Essay-Kritiek-op-een-Nederlandse-traditie.-Zwarte-piet-is-racisme.

dorpsonderwijzers heeft daarbij waarschijnlijk een doorslaggevende rol gespeeld
(Helsloot 2008).
De naam Zwarte Piet dat voor het eerst is genoemd in het boek van Schenkman (1850),
was ook nieuw, voor die tijd werd hij vaak ‘Jan de Knecht’ genoemd. In dit
prentenboekje werd voor het eerst Sinterklaas in woord en beeld vergezeld door een
knecht die zwart is van kleur. Het is niet duidelijk of hij slaaf is of vrij, dat hij op de
plaatjes van het prentenboek van Schenkman schoeisel draagt duidt erop dat hij vrij zou
zijn (Helsloot, 2011).
Is het ontstaan van Zwarte Piet in het prentenboek van Schenkman (1850) toevallig of
gaat het hier om een bewuste constructie De kusthistorica Eugenie Boer verwerpt de
hypothese dat het een bewuste constructie zou zijn en stelt dat de toevoeging van
Zwarte Piet aan Sinterklaas toevallig is. Zij onderbouwt dit met een traditie die er in de
zeventiende en achttiende eeuw was, om naast een aanzienlijk persoon een zwarte page
te plaatsen (Boer, 1993 in Helsloot 2008: 96). Wat de oorsprong van Zwarte Piet is blijft
ondanks deze aannemelijke toevalstrever voor veel mensen onbevredigend.
Veel mensen die kritiek hebben op Zwarte Piet vinden het een stuk aannemelijker om te
stellen dat Schenkman (1850) op het idee van Zwarte Piet kwam door de aanwezigheid
van het zwarte huispersoneel. Zoals ook de historicus Rosema (1988) verondersteld
(Rosema 1988 in Helsloot 2008: 97)
De aard van de discussie
De historicus de Koning (2011) schrijft dat de kritiek op Zwarte Piet vaak gaat over het
karakter, de rol en het uiterlijk van Zwarte Piet dat de vooroordelen over zwarte
mensen bevestigd. Er wordt met de discussie gevraagd om erkenning van gekwetste
gevoelens van Nederlanders met een donkere huidskleur. Mensen ervaren het als
kwetsend om het gevoel te hebben met een symbool uit de slavernij vergeleken te
worden (De Koning 2011).
Voornamelijk Nederlandse mensen met een donkere huidskleur dienen protest aan
tegen categorieën die in hun opinie verbonden zijn aan Zwarte Piet en mensen met een
donkere huidskleur. Zo ziet Zwarte Piet er zwart uit, is hij ondergeschikt aan een blanke,
waardoor op karikaturale en op stereotype wijze een machtsverhouding tussen de Sint
en Zwarte Piet zichtbaar wordt. De tegenstanders vinden dat er hierdoor een ongelijke