Team - TU Delft
Team - TU Delft
Team - TU Delft
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw<br />
Leerstoelenboek<br />
Prototype 2, Juni 2008
Namen 8 trekkers en formateur<br />
(van links naar rechts, van boven naar onder)<br />
Prof.ir. Frans Bijlaard – trekker Infrastructuur<br />
Prof.dr.ir. Han Meyer – trekker Gebiedsontwikkeling<br />
Prof.dr.-ing. Ulrich Knaack – trekker Werkgebouw<br />
Prof.dr. Peter Boelhouwer – trekker Woongebouw<br />
Prof dr.ir. Jos Lichtenberg – trekker Componenten<br />
Prof.dr.ir. Klaas van Breugel – trekker Materialen<br />
Prof.dr.ir. Jan Hensen – trekker Fundamenteel<br />
Prof.dr. Gert Dewulf – trekker Proces<br />
Prof.dr.ir. Mick Eekhout – formateur Speerpunt Bouw<br />
Colofon<br />
Uitgegeven door<br />
Speerpunt BOUW<br />
Faculteit Bouwkunde<br />
Prof.dr.ir. Mick Eekhout<br />
Kabinet 7.12<br />
Postbus 5043<br />
2600 GA <strong>Delft</strong><br />
Secretariaat<br />
T +31 (0)15 278 8538<br />
www.speerpuntbouw.tudelft.nl<br />
info-SpeerpuntBouw@tudelft.nl<br />
Editor<br />
Layout / Cover<br />
Mick Eekhout<br />
Manuela Schilberg<br />
Copyright © Maart 2008<br />
Trefwoorden<br />
Leerstoelen, Technische Universiteiten, Speerpunt Bouw.<br />
Printed in the Netherlands<br />
Second print prototype, Juni 2008<br />
2
Inleiding<br />
Dit 3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw leerstoelenboek is de eerste verzameling van alle<br />
bouwgerelateerde leerstoelen van de 3<strong>TU</strong> Nederland, geschreven door de betreffende<br />
hoogleraren voor het Speerpunt Bouw in een vaste en dus vergelijkbare indeling. Door<br />
de identieke indeling zijn de leerstoelen qua opzet en inhoud met elkaar vergelijkbaar.<br />
Bij een correcte weergave biedt een dergelijke indeling mogelijkheden voor selectie tot<br />
samenwerking. Zo kunnen collegae hoogleraren onderling in het onderzoek bepalen of<br />
er overlappingen in het onderzoek zijn, dan wel omissies. Ze kunnen hun ambities<br />
bijstellen zodat er complementaire onderzoeksmissies ontstaan.<br />
Dit leerstoelenboek heeft ongetwijfeld attentiewaarde voor de CvB’s van de<br />
3<strong>TU</strong>’s en voor de decanen. De decanen zullen voor hun eigen faculteiten passende<br />
leerstoelenplannen hebben, waarbij het totale veld aan leerstoelen de complete<br />
opdracht van die faculteit moet beslaan. In dit geval is het 3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw<br />
Leerstoelenboek opgesteld om nieuwe onderzoek op 3<strong>TU</strong> niveau op een inzichtelijke<br />
wijze mogelijk te maken.<br />
Daarnaast geeft het boek voor het eerst in de geschiedenis van de VSNU en de<br />
3<strong>TU</strong>’s een overzicht aan de buitenwereld van de betrokken leerstoelen met hun<br />
lopende onderzoek en verder – om nieuw onderzoek te bevorderen - welke<br />
competenties en ambities zij hebben. Zodoende helpt dit onderzoek de formatie van<br />
partnerschappen tussen leerstoelen en de bouwwereld. Op dit moment is ongeveer<br />
70% van de leerstoelen ingediend en dus in dit boek beschreven. De overige<br />
leerstoelen ontbreken nog, hun hoogleraren hebben ongetwijfeld ook andere<br />
prioriteiten die ook belangrijk zijn en zij zullen in een tweede druk meegenomen kunnen<br />
worden. In deze omschrijving ontbreken ook de vacante leerstoelen. Andere<br />
mogelijkheden voor initiatieven voor nieuwe leerstoelen liggen ongetwijfeld op de<br />
bureaus van de decanen, maar zijn op de werkvloer en bij de formateur onbekend.<br />
8 voorlopige domeinen als resultaat van<br />
het 3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw Leerstoelenboek<br />
De leerstoelen zijn door ondergetekende op hun karakteristieken gerubriceerd in een 6-<br />
tal schaalgelede onderzoeksdomeinen met 2 dwarse onderzoeksdomeinen: tezamen 8<br />
onderzoeksdomeinen. Zie figuur 1.<br />
3
De leerstoelenplannen van elke faculteit zijn in een aantal domeinen of afdelingen<br />
verdeeld. In elke afdeling zijn er fundamentele leerstoelen, technologische leerstoelen<br />
en toepassingsgerichte leerstoelen. Het komt ook voor dat deze driedeling in één<br />
enkele leerstoel zichtbaar is.<br />
Eén mogelijke indeling zou zijn Design, Technologie en Proces.<br />
Een tweede mogelijkheid was een fijnere indeling in 3 schaalgebieden: stad, gebouw<br />
en component. Bij uitwerking bleek de logica van infrastructuur en gebiedsontwikkeling<br />
op het niveau van de stad, van werkgebouwen en woongebouwen op het niveau van<br />
het gebouw en van componenten en materialen op het niveau van component<br />
werkzaam, zij het dat er twee groepen leerstoelen over alle schaalgebieden heen<br />
werken: de fundamentele leerstoelen en de procesleerstoelen. Op deze wijze is de<br />
bovenstaande figuur met de 6 schaalgebieden en 2 dwarsverbanden tot stand<br />
gekomen.<br />
Onder de infrastructuur bevinden zich ook de civiele kunstwerken van de infrastructuur:<br />
de bouwwerken. Het is duidelijk dat de belangstelling van de leerstoelen zich<br />
concentreert op het middengebied van de gebouwen. Bij de bestudering vallen ook<br />
lacunes op die door met respectievelijke decanen besproken zullen worden.<br />
Het is goed mogelijk dat er bij lezing een aantal leerstoelhouders zich liever voegt bij<br />
een ander domein. De domeinen dienen in deze eerste versie voornamelijk<br />
herkenbaarheid. Pas als de programma’s duidelijker worden in de loop van het jaar, zal<br />
blijken of deze indeling zinnig is. Ik dank de leerstoelhouders hartelijk voor de moeite<br />
die zij hebben genomen om binnen het gegeven ‘format’ duidelijke beschrijvingen te<br />
geven.<br />
De eerste brochure betrof de ‘Start Formatie Speerpunt Bouw’ van oktober<br />
2007. Het tweede document was het ‘3<strong>TU</strong> onderzoek naar oplossingen voor<br />
maatschappelijke problemen’ van februari 2008. Dit document ‘3<strong>TU</strong> Spererpunt Bouw<br />
Leerstoelenboek’ is de derde voorlopige publicatie van 3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw. Een<br />
separaat boekwerk wordt aangemaakt met daarin de huidige projecten van de 3<strong>TU</strong><br />
Bouwonderzoekers: ‘3<strong>TU</strong> Bouw onderzoeksprojecten’. Nadat de nieuwe<br />
programmering duidelijker wordt, zal ook aan de leerstoelhouders worden gevraagd of<br />
zij met suggesties voor projecten kunnen komen. Van die suggesties, ook weer op<br />
standaard poster ‘format wordt een ‘3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw vacatureboek’ gemaakt, dat<br />
vervolgens gaan dienen voor de formatie van partnerschappen in de verschillende<br />
programma’s, met een mogelijkheid om een soort digitale veiling in te stellen, zodat<br />
partijen kunnen inschrijven op deelname via consortiumformule, dezelfde die de VOC<br />
indertijd heeft laten groeien.<br />
Prof.dr.ir.Mick Eekhout,<br />
Formateur 3<strong>TU</strong> Speerpunt Bouw<br />
<strong>Delft</strong>, Maart 2008<br />
4
INHOUDSOPGAVE LEERSTOELENBOEK<br />
INLEIDING 3<br />
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR 9<br />
LANDSCHAPSARCHITEC<strong>TU</strong>UR | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. C.M. (Clemens) Steenbergen | c.m.steenbergen@tudelft.nl 10<br />
ONDERGRONDS BOUWEN | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. J.W. (Johan) Bosch | j.w.bosch@tudelft.nl 11<br />
STAALCONSTRUCTIES | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.ir. F.S.K. (Frans) Bijlaard [trekker] | f.s.k.bijlaard@tudelft.nl 12<br />
WEGENBOUWKUNDE | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. A.A.A. (André) Molenaar | a.a.a.molenaar@tudelft.nl 13<br />
GEBIEDSONTWIKKELING 15<br />
ENVIRONMENTAL DESIGN / SUSTAINABLE URBANISM | BK | URBANISM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. C.A.J. (Kees) Duijvestein | C.A.J.Duijvestein@tudelft.nl 16<br />
GEBIEDSONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.mr. W.C.T.F. (Friso) de Zeeuw | w.c.t.f.dezeeuw@tudelft.nl 17<br />
STEDENBOUWKUNDIG ONTWERPEN; THEORIE & METHODEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.ir. V.J. (Han) Meyer [trekker] | v.j.meyer@tudelft.nl 18<br />
STEDEBOUWKUNDIGE PLANOLOGIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr. H.J.P. (Harry) Timmermans | h.j.p.timmermans@tue.nl 19<br />
URBAN DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. H.C. (Henco) Bekkering | h.c.bekkering@tudelft.nl 20<br />
WERKGEBOUWEN 21<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL ENGINEERING | BK | <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong><br />
Prof.ir. A.P.M. (Fons) Verheijen | A.P.J.M.VERHEIJEN@<strong>TU</strong>DELFT.NL 22<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL ENGINEERING | ADE | <strong>TU</strong> Eindhoven<br />
Prof.ir. J. (Jan) Westra | 23<br />
BOUWTECHNISCH ONTWERPEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. J.M. (Jouke) Post | j.m.post@tue.nl 24<br />
CONSTRUCTIEGELUID IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. E. (Eddy) Gerretsen | e.gerretsen@tue.nl 25<br />
CONSTRUCTIES VAN GEBOUWEN | UTILITEITSBOUW | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dipl-ing. J.N.J.A. (Jan) Vambersky | j.n.j.a.vambersky@tudelft.nl 26<br />
DESIGN OF CONSTRUCTION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.-ing. U. (Ulrich) Knaack [trekker] | u.knaack@tudelft.nl 27<br />
MATERIALISATIE | RELATION TO PRACTICE | PRAKTIJKLEERSTOEL | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. C.H.C.F. (Kees) Kaan | c.h.c.f.kaan@tudelft.nl 28<br />
5
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.M.J. (Jo) Coenen | j.m.j.coenen@tudelft.nl 29<br />
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. P.H. (Paul) Meurs | p.h.meurs@tudelft.nl 30<br />
ONTWERPEN VAN DRAAGCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. C. (Kees) van Weeren | C.vanWeeren@tudelft.nl 31<br />
Prof.ir. R. (Rob) Nijsse | R.Nijsse@tudelft.nl<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joop) Paul MBA | J.C.Paul@tudelft.nl<br />
SMART ARCHITEC<strong>TU</strong>RE | BK | ARCHITEC<strong>TU</strong>UR |<strong>TU</strong> <strong>Delft</strong><br />
Hooglerar Vacature 32<br />
TYPOLOGIE VAN GEBOUWEN | BK |<strong>TU</strong> <strong>Delft</strong><br />
Prof.ir.L. (Leen) van Duin | L.vanDuin@tudelft.nl 33<br />
WOONGEBOUWEN 35<br />
ASPECTLEERSTOEL WONINGBOUW | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. D.E. (Dick) van Gameren | d.e.vangameren@tudelft.nl 36<br />
DUURZAAM WONINGBEHEER | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ing. A.F. (André) Thomsen | a.f.thomsen@tudelft.nl 37<br />
GEZONDHEIDSTECHNIEK VOOR HET GEBOUW | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr. J.E.M.H. (Annelies) van Bronswijk | J.E.M.H.v.Bronswijk@tue.nl 38<br />
HUISVESTINGSSYSTEMEN | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr. P.J. (Peter) Boelhouwer [trekker] | p.j.boelhouwer@tudelft.nl 39<br />
SUSTAINABLE HOUSING TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.D. M. (Anke) van Hal | j.d.m.vanhal@tudelft.nl 40<br />
WONINGKWALITEIT EN PROCESINNOVATIE | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. H.J. (Henk) Visscher | h.j.visscher@tudelft.nl 41<br />
COMPONENTEN 43<br />
ALUMINIUMCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. F. (Frans) Soetens | f.soetens@tue.nl 44<br />
BETONCONSTRUCTIES | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joost) Walraven | J.C.Walraven@tudelft.nl 45<br />
BETONCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. C.S. (Cees) Kleinman | c.s.kleinman@tue.nl 46<br />
Prof.dr ir. D.A. (Dick) Hordijk<br />
BOUWFYSICA | BK| <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. M.H. (Martin)de Wit | m.h.d.wit@tue.nl 47<br />
CLIMATE DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. J.J.M. (Hans) Cauberg (praktijk HL Klimaatontwerp) | j.j.m.cauberg@tudelft.nl 48<br />
Prof.ir. P.G. (Peter) Luscuere (praktijk HL Installaties) | p.g.luscuere@tudelft.nl<br />
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN ALGEMEEN & INTEGRATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. F. (Frans) van Herwijnen | f.v.herwijnen@tue.nl 49<br />
6
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN STAALCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof. Ir. H.H. (Bert) Snijder | h.h.snijder@bwk.tue.nl 50<br />
HOUTCONSTRUCTIES EN HOUTTECHNOLOGIE | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
UHD J.W.G. (Jan-Willem) van de Kuilen | j.w.g.vandekuilen@tudelft.nl 51<br />
INSTALLATES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. W. (Wim) Zeiler | w.zeiler@tue.nl 52<br />
ONTWERPEN VAN HET BINNENMILIEU | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. P.G.S. (Paul) Rutten | P.G.S.Rutten@bwk.tue.nl 53<br />
PRODUCTONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. A.C.J.M.(Mick) Eekhout | a.c.j.m.eekhout@tudelft.nl 54<br />
PRODUCTONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
• Prof.dr.ir (Jos) J.N. Lichtenberg [trekker] | j.j.n.lichtenberg@tue.nl 55<br />
MATERIALEN 57<br />
BETONMODELLERING EN MATERIAALGEDRAG | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.ir. K. (Klaas) van Breugel [trekker] | k.vanbreugel@tudelft.nl 58<br />
CONSERVERINGSTECHNIEKEN VAN GEBOUWEN | R-MIT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. R. P.J. (Rob) van Hees | r.p.j.vanhees@tudelft.nl 59<br />
CONSTRUCTIEVE HOUT- EN BAMBOETOEPASSINGEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. A.J.M. (André) Jorissen | a.j.m.jorissen@tue.nl 60<br />
STEENCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir-arch. D.R.W. (Dirk) Martens | d.r.w.martens@bwk.tue.nl 61<br />
FUNDAMENTEEL 63<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>URTHEORIE | ANTONI VAN LEEUWENHOEK | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr. A.D. (Arie) Graafland | a.d.graafland@tudelft.nl 64<br />
ARCHITECTONISCHE ONTWERPSYSTEMEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. B. (Bauke) de Vries | b.d.vries@tue.nl 65<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL DESIGN AND URBAN CUL<strong>TU</strong>RE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. P.J.V. (Pieter) van Wesemael | p.j.v.v.wesemael@tue.nl 66<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>URGESCHIEDENIS EN –THEORIE | AHT | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr. B.J.F. (Bernard) Colenbrander | b.j.f.colenbrander@tue.nl 67<br />
Prof.ir. C.S. (Ton) Venhoeven | c.s.venhoeven@bwk.tue.nl<br />
CONSTRUCTIEMECHANICA | CITG | <strong>TU</strong> DELFT &<br />
KRACHTSWERKING IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.G. (Jan) Rots | j.g.rots@tudelft.nl 68<br />
GEBOUWPRESTATIE-SIMULATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
• Prof.dr.ir. J.L.M. (Jan) Hensen [trekker] | j.hensen@tue.nl 69<br />
PHILOSOPHY OF TECHNOLOGY | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. P.A. (Peter) Kroes | p.a.kroes@tudelft.nl 70<br />
TECHNICAL ECOLOGY | URBANISM | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. T.M. (Taeke) de Jong | t.m.dejong@tudelft.nl 71<br />
7
TECHNISCHE MECHANICA BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. J.G.M. (Jan) Kerstens | j.g.m.kerstens@bwk.tue.nl 72<br />
TECHNISCH ONTWERP & INFORMATICA | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. I.S. (Sevil) Sariyildiz | i.s.sariyildiz@tudelft.nl 73<br />
PROCES 75<br />
BELEID, ORGANISATIE EN MANAGEMENT | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. J.A. (Hans) de Bruijn | j.a.debruijn@tbm.tudelft.nl 76<br />
BELEIDSANALYSE | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. E. (Wil) Thissen | w.a.h.thissen@tudelft.nl 77<br />
BES<strong>TU</strong>URSKUNDE POLG | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. E.F. (Ernst) ten Heuvelhof | e.f.tenheuvelhof@tbm.tudelft.nl 78<br />
BOUWPROCESSEN | CiTG | <strong>TU</strong>DELFT<br />
Prof.dr.ir. H.A.J. (Hennes) de Ridder | h.a.j.deridder@tudelft.nl 79<br />
BOUWRECHT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. M.A.B. (Monika) Chao-Duivis | M.A.B.Chao-Duivis@tudelft.nl 80<br />
CONSTRUCTION MANAGEMENT & URBAN DEVELOPMENT | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. W.F. (Wim) Schaefer | w.f.schaefer@tue.nl 81<br />
DESIGN & CONSTRUCTION MANAGEMENT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir J.W.F. (Hans) Wamelink | j.w.f.wamelink@tudelft.nl 82<br />
INNOVATION IN DESIGN AND ENGINEERING PROCESSES | CTW | U TWENTE<br />
Prof.dr.ir. J.I.M. (Joop) Halman | j.i.m.halman@ctw.utwente.nl 83<br />
MARKET- AND ORGANIZATION TYPES IN CONSTRUCTION INDUSTRY | CTW | U TWENTE<br />
Prof.dr.ir. A.G. (André) Dorée | a.g.doree@ctw.utwente.nl 84<br />
PLANNING AND DEVELOPMENT | CTW | U TWENTE<br />
• Prof.dr. G.P.M.R. (Geert) Dewulf [trekker] | g.p.m.r.dewulf@ctw.utwente.nl 85<br />
UITVOERING EN ORGANISATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir G.J. (Ger) Maas | g.j.maas@tue.nl 86<br />
UITVOERINGSTECHNIEK | BWK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir F.J.M. (Frits) Scheublin | f.j.m.scheublin@tue.nl 87<br />
VASTGOEDBEHEER EN – ONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. H. (Hans) de Jonge | h.dejonge@tudelft.nl 88<br />
8
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR<br />
LANDSCHAPSARCHITEC<strong>TU</strong>UR | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. C.M. (Clemens) Steenbergen | c.m.steenbergen@tudelft.nl 10<br />
ONDERGRONDS BOUWEN | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. J.W. (Johan) Bosch | j.w.bosch@tudelft.nl 11<br />
STAALCONSTRUCTIES | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.ir. F.S.K. (Frans) Bijlaard [trekker] | f.s.k.bijlaard@tudelft.nl 12<br />
WEGENBOUWKUNDE | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. A.A.A. (André) Molenaar | a.a.a.molenaar@tudelft.nl 13<br />
9
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR<br />
Naam leerstoel<br />
LANDSCHAPSARCHITEC<strong>TU</strong>UR | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. C.M. (Clemens)<br />
Steenbergen<br />
c.m.steenbergen@tudelft.nl<br />
UHD Ir. I. (Inge) Bobbink<br />
I.Bobbink@tudelft.nl<br />
UHD J.R.T. (René) van der<br />
Velde<br />
J.R.T.vanderVelde@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
The field of knowledge in landscape architecture includes research and design of<br />
residential landscapes, working landscapes, infra-landscapes, recreational<br />
landscapes and water landscapes at different levels from architectural ensembles<br />
and urban fragments to metropolitan park and water systems. The focus is on the<br />
interplay between architecture and landscape, the landscape-architectural design of<br />
urban open space, the landscape structure of the city and urbanization of cultural<br />
landscapes. These general (international) themes are systematically explored and<br />
related to specific Dutch lowland conditions and urban design problems.<br />
The goal is to provide a background and insight into typological knowledge and<br />
landscape architectural design tools and techniques. Concepts for flexible and<br />
durable design, with spatial qualities that ensure a lasting landscape/urban<br />
structure but which are at the same time flexible and deployable in various ways,<br />
are an important research goal.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
• Research activities are organized in three thematic clusters<br />
• Architecture and Landscape<br />
• In deze cluster staat de vraag centraal welke invloed het landschap kan hebben op<br />
de architectuur en hoe in de verbinding van deze twee het vertrekpunt kan liggen<br />
voor een zelfstandige ontwerpcultuur. De klassieke buitenplaatsen, tuinen en<br />
landschappen vormen in die zin de schatkamers van het vak, waarin een rijkdom<br />
aan variaties ligt opgeslagen. Ze doen verslag van de conceptuele verovering van<br />
het landschap, waarbij de experimentele wisselwerking tussen de architectuur en<br />
het landschap uitgroeide tot een ontwerpdiscipline met een eigen theorie,<br />
instrumentarium en ontwerptechniek.<br />
• UrbanLandscapes<br />
In deze cluster staat de vraag centraal hoe het duel tussen architectuur en<br />
landschap kan worden opgenomen in het rollenspel en krachtenveld van de stad.<br />
De landschapsarchitectonische bewerking is hier niet eenvoudig als formele<br />
inventie uitgerold over de topografie; het gaat niet zozeer om de verovering van<br />
de ruimte en de horizon, maar om het behoud van de ruimtelijke werking van het<br />
bestaande landschap en soms zelfs de reconstructie daarvan in de stedelijke<br />
context. De subjectieve beeldtaal en programmatuur van Architectuur en<br />
Landschap moet als het ware bruikbaar, leesbaar en toegankelijk worden gemaakt<br />
voor de stedelijke massa.<br />
• DutchLowlands<br />
Anders dan bij Architectuur en Landschap, is de landschapsarchitectonische<br />
kwaliteit van het cultuurlandschap impliciet. Het cultuurlandschap is formeel<br />
gezien de uitdrukking van een confrontatie tussen een neutraal, steeds herhaald<br />
ontginningsraster en de overal verschillende natuurlijke gesteldheid van het land.<br />
Het accent ligt op de beheersing van de ruimte en het bruikbaar en productief<br />
maken van de grond.<br />
Gaarne invullen grootte en fte’s<br />
Gaarne invullen<br />
10
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR<br />
Naam leerstoel<br />
ONDERGRONDS BOUWEN | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. J.W. (Johan) Bosch<br />
j.w.bosch@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Ondergronds Bouwen omvat het gehele spectrum van aanleg en beheer van constructies<br />
in de ondergrond. Hierbij zijn niet alleen ontwerp en uitvoering van belang, maar ook<br />
nadrukkelijk de afweging van verschillende (ondergrondse en bovengrondse)<br />
alternatieven.<br />
De primaire aandachtsgebieden zijn:<br />
• grote infrastructuur, bestemd voor verkeer en transport van personen;<br />
• kleine infrastructuur, bestemd voor openbare voorzieningen en communicatie, alsook<br />
het vervoer van vloeistoffen, gassen en goederen;<br />
• ondergrondse opslag van materialen, zoals olie en gas, maar ook van radioactieve en<br />
industriële afvalstoffen;<br />
• ondergrondse gebouwen, bestemd voor industriële, werk, woon en recreatiedoeleinden.<br />
Missie/specialisatie De ondergrond zal door de toenemende druk op de (openbare) ruimte, vooral in<br />
stedelijk gebied, een steeds belangrijker bijdrage aan het oplossen van (ruimtelijke)<br />
knelpunten leveren. De leerstoel wil door onderwijs en onderzoek bijdragen aan een<br />
verantwoord en veilig gebruik van de ondergrond. Daarbij wordt niet zozeer grote<br />
diepgang op specifieke onderdelen nagestreefd, maar meer gekeken naar samenhang<br />
tussen techniek, ordening en veiligheid.<br />
Master onderwijs<br />
Onderwijs op het gebied van Ondergronds Bouwen beslaat de volledige breedte van het<br />
vakgebied, waarbij disciplines van andere vakgroepen en faculteiten veelvuldig aan bod<br />
komen. Het onderwijs is sterk integrerend en multidisciplinair van opzet en wordt deels in<br />
de Bsc en deels in de Msc aangeboden. Daarnaast wordt op het gebied van<br />
leidinginfrastructuur en boortechnieken een verdiepingsslag aangeboden.<br />
Onderzoek Er is geparticipeerd in onderzoek naar optimalisatie van bestaande<br />
constructiemethodes en de ontwikkeling van nieuwe technieken voor de aanleg van<br />
tunnels voor grote en kleine infrastructuur. Deze poot van het onderzoek is sterk<br />
technisch gericht.<br />
Verder is onderzoek verricht naar mogelijkheden en afwegingscriteria voor<br />
ondergrondse constructies, zoals parkeergarages. Deze poot van het onderzoek is<br />
sterk ontwerpgericht. In dit kader komen ook aspecten als interne en externe veiligheid<br />
sterk aan bod, waarbij laatstelijk onderzoek is gestart naar de invloed van sociale<br />
veiligheid op het gebruik van ondergrondse ruimten als metrostations.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is een staf van 3 personen/1.3fte werkzaam.<br />
De leerstoel werkt samen met opdrachtgevers (rijk en gemeenten), ingenieursbureaus's<br />
en aannemers. Door de omvang van ondergrondse werken betreft dit in het algemeen<br />
de grotere (internationale) bedrijven. Verder is de leerstoel direct vertegenwoordigd in<br />
internationale organisaties als the International Tunnelling and Underground Space<br />
Association (ITA) en the International Society for Trenchless Technology.<br />
11
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR<br />
Naam leerstoel<br />
STAALCONSTRUCTIES | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. F.S.K. (Frans) Bijlaard<br />
f.s.k.bijlaard@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
De leerstoel Staalconstructies is gericht op onderwijs en onderzoek op het gebied<br />
van staalconstructies voor gebouwen en civieltechnische werken. De aandacht<br />
gaat hierbij uit naar stabiliteit, verbindingen, levensduurvoorspelling (vermoeiing,<br />
scheurgroei, brosse breuk) in gebouwen, de civiele gezondheidszorg, de<br />
waterbouwkunde, offshore, infrastructuur en andere objecten. Een belangrijke<br />
ontwikkeling is de toepassing van hoge en zeer hoge sterkte staal in gebouwen en<br />
civieltechnische constructies. Ook de toepassing van vezelversterkte kunststof en<br />
van combinaties van staal met materialen als beton maken deel uit van het<br />
onderzoek.<br />
Missie/specialisatie De leerstoel staalconstructies wil zich vooral richten op innovatief en<br />
grensverleggend onderwijs en onderzoek op het gebied van staal en aanverwante<br />
materialen waarbij zowel het bouwbedrijfsleven als de wetenschappelijke wereld in<br />
toenemende mate internationaal opereren.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
In de Masterfase wordt vooral onderwijs verzorgd in de Mastervarianten<br />
“Structural Engineering” met vijf specialisaties en “Building Engineering” met vier<br />
specialisaties. Concreet betekent dit dat de nadruk ligt op kennisoverdracht op de<br />
gebieden ontwerpen, berekenen en uitvoeren van draagconstructies in staal en in<br />
nieuw te vormen combinaties van materialen.<br />
Het onderzoek is in het bijzonder gericht op het gebied van de instandhouding van<br />
de bestaande infrastructuur (restlevensduur, monitoring, reparatie), het gedrag<br />
van constructies vervaardigt uit nieuwe materialen zoals hoogwaardige<br />
staalsoorten, aluminium, vezelversterkte kunststoffen, onderzoek en<br />
productontwikkeling op het gebied van verbindingstechnieken, in het bijzonder bij<br />
combinaties van nieuwe materialen en fundamenteel onderzoek naar het gedrag<br />
van uitdagende ingewikkelde constructies en constructiecomponenten onder<br />
statische belasting en onder vermoeiingsbelasting.<br />
Hierbij is vooral het aspect van duurzaam bouwen van belang.<br />
Grootte De leerstoel Staalconstructies omvat een staf van 7 personen / 5,6 fte en 5<br />
promovendi<br />
Valorisatiepartners<br />
De valorisatiepartners zijn de professionele organisaties zoals de Stichting<br />
“Bouwen met Staal”, ingenieursbureau, aannemers, toeleveranciers, producenten<br />
van bouwcomponenten, overheden en regelgevende instanties.<br />
12
INFRASTRUC<strong>TU</strong>UR<br />
Naam sectie<br />
WEG- EN RAILBOUWKUNDE<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. A.A.A. (André) Molenaar<br />
Hoogleraar Railbouwkunde<br />
a.a.a.molenaar@tudelft.nl<br />
Hoogleraar Wegbouwkunde<br />
Vacature<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
De sectie Weg- en Railbouwkunde houdt zich bezig met het geven van onderwijs<br />
en het verrichten van onderzoek t.b.v. het ontwerp, de dimensionering en het<br />
onderhoud van constructies voor wegen en spoorwegen, light railverbindingen,<br />
vliegveldverhardingen, containerterminals etc. De sectie is vooral constructief<br />
gericht waarbij naast het modelleren van materialen en constructies, het<br />
experimentele onderzoek een belangrijk onderdeel vormt. De sectie heeft de<br />
beschikking over een uitstekend ingericht laboratorium waarin een scala van<br />
experimenten kan worden uitgevoerd. Samen met de Rijkswaterstaat is de sectie<br />
eigenaar van de LINTRACK, een opstelling waarmee het mogelijk is om op ware<br />
schaal wegconstructies, maar ook bruggen en viaducten, te beproeven.<br />
De missie van de sectie is het ontwikkelen van inzicht, kennis, methoden en<br />
technieken voor bedrijfszekere en milieuverantwoorde weg- en railconstructies.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Railconstructies: Het onderzoek op het gebied van de railconstructies richt zich<br />
op een specifieke niche in het railbedrijf nl de problematiek van het wiel –<br />
railcontact. De bedrijfszekerheid en de veiligheid van het railverkeer hangen in<br />
hoge mate af van de kwaliteit van de het wiel – rail contactvlak. Onderzoek wordt<br />
gedaan naar de oorzaak van specifieke wiel – rail contactvlakschade, het<br />
modelleren daarvan en het ontwikkelen van strategieën ter verlenging van de<br />
levensduur.<br />
Wegconstructies: Het onderzoek aan wegconstructies is thans sterk gericht op<br />
de verbetering van de levensduur van zeer open deklagen, zoals ZOAB, die thans<br />
veelvuldig worden gebruikt ter vermindering van de geluidproductie van het band<br />
– wegdeksysteem. Dit onderzoek behelst het met geavanceerde modellen<br />
beschrijven van de schade-ontwikkeling van dit soort deklagen in samenhang<br />
met de mengseleigenschappen. Tevens wordt onderzoek gedaan naar de<br />
hechting van bindmiddel aan het aggregaat, de self healing capacity en de<br />
verbetering daarvan van de thans toegepaste bindmiddelen alsmede van<br />
hergebruikt asfalt, modificatie van bindmiddelen met nanodeeltjes en toepassing<br />
van alternatieve bindmiddelen. Naast het asfaltonderzoek wordt werk verricht aan<br />
de karakterisering van al dan niet met cement gebonden funderingslagen van<br />
gerecycled materiaal.<br />
De leerstoel bestaat uit ongeveer 24 fte / 25 pers. (inclusief 12 promovendi).<br />
Rijkswaterstaat, PRORAIL, Lloyds, aannemerij, grote adviesbureau’s, product<br />
leveranciers e.a.<br />
13
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
ENVIRONMENTAL DESIGN / SUSTAINABLE URBANISM | BK | URBANISM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir.C.A.J. (Kees) Duijvestein | C.A.J.Duijvestein@tudelft.nl 16<br />
PRAKTIJKLEERSTOEL GEBIEDSONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.mr. W.C.T.F. (Friso) de Zeeuw | w.c.t.f.dezeeuw@tudelft.nl 17<br />
STEDENBOUWKUNDIG ONTWERPEN; THEORIE & METHODEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.ir. V.J. (Han) Meyer [trekker] | v.j.meyer@tudelft.nl 18<br />
STEDEBOUWKUNDIGE PLANOLOGIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr. H.J.P. (Harry) Timmermans | h.j.p.timmermans@tue.nl 19<br />
URBAN DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. H.C. (Henco) Bekkering | h.c.bekkering@tudelft.nl 20<br />
15
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
Naam leerstoel<br />
ENVIRONMENTAL DESIGN / SUSTAINABLE URBANISM | BK | URBANISM | <strong>TU</strong><br />
DELFT<br />
Hoogleraar /<br />
praktijkhogleraar/<br />
UHD<br />
Prof.ir.C.A.J.<br />
(Kees) Duijvestein<br />
C.A.J.Duijvestein@tudelft.nl<br />
Dr. Ir.<br />
M.J. (Machiel) van Dorst<br />
M.J.vanDorst@tudelft.nl<br />
Vacature<br />
praktijkhoogleraar<br />
Klimaat & Ontwerp<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het geven van onderwijs en het verrichten van onderzoek op het gebied van<br />
duurzame ontwikkeling in relatie tot de Gebouwde Omgeving.<br />
Aandachtsgebieden;<br />
Ruimtelijke kwaliteit: schoonheid, stevigheid en diversiteit<br />
Sociale kwaliteit: leefbaarheid, gezondheid, participatie, veiligheid<br />
Milieukwaliteit, energie, water, materiaal, mobiliteit afval<br />
Economische kwaliteit, betaalbaarheid, eerlijkheid, winstgevendheid,<br />
transparantie<br />
Speerpunten binnen de afdeling stedenbouw zijn water, mobiliteit, leefbaarheid,<br />
gezondheid<br />
De leerstoel richt zich op de wederkerige relaties tussen de ruimtelijke kwaliteit en<br />
de drie kwaliteiten van Duurzame Ontwikkeling, de sociale kwaliteit, de<br />
milieukwaliteit en de economische kwaliteit, ook wel bekend als triple P: People<br />
Planet en Prosperity.<br />
Urbanism course Methodology<br />
TiDO courses environmental design<br />
Graduation lab Explore Labs<br />
De specifieke aandachtpunten binnen het generieke veld van duurzame<br />
ontwikkeling zijn voor de toekomst de volgende:<br />
- Theorievorming en modellen voor duurzame ontwikkeling in het<br />
algemeen en in relatie tot de gebouwde omgeving in het bijzonder.<br />
Hieronder vallen ook de ontwikkeling van ontwerpinstrumenten.<br />
- Handhaven van onze positie als deskundigen duurzaam bouwen.<br />
Hieronder vallen onderwerpen als: integrale plananalyse, monitoring van<br />
duurzaam bouwen projecten, water en energie prestatie indicator voor<br />
ontwerpers, de mogelijke duurzame toepassingen van decentrale<br />
watersystemen en andere aan autarkie gerelateerde oplossingen. Cradle<br />
tot Cradle.<br />
- Technieken, ruimtelijke en organisatorische concepten voor duurzame<br />
stedenbouw. De belangrijkste aandachtpunten zijn hier natuur en<br />
ecologie en de gebouwde omgeving, water en verkeersnetwerken,<br />
leefbaarheid, duurzaam bouwen in niet-westerse context.<br />
De leerstoel bestaat uit 8,4 fte / 14 pers. (inclusief 3 promovendi).<br />
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Provincie Zuid-Holland, etc. etc.<br />
16
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
Naam leerstoel<br />
PRAKTIJKLEERSTOEL GEBIEDSONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.mr. W.C.T.F. (Friso) de Zeeuw<br />
w.c.t.f.dezeeuw@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
De praktijkleerstoel richt zich specifiek op de rolverdeling tussen overheid en<br />
marktpartijen, op kennisuitwisseling aan de hand van praktijkervaringen en op<br />
excellent opdrachtgeverschap. Het domein van de Praktijkleerstoel heeft betrekking<br />
op: (1) De transformatie van landelijk tot stedelijk gebeid (green-field development), (2)<br />
Binnenstedelijke herontwikkeling (brown-field development), en (3) de ontwikkeling<br />
van landbouwdgronden in stedelijke gebieden ('Red for Green'-projects).<br />
De praktijkstoel valt organisatorisch onder de afdeling Real Estate & Housing. De<br />
afdeling Real Estate & Housing geeft onderwijs en verricht wetenschappelijk<br />
onderzoek naar vraag en aanbod van vastgoed en het aansturen van bouw- en<br />
beheerprocessen. In 2006 is de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling opgericht ter<br />
bevordering van multidisciplinaire kennisoverdracht en onderzoek op het terrein<br />
van gebiedsontwikkeling. De rol van (grote) ontwikkelende marktpartijen en<br />
overheden staat daarbij centraal. De stichting is opgericht door het ministerie van<br />
VROM (50%) en de marktpartijen ING Real Estate, AM Wonen, Johan Matser<br />
Projectontwikkeling en Bouwfonds MAB Ontwikkeling (overige 50%). De<br />
betrokkenheid van het ministerie van VROM vloeit voort uit de doelstelling van<br />
minister Dekker om de kennisinfrastructuur voor gebiedsontwikkeling te verbeteren<br />
en te versterken. De praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling is een van de concrete<br />
middelen om dit doel te bereiken.<br />
Master onderwijs De bijdrage van de Praktijkleerstoel is voornamelijk te vinden in het<br />
masteronderwijs binnen de afdeling Real Estate & Housing. Gezien het<br />
multidisciplinaire karakter is gebiedontwikkeling een aspect wat binnen alle<br />
sectoren van de afdeling een rol speelt. daarnaast is de Praktijklesstoel betrokken<br />
bij de opleiding Master City Developer®, een tweejarige postinitiële topopleiding<br />
van de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Technische Universiteit <strong>Delft</strong> en het<br />
Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. De MCD richt zich op stedelijke<br />
gebiedsontwikkelaars met enige jaren werkervaring die zich vanuit een integrale<br />
insteek willen bekwamen in de aanpak van concrete projecten van stedelijke<br />
gebiedsontwikkeling.<br />
Onderzoek<br />
In het huidige onderzoeksportfolio van de afdeling Real Estate & Housing <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong><br />
zijn de volgende onderzoeksprogramma’s vanuit de Praktijkleerstoel geïnitieerd en<br />
daarna verbreed door samenwerking met andere leerstoelen en kennisinstellingen:<br />
Management van gebiedsontwikkeling (waaronder ‘de Engelse Praktijk’, de rol van<br />
marktpartijen bij herstructurering, rood voor groen projecten, versnelling bij<br />
ontwikkeling stationslocaties) ; Design Thinking (waaronder regiovisie en<br />
gebiedsontwikkeling) ; Financial engineering (waaronder nulmeting<br />
grondexploitatiewet en het concessiemodel)<br />
Grootte<br />
In de leerstoel is een staf van 7 personen/ 3,0 fte werkzaam (op dit moment nog<br />
geen promovendi).<br />
Valoriosatiepartners De praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling wordt financieel ondersteund door het<br />
ministerie van VROM, ING Real Estate, AM Wonen, Johan Matser Projectontwikkeling<br />
en Bouwfonds MAB Ontwikkeling die hiervoor gezamenlijk de Stichting Kennis<br />
Gebiedsontwikkeling hebben opgericht. Sinds de oprichting in 2006 hebben zich<br />
hierbij: Amvest, Ymere, Heijmans vastgoed, NS Poort, Schiphol Area Development<br />
(SADC), provincie Brabant en de gemeente Amsterdam aangesloten.<br />
17
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
Naam leerstoel<br />
STEDENBOUWKUNDIG ONTWERPEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. V.J. (Han) Meyer<br />
v.j.meyer@tudelft.nl<br />
UHD: Dr.ir. L.M. (Louise) Calabrese<br />
L.M.Calabrese@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Stedebouwkundig Ontwerpen – Theorie & Methoden<br />
De leerstoel richt zich op de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis,<br />
theorievorming en methodische ontwikkeling van het stedebouwkundig<br />
ontwerpen, die relevant is voor het aanpakken en oplossen van actuele en<br />
toekomstige vraagstukken van verstedelijking en stedelijke transformaties.<br />
De leerstoel stelt zich ten doel de grondslagen en ‘body of knowledge’van het<br />
vakgebied in kaart te brengen, als voorwaarde om te kunnen bepalen op welk<br />
gebied innovatie en aanpassing nodig is.<br />
• Collegeserie ‘Theory and Practice of Dutch Urbanism Today’ in MSc2-semester;<br />
• Vakoefening ‘Urban Analysis’ in MSc2 semester<br />
• Scriptie ‘Theory in Urbanism’ in MSc3 semester<br />
• Begeleiding MSc3/4 studio ‘Urban Landscapes’<br />
The research is focused on three themes:<br />
• Fundaments of Urbanism in the perspective of the 21 st century. The research is<br />
focused on the mapping of the fundaments and body of knowledge of the<br />
discipline, questioning the relevance of these fundaments for present-day<br />
problems.<br />
• Urban Waterlandscapes. The research focuses on the relation between<br />
infrastructures of water-management and water-defense in relation to the spatial<br />
structure and functional organization of urban environment. Developments in<br />
port-economy, urban economy and the climate change produce the necessity of<br />
finding new relationships between urban systems and water systems. The<br />
research focuses on different scales: on the scale of the public space as well on<br />
the scale of the region, especially delta-regions. The research focuses on the<br />
Dutch water-cities and urbanizing water-landscapes, but includes also<br />
international comparative studies, in collaboration with universities in Europe,<br />
North-America and Asia.<br />
• Urban Blocks and urban fabrics. The research focuses at the typology of the<br />
urban block as the basic element of the urban morphology. An important focus<br />
is on the relation between spatial quality and urban density, which resulted in<br />
the development of a special method for urban design and planning, the<br />
‘Spacemate’ method. Another important focus is on the development of New<br />
Towns: as well on the revitalization of existing New Towns as on the<br />
development of new New Towns, especially in Asia. Related to this focus the<br />
chair participates in the Almere-based Ínternational New Town Institute.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is een staf van 14 personen werkzaam en 11 promovendi.<br />
Gemeente Rotterdam, Gemeente Amsterdam, Gemeente Den Haag, Gemeente<br />
Almere, Gemeente Zoetermeer, Ministerie VROM, RWS/Deltares, Rotterdam Port<br />
Authority,<br />
18
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
Naam leerstoel<br />
STEDENBOUWKUNDIGE PLANOLOGIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr. H.J.P. (Harry) Timmermans<br />
h.j.p.timmermans@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De leerstoel is geinstalleerd om een integratie te bewerkstelligen tussen<br />
technische aspecten van stedebouw en sociaal-economische en ruimtelijke<br />
wetenschappen. Specifieke aspecten zijn mobiliteit, voorzieningen, vrije tijd, en<br />
planvormingsmethoden.<br />
Doel van het onderzoek is modellen en computersystemen te ontwikkelen ter<br />
ondersteuning van typische ontwerpbeslissingen in de (stede)bouw. De modellen<br />
stellen planners en ontwerpers in staat jun plannen te evalueren aan de hand van<br />
state-of-the-art modelen en performabnce indicatoren<br />
Het DDSS Master programma maakt gebruik van de expertise die is opgebouwd in<br />
het onderzoeksprogramma. Het is niet toegespitst op een enkele discipline maar<br />
bestaat uit een samenhangend programma van colleges en projecten van hoog<br />
niveau waarin de nadruk ligt op het maken van modellen, het leren ontwerpen van<br />
computerprogramma’s en het toepassen van bekende technieken voor<br />
ontwerpsystemen of beslissingsondersteunende systemen. DDSS heeft een<br />
Design Systems Laboratory met de allernieuwste apparatuur voor geavanceerd<br />
CAD werk, GIS toepassingen, VR onderzoek en systeemontwikkeling.<br />
Er wordt onderzoek verricht op de volgende vakgebieden: multi-agent models,<br />
ruimtelijke keuze modellen, activiteitenpatronen, gebruik van informatie voor<br />
optimalisatie gebruik gebouwen en omgevingen, en planning support systemen.<br />
Accent hierbij ligt om het simuleren van het gedrag van gebruikers (navigatie,<br />
mobiliteit), om zodoende een beter beeld te krijgen van de te verwachten<br />
gebruikersreacties op plannen. Verder zijn allerlei performance indicatoren zoals<br />
emissies, energiegebruik, financiele haalbaarheid, toegankelijkheid en sociale<br />
exclusie alleen maar te bepalen op grond van het gebruik van omgevingen<br />
(mobiliteit)<br />
Grootte In de leerstoel is een wetenschappelijke staf van 4 fte werkzaam en ca 10<br />
promovendi/postdocs.<br />
Valorisatiepartners<br />
Er wordt samengewerkt met internationale universiteiten, ingenieursbureaus,<br />
gemeenten en andere overheidsinstellingen.<br />
19
GEBIEDSONTWIKKELING<br />
Naam leerstoel<br />
URBAN DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. H.C. (Henco) Bekkering<br />
h.c.bekkering@tudelft.nl<br />
UHD: Dr.ir. F.D. (Frank) van der Hoeven<br />
F.D.vanderHoeven@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Centraal bij Urban Design (stadsontwerp) staat het ontwerp van de openbare<br />
ruimte in relatie tot infrastructuur, stedelijke objecten, stedelijk groen en<br />
architectuur. Het ontwerpen beweegt zich ‘door de schalen heen’: bij het<br />
ontwerp van een concreet stedelijk fragment gaat het zowel om de nieuwe<br />
positie en betekenis van het fragment in de context van het grotere stedelijk<br />
geheel, om de aanhechting van het fragment aan het stedelijk netwerk van<br />
openbare ruimten, als om de vormgeving, inrichting en ‘maakbaarheid’ van het<br />
openbaar gebied in het fragment zelf. Door hun vertrouwdheid met het ‘doorde-schalen-heen’<br />
ontwerpen zijn stadsontwerpers op meerdere plaatsen<br />
inzetbaar, zowel op het niveau van concrete stedebouwkundige projecten, als<br />
op het niveau van planontwikkeling van de stad als geheel of van een<br />
stadsdeel.<br />
De leerstoel Urban Design richt zich op transformaties in het bestaand<br />
stedelijk gebied. Bij stadsontwerp gaat het vrijwel altijd om herontwerp, dat wil<br />
zeggen om vernieuwende ingrepen in een bestaande situatie: revitalisering,<br />
intensivering, meervoudig ruimtegebruik.<br />
Master onderwijs AR1U080 MSc2 Urbanism: City & Plan analysis<br />
AR0540/50/60 MSc2 Urbanism: Urban Design I/II/III<br />
AR3U030 MSc3 Urbanism: Urban Regeneration / The Mobile City<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Analyse ban die historisch gelaagdheid is van belang om ruimtelijke<br />
structuren en vormtypen aan het licht te brengen, die nog steeds een<br />
betekenis kunnen hebben voor het gebruik en de identiteit van de stad.<br />
Morfologisch en typologisch onderzoek neemt daarom een belangrijke plaats<br />
in bij het stadsontwerp, gecombineerd met onderzoek naar de actuele<br />
betekenis van de morfologische en typologische kenmerken van een locatie.<br />
Vanwege de nadruk op de vorm en de betekenis van de stedelijke ruimte, is er<br />
sprake van een nauwe samenwerking met andere ontwerpdisciplines<br />
(architectuur landschapsarchitectuur, civiele techniek) en met sociale en<br />
culturele wetenschappen (sociologie, sociografie, kunst- en<br />
architectuurgeschiedenis).<br />
Recent past de leerstoel het gebruik van GPS en GIS toe om gedragspatronen<br />
van stedelingen te analyseren als input voor ontwerpingrepen.<br />
In de leerstoel is een staf van 4 personen werkzaam en 6 promovendi<br />
waaronder één gast (4,3 fte)<br />
Lokale en regionale overheden in Nederland en Europa.<br />
20
WERKGEBOUWEN<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL ENGINEERING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. A.P.M. (Fons) Verheijen | A.P.J.M.Verheijen@tudelft.nl 22<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL ENGINEERING | ADE | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. J. (Jan) Westra | 23<br />
BOUWTECHNISCH ONTWERPEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. J.M. (Jouke) Post | j.m.post@tue.nl 24<br />
CONSTRUCTIEGELUID IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. E. (Eddy) Gerretsen | e.gerretsen@tue.nl 25<br />
CONSTRUCTIES VAN GEBOUWEN | UTILITEITSBOUW | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dipl-ing. J.N.J.A. (Jan) Vambersky | j.n.j.a.vambersky@tudelft.nl 26<br />
DESIGN OF CONSTRUCTION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.-ing. U. (Ulrich) Knaack [trekker] | u.knaack@tudelft.nl 27<br />
MATERIALISATIE | RELATION TO PRACTICE | PRAKTIJKLEERSTOEL | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. C.H.C.F. (Kees) Kaan | c.h.c.f.kaan@tudelft.nl 28<br />
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.M.J. (Jo) Coenen | j.m.j.coenen@tudelft.nl 29<br />
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. P.H. (Paul) Meurs | p.h.meurs@tudelft.nl 30<br />
ONTWERPEN VAN DRAAGCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. C. (Kees) van Weeren | C.vanWeeren@tudelft.nl 31<br />
Prof.ir. R. (Rob) Nijsse | R.Nijsse@tudelft.nl<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joop) Paul MBA | J.C.Paul@tudelft.nl<br />
SMART ARCHITEC<strong>TU</strong>RE | BK | ARCHITEC<strong>TU</strong>UR |<strong>TU</strong> <strong>Delft</strong><br />
Hooglerar vacature 32<br />
TYPOLOGIE VAN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. L. (Leen) van Duin | L.vanDuin@tudelft.nl 33<br />
21
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL ENGINEERING (BK, <strong>TU</strong> DELFT)<br />
Hoogleraar<br />
Prof. Ir. A.P.M. (Fons) Verheijen<br />
A.P.J.M.Verheijen@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Het wetenschapsgebied van de leerstoel Architectural Engineering is de leer van<br />
het integraal bouwtechnisch ontwerpen van een gebouw of bouwwerk met het<br />
realiseren van architectuur als eind doel.<br />
Zowel nieuwbouw als technische transformatie van bestaande gebouwen behoort<br />
tot het domein van de leerstoel, inclusief aspecten van duurzaamheid en<br />
levenscyclus.<br />
Enerzijds is de functie van de leerstoel gelegen in het coördineren en integreren<br />
van de inbreng van de drie ontwerpende kernleerstoelen, draagconstructies,<br />
bouwconstructies en klimaat ontwerp, anderzijds draagt de leerstoel bij aan de<br />
interactie tussen bouwtechnologie en architectuur middels technische<br />
samenstelling, ordening en compositie van bouwmaterialen, bouwproducten en<br />
bouwcomponenten.<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De missie is het geven van onderwijs en het verrichten van onderzoek op het<br />
gebied van de bouwtechnologie en het bouwtechnisch ontwerpen, toegespitst op<br />
de technische coördinatie en integratie van draagconstructies, bouwconstructies<br />
en klimaatvoorziening op gebouw niveau.<br />
Het gebouw als technisch en architectonisch artefact, het maken van architectuur.<br />
Architectural Engineering is een ontwerpleerstoel met een technisch karakter<br />
gericht op gebouwniveau.<br />
De rol van de leerstoel in onderwijs ligt in het geven van colleges, het definiëren en<br />
begeleiden van technische ontwerpopdrachten op het niveau van het gebouw als<br />
totaal en het begeleiden en aanbieden van architectonische ontwerpopdrachten.<br />
De leerstoel levert een bijdrage aan de onderzoeksportfolio van de Faculteit.<br />
De leerstoel participeert in het Building Innovation programma van<br />
Bouwtechnologie met onderzoekers in de deelprogramma’s Zappi, toepassing van<br />
karton in de bouw, en Concepthouse.<br />
De leerstoel participeert tevens in het Extreme and Complex Geometry Buildings<br />
programma middels het Blobs Wind onderzoek, Centraal hierin staat het onderzoek<br />
naar de aerodynamische aspecten van de gebouwvorm in de stedelijke omgeving.<br />
In de leerstoel is een staf van 10 personen / 9 fte werkzaam en ca 5 promovendi<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven binnen het domein.<br />
Voorkeur gaat uit naar onderzoeksinstellingen, ingenieursbureaus,<br />
architectenbureaus, gemeenten en rijksoverheid<br />
22
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
Architectural Engineering | ADE | <strong>TU</strong> Eindhoven<br />
Hoogleraar<br />
Prof. Ir. J. (Jan) Westra<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
De leerstoelgroep Architectural Engineering houdt zich bezig met de gebalanceerde<br />
relatie tussen het ontwerpen van gewenste ruimtelijke condities en de technologie<br />
om deze te realiseren; een van de vele opvattingen van het begrip tektoniek. De<br />
focus ligt op de onlosmakelijke relatie tussen de wil en de weg, tussen concept en<br />
detail, tussen architectuur en uitwerking, materialiseren, detailleren, innoveren.<br />
Een kernwoord uit het AE-vocabulaire is waarmaken. Weten wat je wil en<br />
vervolgens overtuigen door het daadwerkelijk waar te maken, te verwezenlijken. Dat<br />
betekent naast het vergaren van kennis over technieken en materialen die verder<br />
van de gangbare bouwplaats staan, ook het bestuderen en toepassen van<br />
alternatieven die specifieke doelgroepen kunnen accomoderen. Wij onderscheiden<br />
ons door de synergetische vervlechting van architectuur en techniek.<br />
Afstudeerateliers bij de leerstoel kenmerken zich vaak door een relatief eenvoudig<br />
programma van eisen, maar met hoge eisen aan de diepgang en overtuigingskracht<br />
van het eindresultaat. Met name actuele of visionaire woontypologieën<br />
gecombineerd met innovatieve bouwwijzen resulteren in een verrassende en rijke<br />
oogst. Begrippen als prefabricage, industrialisatie, modulair bouwen en innovatie<br />
als heilige gralen om de onwrikbaar geachte bouwkolom te kantelen zijn weliswaar<br />
niet oorspronkelijk maar kennen nieuwe omstandigheden en mogelijkheden. Er<br />
studeren constant circa 75 studenten in de masterfase bij AE.<br />
Het onderzoek van de leerstoel Architectural Engineering vindt haar wortels in de<br />
bestudering van ongebruikelijke bouwwijzen en opgaven. Een eigenaardige<br />
melange die vooral betrekking heeft op de positie en de status van uiteenlopende<br />
ontwikkelingen zoals de permanente speurtocht naar industrieel bouwen en aan de<br />
andere kant het bouwen zonder professionals.<br />
Bij Architectural Engineering bestaat een voltijds leerstoel (beperkt bezet) en twee<br />
kleine leerstoelen; de staf bestaat hoofdzakelijk uit docenten die onderwijs<br />
verzorgen en projecten begeleiden.<br />
23
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
BOUWTECHNISCH ONTWERPEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. J.M. (Jouke) Post<br />
j.m.post@tue.nl<br />
UHD dr.ir. P.A. (Peter) Erkelens<br />
p.a.erkelens@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valoriosatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van de leerstoel bouwtechnisch ontwerpen behelst de<br />
materialisatie van het gebouw , de integrale conceptontwikkeling en de ontwikkeling<br />
van innovatieve bouwsystemen. Het gebied beslaat de conceptuele integratie van het<br />
ontwerp, de constructie, de installatie, de afbouw en de inbouw tot en met het detail.<br />
De focus is gericht op industriële bouwsystemen binnen een kader van sustainability.<br />
Zowel ontwikkeling van innovatieve systemen als implementatie van deze systemen<br />
zijn belangrijke aandachtsgebieden.<br />
De leerstoel Bouwtechnisch Ontwerpen heeft gekozen voor de positie van pionier (in<br />
de schaal pioniers, volgers, uitvoerders). Bouwsystemen en bouwwijzen worden<br />
ontwikkeld teneinde de belasting op het milieu te verminderen. Hiertoe past de<br />
leerstoel in de Cradle to Cradle filosofie. Vermindering van CO2 uitstoot,<br />
vermindering van energiegebruik en vermindering van bouw- en sloop afval zijn<br />
essentiële onderzoek- en onderwijsgebieden.<br />
Aansluitend op een breed Bacheloronderwijspakket is het masteronderwijs gericht op<br />
conceptuele innovatie, integratie en implementatie van bouwmethoden en systemen.<br />
De<br />
Master Bouwtechnisch Ontwerpen is geformuleerd parallel aan de uitstroom<br />
Productontwikkeling. Kernthema in de Master Bouwtechnisch Ontwerpen is het<br />
Lifespan onderzoek. Studenten worden opgeleid tot volwaardige bouwtechnici.<br />
Binnen deze Master is het mogelijk de architectentitel te verkrijgen,mits aan de<br />
voorwaarden wordt voldaan.<br />
Onderzoek wordt gedaan in op de levensduur van gebouwen, docomomo, nieuwe<br />
methoden en materialisering. Het uitgangspunt is minder materiaalgebruik, minder<br />
bouw-en sloop afval, minder energiegebruik,recycling en hergebruik, en<br />
levensduurbestendig bouwen voor zowel gebouw als infrastructuur.. Dit kan vijf, tien,<br />
twintig, maar ook honderd jaar zijn. Dit betreft Nationale en Internationale locaties.<br />
Een methode is ontwikkeld onder de titel Re-Architecture, dit is een beoordelings- en<br />
classificatie methode voor bestaande gebouwen.<br />
In de leerstoel is een staf van acht personen en twee promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met universiteiten in Lissabon, Coimbra In voorbereiding is<br />
samenwerking met Singapore ( twee promovendi) en verschillende werelddelen<br />
(zeven promovendi). Nationaal wordt samengewerkt met instituten en<br />
brancheorganisaties.<br />
24
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIEGELUID IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
prof.ir. E. (Eddy) Gerretsen<br />
e.gerretsen@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van de leerstoel Constructiegeluid in gebouwen omvat de<br />
geluid- en trillingoverdracht in en rond gebouwen tengevolge van gebruikers,<br />
systemen en installaties en geluidbronnen in de omgeving met het doel een goed<br />
akoestisch (binnen)klimaat te kunnen realiseren.<br />
De leerstoel richt zich vooral op het ontwikkelen en verbeteren van akoestische<br />
simulatiemodellen voor geluidoverdracht in en bij gebouwen ten behoeve van het<br />
ontwerpproces. Een belangrijk aspect daarbij is ook het ontwikkelen en verbeteren van<br />
de meet- en rekenmethoden om de akoestische prestatie van bouwproducten en<br />
installatie-onderdelen te bepalen, zowel als ingangsgegevens voor berekeningen als<br />
voor productverbetering.<br />
Het onderwijs vindt plaats in een Master van de unit Building Physiscs & Systems. Het<br />
college ‘Geluidoverdracht in gebouwen’ beoogt inzicht in en achtergronden te geven<br />
bij de modelvorming in de bouwakoestiek en de ontwikkeling en toepassing van<br />
bouwakoestische simulatiemodellen, opdat studenten beter in staat zijn modellen op<br />
waarde te schatten en toe te passen.<br />
De behoefte aan ontwerphulpmiddelen voor de akoestische aspecten in gebouwen<br />
neemt toe door de ontwikkelingen in het bouwen. Het onderzoek richt zich op het<br />
verbeteren van inzicht, meet- en modelleringsmogelijkheden ten aanzien van<br />
bouwkundige knopen, vooral bij lichtgeicht bouwmethoden en op de opwekking en<br />
overdracht van constructiegeluid veroorzaakt door installaties in gebouwen, zoals<br />
waterafvoersystemen of verwarmingsinstallaties. Met name de combinatie van<br />
installaties en lichte bouwelementen vormt daarbij een relevante<br />
onderzoeksuitdaging.<br />
De leerstoel werkt binnen de leerstoelgroep Bouwfysica vooral samen met het<br />
Laboratorium voor Akoestiek met een staf van ca. 5 personen en heeft 1<br />
promovendus.<br />
Er wordt samengewerkt met TNO en gelijksoortige organisaties in diverse Europese<br />
landen, producenten en toeleveranciers naar de bouw.<br />
25
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIES VAN GEBOUWEN | UTILITEITSBOUW | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dipl-ing. J.N.J.A. (Jan) Vambersky<br />
j.n.j.a.vambersky@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel Constructies van Gebouwen is gericht op onderwijs, onderzoek en<br />
integraal ontwerp van voornamelijk constructies van gebouwen vanuit de functie en<br />
de techniek gezien. Hiermee wordt bedoeld hoofddraagconstructies,<br />
afbouwconstructies, materialen en bouwfysica in relatie tot architectuur, uitvoering,<br />
installaties, duurzaamheid en veiligheidsaspecten zoals brandveiligheid en<br />
arbeidsomstandigheden. Constructies in alle voorkomende constructiematerialen<br />
zoals beton, staal, aluminium, baksteen, natuursteen en hout, maar ook glas,<br />
kunststof, composietmaterialen en tentdoek.<br />
De aandacht gaat uit naar bouwtechnische principes en hoe deze voortkomen uit<br />
functionele overwegingen tot en met de overwegingen vanuit de esthetica,<br />
productie en de uitvoering. De afstemming met andere technische, economische en<br />
esthetische disciplines, waaronder bouw- en ontwerpprocessen, architectuur,<br />
afbouwconstructies, gebouwinstallaties en onderhoud, speelt een grote rol.<br />
De leerstoel Constructies van Gebouwen (Utiliteitsbouw) wil een toonaangevende,<br />
innovatieve en grensverleggende rol vervullen in het proces van totstandkoming<br />
van gebouwen – van initiatief en ontwerp tot aan realisatie, onderhoud en sloop (life<br />
cycle proces).<br />
In de Masterfase is de leerstoel primair verantwoordelijk voor de Mastervariant<br />
“Building Engineering”. Deze Mastervariant houdt zich binnen de opleiding voor<br />
civiel ingenieur bezig met de gebouwensector, dat wil zeggen: het gedeelte van de<br />
bouw waar het ontwerpen en uitvoeren van gebouwen en het daarbij behorende<br />
onderzoek- en ontwikkelingswerk onder valt.<br />
Het studieprogramma van de Mastervariant “Building Engineering” voorziet hierin,<br />
terwijl voor de mechanica en de constructievakken als beton, staal, hout en<br />
funderingstechniek de nodige ruimte wordt gereserveerd.<br />
Het onderzoek dat plaatsvindt binnen de verantwoordelijkheid van de leerstoel is<br />
sterk gericht op het constructieve ontwerp en op de realisatie ervan met de focus<br />
op het Integraal Constructief Ontwerp van Gebouwen in Intensief en Meervoudig<br />
Ruimtegebruik. De missie is om binnen dit kader concepten, gereedschappen,<br />
strategieën, fundamentele kennis en methoden te genereren, die verdere<br />
ontwikkeling op dit gebied ondersteunen en stimuleren. Gefocusseerd wordt in<br />
deze op:<br />
• Constructief ontwerp en veiligheid in Intensief en Meervoudig Ruimtegebruik<br />
• Constructief ontwerp gereedschappen voor amorfe constructies / “free form<br />
architecture”<br />
• Duurzaamheid en “sustainability”.<br />
Het wetenschappelijk onderzoek is zowel fundamenteel als toegepast. Bij het<br />
verrichten van onderzoek wordt gestreefd naar een brede betrokkenheid van de<br />
studenten door middel van gerelateerde afstudeeronderwerpen. Het “Structural<br />
Design Lab”, dat onder deze leerstoel valt, speelt hier in een belangrijke en door<br />
velen zeer gewaardeerde rol.<br />
In de leerstoel is een staf van 10 personen / 7,3 fte en 5 promovendi<br />
De valorisatiepartners zijn de professionele organisaties zoals architecten- en<br />
ingenieursbureaus, aannemers, toeleveranciers, producenten van<br />
bouwcomponenten, overheden en regelgevende instanties.<br />
26
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
DESIGN OF CONSTRUCTION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof. dr.-ing. U. (Ulrich) Knaack<br />
u.knaack@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De leerstoel Design of Construction houdt zich bezig met bouwconstructieve<br />
vraagstukken. Het spectrum loopt hierbij van de relatie tussen functionele en<br />
constructieve aspecten, naar materiaal gerelateerde bouwwijzen, tot en met het<br />
opstellen van principes voor constructieve elementen, bouwcomponenten en<br />
bouwsystemen. Bij het onderzoek van deze punten worden uiteenlopende zaken<br />
ontwikkeld, geanalyseerd, toegepast en geëvalueerd; zoals de relaties tussen<br />
functies, regelgeving en gebruikerswensen, naar de vraag hoe de engineering van<br />
gebouwen verloopt en daarnaast bij het ontwikkelen van innovatieve technieken en<br />
strategieën bij de integratie van diverse functies.<br />
De missie van de leerstoel is het ontwikkelen van geïntegreerde, innovatieve en<br />
inspirerende technische oplossingen voor complexe ontwerpopgaven, die altijd<br />
ontstaan wanneer visionaire concepten gekruist worden met reële<br />
constructiemogelijkheden.<br />
Binnen het kader om onderwijs te integreren in het onderzoek, houdt de leerstoel<br />
zich naast het ‘klassieke’ onderwijs tot architect, zich ook bezig binnen de<br />
onderzoeksgeoriënteerde masteropleiding bouwtechnologie. Hiernaast ontwikkelde<br />
en onderhoudt de leerstoel de ‘International Facade Master’; een nieuwe masteropleiding<br />
waarbij de aankomend ingenieur zich specialiseert in de bouw- en<br />
geveltechnologie.<br />
Focuspunt van het onderzoek binnen de leerstoel ligt wezenlijk binnen het veld van<br />
de geveltechnologie. Hierin worden concrete en oplossingsgerichte<br />
onderzoeksthema’s aangepakt, zoals het onderzoek naar bouw- en<br />
productiemogelijkheden van dubbelgekromde geveldelen voor vrije<br />
vormenarchitectuur. Op strategisch niveau houden wij ons bezig met<br />
renovatietechnologieën en het ontwikkelen van engineeringtools en technology<br />
transfers ten behoeve van de bouw.<br />
De leerstoel draagt deze verworven kennis uit het onderzoek didactisch uit in de<br />
vorm van boeken met als thema’s; constructieprincipes, systematisch bouwen en<br />
materiaal- en technologieontwikkeling<br />
Grootte De leerstoel heeft een vaste bemanning van 6 personen / 4,3 fte en 8 onderzoekers /<br />
PhD’s<br />
Valorisatiepartners<br />
Valorisatiepartners van de leerstoel zijn te vinden in de gevelindustrie, de<br />
materiaalontwikkeling, de systeembouw, en de architectuur- en ingenieursbranche.<br />
27
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
MATERIALISATIE | RELATION TO PRACTICE | PRAKTIJKLEERSTOEL | BK | <strong>TU</strong><br />
DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. C.H.C.F. (Kees) Kaan<br />
c.h.c.f.kaan@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Bachelor Onderwijs<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Alle bouwgerelateerde wetenschapsgebieden vinden hun oorsprong in de behoefte<br />
om te bouwen. Dit is voor de praktijkleerstoel materialisatie het vertrekpunt en de<br />
inspiratiebron voor enerzijds het ontwerponderwijs en anderzijds het<br />
wetenschappelijk onderzoek. Het ontwerpvak wordt in de brede context van de<br />
werkelijkheid geplaatst en daarmee verrijkt het ontwerp. Onze belangstelling en<br />
activiteiten omvatten het kennisgebied van het op juiste momenten in het<br />
ontwerpproces inzetten van input en kennis van partners uit het betreffende<br />
ontwerp- en bouwproces, waardoor geleerd wordt om goede en/of bruikbare<br />
ontwerpkeuzes op het gebied van met name materialisatie, detaillering, vorm,<br />
constructie, energieprestatie, bouwfysische eigenschappen, beschikbare tijd,<br />
kosten en esthetica te maken.<br />
De praktijkleerstoel Materialisatie / relation to practice poogt voor studenten een<br />
brug te zijn tussen de wereld van de ideeën en theorie enerzijds, en de praktijk van<br />
het ontwerp- en bouwproces anderzijds.<br />
De student architectuur zal uiteindelijk in de praktijk aan de slag gaan. Het is<br />
daarom van groot belang om al bij aanvang van de studie een beeld c.q.<br />
verwachtingspatroon van deze toekomstige werkelijkheid te schetsen. De leerstoel<br />
verzorgd onderwijs in Bsc-1 en Bsc4.<br />
Het moment waarop de student de laatste stap zet in zijn/haar voorbereiding op de<br />
praktijk is het afstuderen. Een ’special’ van de leerstoel ‘Materialisatie’ is het<br />
bieden van de mogelijkheid om in 5 semesters af te studeren in zowel architectuur<br />
als bouwtechnologie, waarvan de laatste 3 semesters in het speciaal daartoe<br />
opgezette Master atelier SADD (Strategic Architectural Design Development).<br />
Voornaamste doel hiervan is om een programma aan te bieden dat de<br />
architectuurstudent de kans biedt om een ontwerp eens dieper en vollediger uit te<br />
werken, en daarmee de kans verkrijgend om te merken wat de positieve invloed van<br />
overige bouwdisciplines op het ontwerp kan hebben.<br />
Daarnaast is de leerstoel actief in Msc-1, High Rise en XXL, en wordt er een Msc2<br />
opgezet die studenten voorbereid op SADD dubbel afstuderen.<br />
Er wordt onderzoek gedaan naar het bouwproces, in samenwerking met Re+H, dat<br />
zal uitmonden in een studieboek en een aantal lezingen, en er wordt onderzoek<br />
gedaan naar de diversiteit in de Europese ontwerp- en bouwcultuur, hetgeen zal<br />
uitmonden in een boek over Europese Bouwculturen. Tot slot wordt onderzoek<br />
gedaan naar hoogbouw in Rotterdam, in samenwerking met stedenbouw.<br />
Momenteel bestaat er een staf van 2 personen/1,2 fte plus 0,3fte sa. De leerstoel<br />
was tot eind 2006 vacant en wordt op dit moment ingericht. De bedoeling is om het<br />
aantal fte’s voor komend jaar minimaal te verdubbelen.<br />
Er wordt binnen de faculteit samengewerkt met BT en RE+H, er vindt interfacultaire<br />
samenwerking plaats in het XXL project, en er worden contacten gelegd met<br />
buitenlandse universiteiten<br />
28
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong><br />
DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.M.J. (Jo)<br />
Coenen<br />
j.m.j.coenen@tudelft.nl<br />
UHD Dr.ir. H. (Hielkje)<br />
Zijlstra<br />
H.Zijlstra@tudelft.nl<br />
UHD Ir. J. (Job) Roos<br />
J.Roos@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel is een van de drie ®MIT leerstoelen; zij beslaat het domein interventie.<br />
Onder restauratie wordt niet alleen het in originele staat herstellen van een oud<br />
kozijn of een Middeleeuwse kerkdeur verstaan, maar het hele spectrum van voeg tot<br />
landschap. Actuele vragen als “Wat doen we met dit oude kerkgebouw” of “Moet de<br />
Lijnbaan in Rotterdam blijven of gesloopt worden” gaan vaak om transformaties<br />
van bestaande gebouwen of situaties en meer dan ooit is het ontwerpen van<br />
gebouwen een vorm van assemblage.<br />
Om deze diversiteit te benadrukken heeft Coenen de vakgroep gereorganiseerd tot<br />
®MIT, wat staat voor Restauratie, Modificatie, Interventie en Transformatie. Als<br />
initiator en coördinator wil hij ®MIT omvormen tot kenniscentrum en meldpunt op<br />
het gebied van restauratie in de breedste zin. De meest opvallende en uitdagende<br />
projecten zijn die waarin oud en nieuw versmelten. Om daar goede ontwerpen voor<br />
te maken is kennis van het bestaande volgens hem onontbeerlijk.<br />
De nieuwe bachelor 1; colleges in de Masteropleiding; het begeleiding van<br />
studenten en het opzetten van het nieuwe didactische model voor de ®MIT<br />
architect.<br />
De fundamentele onderzoeksopgave ligt in het ontwikkelen van methodieken om<br />
een gemeenschappelijk ‘vocabulaire’ te ontwikkelen tussen erfgoedspecialisten en<br />
(restauratie)architecten. Van de ®MIT-database tot ontwerpend onderzoek.<br />
Prof. Ir. J.M.J. Coenen (Hoogleraar, leerstoelhouder) 0,2 fte<br />
Dr. Ir. H. Zijlstra (Universitair Hoofddocent, interventies in bestaande gebouwen,<br />
Anlysing Building Construction in time, wederopbouwarchitectuur) 0,4 fte<br />
Ir. J. Roos (Universitair Hoofddocent, gebouwen in transformatie, ®MIT lexicon, de<br />
architect in het interventieproces) 0,2 fte<br />
Dr. Ir. Ivan Nevzgodin (universitair docent, databank, de modernen, interventies) 1,0<br />
fte<br />
Ir. Frank Koopman (universitair docent, techniek) 0,2 fte<br />
Ir. Henny Brouwer (universitair docent, restauratie) 0,2 fte<br />
Ir. Iwert Bernakiewicz (onderzoeker, gebouwen & interventie) 0,4 fte<br />
Ir. Mercé de Miguel i Capdevila (onderzoeker, spoorweggebieden) 0,2 fte<br />
Dr. Marie-Thérèse van Thoor (onderzoekscoördinator, Rietveld, Scholen, Strijp S)<br />
1,0 fte<br />
Diverse overheidsinstanties van gemeentelijke diensten (Ootmarsum, Amersfoort,<br />
Weert, etc), provincies en ministeries (OC&W).<br />
Rijksdienst voor de monumentenzorg, RACM.<br />
Rijksgebouwendienst (RGD), Atelier Rijksbouwmeester.<br />
SEV, NS, EAHN, Getty Instute of Conservation,<br />
Architectenbureaus en particuliere organisaties die actuele opgaven inbrengen.<br />
29
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
RESTAURATIE | MODIFICATION | INTERVENTION | TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong><br />
DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. P.H. (Paul) Meurs<br />
p.h.meurs@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel is een van de drie ®MIT leerstoelen; zij beslaat het domein<br />
transformatie dat zich richt op de transformatie van bestaande steden, waarbij de<br />
centrale vraag is hoe het verleden een plek kan houden in de toekomst. Wat ís de<br />
kwaliteit van een bepaald gebouw Hoe behoudt je de ziel van een stad En hoe<br />
ziet de toekomst van de Monumentenzorg eruit<br />
De rode draad in zijn werk is de gedachte dat je kwaliteit niet moet behouden - dan<br />
krijg je museumsteden - maar dat je deze moet meenemen in de ontwikkeling van<br />
de stad.<br />
Colleges MSC1 en begeleiding afstuderen (MSC3-4), ateliers industrieel erfgoed<br />
(2002), stationsgebouwen (2003), tramremise Amsterdam-West (2004), Olinda<br />
(2005), Paramaribo (2007).<br />
Het onderzoeken hoe je op verschillende schaalnivo’s (van stad tot gebouw) de<br />
bestaande waarden in beeld kunt brengen. Ook werkt hij aan een samenwerking<br />
tussen de <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong> en Unesco op het gebied van werelderfgoed. Hij bekijkt onder<br />
andere hoe je nieuwe kwaliteiten aan werelderfgoedsteden kunt toevoegen, en<br />
onderzoekt wat Nederland kan leren van de manier waarop andere landen omgaan<br />
met veranderingen in het stedelijk weefsel en de bestaande kwaliteiten.<br />
Prof. Dr. Ir. P.H. Meurs (Hoogleraar, leerstoelhouder) 0,2 fte<br />
Ir. Charlotte van Emstede (promovendus waardestelling) 1,0 fte<br />
Drs. Astrid Aarsen (Universitair docent werelderfgoed) 1,0 fte<br />
Dr. Ir. Ron van Oers (Onderzoeker, UNESCO, Parijs) 0,2 fte<br />
Ir. Catharine Visser (Onderzoeker,Nederlandse stad) 0,2 fte<br />
Prof. Ir. Nicolas Pham (Universitair docent & professor UAS in Geneve, Europese<br />
stad) 0,2 fte<br />
UNESCO<br />
Ministerie van OC&W<br />
RACM<br />
KNOB<br />
NS<br />
30
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
ONTWERPEN VAN DRAAGCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. C. (Kees) van<br />
Weeren<br />
C.vanWeeren@tudelft.nl<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joop) Paul<br />
MBA<br />
J.C.Paul@tudelft.nl<br />
Prof.ir. R. (Rob) Nijsse<br />
R.Nijsse@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valoriosatiepartners<br />
De leerstoel Ontwerpen van Draagconstructies geeft onderwijs en verricht<br />
onderzoek op het gebied van (hoofd)draagconstructies van gebouwen en<br />
bouwwerken in alle voorkomende materialen, en met alle mogelijke fabricage- en<br />
uitvoeringsmethoden, uitgaande van alle systemen van krachtswerking.<br />
Het ontwerpen van architectonisch aansprekende en vernieuwende<br />
draagconstructies<br />
In het BSc-onderwijs wordt het ontwerp en de dimensionering van de<br />
draagconstructie van gebouwen met een beperkte complexiteit behandeld en door<br />
de student geoefend, in wisselwerking met het architectonisch concept, gebruik<br />
makend van de statica en sterkteleer en uitgaande van eisen van veiligheid en<br />
bruikbaarheid en de eisen voortkomend uit het architectonisch en<br />
stedenbouwkundig ontwerp, de vervaardiging en de uitvoering. Daarbij wordt<br />
voortgebouwd op het onderwijs in de toegepaste mechanica en de materiaalkunde.<br />
De resultaten van de eigen onderzoeken en van het onderzoek van collega’s<br />
worden bij het onderwijs binnen de MSc ingebracht. Hier worden ook<br />
draagconstructies met een grote complexiteit behandeld.<br />
Binnen de MSc Architecture is dit onderwijs vooral gericht op het inhoudelijk<br />
volwaardig kunnen samenwerken met ingeschakelde specialisten: ruimtelijk<br />
constructief ontwerpen.<br />
De leerstoel Ontwerpen van Draagconstructies onderzoekt het gebruik van nieuwe<br />
materialen, ontwerp- en fabricagemethoden voor architectonisch aansprekende en<br />
vernieuwende draagconstructies binnen het integrale ontwerp. Daarbij gaat het ook<br />
om verbeterde versies van bestaande materialen, en om bestaande materialen uit<br />
andere wetenschapsgebieden. Het lopende onderzoek is vooral gericht op glas en<br />
kunststof composieten. Daarnaast onderzoekt de leerstoel de invloed van ICTgestuurd<br />
ontwerpen op draagconstructies met een complexe geometrie. Tenslotte<br />
wordt onderzocht hoe bij instandhouding en transformatie van bestaande<br />
gebouwwerken optimaal kan worden omgegaan met de bestaande<br />
draagconstructie.<br />
In de leerstoel is een staf van 9 personen/7 fte werkzaam en 3 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven uit het domein. Voorkeur<br />
gaat uit naar architectenbureaus, ingenieursbureaus, hoofdaannemers,<br />
nevenaannemers, onderaannemers, specialistaannemers, producenten en<br />
toeleveranciers naar de bouw.<br />
Prof. Nijsse is als senior raadgevend ingenieur tevens werkzaam bij ABT en prof.<br />
Paul is tevens directeur van Arup verantwoordelijk voor Nederland.<br />
31
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
SMART ARCHITEC<strong>TU</strong>RE | BK | ARCHITEC<strong>TU</strong>UR | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar / UHD<br />
Stoel in oprichting<br />
Hoogleraar Vacature<br />
Prof.ir.C.A.J. (Kees) Duijvestein<br />
Waarnemend Hoogleraar<br />
C.A.J.Duijvestein@tudelft.nl<br />
Dr. Ir. M.J. (Machiel) van Dorst<br />
Waarnemend UHD<br />
M.J.vanDorst@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Duurzame Ontwikkeling als uitdaging en opgave voor studenten en docenten om<br />
tot Duurzame technologische innovatie te komen voor de gebouwde omgeving.<br />
Dus wel: - Innovatie - Ontwerpgericht, ontwerpgedreven onderzoek -<br />
Kennisoverzicht, kenniscentrum, - Plananalyse ontwerpen - Aansprekende<br />
projecten en ontwerpers - Integraliteit - ook (ontwerp)proces en (bouw)proces.<br />
Deze leerstoel zal: geen 'lijstjes' produceren, - niet de stokpaardjes uit duurzaam<br />
bouwen berijden, - absoluut los functioneren van iedere specifieke vormgeving.<br />
“Smart Solutions in architecture as contribution to a sustainable development”<br />
Timebased architecture, de niet-westerse opgave en de relatie tussen context<br />
(duurzame ontwikkeling) en concept. De vakken gaan in op Planet and People en op<br />
Green Architecture.<br />
Graduation lab: Explore Labs (o.a. Cradle to Cradle lab)<br />
De accenten liggen bij een innovatieve vertaling van de context (een Duurzame<br />
Ontwikkeling) in vernieuwende concepten. Dit kunnen innovaties zijn binnen de<br />
bekende thema’s als energie, water, materiaalstromen, vervoer, natuur en ecologie.<br />
Oplossingen kunnen ook gerelateerd zijn aan welzijn, zoals healthy buildings,<br />
leefbare woonomgeving en welvaart, bouwen voor lage inkomens in niet-westerse<br />
landen. Ruimte en tijdgerelateerde onderzoek heeft betrekking op verdichting, roodgroen<br />
oplossingen, gebouwen met een zeer korte levensduur of juist een hoge mate<br />
van aanpasbaarheid. Het onderzoek gaat door de schalen heen, is lokaal en<br />
internationaal.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel bestaat uit 6,0 fte / 8 pers. (inclusief 2 promovendi).<br />
In ontwikkeling<br />
32
WERKGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
TYPOLOGIE VAN GEBOUWEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof. ir. L. (Leen) van Duin<br />
L.vanDuin@tudelft.nl<br />
Ir. H. Engel (UHD) Dr. ir. F. Claessens<br />
(UHD)<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied ‘Typologie van Gebouwen’ richt zich op de ontwikkeling<br />
van ontwerpmethoden en de typologie van gebouwen. Van concept tot product<br />
worden de relaties tussen vorm, structuur en functie onderzocht in hun technische<br />
en maatschappelijke context. Vanuit een functionele analyse worden kwantitatieve<br />
gegevens en vereisten verbonden met een meer architectonische benadering die<br />
zich richt op de ontwikkeling van beschrijvings-, classificatie- en bewerkingscriteria<br />
vanuit overgeleverde bouwvormen.<br />
Architectuur richt zich als kunst en wetenschap van het ontwerpen en (doen)<br />
uitvoeren van bouwwerken op de verbetering van de gebruikswaarde,<br />
toekomstwaarde en culturele waarde van de gebouwde omgeving. De leerstoel<br />
‘Typologie van Gebouwen’ is een kernleerstoel van architectuur. De leerstoel speelt<br />
actief in op veranderende maatschappelijke en wetenschappelijke condities, zowel<br />
nationaal als internationaal, en ambieert een leidende positie op haar<br />
kerncompetenties.<br />
De leerstoel verzorgt een eigen masterprogramma ‘Hybrid buildings, Urban<br />
Architecture’. Dit masterprogramma is Research Driven. Staf en studenten zoeken<br />
samen naar duurzame oplossingen voor stedelijke architecturen. De ambitie is niet<br />
alleen interessante ontwerpen te produceren, maar ook kennis voort te brengen en<br />
een bijdrage te leveren aan het architectonisch debat wereldwijd.<br />
Het onderzoek richt zich op de ontwikkeling van ontwerpmethoden, het<br />
programmeren en ontwerpen van gebouwen en de typologie van gebouwen. Het<br />
onderzoeksprogramma ‘Urban Architecture’ brengt verschillende vormen van<br />
culturele duurzaamheid in de Hollandse stad in kaart, niet met de bedoeling deze<br />
steden te kopiëren, maar om te manoeuvreren tussen historische kennis en actuele<br />
vraagstukken. Het onderzoek is ondergebracht in drie projecten: (1) ‘Mapping the<br />
cities of the Randstad Holland’, (2) ‘Projects for the Dutch city’ en (3) ‘Urban studies<br />
and architectural design.’<br />
Het ontwerpen als wetenschappelijke activiteit neemt in het onderzoek een centrale<br />
plaats in. Ontwerpen moeten voldoen aan criteria als (1) een oplossing bieden voor<br />
een klasse van problemen, (2) het vastleggen van denkwijzen en regels die in het<br />
proces zijn gehanteerd en (3) nieuwe kennis en alternatieve vaardigheden<br />
voortbrengen of laten zien hoe bestaande kennis kan worden ingezet om nieuwe,<br />
unieke ontwerpen te genereren.<br />
De staf van de leerstoel omvat 24 personen/12 fte en ca 6 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met toonaangevende universiteiten in Europa, Amerika en<br />
China.<br />
33
WOONGEBOUWEN<br />
ASPECTLEERSTOEL WONINGBOUW | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. D.E. (Dick) van Gameren | d.e.vangameren@tudelft.nl 36<br />
DUURZAAM WONINGBEHEER | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ing. A.F. (André) Thomsen | a.f.thomsen@tudelft.nl 37<br />
GEZONDHEIDSTECHNIEK VOOR HET GEBOUW | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ing. J.E.M.H. (Annelies) Bronswijk | J.E.M.H.v.Bronswijk@tue.nl 38<br />
HUISVESTINGSSYSTEMEN | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr. P.J. (Peter) Boelhouwer [trekker] | p.j.boelhouwer@tudelft.nl 39<br />
SUSTAINABLE HOUSING TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.D. M. (Anke) van Hal | j.d.m.vanhal@tudelft.nl 40<br />
WONINGKWALITEIT EN PROCESINNOVATIE | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. H.J. (Henk) Visscher | h.j.visscher@tudelft.nl 41<br />
35
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
ASPECTLEERSTOEL WONINGBOUW | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. D.E. (Dick) van Gameren<br />
d.e.vangameren@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
De sectie Architectonisch Ontwerpen, woningbouw verricht onderzoek en<br />
rzorgt onderwijs op het terrein van het architectonisch ontwerpen en richt zich in<br />
t bijzonder op woningbouw in een stedelijke context. De aandacht gaat hierbij<br />
oral uit naar de woning als compositie van materiaal en ruimte, het woningontwerp<br />
zijn stedelijke context, de typologie van de woning en de ontwikkeling van de<br />
eevorming van het woningontwerp in de afgelopen honderd jaar.<br />
et onderzoek van de sectie maakt deel uit van het zogeheten Portfolio Onderzoek<br />
nnen de faculteit. Het onderzoek is ondergebracht onder de trance Context and<br />
odernity. Binnen de trance Context and Modernity is de sectie verantwoordelijk<br />
or een drietal deelonderzoeken: The revision of the modern revisited; New<br />
ncepts for the dwelling; Rethinking the housing neighbourhood.<br />
Het geven van onderwijs en het verrichten van onderzoek op het gebied van de<br />
architectuur en het architectonisch ontwerpen, toegespitst op de woningbouw.<br />
Aandachtsgebieden: het ontwerpen van woningbouw en verkaveling; architectuur<br />
van de woningbouw; theorie en ontwikkeling van woningbouw, met name van de<br />
20e eeuw en 21e eeuw.<br />
De leerstoel is gericht op de architectonische kenmerken van de woningbouw.<br />
Centraal staat de vraag naar ontwikkeling van het woningontwerp, de typologie<br />
van woningen, de architectonische en technische aspecten van seriematigheid,<br />
en de woonomgeving in relatie tot de planvorming. Het onderzoek omvat een<br />
combinatie van de analyse en reconstructie van ontwerpen van belangrijke<br />
moderne architecten. De betekenis van hun werk voor actuele ontwerpopgaven -<br />
het precedentenonderzoek - wordt op fundamentele en toegepaste manier<br />
onderzocht en operationeel gemaakt.<br />
De leerstoel verzorgt onderwijs in het programma van de Bachelor en de Master<br />
Architectuur. Het onderwijs in de Bachelor concentreert zich op het 1 e , 3 e en 6 e<br />
semester. In dit deel van de studie verzorgt de leerstoel het ontwerponderwijs<br />
binnen het integraalontwerp project. Daarnaast verzorgt de leerstoel een aantal<br />
colleges in het kader van de reeks Basisbegrippen Architectuur en Stedebouw. In<br />
de Master Architectuur verzorgt de leerstoel het onderwijs binnen het Master<br />
programma Architecture and Modernity. Dit Master onderwijs is gerelateerd aan<br />
het hiervoor genoemde portfolio onderzoek Context and Modernity. De leerstoel<br />
verzorgt in het eerste en tweede semester van de Master de opgave voor een<br />
complex woningbouw ontwerp. In het derde en vierde semester (het<br />
afstudeerjaar) heeft de leerstoel een eigen afstudeerlaboratorium. Dit<br />
laboratorium omvat een tweetal zogeheten studio’s: de studio New Concepts en<br />
de studio Living Environments.<br />
Het deelonderzoek The revision of the Modern revisited is reflectief en richt zich<br />
in de eerste plaats op de ontwikkeling van de ideevorming van het<br />
woningontwerp in de afgelopen honderd jaar. Het deelonderzoek New concepts<br />
for the dwelling onderzoekt nieuwe concepten voor de woning op het niveau van<br />
het woongebouw en in relatie tot de woning als compositie van materiaal en<br />
ruimte. Het deelonderzoek Rethinking the housing neighbourhood onderzoekt<br />
nieuwe concepten voor de woning en woonbuurt in relatie tot de stedelijke<br />
context.<br />
3,34 fte<br />
36
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
DUURZAAM WONINGBEHEER | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
prof.ing. A.F. (André) Thomsen<br />
a.f.thomsen@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
"Sturingsvraagstukken in de ontwikkelings-, beheer- en herontwikkelingsfase van<br />
woningen en woningvoorraad". De leerstoel heeft een bouwkundige invalshoek en<br />
heeft als specifieke aandachtgebieden Life Cycle Analysis, gericht op duurzame<br />
verlenging van de zinvolle levensduur van woningen en woningvoorraad, en<br />
vraagaccommodatie, gericht op de vraag hoe woningen en woningvoorraad<br />
aangepast kunnen worden aan de huisvestingsbehoefte van verschillende groepen<br />
huishoudens.<br />
Missie/specialisatie Guaranteeing the quality of houses in the future.<br />
Theoretisch en methodisch ligt het accent op onderzoek van haalbaarheid van<br />
duurzame transformatiestrategieën in brede zin; de haalbaarheid heeft zowel<br />
betrekking op de fysieke, (steden)bouwkundige mogelijkheden als op de financiële,<br />
economische, politieke, juridische en sociale mogelijkheden. De verbinding tussen<br />
theorie en praktijk vindt plaats op basis van internationaal vergelijkend best practice<br />
onderzoek en implementatie van de verworven kennis in het technisch en sociaal<br />
woningbeheer met bijzondere aandacht voor de sociale en maatschappelijke<br />
betekenis van het wonen.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
<br />
Het onderzoek maakt deel uit van het <strong>Delft</strong> Centre for Sustainable Urban Areas en<br />
bestrijkt het onderdeel Sustainable Housing Transformation, met als missie<br />
Guaranteeing the quality of houses in the future en als thema’s Strategic Housing<br />
Stock Policy and Technical Management, Sustainable and Healthy Housing, en<br />
Building Regulations and QualityAssurance.<br />
The national and international focus on sustainably built environments is<br />
increasing. But how will the quality of our houses be guaranteed in the future The<br />
keywords in this context are environmentally friendly, low energy, and healthy. Our<br />
research focuses on innovative processes, quality standards, and policy<br />
instruments for sustainable improvements to the quality of housing. In addition, we<br />
advise housing associations on technical management (maintenance) and<br />
strategic stock policy.<br />
The research is conducted by the OTB Research Institute and the Faculty of<br />
Architecture’s department of Real Estate & Housing. Most of the projects are<br />
interdisciplinary. They combine a technical scientific basis with social sciences<br />
approaches and methods.<br />
Een overzicht van lopend en afgerond onderzoek is te vinden op www.sua.tudelft.nl<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
<br />
Corpovenista<br />
European Network for Housing Research<br />
European Reward Network<br />
Habiforum<br />
Kennisbank Bestaande Woningbouw<br />
Nederlandse Woonbond<br />
Stichting Bouwresearch<br />
Stichting Certificatie Technisch Vastgoedbeheer<br />
Stichting Nationale Renovatie Prijs<br />
Stichting Raeflex<br />
Stichting Verbetering Rustenburg Oostbroek<br />
37
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
GEZONDHEIDSTECHNIEK VOOR HET GEBOUW | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
(Public Health Engineering for Built Environments – PHEBE)<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr. J.E.M.H. (Annelies) van Bronswijk<br />
J.E.M.H.v.Bronswijk@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Proces- en productinnovatie ten behoeve van de bevordering van de kwaliteit van<br />
woon-en werkgebouwen in de zin van de gezondheidsdefinitie van de WHO. De<br />
leerstoel heeft een installatietechnische en bouwkundige invalshoek. Samen met<br />
prof.ir. G.J. Maas en prof.dr. J.J.N. Lichtenberg wordt gewerkt aan een<br />
onderzoeksprogramma op het gebied van ‘performance engineering’.<br />
Het doorgronden van de processen en ontwikkelen van tools voor ontwerp,<br />
realisatie, onderhoud en exploitatie van woon- en werkgebouwen die voldoen aan<br />
eindgebruikerseisen, speciaal het ondersteunen van de menselijke vitaliteit,<br />
werkcapaciteit en onafhankelijkheid tot op hoge leeftijd ter verduurzaming van de<br />
maatschappij en het persoonlijk levensgeluk (gerontechnologie). Op dit<br />
interdisciplinaire terrein worden zowel de technologische als de gerontologische<br />
methoden en concepten benut<br />
MSc Building Services<br />
MSc Architecture, Building & Planning, track Building physics and systems<br />
Gezonde installaties: Gaat uit van de functionaliteiten die de gebouwinstallaties<br />
leveren (water, gas, elektriciteit, communicatie, beveiliging, zorg, etc). Beschrijft en<br />
beoordeelt deze volgens de systematiek van TQM (Total Quality Management) om<br />
tools te ontwikkelen ter ondersteuning van ontwerp, onderhoud en exploitatie.<br />
Levensloopbestendige woningen: Gaat uit van persona’s en scenario’s die de<br />
levensloop van 85% van de bevolking beschrijven na hun 45 ste levensjaar.<br />
Ontwikkelt concepten en implementeert en valideert die voor woningbouw en<br />
woningvoorraad, met respect voor de diversiteit van levensstijlen van de<br />
gebruikers. Het betreft zowel de bouwkundig/architectonische aspecten als de ICT<br />
voorzieningen.<br />
Gezondheidsgaranties: Gaat uit van het daadwerkelijke gebruik van gebouwen in<br />
binnen- en buitenland en laat daar zowel een product- als een procesanalyse op los.<br />
Doel is het ontwerpen van procestools voor gezondheidsclassificaties en garanties<br />
voor de gezondheidspotentie van gebouwen en overige gebouwde omgevingen.<br />
De leerstoel bestaat uit 1 hoogleraar en 2 interne promovendi, en een aantal externe<br />
onderzoekers<br />
Uneto-VNI, Stichting PIT, het ministerie van VROM, Senter Novem, EU, bouw- en<br />
installatiebedrijven<br />
38
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
Hoogleraar<br />
HUISVESTINGSSYSTEMEN | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr. P.J. (Peter) Boelhouwer<br />
p.j.boelhouwer@tudelft.nl<br />
Themaleiders<br />
(senior<br />
onderzoekers)<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
1 2 3 4<br />
1 Drs. H.M.H. (Harry) van der Heijden 3 Dr. M.E.A. (Marietta) Haffner<br />
h.m.h.vdheijden@tudelft.nl<br />
m.e.a.haffner@tudelft.nl<br />
2 Dr. ir. M. (Marja) Elsinga<br />
m.elsinga@tudelft.nl<br />
4 Dr. H.J.F.M. (Harry) Boumeester<br />
h.j.f.m.boumeester@tudelft.nl<br />
De leerstoel Housing systems richt zich op de ontwikkelingen op de woningmarkt<br />
en de interactie tussen het huisvestingssysteem en zijn omgeving. De belangrijkste<br />
vraag is hoe huisvestingssystemen gekarakteriseerd kunnen worden, hoe ze<br />
veranderen en of ze duurzaam zijn. Leidraad daarbij vormen de doelstellingen van<br />
het woonbeleid en ontwikkelingen op de woning(bouw)-markt. Hierbij gaat het om<br />
zowel de wijze waarop woningmarktprocessen andere maatschappelijke<br />
ontwikkelingen beïnvloeden, als om de invloed van deze ontwikkelingen op het<br />
functioneren van de woningmarkt.<br />
Het doel van het programma huisvestingssystemen is het onderzoek naar en de<br />
verklaring van het functioneren van huisvestingssystemen, waarbij zowel een<br />
bijdrage wordt geleverd aan theorievorming als aan het maatschappelijke debat<br />
over woonvraagstukken.<br />
Real Estate & Housing, onderdeel Housing Policy<br />
Marktimperfecties in de woningbouw: In opdracht van het ministerie van VROM is<br />
het onderzoek Marktimperfecties in de woningbouw uitgevoerd. Het functioneren<br />
van de woning(bouw)markt is geanalyseerd, waarbij is ingezoomd op de<br />
ontwikkeling van het overheidsbeleid, de relatie tussen conjunctuur, verkoopprijzen<br />
en woningproductie en de ontwikkeling van de verhouding tussen vraag en aanbod<br />
op de koopwoningenmarkt. Daarnaast is de markt voor nieuwe kantoren vergeleken<br />
met de woningbouwmarkt.<br />
Thermometer van de koopwoningmarkt: In opdracht van NVB projectontwikkelaars<br />
en bouwondernemers is een marktsignaleringssysteem ontwikkel, dat inzicht<br />
verschaft in de ‘gezondheid van de koopwoningmarkt’: de zogenaamde<br />
thermometer van de koopwoningmarkt. De thermometerstand wordt samengesteld<br />
op basis van een aantal indicatoren, zoals de gemiddelde verkooptijd, de<br />
hypotheekrenteaftrek, de leencapaciteit en het consumentenvertrouwen.<br />
Ontwikkeling Woningwaarde-index Kadaster: In opdracht van het Kadaster is een<br />
model gebouwd waarmee maandelijks de waardeontwikkeling van koopwoningen in<br />
de woningvoorraad in beeld gebracht wordt. Bij de ontwikkeling van deze index zijn<br />
alle groepen financiele instellingen betrokken geweest.<br />
De leerstoel bestaat uit ongeveer 15 fte / 17 pers.<br />
Ministerie VROM, EU, NVB, Neprom, Aedes, woningcorporaties, Vereniging Eigen<br />
Huis, VROMraad, gemeenten e.a.<br />
39
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
SUSTAINABLE HOUSING TRANSFORMATION | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
prof.dr.ir. J.D.M. (Anke) van Hal<br />
j.d.m.vanhal@tudelft.nl<br />
UHD Drs. C.L. (Kees) van der Flier<br />
C.L.vanderFlier@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valoriosatiepartners<br />
De praktijkleerstoel Sustainable Housing Transformation heeft betrekking op een<br />
duurzame aanpak van bestaande woningen en wijken met hierbij bijzondere<br />
aandacht voor de vroeg-naoorlogse woningbouw. Onder duurzaamheid wordt in dit<br />
kader het zoeken naar een balans tussen de belangen van mensen, milieu en<br />
economie verstaan (people, planet, profit). De leerstoel richt zich op de lagere<br />
schaalniveaus (gebied, gebouw en woning). De focus ligt op twee actuele en<br />
urgente problemen: de beperkte hoeveelheid vervangende nieuwbouw (0,25% per<br />
jaar) waardoor bestaande woningen lang zullen moeten blijven functioneren en de<br />
hoge CO2-ambities van de overheid die als consequentie hebben dat over 12 jaar<br />
het energieverbruik van bestaande woningen minstens gehalveerd moet zijn.<br />
De praktijkleerstoel Sustainable Housing Transformation wil een visie ontwikkelen<br />
van waaruit de geschetste problematiek in samenhang met andere leerstoelen<br />
binnen de universiteit en gericht op de praktijk, benaderd kan worden en<br />
enthousiasme creëren voor een gezamenlijke duurzame aanpak van bestaande<br />
woningen en wijken bij zowel studenten als professionals<br />
Binnen het bestaande onderwijs staande volgende taken vast:<br />
• college Bachelor 1 (november)<br />
• startcollege en invulling themaweek Master 2a<br />
• …….<br />
Vanuit de overtuiging dat alleen middels nieuwe samenwerkingsvormen tot een<br />
innovatieve benadering van de problematiek gekomen kan worde, wordt tevens<br />
gestreefdnaar internationale uitwisselingscolleges en een samenhangend<br />
duurzaamheidsprogramma binnen BK, mogelijk in de vorm van een minor.<br />
Aangezien de leerstoel pas per 1 november 2007 de hier beschreven invulling heeft<br />
gekregen vormt momenteel het inventariseren van reeds lopend onderzoek, het<br />
afzetten van dit onderzoek tegen de visie van de leerstoel en het in beeld brengen<br />
van de lancunes en doublures (indien aanwezig) de hoofdactiviteit. Voorbeelden<br />
van onderzoeken die al lopen zijn een onderzoek naar de mogelijkheden om<br />
energieoptimalisering van de gevel te combineren met visuele aantrekkelijkheid en<br />
een grootschalig onderzoek naar innovatieve energetische aanpak van bestaande<br />
woningen (met o.a. TNO). Daarnaast zijn diverse onderzoeken in voorbereiding en<br />
wordt op de korte termijn gestreefd naar meer<br />
best-practice onderzoek, zowel nationaal als internationaal.<br />
In de leerstoel is een staf van 5 personen werkzaam en 2 promovendi. Er zal op<br />
korte termijn worden uitgebreid.<br />
Er wordt intensief samengewerkt met OTB, universiteit Nyenrode en vele partijen<br />
die in de praktijk werkzaam zijn (met name corporaties). Daarnaast zal<br />
samenwerking worden uitgewerkt met de faculteit IO, diverse leerstoelen binnen de<br />
faculteit BK, buitenlandse universiteiten en andere partners in de praktijk.<br />
40
WOONGEBOUWEN<br />
Naam leerstoel<br />
Hoogleraar<br />
WONINGKWALITEIT EN PROCESINNOVATIE | OTB | <strong>TU</strong> DELFT<br />
HOUSING QUALITY AND PROCESS INNOVATION (HQPI)<br />
Prof.dr.ir. H.J. (Henk) Visscher<br />
h.j.visscher@tudelft.nl<br />
Dr. L.C.M. (Laure) Itard<br />
L.C.M.Itard@tudelft.nl<br />
Dr. F.M. (Frits) Meijer<br />
F.M.Meijer@tudelft.nl<br />
Dr.ir. A. (Ad) Straub<br />
A.Straub@tudelft.n<br />
Profiel/domein<br />
Procesinnovatie ten behoeve van de bevordering van de kwaliteit van woningen, in<br />
termen van “bruikbaarheid, veiligheid, gezondheid, energiezuinigheid en<br />
milieuvriendelijkheid”. De leerstoel heeft een bouwkundige en milieutechnische<br />
invalshoek. Specifieke aandachtsgebieden zijn beleid en instrumenten voor<br />
duurzaam en gezond wonen, bouwregelgeving en kwaliteitszorg. De leerstoel maakt<br />
deel uit van de afdeling Real Estate and Housing van de faculteit Bouwkunde maar<br />
is gedetacheerd bij het OTB in de sectie Duurzaam Woningvoorraadbeleid en<br />
Kwaliteitszorg. Samen met Prof.dr.ir. A. van Hal wordt het onderzoeksprogramma<br />
Sustainable Housing Transformations uitgevoerd.<br />
Missie/specialisatie De ontwikkeling van inzicht, processen (tools) en beleid voor een duurzame,<br />
gezonde, energiezuinige en veilige transitie van de woningvoorraad. Een optimale<br />
afstemming op bewonersvoorkeuren en gedrag is hierbij van belang. De technische<br />
wetenschap wordt gecombineerd met de aanpak en methodes vanuit de sociale<br />
wetenschappen.<br />
Onderzoek • Taken en verantwoordelijkheden bij bouwtoezicht: Hoe kunnen taken en<br />
verantwoordelijkheden voor de controle op de naleving van bouwvoorschriften<br />
optimaal verdeeld worden over partijen in het bouwproces Ook toetsings- en<br />
controlemodellen uit het buitenland worden onderzocht. In dit kader is een<br />
poroces certificaat voor de bouwbesluittoets ontwikkeld.<br />
• Prestatiegerichte samenwerkingsvormen in het technisch beheer van<br />
woningen: prestatiegericht samenwerken tussen woningcorporaties,<br />
bouwbedrijven en onderhoudsbedrijven kan alle partijen veel voordelen<br />
bieden. Er worden procesmodellen en -benodigdheden voor een<br />
prestatiegerichte aansturing en uitvoering van onderhoud en aanpassingen<br />
van de woningvoorraad ontwikkeld.<br />
• Verbeteren milieukwaliteit bestaande woningvoorraad: Hoe kan de<br />
milieukwaliteit van de Nederlandse woningen verder worden verbeterd De<br />
grote veroorzakers van de milieubelasting worden voor verschillende<br />
woningtypen bepaald met LCA tools De milieueffecten van energiegebruik,<br />
bouwfysisch onderhoud, installatietechnisch onderhoud, inrichtingen en<br />
renovatie-ingrepen worden bestudeerd. Vanuit milieuoogpunt blijkt renovatie<br />
vaak beter dan slopen en nieuw bouwen. Ook de invloed van bewonersgedrag<br />
op de effectiviteit van duurzaam bouwen maatregelen wordt onderzocht.<br />
Grootte<br />
De leerstoel bestaat uit ongeveer 18 fte / 22 pers. (inclusief 10 promovendi).<br />
Valorisatiepartners<br />
Woningcorporaties, SBR, Bouwend Nederland, gemeentes, en het ministerie van<br />
VROM, Senter Novem, EU, ERABuild, e.a.<br />
41
COMPONENTEN<br />
ALUMINIUMCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. F. (Frans) Soetens | f.soetens@tue.nl 44<br />
BETONCONSTRUCTIES | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joost) Walraven | J.C.Walraven@tudelft.nl 45<br />
BETONCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. C.S. (Cees) Kleinman | c.s.kleinman@tue.nl 46<br />
Prof.dr ir. D.A. (Dick) Hordijk | d.a.hordijk@tue.nl<br />
BOUWFYSICA | BK| <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. M.H. (Martin) de Wit | m.h.d.wit@tue.nl 47<br />
CLIMATE DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. J.J.M. (Hans) Cauberg | j.j.m.cauberg@tudelft.nl 48<br />
Prof.ir. P.G. (Peter) Luscuere | p.g.luscuere@tudelft.nl<br />
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN ALGEMEEN & INTEGRATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. F. (Frans) van Herwijnen | f.v.herwijnen@tue.nl 49<br />
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN STAALCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof. Ir. H.H. (Bert) Snijder | h.h.snijder@bwk.tue.nl 50<br />
HOUTCONSTRUCTIES EN HOUTTECHNOLOGIE | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
UHD J.W.G. (Jan-Willem) van de Kuilen | j.w.g.vandekuilen@tudelft.nl 51<br />
INSTALLATES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. W. (Wim) Zeiler | w.zeiler@tue.nl 52<br />
ONTWERPEN VAN HET BINNENMILIEU | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir. P.G.S. (Paul) Rutten | P.G.S.Rutten@bwk.tue.nl 53<br />
PRODUCTONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. A.C.J.M. (Mick) Eekhout | a.c.j.m.eekhout@tudelft.nl 54<br />
PRODUCTONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
• Prof.dr.ir. J.N. (Jos) Lichtenberg [trekker] | j.j.n.lichtenberg@tue.nl 55<br />
43
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
ALUMINIUMCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. F. (Frans) Soetens<br />
f.soetens@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Bachelor onderwijs<br />
Master onderwijs<br />
Het wetenschapsgebied van de leerstoel Aluminiumconstructies omvat het<br />
ontwerpen, onderzoeken en berekenen van aluminiumconstructies en aluminium<br />
constructiedelen in gebouwen en civieltechnische toepassingen. Tevens staat het<br />
vakgebied voor het initiëren, ontwerpen, ontwikkelen en engineeren van specifieke<br />
aluminium producten toe te passen in of gerelateerd aan de gebouwde omgeving.<br />
De leerstoel Aluminiumconstructies wil de bouwwereld voorgaan in het deskundig<br />
en innovatief toepassen van aluminium als constructiemateriaal in gebouwen en<br />
overige bouwwerken. De huidige en toekomstige bouwgeneratie dient bekend te<br />
zijn met de kansen en mogelijkheden van aluminium als constructiemateriaal,<br />
opdat aluminium vakkundig wordt toegepast en de eigenschappen en<br />
mogelijkheden van het materiaal volledig tot hun recht komen in het product of het<br />
ontwerp.<br />
In de bachelor fase van de bouwkundestudie wordt de gehele bouwkundepopulatie<br />
bekend gemaakt met de eigenschappen, vervaardigings- en productiemethoden<br />
van aluminium alsmede met het constructief ontwerpen met het materiaal<br />
aluminium. Aluminium wordt daarbij geplaatst naast andere constructiematerialen<br />
als beton, staal, baksteen en glas.<br />
In de master fase wordt de kennis met betrekking tot het ontwerpen en berekenen<br />
van aluminium draagconstructies, gevels en verbindingen verdiept. Ook bijzondere<br />
onderwerpen als gedrag onder brandomstandigheden en vermoeiing komen aan de<br />
orde. Het ontwerpen van aluminiumconstructies wordt onderwezen aan de hand<br />
van compacte ontwerpprojecten (project ‘grote overspanningen’) en verder<br />
ontwikkeld in afstudeerprojecten (tribuneoverkapping, koepels, bouwen op water,<br />
etc.). Onderzoek op het gebied van aluminium vindt plaats in compacte<br />
onderzoeksopdrachten, vaak in het kader van grotere promotieprojecten (project<br />
restspanningen), maar ook in de vorm van afstudeerprojecten (gelijmde<br />
verbindingen).<br />
Onderzoek Het onderzoeksgebied van de leerstoel Aluminiumconstructie kent twee<br />
speerpunten: het stabiliteitsgedrag van aluminiumprofielen en het constructieve<br />
gedrag van verbindingen. Actuele onderzoeksitems zijn: de doorsnedestabiliteit<br />
van aluminiumprofielen met complexe doorsnedevormen, het stabiliteitsgedrag<br />
van aluminium onder brandomstandigheden en het constructieve gedrag van<br />
gelijmde verbindingen.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is zijn 2 personen (0,8fte) en 3 promovendi werkzaam.<br />
Er wordt samengewerkt met toonaangevende bedrijven uit de aluminiumindustrie,<br />
met name met extrusiebedrijven, aluminiumconstructiebedrijven en<br />
overkoepelende brancheorganisaties (Aluminium Centrum, NIMR). Tevens is er<br />
structureel contact met enkele andere Europese universiteiten (Trondheim,<br />
Munchen, Hannover, Napels), met als doel het uitwisselen en aanvullen van<br />
verschillende onderzoekactiviteiten.<br />
44
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
BETONCONSTRUCTIES (CITG, <strong>TU</strong> DELFT)<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.C. (Joost) Walraven<br />
J.C.Walraven@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Het wetenschapsgebied van de Betonconstructies betreft het bouwen – dat wil<br />
zeggen ontwerpen, berekenen en uitvoeren – van constructies in gewapend en<br />
voorgespannen beton. In traditionele zin zijn veiligheid en gebruiksvriendelijkheid<br />
belangrijke punten van aandacht. Voor nieuw te bouwen constructies is<br />
tegenwoordig de levensduur een belangrijk ontwerpcriterium. Steeds nadrukkelijker<br />
gaat de aandacht ook naar bestaande constructies: het diagnostiseren, repareren,<br />
aanpassen en versterken zijn in dit verband nieuwe punten van onderzoek en<br />
ontwikkeling.<br />
De leerstoel Betonconstructies wil graag een bijdrage leveren aan het ontwikkelen<br />
en realiseren van innovatieve ideeën voor de bouw. Daarbij gaat onder meer het om<br />
de ontwikkeling van nieuwe betonsoorten en hun toepassing.<br />
Verder wordt aandacht gegeven aan het optimaal ontwerpen van grote<br />
infrastructurele werken, zoals bruggen en tunnels.<br />
De draagreserve van bestaande constructies en methoden ter bepaling hiervan zijn<br />
andere aandachtspunten.<br />
De masteropleiding betonconstructies richt zich op de breedte van het construeren<br />
in gewapend en voorgespannen beton. Hier wordt een basis gelegd voor het<br />
ontwerpen en dimensioneren van bruggen, tunnels, gebouwen, opslagconstructies<br />
en andere voor de maatschappij relevante constructies. Ook reparatie en<br />
versterking van betonconstructies komt aan de orde<br />
Het onderzoek naar nieuwe betonsoorten en hun toepassing loopt als een rode<br />
draad door het programma van de leerstoel betonconstructies. Aan de orde<br />
kwamen beton met hoge en zeer hoge sterkte, zelf verdichtend beton, bijzondere<br />
soorten vezelbeton en beton met laag cementgehalte. Ook het veranderende gedrag<br />
van betonconstructies in de tijd (verval) werd onderzocht. In de komende jaren zal<br />
veel aandacht uitgaan naar onderzoeken van bestaande constructies: daaronder<br />
valt de bepaling van het restdraagvermogen en de optimale wijze van reparatie en<br />
versterking.<br />
Bij de leerstoel is een staf van 8 personen aangesloten die zich direct met<br />
onderzoek en onderwijs bezighouden (5fte). Daarnaast is er een ondersteuning<br />
(technisch en administratief, van 2 personen (1,6 fte). Momenteel zijn bij de<br />
leerstoel 5 promovendi werkzaam.<br />
Valorisatiepartners Er wordt samengewerkt met aannemers en producenten van beton en<br />
betonelementen. Daarnaast zijn er goede contacten met een aantal bouwkundige<br />
adviesbureaus. Met betrekking tot de overheid zijn er vooral frequente contacten<br />
met Rijkswaterstaat.<br />
45
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
BETONCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. C.S. (Cees) Kleinman<br />
c.s.kleinman@tue.nl<br />
Prof.dr ir. D.A. (Dick) Hordijk<br />
d.a.hordijk@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valoriosatiepartners<br />
De sectie Beton van de unit Structural Design & Construction Technology van de<br />
faculteit Bouwkunde richt zich vooral op constructief ontwerpen en onderzoeken<br />
van toepassingen met het materiaal beton, als zodanig of in combinatie met andere<br />
materialen, voornamelijk in gebouwen en/of onderdelen hiervan.<br />
Het richt zich op ontwerp en/of onderzoek van structurele betonnen elementen die<br />
een onderdeel uitmaken (vormen) van een integraal architectonisch concept van<br />
een gebouw, gebaseerd op de filosofie dat vorm en techniek onlosmakelijk met<br />
elkaar verbonden zijn als mede (vernieuwend) fundamenteel onderzoek naar het<br />
gedrag van componenten waarin beton het hoofdbestanddeel is.<br />
Het Masteronderwijs biedt kennis van diepgaande en complexe theoretische<br />
achtergronden en afleidingen van al dan niet gewapende, voorgespannen,<br />
geprefabriceerde betonconstructies als logisch vervolg op de initiële cursussen uit<br />
de Bachelorfase.<br />
Onbeperkt en geheel zelfstandig op zowel breed als diepgaand vlak met de materie<br />
beton constructief ontwerpen en onderzoek verrichten, betonconstructies en / of<br />
onderdelen ervan economisch en proportioneel te optimaliseren, verder te<br />
verbeteren en te ontwikkelen.<br />
Behandelen van theoretische achtergronden, implementatie van onderzoeken,<br />
toepassing van (inter-) nationale voorschriften, analyseren, integraal ontwerpen<br />
(constructief ontwerpen), modelleren, dimensioneren, detailleren.<br />
Een deel van het onderwijs is projectwerk, waarin zelfstandig of in groepsverband<br />
een constructief ontwerp (onderzoek) gemaakt wordt, waarin integraal alle<br />
voorkomende bouwkundige disciplines zijn toegepast en/of verwerkt tot één<br />
integraal ontwerp waarin de nadruk ligt op het toepassingsgebied van beton als<br />
constructief materiaal.<br />
Behalve fundamenteel onderzoek naar het gedrag van (gewapend) beton, wordt er<br />
toegepast onderzoek verricht op het gebied van nieuwe vormen en toepassingen<br />
met gebruikmaking van alternatieve elementen, als ook bestaande elementen in<br />
nieuwe toepassingen.<br />
De leerstoel omvat een staf van 4 personen (1,9 fte) en gemiddeld 2 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven uit het domein. Voorkeur<br />
gaat uit naar architectenbureaus, ingenieursbureaus, hoofdaannemers,<br />
nevenaannemers, onderaannemers, specialistaannemers, producenten en<br />
toeleveranciers naar de bouw.<br />
46
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
BOUWFYSICA | BK| <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. M.H. (Martin)de Wit<br />
m.h.d.wit@tue.nl<br />
Prof.dr.ir. J. Carmeliet<br />
j.carmeliet@tue.nl<br />
Prof ir. E. (Eddy) Gerretsen<br />
e.gerretsen@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De leerstoel Bouwfysica heeft de volgende kennisgebieden van de bouwfysica:<br />
• Warmte en vocht<br />
• Geluid<br />
• Licht<br />
Het onderwijs en onderzoek betreft alle schaalniveaus: fysisch gedrag van<br />
materialen, scheidingsconstructies, gebouwen en het micro-, binnen- en<br />
buitenklimaat.<br />
Binnen de leerstoel bouwfysica ligt het accent op de ontwikkeling van fysische<br />
modellen met experimenteel en theoretisch onderzoek<br />
De leerstoel Bouwfysica wil voorzien in bouwfysisch onderzoek op hoog niveau en<br />
het daarmee geïntegreerde onderwijs.<br />
Het master-onderwijs is nauw verweven met het onderzoek. Voor onderwijs wordt<br />
thematisch onderzoek dat over de grens gaat van het bouwfysische kennisgebied<br />
belangrijk geacht.<br />
A. Warmte en vocht<br />
Het onderzoek is geconcentreerd rond een drietal thema’s:<br />
• De fysische aspecten van het culturele erfgoed Deelonderzoeken betreffen:<br />
Analyseren, evalueren en simuleren van het binnenklimaat in museale<br />
gebouwen. Ontwerpen en simuleren van installaties voor deze gebouwen.<br />
Onderzoek aan de duurzaamheid van materialen onder wisselende<br />
binnenklimatologische omstandigheden.<br />
• Het microklimaat in de gebouwde omgeving en de relatie met comfort en<br />
duurzaamheid.<br />
In dit thema gaat de aandacht vooral naar de wind in de gebouwde omgeving.<br />
Het onderzoek betreft o.a. windcomfort, slagregen, drukvereffening. Er wordt met<br />
CFD modellen gewerkt en metingen in situ.<br />
• Duurzaamheid met het accent op energie-gebruik in de gebouwde omgeving en<br />
thermisch comfort.<br />
B. Bouwakoestiek<br />
Er wordt gewerkt aan een drietal onderwerpen:<br />
• Installatiegeluid.<br />
• Ontwikkeling van computer modellen om geluidtransmissie bij bouwknopen te<br />
voorspellen. Dit vereist experimenteel en theoretisch onderzoek.<br />
• Zaalakoestiek<br />
C. Licht.<br />
Er wordt onderzoek gedaan op het gebied van “licht en Gezondheid”, o.a. licht en<br />
senioren.<br />
Grootte In de leerstoel is een staf (HL,UHD,UD)van 12 personen/8,8fte werkzaam en ca 6<br />
promovendi.<br />
Valorisatiepartners<br />
Er wordt samengewerkt met bedrijven en instellingen op het gebied van<br />
binnenklimaat, warmte en vocht, licht en akoestiek.<br />
47
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
CLIMATE DESIGN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof. ir. J.J.M. (Hans) Cauberg<br />
praktijk HL Klimaatontwerp<br />
j.j.m.cauberg@tudelft.nl<br />
Prof.ir. P.G. Luscuere<br />
praktijk HL Installaties<br />
p.g.luscuere@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De sectie Climate Design is een samenwerkingsverband van de leerstoelen<br />
Bouwfysica, Installaties en Climate Design & Sustainability.<br />
De sectie heeft vanuit Building Technology raakvlakken met elk van de andere<br />
afdelingen van de faculteit Bouwkunde in <strong>Delft</strong> en ook met de faculteit Bouwkunde<br />
van <strong>TU</strong>E.<br />
Een leidende rol spelen in het koppelen van wetenschap en praktijk bij het<br />
ontwerpen en ontwikkelen van een comfortabel en gezond klimaat in gebouwen en<br />
de leefomgeving buiten de gebouwen. Daarbij speelt integratie van duurzame<br />
klimaatconcepten in architectonisch en stedenbouwkundig ontwerp een centrale<br />
rol.<br />
In het onderwijs worden kennis en vaardigheden overgedragen op het gebied van<br />
klimaatontwerp in het algemeen, met basiskennis van Bouwfysica (warmte, vocht,<br />
geluid, licht, zon en wind) en Installaties (installatieconcepten en componenten) .<br />
Alles wordt mede geplaatst in de context van Duurzaam Bouwen, Sustainability.<br />
Het gaat om gezonde, comfortabele en energiebewuste gebouwen. Behalve voor<br />
de faculteit Bouwkunde wordt ook al het onderwijs in deze vakken verzorgd op de<br />
faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen. Daarnaast wordt geparticipeerd<br />
in interfacultaire en inter-universitaire mastervakken, zoals Industrial Ecology.<br />
Het onderzoeksprogramma van de sectie heet: Design Integration of Sustainability<br />
and Comfort (DISC). Het onderzoek is gegroepeerd rond drie thema’s:<br />
“Comfortable en Healthy Environments” (Comfort), “Bioclimatic Responsive and<br />
Adaptive Skins” (Skins) en “Low Exergy Design” (Exergy). Coördinatie door ir.<br />
Kees van der Linden. A.C.vanderlinden@bk.tudelft.nl<br />
Voorbeelden van projecten zijn:<br />
- Adaptief thermisch comfort<br />
- Daglicht en uitzicht / akoestiek in de zorgsector<br />
- Climate responsive building elements / Climate adaptive skins<br />
- Innovatieve isolatiesystemen<br />
- Synergie van regionale planning en exergie / Energy potential mapping<br />
- Duurzame projectontwikkeling 2015<br />
- e-Novatie van gebouwen (samenwerkingsproject binnen Bouwtechnologie)<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Bij de sectie werken ruim 30 mensen (23 fte), waaronder 12 promovendi.<br />
Er loopt een aantal projecten (3-<strong>TU</strong> en andere universiteiten) gefinancierd vanuit<br />
SenterNovem (EOS-LT), waarin ook met marktpartijen wordt samengewerkt (met<br />
name advies- en onderzoeksbureaus). Daarnaast is er ook op ruime schaal<br />
samenwerking met meer uitvoerende partijen in de bouw: Rijksgebouwendienst,<br />
aannemers/projectontwikkelaars, installatiebedrijven en producenten.<br />
48
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN ALGEMEEN & INTEGRATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. F. (Frans) van Herwijnen<br />
f.v.herwijnen@tue.nl<br />
UHD Dr.ir. S.P.G. (Faas) Moonen<br />
s.p.g.moonen@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van Constructief Ontwerpen omvat het totale proces van<br />
het ontwerpen, ontwikkelen, onderzoeken en de engineering van draagconstructies<br />
van gebouwen. De nadruk ligt daarbij op constructiesystemen, typologie van<br />
constructies, veiligheid van constructies, vormgeving van constructies en de relatie<br />
van de gebouwcomponent ‘constructies’ met de andere gebouwcomponenten.<br />
De leerstoel Constructief Ontwerpen Algemeen & Integratie heeft als missie<br />
innovatief en grensverleggend ontwerpen, ontwikkelen en onderzoeken van<br />
draagconstructies van gebouwen te verzorgen.<br />
Het onderwijs van de leerstoel Constructief Ontwerpen Algemeen & Integratie in de<br />
Master opleiding Structural Design richt zich op veiligheid en betrouwbaarheid van<br />
constructies, het integraal ontwerpen van constructies, het duurzaam ontwerpen<br />
van constructies, het gecombineerd constructief en architectonisch ontwerpen,<br />
actuele ontwikkelingen in het construeren en hoogbouwconstructies. Deze bijdrage<br />
is aanvullend op het onderwijs dat verzorgt wordt door de materiaalgebonden<br />
leerstoelen en de leerstoel Technische Mechanica.<br />
Het onderzoek van de leerstoel Constructief Ontwerpen Algemeen & Integratie richt<br />
zich op Flexibiliteit van draagconstructies in het kader van duurzaamheid, Integrale<br />
vloersystemen, Constructief glas, Geïndustrialiseerd bouwen van funderingen en<br />
Pneumatisch gespannen transparante membranen.<br />
Het onderzoek is sterk ontwerp gerelateerd.<br />
In de leerstoel is een staf van 6 personen / 3.4 fte werkzaam en 2 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven uit het domein. Voorkeur<br />
gaat uit naar ingenieursbureaus, hoofdaannemers, nevenaannemers,<br />
specialistaannemers, producenten en toeleveranciers naar de bouw.<br />
49
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIEF ONTWERPEN STAALCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. H.H. (Bert) Snijder<br />
h.h.snijder@bwk.tue.nl<br />
UHD Dr.ir. J.C.D. (Hans) Hoenderkamp<br />
j.c.d.hoenderkamp@tue.nl<br />
Profiel/domein Het wetenschapsgebied Staalconstructies richt zich op het ontwerpen,<br />
onderzoeken, ontwikkelen en de engineering van stalen draag- en<br />
afbouwconstructies van gebouwen. De nadruk ligt daarbij op constructiesystemen,<br />
stabiliteit, verbindingen en koudgevormde profielen. Zowel de vormgeving van<br />
constructies komt aan de orde als ook de relatie van de constructie met andere<br />
gebouwcomponenten, zoals de gebouwschil en installaties.<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
De leerstoel Constructief Ontwerpen Staalconstructies heeft als missie het<br />
vergroten en verspreiden door middel van onderzoek en onderwijs van<br />
wetenschappelijke kennis met betrekking tot stalen draagconstructies van<br />
gebouwen.<br />
De leerstoel leidt onderzoekers en ontwerpers op die een academisch denkniveau<br />
hebben en in staat zijn om zelfstandig en op innovatieve wijze, complexe<br />
onderzoeks- en ontwerpopgaven op te lossen.<br />
Het onderwijs van de leerstoel Constructief Ontwerpen Staalconstructies in de<br />
Mastertrack Structural Design richt zich op het ontwerpen en analyseren van stalen<br />
draagconstructies voor gebouwen met aandacht voor onderzoek. De leerstoel<br />
verzorgt een onderzoeksproject en een ontwerpproject als voorbereiding op het<br />
afstuderen. De leerstoel verzorgt een staalcollege en een hoogbouwcollege en<br />
draagt bij aan een mechanicacollege. De leerstoel begeleidt jaarlijks ongeveer 10<br />
afstudeerders in een onderzoeks- of ontwerpproject.<br />
Onderzoek Het onderzoek van de leerstoel Constructief Ontwerpen Staalconstructies<br />
concentreert zich op stabiliteit van staalconstructies, verbindingen in<br />
staalconstructies, koudgevormde profielen, constructieve systemen en hoogbouw.<br />
Het onderzoek is in veel gevallen gericht op het ontwikkelen van toetsings- en<br />
ontwerpregels voor de praktijk. Het onderzoek is experimenteel, numeriek en<br />
theoretisch van aard.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is een staf van 2 personen / 2,0 fte werkzaam en 1 promovendus.<br />
Er wordt samengewerkt met Bouwen met Staal waarin de staalbranche is<br />
vertegenwoordigd, maar ook met ingenieursbureaus en individuele<br />
staalgerelateerde bedrijven zoals staalconstructiebedrijven, staalproducerende<br />
bedrijven en de staalhandel.<br />
50
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
HOUTCONSTRUCTIES EN HOUTTECHNOLOGIE | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Hoogleraar vacature<br />
UHD dr.ir. J.W.G. (Jan-Willem) van de Kuilen<br />
j.w.g.vandekuilen@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het vakgebied Houtconstructies en Houttechnologie is gericht op onderwijs en<br />
onderzoek in hout en houtconstructies: van boom tot toepassing. De aandacht is<br />
gericht op de mechanische en fysische eigenschappen van de meer dan 100.000<br />
houtsoorten op de wereld en de verwerkingsprocessen, zodat het kan worden<br />
toegepast in bouwkundige en civieltechnische werken. Hoofdaandachtsgebieden<br />
zijn houtdrogen, houtsorteren, houtverbindingen en houtconstructies voor de<br />
woningbouw, utiliteitsbouw en weg- en waterbouw, evenals<br />
levensduurmodellering van constructies bij verschillende degradatiemechanismen.<br />
De onderzoeksgroep stelt zich ten doel om hout, de belangrijkste natuurlijke en<br />
vernieuwbare grondstof voor de bouw op de wereld, te gebruiken in hoogwaardige<br />
toepassingen die ten goede komen aan een duurzame samenleving.<br />
In het masteronderwijs komen gespecialiseerde berekeningsmethodieken aan bod<br />
voor constructieve toepassingen van hout, vanaf de waterbouw tot aan<br />
meerverdiepingbouw. Tevens komen behandelingsmethoden en technieken aan<br />
bod waarmee hout als duurzaam bouwmateriaal kan worden toegepast. Het<br />
ontwerpen, bouwen en beheren van gebouwen en bouwwerken van hout behelst<br />
de kern van het onderwijs in de masterfase.<br />
Het vakgebied verricht wetenschappelijk onderzoek op het gebied van hout voor<br />
constructieve toepassingen. Hierbij wordt nauw samengewerkt met industrie op<br />
gebieden als sorteren, drogen en verscheidene verbindingstechnieken. Onderzoek<br />
naar de fysische, mechanische en biologische eigenschappen van het natuurlijke<br />
materiaal hout zijn nauw met elkaar verweven. Daarnaast richt onderzoek zich op<br />
het constructieve gedrag van bijzondere constructies zoals schalen,<br />
meerverdiepingbouw en weg- waterbouwkundige kunstwerken. Hierbij wordt<br />
gestreefd naar het ontwikkelen van nieuwe complete concepten die door de<br />
praktijk kunnen worden uitgevoerd en gebouwd.<br />
De groep Houtconstructies en Houttechnologie bestaat uit 5 medewerkers / 3,9 fte<br />
en 4 promovendi.<br />
De valorisatiepartners zijn de professionele organisaties zoals Centrum Hout,<br />
VVNH, ingenieursbureaus, aannemers, toeleveranciers, producenten van<br />
bouwcomponenten, overheden en regelgevende instanties.<br />
51
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
INSTALLATES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. W (Wim) Zeiler<br />
w.zeiler@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van Installaties omvat het proces van het ontwerpen,<br />
onderzoeken en testen van installaties of installatieonderdelen in samenhang met<br />
het architectonisch/ bouwkundige ontwerp<br />
Vaak ziet men dat architecten gebouw concepten ontwerpen en installaties pas na<br />
verloop van tijd worden toegevoegd. Dat leidt tot allerlei onvolkomenheden in de<br />
praktijk. Als men kijkt naar wat er verkeerd gaat en wat de verhaalkosten zijn, dan is<br />
dat een geweldig groot probleem. Architect en technisch adviseurs dienen zich<br />
meer in de gedachten van elkaar te verdiepen. Nu nog gaat jaarlijks vanwege de<br />
faalkosten rond installaties in de bouw in totaal zes miljard euro verloren. Hierbij is<br />
de aandacht gericht om van integratie tot synergie tussen de verschillende<br />
disciplines te komen. De grenzen vervagen tussen gebouw en installatie; bij een<br />
actieve gevel is de vraag of dat een bouwkundig element is of een wezenlijk<br />
onderdeel van installaties. Er dient een nieuwe methodiek om tot duurzame<br />
integrale oplossingen voor gebouwen te komen om de doelstellingen van<br />
nulenergie of zero-emission gebouwen gezamenlijk als team te kunnen realiseren.<br />
Vroeger ging men bestaande installaties analyseren en kijken wat er allemaal fout<br />
was om daarna met verbeteringen te komen. Men dient nu gezamenlijk nieuwe<br />
doplossingen te creëren, die naast elkaar te zetten, en zo de oplossingsruimten veel<br />
groter te maken. Men kan dan met oplossingen komen waar niemand aan heeft<br />
gedacht. Anders zit men altijd voort te borduren op wat er al is.<br />
In het kader van het streven naar een integrale benadering van het ontwerpen wordt<br />
onderwijs verzorgd op het gebied van klimaat en energie installaties,<br />
ontwerpmethodologie, intelligente gebouwen en gebouwveiligheid. Daarnaast<br />
wordt het multidisciplinaire Master project gecoördineerd.<br />
Er wordt onderzoek gedaan op het gebied van de inpassing van duurzame energie<br />
in de gebouwde omgeving, integraal ontwerpen, schoolventilatie, actieve<br />
gevelsystemen, intelligente gebouwbeheersystemen, gebouwprestatie<br />
benchmarking en flexibele energie infrastructuren. Het onderzoek is<br />
ontwerpgerelateerd.<br />
In de leerstoel is een staf van 3 personen/ 2.5 fte werkzaam en 2 promovendi<br />
Er wordt samengewerkt met kennisinstituten zoals TNO Bouw en Ondergrond,<br />
Energieonderzoek Centrum Nederland, beroepsorganisaties zoals BNA, ONRI,<br />
UNETO-VNI, alsmede technische adviesbureaus en installatiebedrijven.<br />
52
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
ONTWERPEN VAN HET BINNENMILIEU | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Building Physics & Systems<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. P.G.S. (Paul) Rutten<br />
P.G.S.Rutten@bwk.tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Paul Rutten ( ir. <strong>TU</strong> Eindhoven/werktuigbouwkunde) is professioneel bekend als<br />
een ontwerper van klimaatinstallaties in tientallen gebouwen wereldwijd. Centraal<br />
thema hierin is de elegante integratie van passieve en actieve gebouwsystemen die<br />
leiden tot duurzame en veranderbare gebouwen. Vanuit deze technologische focus<br />
is zijn aandacht verbreed naar de inrichting van processen en organisaties om<br />
multidisciplinair en integraal complexe bouwprojecten te verwezenlijken. Hierbij<br />
spelen de inbedding van en ruimte geven aan creativiteit en innovatie een<br />
belangrijke rol. Naast zijn hoogleraarschap is Paul directeur van PRelude B.V. , een<br />
adviesbureau dat zich richt op visievorming en conceptontwikkeling voor complexe<br />
projecten.<br />
We wensen bij te dragen aan technologische en procesmatige kennis om op<br />
integrale en doelmatige wijze een duurzaam binnenmilieu te verwezenlijken.<br />
De leerstoel verzorgt in het bachelorprogramma het vak “Integratie van gebouw en<br />
Installaties” en in het masterprogramma het vak "Design of sustainable energy<br />
systems for the built environment”<br />
Het onderzoek richt zich op het in praktijk cases toepassen en verfijnen van de<br />
open bouwen methode zoals geïntroduceerd door Prof Habraken.<br />
De leerstoel heeft momenteel geen promovendi.<br />
In het onderzoek wordt samengewerkt met adviesbureaus zoals Arup B.V.<br />
53
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
PRODUKTONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. A.C.J.M.(Mick) Eekhout<br />
a.c.j.m.eekhout@tudelft.nl<br />
UHD Dr. W.A. (Wim) Poelman<br />
W.A.Poelman@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van de Productontwikkeling omvat het totale proces van het<br />
initiëren, het ontwerpen, ontwikkelen, onderzoeken en de engineering, het prototype<br />
vervaardigen en performance testen, het productiegereed maken en in eerste series<br />
produceren en in gebouwen monteren van geheel of gedeeltelijk nieuwe of vernieuwde<br />
industrieel vervaardigbare en prefabriceerbare standaard bouwproducten, bouwsystemen<br />
en speciale gebouwcomponenten, en de immateriële schil van de omgevende<br />
vakgebieden van de methodologie, informatica, producteconomie, bedrijfseconomie,<br />
marketing, regelgeving en kwaliteitsborging.<br />
De leerstoel Productontwikkeling wil de wereld voorgaan in innovatief en<br />
grensverleggend ontwerpen, ontwikkelen en onderzoeken van bouwproducten en<br />
gebouwcomponenten en bouwsystemen. De leerstoel kiest positie aan de zijde van<br />
de individualisering van bouwproducten: de speciale bouwcomponenten.<br />
Doordat het vakgebied van de Productontwikkeling gefundeerd is op het bestaande,<br />
het vernieuwen beschouwt en naar het nieuwe reikt, is het onderwijs geconcentreerd<br />
in de Master programma’s van de faculteit, voor het grootste deel op het<br />
uitstroomprofiel van Building Technology. Het ligt voor de hand Productontwikkeling<br />
ook in postinitieel onderwijs in te zetten, zeker met de grote politieke nadruk op<br />
innovatie. Op het gebied van ontwerpmethodologie voor componenten worden de<br />
wetenschappelijke principes onderwezen, eveneens op het gebied van het ontwerpen<br />
van materialen, de bouwkundige kennis van materialen (Technoteque), de<br />
productietechnologie, ergonomie en normen.<br />
Er is onderzoek gedaan op het vlak van ontwerpmethodologie, buisconstructies en<br />
glasconstructies, van uitvoeringstechnologie en productietechnologie en daarover<br />
zijn boeken gepubliceerd. In het huidige onderzoeksportfolio van de afdeling<br />
Bouwtechnologie <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong> zijn de volgende onderzoeksprogramma's geïnitieerd en<br />
daarna verbreed door samenwerking met andere leerstoelen: Zappi (onbreekbaar<br />
constructief glas, maar later uitgebreid met glassfiber reinforced polyester<br />
sandwich schalen en kartonnen buisvormige draagconstructies), Blobs (liquid<br />
design skins and skeletons for buildings), Concept House (customised industrial<br />
housing), Domotics (Automatisering van de woonomgeving) en Ergonomie,<br />
Certificering, Normering, Materials Design (het ontwerpen op materiaalniveau). Het<br />
onderzoek is sterk ontwerp gerelateerd. 10 boeken staan op stapel om in 2008/2009<br />
te worden gepubliceerd.<br />
In de leerstoel is 0,4 fte HL,een staf van 6 pers./4fte en ca 20 promovendi werkzaam.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven uit het domein. Voorkeur<br />
gaat uit naar architectenbureaus, ingenieursbureaus, hoofdaannemers,<br />
nevenaannemers, onderaannemers, specialistaannemers, producenten en<br />
toeleveranciers naar de bouw.<br />
54
COMPONENTEN<br />
Naam leerstoel<br />
PRODUCTONTWIKKELING | BWK | <strong>TU</strong>E<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.N. (Jos) Lichtenberg<br />
j.j.n.lichtenberg@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Het onderzoek binnen het domein Productontwikkeling is gericht op het<br />
ontwikkelen van het vakgebied zelf in termen van technologie, strategie,<br />
productontwikkelingsproces (organisatie) en marketing, maar ook op het<br />
genereren van voor de maatschappij relevante bouwinnovatie. Daaraan is gelet op<br />
de zware milieubelasting (o.a. afval, energie, CO 2 emissie, transport) die het<br />
bouwen veroorzaakt, maar ook de spanning op de aanbodmarkt (o.a.<br />
arbeidsintensiviteit, –omstandigheden, capaciteitsgebrek) en de vraagmarkt (o.a.<br />
vergrijzing, betaalbare woningen voor starters, bouwen in de stad, aanpassing<br />
bestaande voorraad) dringend behoefte.<br />
Missie/specialisatie De leerstoel focust op de projectongebonden (industriële)<br />
bouwproductontwikkeling. Die richt zich op concrete productontwikkeling maar<br />
ook op een bedrijfsoverstijgend macroniveau waarbij het gaat om het scheppen<br />
van randvoorwaarden voor collectieve vooruitgang. Daarbij richt de aandacht zich<br />
op systemen, visies en strategieën waarmee het innovatieproces in de<br />
bedrijfskolom in een versnelling kan worden gebracht. Dit gebeurt in het bijzonder<br />
op basis van het Slimbouwen gedachtegoed.<br />
In de huidige marktstructuur leidt de innovatieaanpak op leveranciersniveau tot<br />
suboptimalisaties. Voor de bouw als totaal bestaat er geen natuurlijk op<br />
totaaloplossingen gericht krachtenspel in de markt en daarmee (zonder actie)<br />
geen perspectief. Slimbouwen pretendeert die lacune op te vullen.<br />
De leerstoel streeft na binnen de inhoudelijke missie een deel van de capaciteit<br />
t.b.v. UN gerelateerde NGO’s in te zetten.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
In lijn met de missie wordt in de Masterfase het accent gelegd op de overdracht en<br />
training van bewustzijn (innovatiedrivers), kerncompetenties m.b.t. technologie<br />
(materialen, productietechnieken, ontwerp en bouwproces), strategie,<br />
productontwikkelingsproces (organisatie) en marketing alsmede het uitdragen van<br />
de Slimbouwen visie als toekomststrategie.<br />
Het onderzoek richt zich in lijn met de intreerede inhoudelijk op het Slimbouwen.<br />
Het Slimbouwen is een visie op het bouwen, maar vormt ook een verbindend<br />
element die structuur geeft aan onderzoek binnen de leerstoel en<br />
productontwikkeling. Het is een productongebonden visie die beoogt de vele<br />
maatschappelijke (o.a. milieubelasting, energieconsumptie, verkeersbelasting,<br />
arbo omstandigheden, gebrek aan mankracht) en efficiency problemen (o.a. in<br />
relatie tot bouw- en exploitatiekosten, faalkosten) op zowel bouwwereld als<br />
bedrijfsniveau nadrukkelijk integraal (tegelijk) aan te pakken. Daarin beoogt de<br />
leerstoel de absolute koploper te zijn.<br />
Grootte In de leerstoel zijn 7 personen (5,6 fte) werkzaam waarvan 5<br />
promovendi/onderzoekers (incl. 2 aio’s). Daarnaast zijn er 3 bij het Slimbouwen<br />
programma betrokken promovendi verbonden aan andere leerstoelen en 5 externe<br />
kandidaat promovendi.<br />
Valorisatiepartners In het leerstoelplan is uitgegaan van verankering in de internationale<br />
onderzoekswereld, maar ook in de maatschappij (politiek, overheid,<br />
maatschappelijke organisaties) en vooral ook de praktijk resp. de markt (bedrijven<br />
(met name toeleveranciers/producenten, brancheverenigingen, kennisinstituten,<br />
stichtingen, ontwikkelingsmaatschappijen).<br />
55
MATERIALEN<br />
BETONMODELLERING EN MATERIAALGEDRAG | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
• Prof.dr.ir. K. (Klaas) van Breugel [trekker] | k.vanbreugel@tudelft.nl 58<br />
CONSERVERINGSTECHNIEKEN VAN GEBOUWEN | R-MIT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.ir. R. P.J. (Rob) van Hees | r.p.j.vanhees@tudelft.nl 59<br />
CONSTRUCTIEVE HOUT- EN BAMBOETOEPASSINGEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. A.J.M. (André) Jorissen | a.j.m.jorissen@tue.nl 60<br />
STEENCONSTRUCTIES | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir-arch. D.R.W. (Dirk) Martens | d.r.w.martens@bwk.tue.nl 61<br />
57
MATERIALEN<br />
Naam leerstoel<br />
BETONMODELLERING EN MATERIAALGEDRAG | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. K. (Klaas) van Breugel<br />
k.vanbreugel@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel Betonmodellering & Materiaalgedrag maakt deel uit van de sectie<br />
Materials & Environment van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen<br />
van de <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong>. Binnen de leerstoel wordt fundamenteel onderzoek verricht aan<br />
cementgebonden materialen. Vanuit de leerstoel wordt ook leiding gegeven aan het<br />
Micromechanisch Laboratorium. Dit laboratorium beschikt over een<br />
wetenschappelijke staf, die naast het uitvoeren van eigen onderzoek ook leiding<br />
geeft aan promovendi en postdocs. Zowel de leerstoel als het Microlab zijn<br />
voornamelijk actief in de masterfase van de opleiding.<br />
Tot de sectie Materials & Environment behoren ook de onderzoekgroep Resource<br />
Engineering en de (vacante) leerstoelen Levenscyclustechnologie (Sustainability)<br />
en Instandhoudingstechnologie (Duurzaamheid of Durability). Sinds november 2004<br />
wordt het leiderschap van sectie Materials & Environment waargenomen door de<br />
leerstoelhouder Betonmodellering & Materiaalgedrag.<br />
De leerstoel Betonmodellering en Materiaalgedrag richt zich op het ontwikkelen van<br />
kennis van het materiaal beton en de constructieve toepassingsmogelijkheden. Op<br />
basis van inzicht in de microstructuur van het materiaal worden<br />
materiaaleigenschappen onderzocht, met name in relatie tot duurzaamheid,<br />
veiligheid en economie van betonconstructies. Bijzondere aandachtsvelden zijn<br />
daarbij het gedrag van verhardend beton, tijdafhankelijke processen,<br />
degradatiemechanismen, levensduurvoorspellingen, materiaalgedrag onder<br />
extreme belastingcondities (explosies, impact, brand), en het ontwikkelen van<br />
nieuwe en gemodificeerde materialen. De onderzoeksstrategie kenmerk zich door<br />
een sterke nadruk op het ontwikkelen van beschrijvende en voorspellende<br />
(numerieke) materiaalmodellen en, parallel daaraan, experimenteel onderzoek.<br />
• Concrete Science & Technology (4ECTS)<br />
(betontechnologie, relatie microstructuur-materiaaleigenschappen, nieuwe<br />
materialen, duurzaamheid, kwaliteit)<br />
• Concrete Structures – Capita Selecta (4 ECTS) (t.b.v. de sectie GCC)<br />
(Opgelegde vervormingen, jong beton, a-seismisch ontwerpen, reservoirs en<br />
silo’s, beschermingsconstructies, extreme belastingen)<br />
• Micro-mechanics and numerical modelling of cement-based materials (3 ECTS)<br />
(breukmechanica, materiaal modellen, numerieke simulaties)<br />
Sinds 2002 wordt vanuit de leerstoel Betonmodellering & Materiaalgedrag leiding<br />
gegeven aan eigen staf van de leerstoel en aan onderzoekers van het Microlab.<br />
In de leerstoel is een vaste staf van 6 medewerkers werkzaam (inclusief post doc)<br />
en 11 onderzoekers/promovendi.<br />
De leerstoel Betonmodellering & Materiaalgedrag onderhoudt contacten met<br />
beheerders en bouwers van betonnen kunstwerken en met betonproducenten.<br />
Gelet op het fundamentele karakter van de activiteiten van de leerstoel bevinden<br />
veel gesprekspartners zich in de wetenschappelijke wereld, in welk verband met<br />
name de RILEM moet worden genoemd.<br />
58
MATERIALEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSERVERINGSTECHNIEKEN VAN GEBOUWEN BK | R-MIT | <strong>TU</strong> DELFT R-MIT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. R. P.J. (Rob) van Hees<br />
r.p.j.vanhees@tudelft.nl<br />
UHD Dr.ir. H. (Hielkje) Zijlstra<br />
H.Zijlstra@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
De leerstoel is een van de drie R-MIT leerstoelen; zij beslaat het domein modificatie<br />
en materialen. De leerstoel conserveringstechnieken benadert de restauratie vanuit<br />
de eigenschappen van het historische materiaal. De restauratie ontwikkelt zich van<br />
een zuiver kunsthistorisch en architectonisch naar een door exacte wetenschappen<br />
ondersteund proces. Duurzame restauratie krijgt aandacht en er ontstaat een<br />
interessant spanningsveld op de grens tussen ethiek en techniek. Restauratie en<br />
conservering van monumenten vergen vaak diepergaand en zorgvuldiger<br />
onderzoek dan andere gebieden in de bouw.<br />
Missie/specialisatie De missie van leerstoel conserveringstechnieken is het bevorderen van<br />
kennisopbouw door onderzoek rond diagnose- en conserveringstechnieken, het<br />
verspreiden van kennis naar de praktijk. Einddoel is het verbeteren van de kwaliteit<br />
en duurzaamheid van restauraties en het bereiken van een adequate<br />
instandhouding van het gebouwd cultureel erfgoed.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Collegeserie Conserveringstechnieken (MSc1)<br />
Oefening Opnametechnieken – staat van conservering (MSc2)<br />
Het onderzoek is gericht op: i) beter begrip van aantastingsprocessen, ii)<br />
ontwikkeling van diagnostische technieken, iii) inzicht in mogelijkheden en risico’s<br />
van conserveringstechnieken ontwikkeling van nieuwe, iv) compatibele materialen<br />
en technieken. Onderzoeklijnen zijn: Beslissings’tool’ voor de restauratiearchitect<br />
(MDDS), zout- en vochttransport in steenachtige materialen en evaluatie van<br />
uitgevoerde restauraties en interventies. Daarnaast loopt onderzoek in het kader<br />
van het project self healing materials van DCmat.<br />
De leerstoel heeft 5 medewerkers, waarvan 2 promovendi.<br />
Totale omvang 3.6 FTE.<br />
Zijn o.a.: RACM, RGD, locale overheden als gemeenten, monumentenwacht en<br />
daarnaast bouwmaterialen en bouwchemicalienindustrie<br />
59
MATERIALEN<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIEVE HOUT- EN BAMBOETOEPASSINGEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
prof.dr.ir. A.J.M. (André) Jorissen<br />
a.j.m.jorissen@tue.nl<br />
UHD dr.ir. J.M. (Ad) Leijten<br />
j.m.leijten@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel verzorgt onderwijs en verricht onderzoek waarbij de nadruk ligt op<br />
constructieve hout- en bamboetoepassingen. Hout en Bamboe zijn beide<br />
natuurproducten met, in hoofdzaak, dezelfde bouwstenen (lignine, cellulose,<br />
hemicellulose). Onderzoek naar de (constructieve) eigenschappen van het materiaal<br />
dient als basis voor het (constructief) ontwerpen van bouwproducten,<br />
bouwsystemen en bouwconstructies.<br />
De leerstoel wil nationaal en internationaal een vooraanstaande rol spelen in het<br />
genereren van kennis op materiaalkundig gebied en de toepassingsmogelijkheden<br />
van hout en bamboe. De leerstoel maakt zich nationaal sterk voor het opleiden van<br />
(bouwkundige) ingenieurs, die tot het zelfstandig ontwikkelen van alternatieven in<br />
hout en/of bamboe in staat zijn, daarbij gebruik makend van de laatste technische<br />
ontwikkelingen op het vakgebied<br />
Het op constructieve houttoepassingen gericht onderwijs vindt gedurende de<br />
gehele studie, Bachelor en Master, plaats. Het Masteronderwijs spitst zich toe op het<br />
overdragen en het zelfstandig vergaren van kennis, ontwerp- en<br />
onderzoekscompetenties. De houtgerelateerde onderzoeksprojecten passen in een<br />
aantal “speerpunten”, die op dat moment actueel zijn en/of promotieonderzoek<br />
ondersteunen. De nadruk tijdens het onderwijs ligt op het begrijpen van fenomenen<br />
en, in mindere mate, op de praktische vertaling. Dat laatste komt aan bod tijdens<br />
afzonderlijke oefeningen. Het onderwijs is ondergebracht bij de unit Constructief<br />
Ontwerpen en Uitvoeringstechniek waar het, samen met de leerstoelen<br />
betonconstructies, staalconstructies, aluminiumconstructies en<br />
metselwerkconstructies de groep materiaalgebonden leerstoelen vormt.<br />
Het onderzoek richt zich op sterkte- en materiaaleigenschappen, bouwproducten<br />
en verbindingen tot volledige bouwsystemen. Hout en bamboe worden meestal in<br />
lineaire elementvorm (staven) toegepast. Deze elementen moeten onderling<br />
worden verbonden. De hiervoor noodzakelijke verbindingen zijn onderwerp van<br />
onderzoek. Dit onderzoek is fundamenteel, met een hoog experimenteel- en<br />
onderzoeksgehalte, en ontwerp gerelateerd. Onderzoek naar producten, zoals<br />
geprefabriceerde houten vloeren, geprefabriceerde dakelementen, sandwich<br />
elementen, etc. staat in de belangstelling en wordt uitgevoerd in overleg met<br />
industriële partners.<br />
In de leerstoel is een staf van 3 personen/2,5fte werkzaam en ca 3 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven, onderzoeksinstituten en<br />
universiteiten, waarbij vooral de toeleveranciers van geprefabriceerde elementen<br />
en bouwsystemen tot de “inner circle” kunnen worden gerekend.<br />
60
MATERIALEN<br />
Naam leerstoel<br />
STEENCONSTRUCTIES | BK| <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
H oogleraar<br />
Prof.ir-arch. D.R.W. (Dirk) Martens<br />
d.r.w.martens@bwk.tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Het wetenschapsgebied van de leerstoel Steenconstructies omvat onderzoek,<br />
onderwijs en dienstverlening op het vlak van het ontwerpen, dimensioneren en<br />
kwaliteisborging van steenconstructies, los gestapeld, gemetseld, verlijmd al dan<br />
niet gewapend of voorgespannen, onder invloed van statische en dynamische<br />
belastingen en opgelegde vervormingen.<br />
De leerstoel wil een voortrekkersrol spelen in de ontwikkeling van nieuwe<br />
materialen, bouwsystemen en analytische en numerieke modellering, ondersteund<br />
door experimenteel onderzoek en desktop research gerelateerd aan de evoluerende<br />
bouwpraktijk en regelgeving en gebaseerd op de interactie van vormgeving,<br />
constructie en bouwtechnische aspecten.<br />
In het Master onderwijs wordt ingegaan op de fundamentele basisprincipes van het<br />
constructief gedrag van steenconstructies als onderbouwing van bestaande en<br />
toekomstige regelgeving en als uitgangspunt voor innovaties. Tevens wordt de<br />
nadruk gelegd op de integratie van vormgeving, constructie en techniek.<br />
Kennisoverdracht buiten de universiteit gebeurt via post-academisch onderwijs, en<br />
publicaties (nationaal en internationaal) en via deelname aan en organisatie van<br />
conferenties (13 th IB 2 MaC 2004) en studiedagen.<br />
De leerstoel heeft een lange traditie in het uitvoeren van experimenteel<br />
fundamenteel onderzoek gecombineerd met analytische en numerieke modellering.<br />
De onderzoeksportfolio omvat diverse onderzoekslijnen met als thema’s Jas of<br />
Harnas (tijdsafhankelijk gedrag van gevels), Metselwerk onder druk (fundamenteel<br />
gedrag met invloed van mortel-steen interface), Hybride steenconstructies<br />
(Invulwanden, hoge wandliggers, samenwerkende lateien), Vorm versus constructie<br />
(schaalconstructies, bogen) en Wand-vloer interactie (invloed van fysisch en<br />
geometrisch niet-lineair gedrag op momentreductie in de wand-vloer-knoop).<br />
De leerstoel heeft een staf van 3 personen (2,4 fte) en 1 promovendus.<br />
Valorisatiepartners Er wordt samengewerkt met de Stichting Stapelbouw waarin alle<br />
brancheorganisaties van de producenten van componenten voor Steenconstructies<br />
zijn verenigd. Tevens is er veel contact met architecten en ingenieursbureaus en<br />
wordt er actief meegewerkt aan de totstandkoming van de Nationale en Europese<br />
regelgeving voor Steenconstructies.<br />
61
FUNDAMENTEEL<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>URTHEORIE | ANTONI VAN LEEUWENHOEK | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr. A.D. (Arie) Graafland | a.d.graafland@tudelft.nl 64<br />
ARCHITECTONISCHE ONTWERPSYSTEMEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. B. (Bauke) de Vries | b.d.vries@tue.nl 65<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL DESIGN AND URBAN CUL<strong>TU</strong>RE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. P.J.V. (Pieter) van Wesemael | p.j.v.v.wesemael@tue.nl 66<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>URGESCHIEDENIS EN –THEORIE | AHT | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr. B.J.F. (Bernard) Colenbrander | b.j.f.colenbrander@tue.nl 67<br />
Prof.ir. C.S. (Ton) Venhoeven | c.s.venhoeven@bwk.tue.nl<br />
CONSTRUCTIEMECHANICA | CITG | <strong>TU</strong> DELFT &<br />
KRACHTSWERKING IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. J.G. (Jan) Rots | j.g.rots@tudelft.nl 68<br />
GEBOUWPRESTATIE-SIMULATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
• Prof.dr.ir. J.L.M. (Jan) Hensen [trekker] | j.hensen@tue.nl 69<br />
PHILOSOPHY OF TECHNOLOGY | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. P.A. (Peter) Kroes | p.a.kroes@tudelft.nl 70<br />
TECHNICAL ECOLOGY | URBANISM | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. T.M. (Taeke) de Jong | t.m.dejong@tudelft.nl 71<br />
TECHNISCHE MECHANICA BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. J.G.M. (Jan) Kerstens | j.g.m.kerstens@bwk.tue.nl 72<br />
TECHNISCH ONTWERP & INFORMATICA | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. I.S. (Sevil) Sariyildiz | i.s.sariyildiz@tudelft.nl 73<br />
63
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
ANTONI VAN LEEUWENHOEK | ARCHITEC<strong>TU</strong>URTHEORIE | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr. A.D. (Arie) Graafland<br />
a.d.graafland@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Van Leeuwenhoek hoogleraren worden benoemd op basis van geleverde prestaties<br />
in grensverleggend onderzoek en onderwijs. De beschrijving van de<br />
hoogleraarplaats volgt het reeds door de hoogleraar tot stand gebrachte werk.<br />
Missie/specialisatie Conceptontwikkeling op het gebied van architectuur en stedenbouw.<br />
Wetenschappelijke analyse van het maatschappelijk veld, sociaal maatschappelijke<br />
ontwikkelingen en de ontwerp disciplines.<br />
Master onderwijs MSc 3 en 4 Architectuur/Stedenbouw, DSD Project Urban Asymmetries<br />
(www.bk.tudelft.nl/dsd) en MSc 2 en 3 Interieur (Fretton)<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valoriosatiepartners<br />
Het onderzoek richt zich op het gebruik van filosofische noties in de<br />
architectuurtheorie, alsmede op ontwerptheoretische uitgangspunten bij<br />
stedenbouwkundige en architectonische ingrepen in de morfologie van de stad.<br />
Architectuurtheorie onderzoekt de verschillende discoursvormen die door<br />
architecten en stedenbouwers gehanteerd worden in de legitimering van het plan<br />
en het ontwerp. Het object van onderzoek is niet de verschillende architectonische<br />
of stedenbouwkunde objecten en schalen (materieel object), maar de verschillende<br />
legitimeringen en methodes om de objecten tot stand te brengen. (theoretisch<br />
object). Theorie heeft een cross-disciplinair karakter, het maakt gebruikt van<br />
inzichten en kennis uit andere dan architectonische kennisgebieden. Sociaalwetenschappelijk<br />
onderzoek in haar vele vormen, sociale filosofie, geschiedenis,<br />
semiotiek en kennisleer maken deel uit van deze aanverwante vakgebieden. De Van<br />
Leeuwenhoek stoel heeft een zwaar accent op onderzoek, verschillende<br />
paradigma´s en wetenschappelijke claims in architectuur en stedenbouw vormen<br />
het object van onderzoek. Het onderwijs in de architectuurtheorie is gebaseerd op<br />
relevant onderzoek en dient de grondslagen te behandelen van de discipline.<br />
Theorie stoel: 3 fte (3 pers.) 10 PhD’s, en DSD 6 fte.<br />
De hoogleraar onderhoudt contacten met het internationale werkveld en dient een<br />
voortrekkersrol te vervullen op het gebied van facultair onderzoek. Hij dient actief te<br />
zijn op het gebied van de promoties, de facultaire publicatiecultuur en<br />
internationale congressen.<br />
64
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
ARCHITECTONISCHE ONTWERPSYSTEMEN | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. B. (Bauke) de Vries<br />
b.d.vries@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Het wetenschapsgebied van Ontwerpsystemen omvat het ontwikkelen van<br />
innovatieve Design & Decision Support Systemen voor het bouwkundig<br />
ontwerpproces.<br />
De leerstoel OntwerpSystemen heeft internationale bekendheid verworven voor<br />
nieuwe ontwikkelingen en toepassingen van Virtual Reality, Building Information<br />
Modelling (BIM) en Artificial Intelligence (AI).<br />
Het DDSS Master programma maakt gebruik van de expertise die is opgebouwd in<br />
het onderzoeksprogramma. Het is niet toegespitst op een enkele discipline maar<br />
bestaat uit een samenhangend programma van colleges en projecten van hoog<br />
niveau waarin de nadruk ligt op het maken van modellen, het leren ontwerpen van<br />
computerprogramma’s en het toepassen van bekende technieken voor<br />
ontwerpsystemen of beslissingsondersteunende systemen. DDSS heeft een<br />
Design Systems Laboratory met de allernieuwste apparatuur voor geavanceerd<br />
CAD werk, GIS toepassingen, VR onderzoek en systeemontwikkeling.<br />
Er wordt onderzoek verricht op de volgende vakgebieden: Computer Aided<br />
Architectural Design, Product and Process Modelling, Design Information Storage<br />
and Retrieval, VR Technology and Interfaces, CAD tools and Sketch tools,<br />
Geometric Modelling in Architectural Design en Knowledge Based Systems.<br />
Grootte In de leerstoel is een wetenschappelijke staf van 4 fte werkzaam en ca 5<br />
promovendi.<br />
Valorisatiepartners<br />
Er wordt samengewerkt met internationale universiteiten, TNO, ingenieursbureaus,<br />
architectenbureaus, aannemers, toeleveranciers, gemeenten en andere<br />
overheidsinstellingen.<br />
65
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL DESIGN AND URBAN CUL<strong>TU</strong>RE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. P.J.V. (Pieter) van Wesemael<br />
p.j.v.v.wesemael@tue.nl<br />
Dipl.ing.. C. (Christian) Rapp<br />
c.rapp@bwk.tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De moderne stedelijke samenleving is een samenleving waarin innovatie en<br />
globalisering hand in hand gaan met een zoektocht naar identiteit en customfit<br />
maatwerk. Dit vergt kennis van en inzicht in de samenhang tussen de grote<br />
trendontwikkelingen en structuurveranderingen in de samenleving en het telkens<br />
weer ontstaan van nieuwe doelgroepen, behoeften en markten. Het vraagt ook om<br />
het conceptuele vermogen om hiervoor nieuwe programmatische concepten en<br />
processtrategieën maar ook nieuwe architectonische typologieën en beeldtalen te<br />
ontwikkelen. Innovatie die aan diepgang wint wanneer zij vanuit een grondige<br />
kennis van de eigen vakgeschiedenis en -repertoire ontstaan is. Het vereist<br />
tenslotte een ontwerpend talent om deze generieke ideeën te kunnen vertalen in<br />
plannen die de specifieke identiteit en kwaliteit van locatie, samenleving en<br />
opdrachtgever versterken. Think global, design local!<br />
Het in samenhang bestuderen van de drie kernaspecten Innovatie, Discipline en<br />
Identiteit met de Nederlandse Netwerksamenleving in Hoge Dichtheid als<br />
studieobject.<br />
Innovatie staat hier voor de genese van nieuwe concepten, typologieën en<br />
expressies als gevolg van voortschrijdende modernisering en globalisering van<br />
onze westerse stedelijke samenleving. Discipline staat voor de ervaringskennis<br />
belichaamd in het overgeleverde instrumentarium van de ontwerpdisciplines.<br />
Identiteit staat hier voor zowel het idee van klantgerichtheid als de notie van<br />
contextualiteit in de breedste zin van het woord.<br />
Nederland is vanoudsher voor de rest van de wereld een voorbeeld van een<br />
moderne sterk verstedelijkte samenleving waarin sociale vernieuwing hand in hand<br />
ging met innovatie op het vlak van techniek, concept en strategie maar ook<br />
ontwerp. Het resultaat was en is een duurzame, leefbare en aangename plek om te<br />
leven. Nederland als internationaal voorbeeld en daarmee onze kennis en<br />
producten als exportproduct.<br />
Centraal in het onderwijs staat de ontwikkeling van drie intellectuele talenten op het<br />
vlak van onderzoek, ontwerp en houding. Andersgezegd: de ontwikkeling van het<br />
vermogen om zelfstandig kennis te vergaren van de grote structuurveranderingen<br />
en trends in samenleving en markt. De training van de vaardigheid om deze te<br />
kunnen vertalen in nieuwe concepten, strategieën en ontwerpen. Het kritische<br />
intellectuele vermogen om de bijzonderheden en eigenaardigheden van de opgave<br />
en haar context (zowel sociaal-politiek, cultuurhistorisch als fysiek) te onderkennen<br />
en zowel in concept, strategie als ontwerp een plek te geven.<br />
In het onderzoek staat de samenhang tussen trend- en paradigma-analysen,<br />
concept- en productontwikkeling en gebruiksevaluatie centraal. Focus ligt<br />
momenteel bij nieuwe ontwikkelingen op het gebied van wonen, Multifunctionele<br />
accommodaties (MFA’s) en broedplaatsen. Op deze drie terreinen zijn momenteel<br />
expertisecentra in oprichting.<br />
Grootte De leerstoel omvat twee hoogleraren, een UHD en vier UD. In totaal zes mensen / 3,8<br />
fte.<br />
Valorisatiepartners<br />
Samenwerking wordt gezocht met partijen die zich bezighouden met beleids-,<br />
concept- en productontwikkeling. Beleidsafdelingen van gemeenten en ministeries,<br />
adviesorganen en studiestichtingen maar ook conceptgroepen van ontwikkelaars.<br />
66
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
ARCHITEC<strong>TU</strong>URGESCHIEDENIS EN –THEORIE | ARCHITEC<strong>TU</strong>RAL HISTORY &<br />
THEORY | AHT | BWK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraren<br />
Prof.dr. B.J.F. (Bernard) Colenbrander<br />
b.j.f.colenbrander@tue.nl<br />
Prof.ir. C.S. (Ton) Venhoeven<br />
c.s.venhoeven@bwk.tue.nl<br />
Profiel<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Onderdeel uitmakend van de Unit Architectural Design & Engineering (ADE) wordt<br />
een bijdrage geleverd aan het onderwijs en onderzoek van de faculteit Bouwkunde.<br />
De bijdrage aan het onderwijs bestaat uit een reeks van cursorische vakken<br />
verspreid over de bachelor- en masterfase, waar onder een introductie in de<br />
geschiedenis van de moderne Nederlands architectuur, onderricht in de theorie en<br />
de methodologie van onderzoek, de filosofie en de beeldende kunst. In de<br />
masterfase worden bovendien projecten en seminars verzorgd, naast<br />
afstudeerateliers. Onderzoek en ontwerp worden daarin naast elkaar verkend: bij<br />
AHT wordt naar evenredigheid zowel geschreven als ontworpen.<br />
Gestreefd wordt naar een intensieve kruisbestuiving tussen de actuele bouwopgave<br />
en de lange lijnen van de geschiedenis en theorie.<br />
Thema’s die chronisch voorkomen in het masteronderwijs: autarkie en clustering,<br />
het overbrugbare schisma tussen architectuur en monumentenzorg<br />
Het onderzoek richt zich op een nauwgezette verkenning van de contouren van het<br />
vakgebied, o.a. op de interactie tussen filosofie en architectuur, de exploratie van<br />
de biografie van het landschap door middel van het thema ‘beschrijvende<br />
stedenbouw’, het schisma tussen monumentenzorg en architectuur (met name<br />
gericht op de naoorlogse stad) en de recente geschiedenis (met name gericht op de<br />
jaren zestig en zeventig).<br />
Gaarne invullen grootte en fte’s<br />
Gaarne invullen<br />
67
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTIEMECHANICA | CITG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
& KRACHTSWERKING IN GEBOUWEN | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.G. (Jan) Rots Ir. G.J. (Gerrie) Hobbelman Dr.ir. M.A.N. (Max) Hendriks<br />
j.g.rots@tudelft.nl G.J.Hobbelman@tudelft.nl M.A.N.Hendriks@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Toegepaste mechanica: statica, sterkteleer en numerieke modellering voor het<br />
bepalen van de krachtswerking en de sterkte, stijfheid en stabiliteit van<br />
constructies<br />
in het civieltechnische en bouwkundige domein.<br />
Bij Civiele Techniek is de leerstoel ingebed in de sectie Constructiemechanica en<br />
de afdeling Bouw. Bij Bouwkunde is de leerstoel ingebed in de afdeling<br />
Bouwtechnologie.<br />
Missie: Form follows Force.<br />
Specialisatie: Finite Element Modelling voor constructies in de civiele techniek en<br />
de bouwkunde.<br />
Bij Civiele Techniek in de track Structural Engineering, met subtracks Structural<br />
Mechanics, , Structural Design, Buildings, Concrete, Steel and Timber.<br />
Bij Bouwkunde in de track Building Technology.<br />
Onderzoek, ontwikkeling, validatie en toepassing van numerieke en analytische<br />
modellen voor het voorspellen van het bezwijk- en vervormingsgedrag van<br />
constructies. Actuele aandachtsgebieden:<br />
• Constitutieve modellen en rekentechnieken voor scheurvorming en ander nietlineair<br />
gedrag van constructies, op zoek naar robuustheid van de predicties<br />
• Zettingsschade van (historische) gebouwen, bij ondergrondse bouwactiviteiten<br />
zoals Noord-Zuidlijn Amsterdam<br />
• Constructief glas, ontwikkeling, beproeving en modellering van glazen balken en<br />
kolommen (Dr. Veer)<br />
• Fysieke modellen voor inzicht in krachtswerking<br />
• Mechanica voor complexe vrije vormen, blobs<br />
• Structural optimisation, ontwerpcontext<br />
• Betonmechanica, waaronder modellering dwarskrachtbreuk in bruggen<br />
• Metselwerkmechanica, voor innovatieve kalkzandsteen en baksteenconstructies<br />
• Kartonmechanica, voor bouwkundige constructies van karton<br />
Grootte De gecombineerde leerstoel omvat ongeveer 16 fte / 19 pers. (inclusief 7<br />
promovendi).<br />
Valorisatiepartners Centrum Ondergronds Bouwen, <strong>Delft</strong> Cluster, STW, CUR, Bouwdienst<br />
Rijkswaterstaat, Glasfabrikanten, Kalkzandsteenfabrikanten, Baksteenindustrie,<br />
TNO Bouw en Ondergrond, Deltares, TNO DIANA BV, Ir.buro’s in DIANA User’s<br />
Association, Ir.buro’s in ondergronds bouwen<br />
68
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
GEBOUWPRESTATIE-SIMULATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Building Physics & Systems<br />
Hoogleraar<br />
prof.dr.ir. J.L.M. (Jan) Hensen<br />
j.hensen@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Jan Hensen (dr. & ir., <strong>TU</strong> Eindhoven) is professioneel vooral geinteresseerd in<br />
prestatiegerichte interdisciplinaire aspecten van bouwfysica, binnenmilieu en<br />
installaties. Hij is hoogleraar gebouwprestatie-simulatie bij de Faculteit Bouwkunde<br />
van de Technische Universiteit Eindhoven en part-time hoogleraar environmental<br />
engineering bij de Faculteit Werktuigbouwkunde van de Czech Technical University<br />
in Praag. Hij is momenteel President van de International Building Performance<br />
Simulation Association (IBPSA) en is een Fellow van de American Society of<br />
Heating, Refrigerating and Air-conditioning Engineers (ASHRAE). Hij is (co)auteur<br />
van meer dan 200 artikelen en meer dan 100 technische rapporten. Hij is lid van de<br />
editorial board van Energy and Buildings en is mede-oprichter en co-editor van<br />
Journal for Building Performance Simulation.<br />
Missie/specialisatie Ons doel is ontwikkeling en effectievere toepassing van numerieke<br />
gebouwprestatie modelering en simulatie voor innovatieve gebouwen. Hierbij<br />
richten wij ons vooral op duurzame fysische beheersing van het binnenmilieu.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel verzorgt in het bachelorprogramma het vak "Introduction to building<br />
performance simulation for integrated solutions" en in het masterprogramma het<br />
vak "State of the art in building performance simulation". Aan de Czech Technical<br />
University in Praag worden vergelijkbare vakken verzorgt. Daarnaast onderhouden<br />
we nog een uitgebreide verzameling internet courseware ten behoeve van<br />
zelfstudie.<br />
Ons onderzoek poogt bovenstaand doel te bereiken door (1) het toepassingsgebied<br />
van gebouwsimulatie uit te breiden naar eerdere fases in het ontwerpproces en<br />
naar post-oplevering applicaties; (2) gedistribueerde co-simulatie door run-time<br />
koppelen van domein specifieke software met general solvers; en (3) verschillende<br />
praktische toepassingen van computer simulatie ter ondersteuning van<br />
prestatiegericht ontwerp en beheer van gebouw en installaties.<br />
Momenteel 9 promovendi in Eindhoven en 6 promovendi elders. Deze worden<br />
mede-begeleid door collega’s op de <strong>TU</strong> Eindhoven en elders. Voor iedere<br />
promovendus is er bovendien minimaal een “sparring partner” uit de praktijk.<br />
In het onderzoek wordt langdurig samengewerkt met organisaties zoals TNO, VABI<br />
Software bv, Deerns Raadgevende Ingenieurs, Royal Haskoning, Stichting Promotie<br />
Installatietechniek en in projectverband met een groot aantal andere partners.<br />
69
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
PHILOSOPHY OF TECHNOLOGY | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Dept. of Technology, Policy and Management<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. P.A. (Peter) Kroes<br />
p.a.kroes@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Philosophy of technology<br />
Philosophy of engineering<br />
Philosophy of science/ethics and technology<br />
Onderzoek Philosophy section research program ‘Philosophy and engineering’<br />
General aim of this research program is to generate understanding of the nature of<br />
modern technology and its role in our society, in particular to contribute to potential<br />
solutions to the ever-more pressing issue of managing and controlling technology.<br />
In contrast with the dominant tradition within the philosophy of technology (which<br />
focuses on the user phase of technical artifacts) this research program studies the<br />
design and development phase of technical artifacts. The underlying idea is that in<br />
order to understand the role of technology and of engineers in society, it is also<br />
necessary to understand the nature of technical artifacts (for instance, when<br />
compared to natural and social objects) and to understand the design and<br />
development practice of these artifacts.<br />
The program comprises two subprograms<br />
- Ethical problems of technological risks<br />
- Foundations of engineering.<br />
The first subprogram focuses on ethical issues in engineering practice and in the<br />
control of technology in our society, in particular on ethical issues related to<br />
technological risks. The second deals with issues relating to the nature of technical<br />
artifacts, of engineering design and of engineering knowledge. The risks associated<br />
with uncertainty and incompleteness in scientific and technical knowledge generate<br />
ethical problems that are studied in the first subprogram. A central theme of the<br />
second subprogram is a methodological and epistemological analysis of the<br />
causes of uncertainty and incompleteness.<br />
More information may be found on the following website:<br />
http://www.tbm.tudelft.nl/live/pagina.jspid=4271b860-f8b1-4ef6-b67f-<br />
7a9714f9d075&lang=en<br />
http://www.ethicsandtechnology.eu/index.php/site/about<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
1,0 fte<br />
Not applicable<br />
70
FUNDAMENTEEL<br />
Name of the chair<br />
TECHNICAL ECOLOGY | URBANISM | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Chairholder<br />
Prof.dr.ir. T.M. (Taeke) de Jong<br />
t.m.dejong@tudelft.nl<br />
Profile/domain<br />
In a period of changing task divisions in the department of Urbanism ‘Technical<br />
ecology’ most probably will share a study and research programme ‘Designing<br />
Urban Environmental Technology’ with the chair ‘Urban sustainability’. They focus<br />
top-down and bottom-up respectively on conditions and developments in the<br />
physical environment, its consequences for urban design and its supporting<br />
specialisms. Its aims on biodiversity and human health in its broadest sense.<br />
Scientific disciplines used are urban design, civil engineering, physics, biology,<br />
ecology, economy, cognitive sciences, informatics, psychology and philosophy.<br />
Mission/specialisation The mission is, to reinforce the technical capacity of urban designers.<br />
So, the section concerns as its first task to clarify, simulate and modify technical<br />
contributions of specialists, making urban designers less vulnerable in their<br />
company. Urban technology is currently dispersed over many specialisms like<br />
those of urban physics, water management, traffic, site preparation, plantation,<br />
ecology and so on. Since 2005 these scattered specialist’s contributions are<br />
gathered in an encyclopaedic work from a viewpoint of urban design.<br />
Master education<br />
Study and research<br />
Chair size<br />
Partners and<br />
participation<br />
The chair now focuses on Master education based on this work, probably<br />
interesting for all Bk departments. Recent involvement in 17 Bk and Ct lecture<br />
series and several design exercises about urban design, methodology, ecology<br />
and technology, per year in all years of the Faculty is reduced in favour of<br />
research.<br />
The former research programme on design related methodology resulted in an<br />
encyclopaedic book with 48 authors from the faculty in 2002, used in education<br />
until 2007. The research programme on ecology resulted in an encyclopaedic book<br />
with 32 authors from different universities (2007) indicating that <strong>Delft</strong> has a special<br />
task in technical ecology. Both results can be considered as critiques on<br />
methodology and ecology, now to be followed by a critique on other specialisms<br />
from a viewpoint of design on that basis.<br />
FTE: 2.89 HL; 2 PHD<br />
The chair cooperates with the province of Noord-Holland and incidentally advices<br />
municipalities. The chair is involved in the development of the urban area of the<br />
Turkish city of Adapazarı, destroyed by earthquake in 1999. It developed a low risk<br />
scenario for the area, made PHD proposals for an Urban and Architectural Master<br />
Plan (UMA and AMA). The scientific relevance of the project concerns handling<br />
risks in urban planning in a world wide increasing occupation of risky areas, the<br />
outlook of a real ‘Randstad’-concept for urban development forced by nature (with<br />
10 new towns of 100 000 inhabitants in a ring of 30km radius) and the introduction<br />
of architectural quality in master plans (UMA and AMA).<br />
71
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
TECHNISCHE MECHANICA BWK | <strong>TU</strong> | EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.G.M. (Jan)<br />
Kerstens<br />
j.g.m.kerstens@bwk.tue.nl<br />
UHD<br />
Dr.ir. M.C.M. (Monique) Bakker<br />
M.C.M.Bakker@tue.nl<br />
UHD<br />
Dr.ir. H.(Herm) Hofmeyer<br />
h.hofmeyer@tue.nl<br />
Profiel/domein Het wetenschapsgebied van Technische Mechanica omvat de studie en<br />
modelvorming van de krachtswerking in gebouwen en gebouwcomponenten. Dit<br />
door middel van experimenten, theorievorming, en de eindige elementenmethode.<br />
Daarnaast worden ook de (computer ondersteunde) constructieve ontwerpprocessen<br />
die hier direct mee samenhangen bestudeerd.<br />
Missie/specialisatie De leerstoel wil de kennis vergroten op het gebied van de krachtswerking van<br />
gebouwen en gebouwcomponenten, zodanig dat ontwerpgerelateerde disciplines in<br />
de bouw deze kennis kunnen benutten. Ook biedt de leerstoel ondersteuning bij het<br />
onderzoek van andere leerstoelen in de unit Constructief Ontwerpen. Verder wil de<br />
leerstoel studenten Bouwkunde begrip bijbrengen over de mechanica zodanig dat zij<br />
gebouwen beter kunnen ontwerpen.<br />
Master onderwijs<br />
De leerstoel verzorgt onderwijs op het gebied van spanningen en vervormingen van<br />
lijnvormige constructies, energiemethoden, matrixmethoden, bezwijkanalyse, de<br />
eindige elementenmethode (linear en niet-linear) dynamica, stabiliteit, en<br />
grondmechanica.<br />
Onderzoek Binnen de leerstoel vindt onderzoek plaats naar het bezwijkgedrag van<br />
koudgevormde, trapeziumvormige profielen onder invloed van een geconcentreerde<br />
last en een buigend moment. Onlangs is een (door NWO gefinancierd) ASPASIAproject<br />
afgerond, Dit door een post-doc ondersteunde onderzoek heeft geresulteerd<br />
in een analytisch model om het bezwijken van trapeziumvormige profielen zonder<br />
verstijvers te voorspellen en een meer algemeen toepasbaar twee-strippen model<br />
met fictieve-elastische-rek methode om het bezwijken van gedrukte platen te<br />
voorspellen.<br />
Voor computer-aided-structural-design is de afgelopen twee jaar gewerkt aan het<br />
ontwerp van een zogenaamde onderzoeksmachine die transformaties uitvoert tussen<br />
ruimtelijke en constructieve ontwerpen. Deze onderzoeksmachine vormt een<br />
conceptuele basis voor generatief ontwerpen, constructief ontwerpen, constructieve<br />
optimalisatie en multidisciplinaire optimalisatie en is ook geschikt om het<br />
ontwerpproces wetenschappelijk te bestuderen.<br />
Onderzoek wordt ook verricht naar de mogelijkheden om eigenwaardes te bepalen<br />
van een constructie waar de originele eigenwaarden en functies bekend zijn en<br />
worden gemodificeerd met toegevoegde randvoorwaarden, zoals opleggingen of<br />
toegevoegde componenten. Nu is het zo dat in een ontwerpproces de originele<br />
analyses opnieuw moeten worden uitgevoerd wanneer het ontwerp verandert.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is een staf van 4 personen (3.6fte) werkzaam en geen promovendi.<br />
De leerstoel werkt veel voor collega leerstoelen in de unit. In het verleden zijn STWen<br />
een ASPASIA-project uitgevoerd. Nieuwe onderzoeksvoorstellen worden<br />
voorbereid.<br />
72
FUNDAMENTEEL<br />
Naam leerstoel<br />
TECHNISCH ONTWERP & INFORMATICA | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. I.S. (Sevil) Sariyildiz<br />
i.s.sariyildiz@tudelft.nl<br />
UHD dr.ir. R.M.F. (Rudi) Stouffs<br />
R.M.F.Stouffs@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
De leerstoel Technisch Ontwerp & Informatica richt zich in haar onderzoek- en<br />
onderwijsactiviteiten op de toepassing van informatie, communicatie en<br />
kennistechnologie (ICKT) in de gehele breedte van het bouwkundige ontwerpdomein,<br />
met bijzondere aandacht voor het bouwtechnische domein. De leerstoel neemt een<br />
brugfunctie in tussen de harde informatica- en techniekaspecten en de zachte ontwerpen<br />
creativiteitsaspecten, en houdt zich bezig met zowel monodisciplinair als<br />
multidisciplinair onderwijs en onderzoek.<br />
De leerstoel Technisch Ontwerp & Informatica wil bouwkundige ingenieurs opleiden<br />
die op informatica gebied goed voorbereid zijn voor de bouwpraktijk en deze<br />
praktijk vooruit brengen, wil het vakgebied Informatica voor de bouw verder tot<br />
ontwikkeling brengen, waarbij innovaties op gebied van ontwerp en materialisatie<br />
proces tot stand komen, en wil een vooraanstaande positie innemen op het gebied<br />
van Informatica in de bouw op nationaal en internationaal vlak.<br />
Doelstelling van het onderwijs van de leerstoel is de studenten een stevige basis mee<br />
te geven m.b.t. het gebruik van ICKT in het bouwkundige domein, die ze – via<br />
zelfstudie – kunnen toepassen en uitbreiden, tijdens de studie en in de verdere<br />
loopbaan.<br />
Vier toepassingsgebieden worden hierbij onderscheiden:<br />
• modelleren en presenteren, ook audiovisueel en interactief;<br />
• scripting ten behoeve van generatie en simulatie;<br />
• informatie- en kennisverwerking (“intelligent modelling”);<br />
• parametrisch modelleren en prototypen ten behoeve van ontwerp, analyse en<br />
simulatie.<br />
De leerstoel is een van de pijlers onder het Architectural Engineering Masterprogramma<br />
met aandacht voor Complex Geometry Architecture, Design Exploration<br />
en Design Generation. De leerstoel ontwikkeld ook internationale “collaborative<br />
design studio’s” en heeft expertise in de toepassing van e-learning.<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het onderzoek van de leerstoel richt zich voornamelijk op de verwerking en het<br />
beheer van informatie en kennis tijdens ontwerp en materialisatie in een<br />
samenwerkingsverband met gebruik van ICKT. Het onderzoek beoogt zowel het<br />
meer fundamentele terrein van de technologieën, methoden en systemen die breed<br />
inzetbaar zijn, als de ontwikkeling van tools, technieken en toepassingen die<br />
tegemoet komen aan een specifieke en praktische context.<br />
In de huidige onderzoeksportfolio van de afdeling Bouwtechnologie <strong>TU</strong> <strong>Delft</strong> heeft<br />
de leerstoel de volgende onderzoek(sub)programma’s geïnitieerd: Digital Design &<br />
Manufacturing (met als toepassingsgebieden “fluid forms” en “kinetische<br />
structuren”), Performance-Based Design (real-time optimale ontwerpbeslissingen<br />
met behulp van multi-criteria beslissingsmethoden op basis van evolutiealgoritmen,<br />
met nadruk op de gezondheidszorg) en Design Correspondence (uitwisseling van<br />
data, informatie en kennis, het selecteren en visualiseren van deze informatie<br />
volgens de noden en wensen van de gebruiker, en het communiceren over deze<br />
informatie met als doel tot overeenstemming te komen).<br />
In de leerstoel is een staf van 8 personen / 6fte werkzaam en ca 12 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven en organisaties in de bouw.<br />
Voorkeur gaat uit naar architectenbureaus, ingenieursbureaus, adviesbureaus en<br />
kenniscentra in de bouw.<br />
73
PROCES<br />
BELEID, ORGANISATIE EN MANAGEMENT | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. J.A. (Hans) de Bruijn | j.a.debruijn@tbm.tudelft.nl 76<br />
BELEIDSANALYSE | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir. E. (Wil) Thissen | w.a.h.thissen@tudelft.nl 77<br />
BES<strong>TU</strong>URSKUNDE POLG | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. E.F. (Ernst) ten Heuvelhof | e.f.tenheuvelhof@tbm.tudelft.nl 78<br />
BOUWPROCESSEN | CiTG | <strong>TU</strong>DELFT<br />
Prof.dr.ir. H.A.J. (Hennes) de Ridder | h.a.j.deridder@tudelft.nl 79<br />
BOUWRECHT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.mr.dr. M.A.B. (Monika) Chao-Duivis | M.A.B.Chao-Duivis@tudelft.nl 80<br />
CONSTRUCTION MANAGEMENT & URBAN DEVELOPMENT | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.dr.ir. W.F. (Wim) Schaefer | w.f.schaefer@tue.nl 81<br />
DESIGN & CONSTRUCTION MANAGEMENT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof.dr.ir J.W.F. (Hans) Wamelink | j.w.f.wamelink@tudelft.nl 82<br />
INNOVATION IN DESIGN AND ENGINEERING PROCESSES | CTW | U TWENTE<br />
Prof.dr.ir. J.I.M. (Joop) Halman | j.i.m.halman@ctw.utwente.nl 83<br />
MARKET- AND ORGANIZATION TYPES IN CONSTRUCTION INDUSTRY | CTW | U TWENTE<br />
Prof.dr.ir. A.G. (André) Dorée | a.g.doree@ctw.utwente.nl 84<br />
PLANNING AND DEVELOPMENT | CTW | U TWENTE<br />
• Prof.dr. G.P.M.R. (Geert) Dewulf [trekker] | g.p.m.r.dewulf@ctw.utwente.nl 85<br />
UITVOERING EN ORGANISATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir G.J. (Ger) Maas | g.j.maas@tue.nl 86<br />
UITVOERINGSTECHNIEK | BWK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Prof.ir F.J.M. (Frits) Scheublin | f.j.m.scheublin@tue.nl 87<br />
VASTGOEDBEHEER EN –ONTWIKKELING | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Prof. Ir. H. (Hans) de Jonge | H.deJonge@tudelft.nl 88<br />
75
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
BELEID- ORGANISATIE- EN MANAGEMENT<br />
TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraren<br />
Prof.mr.dr. J.A. de Bruijn<br />
j.a.debruijn@tbm.tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Technische bestuurskunde houdt zich onder andere bezig met besluitvorming en<br />
verandering in situatie waarin (a) techniek een belangrijke rol speelt, (b) veel partijen<br />
met verschillende belangen participeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan besluitvorming<br />
over grote bouwprojecten: veel partijen, veel vertragingen en blokkades, en processen<br />
die uiterst grillig en onvoorspelbaar verlopen. In het onderzoek worden deze<br />
besluitvorming- en veranderprocessen geanalyseerd, op zowel individueel niveau als<br />
collectief niveau. Op individueel niveau kijken we naar de strategieën die voor- en<br />
tegenstanders van projecten gebruiken en naar de vraag onder welke condities deze<br />
effectief zijn. Op collectief niveau naar de gevolgen van deze strategieën: hoe verloopt<br />
het ogenschijnlijk grillige proces van de besluitvorming, wat zijn regelmatigheden in<br />
deze processen en hoe kunnen partijen die doorzien en wellicht ook weer gebruiken<br />
De leerstoel wil inzicht bieden in het verloop van besluitvormingsprocessen rond<br />
grote projecten, waarbij veel partijen zijn betrokken, met vaak verschillende<br />
belangen. Naast deze analytische opgave, is de leerstoel ook ontwerp-gericht: Er<br />
worden strategieën ontworpen, die bijdragen aan een snellere en meer<br />
kwaliteitsvolle besluitvorming.<br />
Master onderwijs Vanuit de leerstoel wordt onderwijs verzorgd in een aantal Masteropleidingen –<br />
onder andere in de Master of System Engineering, Policy Analysis and<br />
Management. Verder wordt er veel onderwijs gegeven aan practioners, in allerlei<br />
typen Masterclasses. Vaak gaat het om projectmanagement en bestuurders, die<br />
worden geconfronteerd met een veelheid aan partijen, die projecten belemmeren.<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het onderzoek beweegt zich op een groot aantal toepassinggebieden. Recent werd<br />
onderzoek gedaan rond Light Rail, de HSL, Maasvlakte II, Schiphol en diverse<br />
woonlocaties. Wij doen onderzoek voor opdrachtgevers en initiëren zelf onderzoek.<br />
Wij zitten dicht op de praktijk, hebben een zeer goed bestuurlijk netwerk en<br />
onderscheiden ons van veel consultancy doordat we niet voortdurend terugvallen<br />
op ‘model talk’ -die vaak meer het probleem is dan de oplossing. We scoren goed in<br />
visitaties (peer onderzoek naar de wetenschappelijke kwaliteit van ons onderzoek)<br />
Een staf van 40 personen, waaronder ca. 15 promovendi<br />
Een groot aantal ministeries, ingenieursbureaus en projecteigenaren<br />
76
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
BELEIDSANALYSE | TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. E. (Wil) Thissen<br />
w.a.h.thissen@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Het wetenschapsgebied van de Beleidsanalyse omvat onderzoek naar en<br />
ontwikkeling van benaderingswijzen en methoden en technieken ter ondersteuning<br />
van besluitvorming over (complexe) (beleids)vraagstukken. In het bijzonder richt<br />
het vakgebied zich op problemen die gekarakteriseerd worden door betrokkenheid<br />
van vele actoren, de aanwezigheid van uiteenlopende, vaak strijdige doelstellingen,<br />
de aanwezigheid van vele opties, en onzekerheid over de effectiviteit van die opties.<br />
Het vakgebied bouwt voort op en integreert bijdragen uit de systeemanalyse en –<br />
modellering, de economie, en de bestuurskunde. Het generieke karakter van het<br />
vakgebied maakt toepassingen op vele gebieden mogelijk. In de praktijk<br />
concentreert het onderzoek binnen de leerstoel zich op transport, energie,<br />
watermanagement, en ruimtelijke inrichting en bouw als toepassingsdomeinen.<br />
De leerstoel streeft vernieuwing na op twee vlakken: theorievorming over<br />
ondersteuning van complexe multi-actor besluitvormingsprocessen; en<br />
ontwikkeling en toetsing van innovatieve methoden en technieken. Specialisaties<br />
betreffen:<br />
inpassing van kwantitatieve en analytische benadering in participatieve<br />
processen;<br />
methoden en modellen voor actor- en netwerkanalyses;<br />
omgaan met onzekerheden (identificatie, analyses, strategie-ontwerp).<br />
De leerstoel verzorgt belangrijke kernonderdelen van de bachelor opleiding<br />
Technische Bestuurskunde, en de M Sc opleidingen Systems Engineering, Policy<br />
Analysis and management (SEAM) en Engineering and Policy Analysis (EPA). De<br />
meeste van de door de leerstoel verzorgde vakken zijn ook beschikbaar als<br />
keuzevak voor studenten van andere faculteiten<br />
Het onderzoek betreft in grote lijnen de onderwerpen als aangegeven onder<br />
‘missie’. Hierin wordt onder andere samengewerkt onder andere in het kader van de<br />
<strong>TU</strong>D speerpunten ‘Water’ en ‘Infrastructuren’, en de BSIK programma’s ‘Next<br />
Generation Infrastructures’, ‘Kennisnetwerk Systeem Innovaties’, ‘<strong>Delft</strong>s Cluster’ en<br />
‘Leven met Water’. Meer specifiek gericht op de wereld van de bouw heeft de sectie<br />
diverse bijdragen geleverd aan het Centrum Ondergronds Bouwen (integraal<br />
afwegen; besluitvormingsprocessen), en komen onder andere onderwerpen als<br />
omgaan met risico’s en onzekerheden, en publiek-private samenwerking in de bouw<br />
regelmatig terug in afstudeerwerk van M Sc studenten die bij de sectie afstuderen.<br />
Ook zijn bijdragen geleverd op het vlak van ondersteuning van duurzaam bouwen.<br />
Grootte De leerstoel kent een totaalomvang van ca. 20 fte, waaronder 3 UHD’s en 5 UD’s (3,8<br />
fte), enkele post-doc’s en ca. 10 promovendi.<br />
Valorisatiepartners<br />
De orientatie op besluitvorming wordt vormgegeven in samenwerking met diverse<br />
overheidsinstanties en ingenieursbureaus, zowel op projectniveau als middels<br />
afstudeerprojecten.<br />
77
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
BES<strong>TU</strong>URSKUNDE<br />
TBM | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraren<br />
Prof.mr.dr. E.F. ten Heuvelhof<br />
e.f.tenheuvelhof@tbm.tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Technische bestuurskunde houdt zich onder andere bezig met besluitvorming en<br />
verandering in situatie waarin (a) techniek een belangrijke rol speelt, (b) veel partijen<br />
met verschillende belangen participeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan besluitvorming<br />
over grote bouwprojecten: veel partijen, veel vertragingen en blokkades, en processen<br />
die uiterst grillig en onvoorspelbaar verlopen. In het onderzoek worden deze<br />
besluitvorming- en veranderprocessen geanalyseerd, op zowel individueel niveau als<br />
collectief niveau. Op individueel niveau kijken we naar de strategieën die voor- en<br />
tegenstanders van projecten gebruiken en naar de vraag onder welke condities deze<br />
effectief zijn. Op collectief niveau naar de gevolgen van deze strategieën: hoe verloopt<br />
het ogenschijnlijk grillige proces van de besluitvorming, wat zijn regelmatigheden in<br />
deze processen en hoe kunnen partijen die doorzien en wellicht ook weer gebruiken<br />
De leerstoel wil inzicht bieden in het verloop van besluitvormingsprocessen rond<br />
grote projecten, waarbij veel partijen zijn betrokken, met vaak verschillende<br />
belangen. Naast deze analytische opgave, is de leerstoel ook ontwerp-gericht: Er<br />
worden strategieën ontworpen, die bijdragen aan een snellere en meer<br />
kwaliteitsvolle besluitvorming.<br />
Master onderwijs Vanuit de leerstoel wordt onderwijs verzorgd in een aantal Masteropleidingen –<br />
onder andere in de Master of System Engineering, Policy Analysis and<br />
Management. Verder wordt er veel onderwijs gegeven aan practioners, in allerlei<br />
typen Masterclasses. Vaak gaat het om projectmanagement en bestuurders, die<br />
worden geconfronteerd met een veelheid aan partijen, die projecten belemmeren.<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het onderzoek beweegt zich op een groot aantal toepassinggebieden. Recent werd<br />
onderzoek gedaan rond Light Rail, de HSL, Maasvlakte II, Schiphol en diverse<br />
woonlocaties. Wij doen onderzoek voor opdrachtgevers en initiëren zelf onderzoek.<br />
Wij zitten dicht op de praktijk, hebben een zeer goed bestuurlijk netwerk en<br />
onderscheiden ons van veel consultancy doordat we niet voortdurend terugvallen<br />
op ‘model talk’ -die vaak meer het probleem is dan de oplossing. We scoren goed<br />
in visitaties (peer onderzoek naar de wetenschappelijke kwaliteit van ons<br />
onderzoek)<br />
Een staf van 40 personen, waaronder ca. 15 promovendi<br />
Een groot aantal ministeries, ingenieursbureaus en projecteigenaren<br />
78
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
BOUWPROCESSEN | CiTG | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. H.A.J. (Hennes) de Ridder<br />
h.a.j.deridder@tudelft.nl<br />
Dr.ir. M.R. (Reza) Beheshti (UHD)<br />
M.R.Beheshti@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
De opdracht van de sectie Bouwprocessen van de afdeling Bouw, faculteit Civiele<br />
Techniek en Geowetenschappen (CiTG), Technische Universiteit <strong>Delft</strong> is het doen<br />
van wetenschappelijk onderzoek innovatie en op het gebied van duurzame<br />
bouwnijverheid. De output bestaat uit nieuwe theorieën, methoden en technieken<br />
als op ICT-gebaseerde oplossingen en hulpmiddelen voor innovatie in de bouw.<br />
Missie/specialisatie De sectie Bouwprocessen onderhoudt sterke banden tussen zijn<br />
wetenschappelijke onderzoekagenda en de industriële innovatie die het in een<br />
ideale positie plaatst om significante bijdragen tot wetenschap, onderwijs en de<br />
maatschappij te leveren. De onderzoeksagenda van de sectie Bouwprocessen<br />
gaat in op de enorme uitdagingen waarvoor de bouwnijverheid als geheel in de<br />
loop van de volgende decennia zal staan.<br />
Master onderwijs<br />
De sectie Bouwprocessen maakt deel uit de afdeling Bouw van de Faculteit CiTG.<br />
De sectie levert bijdrage aan het onderwijs van de afdeling Bouw en MSc<br />
specialisatie B&B (bouwprocessen, ontwerponderwijs, ontwerpmethodologie, bouw<br />
management, Systems Engineering, bouwinformatica en knowledge management in<br />
de bouw). Bovendien is de sectie nauw betrokken bij de 3<strong>TU</strong> MSc CME<br />
(Construction Management & Engineering). Relevante praktijk- en<br />
toepassingsgerichte afstudeeronderwerpen worden bij voorkeur gezocht bij de<br />
bouwbedrijven.<br />
Onderzoek De bijdrage van de sectie Bouwprocessen is onder gebracht in het<br />
onderzoeksprogramma Living Building Concept (LBC). Doel van het LBC is het<br />
stoppen van de verspilling in de bouw door het reduceren van het verschil tussen<br />
de lange technische levensduur en de korte economische levensduur van<br />
bouwwerken. Dat moet omdat dat verschil door de steeds sneller veranderende<br />
wereld steeds groter wordt en de verspilling door het steeds aanpassen van die<br />
bouwwerken dus ook steeds erger wordt.<br />
LBC bekijkt daartoe de levenscycli van componenten en elementen van<br />
bouwwerken in plaats van de levenscycli van bouwwerken als geheel. Het LBC<br />
kijkt dus niet naar het geheel maar naar de onderdelen. LBC kijkt ook qua<br />
marktstrategie naar de onderdelen. LBC rekent aan het effect van deze stroom van<br />
onderdelen op het geheel. Ingrepen worden gerechtvaardigd door het berekenen<br />
van de enerzijds de totale toegevoegde en onttrokken waarde en anderzijds de<br />
totale geïnvesteerde en bespaarde kosten over de geplande levensduur van de<br />
ingreep. Dit is vooralsnog een veelblovende manier om “cradle2cradle” toe te<br />
passen voor de bouwsector. Het is zowel effectief als efficiënt om onderdelen her<br />
te gebruiken.<br />
LBC vereist een andere structuur en cultuur in de bouw. Niet meer top down<br />
gefragmenteerd ketens maar geïntegreerde ketens die zich bezighouden met een<br />
ingewikkelde bottom-up aggregatie op basis van een systeem theoretische<br />
aanpak waarbij unieke bouwwerken worden samengesteld uit nieuwe en<br />
bestaande elementen met behoud van alle relaties.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
In de leerstoel is een wetenschappelijk staf van 10 personen/7,7 fte werkzaam en<br />
ca. 9 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met onderzoeksinstellingen en stakeholders uit de<br />
bouwnijverheid in Nederland en in het buitenland (universiteiten,<br />
onderzoekscentra, ingenieursbureaus, aannemers, bouwadviesbureaus,<br />
bouwproducenten en –toeleveranciers, enz.).<br />
79
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
BOUWRECHT (BK, <strong>TU</strong> DELFT)<br />
Hoogleraar<br />
Prof.mr.dr. M.A.B. (Monika) Chao-Duivis<br />
M.A.B.Chao-Duivis@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Het wetenschapsgebied Bouwrecht richt zich op de privaat- en publiekrechtelijke<br />
aspecten van bouwprocessen en vastgoed. Centraal staat de interpretatie,<br />
ontwikkeling en evaluatie van juridisch instrumentarium voor klassieke en moderne<br />
bouworganisatievormen en complexe gebiedsontwikkelingstrajecten.<br />
De leerstoel Bouwrecht wil een betekenisvolle bijdrage leveren aan het beschrijven,<br />
analyseren en verder ontwikkelen van juridische mogelijkheden en<br />
randvoorwaarden voor bouwprocesinnovatie, design management en stedelijke<br />
gebiedsontwikkeling.<br />
Masteronderwijs wordt verzorgd in de tracks Real Estate & Housing, Urbanism en<br />
Building Technology van de Faculteit Bouwkunde. Voorts wordt een vak<br />
aangeboden in de 3<strong>TU</strong> Master Construction Management & Engineering. In het<br />
postinitieel onderwijs is de leerstoel actief voor zowel de ingenieurswereld (m.n. via<br />
de Stichting PAO) als de juridische. Verder wordt structureel geparticipeerd in de<br />
postinitiële opleiding Master of City Developer.<br />
Onderzoek Het onderzoek van de leerstoel wordt zowel in de bouwkundige (m.n.<br />
bouwmanagement en vastgoed) als juridische literatuur gepubliceerd. Het<br />
onderzoek is geborgd is het programma van de Afdeling Real Estate & Housing van<br />
de Faculteit Bouwkunde. Zwaartepunt ligt bij juridische aspecten van<br />
Bouwprocesinnovatie, Design Management en gebiedsontwikkeling. Het betreft<br />
m.n. onderzoek naar vraagstukken van aanbesteding, geïntegreerde contracten,<br />
adviseursrecht (architecten en andere adviseurs), ruimtelijke ordening, milieurecht<br />
en grondgebruik.<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
De leerstoel omvat 4 personen, waaronder één promovenda. Verder is er een<br />
‘buitenpromovenda’.<br />
Er wordt samengewerkt met een veelheid aan partners. Met het Instituut voor<br />
Bouwrecht te Den Haag bestaat een nauwe band via een personele unie.<br />
Belangrijke partners zijn verder: de BNA, Erasmus Universiteit (postinitieel<br />
onderwijs) en Habiforum (onderzoek).<br />
80
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
CONSTRUCTION MANAGEMENT & URBAN DEVELOPMENT | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. W.F. (Wim) Schaefer<br />
w.f.schaefer@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
The increasingly dynamic complexity of construction and consequently its changing<br />
perception of interests and values have initiated the development of a new program<br />
in the domain area between ‘construction engineering’ on the one hand and<br />
‘scientific management and economics’ on the other hand. Organizations in the<br />
construction and engineering sectors and sectors closely related to it, as well as<br />
parties involved in construction management development policy, have all indicated<br />
a need for graduate students with knowledge and skills with regard to construction<br />
management approaches and the integration of these approaches in complex<br />
engineering situations. The traditional, solely technical approach regarding research<br />
and education needed to be converted to an approach from the viewpoint of<br />
process-development: in which social aspects, international orientation,<br />
organizational matters and scientific methodologies are integrated.<br />
Missie/specialisatie The mission of the chair for Construction Management & Urban Development is<br />
focussed on the (re-) design of development processes to realize future most<br />
suitable urban and industrial area’s. This concerns a special discipline of<br />
construction management, based on fundamentals of process-research aiming at<br />
scenario’s for decision making; based upon process simulation, stakeholders<br />
involvement and creating innovative concepts for ‘urban business engineering’.<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
The MSc. CME program is realized as a joint master program of the 3<strong>TU</strong> Graduation<br />
School. The integration of the aspects of science, engineering and management is<br />
realized by combining both design-driven and research-based courses in the<br />
program. There are strong links between the courses in the program and research<br />
activities in the relevant domains of science. The specialization blocks and thesis<br />
projects are conducted at the departments that are best equipped for the specific<br />
domains or research topics, according to the research groups, expertise and<br />
research facilities. If you choose Construction Management & Engineering in<br />
Eindhoven, you choose an interdisciplinary program about building management<br />
with a scientific focus on complex assignments for urban area development. The<br />
courses and projects at the <strong>TU</strong>/e are provided in partnership by two departments:<br />
Architecture building & Planning and Technology Management, each with its own<br />
competence profiles, traditions and networks<br />
The research projects are connected to Msc. Graduation projects and PhD projects.<br />
The quality and overall cohesion between the research activities are regarded and<br />
managed by the DDSS research school. Research projects include decision making,<br />
process design and innovative business concepts. Detailed information concerning<br />
related research is given in the annual report of the DDSS research school.<br />
To the chair of CM&UD are 4 fte attached and additional PhD.<br />
The organization of contributions by external field experts is realized in close<br />
cooperation with the ‘KTB Foundation’. Furthermore the majority of the master<br />
education projects as well as graduation projects is elaborated in close contact with<br />
(inter-) national consultancy firms, governmental departments, housing corporations<br />
and real estate companies.<br />
81
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
DESIGN & CONSTRUCTION MANAGEMENT | BK | <strong>TU</strong> DELFT<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.W.F. (Hans)<br />
Wamelink<br />
j.w.f.wamelink@tudelft.nl<br />
UHD Dr.ir. M. (Mathijs) Prins<br />
Design Management<br />
M.Prins@tudelft.nl<br />
UHD Ir. R.P. (Rob)<br />
Geraedts<br />
R.P.Geraedts@tudelft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
De kernleerstoel Design & Construction Management heeft als leeropdracht<br />
sturingsvraagstukken in de ontwikkelings- en realisatiefase van het bouwproces van<br />
bouwwerken.<br />
De leerstoel Design & Construction Management ontwikkelt zich langs de<br />
specialisaties design management en Bouwprocesinnovatie.<br />
Design management betreft de strategische vormgeving, inrichting en besturing van<br />
architectonische en bouwkundige ontwerpprocessen.<br />
De specialisatie bouwprocesinnovatie omvat de ontwikkeling van visies, methoden<br />
en instrumenten om een antwoord te geven op de maatschappelijke, economische en<br />
kwalitatieve behoefte aan gewenste procesinnovaties in de bouw.<br />
Binnen het bachelor onderwijs is de kernleerstoel Design & Construction<br />
Management verantwoordelijk voor de leerlijn “Bouwprocesmanagement” en het<br />
hoofddomein van de ontwerpopgave in Bachelor 6. Een belangrijke bijdrage wordt<br />
verder geleverd aan de leerlijnen “Programma en Haalbaarheid” en de<br />
ontwerpopgave in BSc 2 en BSc 4.<br />
In het master onderwijs is de leerstoel verantwoordelijk voor de modules “Real<br />
Estate Economics en Development”, “Re-design”, “Projectmanagement” en de<br />
workshop “HighRise Buildings”. Daarnaast studeren jaarlijks ongeveer 40 studenten<br />
af in het afstudeerlaboratorium Design & Construction Management.<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Binnen het speerpunt Design Management wordt onderzoek verricht naar de<br />
inrichting van het ontwerpbureau, sturen op waarde, de rol van de architect in het<br />
totale bouwproces, architectenselecties, kennismanagement en geïntegreerd<br />
ontwerpen.<br />
Op het gebied van bouwprocesinnovatie wordt onderzoek verricht naar<br />
samenwerkings- en contractvormen, proces- en ketenintegratie, life-cycle<br />
management en proces-performance indicatoren.<br />
In de leerstoel is een staf van 22 personen werkzaam (incl. 5 promovendi); 18 fte.<br />
Er wordt binnen het Center for Process Innovation (CPI) intensief samengewerkt met<br />
TNO, de faculteit Civiele Techniek en bedrijven uit de praktijk, waardoor kennis<br />
gestructureerd ontwikkeld en verspreid kan worden. Op het gebied van design<br />
management zijn onderzoeksconsortia gevormd met toonaangevende architecten en<br />
opdrachtgevers. Internationaal wordt samengewerkt met de University of Salford,<br />
Loughborough University, Manchester University, allen uit de UK en Harvard<br />
University in de Verenigde Staten.<br />
82
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
INNOVATION IN DESIGN AND ENGINEERING PROCESSES | CTW | U TWENTE<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr.ir. J.I.M. (Joop) Halman<br />
j.i.m.halman@ctw.utwente.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Construction processes<br />
Research and education in technology innovation processes; Research and<br />
education in the management of risk and uncertainty; Domain focus in<br />
construction.<br />
Chairman of the Board of Intent (Foundation promoting research and education in<br />
the field of Innovation & Technology Entrepreneurship)<br />
Scientific chairman of PRIMO (Public Risk Management Organization)<br />
Steering committee member of Risnet (Risk management network in construction)<br />
Visiting professor at University of Ljubljana, Faculty of Economics<br />
Endowed Schlumberger chair at UNA in technology & Innovation<br />
Member of the editorial board of the International Journal of Project Management<br />
Member of the editorial board of the International Journal of Innovation and<br />
Technology Management (IJTM), area editor risk and uncertainty management.<br />
Member of the Board for Post Academic Education (PATO), section Industrial<br />
Engineering and Management Science.<br />
Senior lecturer of the following graduate courses:<br />
Industrial processes in construction<br />
Senior lecturer post graduate courses:<br />
R&D and Innovation Management at TIAS, MBA program<br />
Strategic Business Development at Academy of Management Groningen,<br />
Groningen State University, The Netherlands.<br />
Risk Management for PATO (Post Academisch Technisch Onderwijs).<br />
Technology and Innovation Management at University of Ljubljana, Faculty of<br />
Economics (MBA-program)<br />
Innovation management and entrepreneurship for TSM<br />
Supervising master and Ph.D. students<br />
Key-words:<br />
Innovation Management, Risk Management, Program and Project management<br />
Research and lecturing in the area’s of:<br />
Management of technological and innovation processes<br />
Management of uncertainty and risk<br />
Design strategies and design management<br />
Product platform and product family creation<br />
Systems integration in Complex Products and Systems<br />
Currently supervising 10 PhDs with 3 associate/ assistant professors<br />
Deltares, several PostDoc institutes, NIKOS, UNA, Intent<br />
83
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
MARKET- AND ORGANIZATION DYNAMICS IN CONSTRUCTION INDUSTRY<br />
CTW | U TWENTE<br />
Hoogleraar • BSc Civil Engineering (1985)<br />
• MSc Industrial Engineering (1988)<br />
• PhD on procurement issues of municipalities (1996)<br />
Prof.dr.ir.ing A.G. (André) Dorée<br />
a.g.doree@ctw.utwente.nl<br />
• Member of the advisory board of the Dutch Construction Law Institute<br />
• Member of regional advisory board for construction industry reform<br />
• Co-initiator of Construction Chapter Regional Innovation platform<br />
• Member Scientific board PSiBouw<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Construction Management, procurement & innovation; mainly in the domain of civil<br />
engineering and infrastructures (less in the domain of architecture)<br />
Understanding how (public sector) procurement and innovative contracts create a<br />
climate and stimuli for industry change, new business development, RTD and<br />
cooperation between science and industry.<br />
Primarily in the MSc program CM&E:<br />
• Module BI 8; Markets, organizations & Innovation in Construction industry (with<br />
Boes).<br />
• Module B1; Construction process (with Boes & Suurenbroek);<br />
• Module CEM 1: academic skill (in cooperation with Veenvliet)<br />
• Supervising thesis MSc (10/year); 8 PhD candidates (4 internal)<br />
• Moderator of Mastercourse Management Complex Projects for the Ministry of<br />
Traffic, Transportation and Water management;<br />
• Lectures on procurement systems and industry reform in several in courses on<br />
Nijerode, de Baak and TSM business school<br />
Issues of competition and cooperation in construction industry. Current research<br />
focuses on procurement methods in construction industry, especially the impact of<br />
public sector procurement and project delivery methods on market dynamics,<br />
industry structure, entrepreneurship and innovation in construction industry.<br />
Preferred perspectives (theory): neo-institutional economic, evolutionary economic<br />
and industrial organization and entrepreneurship. Current special<br />
interests/projects:<br />
• Public Procurement & technology dynamics in asphalt construction industry;<br />
• Development of systems integrators in construction industry;<br />
• Public sector procurement policies of local governments;<br />
• New business paradigms in asphalt road construction;<br />
• Regional Knowledge & Innovation Clusters in Construction Industry<br />
Chair 0.8 fte; staff approx 4 fte;<br />
• Projects on implementation of integrated project delivery procurement<br />
policies/schemes;<br />
• Consulting several firms and associations on strategic issues and industry<br />
change<br />
• Review of procurement policies of municipalities and other public clients;<br />
• Counseling of Mediators in a client-contractor claim conflict on a mayor Dutch<br />
infrastructure project.;<br />
• Advise on the issue of classification amongst construction firms for the<br />
contractors association.<br />
• Analysis of and presentation on the "market position" of European certification<br />
bodies in construction industry<br />
84
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
PLANNING AND DEVELOPMENT | CTW | UTWENTE<br />
Hoogleraar<br />
Prof.dr. G.P.M.R. (Geert) Dewulf<br />
g.p.m.r.dewulf@ctw.utwente.nl<br />
Ph.D. in Social Sciences at the University of Utrecht<br />
Master of Arts in Sociology, University of Utrecht<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
• Head, Department of Construction Management and Engineering, University of<br />
Twente<br />
• President, Scientific Board BSIK program Process and System Innovation in<br />
Construction (National Scientific Grant for investments in Knowledge<br />
Infrastructure)<br />
• Member Strategic Advisory Board BEIC/Imperial College London, UK<br />
• Member Scientific Core <strong>Team</strong> Netherlands Research School Structural<br />
Engineering<br />
• Editorial Board Journal of Corporate Real Estate Management<br />
• External Examinator Master of Facility and Real Estate Management University of<br />
Greenwich, UK, and Saxion Hogeschool, Hengelo<br />
• Accreditation Committee Urban Management & Area Development, Hogeschool<br />
Utrecht, Rotterdam and Fontys University<br />
• Member Curatorium Executive MBA in construction, TSM Business School<br />
Key-words<br />
Planning and Development:<br />
• Strategic Urban Planning<br />
• Collaborative Design<br />
• Scenario Planning<br />
• Public Private Partnerships<br />
PFI in Construction<br />
PPP in area development<br />
Lectures in Master Construction Management and Engineering:<br />
• Planning and development<br />
• Public private governance<br />
Lecturer TSM Business School, Master Real Estate of University of Amsterdam,<br />
Master Public Management of University of Twente, Master Real Estate (Helsinki)<br />
Supervising many master and 9 Ph.D. students<br />
Gaarne beschrijving<br />
Gaarne invullen grootte en fte’s<br />
Gaarne invullen<br />
85
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
UITVOERING EN ORGANISATIE | BK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir G.J. (Ger) Maas<br />
g.j.maas@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Het wetenschapsgebied van Uitvoering en Organisatie in de bouw omvat de<br />
waardecreatie door optimalisatie van de procesaspecten in de gehele keten:<br />
initiatief, ontwerp, uitvoering, financiering, onderhoud en exploitatie. In deze<br />
benadering wordt de sturing van het proces vanuit de optiek van de klant centraal<br />
gesteld op het hogere aggregatieniveau. Op lagere niveau’s wordt de problematiek<br />
van andere bouwpartners als uitgangspunt gekozen.<br />
De leerstoel verschaft helderheid in de afstemming tussen fasen, rollen, taken in<br />
het bouwproces. De leerstoel stimuleert het doorbreken van de traditionele<br />
rolopvatting in het bouwproces.<br />
Het master onderwijs van de leerstoel is ingebed in het programma van het nieuwe<br />
3<strong>TU</strong> masterprogramma CM&E (Construction Management and Engineering), waarin<br />
de aandacht voor integratie en optimalisatie van product- en procesaspecten van<br />
het bouwen centraal staan.<br />
Voorname thema’s hierbinnen zijn: de onderlinge verhoudingen tussen partners,<br />
selectie, aansturing en feedback, de creativiteit in het proces ondersteund door<br />
stimulerende werkmethoden, het management van de ontwikkeling van energieinfrastructuren<br />
om een energietransitie op wijk niveau te bereiken, de<br />
implementatie in het management van Lean Construction.<br />
Grootte In de leerstoel is een staf van 8 personen werkzaam, waarvan twee personen (1,2<br />
fte) door de <strong>TU</strong>/e worden gefinancierd en 3 personen ( 0,6 fte) door het<br />
bouwbedrijfsleven. 4 Promovendi uit de derde geldstroom werken in de groep.<br />
Valorisatiepartners<br />
Contractresearch wordt geworven met behulp van het UCB (Universitair Centrum<br />
van Bouwproductie). Er wordt samen gewerkt met alle grote spelers uit de<br />
Nederlands bouwwereld. Tevens is de groep aangesloten op de internationale<br />
netwerken.<br />
86
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
UITVOERINGSTECHNIEK | BWK | <strong>TU</strong> EINDHOVEN<br />
Hoogleraar<br />
Prof.ir. F.J.M. (Frits) Scheublin<br />
f.j.m.scheublin@tue.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
Grootte<br />
Valorisatiepartners<br />
Het wetenschapsgebied van de Uitvoeringstechniek omvat primair de<br />
uitvoeringsfase van het bouwproces maar kan niet los worden beschouwd van het<br />
totale proces van initiatief tot exploitatie en sloop. In het bijzonder het geïntegreerde<br />
ontwerpproces en de contractvorming worden beschouwd als onlosmakelijk<br />
verbonden met het kerndomein. Ook exploitatiefase en deconstructie zijn nauw<br />
verbonden met het domein, waardoor aanpasbaar bouwen en open bouwen<br />
onderwerp van studie worden.<br />
De leerstoel Uitvoeringstechniek ziet het als haar taak om de bedrijfstak bouw op<br />
wetenschappelijke te ondersteunen in haar streven om het bouwproces veiliger,<br />
gezonder, efficiënter en duurzamer te maken. Daarbij een optimalisatie van de<br />
prijs/kwaliteit verhouding voor ogen houdend.<br />
Het masteronderwijs kent de elementen logistiek, metrologie, bouworganisatie,<br />
arbeidsomstandigheden, duurzaamheid, bouwplanning en onderzoeksmethoden.<br />
Het onderzoek heeft een focus op uitvoeringstechnologie en bouworganisatie. Het<br />
accent ligt daarbij op klantgericht, duurzaam, gezond en veilig bouwen. De huidige<br />
promovendi richten hun research op beheersing van de afvalstroom en<br />
performance perceptie door de klant. Het promotie-onderzoek wordt geheel<br />
gefinancierd uit de derde geldstroom.<br />
In de leerstoel is een staf van 6 personen / 4,1fte werkzaam en 4 promovendi.<br />
Er wordt samengewerkt met vooraanstaande bedrijven uit het domein. Voorkeur<br />
gaat uit naar hoofd- en onderaannemers, producenten van componenten en<br />
toeleveranciers aan de bouw.<br />
87
PROCES<br />
Naam leerstoel<br />
VASTGOEDBEHEER EN -ONTWIKKELING<br />
Hoogleraar<br />
Prof. Ir. H. (Hans) de<br />
Jonge<br />
H.deJonge@tudelft.nl<br />
(UHD) Dr. Ir. D.J.M.<br />
(Theo) van der Voordt<br />
D.J.M.vanderVoordt<br />
@tudelft.nl<br />
(UHD) Ir. W. (Wout)<br />
van der Toorn<br />
Vrijthoff<br />
W.vanderToornVrijt<br />
hoff@tudelft.nl<br />
(UHD) Dr.Ir. D.C.<br />
(Dion) Kooijman<br />
D.C.Kooijman@tu<br />
delft.nl<br />
Profiel/domein<br />
Missie/specialisatie<br />
Master onderwijs<br />
Onderzoek<br />
De leerstoel Vastgoedbeheer en Ontwikkeling richt zich op het management van<br />
vastgoed op object-, voorraad- en portefeuilleniveau. Centraal staat de match tussen<br />
de dynamische vraag en een relatief statisch aanbod vanuit de optiek van gebruikers<br />
en eigenaren. De leerstoel omvat de domeinen Corporate and Public Real Estate<br />
Management en Integrale Gebiedsontwikkeling en wordt ondersteund door de<br />
fundamentals Bouweconomie, Computational Design en Bouwrecht.<br />
Deze leerstoel is gericht op sturingsvraagstukken in de ontwikkel- en beheerfase van<br />
publiek en privaat vastgoed. Door middel van casestudies, literatuurstudie,<br />
expertinterviews, workshops en kritische reflectie wordt een bijdrage geleverd aan<br />
theorievorming en instrumentontwikkeling voor het vakgebied vastgoedkunde. De<br />
ontwikkelde kennis wordt praktisch vertaald in heldere concepten, conceptuele<br />
modellen, praktische tools en aanbevelingen voor de verschillende stakeholders bij<br />
het ontwikkelen en beheren van vastgoed, zowel strategisch als tactisch en<br />
operationeel. In het bijzonder wordt aandacht besteed aan de inhoud en methoden van<br />
een integrale afweging op kosten en kwaliteit vanuit ruimtelijk, cultureel, economisch,<br />
juridisch, functioneel, technisch en organisatorisch perspectief. Concept en<br />
programma, haalbaarheid, risicoanalyse, stakeholder-analyse, marktanalyse,<br />
strategische huisvestingsplannen en adequaat beheer van de voorraad op<br />
verschillende schaalniveaus vormen de kern van de leerstoel.<br />
Het MSc onderwijs is gericht op het (aansturen van het) initiëren, programmeren en<br />
beheren van publiek en privaat vastgoed, het ontwerpen, implementeren en monitoren<br />
van strategische huisvestingsplannen gedurende de gehele levensduurcyclus van<br />
vastgoed, het integraal aansturen van herstructurerings-vraagstukken, en het<br />
uitvoeren van (afstudeer)onderzoek naar vraagstukken op het gebied van<br />
(her)ontwikkeling en beheer van vastgoed voor publieke en private organisaties op<br />
object, gebied en -portfolioniveau. De leerstoel is mede-oprichter (samen met Erasmus<br />
Universiteit en het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam) van de Master City Developer, een<br />
tweejarige postexperience Master voor sleutelfunctionarissen met minimaal zes jaar<br />
relavante praktijkervaring. De Master gaat nu het zevende jaar in en is inmiddels een<br />
begrip in de markt van gebiedsontwikkeling.<br />
Door de leerstoel wordt onderzoek verricht naar:<br />
- de toegevoegde waarde van vastgoed voor publieke en private organisaties<br />
(het meten van de performance van vastgoed)<br />
- drijfveren en effecten van nieuwe concepten voor kantoorhuisvesting<br />
- huisvesting van hoger onderwijsinstellingen en zorgvastgoed<br />
- concepten en methoden van integrale gebiedsontwikkeling en methoden en<br />
technieken van complexe multi-actoren besluitvormingsprocessen.<br />
Grootte De leerstoel heeft een omvang van 0.6 f.t.e., een staf van ca 20 personen en 5<br />
promovendi.<br />
Valorisatiepartners<br />
Er wordt samengewerkt met de rijksoverheid en gemeentelijke overheden waaronder<br />
OBR Rotterdam, onderzoek- en adviesinstellingen zoals de Stuurgroep Experimenten<br />
Volkshuisvesting en Stichting Bouwresearch, afdelingen vastgoedbeheer van diverse<br />
organisaties (waaronder alle 14 Nederlandse universiteiten).<br />
88