Flamco Pomp expansie-automaten

Flamco Pomp expansie-automaten
• drukregeling
• actieve ontgassing
• bijvulling
Flexcon ® feedboy
• drukregeling
• actieve ontgassing
• bijvulling
Uitgave 2002
Flexcon ® M-P
• drukregeling
• ontgassing

Pomp expansie-automaten
Inhoudsopgave
Pagina
Programma-overzicht pomp expansie-automaten 4
Wet van Henry 5
Grondbegrippen voor de berekening van
Flexcon feedboy en Flamcomat pomp expansie-automaten 7
Flamcomat 10
- Werking 12
- Uitvoeringen 15
- Selectie 20
- Installeren 22
- Toebehoren 23
- Installatievoorbeelden 25
Flamco
Flamco b.v.
Postbus 115
2800 AC Gouda - Holland
Industriestraat 6
2802 AC Gouda - Holland
Telefoon: 0182 591800
Telefax: 0182 522557
E-mail: info@flamco.nl
Internet: www.flamco.nl
Flamco
Buro & Design Center
Heizel Esplanade 1 B 31
1020 Brussel - België
Telefoon: 02 4760101
Telefax: 02 4760199
E-mail: info@flamco.be
Internet: www.flamco.be
Flexcon feedboy functieservers 26
- Basisfuncties en werking 27
- Uitvoeringen 30
- Installeren 31
- Selectie 32
- Installatievoorbeelden 33
Berekeningsvoorbeelden
Flexcon feedboy en Flamcomat pomp expansie-automaten 35
Flexcon M-P 36
Flexcon VSV en Flexcon V-B voorschakelvaten 39
Flamco PS buffervaten 40
Copyright Flamco b.v., Gouda, Holland.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of op andere wijze openbaar gemaakt
worden zonder uitdrukkelijke bronvermelding. De vermelde gegevens gelden uitsluitend bij
toepassing van Flamco producten. Voor een onjuist gebruik, toepassing of interpretatie van
de technische informatie aanvaardt Flamco b.v. geen enkele aansprakelijkheid.
Technische wijzigingen voorbehouden.
Flamco heeft veel zorg besteed aan het samenstellen van deze documentatie. Mochten er desondanks
zet- of drukfouten zijn ingeslopen dan aanvaardt Flamco daarvoor géén aansprakelijkheid.
2

Flamco
®
een traditie in kwaliteit!
Al meer dan 25 jaar bouwt Flamco pomp expansie-automaten, en tot op vandaag
zijn automaten uit die tijd in diverse objecten nog volop in bedrijf. Vandaag bouwt
Flamco pomp expansie-automaten volgens de nieuwste technieken, maar met een
traditie in kwaliteitsproducten, die wereldwijd afzet vinden.
Flamco was als eerste fabrikant van expansiesystemen in het bezit van een gecertificeerd
kwaliteitswaarborgingssysteem volgens ISO 9001. U, als afnemer van onze
producten, profiteert van onze mentaliteit van voortdurend verbeteren, die de slogan
vormt achter ons kwaliteitssysteem.
FLEXCON ®
uitgekiende constructie
topkwaliteit membraan
korte levertijd door efficiënte productiemethoden en strategische voorraden
hoogwaardige vatcoating
compleet geleverd product.
Veiligheid
C.V.-installaties werken altijd en alleen met een bepaalde overdruk t.o.v. de
atmosfeer. Voor pomp expansie-automaten gelden bijzondere veiligheidsregels,
welke de installateur gehouden is toe te passen.
Werkzaamheden aan een c.v.-installatie dienen altijd door de erkende vakman /
specialist uitgevoerd te worden.
Speciaal wijzen wij u op de elektrische aansluitingen, beveiligingen, waarvoor de
geldende Europese en/of landelijke normen dienen te worden nageleefd.
De elektronische bediening dient daarbij volgens het TN-systeem en het expansievat
volgens het TT-systeem met de aarde te worden verbonden (EN 50178).
De installateur, als specialist, dient de gebruiker te wijzen op deze zaken en te
waarschuwen voor oneigenlijk en onjuist gebruik. Ook dient de gehele c.v.-installatie
goed onderhouden te worden.
Flamco / Flexcon pomp expansie-automaten voldoen bij aflevering aan de op dat
moment geldende regels, zowel op hydraulisch als op elektrotechnisch gebied.
Installatie van de pomp expansie-automaat dient te geschieden door gekwalificeerd
personeel. Bij iedere pomp expansie-automaat wordt een uitgebreid installatie- en
bedieningsvoorschrift meegeleverd, en het is van belang dat de inhoud ervan bij de
betreffende personen gekend is.
Flamco b.v. aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor enige schade of verlies
als gevolg van vervuiling, onjuiste toepassing of oneigenlijk gebruik van onze
producten.
Algemeen
Flamco b.v. verwijst voorts naar de door haar gehanteerde verkoop- en
leveringsvoorwaarden van de FME-CWM, welke gedeponeerd zijn ter griffie van de
Arrondissementsrechtbank te Den Haag (nr. 119/1998).
… installeer met Flamco kwaliteit!
3

32
m 3
1
Flamcomat M1
Typ
Herstell-Nr.
Zulässiger
Betriebsüberdruck
bar
Nenninhalt
000
3
m
4
Herstellerzeichen
Baujahr
ltr.
Zulässige
Vordruck
Betriebstemperatur
bar
˚C
2
3
+
32
Typ
Herstell-Nr.
Zulässiger
Betriebsüberdruck
bar
Nenninhalt
Herstellerzeichen
Baujahr
ltr.
Zulässige
Vordruck
Betriebstemperatur
bar
˚C
Programma-overzicht pomp expansie-automaten
Flamcomat ®
Flamco
Pompbesturing Type Gewicht Codenummer
kg
M 1 20 17780
M 2 23 17781
D 1 34 17782
D 2 40 17783
Basisvat (GB)
Bijschakelvat (BB)
Type Bruto- Codeinhoud
nummer
in liter
Type Bruto- Codeinhoud
nummer
in liter
GB 00150 00150 17710
GB 00200 00200 17711
GB 00300 00300 17712
GB 00400 00400 17713
GB 00600 00600 17714
GB 00800 00800 17715
GB 01000 01000 17716
GB 01200 01200 17717
GB 01600 01600 17718
GB 02000 02000 17719
GB 02800 02800 17720
GB 03500 03500 17721
GB 05000 05000 17722
GB 06500 06500 17723
GB 08000 08000 17724
GB 10000 10000 17725
BB 00150 00150 17760
BB 00200 00200 17761
BB 00300 00300 17762
BB 00400 00400 17763
BB 00600 00600 17764
BB 00800 00800 17765
BB 01000 01000 17766
BB 01200 01200 17767
BB 01600 01600 17768
BB 02000 02000 17769
BB 02800 02800 17770
BB 03500 03500 17771
BB 05000 05000 17772
BB 06500 06500 17773
BB 08000 08000 17774
BB 10000 10000 17775
Flexcon ® feedboy functieservers
Type Bruto-inhoud Codenummer
in liter
Flexcon feedboy 600/A 600 23721
Flexcon feedboy 600/B 600 23722
Flexcon feedboy 600/C 600 23723
Flexcon feedboy 600/* 600 23724
Flexcon feedboy 1000/A 1000 23731
Flexcon feedboy 1000/B 1000 23732
Flexcon feedboy 1000/C 1000 23733
Flexcon feedboy 1000/* 1000 23734
Flexcon feedboy koppelvat 600 600 23720
Flexcon feedboy koppelvat 1000 1000 23725
* Afwijkende pompconfiguratie.
4

Flamco
Programma-overzicht pomp expansie-automaten
Flexcon M-P
De Flexcon M-P pomp expansie-automaten worden toegepast in die installaties,
waarvoor vanwege de benodigde opvoerhoogte of de geïnstalleerde warmtecapaciteit
de Flexcon feedboy of de Flamcomat niet meer kunnen worden
toegepast. Elders in deze brochure wordt een korte omschrijving van deze
automaten gegeven.
Wet van Henry
Ontluchting
In elke verwarmingsinstallatie met water bevindt zich lucht in de vorm van luchtbellen
en in water opgeloste lucht. Deze kan bijvoorbeeld corrosie veroorzaken,
schade aan de pomp, of andere ongewenste effecten hebben op het goed
functioneren van de installatie.
Het water, dat in het expansievat van de pomp expansie-automaat wordt
opgeslagen, komt daar onder veel lagere druk te staan. Als gevolg van deze
drukverlaging tot atmosferisch niveau, komen microbellen uit het water vrij.
De automaat zorgt dat deze vrij kunnen ontsnappen. Dit principe berust op de
"Wet van Henry" welke op pagina 6 wordt toegelicht.
Luchttoetreding is bij de Flexcon feedboy functieserver niet mogelijk, omdat het
benodigde contactoppervlak ontbreekt. Bij de Flamcomat is dit niet mogelijk door
het gebruik van beluchtingsstoppers.
Zowel de Flexcon feedboy als de Flamcomat zijn in staat de gehele installatie te
ontluchten met behulp van de functie "actief ontgassen".
5

Wet van Henry
De aanwezigheid van in water opgeloste lucht kan worden verklaard met behulp
van de wet van Henry.
Deze luidt: C = K P.
Flamco
C normaal dm 3 lucht per 1000 kg water
105
100
95
90
85
80
75
70
65
60
55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
C = concentratie opgeloste lucht.
K= absorptiefactor (afhankelijk van de temperatuur).
P = druk.
0 10
0
0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0 3,2 3,4 3,6 3,8 4,0 4,2 4,4 4,6 4,8 5,0
P
druk in bar absoluut
Uit deze grafiek blijkt, dat de hoeveelheid lucht die in water is opgelost afhankelijk is
van de heersende druk en de temperatuur. Lucht die opgelost is in water komt
vrij bij een drukdaling en/of een temperatuurverhoging.
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Temperatuur in ˚C
t
100
80
Hoeveelheid lucht die uit het water vrijkomt
60
40
31
20
0
1,0 2,0 3,0 4,0 5,0
P druk in bar absoluut
t = 70 ˚C
Zoals in deze grafiek getekend staat, komt er opgeloste lucht vrij uit het water bij
een drukdaling van 3 bar (absoluut) naar een atmosferische druk.
6

Flamco
Grondbegrippen voor de berekening van
Flexcon feedboy en Flamcomat pomp expansie-automaten
In deze brochure wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde 'klassieke'
berekeningsmethode. In België wordt ook de berekening volgens de voorlichtingsnota
DFTK nummer 17 (berekeningsmethode voor expansievaten in centrale
verwarmings- en koelinstallaties) toegepast. Hiervoor verwijzen wij naar de Flamco
brochure 0, Berekeningsmethode voor expansievaten volgens DFTK 17.
Voor de keuze van een juiste Flexcon / Flamcomat pomp expansie-automaat zijn de
volgende begrippen van belang:
Statische hoogte
Dit is de hoogte van de installatie, tussen het aansluitpunt van de pomp expansieautomaat
en het hoogste punt, gemeten in meters waterkolom (1 mwk = 0,1 bar).
Waterinhoud van de installatie
Dit is de som van de waterinhouden van de warmtebron, radiatoren, leidingen
enz., nadat deze geheel zijn gevuld en ontlucht. Wanneer deze waterinhoud
onbekend is dan kan men deze benaderen aan de hand van het geïnstalleerde
vermogen.
Volumevermeerdering van water in %
In de onderstaande tabel staan de gegevens over de volumevermeerdering van
water in procenten bij temperatuurverhogingen van water van 10 °C tot 110 °C.
Temperatuur- Volume- Temperatuur- Volumeverhoging
vermeerdering verhoging vermeerdering
10 - 40 °C 0,75% 10 - 80 °C 2,89%
10 - 50 °C 1,18% 10 - 90 °C 3,58%
10 - 60 °C 1,68% 10 - 100 °C 4,34%
10 - 70 °C 2,25% 10 - 110 °C 5,16%
Onderstaande grafiek geeft de waarden voor andere temperaturen.
6
Volumevermeerdering in %
5
4
3
2
1
0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
Temperatuur in °C
Expansievolume
Het expansievolume wordt als volgt bepaald:
expansievolume = waterinhoud x volumevermeerdering bij de gemiddelde
stooktemperatuur.
Voorbeeld: stooktemperatuur 90/70 °C (gemiddeld 80 °C) = 2,89%.
Geïnstalleerd vermogen
Dit is de som van het nominale vermogen van de geïnstalleerde ketels.
Inhoud Flexcon / Flamcomat pomp expansie-automaat
De inhoud van een pomp expansie-automaat wordt als volgt bepaald:
- inhoud pomp expansie-automaat = 1,3 x expansievolume.
De factor 1,3 is onder andere gebaseerd op de volgende punten:
- inhoud expansievat tenminste 10 procent meer dan berekend expansievolume;
- nuttige inhoud van een vat, vanwege schakelpunten en differentie;
- correctie op toleranties welke volgens diverse normen toegelaten zijn voor
installatie-onderdelen.
7

Benadering van de waterinhoud van de installatie
Voor de juiste bepaling van de Flexcon / Flamcomat pomp expansie-automaat is
het noodzakelijk de werkelijke waterinhoud van de installatie te berekenen. Is dit niet
mogelijk, dan kan de waterinhoud worden benaderd met behulp van de onderstaande
ervaringscijfers.
Flamco
C.V.-installatie met
Waterinhoud in liter per kW
bij aanvoertemperatuur
70 °C 90 °C
Convectors en/of luchtverhitters 7,5 5,2
Luchtbehandelingsinstallaties 10,0 6,9
Paneelradiatoren 12,5 8,6
Kolomradiatoren 17,4 12,0
Stralingsplafonds en/of vloerverwarming 31,2 21,5
Uitgebreide buisleidingsystemen (wijkverwarming) 37,4 25,8
De waterinhoud van de installatie kan worden benaderd door het vermogen van de
installatie te vermenigvuldigen met de in de tabel genoemde waarden. De tabel
heeft betrekking op nieuwe installaties. Het is aan te bevelen om voor oudere
installaties hogere waarden te kiezen.
Deze methode is indicatief en geen garantie voor een correcte bepaling van het
benodigde Flexcon expansievat.
Veiligheidsventielen
Bij de bepaling van de insteldruk van de veiligheidsventielen, is er vanuit gegaan dat
de ventiel(en) zich op gelijke hoogte bevinden als de pomp expansie-automaat.
Insteldruk veiligheidsventiel***
Max. bedrijfsdruk (magneetventiel open)
Ingestelde bedrijfsdruk**
Nominale bedrijfsdruk (pomp aan)
≥ 0,5 bar
schakeldifferentie*
Statische hoogte
circa 0,5 bar
Nominale bedrijfsdruk
Maximale bedrijfsdruk
= statische hoogte boven de automaat + 0,5 bar;
= inschakeldruk van de pomp.
= openingsdruk magneetventiel;
= nominale bedrijfsdruk + schakeldifferentie.
Insteldruk veiligheidsventiel = maximale bedrijfsdruk ≥ 0,5 bar.
* De schakeldifferentie is voor de automaten onderling verschillend:
- Flexcon besturing (M-P) : 0,6 bar.
- Flexcon feedboy functieserver : 0,4 bar.
- Flamcomat M en D : 0,4 bar.
** De op de pomp expansie-automaat ingestelde bedrijfsdruk ligt op het midden van de
schakeldifferentie en dus midden tussen de nominale en maximale bedrijfsdruk.
*** Bij insteldruk van het veiligheidsventiel boven 5 bar dient men een marge te nemen van
10% boven de insteldruk van het veiligheidsventiel in plaats van de hierboven vermelde 0,5 bar.
8

Flamco
Tabellen
Dampdruk van water (tabel verzadigde damp)
Temperatuur
(°C)
Overdruk
(bar)
100 0,013
105 0,208
110 0,433
115 0,691
120 0,985
125 1,321
130 1,701
Uitzettingscoëfficiënt van water en van water met toegevoegde antivries
Temperatuur
Percentage ethyleenglycol
°C 0% 10% 20% 30% 40% 50%
010 0,04 0,35 0,67 0,89 1,31 1,63
020 0,18 0,50 0,82 1,04 1,46 1,98
030 0,43 0,75 1,07 1,29 1,81 2,03
040 0,75 1,11 1,43 1,85 2,07 2,39
050 1,18 1,53 1,85 2,07 2,49 2,81
060 1,68 2,03 2,35 2,47 2,99 3,32
070 2,25 2,60 2,92 3,07 3,56 3,88
080 2,89 3,22 3,54 3,72 4,28 4,52
090 3,58 3,91 4,23 4,45 4,90 5,19
100 4,34 4,63 4,95 5,17 5,62 5,90
Herleiding van eenheden:
1,0 bar = 100 kPa = 100.000 Pa = 10 N/cm 2 = 0,9869 atm. = 10,2 mwk
1,0 kW = 0,239 kcal/s = 859,86 kcal/h
1,0 kcal/s = 4,1868 kJ/s = 4,1868 kW
9

Flamcomat
1. Algemeen
De Flamcomat is geschikt voor zowel middelgrote en grote verwarmingssystemen
als voor koel- en airconditioningsinstallaties. De Flamcomat kan zowel in bestaande
als in nieuwe installaties worden toegepast. De Flamcomat is gemakkelijk te
installeren, zeer eenvoudig te bedienen en combineert een aantal belangrijke
functies in één apparaat:
- drukregeling
- actieve ontgassing
- bijvulling.
Flamco
De Flamcomat bestaat uit:
- Een gebruiksklare pompbesturing met hoogrendementspompen, een programmeerbare
microprocessorbesturing inclusief RS 485 busaansluiting, een bijvulsysteem
en verbindingsslangen.
Leverbaar in 4 uitvoeringen:
Enkele pompbesturing M1 en M2
Dubbele pompbesturing D1 en D2
- Een drukloos basisvat met geïntegreerde turbo-ontgassing, een verwisselbaar
membraan uit butylrubber, een bedieningspaneel, elektronische vulniveauopnemer
en bewaking, in hoogte verstelbare voeten en een snelontluchter met
beluchtingsstop.
Leverbaar in 16 vatinhouden:
van 150 tot 10.000 liter
Het expansiesysteem kan worden uitgebreid met (afzonderlijk te bestellen):
bijschakelvaten;
2 e bedieningspaneel;
minimum drukbegrenzer (bij een maximale aanvoertemperatuur > 100 ºC - 120 ºC);
voorschakelvaten. (Het voorschakelvat dient om de te hoge temperatuur van het
expansiewater te verlagen).
schakelvat (bij installaties met bijzondere werkomstandigheden, zie pagina 23).
2. De voordelen van de Flamcomat technologie
De Flamcomat biedt een aantal hoogwaardige technische oplossingen, die in de
praktijk kostenbesparend werken.
2.1 Verbeterde ontluchting
Bij pompgestuurde automaten voor drukregeling vond de ontluchting tot nu toe
plaats door middel van decompressie in het verzamelvat. Gezien de constructie van
de installatie ligt dit voor de hand. Er wordt tijdens bepaalde cycli (ook buiten de
opwarmtijd) warm water naar het verzamelvat gevoerd. Vervolgens wordt dit water
via pompen in de installatie teruggepompt. Dit betekent verlies van warmte en
energie. Door de installatie van een korf met PALL-ringen in het verzamelvat wordt
de ontluchtingscapaciteit (afhankelijk van de werkdruk van de installatie) twee- tot
driemaal zo hoog. Dit betekent een aanzienlijke verkorting van de cycli, en daarmee
energiewinst. Het installeren van een afzonderlijke (absorptie) luchtafscheider is in
deze situatie niet nodig.
Ontluchter met
beluchtingsstop
PALL-ringen
Druk = atmosferisch
Uit installatie
(zuurstofhoudend water)
Ontlucht water naar de installatie
10

Flamco
2.2 Besturingsgedeelte en bedieningspaneel van elkaar gescheiden
Tot nu toe werden pomp expansie-automaten uitgevoerd met een besturingskast
met geïntegreerde bedieningscomponenten. Daardoor is bij pomp expansieautomaten
het bedieningspaneel vaak dicht bij de vloer, en daarmee slecht te
bereiken.
Door de procesbesturing te scheiden van het bedieningsgedeelte, is een unieke
situatie gecreëerd, waardoor de pomp expansie-automaat vanaf de voor de
gebruiker meest ideale plaats kan worden bediend, en het gehele proces van
ontgassing, drukregeling en bijvulling kan worden gevolgd.
Een belangrijk voordeel:
U kunt het bedieningspaneel op elke gewenste afstand van
de Flamcomat monteren!
U kunt het bedieningspaneel aanbrengen in de ketelruimte of de verblijfplaats van
de huismeester en van daaruit alle handelingen uitvoeren die ook aan de
Flamcomat zelf mogelijk zijn. Het is zelfs mogelijk 2 bedieningspanelen parallel aan
te sluiten, bijvoorbeeld én bij de huismeester én bij de installatie. Hierdoor bespaart
u de kosten voor extra software of apparatuur en wordt de voorhanden RS 485
busaansluiting bijna overbodig.
P.S.: Het programma om de via de RS 485 busaansluiting aangeboden gegevens
te verwerken in het beheersysteem, dient door de leverancier daarvan te worden
gemaakt. Het protocol wordt u op aanvraag door Flamco gratis verstrekt.
2.3 Niet aan slijtage onderhevige schakeling van motoren en
magneetventielen
Energiegebruikers als pompen en magneetventielen worden elektronisch
geschakeld en niet meer via relais. Dat betekent voor de besturing:
geen slijtage = langere levensduur = hogere betrouwbaarheid.
2.4 Een eenvoudige bediening biedt vele voordelen
Flamco heeft ernaar gestreefd om de bediening van de Flamcomat zo eenvoudig
mogelijk te maken, zodat fouten bij de bediening tot een minimum worden
gereduceerd.
Door de volgende maatregelen is een eenvoudige bediening gerealiseerd:
- het bedieningspaneel toont het schema van de pomp expansie-automaat met alle
elementen en schakelfuncties;
- elke bedieningsparameter wordt in een afzonderlijke display weergegeven, zodat
direct en voortdurend alle bedrijfsgegevens van de pomp expansie-automaat
zichtbaar zijn;
- indien de bedrijfsparameter zich binnen de toegestane grenswaarden bevindt, zijn
de displays groen.
Als een parameter een niet toegestane waarde bereikt, wordt het bijbehorende
display rood;
- LED’s geven voor ieder schakelelement aan of deze werkt of dat er zich een
storing voordoet;
- indien bedrijfsparameters dienen te worden gewijzigd, kan dit op zeer eenvoudige
wijze worden gedaan.
Tijdens het wijzigen is het hoofddisplay en het display van de te wijzigen parameter
geel gekleurd, zodat de wijziging veilig kan worden uitgevoerd.
11

Toepassingsgebied
De Flamcomat wordt toegepast voor het handhaven van een constante druk in
gesloten verwarmingsinstallaties, en in gesloten vries-, koel- en airconditioningsinstallaties.
Flamco
De Flamcomat is ontwikkeld voor:
een maximaal toegestane aanvoertemperatuur van de verwarmingsinstallatie
van 120 ºC;
een maximale continue temperatuurbelasting van de membranen volgens
DIN 4807-3 van 70 ºC.
Bij verwarmingsinstallaties met mogelijke watertemperaturen van meer dan 70 ºC
in het membraanexpansievat wordt vóór de Flamcomat een voorschakelvat
geplaatst, waarin de temperatuur kan worden verlaagd (zie pagina 39).
3. Werking
De Flamcomat heeft drie functies:
a. drukregeling
b. actieve ontgassing
c. bijvulling.
Drukregeling
De primaire functie van de Flamcomat is het constant houden van de druk in de
installatie.
Hoogrendementspomp(en) en magneetventiel(en) worden aangestuurd afhankelijk
van de gemeten installatiedruk. Als expansieruimte worden drukloze, staande stalen
vaten gebruikt. Hierin wordt binnen een balg/membraan het expansiewater
opgevangen en bij drukverlies weer naar het systeem teruggevoerd.
De ruimte tussen binnenwand en membraan staat in open verbinding met de
atmosfeer.
Bij het opwarmen van het water in de c.v.-installatie zet het water uit. Water is niet
samendrukbaar. Bij uitzetting van water krijgt men dus een drukstijging in de
installatie. De in de pompbesturing geplaatste druktransmitter registreert deze
drukstijging en stuurt zijn meetsignaal naar de besturing.
De besturing, die permanent de meetwaarde leest, stuurt op zijn beurt bij een
drukstijging van 0,2 bar het magneetventiel aan. Het expansiewater stroomt via het
magneetventiel, door een korf met PALL-ringen, naar het drukloze membraanexpansievat.
Wanneer de druk in de installatie de ingestelde waarde opnieuw
bereikt, wordt het magneetventiel gesloten. Het verzamelvat kan daartoe voor 90%
gevuld worden.
Een drukdaling, door afkoelen van het water, tot 0,2 bar onder de ingestelde druk
van het systeem wordt vertaald in het starten van de pomp. De pomp voert zo het
expansiewater via de pompleiding terug in het systeem, totdat de ingestelde druk
weer wordt bereikt.
Bij een dubbele pompbesturing zijn altijd 2 pompen en 2 magneetventielen
aanwezig. Indien de druk in het systeem afwijkt van de vooraf ingestelde druk wordt
eerst slechts één pomp of één magneetventiel ingeschakeld. Pas wanneer de
ingestelde druk niet bereikt kan worden met het schakelen van slechts één pomp of
één magneetventiel, wordt de 2 e pomp of het 2 e magneetventiel ingeschakeld
(lastafhankelijke drukbewaking).
De Flamcomat met dubbele pompbesturing is standaard voorzien van een wissel-/
stoorbedrijf, dat wil zeggen dat in geval van storing van pomp of magneetventiel
automatisch wordt overgeschakeld naar de andere pomp of magneetventiel.
Tevens vindt dagelijks een omwisseling plaats van welke pomp of magneetventiel
het eerste start. Op deze manier wordt de draaitijd van de pompen en het aantal
schakelingen van de magneetventielen bij benadering gelijk gehouden.
Bij verwarmingsinstallaties met een aanvoertemperatuur van 100 - 120 ºC dient
men een minimum drukbegrenzer in de retourleiding van het systeem te plaatsen en
aan te sluiten op de besturing. Dit ter beveiliging tegen stoomvorming bij drukdaling.
12

Flamco
Ontluchting
De functie actief ontgassen geeft de Flamcomat de mogelijkheid om de installatie
totaal te ontgassen. Het water in het membraan van de Flamcomat bevindt zich
daar onder atmosferische druk. Op het moment dat het water uit de installatie (in
overdruk) komt, ondervindt dit een drukverlaging tot atmosferisch niveau en komen
opgeloste gassen uit het water vrij. (Zie ook de Wet van Henry, op pagina 5).
Buiten de uitwisseling van water bij elke verwarmings- en afkoelingscyclus wordt op
regelmatige tijdstippen water uit de c.v.-installatie naar het drukloze membraanvat
gestuurd waardoor een extra ontgassing wordt verkregen. Bovendien wordt buiten
de natuurlijke ontluchting door decompressie, de ontluchtingscapaciteit (afhankelijk
van de werkdruk van de installatie) twee- tot driemaal verhoogd door de installatie
van een korf met PALL-ringen in het verzamelvat.
Na de ontgassing wordt deze hoeveelheid water weer in de installatie gepompt.
Door de hogere druk in de installatie heeft deze hoeveelheid water (ontgast bij een
lagere druk) de mogelijkheid om luchtbellen te gaan absorberen die zich nog in de
installatie bevinden. Op deze manier werkt de Flamcomat eveneens als absorptie
luchtafscheider.
Bij het in bedrijf stellen van de installatie of wanneer werkzaamheden zijn uitgevoerd
aan de installatie, is in de besturing van de Flamcomat de mogelijkheid voorzien om
over te gaan naar een verhoogd ontluchtingsvermogen, de "turbo-ontgassing".
In dit geval wordt het aantal ontluchtingscycli verhoogd en de duur ervan verlengd.
Na 24 - 40 uur (afhankelijk van de vatafmeting) wordt automatisch teruggeschakeld
op “normale ontgassing”. Indien in uitzonderlijke gevallen deze periode niet lang
genoeg zou blijken te zijn, kan door handmatig de “turbo-ontgassing” te kiezen,
deze intensieve ontluchting opnieuw worden geactiveerd.
De lucht kan ontsnappen langs de speciale vlotterontluchter gemonteerd boven op
het expansievat. Deze vlotterontluchter laat geen toetreding van lucht toe in het vat.
Hierdoor ontstaat in het vat, na het terugpompen van water naar de installatie, zelfs
een lichte onderdruk. Er is dus op geen enkele manier een direct contact tussen
water en de atmosfeer.
Bijvullen
De Flamcomat is voorzien van een functie voor het automatisch bijvullen. Doordat
automatisch wordt bijgevuld, wordt waterverlies door lekkages en ontluchting
gecompenseerd. Wanneer het waterniveau in het expansiesysteem een vooraf
vastgestelde laagste stand heeft bereikt (instelbaar) wordt een geprogrammeerde
hoeveelheid water uit het (drink)waterleidingnet binnengelaten.
Er zijn twee mogelijkheden om de bij te vullen hoeveelheid in te stellen.
Standaard: een gewone watermeter en een begrenzing van de bijvulduur.
Optioneel: een elektronische watermeter en een begrenzing van de bijvulhoeveelheid.
Dit betekent dat als in het reservoir een minimum vulniveau (normaal = 6%) wordt
bereikt, het magneetventiel van de bijvulleiding open gaat. Het vulniveau van het vat
wordt met een geprogrammeerde hoeveelheid (tot normaal = 12%) verhoogd.
Mede hierdoor wordt gegarandeerd dat de pompen niet drooglopen. De mogelijke
bijvulhoeveelheid is programmeerbaar.
De begrenzing van de bijvulduur of bijvulhoeveelheid heeft als functie dat bij
aanzienlijke lekkages de suppletiefunctie wordt uitgeschakeld. Daardoor worden:
aanzienlijke lekkages in de installatie snel gesignaleerd en
schade aan andere installatie-onderdelen vermeden.
Het bijgevulde water wordt eerst ontlucht voordat het in het verwarmingssysteem
wordt gebracht.
Bij aansluiting van de Flamcomat aan het (drink)waterleidingnet, dient deze in
Nederland te worden voorzien van een KIWA goedgekeurde terugstroombeveiliging,
type BA. In België dient een BA beveiliging te worden toegepast indien
zich toevoegingen in het c.v.-water bevinden. Voor de overige toepassingen
volstaat in België een Belgaqua goedgekeurde terugstroombeveiliging, type CA.
Opmerking: De functie voor het bijvullen dient niet voor het (opnieuw) vullen van de
installatie. Het is dus noodzakelijk om buiten de aansluiting van de Flamcomat aan
het (drink)waterleidingnet, uw installatie eveneens van een normale vulaansluiting te
voorzien.
13

Toepassingsvoordelen
Ruimtebesparend.
Door de integrale aanpak van 3 verschillende functies is een compacte en
efficiënte unit ontstaan:
- systeemdruk wordt constant gehouden binnen nauwe grenzen;
- actieve en energiebesparende wijze van ontgassen;
- automatisch bijvullen.
Verbeterd ontluchtingsvermogen door geïntegreerde korf met PALL-ringen en
functie voor “turbo-ontgassing”.
Eenvoudige installatie door gebruiksklare constructie.
Compleet programma in modellen en uitvoeringen:
- 4 verschillende uitvoeringen voor de pompbesturing
zijn leverbaar in combinatie met 16 mogelijke
vatinhouden.
Brede toepassing door veelzijdige gebruiksmogelijkheden:
- de Flamcomat is geschikt voor zowel verwarmings-, koel- als airconditioningsinstallaties.
Expansiewater wordt – drukloos – opgeslagen in vaten met verwisselbaar
membraan uit hoogwaardig butylrubber.
Eenvoudige bediening:
- weergave van de actuele bedrijfswaarden in 5 afzonderlijke displays;
- via het oplichten van LED’s worden de acties van de Flamcomat op een zeer
overzichtelijke manier getoond (drukregeling, ontgassing, bijvulling).
Verplaatsbaar bedieningspaneel:
- het bedieningspaneel kan op 500 meter afstand van de unit worden
geïnstalleerd;
- een 2e bedieningspaneel kan parallel met het eerste aangesloten worden.
Aansluiting op een personal computer of met een gebouwenbeheersysteem is
mogelijk via de RS 485 busaansluiting.
Aansluiting aanwezig voor algemene storingsmelding op afstand (potentiaalvrij
wisselcontact).
Flamco
Programma-overzicht
Besturingen
● Unittypen : M1 - enkele pompbesturing tot 4,7 MW.
(MW = warmtevermogen) M2 - enkele pompbesturing tot 8 MW.
D1 - dubbele pompbesturing tot 8 MW.
D2 - dubbele pompbesturing tot 10 MW.
● Minimale systeemwerkdruk : 1,5 bar.
● Maximale systeemwerkdruk : 5,5 bar.
● Maximale installatie-overdruk : 10,5 bar.
● Maximale aanvoertemperatuur: 120 ºC.
● Pompregeling
: volgens EG-richtlijn 89/392/EG.
● Automaatbesturing : volgens EG-richtlijn 89/336/EG.
Expansievaten
● Volume
● Werkdruk
● Ontwerpdruk
● Membraan
Bijvulling
● Waterleidingdruk
● Maximale watertemperatuur
: 150 tot 10.000 liter, staande uitvoering.
: drukloos.
: 6 bar.
: verwisselbaar membraan uit
butylrubber met maximale continue
temperatuurbelasting van 70 ºC (343 K).
: via magneetventiel en watermeter met
behandeld water of drinkwater.
: 1,2 - 8 bar.
: 40 ºC (optioneel tot 70 ºC).
14

1
Flamcomat M1
Typ
Herstell-Nr.
Zulässiger
Betriebsüberdruck
bar
Vordruck
Nenninhalt
bar
000
m 3
4
Herstellerzeichen
Baujahr
ltr.
Zulässige
Betriebstemperatur
˚C
2
3
+
m 3
Flamco
4. Flamcomat uitvoeringen
Enkele pompbesturing M1 respectievelijk M2 met basisvat.
ø D
9
8
2
3
4
6
H
14
16
12
5
17
1
7
Installatie-aansluitingen
10
11
15
13
13
1. Pomp
2. Stalen vat
3. Verwisselbaar membraan van butylrubber
4. Bedieningspaneel
5. Procesunit van de besturing
6. Typeplaat
7. Voet
8. Verbinding van de ruimte tussen
vat en membraan met de atmosfeer
9. Vlotterontluchter Flexvent Super met
beluchtingsverhindering
10. In hoogte verstelbare voeten
11. Meetvoet vulniveau
12. Aansluiting bijvulvoorziening
13. Afsluiter (optioneel)
14. Hoofdschakelaar
15. Flexibele drukslangen
16. Aansluiting potentiaal vereffeningsleiding
17. Condensaftap.
1
2
3
Flamcomat M1/M2
000
4
m 3
+
15

Flamcomat D1/D2
1
000
3
m
Typ
Herstellerzeichen
Herstell-Nr.
Nenninhalt
Baujahr
ltr.
Zulässiger
Zulässige
Betriebsüberdruck
Vordruck
Betriebstemperatur
bar
bar
˚C
4
2
3
+
Flamcomat uitvoeringen
Dubbele pompbesturing D1 respectievelijk D2 met basisvat.
Flamco
ø D
9
3
2
8
4
6
H
13
12
5
16
14
Installatieaansluitingen
7
17
1
13
15
11
10
1. Pomp
2. Stalen vat
3. Verwisselbaar membraan van butylrubber
4. Bedieningspaneel
5. Procesunit van de besturing
6. Typeplaat
7. Voet
8. Verbinding van de ruimte tussen
vat en membraan met de atmosfeer
9. Vlotterontluchter Flexvent Super met
beluchtingsverhindering
10. In hoogte verstelbare voeten
11. Meetvoet vulniveau
12. Aansluiting bijvulvoorziening
13. Afsluiter (optioneel)
14. Hoofdschakelaar
15. Flexibele drukslangen
16. Aansluiting potentiaal vereffeningsleiding
17. Condensaftap.
1
2
3
Flamcomat D1/D2
000
4
m 3
+
16

1
Flamcomat M1
000
3
m
4
2
3
1
Flamcomat M1
000
3
m
4
2
3
+
Flamco
Voorbeeld Flamcomat montageschema
Uitgangspunten
• Aanvoertemperatuur: ≥ 100 ºC en ≤ 120 ºC.
• Retourtemperatuur > 70 ºC.
• Aansluiting aan het drinkwaternet t.b.v. het bijvullen.
min.DB
P
SV
GB
BB
Retourleiding
VSV/
V-B
P
+
Bedieningspaneel
Aansluiting aan
drinkwaternet
000
m
3
Procesunit van
de besturing
Pomp
Magneetventiel
Terugslagklep
Vuilfilter
Veiligheidsventiel
Aftapkraan
Flexibele drukslang
GB
BB
VSV/ V-B
SV
min.DB
P
000
3
m
- Pompbesturing - (afgebeelde uitvoering met dubbele pompbesturing).
- Basisvat Flamcomat met meetvoet, draaibare schroefverbindingen
en flexibele drukslangen.
- Bijschakelvat Flamcomat.
* Voorschakelvat voor het verlagen van de watertemperatuur in de
automaat tot maximaal 70 ºC.
* Flexcon membraandrukexpansievat (schakelvat).
* Minimum drukbegrenzer voor extra drukcontrole en aansturing van
de magneetventielen bij aanvoertemperaturen boven 100 °C.
* Beveiligde afsluiter.
* Elektronische watermeter is optioneel.
Standaard is een huishoudelijke koudwatermeter voorzien.
* Terugstroombeveiliging met vuilfilter.
Buisverbindingen behorend respectievelijk als accessoire bij de bestelde installatiecomponenten.
Automatische
ontluchter met
beluchtingsstop
--------------
*
Elektrische aansluitingen.
Apart als accessoire bij Flamco te bestellen.
Bij verwarmingsinstallaties met mogelijke watertemperaturen van meer dan 70 ºC in
het membraanexpansievat wordt vóór de Flamcomat een voorschakelvat geplaatst,
waarin de temperatuur kan worden verlaagd. (Zie pagina 39).
17

32
m 3
1
Flamcomat M1
Typ
Herstell-Nr.
Zulässiger
Betriebsüberdruck
bar
Nenninhalt
000
3
m
4
ltr.
Zulässige
Vordruck
Betriebstemperatur
bar
˚C
Typ
Herstell-Nr.
Zulässiger
Betriebsüberdruck
bar
Herstellerzeichen
Baujahr
32
Nenninhalt
Herstellerzeichen
Baujahr
ltr.
Zulässige
Vordruck
Betriebstemperatur
bar
˚C
2
3
+
Afmetingen en gewichten van de Flamcomat
Pompbesturingen
Flamco
Pompbesturing Type Maten in mm Aansluiting Aansluiting Aansluiting Gewicht Netspanning
naar het naar de bijvulling
Lengte Breedte Hoogte vat installatie kg in V
M 1 450 400 500 1 1 1/2 20 230
M 2 450 400 500 1 1 1/2 23 230
D 1 700 450 550 1 1 /4 1 1 /4 1/2 34 230
D 2 700 450 550 1 1 /4 1 1 /4 1/2 40 230
Basisvat (GB)
Type Maten in mm Aansluitingen aan het vat Gewicht
Ø Hoogte Naar de pomp Naar het magneetventiel kg
GB 00150 0550* 1350 1 1 /2 1 1 /2 0055
GB 00200 0550* 1530 1 1 /2 1 1 /2 0070
GB 00300 0550* 2030 1 1 /2 1 1 /2 0090
GB 00400 0750* 1535 1 1 /2 1 1 /2 0150
GB 00600 0750* 1955 1 1 /2 1 1 /2 0195
GB 00800 0750* 2355 1 1 /2 1 1 /2 0235
GB 01000 0750* 2855 1 1 /2 1 1 /2 0285
GB 01200 1000* 2210 1 1 /2 1 1 /2 0610
GB 01600 1000* 2710 1 1 /2 1 1 /2 0700
GB 02000 1200* 2440 1 1 /2 1 1 /2 0810
GB 02800 1200* 3040 1 1 /2 1 1 /2 0940
GB 03500 1200* 3840 1 1 /2 1 1 /2 1090
GB 05000 1500* 3670 1 1 /2 1 1 /2 1240
GB 06500 1800* 3460 1 1 /2 1 1 /2 1400
GB 08000 1900* 3650 1 1 /2 1 1 /2 1500
GB 10000 2000* 4050 1 1 /2 1 1 /2 1800
Bijschakelvat (BB)
Type Maten in mm Aansluitingen aan het vat Gewicht
Ø Hoogte Naar de pomp Naar het magneetventiel kg
BB 00150 0550* 1350 1 1 /2 1 1 /2 0055
BB 00200 0550* 1530 1 1 /2 1 1 /2 0070
BB 00300 0550* 2030 1 1 /2 1 1 /2 0090
BB 00400 0750* 1535 1 1 /2 1 1 /2 0150
BB 00600 0750* 1955 1 1 /2 1 1 /2 0195
BB 00800 0750* 2355 1 1 /2 1 1 /2 0235
BB 01000 0750* 2855 1 1 /2 1 1 /2 0285
BB 01200 1000* 2210 1 1 /2 1 1 /2 0610
BB 01600 1000* 2710 1 1 /2 1 1 /2 0700
BB 02000 1200* 2440 1 1 /2 1 1 /2 0810
BB 02800 1200* 3040 1 1 /2 1 1 /2 0940
BB 03500 1200* 3840 1 1 /2 1 1 /2 1090
BB 05000 1500* 3670 1 1 /2 1 1 /2 1240
BB 06500 1800* 3460 1 1 /2 1 1 /2 1400
BB 08000 1900* 3650 1 1 /2 1 1 /2 1500
BB 10000 2000* 4050 1 1 /2 1 1 /2 1800
* De minimale transportdoorgang dient bij deze vaten 1050 mm respectievelijk 1225 mm te zijn.
18

1
Flamcomat M1
000
3
m
4
2
3
+
3
m
1
Flamcomat M1
000
m 3
4
2
3
+
Flamco
Flamcomat besturings- en bedieningsmogelijkheden
Bedieningspaneel 1 of 2
Bedieningspaneel 1
- DDC
- Besturingssysteem
- Modem
......
1x230V AC
Pompbesturing
RS 485
Signaalversterker
*
* De signaalversterker is nodig wanneer het (tweede) bedieningspaneel meer dan 500 meter vanaf de
pompbesturing wordt geplaatst.
Flamcomat in de praktijk
19

Selectie van de Flamcomat
Capaciteitsbepaling pompbesturing
Groepskromme voor:
Flamco
Enkele pompbesturingen
Dubbele pompbesturingen
Insteldruk van het systeem (bar) aan de Flamcomat
5
4
3
2
1
P
A2
M1
A1
M2
Insteldruk van het systeem (bar) aan de Flamcomat
5
4
3
2
1
P
A
D1
D2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1 2 3 4
5
6 7
8 9
10 11
M1/M2
4,7 Ketelvermogen (MW)
D1/D2
Ketelvermogen (MW)
Diagrammen op basis van 0,85 liter/(h.kW).
Voorbeeldgegevens:
Voorbeeldgegevens:
Warmtevermogen = 3000 kW Warmtevermogen = 6000 kW
Aanvoertemperatuur = 0090 ˚C
Aanvoertemperatuur = 0115 ˚C
Statische hoogte = 0015 m Statische hoogte = 0025 m
Veiligheidsventiel = 03,0 bar Veiligheidsventiel = 05,0 bar
Insteldruk van het systeem
Insteldruk van het systeem
berekenen:
berekenen:
Insteldruk van het systeem = Insteldruk van het systeem =
P stat + P damp + positieve druk
P stat + P damp + positieve druk
Insteldruk van het systeem = Insteldruk van het systeem =
1,5 bar+0 bar+0,5 bar 2,5 bar+0,7 bar+0,5 bar
Insteldruk van het systeem = 2,0 bar Insteldruk van het systeem = 3,7 bar
De positieve druk is de veiligheidsmarge, die waarborgt dat er steeds een bepaalde
overdruk blijft bestaan op het hoogste punt van de installatie. Wij raden aan hiervoor
0,5 bar te gebruiken, het mag echter niet minder zijn dan 0,2 bar.
Als enkele pompbesturing wordt de
Flamcomat M1 gekozen, omdat het
berekende punt P zich binnen die
groepskromme bevindt.
Bij een insteldruk van 2,0 bar, is deze
Flamcomat geschikt voor installaties
tot 4,7 MW (punt A1). Indien het
veiligheidsventiel van uw installatie
een voldoende hoge aanspreekdruk
heeft, is het mogelijk een druk tot
3,6 bar voor het genoemde warmtevermogen
aan de Flamcomat in
te stellen. Het resultaat is dan
werkpunt A2.
Als dubbele pompbesturing wordt
Flamcomat D1 gekozen. Het berekende
punt bevindt zich op diens groepskromme
(punt A = punt P). In dit geval
zorgen de 2 pompen samen voor het
handhaven van de druk bij volledige
warmte-afname. De installatie werkt
afhankelijk van de belasting.
De Flamcomat is standaard voorzien
van een wissel-/stoorbedrijf. Men kan
ook zodanig de selectie maken dat elke
pomp afzonderlijk de druk in de
installatie constant kan houden bij het
totale warmtevermogen.
In dit geval heeft men steeds een pomp
in reserve en dient men bij de selectie
de warmtevermogenswaarde te
verdubbelen.
Zo kan bijvoorbeeld bij de pompbesturing
D2, elke pomp, bij 100% output,
afzonderlijk de druk in de installatie
constant houden bij vermogens tot
5 MW.
20

Flamco
Indien het berekende punt zich buiten het veld van de groepskromme van
de Flamco installaties bevindt, de insteldruk van het systeem daarbij echter niet
minder is dan 1,5 bar respectievelijk niet meer dan 5 bar en de maximale aanvoertemperatuur
niet hoger is dan 100 ºC, kan bij Flamco worden nagegaan of
pompbesturing M2 respectievelijk D2 in uw speciale geval kan worden ingezet voor
een hoger warmtevermogen dan door de kromme wordt aangegeven.
Toepassing in vries-, koel- en airconditioninginstallaties
Groepskrommen voor: enkel- en dubbelpompinstallaties
Insteldruk van het systeem (bar) aan de Flamcomat
5
4
3
2
1
0
1
2 3
4
5 6
7
8 9
M 1
10 11 12
13
14
15
16
17
D 1 D 2
M 2
18 19 20
Met factor = 0,35 liter/(h.kW)
Koelvermogen (MW)
De bepaling van de Flamcomat unit voor koelinstallaties lijkt op de bepaling voor
verwarmingsinstallaties.
Daarvoor kan eveneens het Flamco berekeningsprogramma worden gebruikt.
Hierin zijn vermogensdiagrammen opgenomen, waarin de koelvermogens met een
factor van 0,35 liter/(h.kW) werden vermenigvuldigd om de benodigde pompcapaciteit/Flamcomat
installatie te berekenen.
Indien een andere factor moet worden toegepast, kan door Flamco een berekening
worden uitgevoerd op basis van de specifieke gegevens van uw installatie.
Berekening van de vatinhoud van de Flamcomat
De berekening van de benodigde bruto-inhoud van de Flamcomat gebeurt
principieel op dezelfde manier zoals eerder in deze brochure omschreven. (Zie
pagina 7).
(Indien voor België de voorlichtingsnota DFTK 17 dient gevolgd te worden, zie de
Flamco brochure 0).
21

Installeren van de Flamcomat
Voor het plaatsen en voor onderhoud, dient bij het kiezen van de vaten rekening
te worden gehouden met een vrije ruimte boven het vat van tenminste 650 mm bij
vaten met een nominale inhoud tot 1600 liter, en van tenminste 1000 mm bij
grotere vaten.
Pompbesturing en vaten dienen op hetzelfde niveau te worden opgesteld.
Er kunnen zich situaties voordoen waarbij meerdere expansievaten worden
aangesloten, bijvoorbeeld bij zeer grote installaties, uit het oogpunt van
bedrijfszekerheid, of bij hoogtebeperkingen. In dit geval dient een afstand van
circa 400 mm te worden voorzien rondom en tussen de vaten. Het is eveneens
van belang dat basisvat en bijschakelvaten dezelfde volumes hebben en op
hetzelfde niveau worden opgesteld.
Aangezien de bijschakelvaten ter plaatse dienen te worden aangesloten is het
zinvol ook de vlakdichtende, draaibare schroefkoppelingen voor het vat gelijktijdig
te bestellen.
Flamco
Installeren van de Flamcomat (leidingwerk)
Twee leidingen toepassen tussen Flamcomat en installatie.
Onderlinge afstand van de leidingaansluitingen op de retour van de installatie is
minimaal 1 meter.
Geen restricties of vernauwingen in de expansieleidingen.
Expansieleidinglengten minimaal houden. Indien meer dan 10 meter dient er een
grotere buisdiameter te worden geselecteerd, en/of de druksensor te worden
verplaatst.
Leidingen tussen vat(en)- en pompbesturing niet verlengen.
Let op de juiste stromingsrichting en volgorde bij het aansluiten van de leidingen.
Uitsluitend installaties met schoon leidingwerk in bedrijf nemen, eventueel eerst
spoelen.
Indien geen terugstroombeveiliging met filter wordt toegepast, dient wel een filter
(maximale maaswijdte 0,25 mm) in de bijvulaansluiting te worden voorzien.
Bepalen van de bijvulduur / bijvulhoeveelheid
In de Flamcomat kan het niveau worden ingesteld waarop de Flamcomat dient te
beginnen met bijvullen (dit staat standaard geprogrammeerd op 6%). De bijvulhoeveelheid
is programmeerbaar (minimaal 6% van het vatvolume).
Men heeft twee mogelijkheden om de bij te vullen hoeveelheid in te stellen.
Standaard: gebruik van gewone watermeter en begrenzing van de bijvulduur
(maximaal 99 minuten).
Optioneel: gebruik van een watermeter met elektronische doorloopmeting en
begrenzing van de bijvulhoeveelheid (50 tot 10.000 liter).
De begrenzing van de bijvulduur of bijvulhoeveelheid voorkomt dat er bij ernstige
lekkages voortdurend water weglekt.
Bijvulvermogen
(l/min)
165
150
135
120
105
90
75
60
45
30
15
Zonder terugstroombeveiliging
Met terugstroombeveiliging
(Codenr. 17736)
1
2 3 4 5 6
7 8
Toevoerdruk (bar)
Aanbevolen instelwaarde bijvulhoeveelheden
Totale bruto
expansievat 150 200 300 400 600 800 1000 1200 1600 2000 2800 3500 5000 6500 8000 10000
volume (liter)
Totale bijvulhoeveelheid
75 100 130 170 250 320 400 480 640 800 1200 1400 1600 1850 2100 2500
(liter)
22

Flamco
Toebehoren voor de Flamcomat
Bijvulling: terugstroombeveiliging en drukreduceerventiel
Opdat de Flamcomat en de verwarmings-/koelinstallatie optimaal functioneren, is
het belangrijk dat de geïntegreerde bijvulvoorziening correct wordt aangesloten.
De toevoerdruk dient hoger te zijn dan 1,2 bar en mag niet hoger zijn dan 8 bar.
Bij directe aansluiting van de bijvulvoorziening op het drinkwaternet dient een type
BA of CA terugstroombeveiliging, volgens de eisen van het waterleidingbedrijf, te
worden gemonteerd. In Nederland en België bieden wij als toebehoren een type BA
terugstroombeveiliging met KIWA en Belgaqua keur aan.
Reduceerventiel
Indien de bijvulwatertoevoerdruk hoger is dan 8 bar, moet een druk reduceertoestel
in de bijvulleiding worden opgenomen. De aanbevolen insteldruk van dit ventiel is
4 - 6 bar.
Afsluiters
In de expansieleidingen naar de retourleiding van de installatie (pomp- en magneetventielleiding),
dienen beveiligde afsluiters te worden ingebouwd. Hierbij moet
minimaal rekening worden gehouden met de afmetingen van de aansluitingen van
de pompbesturing.
Terugstroombeveiliging
met vuilfilter
Dus: 2 stuks 1 bij Flamcomat M1/M2 respectievelijk
2 stuks 1 1 /4 bij Flamcomat D1/D2.
Voorts adviseren wij, uit onderhouds-en serviceoverwegingen, om elke aansluiting
aan het vat te voorzien van afsluiters en aftapvoorzieningen met dezelfde nominale
aansluitdiameter.
Minimum drukbegrenzer
Indien sprake is van een
verwarmingsinstallatie met een
aanvoertemperatuur boven
100 °C moet een minimum drukbegrenzer
in de retourleiding van
de installatie worden gemonteerd,
en conform het elektro-klemmenschema
(zie installatievoorschrift
en installatieschema) aangesloten
op de besturing.
Borgbare instelling schakelwaarden
min.DB
1 /2"
Handmatig terugstellen
Elektrische aansluiting
PE
min.DB
5
6
Flamcomat
pompbesturing
MV1
MV2
Retourleiding
Schakelvat module
De zeer hoge ontgassingscapaciteit van de Flamcomat kan bij installaties waarin
zich geen membraandrukvaten bevinden, of waar deze vaten vanwege hun
plaatsing in de installatie daarop geen invloed kunnen uitoefenen, leiden tot een
verhoogde schakelfrequentie. Dit kan ook gebeuren wanneer de automaat te groot
is gekozen in verhouding tot de inhoud van de installatie. Voor dit soort
toepassingen dient een schakelvat te worden geplaatst nabij de besturing.
23

Signaalversterker en aansluitkabel bedieningspaneel
Het bedieningspaneel kan op het basisvat maar ook op verder verwijderde plaatsen
worden geïnstalleerd, zodat zowel het aflezen van gegevens als de bediening van
de installatie op afstand kunnen plaatsvinden. Ook bestaat de mogelijkheid een
tweede bedieningspaneel, parallel aan dat op het vat, te installeren. Let erop, dat bij
een kabellengte van meer dan 500 meter tussen bedieningspaneel en pompbesturing
een signaalversterker dient te worden tussengevoegd, die zelf aan 1 x 230 V
netspanning dient te worden aangesloten.
Flamco
Overzicht toebehoren
Toebehoren
Maten in mm Gewicht Code-
Lengte Breedte Hoogte kg nummer
Versterker voor het
bedieningspaneel 125 50 70 0,2 17735
bij een kabellengte
naar de pompbesturing
van meer dan 500 m
Bedieningspaneel 2 275 195 45 0,5 -
Toebehoren Aansluiting aan Gewicht Code-
Vat Pompbesturing nummer
(inwendige
(uitwendige
schroefdraad) schroefdraad) kg
Draaibare aansluiting
voor bijschakelvat
– enkele pomp 1 1 /2 1 0,5 17730
– dubbele pomp 1 1 /2 1 1 /4 0,5 17731
Toebehoren Aansluiting Gewicht Codekg
nummer
Terugstroombeveiliging
inclusief vuilfilter
en schroefkoppelingen 1/2 (bi.) - 1 /2 (bu.) 0,6 17736
Beveiligde afsluiter
enkele pomp 1 0,5 17737
Beveiligde afsluiter
dubbele pomp 1 1 /4 0,7 17738
Elektronische
watermeter 1/2 0,5 17739
Minimum
drukbegrenzer 1/2 0,5 27459
Type Bruto-inhoud Aansluiting Maten in mm Gewicht Codein
liter Ø Hoogte kg nummer
Type M
Type D
Schakelvat module
voor M-pompbesturing 18 1/2 (bu.) 286 600 8,5 17732
Schakelvat module
voor D-pompbesturing 18 1 1 /4 (bi.) 286 600 10,0 17733
24

000
000
3
m
000
3
m
000
Flamco
Installatievoorbeelden Flamcomat
Systeem
Systeem
t

Flexcon feedboy functieservers
De Flexcon feedboy functieserver is geschikt voor middelgrote en grotere
verwarmingssystemen, en kan worden toegepast in zowel bestaande als nieuwe
installaties. De Flexcon feedboy is gemakkelijk te installeren, zeer eenvoudig te
bedienen en combineert een aantal belangrijke functies in één apparaat.
Deze functies zijn respectievelijk het opvangen van expansiewater, regeling van
de installatiedruk, ontluchting en waterbijvulling. Door de integrale aanpak van
deze functies is een compacte en ruimtebesparende unit mogelijk geworden.
De Flexcon feedboy is vervaardigd uit duurzame materialen en componenten.
De toegepaste regeltechniek is bijzonder gebruiksvriendelijk en uitermate
bedrijfszeker. De druk in de installatie kan op elke gewenste waarde binnen het
bereik worden ingesteld. De Flexcon feedboy is zowel door TNO als door KIWA
uitvoerig getest, en door beide instanties goedgekeurd. Op het LCD-display van
het bedieningspaneel is continu een complete zelfdiagnose te zien van zowel de
Flexcon feedboy als van de verwarmingsinstallatie.
De fabricage van de Flexcon feedboy vindt plaats volgens de - strenge - richtlijnen
van KIWA en EMC. Tevens kan de Flexcon feedboy functieserver worden
geïntegreerd in een netwerk voor een gebouwenbeheersysteem op afstand.
Hiervoor is standaard een RS 485 busaansluiting voorzien.
Flamco
Alle typen van de Flexcon feedboy worden als compleet samengestelde units
geleverd. Het expansievat is uitgevoerd in roestvaststaal.
De Flexcon feedboy functieserver is door het KIWA geregistreerd onder
nummer 13471/03.
Voor de Flexcon feedboy functieserver is optioneel een zogenaamd "demi-pakket"
leverbaar, zodat de Flexcon feedboy ook in combinatie met demi-water kan
worden toegepast. Dit "demi-pakket" houdt in dat alle metalen componenten die
in contact komen met het expansiewater, worden uitgevoerd in roestvaststaal.
Voordelen van de Flexcon feedboy functieserver
Door de integrale aanpak van de vier functies biedt de Flexcon feedboy veel
voordelen:
Ruimtebesparing (alles in één).
Kostenbesparing bij aanschaf en onderhoud door gebruik van duurzame
materialen en onderhoudsarme componenten.
Arbeidsbesparing omdat de kleinere storingen van de installatie automatisch
worden opgeheven.
Extra veiligheidsaspect door accurate signalering.
Geluidsarm.
26

Flamco
Principeschema van de Flexcon feedboy functieserver
Flexcon feedboy
functieserver
Pot. vrije contacten
en RS 485 busverbinding
t.b.v. GBS-systemen
feedboy
Niveauschakelaar
Bijvulinrichting
proces controller
C
Drijver
Klep 2
Riolering
Tapwater
DWL
Expansiegebied
B
A
Suppletiebuffer
B
A
Niveauschakelaars
Kogelkraan
Klep 1
Van
c.v.-installatie
Naar
Pomp
Transmitter
Basisfuncties en werking
De Flexcon feedboy functieserver is een compact uitgevoerde unit, waarin de
volgende belangrijke functies zijn samengebracht:
Opvangen van het expansiewater
Tijdens het opwarmen van de installatie zal het in het systeem aanwezige water
gaan uitzetten. Dit zogeheten expansiewater wordt tijdelijk opgeslagen in de
Flexcon feedboy.
Bij het afkoelen van de installatie wordt dit water weer teruggepompt.
Drukregeling
Via een druktransmitter in de Flexcon feedboy wordt de druk in de installatie
doorgegeven aan de controller van de Flexcon feedboy.
Verandering van de druk in de installatie wordt vertaald in het starten van de pomp bij
een te lage druk.
Wordt de druk in de installatie te hoog, dan wordt klep 1 geopend.
Op deze manier wordt de druk binnen een traject van 0,4 bar constant gehouden.
Ontluchting
De ontluchting geschiedt volgens de principes zoals beschreven op pagina 5 en 6.
Bij de Flexcon feedboy ligt bovenop het water in het expansievat een kunststof
drijver, waarlangs de gassen kunnen ontsnappen. Luchttoetreding is niet mogelijk
omdat het benodigde contactoppervlak ontbreekt.
Automatisch bijvullen
Elke verwarmingsinstallatie verliest water en moet daarom op enig moment
nagevuld worden. Waterverlies in de installatie wordt zichtbaar als het waterniveau
in het expansievat van de Flexcon feedboy een vooraf vastgestelde laagste stand
heeft bereikt. Dan wordt het water uit het drinkwaterleidingnet ingenomen.
Ook dit bijgevulde water wordt voor de inname in het verwarmingssysteem eerst
ontgast. De Flexcon feedboy is beveiligd tegen overmatig bijvullen.
Tijdens het bijvullen blijft de Flexcon feedboy functieserver in werking.
27

Signalering
Op het LCD-display zijn standaard de volgende gegevens af te lezen:
Druk in de installatie (bar).
De hoeveelheid ingenomen bijvulwater (liter).
De huidige activiteit van de Flexcon feedboy.
Flamco
De volgende waarden zijn zelf te programmeren:
Datum en tijd.
De gewenste druk in de installatie.
De display taalkeuze: Nederlands, Frans, Duits, Engels.
De wacht- en blokkeertijd tussen het bijvullen.
Hiermee kan overmatig bijvullen van de installatie worden voorkomen en kan
eventuele lekkage van de installatie in een vroegtijdig stadium worden ontdekt.
Bij het activeren van het actief ontgassen verschijnt een melding op het
LCD-display in het standaard menu en knippert de signaallamp.
De Flexcon feedboy neemt met tijdsintervallen water uit de c.v.-installatie, maakt
dit gasarm en pompt het vervolgens terug.
U kunt instellen hoe lang u het actief ontgassen wilt laten plaatsvinden.
Hierbij kunt u kiezen uit drie opties:
- continu laag (dagelijks een korte periode);
- continu hoog (dagelijks continu);
- actief ontgassen uit.
Storingsmelding
In geval van storing worden de volgende acties genomen door de Flexcon feedboy
functieserver:
Een melding van de mogelijke oorzaak/aard van de storing verschijnt op het display.
De rode en de groene lamp knipperen afwisselend op het display.
Een acoestisch signaal (2-tonig) wordt ingeschakeld.
Eén van de potentiaalvrije contacten wordt geactiveerd.
De Flexcon feedboy maakt door middel van twee potentiaalvrije contacten
onderscheid tussen een storingsmelding, die door een storingsdienst kan
worden ingepland, en een calamiteit.
Via het eerste potentiaalvrije contact worden de volgende storingen doorgegeven:
Pomp thermisch uitgeschakeld.
Capaciteitsgebrek pomp.
Ontbreken aanvoer bijvulwater.
De volgende acute storingen worden doorgegeven via een tweede potentiaalvrij
contact:
Drukval van meer dan 0,7 bar (t.o.v. de ingestelde waarde).
Overschrijding van toegestane bijvulling.
Wegvallen van de netspanning.
De Flexcon feedboy is standaard voorzien van een data-bus (RS 485), waardoor de
Flexcon feedboy kan communiceren met een gebouwenbeheersysteem. Hiermee is
het mogelijk om alle storingen en instellingen op afstand af te lezen, te resetten en
in te stellen.
P.S.: Het programma om de via de RS 485 bus aangeboden gegevens te
verwerken in het beheersysteem, dient door de leverancier daarvan te worden
gemaakt. Het protocol wordt u op aanvraag door Flamco gratis verstrekt.
28

Flamco
Werkgebied van de Flexcon feedboy functieserver
Niveau Flexcon feedboy (%)
Druk c.v.-installatie (bar)
Stookcyclus
Flexcon feedboy functieserver in de praktijk
29

Uitvoeringen en afmetingen Flexcon feedboy
Flamco
FLEXCON
FEEDBOY
H
1
2
3
4
5
6
D
B
Type Bruto- Maten in mm Gewicht
inhoud
in liter H B D kg
Flexcon feedboy 600 600 1700 850 1070 145
Flexcon feedboy 1000 1000 1700 1050 1300 160
Flexcon feedboy koppelvat 600 600 1700 850 850 65
Flexcon feedboy koppelvat 1000 1000 1700 1050 1050 85
Aansluitingen
1. Elektrische voeding : 230 V - 1 ph - 50 Hz. geaard.
Levering met 3 meter snoer en stekker.
2. C.V.-aansluiting naar Flexcon feedboy : 3 ⁄4 buitendraad.
3. C.V.-aansluiting van Flexcon feedboy : 1 buitendraad.
4. Aansluiting navulwater : 1 ⁄2 binnendraad.
Maximale drinkwateraanvoerdruk 6 bar.
5. Aansluiting riooloverstort : ø 40 mm PVC.
6. Aansluiting koppelvaten : 1 1 ⁄4 binnendraad.
Type Asvermogen in Netspanning in Toerental in
pomp kW V rpm
A 0,90 230 2900
B 0,75 230 2900
C 1,50 230 2800
30

Flamco
Installeren van Flexcon feedboy functieservers
Het installeren van Flexcon feedboy functieservers is zeer eenvoudig en vraagt
weinig tijd.
De Flexcon feedboy functieserver wordt als één complete unit geleverd, en hoeft
slechts op vijf punten te worden aangesloten.
De automaat dient met twee leidingen waterzijdig te worden aangesloten op de
retourverzamelaar. Tevens dient de Flexcon feedboy functieserver te worden
aangesloten op het drinkwaterleidingnet en de afvoer.
Tenslotte dient de Flexcon feedboy alleen nog elektrisch te worden aangesloten.
Het is aan te raden afsluiters met aftapmogelijkheid in de expansieleidingen (ook in
de drinkwaterleiding) op te nemen.
De afsluiter dient beveiligd te zijn tegen bediening door onbevoegden, daar er altijd
een open verbinding moet zijn tussen ketel/warmtewisselaar en Flexcon feedboy
functieserver.
De Flexcon feedboy functieservers zijn geschikt voor installaties met een
maximale retourtemperatuur van 80 °C.
Er behoeft dan geen Flexcon voorschakelvat geïnstalleerd te worden.
Indien de retourtemperatuur hoger is dan 80 °C, dient een Flexcon VSV of V-B
voorschakelvat toegepast te worden.
31

Selecteren van de Flexcon feedboy
10
Flamco
9
Nominale bedrijfsdruk ter plaatse van de Flexcon feedboy (bar)
8
7
6
5
4
3
2
1
B
C
A
600
800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
Expansievolume in liters
Besturingseenheid met pomp
Bovenstaande grafiek geeft het type pomp aan, afhankelijk van de gewenste
nominale bedrijfsdruk en het expansievolume.
Het is van belang dat de pomp wordt geselecteerd welke ligt in het gebied dat
wordt gevormd door de kruisende lijnen van de nominale bedrijfsdruk ter plaatse
van de Flexcon feedboy en het berekende expansievolume. In grensgevallen
bevelen wij aan de bovenliggende pomp te selecteren. Hierdoor behoudt men een
rustiger drukverloop in de installatie.
Deze grafiek is gebaseerd op de meest voorkomende gemiddelde stooktemperatuur
van 80 °C (90/70 °C).
Voor andere stooktemperaturen dient het debiet gecorrigeerd te worden door
vermenigvuldiging met de volgende factoren.
Gemiddelde temperatuur
Factor
40 °C 0,61
50 °C 0,69
60 °C 0,79
70 °C 0,90
80 °C 1,00
90 °C 1,06
100 °C 1,15
110 °C 1,27
120 °C 1,33
130 °C 1,45
32

Flamco
Installatievoorbeelden Flexcon feedboy functieserver
Standaard opstelling
Retourverzamelaar
Flexcon
feedboy
33

Installatievoorbeelden Flexcon feedboy functieserver
Flamco
Aansluiting met voorschakelvat
Temperaturen boven 80 °C
Voorschakelvat
Retourverzamelaar
FLEXCON
FEEDBOY
Grotere installaties
Dubbele inhoud met
koppelvat
Flexcon
feedboy
Koppelvat
34

Flamco
Berekeningsvoorbeelden volgens de zogenaamde
"klassieke" berekeningsmethode
In België wordt ook de berekening volgens de voorlichtingsnota DFTK nummer 17
(berekeningsmethode voor expansievaten in centrale verwarmings- en koelinstallaties)
toegepast. Hiervoor verwijzen wij naar de Flamco brochure 0, Berekeningsmethode
voor expansievaten volgens DFTK 17.
Voorbeeld 1
Gegevens
- geïnstalleerd vermogen = 1.700 kW
- gemiddelde stooktemperatuur (90/70 °C) = 80 °C
- statische hoogte = 15 meter
- waterinhoud = 15.400 liter
- expansievoorziening beneden geplaatst.
Berekening vatinhoud
Volumevermeerdering in % = 2,89% ≈ 2,9%
15.400 x 2,9
Expansievolume = = 447 liter
100
Benodigde inhoud expansiereservoir = 447 x 1,3 = 581 liter
Te kiezen
Alternatief I: Flamcomat GB 600
Bepaling besturingseenheid met pomp
Nominale bedrijfsdruk = 1,5 + 0,5 = 2,0 bar
Het punt 1,7 MW - 2,0 bar ligt onder de groepskromme M1
(zie pagina 20).
Geselecteerd: Flamcomat GB 600/M1.
Alternatief II: Flexcon feedboy functieserver 600
Bepaling besturingseenheid met pomp
Nominale bedrijfsdruk = 1,5 + 0,5 = 2,0 bar
Het punt 600 liter - 2,0 bar ligt in gebied "A" (zie pagina 32).
Geselecteerd: Flexcon feedboy 600/A.
Voorbeeld 2
Gegevens
- geïnstalleerd vermogen = 4.300 kW
- gemiddelde stooktemperatuur (90/70 °C) = 80 °C
- statische hoogte = 37 meter
- waterinhoud = onbekend
- expansievoorziening beneden geplaatst
- installatiedelen: 100% kolomradiatoren
- installatie uit 1970
Berekening vatinhoud
Benadering installatie-inhoud
= 4.300 x 12,0 = 51.600 liter
Volumevermeerdering in % = 2,89% ≈ 2,9%
Expansievolume
51.600 x 2,9
= = 1.496 liter
100
Benodigde inhoud expansiereservoir = 1.496 x 1,3 = 1.945 liter
Te kiezen
Alternatief I: Flamcomat GB 2000
Bepaling besturingseenheid met pomp
Nominale bedrijfsdruk = 3,7 + 0,5 = 4,2 bar
Het punt 4,3 MW - 4,2 bar ligt op de groepskromme D1 (zie pagina 20).
Geselecteerd: Flamcomat GB 2000/D1.
Alternatief II: een Flexcon feedboy functieserver 1000 en een bijschakelvat 1000 liter.
Bepaling besturingseenheid met pomp
Nominale bedrijfsdruk = 3,7 + 0,5 = 4,2 bar
Het punt 2000 liter - 4,2 bar ligt in gebied "C" (zie pagina 32).
Geselecteerd: Flexcon feedboy 1000/C + bijschakelvat 1000 liter.
35

Flexcon M-P pomp expansie-automaten
Toepassingsgebied
De Flexcon M-P pomp expansie-automaat wordt gebruikt voor de opname van het
expansievolume in grote gesloten verwarmingsinstallaties en in gesloten koel- en
airconditioningsinstallaties.
De Flexcon M-P pomp expansie-automaten zijn geconstrueerd voor:
Maximale continue temperatuurbelasting van het membraan volgens
DIN 4807 deel 3: 70 ˚C.
Indien de temperatuur in de expansieleiding meer dan 70 ˚C kan bedragen, dient
ook een Flexcon VSV of V-B voorschakelvat toegepast te worden, dit om het
expansiewater te laten afkoelen.
Flamco
Programma-overzicht
- basisreeks
Vatinhouden : 200 - 5200 liter, staand model.
Maximale werkdruk: 10 bar.
Membraan : verwisselbaar membraan uit butylrubber
(maximale continue temperatuurbelasting 70 ˚C volgens
DIN 4807 deel 3).
Bijzondere uitvoeringen boven 10 bar op aanvraag leverbaar.
- uitbreidingsreeks
Vatinhouden tot 10.000 liter, koppelvaten mogelijk.
Voor o.a. wijkverwarmingssystemen.
Drukverzorgingsunit
De Flexcon M-P drukverzorgingsunit wordt als één compleet geheel, gebruiksklaar
geleverd.
Al naar gelang het vermogen en de capaciteit die voor de installatie benodigd is,
kan er gekozen worden uit een drietal pompen.
De standaardpompen met een hoge capaciteit (M-P/1.0 tot M-P/3.0) zorgen voor
een goede toepasbaarheid in installaties met grote inhouden en vermogens.
Technische gegevens van de standaardpompen
Type Netspanning Vermogen Maximale opvoerdruk
pomp
(van de motor)
M-P/1.0 400 V/50 Hz 0,57 kW 3,8 bar
M-P/2.0 400 V/50 Hz 1,36 kW 5,6 bar
M-P/3.0 400 V/50 Hz 2,2 kW 9,0 bar
Standaardpomp selectiegrafiek
(bar)
10
9
8
Maximale bedrijfsdruk ter hoogte van de Flexcon M-P
pomp expansie-automaat
7
6
5
4
3
2
1
0
0
M-P/2.0
M-P/1.0
1 2
3
4
M-P/3.0
5
6
M-P/1.0
7 8 9 10
Warmtevermogen
Koudvermogen
M-P/3.0
M-P/2.0
11 12 13 14 15 16 17
3
(x10 kW)
Deze grafiek is gebaseerd op de meest voorkomende gemiddelde
stooktemperatuur van 80 ˚C (90/70 ˚C).
36

Flamco
Functie en werking
10
11
9
8
14
6
5 4
3
P
7 13 12 1 2
Aansluiting
expansieleiding
1. Pomp
2. Terugslagklep
3. Druktransmitter
4. Filter
5. Servo-magneetventiel
6. Veiligheidsventiel
7. Drukopnemer
8. Vat
9. Membraan
10. Waterzijdige ontluchter
11. Ontluchting van het vat
12. Voethoogteverstelling
13. Hogedrukslang
14. Besturing.
De Flexcon M-P pomp expansie-automaat dient voor het in stand houden van de
systeemdruk in gesloten verwarmings- en koelinstallaties. Hiertoe vangt de
automaat water op in het drukloze vat wanneer de druk in de installatie stijgt, en bij
dalende installatiedruk wordt het (ontgaste) water weer terug in de installatie
gepompt.
Water en lucht zijn gescheiden door een verwisselbaar membraan uit hoogwaardig
butylrubber, dat zich kenmerkt door een zeer geringe gasdoorlaatbaarheid.
Een continue controle en aanduiding van het waterniveau verhindert dat de pomp
kan droog lopen en tevens dat het vat ontoelaatbaar hoog wordt gevuld.
De besturing maakt de aansluiting mogelijk van een Flamco-Fill navulautomaat
type PA.
Flexcon M-P in de praktijk
37

Besturing Flexcon M-P pomp expansie-automaten
De S-besturing kan voor zowel de basis- als voor de uitbreidingsreeks worden
toegepast, omdat deze besturing uitgebreidere programmafuncties heeft.
De Flexcon besturing is optioneel te voorzien van wissel-/stoorbedrijfsmodus.
Een uitgebreide omschrijving van de functionaliteit van de beide besturingen treft u
aan in de Flamco brochure 3.2, Flexcon M-K compressor expansie-automaten.
Flamco
LET OP: Hoewel de functionaliteit van de E en S besturingen voor pomp en
compressor automaten vergelijkbaar is, zijn de besturingen als geheel niet onderling
uitwisselbaar, omdat pompautomaten met andere spanningen en schakeldifferenties
werken.
Wissel-/stoorbedrijf (optie) bij Flexcon M-P/S pomp expansieautomaat
met twee pompen
Stekker (IEC 309-2) 400 V
Naar expansievat
Naar installatie
Bij Flexcon M-P pomp expansie-automaten met een drukverzorgingsunit met twee
pompen werkt bij wissel-/stoorbedrijf één van beide pompen (optioneel).
In geval van storing wordt automatisch op de andere pomp overgeschakeld.
Dit is het geval bij het in werking treden van de motorbeveiligingsschakelaar of na
afloop van de ingestelde wisseltijd. De wisseltijd dient ervoor om de draaitijden van
de pompen bij benadering gelijk te houden.
Uitvoeringen van de dubbele pompunit voor
Flexcon M-P/S pomp expansie-automaat
Type Maten in mm Gewicht Codenummer
dubbele pompunit Lengte Breedte Hoogte kg
M-P/D-1.0 830 560 950 65 23601
M-P/D-2.0 830 610 950 75 23602
M-P/D-3.0 830 610 1100 125 23603
Dubbele pompunit compleet gemonteerd, gereed om aan te sluiten.
Levering alleen in combinatie met S-besturing.
De Flexcon M-P pomp expansie-automaten dienen met zorg te worden geselecteerd.
Flamco biedt technische ondersteuning om tot een optimaal afgestemde expansievoorziening
te komen.
38

Flamco
Flamco-Fill watersuppletie-automaat
In verwarmingsinstallaties kan watergebrek ontstaan door allerlei lekverliezen.
Flamco-Fill type PA is geschikt voor toepassing in gesloten installaties met
Flexcon pomp expansie-automaten.
De besturing van de Flamco-Fill PA wordt geregeld door de expansie-automaat.
Wanneer de druk in de installatie door waterverlies beneden het in de automaat
vastgelegde minimumniveau daalt, wordt de pomp ingeschakeld. De maximale
werkdruk van de pomp is 9 bar. Wanneer het niveau de ingestelde waarde bereikt
heeft, schakelt de automaat de pomp van de Flamco-Fill PA uit.
Codenummer: 23765.
Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Flamco brochure 6.
Flexcon VSV en Flexcon V-B voorschakelvaten
In een centrale verwarmingsinstallatie, waarbij de aanvoertemperatuur hoger is
dan 90 °C en/of de retourtemperatuur hoger is dan 70 ºC moet een Flexcon
voorschakelvat worden toegepast, om de temperatuur in de Flexcon expansievaten
zo laag mogelijk te houden.
De Flexcon VSV vaten zijn te verkrijgen in een 6 bar of 8 bar uitvoering.
De Flexcon V-B vaten zijn te verkrijgen in een 6 bar of 10 bar uitvoering.
Uitvoeringen en afmetingen Flexcon VSV en Flexcon V-B
voorschakelvaten
Ø D
ds
D
ds
de
C
C
H
H
de
Flexcon VSV
Flexcon V-B
Type Maten in mm Aansluitingen Gewicht in kg
Systeem Expansie
Ø D H c ds de 6 bar 8 bar 10 bar
Flexcon VSV 200 485 1300 90 1 1 ⁄2 bi. 1 1 ⁄2 bi. 47 55 -
Flexcon VSV 350 485 2120 90 1 1 ⁄2 bi. 1 1 ⁄2 bi. 60 80 -
Flexcon VSV 500 600 2020 100 2 bi. 2 bi. 89 115 -
Flexcon VSV 750 790 1850 130 2 bi. 2 bi. 110 150 -
Flexcon VSV 1000 790 2330 130 2 bi. 2 bi. 149 210 -
Flexcon V-B 1200 1000 1980 200 1 1 ⁄2 bu. 1 1 ⁄2 bi. 285 - 395
Flexcon V-B 1600 1000 2480 200 1 1 ⁄2 bu. 1 1 ⁄2 bi. 340 - 480
Flexcon V-B 2000 1200 2220 200 2 bu. 2 bi. 425 - 570
Voor meer informatie verwijzen wij u naar de Flamco brochure 2.
39

Flamco PS buffervaten
Staande buffervaten voor toepassing in gesloten verwarmings- of koelinstallaties.
Flamco
Gebruikersvoordelen
Buffervat voor alle uitvoeringen verwarmings- en koelinstallaties.
Vermindert het schakelen en verbetert het rendement van de installatie door
opslag van grote energievolumes.
Uitwendig behandeld met roestwerende grondlak, inwendig onbehandeld.
Mogelijkheden tot serie- en parallelschakeling voor het samenstellen van een
bufferbatterij.
Voethoogteverstelling voor een snelle en accurate uitlijning bij de vaten vanaf
750 liter.
Warmte isolatiemantel voor Flamco PS buffervat apart te bestellen.
Extra aansluitingen en toebehoren zijn optioneel verkrijgbaar.
Leverbaar volgens klantspecificaties tegen meerprijs.
Isolatiemantel
Minimaal warmteverlies door middel van CFK-vrije isolatiemantel.
Standaard isolatie : 80 mm eenvoudig te monteren en te demonteren
schuimrubber isolatiemantel.
Opties in isolatie
: - 100 mm zoals boven omschreven.
- 70 tot en met 90 mm hardschuim isolatiemantel.
Standaardkleuren : - oranje (RAL 2004)
- beige (RAL 1015)
- wit (RAL 9010).
Andere kleuren in overleg tegen meerprijs mogelijk.
Isolatiemantel is niet geschikt als koude isolatie.
40

Flamco
Uitvoeringen en afmetingen van Flamco PS buffervaten
B
E
C
A
A. Inspectieflens en
aansluitmogelijkheid voor een
elektrisch verwarmingselement
of een warmtewisselaar
(optioneel (PS/F)).
B. Systeem of ontluchtingsaansluiting.
C. Aansluiting voor bijvoorbeeld
thermostaat (3 stuks).
E. Systeemaansluiting (4 stuks).
PS 200
PS 500
PS 750 - 2000
Type Inhoud Maten in mm Aansluitmaten Gewicht Codenummer Codenummer
in Hoogte Diameter Diameter Isolatiemantel
liter (incl. (incl. (excl.
isolatie) isolatie) isolatie) B,E C kg
PS 200 200 1130 710 550 1 1 ⁄4 bi. 3
⁄4 bi. 58 18726 18728
PS 500 500 1740 810 650 1 1 ⁄2 bi. 3
⁄4 bi. 120 18756 18758
PS 750 750 1970 910 750 1 1 ⁄2 bi. 3
⁄4 bi. 155 18786 18788
PS 1000 1000 2230 960 800 1 1 ⁄2 bi. 3
⁄4 bi. 200 18806 18808
PS 1000 1000 2000 1010 850 1 1 ⁄2 bi. 3
⁄4 bi. 190 18850 18852
PS 1500 1500 2320 1160 1000 2 bi. 3
⁄4 bi. 350 18816 18818
PS 2000 2000 2440 1260 1100 2 bi. 3
⁄4 bi. 420 18826 18828
PS/F 500 500 1740 810 650 - - 125 19000 19007
PS/F 750 750 1970 910 750 - - 165 19010 19017
PS/F 1000 1000 2000 1010 850 - - 200 19030 19037
Maximale bedrijfstemperatuur: 95 ºC (368 K).
Maximale bedrijfsdruk (standaard) : 3 bar.
Onderdelen en toebehoren voor de PS buffervaten (separaat te bestellen):
- Verwarmingselementen.
- Verloopflenzen.
- Thermometers.
- Dompelbuizen.
- Blindflenzen.
- Afdichtingen.
- Thermostaten.
Voor meer informatie over onderdelen en toebehoren voor de buffervaten kunt u
contact opnemen met Flamco.
41

Flamcomat in de praktijk
Flamco
42

Flamco
Notities
43

DFTK
Berekeningsmethode voor expansievaten
volgens DFTK 17
alleen België
Flexcon membraandrukexpansievaten
2 - 1000
0
1.1
Flamco
Flamco b.v.
Postbus 115
2800 AC Gouda - Holland
Industriestraat 6
2802 AC Gouda - Holland
Telefoon: 0182 591800
Telefax: 0182 522557
E-mail: info@flamco.nl
Internet: www.flamco.nl
Flamcomat 10, 15, 20
1.2
Flamco
Buro & Design Center
Heizel Esplanade 1 B 31
1020 Brussel - België
Telefoon: 02 4760101
Telefax: 02 4760199
E-mail: info@flamco.be
Internet: www.flamco.be
Flexcon drukexpansievaten met verwisselbaar membraan
Flexcon VSP 425 - 1000
Flexcon M 80 - 8000
Flexcon VSV / V-B voorschakelvaten 200 - 2000
2
Flamcomat pomp expansie-automaten
Flexcon M-P pomp expansie-automaten
Flexcon feedboy functieservers
Flamco PS buffervaten
3.1
Flexcon compressor expansie-automaten
Flamco PS buffervaten
3.2
SafeTap waterstopcontact / waterslagdempers /
Prescor B boilerventielen / Prescor inlaatcombinaties /
Flexbrane veiligheidsgroepen / Flamco LS/PS buffervaten /
Airfix expansievaten 8 - 3000 /
Challenger expansievaten 60 - 450
Flexvent vlotterontluchters
Flexair luchtafscheiders
Flamcovent luchtafscheiders
Flamcovent Clean lucht-/vuilafscheiders
4
5
Prescor veiligheidsventielen / Manofiller / Prescofiller /
Flamco trechters / Flexcon mano(thermo)meters /
Flexfast snelkoppelingen / Flexcon aansluitgroepen /
Flexconsole / Flamco laagwaterstandbeveiliging /
Flamco-Fill watersuppletie-automaten
Flamco T-plus
6
7
Flamco buis montagemateriaal
Flamco Van Baal radiator bevestigingsmateriaal
in aparte ringband
10.20.0029/18503870 9-2002