineering & construct-opdracht voor de<br />
fundering en de vloer van een grote tank van<br />
de suiker unie in Hoogkerk.<br />
Paul de Krom<br />
> Staatssecretaris van Sociale<br />
Zaken en Werkgelegenheid<br />
> ‘Aandacht voor veiligheid op<br />
de werkvloer is en blijft nodig’<br />
‘H<br />
et kabinet hecht veel waarde<br />
aan gezond en veilig werken.<br />
Aandacht voor veiligheid<br />
op de werkvloer is en blijft nodig,<br />
want het is nooit ‘af’. Landelijk gezien<br />
vinden elke tien minuten nog steeds<br />
vijftien arbeidsongevallen plaats.<br />
Ongevallen met letsel en verzuim<br />
tot gevolg of met fatale afloop. Een<br />
kenen pijnlijk en traumatisch is.<br />
Vaak schuilen ongelukken in kleine<br />
hoekjes. Van een steiger vallen.<br />
Bekneld raken in een machine.<br />
Iedereen die met zware machines,<br />
chemische stoffen, steigers of ladders<br />
werkt, weet waar de gevaren op de<br />
loer liggen.<br />
Arbeidsveiligheid is in de eerste plaats<br />
een zaak van werkgever én werknemers.<br />
Zij weten namelijk bij iedere<br />
specifieke functie waar op gelet moet<br />
worden met het oog op veiligheid.<br />
Daarom riep het kabinet het <strong>Actie</strong>plan<br />
colofon<br />
volgens mij<br />
Arbeidsveiligheid (2010-2013) in het<br />
leven. Hierbij ligt de nadruk op wat<br />
bedrijven en branches zelf kunnen<br />
verbeteren aan veiligheidsbewustzijn<br />
en veiligheidscultuur op de werkvloer.<br />
Het <strong>Actie</strong>plan Arbeidsveiligheid is een<br />
vervolg op het programma Versterking<br />
Arbeidsveiligheid (2003-2008).<br />
Dit leverde indrukwekkende resultaten<br />
op. Het percentage ongevallen<br />
daalde spectaculair: van 40 tot zelfs<br />
90 procent. Door het initiatief primair<br />
bij de branches en bedrijven te leggen,<br />
kwam veiligheid in het vizier<br />
van iedere werknemer. Die heeft het<br />
grootste belang om gezond en veilig<br />
te kunnen werken.<br />
De nadruk moet liggen op een permanente<br />
veiligheidscultuur. Iedereen<br />
wil ’s avonds heelhuids thuiskomen.<br />
Daarom is de inbreng en inzet van<br />
iedereen in het bedrijf – van hoog tot<br />
laag – belangrijk. Zo’n aanpak vergt<br />
permanente aandacht en regelmatig<br />
overleg tussen management en medewerkers.<br />
Medewerkers weten immers als geen<br />
zijn. Maar dat is nog niet tot in alle<br />
haarvaten van ieder bedrijf in Nederland<br />
doorgedrongen.<br />
Door ervaringen binnen het bedrijf<br />
en tussen bedrijven te delen, worden<br />
de mogelijkheden helder. We kunnen<br />
van elkaar leren door tips uit te wisselen.<br />
Tips om de werkvloer veiliger<br />
te maken. Tips om materiële schade,<br />
ziekte en ziekteverzuim te vermijden.<br />
Een veiligheidscultuur op de werkvloer<br />
bespaart kosten, het bevordert de<br />
werksfeer en de productiviteit. Reden<br />
genoeg om er werk van te maken.’<br />
<strong>Infra</strong> <strong>Actie</strong> informeert vier keer per jaar over de projecten van BAM <strong>Infra</strong> op het<br />
gebied van civiele en industriebouw en boven- en ondergrondse infrastructuur.<br />
In BAM <strong>Infra</strong> zijn de volgende bedrijven gebundeld: BAM Civiel, BAM <strong>Infra</strong>techniek,<br />
BAM Rail, BAM Wegen en BAM <strong>Infra</strong>consult. Redactieleden Kathleen Banga-Davis,<br />
Karin Dooren, Jeroen Kleijn, Henk Kuipers, William van Niekerk, Karin van der Tas-<br />
Pennin, Willem Weeda, Rob van Wingerden concept & realisatie ZB Communicatie<br />
& Media bv, Ede Vormgeving ZB/Marinka Reuten Tekst Willem andrée,<br />
erik Hannema, andré Ritsema, ernst steinmeier, Patrick Boor fotografie Harmen de<br />
jong, Ruud van den akker, jane van Raaphorst, koos Boertjens, Remco gerritse<br />
Drukwerk Modderkolk Grafische Projecten contactadres BAM <strong>Infra</strong>, Postbus 2419,<br />
3500 GK Utrecht, telefoon (030) 287 68 76 issn 1574-9568
20<br />
kroon juweel<br />
proJect De la Reyweg,<br />
Den Haag<br />
Wat grootschalige<br />
heri<strong>nr</strong>ichting<br />
Wie Martijn Kniestedt,<br />
opdrachtgever gemeente<br />
Den Haag<br />
Het was feest 13 januari<br />
op de De la Reyweg<br />
in Den Haag. De<br />
buurt, de leerlingen van twee<br />
scholen, de wethouder, BAM<br />
Wegen Regio West, HABO<br />
GWW; iedereen was aanwezig<br />
bij de grootse opening van<br />
de heringerichte straat. En<br />
iedereen was tevreden. ‘Het<br />
is hier nu veiliger en prettiger<br />
wonen, werken en rijden’, aldus<br />
de wethouder. De werkzaamheden,<br />
die ongeveer driekwart<br />
jaar in beslag namen, werden<br />
verricht door BAM Wegen Regio<br />
West. Het bedrijf kwam als<br />
beste – en goedkoopste – uit de<br />
bus, zegt opdrachtgever Martijn<br />
Kniestedt van de gemeente<br />
Den Haag. De la Reyweg is een<br />
belangrijke doorgaande weg<br />
van 1,4 kilometer lengte, waar<br />
dagelijks zo’n 15.000 auto’s<br />
passeren. De oude weg was<br />
onveilig; onder meer doordat<br />
fietspaden ontbraken en er te<br />
weinig ruimte was om goed te<br />
parkeren. De grootschalige<br />
heri<strong>nr</strong>ichting, inclusief rioolvervanging,<br />
was een paradepaardje<br />
van de gemeente, zegt<br />
Kniestedt. ‘BAM kwam met het<br />
beste plan van aanpak. Ze<br />
hadden zich goed verdiept in<br />
het project.’ Er zijn twee vrijliggende<br />
fietspaden en gescheiden<br />
rijbanen aangebracht, zodat<br />
auto’s elkaar niet meer kunnen<br />
inhalen. Volgens Kniestedt heeft<br />
BAM tijdens de werkzaamheden<br />
goed en proactief gecommuniceerd<br />
met de buurt. ‘En<br />
onze samenwerking verliep ook<br />
goed. In het begin was het een<br />
beetje zoeken: wat kunnen we<br />
van elkaar verwachten? Maar<br />
daarna verliep het vlot. En, ook<br />
prettig voor de buurt: we waren<br />
een paar maanden eerder klaar<br />
dan verwacht.’