WAT IS EIGENLIJK EEN DROGREDEN? - Rijksuniversiteit Groningen

naast of achter de vakwetenschappelijke argumentatietheorie
nog een heel ander wijsgerig vak te plaatsen waar op grond van
verouderde inzichten diepzinnig kan worden gefilosofeerd. Wat
is dan wel de bedoeling
Het is nu eenmaal zo dat we hier met een
interdisciplinair vak te maken hebben, een vak met bijdragen
uit de linguïstiek, met name de taalbeheersing, de
rechtswetenschap, de psychologie, de cognitiewetenschap en,
ja, ook de filosofie, met name de formele logica zoals die
binnen de wijsbegeerte wordt beoefend. Het adjectief
"wijsgerige" in mijn leeropdracht duidt er eenvoudig op dat ik
vanuit de wijsbegeerte, met name vanuit de logica, aan het
onderwijs en het onderzoek in dit interdisciplinaire vak zal
deelnemen.
Filosofisch-logische middelen kunnen op vele plaatsen
worden ingezet. Bij kwesties als geldigheid en consistentie,
maar ook bij de analyse van de verschillende taalgebonden
drogredenen kunnen ze worden toegepast. Nieuwe ontwikkelingen
in de logica verruimen deze toepassingsmogelijkheden nog. 32
Niet in de laatste plaats is het logisch-filosofisch
gereedschap van belang bij de constructie van formele
33
dialoogmodellen. Voorts hoop ik, en dat is dan een tweede
betekenis van het adjectief "wijsgerig" in mijn leeropdracht,
in het bijzonder aandacht te besteden aan verschijnselen die
zich juist in wijsgerige argumentaties voordoen.
Het Groningse onderzoek op het gebied van de
argumentatietheorie, wil een voortzetting zijn van het werk op
dit terrein van Else Barth, emeritus hoogleraar van deze
universiteit, wier werk van fundamenteel belang is voor de
argumentatietheorie in Nederland en daarbuiten. Dit onderzoek
omvat zowel formele als empirische componenten. Aan de formele
kant (formele dialoogtheorie) willen we naast zuiver logisch
onderzoek dat relevant is voor de argumentatietheorie,
onderzoek doen naar de verdere uitbouw van dialoogprofielen
en, uiteindelijk, van formele modellen voor kritische
dialogen. Hierbij denk ik vooral aan een uitbouw met zetten
die betrekking hebben op het preciseren en definiëren van de
in de dialoog gebruikte termen, en met technieken voor het
maken van tegenwerpingen en het uitvoeren van rolwisselingen,
en natuurlijk met zetten voor een drogredenkritiek. Aan de
empirische kant (empirische logica) willen wij, in het
voetspoor van Maurice Finocchiaro's Galilei-onderzoek en Pier
Smits Lenin-onderzoek, meer teksten met de huidige
theoretische middelen onderzoeken, waarbij we ook deze
middelen toetsen en aan de hand van de empirie verbeteren. 34
Ook willen we onze kennis
14