Gemodificeerd hout Tijdens de eerst fase wordt de hemicellulose deels afgebroken tot enkelvoudige suikermoleculen en onder invloed van zuur verder tot aldehyden zoals furfural. Een deel van de hemicelluloseproducten lost op in water en verlaat het hout. Ook de lignine wordt gedeeltelijk ontleed onder vorming van fenolgroepen. Tijdens de tweede fase wordt het hout gedroogd, dit moet zeer zorgvuldig gebeuren waarbij schuurvorming vermeden moet worden.Tijdens de derde fase wordt het hout droog verwarmd, bij een atmosferische druk en met uitsluiting van zuurstof. In deze fase wordt opnieuw verhit waarbij uit de ontledingsproducten een water resistent hars van het fenolformaldehyde type wordt gevormd. Dit gebeurt onder condities waarbij de celluloseketens nagenoeg op lengte blijven. Daarna wordt het hout geconditioneerd. Wat is nu het effect van dit procédé op het hout celwandverandering. Voorboren is niet noodzakelijk indien de juiste bevestigingsmiddelen worden gekozen, maar verbeterd wel de hechtsterkte. Bij de bewerking verdienen stallietbeitels de voorkeur. Bij het zagen van diktes boven 32 mm kunnen inwendige scheuren optreden. Een verspaningshoek van 25° levert een goed schaafresultaat op. Ondanks de warm bruine verkleuring van het hout heeft dit geen enkel invloed op het afwerken en het verlijmen.De voorgeschreven lijm en verven moeten voldoende tijd krijgen om uit te harden. De diepte van de kleur is afhankelijk van de hoogte en tijdsduur van warmte behandeling. Hoe hoger de temperatuur en hoe langer deze aangehouden wordt, hoe donkerder de bruine kleur. Een wat lagere UV-bestendigheid, wat wil zeggen een snellere vergrijzing. De chemicaliënvrije producten zijn volledig recycleerbaar of te gebruiken voor energieopwekking (verbranding). De brandwerendheid ontloopt die van normaal hout niet veel. Soms wordt alleen voor de kleur gemodificeerd (vloerdelen). Omdat de warmtegeleiding is verlaagd en het hars is verdampt, is het goed toe te passen in vochtige ruimtes als sauna’s. Er worden diverse producten aangeboden, in diverse afmetingen en bewerkingen, al of niet met garantie en op verzoek met FSC of PEFC certificaat. ThermoWood-soorten Het proces maakt de hemicellulose minder herkenbaar voor micro-organisme en onderdrukt zo het rottingmechanisme. Het proces resulteert in een verlaging van het hemicellulose gehalte, terwijl de lignine behouden en gemodificeerd wordt, zodat het hygroscopisch gedrag van het hout verbeterd en het een verhoogde duurzaamheid krijgt. De lignine, cellulose en hemi-cellulose worden zo gemodificeerd dat schimmels deze niet meer herkennen en dus ook niet meer kan aantasten. Hierdoor waardeert het veredelingsproces het hout op tot duurzaamheidklasse 1/2 of 2/3, naargelang de hoogte van de temperaturen en de duur van verhitting. Door de behandeling neemt het vermogen tot vochtopname van het hout af en wordt het evenwichtvochtgehalte verlaagd. Niet alleen de duurzaamheid verbetert, maar ook het krimp - zwelgedrag vermindert met 30 tot 50%. De verduurzaming is door en door, bewerkingen, zoals zagen, schaven en frezen hebben geen invloed op de duurzaamheid. De buigsterkte neemt af met 5 tot 10% en de dynamische buigsterkte met 20 tot 30%. De hardheid kent een geringe toename, de druksterkte evenwijdig aan de vezels verbetert. Met andere woorden het hout wordt brosser. De geschiktheid voor constructieve doeleinden kan sterk verminderen. De volumieke massa vermindert met ongeveer 15% naargelang de hoogte van de temperaturen en de duur van verhitting. De elasticiteitsmodulus stijgt met 0 tot 10%. De druk- en treksterkte nemen toe met ongeveer 0 tot 5%. Bij nagelen en schroeven daalt de uittrekweerstand met ongeveer 10% bij een onderbalk van 40 x 66 mm. De hechtsterkte van schroeven daalt met ongeveer 20%, als gevolg van de In Finland hebben diverse bedrijven, zoals Finnforest Corporation, Lunawood, ModiWood, Stellac Oy, Stora Enso Timber, Suomen Lämpöpuu en UPM-Kymmene, zich geschaard onder de paraplu van de Finnish ThermoWood Association (thermowood.fi) om gezamenlijk de promotie, kwaliteitscontrole, productclassificatie en informatievoorziening te regelen. Voor de ontwikkeling van ThermoWood is veel onderzoek verricht door Finse universiteiten, waarmee een samenwerkingsverband bestaat. De volgende houtsoorten - vuren, grenen, populieren, berken en radiata pine, essen, lariks, elzen, beuken en eucalyptus - worden behandeld. De producten worden verkregen volgens een vergelijkbaar proces: via stoom, drogen en/of een hoge temperatuur in droogovens. Men maakt een onderscheid tussen Thermo-S (Stability) en Thermo-D (Durability). Thermo-S valt in duurzaamheidsklasse III, daar er lagere temperaturen worden toegepast dan bij de Thermo-D. Het voornaamste verschil is dat bij variant D verschillende eigenschappen sterker verbeteren, maar dat de buigsterkte afneemt. De duurzaamheidklasse is I /II. Tot slot, en zeer belangrijk voor de schrijnwerker, kan men de groepen nog verder onderverdelen in: LUDO VAN BLADEL ERKEND HOUTEXPERT VOORZITTER VAN HET HOUTSTUDIE CENTRUM TE ANTWERPEN HCTO 22 De <strong>Vlaamse</strong> <strong>Schrijnwerker</strong> ■ FEBRUARI 2010
Afkort- en Zaagcentrum Eigentijdse oplossingen in hout voor buiten GEVELBEKLEDING • profiel h[age] Gevelbekleding met verdoken ventilatieopeningen Doorniksesteenweg 202 • 8580 Avelgem • tel. 056 64 40 42 • fax 056 64 58 82 • e-mail: info@outdoorwoodconcepts.be • www.outdoorwoodconcepts.be FEBRUARI 20 1 0 ■ De <strong>Vlaamse</strong> <strong>Schrijnwerker</strong> 23
Change language